PENGENALAN LUKISAN

KEJURUTERAAN DAN LUKISAN

BERBANTU KOMPUTER (CAD)

Oleh: Saidatul Nadiah Binti Shamsuddin

8/27/2015 2

Kategori Lukisan

• Secara amnya, lukisan boleh dibahagikan

kepada dua bahagian iaitu:

i. Lukisan Artis

ii. Lukisan Kejuruteraan

8/27/2015 3

Lukisan Artis

• Lukisan artis adalah lukisan yang dilakar

secara bebas untuk menggambarkan

bentuk sebenar sesuatu objek, benda

ataupun dengan alam semula jadi.

8/27/2015 4

Lukisan Kejuruteraan

8/27/2015 5

Lukisan Kejuruteraan • lukisan garisan-garisan yang dibentuk daripada

– peralatan lukisan kejuruteraan,

– bukan secara bebas (tanpa menggunakan peralatan)

– Lukisan ini merupakan gambaran sebenar bagi sesuatu bentuk objek dengan lebih terperinci yang disertakan dengan saiz dan ukuran dari semua arah pandangan.

– Lukisan Kejuruteraan mengandungi ciri-ciri tertentu dengan gaya tersendiri dan dilukis mengikut peraturan yang telah ditetapkan.

– Lukisannya terdiri daripada susunan berbagai-bagai jenis garisan serta simbol-simbol tertentu dan lazimnya boleh difahami oleh mereka yang daripada kejuruteraan yang sama.

– Peraturan lukisan : ketepatan melukis, teknik melukis, kebersihan melukis dan kepantasan menyiapkan lukisan.

8/27/2015 6

Perbezaan Lukisan

• Ketepatan Dimensi

• Kepantasan menyiapkan lukisan

• Kebersihan Lukisan

• Teknik/Kaedah Melukis

8/27/2015 7

Ketepatan

• Setiap lukisan kejuruteraan hendaklah

dibuat dengan mengikut ukuran yang

tepat.

• Ini termasuk ketepatan ukuran saiz dan

penggunaan jenis-jenis garisan mengikut

jenis pensel ataupun sepertimana yang

telah ditentukan.

8/27/2015 8

Teknik Melukis

• Lukisan hendaklah dilukis mengikut

teknik-teknik yang telah ditetapkan,

termasuk teknik membina garisan, cara

membentuk objek supaya lukisan

kelihatan lebih jelas dan mudah difahami.

8/27/2015 9

Kebersihan Lukisan

• Setiap pelukis mestilah menanamkan perasaan

untuk menghargai lukisan yang dibuatnya.

• Dengan itu pelukis akan lebih berhati-hati

semasa membuat lukisan dengan mengambil

kira langkah-langkah tertentu termasuk cara

pengendalian alatan lukisan untuk memastikan

kekemasan dan kebersihan lukisannya.

8/27/2015 10

Kepantasan menyiapkan

lukisan

• Amalan melukis dengan pantas dan dalam jangka waktu yang tertentu akan menghasilkan seorang pelukis yang produktif dan berkeupayaan tinggi.

• Namun aspek ini tidak seharusnya mengenepikan ciri-ciri lukisan kejuruteraan yang memerlukan kemahiran-kemahiran yang tertentu.

8/27/2015 11

Kepentingan Lukisan Kejuruteraan

dan Lukisan Berbantu Komputer

• Tugasan ISL

• Lakukan pembacaan dan cari maklumat

berikut:

– Bincangkan kepentingan Lukisan Kejuruteraan

dalam bidang- bidang berikut:

1. Kejuruteraan

2. Reka bentuk dan Teknologi

8/27/2015 12

PERALATAN LUKISAN

KEJURUTERAAN. • Papan Lukisan.

– Papan lukis biasanya berukuran 60 cm x 80

cm yang diperbuat papan jenis lembut.

– Kertas lukisan diletakkan di atas papan lukis

bagi memudahkan kerja-kerja melukis

dilakukan.

8/27/2015 13

Papan Lukisan.

• Kertas lukisan biasanya akan ditampal dengan menggunakan pita atau dengan menggunakan klip. Rajah menunjukkan kedudukan kertas lukisan di papan lukis.

PERALATAN LUKISAN

KEJURUTERAAN.

8/27/2015 14

Papan Lukisan.

PERALATAN LUKISAN KEJURUTERAAN.

8/27/2015 15

Kertas lukisan.

• Kertas lukisan digunakan untuk membuat sesuatu

lukisan yang dilukis menggunakan pensel.

• Biasanya ukuran piawai ANSI (American National

Standard Institute) bagi kertas lukisan ialah

seperti berikut:

a. 8.5” x 11”

b. 9” x 12”

c. 11” x 17”

d. 12” x 15”

e. 17” x 22”

f. 18” x 24”

g. 22” x 34”

h. 24” x 36”

i. 34” x 44”

j. 36” x 48”

BAHAN LUKISAN KEJURUTERAAN.

8/27/2015 16

Sesiku T

• Terdapat dua bahagian utama a. bahagian kepala

b. bahagian bilah

• Sesiku T menjadi pemandu untuk membuat garisan lurus mendatar atau garisan menegak dengan perantaraan sesiku sudut.

• Sepanjang penggunaan sesiku T, ianya digunakan rapat dengan papan sebelah kiri.

• Selain itu juga, sesiku T boleh digunakan dalam keadan condong ke atas atau ke bawah untuk membuat garisan condong .

PERALATAN LUKISAN KEJURUTERAAN.

8/27/2015 17

Sesiku T PERALATAN LUKISAN

KEJURUTERAAN.

8/27/2015 18

8/27/2015 19

HMS

8/27/2015 20

8/27/2015 21

Jangka Lukis

■ Digunakan untuk membina garisan bulatan

atau lengkok.

■ Pensel perlu dipasang pada jangka lukis,

tetapi ada juga yang menggunakan mata

pensel grafit khas.

■ Dibuat daripada keluli atau plastik.

PERALATAN LUKISAN KEJURUTERAAN.

8/27/2015 22

PERALATAN LUKISAN KEJURUTERAAN. Jangka Lukis

8/27/2015 23

Jangka Lukis

• Jangka lukis digunakan untuk membentuk suatu garisan bulatan atau lengkok.

• Jangka lukis terdiri daripada dua batang yang satu hujungnya boleh bertemu dan boleh dilaraskan.

• Satu hujung mengandungi jarum halus untuk diletakkan pada pusat sesuatu bulatan,atau lengkok dan hujung yang satu lagi terdapat mata pensel untuk melukis atau membentuk garisan.

PERALATAN LUKISAN KEJURUTERAAN.

8/27/2015 24

Jangka Lukis

PERALATAN LUKISAN KEJURUTERAAN.

8/27/2015 25

■ Digunakan untuk memindahkan ukuran jarak

dari pembaris kepada garisan yang dilukis.

■ Dibuat daripada keluli atau plastik.

■ Mempunyai sepasang kaki berjarum tajam

PERALATAN LUKISAN

KEJURUTERAAN.

8/27/2015 26

Pembahagi/

Jangka Tolok • Bentuk pembahagi hampir-hampir sama

dengan jangka lukis, bezanya pembahagi

mempunyai dua mata jarum.

• Terdapat dua jenis pembahagi iaitu:

i. Pembahagi jenis pegas

ii. Pembahagi jenis bendul dan tradisi

PERALATAN LUKISAN KEJURUTERAAN.

8/27/2015 27

Pembahagi

8/27/2015 28

Pembahagi

• Pembahagi digunakan untuk

membahagikan sesuatu jarak kepada

beberapa bahagian yang sama atau

untuk memindahkan sesuatu jarak sekali

atau berulang-ulang.

8/27/2015 29

Pembahagi

8/27/2015 30

Jangka sudut

• Jangka sudut adalah satu alat yang

digunakan untuk mendapatkan titik sesuatu

sudut yang dikehendaki atau untuk

mengukur sesuatu sudut.

• Berikut adalah contoh jangka sudut yang

digunakan dalam lukisan kejuruteraan.

PERALATAN LUKISAN KEJURUTERAAN.

8/27/2015 31

Jangka Sudut

• Disebabkan penggunaan jangka sudut

tidak begitu kerap, sesiku sudut digunakan

sebagai pengganti.

• Ini kerana sesiku sudut boleh memberikan

beberapa darjah sudut yang Dikehendaki.

PERALATAN LUKISAN KEJURUTERAAN.

8/27/2015 32

■ Digunakan bersama-sama dengan sesiku T untuk membuat

garisan menegak dan garisan condong yang berlainan

sudutnya.

■ Garisan bersudut 90º, 60º, 45º dan 30º boleh dilukis dengan

sesiku set.

■ Gabungan dua sesiku set boleh melukis garisan condong

bersudut 15º, 75º, 105º, 135º dan 150º.

Set Sesiku 30º/60º

60º

30º 90º

Set Sesiku 45º

45º 45º

90º

PERALATAN LUKISAN

KEJURUTERAAN.

8/27/2015 33

Sesiku

PERALATAN LUKISAN

KEJURUTERAAN.

8/27/2015 34

8/27/2015 35

HMS

8/27/2015 36

HMS

45º

8/27/2015 37

Lengkung Perancis

• Lengkung ini digunakan bagi melukis garis

lengkung yang tidak boleh dilukis dengan

jangka lukis.

• Lengkung Perancis boleh didapati dalam

beberapa bentuk.

PERALATAN LUKISAN

KEJURUTERAAN.

8/27/2015 38

Lengkung Perancis

• Sebelum menggunakan lengkung Perancis, bentuk lengkung yang hendak dilukis itu perlulah dilakarkan dengan menggunakan pensel yang hitam (HB), tetapi garisan itu janganlah terlalu nyata.

• Setelah itu barulah lengkung Perancis digunakan.

• Kita perlu mencari satu bahagian daripada lengkuk itu yang selari dengan garisan lakaran yang telah dilukis.

PERALATAN LUKISAN

KEJURUTERAAN.

8/27/2015 39

Lengkung Perancis

8/27/2015 40

Pensel

• Pensel boleh dibahagikan kepada dua jenis iaitu

pensel kayu dan pensel mekanikal (isian)

• Dalam lukisan kejuruteraan, pensel mekanikal lebih sesuai digunakan. (tidak perlu diasah)

• Pensel boleh dibahagikan kepada tiga bahagian iaitu keras, sederhana dan lembut.

• Setiap bahagian digunakan untuk satu tugasan sahaja seperti yang ditunjukkan dalam jadual kumpulan pensel.

PERALATAN LUKISAN

KEJURUTERAAN.

8/27/2015 41

Pensil PERALATAN LUKISAN

KEJURUTERAAN.

Rujuk lampiran

8/27/2015 42

Pensil

• Gred Pensel yang lazimnya digunakan ialah pensel 2H dan

pensel HB

• Pensel gred 2H digunakan untuk membina Garisan Binaan

• Pensel gred HB digunakan untuk melukis Garisan Objek

• Pensel gred 2B digunakan untuk membuat Lakaran

• Pensel mekanikal boleh juga digunakan dalam lukisan

teknik

PERALATAN LUKISAN

KEJURUTERAAN.

8/27/2015 43

Getah Pemadam

• Getah pemadam adalah satu alat lukisan yang

perlu ada pada setiap pelajar.

• Ianya digunakan untuk memadam garisan yang

dibentuk dengan pensel.

• Getah pemadam yang berkualiti tinggi

diperlukan bagi mengelakkan garisan yang

dipadam tidak meninggalkan kesan kepada

permukaan kertas lukisan.

PERALATAN LUKISAN

KEJURUTERAAN.

8/27/2015 44

• Peralatan-Peralatan Lain

– Perisai Pemadam

– Plat Contoh

– Pembaris Skala

– Protactor

PERALATAN LUKISAN

KEJURUTERAAN.

8/27/2015 45

8/27/2015 46

8/27/2015 47

8/27/2015 48

Skala/Pengukur

• Skala / pengukur dalam kerja-kerja lukisan kejuruteraan bukanlah dijadikan untuk membuat garisan, tetapi hanya digunakan sebagai pengukur sahaja.

• Skala yang digunakan mestilah dalam satu unit sahaja bagi mengelakkan kekeliruan atau kesilapan semasa membuat pengukuran.

• Setelah sesuatu ukuran itu diperolehi, pensel digunakan sebagai penanda kepada ukuran tersebut.

• Penandaan yang lebih tepat boleh diperoleh dengan menggunakan pembahagi atau mata jangka lukis.

PERALATAN LUKISAN

KEJURUTERAAN.

8/27/2015 49

Skala Pengukur

8/27/2015 50

8/27/2015 51

Petak Tajuk.

Petak tajuk ialah ruangan khas yang

disediakan pada setiap kertas lukisan untuk

memberikan keterangan tentang sesuatu

lukisan yang dilukis pada kertas lukisan itu

8/27/2015 52

Petak Tajuk

180 120 100 80

10 IPG KAMPUS IPOH UNIT RBT

TAJUK: PENGENALAN

NAMA : DANISH

KELAS : Q1

TARIKH : 30/5/2015

SAIZ : PENUH

3

6

6

6

4

3

9

6

3

25

9

10

A

B

C D

A B C D

8/27/2015 53

Skala

• Skala menolong kita memperkecilkan sesuatu objek yang besar atau memperbesarkan sesuatu objek yang kecil bersesuaian dengan kertas lukisan semasa melukis.

• Berikut adalah kadar skala mengikut piawai BS (British Standard):

– Saiz penuh : 1 : 1

– Dikecilkan dari saiz penuh:

– 1 : 2; 1 : 20; 1 : 200

– 1 : 5; 1 : 50; 1 : 500

– 1 : 10; 1 : 100; 1 : 1000

8/27/2015 54

Menyenggara dan Menjaga

Alatan dan Bahan

• Tugasan ISL

• Lakukan pembacaan dan cari maklumat

berikut:

– Bincangkan cara menyenggara dan menjaga

alatan dan bahan lukisan kejuruteraan

8/27/2015 55

Keselamatan Kertas Lukisan

• Jangan melukis seandainya tangan kita

basah atau berpeluh.

• Jangan heret peralatan di atas kertas

lukisan.

• Jangan tiub selepas memadam

kesalahan, gunakan kain atau berus.

• Jangan buka kertas lukisan tersebut

sehingga selesai kerja – kerja melukis.

8/27/2015 56