BAB 4 : KERJA PAIP

MAKTAB RENDAH SAINS MARA BENTONG

LOGO

BAB 4 : KERJA PAIP

Hak cipta © Mohd Yazid. 2009

Kandungan

Sistem bekalan air di rumah1.

Jenis, penyambung & bahan2. Jenis, penyambung & bahanpemasangan paip

2.

Jenis & kelengkapan paip3.

Kerja penyenggaraan4.

4.1 Sistem bekalan air di rumah

Cara

Sistem terus bekalan air

dibekalkan dari

paip perkhidmatan

terus ke seluruh

kelengkapan paip di rumah

Sistem tak terus bekalan air

dibekalkan dari meter air melalui

paip

perkhidmatan ke

tangki simpanan dan pili dapur.

4.1 Sistem bekalan air di rumah

4.1 Sistem bekalan air di rumah

Paip perhubungan

4.1 Sistem bekalan air di rumah

Paip perhubungan

meter

4.1 Sistem bekalan air di rumah

Paip perkhidmatan

Paip perhubungan

meter

Paip perkhidmatan

4.1 Sistem bekalan air di rumah

Paip perkhidmatan

Kunci paip

Paip perhubungan

meter

Paip perkhidmatan

Kunci paip

4.1 Sistem bekalan air di rumah

Paip perkhidmatan

Kunci paip

Tangki simpanan air

Paip perhubungan

meter

Paip perkhidmatan

Kunci paip

4.1 Sistem bekalan air di rumah

Paip perkhidmatan

Kunci paip

Tangki simpanan air

Paip limpah

Paip perhubungan

meter

Paip perkhidmatan

Kunci paip

4.1 Sistem bekalan air di rumah

Paip perkhidmatan

Kunci paip

Tangki simpanan air

Paip limpah

Paip agihan

Paip perhubungan

meter

Paip perkhidmatan

Kunci paip

4.1 Sistem bekalan air di rumah

Paip perkhidmatan

Kunci paip

Tangki simpanan air

Paip limpah

Paip agihan

Paip cuci

Paip perhubungan

meter

Paip perkhidmatan

Kunci paip Paip cuci

4.1.1 Fungsi paip

1

Menghubungkan paip utama dengan meter air

2

Menghubungkan meter air ke tangki simpanan air dan dapur

3

Mengagihkan air dari tangki simpanan kepada kelengkapan dapur kelengkapan perpaipan. ( pili-pili singki cuci, alat mandian dan tangki simbah)

PAIP PERHUBUNGAN PAIP PERKHIDMATAN PAIP AGIHAN

4.1.1 Fungsi paip

1

Menyalurkan limpahan air dari tangki simpanan air sekiranya injap bebola rosak.

2

Menyalurkan air kotor keluar dari tangki simpanan air semasa kerja mencuci tangki.bebola rosak.

(paip ini terletak di atas paras air)

mencuci tangki.

(paip ini biasanya dipasang pada dasar tangki simpanan air)

PAIP LIMPAH PAIP CUCI

4.1.1 Fungsi paip

Tangki Simpanan Air

- Kegunaan : menakung air sebelum diagihkan ke

kelengkapan perpaipan di dalam

rumahrumah

- Diperbuat daripada : kepingan besi galvani,

gentian kaca atau plastik

poli (HDPE)

4.1.1 Fungsi paip

4.1.1 Fungsi paip

KUNCI PAIP

4.1.1 Fungsi paip

KUNCI PAIP

PAIP

PERKHIDMATAN

4.1.1 Fungsi paip

INJAP MASUK

KUNCI PAIP

PAIP

PERKHIDMATAN

4.1.1 Fungsi paip

INJAP MASUK PELAMPONG

KUNCI PAIP

PAIP

PERKHIDMATAN

4.1.1 Fungsi paip

INJAP MASUK PELAMPONG

KUNCI PAIP

PAIP

PERKHIDMATAN

PAIP CUCI

4.1.1 Fungsi paip

INJAP MASUK PELAMPONG

KUNCI PAIP

PAIP

PERKHIDMATAN

PAIP CUCI KUNCI PAIP

4.1.1 Fungsi paip

INJAP MASUK PELAMPONG

KUNCI PAIP

PAIP

PERKHIDMATAN

PAIP CUCI KUNCI PAIPPAIP AGIHAN

4.1.1 Fungsi paip

INJAP MASUK PELAMPONG

KUNCI PAIP

PAIP

PERKHIDMATAN

PAIP CUCI KUNCI PAIPPAIP AGIHAN

PAIP LIMPAH

4.1.1 Fungsi paip

INJAP MASUK PELAMPONGPENUTUP TANGKI

KUNCI PAIP

PAIP

PERKHIDMATAN

PAIP CUCI KUNCI PAIPPAIP AGIHAN

PAIP LIMPAH

4.2 Jenis paip, penyambung paip, dan bahan

pemasangan paip

4.2.1Jenis Paip

4.2.2Penyambung Paip

4.2.3Bahan Pemasangan Paip

4.2.1 Jenis Paip

Text Text Text

PVCPVC BESI BERGALVANIBESI BERGALVANI PAIP POLI (HDPE)PAIP POLI (HDPE)

Text Text Text

4.2.1 Jenis Paip ( PVC)

�Paip PVC ( Polyvinyl Chloride)

TOLOK BIASA

Text

TOLOK TEBAL

2 jenis

TOLOK BIASA

Tebal : biasaDiameter : 13 – 50 mm

TOLOK TEBAL

Tebal : lebih tebalDiameter : 6 – 25 mm

4.2.1 Jenis Paip (PVC)

RinganTidak berkarat

Kebaikan Murah

Mudah dikendalikan

Mudah dipasang

Permukaan dalam licin

4.2.1 Jenis Paip (PVC)

Tidak tahan panas

Keburukan

Jangka hayat yang pendek

Mudah pecah

4.2.1 Jenis Paip ( BG)

Text

-Dibuat daripada besi bersadur zink.

-Saiz ditentukan oleh diameter lubang-Saiz ditentukan oleh diameter lubang

-Digunakan untuk perpaipan industri dan loji

-Hujung paip biasanya berulir

4.2.1 Jenis Paip (BG)

GRED KOD WARNA KETEBALAN KEGUNAAN

A Perang Nipis Paip limpah

B Biru Sederhana Paip agihanB Biru Sederhana Paip agihan

C Merah Tebal Paipperhubungandan paipperkhidmatan

4.2.1 Jenis Paip ( Paip Poli)

Text

- High Density Polyethylene – HDPE

- Berwarna hitam

- Saiz paip ditentukan oleh saiz diameter - Saiz paip ditentukan oleh saiz diameter

lubang.

-Dipotong menggunakan pemotong paip PVC

atau gergaji

4.2.1 Jenis Paip (Paip Poli)

KEBAIKAN

Tidak berkarat

Mudah lentur

Mudah dibawa dan dikendalikanMudah dibawa dan dikendalikan

Ringan

Tahan panas

Boleh digulung

Lebih kuat dari PVC

4.2.1 Jenis Paip (Paip Poli)

KEBURUKAN

Bahan penyambung yang mahalBahan penyambung yang mahal

Tidak boleh ditegakkan

Mudah bocor bila terkena benda tajam

4.2.2 Penyambung Paip

� Jenis penyambung : SOKET SAMA

� Kegunaan : Sambung batang paip dan alat kelengkapan perpaipan yang sama diameternyadiameternya

4.2.2 Penyambung Paip

� Jenis penyambung : SOKET PENGECIL

� Kegunaan : Sambung batang paip yang tidak sama diameternya

4.2.2 Penyambung Paip

� Jenis penyambung : SIKU 90˚ SAMA

� Kegunaan : Ubah arah sambungan batang paip yang sama diameternya pada sudut 90˚90˚

4.2.2 Penyambung Paip

� Jenis penyambung : SIKU 90˚ PENGECIL

� Kegunaan : Ubah arah sambungan batang paip yang tidak sama diameternya.

4.2.2 Penyambung Paip

� Jenis penyambung : TEE SAMA

� Kegunaan : buat sambungan paip bercabang yang sama diameternya

4.2.2 Penyambung Paip

� Jenis penyambung : TEE PENGECIL

� Kegunaan : buat sambungan paip bercabang yang tidak sama diameternya

4.2.2 Penyambung Paip

� Jenis penyambung : PUTING HEKSAGON

� Kegunaan : sambung 2 jenis penyambung / alat kelengkapan perpaipan yang berdekatan (sama yang berdekatan (sama diameter)

4.2.2 Penyambung Paip

� Jenis penyambung : SOKET PENJODOH

� Kegunaan : sambung paip yang sama diameter tanpa memusingkan paip sedia ada.ada.

4.2.2 Penyambung Paip

� Jenis penyambung : PALAM

� Kegunaan : menutup hujung paip yang tidak digunakan

4.2.2 Penyambung Paip

� Jenis penyambung : PENYUAI SOKET INJAP

� Kegunaan : Menyambung paip yang berlainan jenis seperti BG dan PVC

4.2.2 Penyambung Paip

� Jenis penyambung : PENYUAI SOKET PT

� Kegunaan : Menyambung paip PVC kepada alat kelengkapan paip

4.2.3 Bahan Pemasangan Paip

JENIS

Tujuan : menyambung paip supaya lebih kukuh dan mencegah kebocoran

Pita PTFE (Polytetra fluoro ethylene)

-Sejenis pita putih lembut

dan nipis

-Digunakan untuk paip BG

Glu paip PVC (simen pelarut)

-Gam/pelekat cair jenis

yang cepat kering

- Digunakan untuk paip

PVC

4.2.3 Bahan Pemasangan Paip

Pita PTFE Cara menggunakan pita PTFE

4.2.3 Bahan Pemasangan Paip

Glu paip PVC Cara menggunakan glu paip PVC

4.3 Jenis dan Kelengkapan Paip

4.3.1 Alatan Tangan

4.3.2 Tangki Simbah

4.3.3 Operasi Tangki Simbah4.3.3 Operasi Tangki Simbah

4.3.4 Mengawal Aras Air dalam Tangki Simbah

4.3.5 Pili

4.3.6 Mengganti Sesendal Pili

4.3.1 Alatan Tangan

PITA PENGUKUR

GERGAJI BESI

ALATAN

PEMOTONG PAIP BERODA

RAGUM PAIP YOKE

KIKIR BULATGERGAJI BESI

Text

ALATAN TANGAN

KIKIR RATA

PEMOTONG PAIP PVC/POLI

PERENGKUH PAIP

PLAYAR CENGKAAM SERIBU

SEPANA BOLEH LARAS

4.3.1 Alatan Tangan

PITA PENGUKUR

Kegunaan : mengukur jarak dan panjang batang paip

Cara menggunakannya :

4.3.1 Alatan Tangan

pemegang

Mata gergaji

bingkai

GERGAJI BESI

Kegunaan : memotong batang paip BG dan PVC

Cara menggunakannya :

Mata gergaji

4.3.1 Alatan Tangan

Mata gergaji

bingkai

PEMOTONG PAIP BERODA

Skru pemulas

pemulasRoda pemandu

Roda pemotong

4.3.1 Alatan Tangan

Kegunaan : memotong batang paip BG dengan cepat

PEMOTONG PAIP BERODA

Kegunaan : memotong batang paip BG dengan cepat

Cara menggunakannya :

4.3.1 Alatan Tangan

RAGUM PAIP YOKE

pemulas

bingkai

rahang bergerak

rahang tetap

pengunci

4.3.1 Alatan Tangan

Kegunaan : mengapit dan memegang batang BG

supaya tidak bergerak semasa memotong, mengulir danmelaksanakan kerja pemasangan

Cara menggunakannya :

RAGUM PAIP YOKE

Cara menggunakannya :

4.3.1 Alatan Tangan

Kegunaan : membuang gerigis di dalam hujung paip

KIKIR BULAT

Kegunaan : membuang gerigis di dalam hujung paipselepas dipotong

Cara menggunakannya :

4.3.1 Alatan Tangan

KIKIR RATA

mukaputing

hulupanjang

Kegunaan : membuang gerigis luar pada hujung paip

4.3.1 Alatan Tangan

PEMOTONG PAIP PVC/POLI

Kegunaan : memotong paip PVC/poli dengan tepat dan

cepat

4.3.1 Alatan Tangan

PERENGKUH PAIP

Nat pelaras

Rahang boleh Rahang boleh laras

Rahang tetap

4.3.1 Alatan Tangan

Kegunaan : mencengkam dan memutarkan batang paip

PERENGKUH PAIP

Kegunaan : mencengkam dan memutarkan batang paip

Cara menggunakannya :

4.3.1 Alatan Tangan

SEPANA BOLEH LARAS

Rahang tetap

Nat pelaras

Rahang boleh laras

4.3.1 Alatan Tangan

Kegunaan : melonggar dan mengetatkan nat pada pili

SEPANA BOLEH LARAS

Kegunaan : melonggar dan mengetatkan nat pada pilidan penyambung paip

Cara menggunakannya :

4.3.1 Alatan Tangan

Kegunaan : mencengkam batang paip dan mengetatkan

PLAYAR CENGKAM SERIBU

Kegunaan : mencengkam batang paip dan mengetatkanpenutup penyambung poli semasa kerja pemasangan

paip poli

Cara menggunakannya :

4.3.2 Tangki Simbah

� Kegunaan : simpan air dan menyimbah keluar

air pada masa yang diperlukan.

�Jenis :

a) Tangki simbah aras tinggia) Tangki simbah aras tinggi

- 2 meter dari paras lantai

b) Tangki simbah aras rendah

- 1 meter dari paras lantai

4.3.2 Tangki Simbah

TANGKI SIMBAH ARAS TINGGI TANGKI SIMBAH ARAS RENDAH

4.3.2 Tangki Simbah

Paip limpah

Paip alur

Tiub sifon

Lengan pelampong

Pelampung

Paip alur keluar /

Paip simbahInjap gegendang

Paip alurmasuk

Injap bebola

4.3.2 Tangki Simbah

BAHAGIAN FUNGSI

Paip alur masuk Bekalkan air masuk ke dalam tangki simbah

Paip alur keluar / paipsimbah

Saluran untuk menyimbah mangkuk tandas

Paip limpah Melimpahkan air yang melebihi aras tertentu

Injap bebola Kawal kemasukan air ke dalam tangki simbah

4.3.2 Tangki Simbah

BAHAGIAN FUNGSI

Pelampong Mengawal paras air dalam tangki.

Caranya : menutup dan membuka injap bebola

melalui lengan pelampong.

Injap gegendang Kawal air masuk ke tiub sifon.

Caranya : Apabila tuil ditarik, injap gegendang akannaik dan membenarkan air masuk ke tiub sifonnaik dan membenarkan air masuk ke tiub sifon

Tuil tarik / tangkai

pelepas

Ditarik untuk menyimbah mangkuk tandas

(terletak di luar tangki simbah)

Tiub sifon Menyalurkan air ke paip simbah

4.3.3 Operasi Tangki Simbah

1. Tarik tuil / tangkai pelepas

2. Plat tertebuk dan injap gegendang akan

naik ke atas

3. Air mengalir keluar melalui paip simbah

ke mangkuk tandas

4. Apabila paras air turun, pelampong akan

turun.

5. Air akan masuk kembali ke dalam tangki

simbah melalui paip alur masuk

4.3.4 Mengawal Aras Air dalam Tangki

Simbah

�Aras air tangki dikawal dengan melaraskankedudukan injap bebola

�Kedudukan injap bebola yang tidak betul

mengakibatkan :mengakibatkan :

a) Air melimpah keluar

b) Paras air terlalu rendah

4.3.5 Pili

� Fungsi : mengawal pengaliran air keluar

melalui batang paip

�Diperbuat drpd :

a) bahan loyang ( kuprum + zink)

b) bahan loyang yang disadur dengan kromium

c) PVC

4.3.5 Pili

PILI BERBIBIR

Ciri – ciri :

a) Mempunyai alur masuk yang mendatar

b) Digunakan di tab mandi dan sinki dapur

4.3.5 Pili

PILI BERBIBIR

pemulas

pelompat

sesendal

alur masuk

4.3.5 Pili

PILI BERTIANG

Ciri – ciri :

a) Mempunyai alur masuk yang menegak

b) Digunakan di tab mandi dan sinki jenis

tembikartembikar

4.3.6 Mengganti sesendal pili

�Kerosakan yang biasa berlaku pada pili ialah

kebocoran.

�Kebocoran disebabkan sesendal haus ataupun

rosakrosak

4.3.6 Mengganti sesendal pili

4.4 Kerja Penyelenggaraan

�Dilakukan kerana perangkap tersumbat dengan

sisa kotoransisa kotoran

4.4.1 Perangkap

Fungsi : menghalang bau busuk masuk ke dalam

rumah

Jenis :Jenis :

Perangkap botol Perangkap P Perangkap S

4.4.1 Perangkap

�Paras kedap

4.4.1 Perangkap

� Cara menyenggara perangkap yang tersumbat

adalah dengan menggunakan pelocok.

1. Isikan air ke dalam tangki melebihi paras

pelocokpelocok

2. Letakkan pelocok pada singki dengan

diafragma pelocok dilekatkan pada lubang

singki

3. Tekan dan tarik pelocok beberapa kali

sehingga air yang menakung mengalir keluar.

4.4.1 Perangkap

� Cara menyenggara perangkap yang tersumbat

ialah dengan mengeluarkan kotoran melalui

mangkuk edapan.

LOGO