PENGURUSAN BILIK DARJAHRutin Dan Bukan Rutin

(pengurusan masa, peraturan bilik darjah dan sumber) dan

pengurusan masalah disiplin.

TOPIK 13.

Konsep / Definisi Pengurusan Bilik Darjah

“Pengurusan bilik darjah melibatkan segala aktiviti yang dilaksana guru untuk membentuk dan mewujudkan sebuah iklim bilik darjah yang membantu keberkesanan dan kecekapan pengajaran.” Weber 1999

Pengurusan bilik darjah ialah prosesmengatur dan melaksana segala urusan bilik darjah bagi memastikan pembelajaran yang diharapkan itu dapat berlaku dengan sempurna.” Moore 2001

KUASA [POWER]

Utk mempengaruhi murid melakukan apa yg diinginkan oleh guru [MS 56]:

Legitimate power –gelaran guru [dari KPM]

Expert power – guru pakar dlm bidang tertentu

Reward power – ganjaran dari guru

Coercive power – ugutan & dendaan

Referent power – guru disukai & dihormati

GAYA KEPIMPINAN [MS 55]

1. Autoritarian – seek compliance through the use of forceful external methods

power, domination, pressure, criticism

2. Democratic – seek compliance through encouragement rather than demand

Openess, friendly, independence

3. Laissez-faire – anything goes

MASALAH DALAM BILIK DARJAH

1. Masalah motivasi

Masalah motivasi [pelajar rasa tidak penting, tidak seronok, tidak yakin]

Masalah ini merupakan masalah besar dalam pembelajaran.

Boleh disebabkan faktor luaran dan faktor dalaman atau kedua-dua sekali.

2. Masalah pengajaran

Masalah ini adalah masalah guru.

Pengajaran tidak pelbagai, tidak sesuai dengan matlamat pelajar, terlalu cepat atau terlalu lambat, pengajaran tidak sesuai

dengan tahap kebolehan pelajar, penilaian guru mengecewakan pelajar, pelajar tidak buat tugasan adalah diantara masalah pengajaran.

3. Masalah prosedur

Masalah ini timbul disebabkan peraturan kurang jelas, atau tiada peraturan, tiada ruang yang cukup untuk aktiviti, guru tidak buat persediaan, pelajar tidak dilatih mengikut rutin, peralatan tidak mencukupi dll.

4. Masalah gangguan

Gangguan boleh disebabkan pelajar, guru, atau faktor luaran. Pelajar boleh mengganggu pelajar lain, guru mengganggu aktiviti pelajar dengan memberi arahan yang bercanggah, dan aktiviti di luar bilik darjah boleh mengganggu tumpuan belajar pelajar.

PENGURUSAN PENCEGAHAN

1.Menyediakan peraturan & prosedur

Bina peraturan bilik darjah – bersama pelajar

Peraturan hendaklah bertulis – dipaparkan di tempat yang senang dilihat.

Denda kerana perlanggaran peraturan dipersetujui bersama pelajar.

Peraturan yang dibuat hendaklah yang boleh dikuatkuasakan.

Peraturan yang penting – ringkas.

2.Mengajar peraturan dan prosedur

Peraturan tidak berguna jika pelajar tidak mematuhi peraturan.

Peraturan diajar dan diguna secara rutin dalam bilik darjah.

Pelajar perlu faham dengan tujuan dan nilai yang hendak diterapkan.

Prosedur membentuk kumpulan dan berbincang dalam kumpulan juga perlu diajar.

3.Menguatkuasakan secara konsisten

Penguatkuasaan yang konsisten penting untuk memastikan peraturan dan prosedur

dipatuhi.

Akibat perlanggaran peraturan, hukuman yang dipersetujui bersama boleh dikenakan.

Keadilan atau kelihatan adil sangat penting dalam penguatkuasaan.

Tanpa penguatkuasaan, pelajar tidak hiraukan peraturan.

4.Memastikan kelancaran pengajaran

Melibatkan kelancaran langkah pengajaran.

Pelajar boleh melengah-lengahkan kelancaran pengajaran dengan soalan, permintaan,

komen dll.

Guru boleh mengganggu kelancaran pengajaran dengan arahan atau bercakap berlebihan.

Gangguan kelancaran menimbulkan potensi kepada masalah dalam bilik darjah.

5.Mengurus masa yang tidak menentu

Masa permulaan waktu pertama, masa terakhir, masa pertukaran guru atau masa berpindah kelas adalah masa yang tidak stabil.

Guru harus bersedia dengan tindakan tertentu untuk menangani masa yang tidak stabil.

Pelajar perlu dilatih untuk mematuhi guru dan bukan mematuhi loceng sekolah.

6.Membina akauntabiliti pelajar

Setiap pelajar dipertanggungjawabkan untuk memastikan tugasan masing-masing selesai.

Untuk itu, arahan tugasan hendaklah bertulis jelas dengan peraturan dan syaratnya sekali.

Pemantauan kerja pelajar perlu dibuat dengan cekap supaya semua dapat dipantau.

Semakan tugasan dan maklum balas tentang tugasan tersebut dibuat segera.

MODEL PENGURUSAN BILIK DARJAH

1. Assertive discipline model –AD [model asertif disiplin]

2. Noncoercive discipline model [model disiplin tidak paksa]

3. Behavior modification model – ND [model modifikasi tingkah laku]

4. Teacher effectiveness training model - TET [model keberkesanan latihan guru]

5. Positive classroom discipline model – PCD [model positif]

6. Cooperative discipline model - CD

7. Positive discipline in the classroom model - PDC

8. Discipline with dignity model - DWD

Model Disiplin Asertif [Assertive discipline model – Canter & Canter]

Murid boleh mengawal tingkahlaku mereka [all students can behave if they want to]

Pendekatan yang tegas dan asertif

Tekankan t/laku yg sesuai [di awal tahun]

Batasan dan akibat yg jelas [kesan + / -]

Ambil tindakan serta merta

Tekal kuatkuasakan peraturan

Model Modifikasi Tingkah Laku [Behavior modification model – Presbie & Brown]

Andaian – kebanyakan tingkah laku itu dipelajari.

Salah laku pelajar disebabkan :-

1) pelajar telah belajar tingkah laku yang tidak sesuai;

2) pelajar tidak belajar tingkah laku yang sesuai.

Pembelajaran ditentukan (sebahagian besarnya) oleh persekitaran.

Pembelajaran berlaku dalam 4 keadaan iaitu:-

i. Apabila ganjaran diberi

ii. Apabila denda dikenakan

iii. Apabila ganjaran ditarik balik

iv. Apabila denda ditarik balik

Model Disiplin Positif [Positive classroom discipline model – Jones]

Kebanyakan masalah adalah kerana ‘massive time wasting”.

Prevention best way to avoid problems.

Tingkah laku bukan lisan adalah kunci kepada pencegahan.

Tetapkan peraturan kelas.

Murid ditugaskan kerja harian [daily chores]

Masalah dalam kelas berpunca dari murid tidak membuat tugasan [off-task] hilang sehingga 50% waktu P & P.

Cara mengatasi:

Struktur bilik darjah.

Tetapkan batasan melalui bahasa badan.

Sistem insentif

Bantuan yg berkesan

1. Struktur Bilik Darjah

Minimakan jarak fizikal antara murid dgn guru agar boleh bergerak ke kawasan bermasalah dgn pantas.

Peraturan kelas diujudkan – biar sedikit tp meliputi apa yg guru inginkan [t/l & kerja].

Tugasan kelas [classroom chores] utk meningkatkan kekitaan dan sifat tanggungjawab.

“bell activity” aktiviti yg berkait dgn objektif dan diberi setibanya murid dikelas. Murid terus menyempurnakannya cth silang kata, puzzle

2. Bahasa Badan

90 % dpd masalah disiplin dan mengekalkan murid dgn tugasannya boleh dilaksanakan dgn kemahiran penggunaan bahasa badan

Contoh: merapati murid, kontak mata, badan menghampiri murid, memek muka

3. Sistem Insentif

Untuk menggalakkan murid mengikut kemahiran guru

Contoh: masa sendiri, baca sendiri, permainan bercorak pendidikan dan tekanan rakan sebaya [masa utk aktiviti yg disukai dikurangkan bila murid tidak berkelakuan baik]

4. Bantuan Yang Berkesan

Kurangkan dpd 4 minit seorang kpd 20 saat seorang supaya lebih ramai dapat bantuan guru.

Jika semua kurang berkesan, in-class isolation or removal from the room

Proses Pengurusan Bilik Darjah

1. Tentukan suasana Bilik Darjah

yang diingini

4. Pantau & nilai Keberkesanan

pengurusan

3. Pilih & guna strategipengurusan

2. Analisis suasana Bilik darjah semasa

Tentukan Suasana Bilik Darjah

• Berlandaskan kepada pengetahuan, kepercayaan, personaliti, persepsi guru terhadap situasi dan pertimbangan guru terhadap keperluan semasa, guru menentukan suasana BD yang diingininya.

Analisis Suasana BD Semasa

• Mengkaji suasana BD yang sedia ada.

• Membandingkan suasana sedia ada dengan suasana yang ingin diwujudkan.

• Membuat keputusan tentang situasi yang perlu dikekalkan, yang perlu dibuang sama sekali dan yang perlu dipantau sahaja.

Pilih Strategi Yang Sesuai

• Setelah membuat rumusan tentang tindakan yang perlu diambil, guru memilih strategi yang sesuai untuk mencapai suasana bilik darjah yang diingini.

• Pemilihan strategi memerlukan guru membuat penaakulan, bertindak atas maklumat yang cukup, dan membuat keputusan yang rasional.

Nilai Keberkesanan Pengurusan

• Dari masa ke masa, guru membuat penilaian kendiri ke atas keberkesanan pengurusan bilik darjah – sejauh mana usaha guru menuju ke arah suasana bilik darjah yang diingini.

• Penilaian boleh dilihat dari dua segi iaitu:-1) Tingkah laku guru, dan 2) Tingkah laku pelajar.

• Selepas langkah penilaian, pusingan ke-2 boleh dimulakan jika perlu.

Masalah Dalam Bilik Darjah1. Masalah Motivasi

• Masalah ini merupakan masalah besar dalam pembelajaran.

• Boleh disebabkan faktor luaran dan faktor dalaman atau kedua-dua sekali.

2. Masalah Pengajaran

• Masalah ini adalah masalah guru.

• Pengajaran tidak pelbagai, tidak sesuai dengan matlamat pelajar, terlalu cepat atau terlalu lambat, pengajaran tidak sesuai dengan tahap kebolehan pelajar, penilaian guru mengecewakan pelajar, pelajar tidak buat tugasan adalah diantara masalah pengajaran.

3. Masalah Prosedur

• Masalah ini timbul disebabkan peraturan kurang jelas, atau tiada peraturan, tiada ruang yang cukup untuk aktiviti, guru tidak buat persediaan, pelajar tidak dilatih mengikut rutin, peralatan tidak mencukupi dll.

4. Masalah Gangguan

• Gangguan boleh disebabkan pelajar, guru, atau faktor luaran. Pelajar boleh mengganggu pelajar lain, guru mengganggu aktiviti pelajar dengan memberi arahan yang bercanggah, dan aktiviti di luar bilik darjah boleh mengganggu tumpuan belajar pelajar.

Pengurusan Pencegahan

1. Menyediakan peraturan & prosedur.

2. Mengajar peraturan dan prosedur.

3. Menguatkuasakan secara konsisten.

4. Memastikan kelancaran pengajaran.

5. Mengurus masa yang tidak menentu.

6. Membina akauntabiliti pelajar

1. Menyediakan Peraturan & Prosedur

1.1 Menyediakan peraturan bilik darjah• Bina peraturan bilik darjah – bersama pelajar• Peraturan hendaklah bertulis – dipaparkan di

tempat yang senang dilihat.• Denda kerana perlanggaran peraturan

dipersetujui bersama pelajar.• Peraturan yang dibuat hendaklah yang boleh

dikuatkuasaskan.• Peraturan tentang yang penting – ringkas.

1.2 Menyediakan prosedur pergerakan

• Bina prosedur pergerakan dalam bilik darjah khas – makmal sains, bilik seni lukis, padang sekolah, dsb.

• Bagi tujuan pergerakan lancar, keselamatan, dan penjimatan masa.

1.3 Mengadakan peraturan / prosedur bercakap

• Masalah bercakap dalam bilik darjah mengganggu pengajaran dan pembelajaran.

• Peraturan boleh dibuat seperti “Tidak boleh bercakap ketika guru bercakap” dan mengulanginya apabila mengingatkan pelajar.

1.4 Mengadakan peraturan / prosedur bagi masa terluang

• Masa terluang – ketika pelajar siap kerja lebih awal daripada orang lain, kelas selesai lebih awal, masa pertukaran guru, menunggu tayangan dipancarkan dll.

• “Sementara menunggu, anda boleh bercakap pelahan dengan rakan sebelah tetapi tidak dibenarkan bergerak dari tempat masing-masing.”

2. Mengajar Peraturan & Prosedur

• Peraturan tidak berguna jika pelajar tidak mematuhi peraturan.

• Peraturan diajar dan diguna secara rutin dalam bilik darjah.

• Pelajar perlu faham dengan tujuan dan nilai yang hendak diterapkan.

• Prosedur membentuk kumpulan dan berbincang dalam kumpulan juga perlu diajar.

3. Menguatkuasakan Secara Konsisten

• Penguatkuasaan yang konsisten penting untuk memastikan peraturan dan prosedur dipatuhi.

• Akibat perlanggaran peraturan yang dipersetujui bersama boleh dikenakan.

• Keadilan atau kelihatan adil sangat penting dalam penguatkuasaan.

• Tanpa penguatkuasaan, pelajar tidak hiraukan peraturan.

4. Memastikan Kelancaran Pengajaran

• Melibatkan kelancaran langkah pengajaran.

• Pelajar boleh melengah-lengahkan kelancaran pengajaran dengan soalan, permintaan, komen dll.

• Guru boleh mengganggu kelancaran pengajaran dengan arahan atau bercakap berlebihan.

• Gangguan kelancaran menimbulkan potensi kepada masalah dalam bilik darjah.

5. Mengurus Masa Yang Tidak Menentu• Masa permulaan waktu pertama, masa terakhir,

masa pertukaran guru atau masa berpindah kelas adalah masa yang tidak stabil.

• Guru harus bersedia dengan tindakan tertentu untuk menangani masa yang tidak stabil.

• Pelajar perlu dilatih untuk mematuhi guru dan bukan mematuhi loceng sekolah.

6. Membina Akauntabiliti Pelajar

• Setiap pelajar dipertanggungjawabkan untuk memastikan tugasan masing-masing selesai.

• Untuk itu, arahan tugasan hendaklah bertulis jelas dengan peraturan dan syaratnya sekali.

• Pemantauan kerja pelajar perlu dibuat dengan cekap supaya semua dapat dipantau.

• Semakan tugasan dan maklum balas tentang tugasan tersebut dibuat segera.

Pengurusan Salah Laku

4 sebab pelajar membuat salah laku :-

• Pelajar bosan dan mengelak buat kerja.

• Masalah emosi yang dibawa ke sekolah.

• Berasa terkongkong dan ingin memberontak.

• Suka mendapat perhatian (remaja)

Menangani Salah Laku Dalam BD

• Perihatin dan pertindanan

• Mengesan salah laku dan kenal pasti siapa melakukannya.

• Melakukan dua kerja serentak – memberi penerangan tentang aktiviti pembelajaran tetapi pada masa yang sama memegang bahu pelajar yang tidak memberi perhatian.

Menghentikan Salah Laku

• Bagi salah laku yang tidak begitu serius, dihentikan segera sama ada dengan perkataan atau perbuatan atau kedua-dua sekali.

• Guru menghentikan salah laku dengan renungan atau “Jangan mengasah pensil semasa saya bercakap.”

• Ada kala salah laku boleh dibiarkan sahaja kerana tidak begitu perlu diambil tindakan.

Rujukan

• Cooper, J.M. (Ed.) 1999. Classroom teaching skills. Boston: Houghton Mifflin Co. 221-265.

• Lang, R.H., McBeath, A., & Herbert, J. (1995). Teaching strategies and methods for student centred instruction. Toronto: Harcourt Brace & Co. 101-121.