7/23/2019 Asas Hubungan Etnik Di Malaysia

1/7

Asas Hubungan Etnik di Malaysia

Malaysia telah berjaya melangkah keluar dari belengu negara mundur dan menjadisebuah negara membangun. Dengan usaha-usaha giat dari kerajaan yangmentadbir, kini Malaysia sedang berusaha giat bagi mencapai status negara majusepertimana yang dicita-citakan serta dinyatakan dalam Wawasan 22.

!erkembangan negara yang bergerak membangun dalam temp"h lebih #$ tahun%&'#(-2&) merupakan satu jangka masa yang b"leh dikatakan singkat menurutukuran sejarah dunia. *"leh dikatakan bahawa titik mula penggerak kepadas"si"ek"n"mi negara yang berlaku secara luar biasa adalah peristiwa hitam &$ Mei&'+' menjadikan seluruh rakyat tersedar bahawa terdapat sesuatu yang tidak kenadalam hubungan masyarakat Malaysia.

Malaysia mempunyai pelbagai kumpulan etnik, antara kumpulan etnik terbesarialah Melayu, adaan-Dusun, *anjar, ban, *idayuh, /ina, ndia dan lain-lain.Dengan senari" penduduk pelbagai budaya, perpaduan etnik atau sebaliknyasentiasa menjadi agenda dalam pengurusan masyarakat dan pemerintahan negara

ini. Dengan adanya kepelbagaian etnik ini, maka timbulnya cabaran-cabaran yangperlu dihadapi "leh setiap etnik sama ada dari segi agama dan budaya, ek"n"mi,s"sial dan p"litik.

Dalam temp"h lebih hampir lima dekad pasca kemerdekaan, hubungan etnik diMalaysia telah melalui pelbagai liku peristiwa pasang surut, pahit dan manis.Dengan latar belakang budaya, agama, bahasa dan asal keturunan yang berbea,rakyat Malaysia bergerak maju mengharung pelbagai cabaran dan halangan dalamhubungan s"sial bagi mewujudkan persekitaran yang harm"ni, damai dan selamat.Dari aman 0unku Abdul 1ahman sehingga ke aman Datuk eri 3ajib bin Hj 0un1aak, kita melihat Malaysia dipimpin "leh "rang yang amat bertanggungjawabdalam s"al perpaduan kaum. Mereka sedar tentang keseimbangan dan bahawa

sejarah asas-asas p"litik Malaysia berasaskan sistem kenegaraan Melayu tetapipada masa sama kepentingan kaum-kaum yang lain perlu dijaga, dipelihara dandimajukan.

!erdana Menteri pada tahun-tahun lalu ada menjelaskan bahawa kepentinganpenyatuan bangsa dalam pembangunan, membantu kepentingan bangsa Melayukita tetapi tidak lupa hak kaum lain juga. 44Mengikut !erlembagaan, mereka ada hakdan sebagai pemimpin biasa kita tidak b"leh lupa apa hak mereka itu. ebagaipemimpin kita perlu mempertahan hak mereka kerana kita perlu meny"k"ngperlembagaan,5.

ni kerana dengan hanya mengejar kemajuan ek"n"mi sahaja tidak lengkap

sekiranya tidak seiring dengan kestabilan p"litik atau kestabilan p"litik sahaja tidakmencukupi tampa pembangunan ek"n"mi yang seimbang. edua-dua 6akt"r iniharus bergerak seiring dengan lancar bagi mengelakkan dari berlaku kepincangansehingga mengakibatkan berlakunya k"n7ik.

7/23/2019 Asas Hubungan Etnik Di Malaysia

2/7

/A*A1A3 H8*839A3 E03 D MA:A;A DA3 AEDAH ME39A0A

pasted9raphic ada ta6siran yang "ptimis dan ada pula yangpesimis. 3amun begitu negara ini telah melalui banyak perubahan, bukan sahajadalam bidang ek"n"mi, s"sial dan hubungan etnik, bahkan jua dalam bidang p"litik.=rang bukan slam seperti juga "rang slam, bukan sahaja bebas berperananmembangunkan ek"n"mi dan s"sial, tetapi juga sama-sama bertanggungjawabmewujudkan suasana p"litik yang stabil dan harm"ni dalam lingkungan mereka.Dalam k"nteks p"litik, mereka bebas berpesatuan dan menubuhkan persatuan ataupertubuhan p"litik dalam kalangannya atau menjadi peny"k"ng pertubuhan-pertubuhan p"litik slam untuk memajukan dan meninggikan slam danpemerintahannya dan bukan untuk menjatuhkannya. Mereka bertanggungjawabdan perlu berganding bahu dengan "rang slam bagi memastikan wujudnya

keham"nian %urtahman, 2?).!"litik juga b"leh dide@nasikan sebagai pentadbiran berkait rapat denganpemerintahan, kepimpinan yang baik akan melahirkan indiidu, keluarga,masyarakat, negara dan dunia slam yang baik di dunia dan akhirat. ita lihatsejarah kepimpinan 1asulullullah AW dalam mentadbir umat slam semasapemerintahan baginda. 1asulullah AW sebagai pemimpin teragung umat slamsepanjang aman merupakan c"nt"h teladan kepada pemimpin pada aman ini.*aginda menggauli sahabat-sahabatnya dengan penuh kemesraan, kasih sayangdan bers"pan santun, bergurau senda pada perkara yang benar dan bukan direka-reka. *aginda mengambil berat terhadap kebajikan rakyatnya, lebih-lebih lagig"l"ngan miskin, baginda lebih kerap menghulurkan bantuan dengan mengagih-

agihkan segala khaanah negara.

*aginda juga menjaga hubungan dengan masyarakat bukan slam, *aginda bergauldengan panuh adab, tidak pernah menyakiti walaupun pernah disakiti, bertindakkeras hanya terhadap mereka yang ternyata menunjukkan sikap menderhakakepada negara, tetapi sebaliknya bersabar dengan kerenah mereka yang menyakitiperibadinya. *aginda berjaya bertindak sebagai pemimpin dunia akhirat yang dapatmembawa yang akan membawa kesejahteraan pada kedua-duanya.

7/23/2019 Asas Hubungan Etnik Di Malaysia

3/7

Manakala si6at paling terserlah bagi pemerintah slam yang terbilang dalam sejarahB*aginda meminta pandangan "rang lain dan tidak bersikap kuku besi. *agindabertukar-tukar pandangan dengan pakar-pakar yang berkecimpung secara khususdalam setiap isu yang dikendalikannya.

E=3=M

Dalam keadaan Malaysia kini, kita dapat lihat bahawa D"minasi Ek"n"mi 3egarakita memperlihatkan jurang yang luas dari segi penguasaan ek"n"mi danketidakseimbangan pendapatan telah di m"n"p"li "leh masyarakat /ina sebanyak( C, diikuti "leh masyarakat Melayu 2#C dan masyarakat ndia sebanyak #C.

0iap-tiap etnik berusaha untuk mendapatkan hak dan keuntungan yang lebih besardaripada pertumbuhan ek"n"mi dan peluang ek"n"mi yang wujud. Masyarakat /inaumumnya menguasai ek"n"mi negara. enapa hal ini berlaku Akibat daripadasejarah lampau dimana pihak penjajah telah mengkelaskan masyarakat kitakepada tiga kawasan iaitu kawasan bandar, kampung dan ladang. !erbeaanpekerjaan begitu ketara atas peningkatan tara6 hidup masyarakat serta ianyamenghalang interaksi yang lebih kerap dimana interaksi hanya berlaku di kalanganetnik yang sama sehinggakan semangat perkauman terus menebal.

ini sebagai sebuah negara slam, kita perlu bekerjasama dalam membangunkanek"n"mi negara menggunakan sistem pasaran ek"n"mi secara slam.

erjasama dalam k"nteks sistem pasaran ek"n"mi secara slam tidak bermaknapembentukan pasaran m"n"p"li atau penghapusan persaingan yang sihat dalamkalangan unit-unit ek"n"mi, sebaliknya membentuk satu sistem yangmengk"mbinasikan kedua-duanya secara harm"ni. erjasama ini merangkumiseluruh ahli masyarakat dan warganegara, samada slam atau bukan slam.erjasama yang b"leh membawa natijah yang baik dan berman6aat kepadamasyarakat pada dasarnya diterima "leh masyarakat %urtahman, 2?).

0erdapat pelbagai bentuk kegiatan ek"n"mi yang b"leh melibatkan "rang slam danbukan slam yang hampir menyamai kegiatan yang melibatkan sesama "rang slamseperti jual beli, perk"ngsian, hutang piutang, upah-mengupah dan pekerjaan.ebagai se"rang muslim dalam sebuah negara slam, indiidu bebas menubuhkandan menjalankan kegiatan dan mengadakan kerjasama ek"n"mi sesama merekamengikut nilai-nilai masyarakat setempat kerjasama yang b"leh membawa natijahyang baik dan berman6aat kepada masyarakat pada dasarnya diterima "lehmasyarakat. ebaliknya mana-mana kerjasama yang b"leh mencederakan ataumerugikan kebanyakan ahli masyarakat, umumnya dit"lak kerana bertentangandengan nilai dan kepentingan masyarakat.

*agi warganegara yang bukan slam mempunyai hak dan peluang untukmendapatkan dan melibatkan diri dalam kegiatan-kegiatan ek"n"mi, di sampingbeberapa tanggungjawab yang perlu ditunaikan sebagai se"rang warganegarabukan slam. Antara hak-hak bukan slam ialah > hak bekerja untuk mencari reeki,perlindungan harta benda, perlindungan tempat tinggal dan hak kemudahan awamseperti sek"lah, h"spital dan sebagainya. Manakala tanggungjawab bukan slamialah membayar cukai jiyah secara tahunan kepada indiidu yang sempurnasyarat-syaratnya, membayar cukai kharaj keatas tanah yang dimiliki, membayar

7/23/2019 Asas Hubungan Etnik Di Malaysia

4/7

cukai pendapatan yang dikenakan setiap tahun sebanyak #C bagi barang dagangandan dilarang mewujudkan perusahaan, perniagaan dan perlakuan meminum arak,memakan babi atau bermain judi secara terbuka di khalayak ramai, lebih-lebih lagidi kawasan penempatan "rang-"rang slam.

=A:

!emisahan Fiikal yang diwujudkan akibat dasar pecah perintah *ritish telahmerenggangkan hubungan dan menyukarkan interaksi sesama masyarakatsehinggakan ianya memperkuatkan perasaan kekitaan dan etn"sentrisme. Dalammasa yang sama juga sistem pendidikan yang berasingan telah dilaksanamenyebabkan setiap g"l"ngan etnik mempunyai sistem pendidikan yang tersendiri.istem persek"lahan yang memisahkan pelajar mengikut bahasa ibundamenyebabkan interaksi berkisar dikalangan etnik sendiri sahaja sehingga berlakup"larisasi dalam kalangan pelajar. eterasingan di peringkat sek"lah rendah,kerenggangan di sek"lah menengah serta di nstitusi !engajian 0inggi menyukarkanpr"ses hubungan etnik di Malaysia. Dari segi "ntrak "sial yang menjadi asasdalam pembinaan masyarakat Malaysia pula seringkali di pertikaikan apabila timbulketidakseimbangan yang ketara.

Menghadapi cabaran yang ditimbulkan "leh hubungan etnik bukannya mudah.!elbagai usaha dijalankan termasuk penubuhan Gabatan !erpaduan 3egara danntegrasi 3asi"nal pada awal tahun tujuh puluhan yang memperkenalkan pr"gram-pr"gram memupuk perpaduan dalam masyarakat. Antara pr"gram-pr"gram yangtelah diperkenalkan "leh negara untuk menangani masalah ini termasuklah 1ukun

0etangga hinggalah kepada !elan ntegrasi 3asi"nalB penubuhan ek"lah WawasanB!r"gram :atihan hidmat 3egara di samping banyak lagi pr"gram yangmem6"kuskan kepada kel"mp"k belia iniB pr"gram 5"ngsi-1aya5 dan lain-lain yangberusaha mempr"m"si perpaduan dan ke6ahaman tentang budaya yang berbea

melalui cara meraikan hari kebesaran semua kel"mp"k secara bersama.

ebahagian besar kerjasama yang terdapat dalam kalangan "rang slam, jugasesuai untuk diaplikasikan terhadap "rang bukan slam. =rang slam juga wajarberkawan dengan "rang bukan slam, memberi bantuan dan pert"l"ngankepadanya jika ia mendapat kesusahan lebih-lebih lagi jika jirannya. =rang slam

juga b"leh memenuhi undangan, memakan makanan dan memakai pakaian tradisimereka. erjasama "rang slam dan bukan slam dalam bidang s"sial adalah harusselagi kerjasama tersebut tidak melibatkan pengamalan dan pengagungan budayayang berkait dengan adat keagamaan mereka misalnya dengan memakai pakaiankeagamaan seperti pakaian sami, bersalib atau melak"nkan upacara penyembahanmereka.

=rang slam juga perlu mendekati masyarakat yang mempunyai pelbagai etnik inidengan memberi nasihat dalam k"nteks dakwah slam, meniarahinya, berinteraksidan bergaul secara baik, bermanis muka, bersi6at adil, tidak menyakiti dansebagainya.

A9AMA DA3 *8DA;A

7/23/2019 Asas Hubungan Etnik Di Malaysia

5/7

etiap etnik mempunyai agama, adat istiadat, bahasa dan kebudayaan yangberlainan. ni secara tidak lansung menjadi penyumbang kepada mudah terjadinyak"n7ik. etiap kaum terus menebal dengan bahasa dan kebudayaan mereka sendiriserta si6at mengutamakan angg"ta dari etnik yang sama dalam mendapatkanpekerjaan, memilih sahabat dan mencari teman hidup.

3egara slam pada hakikatnya merupakan negara yang menjunjung danmelaksanakan dasar slam berasakan Al-uran dan Al-unnah dalampemerintahnnya. 0etapi penggunaan istilah negara slam kini menjadi lebih l"nggarkerana de@nisi itu telah mengel"mp"kkan mana-mana negara yang diperintah "leh"rang slam, maj"riti rakyatnya slam, menerima slam sebagai agama rasmi danwujudnya syiar slam, sebagai 3egara slam. stilah l"nggar ini lebih menepatikepada istilah 3egara 8mat slam kepada mana-mana negara yang mempunyaiciriciri yang dinyatakan tadi. 3egara 8mat slam ialah negara yang tidakmendaulatkan slam dalam pemerintahannya, sebaliknya mereka hanya menjadikanslam sebagai simb"l dan k"smetik luaran sahaja, sedangkan hakikatnya slam tidakdiberi kuasa untuk menguasai sesebuah negara %urtahman, 2?).

Mengapa perkara ini b"leh berlaku ita lihat kembali sejarah penubuhan negarakita pada &+ eptember &'+$, telah sedia ada kepelbagaian etnik akibat daripadaimigrasi ataupun perpindahan masuk warga /ina dan ndia ke 0anah Melayu. Hal inimenyebabkan kepelbagaian agama wujud di Malaysia selain daripada agama slamseperti Hindhu, *uddha, ristian dan sebagainya. !erkara ini mewujudkanperbeaan dari segi pengamalan agama, k"munikasi, pergaulan dan budayasesama etnik. su agama merupakan isu sensiti6 yang telah termaktub di dalamperlembagaan, namun pandangan masyarakat masih tidak berubah dan sentiasamencari kesempatan dan peluang untuk menjatuhkan sesama etnik dalam aspekberagama. ebagai c"nt"hnya, bila slam dilihat "leh sebahagian kel"mp"k sebagaiagama yang sering dikaitkan dengan keganasan, dan penggunaan kekerasan,islam"ph"bia penggunaan kalimah IA::AH "leh agama lain serta isu pembakarangereja sebagainya.

*udaya pula b"leh dibahagikan kepada dua lapangan besar iaitu > budayakebendaan dan budaya bukan kebendaan. *udaya kebendaan ialah peralatan dankelengkapan hidup seperti rumah, kereta, perahu, senjata dan sebagainya,/"nt"hnya, "rang Melayu mempunyai rumah yang berbea dengan "rang nggerisatau "rang Eskim". *udaya bukan kebendaan ialah kepercayaan, adat istiadat danundang-undang. /"nt"hnya, setiap masyarakat mempunyai adat istiadat yangberbea-bea dalam menjalani kehidupan seperti perkahwinan masyarakat Melayuyang mana pihak lelaki yang memberi hantaran kepada pihak perempuan,

manakala bagi masyarakat ndia, hantaran %d"wri) perkahwinan diberi "leh pihakperempuan kepada pihak lelaki. Dalam budaya Melayu, 6akt"r agama paling pentingkerana agamalah dasar tanggapan terhadap alam sekitar dari segi s"sial dan @ikal.*ahasa juga penting sebagai alat k"munikasi dan adat resam juga mustahaksebagai petunjuk jalan bagi sese"rang dalam mengendalikan hidupnyabermasyarakat dan berbudaya.

ita dapat lihat bahawa dengan kepelbagaian agama dan budaya tidak dapatmenyatupadukan perhubungan etnik di Malaysia. =leh itu, mari kita sama-sama

7/23/2019 Asas Hubungan Etnik Di Malaysia

6/7

mengambil iktibar dari sejarah pembukaan k"ta Madinah yang didiami "lehmasyarakat yang pelbagai kaum dapat mencapai perpaduan selepas kedatanganslam di Madinah. 0indakan yang dilakukan "leh 1asulullah AW dalam membentukmasyarakat ialah mengadakan perjanjian dengan "rang-"rang bukan slamterutamanya kaum ;ahudi. Mereka berusaha menghalang perkembangan agama

slam apabila mendapati kedatangan 1asulullah AW tidak mendatangkankeuntungan kepada mereka. 1asulullah AW dengan penuh kebijaksanaanmengadakan perjanjian damai dengan mereka

.

!erjanjian ini mencegah perasaan hasad yang berterusan di kalangan "rang ;ahuditerhadap "rang-"rang slam dan seterusnya terbentuk dan tergubal perlembagaanMadinah berdasarkan kepada Al-uran dan As-unnah yang mempunyai ciri-ciriberikut>

&. H"rmat-mengh"rmati jiran atau antara satu negara dengan lainnya.

2. 0"l"ng-men"l"ng menentang musuh dan permusuhan.$. Memberi pert"l"ngan kepada "rang yang dialimi.

J. aling nasihat menasihati dan sama-sama menunjuk ajar.

#. Mengh"rmati kebebasan beraKidah, beribadat, walau berbea agama.

0api bagaimana b"leh timbulnya pers"alan tentang 3egara 8mat slam iaitu tidakmendaulatkan slam dalam pemerintahannya, yang hanya menjadikan slamsebagai simb"l dan k"smetik luaran sahaja.

Hal ini berlaku di Malaysia apabila pemimpin yang memerintah tidak dapatmelaksanakan slam secara menyeluruh ataupun It"tal dalam sistem pemerintahandisebabkan "leh cabaran utama dalam kepelbagaian etnik iaitu kepelbagaian dalamberagama seperti slam, *uddha, Hindu, ant"nise, ristian dan sebagainya sertakepelbagaian budaya pada setiap kaum seperi Melayu, /ina, ndia, Asli, Gawa dansebagainya.

ita lihat pada permasalahan yang berlaku dalam kalangan masyarakat kini yangmenghadapi pelbagai masalah terutama dalam isu agama sebagai c"nt"h keadaandi negeri elang"r dimana laungan aan tidak dibenarkan berkumandang dengansuara yang kuat dan ini bukan sahaja menimbulkan kemarahan pada umat slamseluruh Malaysia bahkan di seluruh dunia. elain itu juga terdapat beberapa kes danisu sensiti6 yang cuba dipr"pagandakan "leh n"n-muslim bagi menjatuhkan dan

merendah-rendahkan masyarakat slam.

&Malaysia diumum !erdana Menteri, Datuk eri 3ajib Hj 0un 1aak ketikamengambil alih tampuk pemerintahan pentadbiran negara pada $ April 2'."nsep tersebut muncul ketika keadaan p"litik tidak menentu, pertumbuhanek"n"mi tidak stabil akibat krisis gl"bal dan perpaduan negara dianggap semakinrapuh. "nsep, idea, sl"gan, ataupun agenda &Malaysia ditempatkan secara besar-

7/23/2019 Asas Hubungan Etnik Di Malaysia

7/7

besaran dalam apa jua urusan dalam negara sebagai jambatan utuh kearah satutrans6"masi h"listik dari kesinambungan kepimpinan lalu.

a hanya akan berjaya jika ahli masyarakat mempunyai iltiam yang kuat untukmemahami dan mahu memahami bagi merealisasikan matlamat asasnya. /abaranyang besar rakyat Malaysia membaik pulih jambatan perpaduan yang sedia ada

adalah, meruntuhkan temb"k-temb"k pemisah antara sesama ahli masyarakat.0anpa keutuhan perpaduan dikalangan ahli masyarakat, negara Malaysia akan gagalmeningkatkan kedudukan penduduk. 0eras perpaduan negara haruslah mapanpajaknya. 8ntuk itu, asas rakyat Malaysia perlu bersandarkan integrasi nilai-nilaiyang dik"ngsi dan dipersetujui bersama semua kaum dimana pemb"ngkaranide"l"gi kebangsaan yang terkandung dalam 1ukun 3egara dan termaktub dalam!erlembagaan !ersekutuan sebagai k"ntrak s"sial pendidikan nasi"nal.

eharm"nian di antara masyarakat berbilang kaum di negara kita dapat disaksikandengan ariasi sambutan perayaan di Malaysia. alah satu c"nt"h ariasi kaum diMalaysia dapat diperhatikan semasa pesta cahaya &Malaysia di 8niersiti 0eknikalMalaysia Melaka%80eM 2'). alah satu sl"t yang terdapat di dalam pesta tersebutadalah sl"t gendang &Malaysia yang melibatkan 2J buah gendang /ina, Dh"l%gendang !unjabi), "mpang, !ercussi"n %gendang k"ntemp"rari), dan 8rumi%gendang ndia). kepelbagaian ini disatukan dalam satu nada yang bernamagendang &Malaysia. apabila bunyi-bunyi yang berbea itu disatukan, ianya bergemadalam satu nada yang kuat dan menggemparkan. esatuan ini tidak mustahil b"lehmenggugat anasir-anasir yang cuba mer"sakkan perhubungan antara kaum-kaumdi Malaysia. eharusnya pertalian ini dijaga untuk mempertahankan satu bangsayang bernama Malaysia.

slam mengajar bahawa hubungan sesama manusia atas apa tingkatan sekalipun,mesti mengutamakan perdamaian, perse6ahaman, berbaik sangka dan

perbincangan, demi mewujudkan persetujuan bersama ke arah mencapai budayahidup yang harm"ni, di kalangan sesama manusia. 3amun disebabkan "leh berlakupemisahan ge"gra@, dic"rakkan lagi dengan kehidupan bermasyarakat yangberbea-bea, maka di sana berlakunya perbeaan yang melahirkan kaum, bahasa,adat resam dan kepercayaan. ampai kepada peringkat berlaku pula perbeaankepercayaan agama mahupun ketuhanan. Walau bagaimanapun, hubungan etnikadalah sesuatu yang amat penting dan kepentingannya tidak b"leh dicabuli agarsetiap masyarakat dapat mengambil man6aat daripadanya. eadaan yang harm"niadalah semua kaum di Malaysia dapat hidup dengan aman dan damai.esejahteraan dapat sentiasa dinikmati bersama. elaras dengan hasrat negara,keadaan harm"ni menjadi teras dalam "nsep &Malaysia. 8saha kerajaan ini perlu

dis"k"ng "leh semua masyarakat untuk mencapai perpaduan negara. eharm"niandalam negara yang berbilang kaum di Malaysia merupakan nikmat yang amatbesar. eharm"nian perlunya dipandang serius "leh semua pihak sebagai tunjangdan kestabilan negara. eharm"nian hanya akan tercapai jika wujudnya si6at saling6aham memahami antara satu sama lain terutamanya bagi sesebuah negarabermasyarakat majmuk seperti Malaysia.