Pemahaman dalam Asas Seni Reka sangat penting dalam setiap penghasilan karya seni visual.

Hasil karya seni visual yang baik memerlukan pengetahuan mengaplikasikan gabung jalin antara unsur seni dan prinsip rekaan

ASAS SENI REKAASAS SENI REKA

UNSUR SENI

GARISAN

RUPA

BENTUK

JALINAN

RUANG

WARNA

PRINSIP REKA

HARMONI

KONTRA

PENEGASAN

IMBANGAN

IRAMA & PERGERAKAN

KEPELBAGAIAN

KESATUAN

1. Garisan merupakan cantuman satu siri titik.

2. Garisan merupakan unsur seni terpenting dalam aktiviti melukis, menggambar dan menulis

menjadi

1.1 Jenis-jenis garisan boleh diklasifikasikan berdasarkan penggunaan bahan atau teknik yang menentukan rupa, bentuk dan sifatnya.

1.2 Contoh – Pen marker – garisan tebal - Pen - garisan halus

- Berus - garisan kasar

1. JENIS-JENIS GARISAN

Garisan tebal Garisan kasar Garisan nipis

Garisan berlingkar

Garisan berbulu

Garisan pancaran

2. GARISAN PADA OBJEK ALAM SEKELILING.

3. GARISAN PADA OBJEK BUATAN MANUSIA.

4. KAJIAN KESAN GARISAN

4.1. PELBAGAI BAHAN

Pelbagai alat & bahan memberikan kesan garisan yang berlainan jenis

Pensel – memberi kesan nipis

Pen marker – kesan tebal

Berus & dakwat

- Kesan kasar

4.2 PELBAGAI TEKNIK

Pelbagai teknik dalam penghasilan garisan juga akan memberi kesan

Kesan pelbagai

Teknik gosokan

Kesan penegasan

Koyakan & tampalan

Kesan pelbagai

Teknik tiupan straw

4.3 PELBAGAI KESAN PERASAAN

Garisan melintang – memberi gambaran tenang

Garisan pepenjuru – memberi gambaran pergerakan.

Garisan menegak – memberi gambaran teguh & stabil

5. GARISAN PERGERAKAN

Garisan berlingkar

Garisan bergetar

Garisan beralun

Garisan yang berulang dapat mencipta pergerakan ilusi

CONTOH GARISAN & PERGERAKAN DI ALAM SEKELILING.

Ombak – garisan beralun

Pusaran air – garisan berlingkar

6. GARISAN & CORAK

Garisan dapat mewujudkan kesan corak dan berfungsi sebagai hiasan atau penyamaran.

6.1 Garisan & corak dalam Objek Alam

Garisan & corak pada harimau

Garisan & corak pada kulit kerang

6.2 Garisan & corak dalam Objek Buatan manusia.

Garisan & corak pada anyaman rotan

Garisan & corak pada jeriji pintu

6.3 Garisan & corak dalam Kraf tangan

Anyaman – garisan zig-zag

Ikat celup – garisan pancaran

7. GARISAN UNTUK MENIMBULKAN BENTUK

7.1 Struktur garisan mewujudkan bentuk

7.2 Struktur bentuk Figura manusia

Contoh pelbagai bentuk figura manusia.

7.3 Ton garisan menimbulkan bentuk

Garisan berupaya menimbulkan bentuk dengan menggunakan ton garisan.

Bentuk piramid

Bentuk silinder

8. GARISAN & RUANG

Garisan dalam hasil kerja 2D dapat mewujudkan kesan ruang seperti yang tergambar pada garisan tersembunyi di alam sekeliling.

Garisan selari pada landasan keretapi

Rupa ialah hasil daripada pertemuan hujung garisan dengan permulaannya.

Titik permulan

Garisan Rupa

Rupa boleh dihasilkan daripada garisan, warna & jalinan.

1. JENIS-JENIS RUPA

1.1 Rupa Geometri

Rupa geometri ialah rupa yang mempunyai sudut seperti bulatan, oktagon,segi tiga, segi empat dan lain-lain rupa.

1.2 Rupa Organik

Rupa Organik merujuk kepada rupa bebas yang tidak dapat diukur sudutnya,

Contoh – Rupa orang, rupa daun, rupa ikan dll.

2. MENGENAL RUPA

2.1 Rupa dalam Objek Buatan Manusia

pinggan teko pisau Buku

baju tinmug Cermin

mata

2.2 Rupa dalam Objek Alam Sekeliling

daun

ikan

pokok epal ular

orang Rama-rama serangga

3. RUPA POSITIF & RUPA NEGATIF

3.1 Rupa Positif

Ialah rupa sesuatu objek yang terletak di dalam satu kawasan tertentu.

Objek segi tiga dan bulatan ialah rupa positif

3.2 Rupa Negatif

Ialah ruang disekeliling rupa objek tersebut.

Ruang berwarna biru di sekeliling segi tiga dan bulatan ialah rupa negetif.

4. RUPA DALAM AKTIVITI MENCORAK

4.1 Corak yang dihasilkan daripada rupa positif & negatif

Motif bunga merupakan rupa positif dan warna latar merupakan rupa negatif

4.2 Jenis –jenis susunan dalam mencorak

Susunan selang - seli

Susunan batu - bata

Susunan sisik ikan

5. RUPA DAN LAMBANG

Rupa boleh diolah menjadi lambang, simbol atau jenama sesebuah syarikat, persatuan atau pertubuhan.

6. RUPA & MUKA TAIP

• Muka taip ialah jenis-jenis rupa bentuk huruf yang boleh diolah untuk menghasilkan pelbagai gaya.

Aa Bb Cc Dd Ee Ff Gg

Hh Ii Jj Kk Ll Mm

Nn Oo Pp Qq Rr Ss

Aa Bb Cc Dd Ee Ff Gg

Hh Ii Jj Kk Ll Mm

Nn Oo Pp Qq Rr Ss

Muka taip Calligraph

Muka taip Flat Brush

Tajuk pelbagai gubahan muka taip

Brntuk boleh diklasifikasikan kepada dua jenis iaitu:

1. Bentuk Konkrit

2. Bentuk Ilusi

1. 1. BENTUK KONKRIT

Bentuk konkrit merupakan struktur binaan dalam 3 dimensi yang dapat dilihat dan di rasa pada permukaannya.

1. 2. BENTUK ILUSI

Bentuk Ilusi merupakan bentuk yang wujud melalui kemahiran penggunaan unsur seni seperti warna.

Bentuk Ilusi tidak dapat dipegang, hanya boleh dirasakan kewujudannya.

1. 3. GARISAN & BENTUK

Garisan dapat menghasilkan bentuk melalui beberapa proses berikut.

3.1 Garisan & Bentuk lilitan dawai.

1. 3.2 Garisan & bentuk anyaman rotan / buluh.

1. 4. RUPA DAN BENTUK.

Rupa dapat mencipta bentuk melalui beberapa proses.

4.1 Teknik lipatan kertas / origami

4.2 Teknik potongan kadbod / polihidera.

4.3 Teknik lipatan kain / topologi.

1. 5. MEMBINA BENTUK.

Bentuk dapat dibina melalui berbagai cara:-

5.1 Menggunakan Plaster of paris

5.2 Cantuman / gabungan bahan terbuang.

1. 5.3 Ukiran pada kayu, sabun dan lilin

5.4 Membina bentuk tembikar.

1. 6.1 Bentuk manusia dewasa mengikut kadar banding

6.2 Bentuk manusia dalam perbagai pergerakan.

6. BENTUK FIGURA MANUSIA

1. 7. CARA MENIMBULKAN BENTUK ILUSI DALAM HASIL KARYA.

Teknik Catan

Teknik lorekan Teknik garisan

Teknik Kolaj Teknik Cetakan

1. Ruang adalah jarak antara antara objek yang wujud di alam nyata dan dalam karya seni visual.

2. Objek yang berada di hadapan lebih jelas dan besar berbanding dengan objek yang sama saiz yang berada di bahagian belakang

1. JENIS – JENIS RUANG

1.1 Ruang FizikalRuang fizikal merupakan ruang yang terdapat di persekitaran.

Terbahagi kepada 2 iaitu:-

- Ruang terbuka - kawasan lapang / luas

- Ruang tertutup – kawsan sempit / terhad

Ruang tertutup

Ruang terbuka

1.2 Ruang Ilusi

Ruang Ilusi merupakan ruang yang dihasilkan dalam karya seni visual seperti lukisan, catan & rekaan grafik.

Terbahagi kepada 3 iaitu:-

- Ruang Dalam

- Ruang Cetek &

- Ruang Rata

1.2.1 Ruang Dalam

• Ruang Dalam ialah perhubungan kesan penggunaan perspektif warna, perubahan saiz dan bentuk dalam hasil karya seni seperti lukisan & catan.

• Kajian nilai ton warna dan perubahan saiz pada contoh di bawah memperlihatkan kesan ilusi ruang bergerak sama ada keluar / ke dalam.

- Contoh Ruang ilusi bergerak ke dalam dan keluar.

Pergerakan ke dalam

Pergerakan ke luar

Contoh Ruang Dalam yang terhasil dalam karya lukisan dan catan

1.2.2 Ruang Cetek

• Ruang Cetek merupakan ruang yang wujud dalam lingkungan yang terbatas sama ada dari dinding ke dinding atau ruang kedalaman yang terhad.

Ruang cetek dalam lukisan

Ruang dalam catan

1.2.3 Ruang Rata

• Ruang Rata terhasil dalam karya, terutama catan apabila dilukis atau diolah elemen-elemen pada satah yang sama.

• Ia memperlihatkan suasana rata dan sama pada suatu garisan ufuk.

• Contoh di bawah menunjukkan ruang rata dengan elemen –elemen gambaran pada satah & garisan ufuk yang sama

2. PERHUBUNGAN RUANG & BENTUK

• Ruang dapat mempengaruhi saiz dan warna pada jarak tertentu.

• Nilai warna akan berubah mengikut jarak ruang.

2.1 Ruang Saiz & Perspektif

Gambar menunjukkan perubahan saiz dan bentuk pada kadar jarak tertentu.

2.2 Ruang, warna & kedalaman

Ruang jarak dan kedalaman mempengaruhi nilai warna dalam alam sekelilig dan karya seni visual

2.3 Penggunaan Ruang dalam Seni Grafik

• Penggunaan ruang akan mengimbangi elemen-elemen yang digunakan dalam rekaan grafik bagi menyerlahkan lagi nilai estetika dan penyampaian mesej.

Contoh penggunaan ruang dalam seni grafik

2.4 Penggunaan Ruang dan Perspektif.

• Perspektif ialah perubahan saiz, jarak dan warna objek apabila dilihat dari jarak jauh.

• Garisan grid digunakan dalam karya 2D untuk menimbulkan ilusi 3D melalui 2 cara iaitu:- - Perspektif satu titik lenyap - Perspektif dua titik lenyap

Gambar satu titik lenyap Gambar dua titik lenyap

Warna adalah tindak balas cahaya ke atas permukaan. Objek alam sekeliling boleh dikenal pasti melalui warna yang ada padanya.

1. JENIS – JENIS WARNA

• Dalam PSV warna terbahagi kepada 3 jenis iaitu:-

1. Warna Asas

2. Warna Sekunder

3. Warna Tertier

1. WARNA ASAS

• Warna Asas ialah warna utama yang tidak boleh dihasilkan melalui campuran warna lain, tetapi boleh menghasilkan warna sekunder & warna tetier.

• Warna Asas terdiri daripada Warna Biru, merah dan kuning.

+

2. WARNA SEKUNDER• Warna Sekunder terhasil daripada campuran

dua warna asas

• Warna sekunder terdiri daripada Warna Hijau, jingga dan ungu.

Warna asas

Warna sekunder

+ =

+

+

=

=

Warna asas

=

3. WARNA TERTIER

Warna Tertier terhasil daripada campuran satu warna asas dengan satu warna sekunder

Warna Asas Warna AsasWarna sekunder+ =

biru ungu Biru+ungu

merah ungu biru

merah jingga Merah + jingga+

+

+ =

=

=

Warna Asas, Warna sekunder & Warna Tertier dalam Roda Warna.

3. WARNA NEUTRAL

Warna neutral ialah warna yang tidak tergolong dalam warna Asas, Sekunder dan Tertier. Iaitu, warna hitam & putih serta campuran kedua-duanya.

Putih Hitam

4. NILAI WARNA

4.1 TON WARNA

• Ton Warna ialah nilai kecerahan dan kegelapan sasuatu warna.

• Diperolehi melalui campuran sesuatu warna dengan warna hitam atau putih.

+

+

Berubah menjadi terang cerah

Berubah menjadi gelap

4.2 KROMA • Kroma ialah nilai ukuran warna

• Ia terhasil melalui campuran warna penggenap dalam nisbah tertentu.

Warna penggenap – ialah warna yg bertentangan dalam roda warna

5.1 SEWARNA

• Sewarna ialah gubahan yang menggunakan satu warna dalam beberapa ton ( monokrom )

• Ia terhasil melalui campuran warna putih untuk kesan terang dan hitam untuk kesan gelap.

5. GUBAHAN WARNA

5.2 WARNA HARMONI / WARNA SEKELUARGA

• Ialah sekumpulan warna yang terletak sebelah menyebelah dalam roda warna.

• Mempunyai hubungan warna, ton dan suhu warna yang sama.

Jingga kuning

jingga Merah jingga

Hijau biru

Hijau kuning

Hijau

5.3 WARNA PENGGENAP / COMPLEMENTARY

• Ialah sekumpulan warna yang terletak bertentangan dalam roda warna

• hubungan warna, ton dan suhu warna yang sama.

Hijau

Ungu

Jingga

Merah

Kuning

Biru

• Suhu warna ialah kumpulan warna yang mempunyai kesan pancaran cahaya panas atau sejuk.

• Warna Panas – merah, kuning, jingga & hijau, ( kelihatan garang ).

• Warna Sejuk – biru, ungu,hijau & biru hijau ( kelihatan tenang dan redup )

6. SUHU WARNA

• Warna yang mempunyai kesan cahaya yang tinggi.

• Warna yang berupaya memberi kesan terang & garang.

6.1 Warna Panas

6.1 Warna Panas

• Warna yang mempunyai kesan cahaya yang rendah.

• Warna yang berupaya memberi kesan redup, tenang dan damai serta sejuk mata memandang.

6.2 Warna Sejuk.

6.2 Warna Sejuk.

7. WARNA BERTINDAK.

• Warna bertindak ialah warna yang akan menimbulkan kesan pantulan warna yang berbeza apabila bertemu dengan warna latar yang berlainan.

Warna bertindak yang menimbulkan kesan yang berbeza apabila bertemu dengan latar yang berlainan.

Contoh warna bertindak terhadap warna muka taip

.8. PERSPEKTIF WARNA

• Perspektif warna ialah gubahan warna yang dapat melahirkan kesan ilusi ke atas hasil karya dengan perubahan ton warna.

- dekat gelap

- jauh cerah

Perspektif warna

.9. PERANAN & FUNGSI WARNA

• Masyarakat Malaysia menyamakan warna dengan objek alam sekeliling.

Merah jambu

Biru laut

Kuning langsat

Hijau pucuk pisang

9.1 Warna membawa maksud atau pengertian tertentu mengikut budaya setempat.

-Warna kuning - warna Di Raja, kecemerlangan.

-Warna merah - berani, kemakmuran, bahaya.

-Warna hijau - segar, subur.

-Warna biru - kedamaian, tenang, romantik.

-Warna putih - kesucian, kemurnian, kerohanian.

-Warna hitam - kesedihan, kepiluan.