7/26/2019 amir n9

http://slidepdf.com/reader/full/amir-n9 1/16

1

ISI KANDUNGAN

Penghargaan

1. Pendahuluan

2 . Perbincangan

i. Pemerintahan

ii. Pentadbiran

iii. Kesenian dan kebudayaan

iv. Tinggalan sejarah

v. Makanan

3. Kesimpulan

4. Rujukan

. !ampiran

 

PENGHARGAAN

7/26/2019 amir n9

http://slidepdf.com/reader/full/amir-n9 2/16

2

"aya ingin mengucapkan ribuan terima kasih kepada guru sejarah Tahun 4 Pn

 #$$rainy %t M$hd &ain yang sentiasa memberikan tunjuk ajar dan bimbingan kepada

saya dalam membuat kerja kursus ini dari a'al hinggalah siap sepenuhnya.

(capan terima kasih juga diberikan kepada ibu dan bapa saya yang telah

memberikan banyak memberikan d$r$ngan dan nasihat kepada saya bagi menyiapkan

kerja khusus sejarah ini . )asa mereka tidak dapat saya lupakan.

Tidak lupa juga kepada rakan sekelas tanpa mengira bangsa dan agama kerana sudi

men$l$ng saya bagi melengkapkan kerja khusus ini.

*khir sekali+ ucapan terima kasih kepada pihak ,pihak yang terlibat secara tidak lansung.

PENDAHULUAN

Negeri Sembilan Darul Khusus adalah sebuah negeri yang terletak di pantai barat

"emenanjung Malaysia dan bersempadankan "elang$r  di utara+Pahang di timur +)$h$r  di

tenggara +Melaka di selatan- dan "elat Melaka di barat.

7/26/2019 amir n9

http://slidepdf.com/reader/full/amir-n9 3/16

3

Masyarakat #egeri "embilan merupakan perantau asal Minangkabau+ "umatera

%arat+ nd$nesia yang telah tiba sejak abad ke,14. Kemudian masyarakat yang bermukim

 pada / negeri seperti )$h$l+ )elebu+ Klang+ "ungai (j$ng+ #aning+ Rembau+ )elai+ 

"egamat dan Pasir %esar  membentuk  persekutuan yang disebut lembaga dan dinamakan

 Negeri Sembilan. "elanjutnya sebagai penyatuan masyarakat maka diangkatlah se$rang

raja yang pada a'alnya mereka minta dari 0ang ipertuan Pagar Ruyung.

7/26/2019 amir n9

http://slidepdf.com/reader/full/amir-n9 4/16

4

Kedudukan #egeri "embilan dalam Persekutuan Malaysia yang terdiri daripada 14 negeri

termasuk ilayah Persekutuan adalah seperti berikut5

• Keluasan5 kelima terkecil di Malaysia tangga ke,16+ serta di "emenanjung

tangga ke,7

• Penduduk5 ketiga terkecil tangga ke,12 di Malaysia+ serta di "emenanjung

tangga ke,16

• Kepadatan penduduk5 ke,7 terbesar di Malaysia+ serta di "emenanjung.

7/26/2019 amir n9

http://slidepdf.com/reader/full/amir-n9 5/16

bu negerinya "eremban. %andar i,Raja ialah "eri Menanti yang terletak di dalam

daerah Kuala Pilah. %andar,bandar lain yang utama ialah P$rt icks$n+ Rembau+ Tampin+

)elebu dan )emp$l.

P8R%#9*#:*#

 

i .PEMERINTAHAN

Yang diPer!uan "esar adalah pemerintah bagi #egeri "embilan mengikut sistem

raja berperlembagaan m$den bagi negeri itu sejak tahun 17/7. "ebelum itu+ 0ang di,

Pertuan %esar  dikenali sebagai 0amtuan "eri Menanti dan menjadi raja memerintah di

tanah jajahan adat meliputi "eri Menanti+ nas+ Terachi+ (lu Muar+ :unung Pasir dan

)emp$l di #egeri "embilan.

Permulaan perlantikan 0ang di,Pertuan %esar ini berlaku pada abad ke,1; Masihi.

"ebelum itu #egeri "embilan adalah diba'ah takluk Kesultanan Melayu )$h$r . Pada

separuh pertama abad ke,1; itu+ Kerajaan Melayu )$h$r  sentiasa diancam $leh $rang,

$rang *cheh di ba'ah pemerintahan "ultan skandar Muda Mahk$ta *lam 1<6;,1<3<.

ni menjadikan Kerajaan Melayu )$h$r tidak berupaya untuk melindungi #egeri

"embilan.

Pada masa yang sama $rang,$rang %ugis yang diketuai $leh aeng Kemb$ja telah

memasuki #egeri "embilan membuat huru hara dan memaksa $rang,$rang #egeri

"embilan keturunan Minangkabau mengakui aeng Kemb$ja sebagai raja di #egeri

"embilan. ni bertentangan dengan pendirian $rang,$rang Minangkabau ini.

"atu utusan telah mengadap "ultan )$h$r untuk meminta supaya se$rang raja dilantik 

di #egeri "embilan. %agaimanapun permintaan ini tidak dapat ditunaikan dan "ultan

7/26/2019 amir n9

http://slidepdf.com/reader/full/amir-n9 6/16

<

)$h$r telah membenarkan $rang,$rang #egeri "embilan ini mencari anak raja dari negeri

lain untuk dipertuankan di #egeri "embilan.

engan itu maka pemimpin,pemimpin setempat di #egeri "embilan lantas

menghantar 'akil untuk mengadap 0ang i,Pertuan Pagar Ruyung di Tanah

Minangkabau. Permintaan utusan $rang #egeri "embilan ini telah diperkenankan dan

telah melantik Raja Mele'ar  menjadi 0ang di,Pertuan %esar #egeri "embilan yang

 pertama. Raja Mele'ar telah mengetuai angkatan perang $rang,$rang #egeri "embilan

menghalau aeng Kemb$ja dari tanah #egeri "embilan.

Raja di #egeri "embilan adalah terdiri daripada 0ang di,Pertuan %esar+ (ndang !uak 

"ungei (j$ng+ (ndang !uak )elebu+ (ndang !uak )$h$l+ (ndang !uak Rembau dan

Tengku %esar Tampin. 0ang di,Pertuan %esar dipilih dan ditabalkan $leh (ndang 0ang

8mpat daripada kalangan putera raja berketurunan Raja !enggang ibni Raja !aut+ iaitu

0amtuan "eri Menanti yang ketiga.

alaupun status 0ang di,Pertuan %esar diakui sebagai Raja+ namun kuasa budi

 bicaranya terhad dan hendaklah mendapat persetujuan daripada (ndang 0ang 8mpat dan

Tengku %esar Tampin dalam beberapa aspek termasuk pelantikan Menteri %esar #egeri

"embilan+ penangguhan pembubaran e'an (ndangan #egeri+ penetapan dasar

kedudukan istime'a Melayu dan %umiputera di #egeri "embilan dan hal eh'al agama

slam. 0ang di,Pertuan %esar hanya berkuasa mengikut budi bicaranya di "eri Menanti+

nas+ Terachi+ (lu Muar+ :unung Pasir dan )emp$l sahaja.

"istem beraja yang unik itu mencetuskan ilham kepada ke'ujudan ja'atan 0ang di,

Pertuan *g$ng bagi peringkat Persekutuan Tanah Melayu dan kemudian Persekutuan

Malaysia+ di mana Majlis Raja,Raja yang terdiri daripada sembilan Raja Melayu

ditubuhkan untuk memilih 0ang di,Pertuan *g$ng.

0ang di,Pertuan %esar #egeri "embilan secara aut$matik akan mengang$tai Majlis

Raja,Raja dan menjadi sebahagian daripada sistem beraja di Malaysia.

7/26/2019 amir n9

http://slidepdf.com/reader/full/amir-n9 7/16

;

ii. PENTAD"IRAN

"istem pentadbiran #egeri "embilan

 #egeri Melayu

 pertama yang mirip

kerajaan

 persekutuan

sebelum

terbentuknya

 #egeri,#egeri

Melayu %ersekutu

melalui Perjanjian

7/26/2019 amir n9

http://slidepdf.com/reader/full/amir-n9 8/16

7

Persekutuan 17/< $leh %ritish. Mengamalkan *dat Perpatih dan perlantikan

 pembesar dilakukan di peringkat paling ba'ah iait *nak %uah+ %uapak+

!embaga dan (ndang. "eterusnya 0ang ipertuan %esar 

"etiap keputusan 0ang ipertuan %esar berdasarkan perundingan %aginda

dengan (ndang.(ndang melantik 0ang ipertuan %esar !embaga dilantik

%uapak dan merupakan Ketua "uku angg$ta masyarakat. "etiap !embaga

 bertanggungja'ab terhadap suku masing,masing. %erkuasa memilih

(ndang. %uapak adalah tempat rujuk setiap masalah terutama berkaitan

adat. Mengamalkan sistem dem$krasi kuasa diagihkan kepada individu

secara peringkat

iii. KESENIAN DAN KE"UDAYAAN

Masyarakat Melayu di #egeri "embilan sememangnya terkenal dengan kesenian

 #egerinya seperti Randai yang diba'a $leh masyarakat Minangkabau dari "umatera

%$ngai dan tarian piring.

1. Randai

Randai berasal a'al abad ke ,26 dan merupakan persembahan teater etnik

Minangkabau yang menggabungkan seni mu=ik+ tarian rakyat+ drama+ nyanyian dan

 pencak silat. Randai biasanya dipersembahkan bagi upacara tradisi dan perayaan+ dan

kisah panjang mungkin memakan masa beberapa malam. Kisah yang disampaikan

melalui lak$nan dan nyanyian kebanyakannya berasakan lagenda minangkabau dan cerita

rakyat. a dipersembahkan sebagai teater dalam bulatan bagi mencapai persamaan dan

 penyatuan antara pen$nt$n dan peserta.

2. %$ngai

7/26/2019 amir n9

http://slidepdf.com/reader/full/amir-n9 9/16

/

"#ngai juga dikenali sebagai Lantak Kudo, Rentak Kuda, dan Petasih. %$ngai

mencapai puncak kemasyhurannya pada 1/6,an di mana ia dianggap sebagai kemestian

dalam sebarang majlis yang diadakan terutamanya majlis perkah'inan.

%$ngai merujuk kepada majlis berbalas pantun secara melagukannya dengan kadang

kala diiringi alat mu=ik. Pada masa dahulu+ ia sering diadakan pada 'aktu malam+ selepas

 balik dari bendang dan huma. %iasanya bermula sekitar pukul sepuluh selepas s$lat

isyak sehinggalah sebelum tarhim a=an subuh.

$. Tarian Piring

Tarian Piring merupakan salah satu seni tarian Minangkabau yang masih diamalkan

 penduduk #egeri "embilan keturunan Minangkabau. Tarian ini memiliki gerakan yang

menyerupai gerakan para petani semasa bercucuk tanam+ membuat kerja menuai dan

sebagainya. Tarian ini juga melambangkan rasa gembira dan syukur dengan hasil

tanaman mereka. Tarian ini merupakan tarian gerak cepat dengan para penari memegang

 piring di tapak tangan mereka+ diiringi dengan lagu yang dimainkan $leh

talemp$ng dan saluang. Kadangkala+ piring,piring itu akan dil$ntar ke udara atau pun

dihempas ke tanah dan dipijak $leh penari,penari tersebut. %agi menambah unsur,unsur 

estetika + magis dan kejutan dalam tarian ini+ penari lelaki dan perempuan akan memijak 

 piring,piring pecah tanpa rasa takut dan tidak pula luka.

 #egeri "embilan mempunyai adat+ ke budayaan+ sejarah+ tradisi dan sistem p$litiknya

yang agak unik. Peribahasa >biar mati anak+ jangan mati adat> telah menjadi pegangan

hidup rakyat yang berketurunan Minangkabau. *dat perpatih telah 'ujud di Tanah

Melayu sejak kurun ke,14+ kekal menjadi adat yang unik di #egeri "embilan sehingga

kini. a amat jelas diterangkan dalam pembahagian harta pusaka+ gelaran dan juga suku

yang memihak kepada kaum 'anita. Menurut sejarah+ r$mb$ngan a'al yang datang

terdiri daripada kaum lelaki+ tetapi susurgalur keturunan sese$rang itu adalah >mengikut

 perut> iaitu tertakluk kepada suku ibunya. Melalui persemendaan ini jugalah masyarakat

 #egeri "embilan terpecah kepada 12 kumpulan yang dikenali dengan nama >suku>.

 dat Perpatih Di Negeri Sembilan

7/26/2019 amir n9

http://slidepdf.com/reader/full/amir-n9 10/16

16

Keunikannya adat adalah berdasarkan kepada sumber adat tersebut dan sistem nasab ibu

yang diamalkan $leh masyarakatnya. "istem ini tidak terdapat di negeri,negeri lain di

Malaysia. isebabkan itu+ ia merupakan peraturan atau undang,undang dalam masyarakat

$rang Melayu di #egeri "embilan dan kata,kata yang diungkapkan dalam adat perpatih

iaitu >perpatah,pertitih> mempunyai nilai,nilai kesenian yang tinggi. Para sarjana pernah

mencatatkan hasil sastera lama Melayu adalah pancaran masyarakat Melayu pada =aman

tersebut. ?leh itu+ perpatah,petitih ini dapat menyingkap tentang weltanschuung  atau

 pandangan hidup masyarakat Melayu secara umum dan et$s Melayu khususnya. *dat

Perpatih yang di'arisi masih dipertahankan $leh masyarakat #egeri "embilan kerana

adat itu b$leh menerima perubahan masa ke semasa. ni b$leh dilihat dari segi p$litik

dimana sistem 0amtuan %esar  dan at$@,at$ (ndang masih meneruskan kelangsungan

tanpa digugat termasuklah institusi at$@ !embaga dan buapak ,buapak. ari aspek s$sial+

ia masih bercirikan hidup kekeluargaan seperti budaya bekerjasama+ bermuaAakat+ saling

h$rmat,mengh$rmati dan semangat kejiranan. "elain itu+ upacara nikah kah'in+ kenduri

dan sebagainya masih mempunyai ciri,ciri tradisi yang unik.

Suku dan Perut

Masyarakat Melayu #egeri "embilan dikelaskan mengikut nenek m$yang mereka.

Pengkelasan ini dikenali sebagai suku. "uku dalam pengertian adat ialah angg$ta

masyarakat yang terbentuk daripada kel$mp$k keturunan yang daripada sebelah ibunya.

alam k$nteks masyarakat *dat Perpatih terdapat 12 suku iaitu5

1. %iduanda2. %atu Bampar 

3. Mungkal

4. "ri !emak 

. Paya Kumb$h

<. Tiga #enek 

7/26/2019 amir n9

http://slidepdf.com/reader/full/amir-n9 11/16

11

;. "ri Melenggang

7. %atu %elang

/. Tanah atar 

16. *nak *cheh

11. *nak Melaka

12. Tiga %atu

"ese$rang yang membuat taAsiran mengenai nilai,nilai yang terdapat dalam adat

sehubungan dengan ungkapan >biar mati anak+ jangan mati adat> ini hanya melihat dari

sudut kateg$ri yang keempat di atas sahaja. Pepatah >biar mati anak jangan mati adat>

yang menjadi pegangan asas sistem hidup bermasyarakat dalam *dat Perpatih ini sering

disalah taAsir bukan sahaja $rang biasa tetapi juga pemimpin,pemimpin Melayu. "emuaini berlaku adalah disebabkan mereka kurang memahami maksud sebenarnya yang

dikatakan mengenai adat tersebut.

I% TINGGALAN SE&ARAH

*ntara tinggalan sejarah yang terdapat di negeri sembilan ialah stana "eri Menanti.

Istana

Seri

Menanti

terletak

di

Kuala

Pilah,

Negeri

Sembilan dan menjadi kediaman rasmi bagi Yang-Dipertuan besar

7/26/2019 amir n9

http://slidepdf.com/reader/full/amir-n9 12/16

12

Negeri Sembilan sejak 1900-an lagi !angunan ini dibina

berdasarkan seni bina mas"arakat Minangkabau Ia dibina pada

tahun 190# hingga 190$, istana ini dibina dengan menggunakan

ka"u dan terdiri daripada 99 batang tiang termasuk % batang tiang

seriKeunikan istana ini ialah tanpa menggunakan sebarang jenis

paku Sebagai ganti kepada penggunaan paku, paku "ang diperbuat

daripada ka"u atau lebih dikenali sebagai pasak digunakanPada 1%

&ulai 199#, istana ini telah ditukar menjadi Mu'ium Diraja serta

menempatkan arti(ak "ang bersejarah

'. MAKANAN

7/26/2019 amir n9

http://slidepdf.com/reader/full/amir-n9 13/16

13

Makanan tradisi #egeri "embilan adalah panas dan pedas. *ntara bahan,bahan yang

digunakan dalam masakan masyarakat setempat adalah cili padi+ iaitu cili yang paling

 pedas. Bidangan yang terkenal termasuklah rendang+ kepingan daging lembu dimasak

dengan santan dan cili. )ika sese$rang merasai gaya Minangkabau yang agak unik dalam

memasak+ dengan menyaksikan mereka sering menggunakan @cili padi@ cili kecil dan

sangat panas dalam setiap masakannya. engan memasak >Masak !emak 9ili Padi ,

ikan+ daging+ atau sayur masak dalam santan dicampur dengan kunyit dan cili padi tanah.

"atu lagi keistime'aan #egeri "embilan adalah >!emang>+ pulut dimasak dengan santan

dalam batang buluh di atas api terbuka. a dihidangkan dengan Rendang+ kari daging

yang la=at serta tebal dan kering.

Terdapat juga makanan tradisi$nal lain di negeri ini+ antaranya ialah kuih apam j$h$l.

*pam )$h$l dahulunya dikenali sebagai apam daun rambai+ kerana pr$ses pembuatannya

7/26/2019 amir n9

http://slidepdf.com/reader/full/amir-n9 14/16

14

menggunakan daun p$k$k itu. a dikatakan berasal dari )$h$l kerana terdapat banyak 

 pengusaha dan pembuat makanan itu. *pam )$h$l sering kali dijadikan juadah minum

 petang termasuk pada majlis,majlis rasmi kerajaan negeri. apam ini mempunyai sedikit

rekahan di bahagian atas dan sangat enak dimakan bersama kuah sambal+ rendang+ bubur 

kacang+ kuah daging dan kuah durian

"eterusnya kuih tradisi$nal #egeri "embilan ialah kuih s$pang.

Kuih

s#(ang merupakan

sejenis kuih tradisi$n

al yang dibuat

daripada tepung

 pulut+ pisang

dan gula melaka dengan inti yang dibuat menggunakan kelapa parut muda. *dunan

itu kemudiannya dibentuk bujur. Kuih s$pang dihidangkan dengan kuah santan

 pekat.ari segi rupa dan bentuknya+ ada yang menganggap "$pang sama seperti kuih

k$ci atau badak berendam tapi sebenarnya ia berbe=a sama sekali dari segi pr$ses dan

 juga rasa. Kuih s$pang p$pular di #egeri "embilan dan merupakan hidangan

istime'a terutama pada hari perayaan.

7/26/2019 amir n9

http://slidepdf.com/reader/full/amir-n9 15/16

1

KESIMPULAN #egeri "embilan merupakan sebuah negeri yang unik di Malaysia bukan sahaja

kerana ia mengamalkan *dat Perpatih yang berbe=a dengan adat yang diamalkan di

 #egeri, #egeri yng lain tetapi juga mempunyai sejarah perkembangan p$litik yang

melalui tahap penting sepanjang abad ke 17 dan 1/. %ermula dengan penghijrahan

masyarakat Minangkabau ke berapa 'ilayah di negeri tersebut+ mereka berjaya

mengasaskan satu struktur p$litik yang masih dipraktikkan sehingga kini 'alaupun

$rganisasi p$litik tersebut telah melalui beberapa ev$lusi dalam aspek pentadbiran selaras

dengan perkembangan p$ltik yang berlaku dalam negara.

RU&UKAN

http5CClai,j$urney$AliAe.bl$gsp$t.myC2611C64Cmalaysia,,tempat,

 bersejarah,di.html

https5CCms.'ikipedia.$rgC'ikiC%$ngai

https5CCms.'ikipedia.$rgC'ikiCRandai

https5CCms.'ikipedia.$rgC'ikiC0angDdi,PertuanD%esarD#egeriD"embilan

http5CCmte3612,kamalbakri.bl$gsp$t.myC261C6Ckuih,tradisi$nal,negeri,

sembilan.html

http5CCmakananistime'anegeri2dimalaysia.bl$gsp$t.myC2613C62Cmasakan,

tradisi$nal,negeri,sembilan.html

https5CCid.'ikipedia.$rgC'ikiC0angDipertuanD%esarD#egeriD"embilan

7/26/2019 amir n9

http://slidepdf.com/reader/full/amir-n9 16/16

1<

LAMPIRAN

). "ENDERA NEGERI SEM"ILAN

2.

Lirik

Lagu

Berkatlah Yang Dipertuan Besar

Negeri Sembilan - Lagu

Kebesaran Negeri Sembilan 

Lagu Kebesaran Negeri Sembilan

%erkatlah 0ang di,Pertuan %esar di #egeri "embilan

Kurniai "ihat an Makmur 

Kasihi Rakyat !anjutkan (mur 

*kan %erkati "ekalian 0ang "etia

Musuhnya Babis %inasa

%erkatlah 0ang di,pertuan %esar i #egeri "embilan