3.0 ANALISIS FRASA

Berdasarkan artikel ilmiah “Memupuk Tabiat Membaca Pelajar” oleh Nanthini A/P Rajindran dalam majalah keluaran Dewan Bahasa

dan Pustaka (DBP) , berikut merupakan huraian frasa yang membina ayat-ayat dalam satu perenggan.

Berdasarkan perenggan tersebut, saya dapati terdapat tiga ayat lengkap, iaitu :

Ayat 1 Antara usaha untuk memupuk tabiat membaca dalam kalangan pelajar ialah perubahan sikap pelajar itu

sendiri.

Ayat 2 Pelajar harus mengambil inisiatif untuk memupuk minat membaca dengan meluangkan sebahagian masa

mereka untuk membaca termasuklah di perpustakaan, dan ketika menunggu bas semasa pulang dari sekolah.

Ayat 3 Pelajar mesti mengarak langkah untuk mengubah sikap mereka yang jarang membaca kepada rajin membaca

buku.

Berikut merupakan huraian frasa setiap ayat 1, ayat 2 dan ayat 3 :

8

Antara usaha untuk memupuk tabiat membaca dalam kalangan pelajar ialah perubahan sikap pelajar itu sendiri. Pelajar harus

mengambil inisiatif untuk memupuk minat membaca dengan meluangkan sebahagian masa mereka untuk membaca

termasuklah di perpustakaan, dan ketika menunggu bas semasa pulang dari sekolah. Pelajar mesti mengarak langkah untuk

mengubah sikap mereka yang jarang membaca kepada rajin membaca buku.

56 patah perkataan

3.1 HURAIAN FRASA BAGI AYAT 1

Ayat dalam petikan ialah

ayat songsang

Antara usaha untuk memupuk tabiat membaca dalam kalangan pelajar ialah perubahan sikap pelajar itu

sendiri.

Ayat asal Antara usaha ialah perubahan sikap pelajar itu sendiri untuk memupuk tabiat membaca dalam kalangan

pelajar

Berdasarkan ayat asal tersebut, berikut merupakan huraian frasanya :

Antara usaha ialah perubahan sikap pelajar itu sendiri untuk memupuk tabiat membaca dalam kalangan pelajar.

Subjek Predikat

Antara usaha ialah perubahan sikap pelajar itu sendiri untuk memupuk tabiat membaca dalam kalangan

pelajar.

1. Frasa Nama Frasa Nama

2. Frasa Nama 3. Frasa Sendi Nama

Antara usaha perubahan sikap pelajar itu sendiri untuk memupuk tabiat membaca dalam

kalangan pelajar.

Penerangan

- Frasa nama ‘antara usaha’ berfungsi

sebagai unsur atau konstituen dalam

binaan ayat.

- Frasa nama ini juga berfungsi sebagai

subjek.

- Binaan frasa nama ini mengandungi

- Binaan frasa nama ini mengandungi

beberapa unsur:

1. Frasa ‘perubahan sikap’ berfungsi

sebagai frasa nama (kata nama inti +

kata nama inti)

2. Frasa ‘pelajar itu sendiri’ berfungsi

- Dalam frasa nama ini, terdapat frasa sendi

nama yang berfungsi sebagai keterangan

iaitu frasa sendi nama ‘untuk memupuk

minat membaca dalam kalangan pelajar’.

- Dalam frasa ini terdapat juga frasa nama

iaitu ‘tabiat membaca’ dan ‘kalangan

9

dua unsur iaitu :

1. kata bilangan ‘antara’

2. kata nama inti ‘usaha’

sebagai penerang dalam frasa nama. pelajar’ yang juga berfungsi sebagai

keterangan.

- Maka, semua frasa-frasa lain yang

terdapat dalam binaan frasa ini hanya

berfungsi sebagai keterangan.

- Antara frasa-frasa yang terdapat dalam

frasa ini ialah :

Binaan Frasa Nama Binaan Frasa Nama Frasa Nama Frasa Kerja Frasa Sendi

Nama

Kata Bilangan Kata Nama Inti inti inti pen Pent Pen - tabiat

membaca

- kalangan

pelajar

- memupuk

tabiat

membaca

- untuk

memupuk

minat

membaca

dalam

kalangan

pelajar

antara usaha perubahan sikap pelajar itu sendiri

*Menurut tatabahasa dewan (2008), kata pemeri ialah unsur yang menjadi pemeri hal atau perangkai antara subjek dengan frasa-

frasa utama dalam predikat. Penggunaan kata pemeri ‘ialah’ di hadapan frasa nama. Maka, kata pemeri ‘ialah’ dalam ayat di atas

bukan unsur dalam frasa nama sebaliknya unsur yang menjadi perangkai antara subjek dengan frasa nama.

* pen = penerang

Pent = penentu belakang

10

3.2 HURAIAN FRASA BAGI AYAT 2

Ayat ini ialah ayat majmuk gabungan yang menerima kata hubung dan. Maka, terdapat dua ayat dalam ayat ini. Huraian frasa bagi

setiap ayat adalah seperti berikut :

Ayat 2 Pelajar harus mengambil inisiatif untuk memupuk minat membaca dengan meluangkan sebahagian

masa mereka untuk membaca termasuklah di perpustakaan, dan ketika menunggu bas semasa pulang

dari sekolah.

Ayat (a) Pelajar harus mengambil inisiatif untuk memupuk minat membaca dengan meluangkan sebahagian masa

mereka untuk membaca termasuklah di perpustakaan.

Ayat (b) Pelajar harus mengambil inisiatif untuk memupuk minat membaca dengan meluangkan sebahagian masa

mereka untuk membaca ketika menunggu bas semasa pulang dari sekolah.

Rajah 1 : Ayat majmuk gabungan dan ayat-ayat kecil yang terkandung dalam ayat majmuk ini.

Ayat (a) : Pelajar harus mengambil inisiatif untuk memupuk minat membaca dengan meluangkan sebahagian masa mereka

untuk membaca termasuklah di perpustakaan.

Subjek Predikat

Pelajar harus mengambil inisiatif untuk memupuk minat membaca dengan meluangkan sebahagian masa

mereka untuk membaca termasuklah di perpustakaan.

1. Frasa Nama

Frasa Kerja

2. Frasa Kerja Transitif

dengan kata bantu ‘harus’

3. Frasa Sendi Nama sebagai

Ayat Komplemen dalam

Frasa Kerja

4. Frasa Kerja sebagai

Keterangan

Pelajar harus mengambil inisiatif untuk memupuk minat membaca dengan meluangkan sebahagian

masa mereka untuk membaca

11

termasuklah di perpustakaan.

Penerangan

- Frasa nama ‘pelajar’

berfungsi sebagai satu

unsur atau konstituen

dalam binaan ayat ini.

- Frasa nama ‘pelajar’ juga

berfungsi sebagai subjek

dalam ayat ini.

- Frasa kerja ini berfungsi sebagai predikat dalam binaan ayat ini.

- Frasa kerja transitif

‘mengambil inisiatif’ ialah

frasa kerja yang mengandungi

frasa nama sebagai objek oleh

kata kerja transitif sebagai

intinya.

- Frasa nama ‘inisiatif’ yang

mengikuti frasa kerja

‘mengambil’ berfungsi sebagai

objek atau penyambutnya.

- Frasa kerja transitif ini

mengandungi unsur kata bantu

ragam ‘harus’ yang terletak

sebelum frasa kerja transitif

‘mengambil inisiatif’.

- Dalam frasa kerja ini, terdapat

frasa sendi nama iaitu ‘untuk

memupuk minat membaca’

yang berfungsi sebagai ayat

komplemen.

- Frasa sendi nama ini menerima

kata hubung ‘untuk’ bagi

membentuk ayat majmuk

komplemen dalam frasa kerja.

- Dalam frasa ini juga terdapat

frasa lain iaitu :

1. Frasa nama minat

membaca (kata nama inti +

penerang)

2. Frasa kerja memupuk

minat membaca (frasa kerja

transitif + objek frasa nama)

- Unsur keterangan dalam frasa

kerja ini terdiri daripada unsur

yang menerangkan frasa kerja

itu dengan lebih lanjut.

- Unsur keterangan ini berfungsi

sebagai frasa adverba .

- Dari segi struktur binaannya,

unsur keterangan ini terdiri

daripada :

1. frasa kerja transitif

(meluangkan sebahagian

masa/)

2. frasa sendi nama (untuk

membaca/ di perpustakaan)

3. frasa nama (perpustakaan)

Binaan Frasa Nama Binaan Frasa Kerja Transitif Binaan Frasa Sendi Nama Binaan Frasa Kerja sebagai

KeteranganKata Nama Kata

Bantu

Kata

Kerja

Transitif

Objek

(Kata

Nama)

Kata Sendi

Nama

Frasa Keterangan

Pelajar harus menga inisiatif untuk memupuk minat dengan meluangkan

12

mbil membaca sebahagian masa mereka untuk

membaca termasuklah di

perpustakaan.

Ayat (b) : Pelajar harus mengambil inisiatif untuk memupuk minat membaca dengan meluangkan sebahagian masa mereka

untuk membaca ketika menunggu bas semasa pulang dari sekolah.

Huraian frasa dalam ayat (b) ini sama dengan huraian frasa dalam ayat (a) kecuali bahagian huraian frasa kerja sebagai keterangan

sahaja.

Subjek Predikat

Pelajar harus mengambil inisiatif untuk memupuk minat membaca dengan meluangkan sebahagian masa

mereka untuk membaca ketika menunggu bas semasa pulang dari sekolah.

5. Frasa Nama

Frasa Kerja

6. Frasa Kerja Transitif

dengan kata bantu ‘harus’

7. Frasa Sendi Nama sebagai

Ayat Komplemen dalam

Frasa Kerja

8. Frasa Kerja sebagai

Keterangan

Pelajar harus mengambil inisiatif untuk memupuk minat membaca ketika menunggu bas semasa

pulang dari sekolah.

Penerangan

- Frasa nama ‘pelajar’

berfungsi sebagai satu

unsur atau konstituen

dalam binaan ayat ini.

- Frasa nama ‘pelajar’ juga

- Frasa kerja ini berfungsi sebagai predikat dalam binaan ayat ini.

- Frasa kerja transitif

‘mengambil inisiatif’ ialah

frasa kerja yang mengandungi

frasa nama sebagai objek oleh

- Dalam frasa kerja ini, terdapat

frasa sendi nama iaitu ‘untuk

memupuk minat membaca’

yang berfungsi sebagai ayat

- Unsur keterangan dalam frasa

kerja ini terdiri daripada unsur

yang menerangkan frasa kerja

itu dengan lebih lanjut.

13

berfungsi sebagai subjek

dalam ayat ini.

kata kerja transitif sebagai

intinya.

- Frasa nama ‘inisiatif’ yang

mengikuti frasa kerja

‘mengambil’ berfungsi sebagai

objek atau penyambutnya.

- Frasa kerja transitif ini

mengandungi unsur kata bantu

ragam ‘harus’ yang terletak

sebelum frasa kerja transitif

‘mengambil inisiatif’.

komplemen.

- Frasa sendi nama ini menerima

kata hubung ‘untuk’ bagi

membentuk ayat majmuk

komplemen dalam frasa kerja.

- Dalam frasa ini juga terdapat

frasa lain iaitu :

1. Frasa nama minat

membaca (kata nama inti +

penerang)

2. Frasa kerja memupuk

minat membaca (frasa kerja

transitif + objek frasa nama)

- Unsur keterangan ini berfungsi

sebagai frasa adverba .

- Dari segi struktur binaannya,

unsur keterangan ini terdiri

daripada :

1. Frasa kerja transitif

(menunggu bas)

2. Frasa sendi nama (dari

sekolah)

3. Frasa nama (sekolah)

Binaan Frasa Nama Binaan Frasa Kerja Transitif Binaan Frasa Sendi Nama Binaan Frasa Kerja sebagai

KeteranganKata Nama Kata

Bantu

Kata

Kerja

Transitif

Objek

(Kata

Nama)

Kata Sendi

Nama

Frasa Keterangan

Pelajar harus menga

mbil

inisiatif untuk memupuk minat

membaca

ketika menunggu bas semasa

pulang dari sekolah.

3.3 HURAIAN FRASA BAGI AYAT 3

14

Ayat 3 Pelajar mesti mengarak langkah untuk mengubah sikap mereka yang jarang membaca kepada rajin membaca buku.

Ayat (a) Pelajar mesti mengarak langkah untuk mengubah sikap mereka.Ayat (b) Sikap pelajar itu jarang membaca buku.Ayat (c) Sikap pelajar itu rajin membaca buku.

Ayat 3 : Huraian seluruh frasa

Pelajar mesti mengarak langkah untuk mengubah sikap mereka yang jarang membaca kepada rajin membaca buku.

Subjek Predikat

Pelajar mesti mengarak langkah untuk mengubah sikap mereka yang jarang membaca kepada rajin membaca buku.

1. Frasa Nama Frasa Kerja

2. Frasa Kerja Transitif

dengan kata bantu

3. Frasa sendi nama sebagai

Ayat Komplemen dalam

frasa kerja

4. Frasa adjektif sebagai

keterangan dalam frasa

kerja

Pelajar mesti mengarak langkah untuk mengubah sikap mereka jarang membaca kepada rajin membaca buku.

Penerangan

- Frasa nama ‘pelajar’

berfungsi sebagai satu

unsur atau konstituen dalam

binaan ayat ini.

- Frasa nama ‘pelajar’ juga

berfungsi sebagai subjek

- Frasa kerja ini berfungsi sebagai predikat dalam binaan ayat ini.

- Frasa kerja transitif ‘mengarak

langkah’ ialah frasa kerja yang

mengandungi frasa nama

sebagai objek oleh kata kerja

- Dalam frasa kerja, terdapat

frasa sendi nama sebagai

ayat komplemen.

- Frasa kerja ini menerima kata

hubung ‘untuk’ bagi

- Unsur keterangan dalam

frasa kerja ini terdiri daripada

unsur yang menerangkan

frasa kerja itu dengan lebih

15

dalam ayat ini. transitif sebagai intinya.

- Frasa nama ‘langkah’ yang

mengikuti frasa kerja

‘mengarak’ berfungsi sebagai

objek atau penyambutnya.

- Frasa kerja transitif ini

mengandungi unsur kata bantu

ragam ‘mesti’ yang terletak

sebelum frasa kerja transitif

‘mengarak langkah’.

membentuk ayat majmuk

komplemen.

- Dalam frasa ini juga terdapat

frasa-frasa lain iaitu :

1. Frasa nama sikap

mereka (inti + penerang)

2. Frasa kerja transitif

mengubah sikap (kata

kerja transitif + objek)

lanjut.

- Unsur keterangan ini

berfungsi sebagai frasa

adverba .

- Dari segi struktur binaannya,

unsur keterangan ini terdiri

daripada :

1. Frasa adjektif( jarang

membaca buku)

2. Frasa kerja (membaca

buku)

3. Frasa sendi nama

(kepada rajin membaca

buku)

4. Frasa nama (buku)

Binaan Frasa Nama Binaan Frasa Kerja Transitif Binaan Frasa Sendi Nama Binaan Frasa Adjektif

Kata Nama Kata

Bantu

Kata

Kerja

Transitif

Objek

(Kata

Nama)

Kata

Sendi

Keterangan Kata

Adjektif

Unsur

Keterangan

pelajar mesti mengarak langkah untuk mengubah

sikap mereka

jarang membaca kepada rajin membaca buku.

Ayat (a) : Pelajar mesti mengarak langkah untuk mengubah sikap mereka.

16

Subjek Predikat

Pelajar mesti mengarak langkah untuk mengubah sikap mereka.

Frasa Nama

Frasa Kerja

Frasa Kerja Dengan

Kata Bantu

Frasa Kerja Dengan Kata

Kerja Transitif

Frasa Kerja Dengan Ayat

Komplemen

Pelajar mesti mengarak langkah untuk mengubah sikap mereka.

Penerangan

- Frasa nama ‘pelajar’

berfungsi sebagai satu

unsur atau konstituen dalam

binaan ayat ini.

- Frasa nama ‘pelajar’ juga

berfungsi sebagai subjek

dalam ayat ini.

- Frasa kerja ini berfungsi sebagai predikat dalam binaan ayat ini.

- Frasa kerja dengan kata

bantu ‘mesti’.

- Perkataan ‘mesti’ ialah

kata bantu ragam.

- Binaan frasa ‘mengarak

langkah’ ialah frasa kerja

yang mengandungi frasa

nama sebagai objek oleh

kata kerja transitif sebagai

intinya.

- Frasa nama ‘langkah’ yang

mengikuti kata kerja

‘mengarak’ berfungsi

sebagai objek atau

penyambutnya.

- Frasa kerja dengan ayat

komplemen.

- Menerima kata hubung ‘untuk’ bagi

membentuk ayat majmuk

komplemen.

Ayat (b) : Sikap pelajar itu jarang membaca buku.

17

Subjek Predikat

Sikap pelajar itu jarang membaca.

Frasa Nama

Frasa Adjektif

Frasa Adjektif

Sebagai Predikat

Unsur Keterangan Dalam Frasa Adjektif

Sikap pelajar itu jarang membaca buku

Penerangan

- Frasa nama ‘sikap pelajar itu’ berfungsi

sebagai satu unsur atau konstituen

dalam binaan ayat ini.

- Frasa nama ‘sikap pelajar itu’ juga

berfungsi sebagai subjek dalam ayat ini.

- Frasa adjektif ini berfungsi sebagai predikat dalam binaan ayat ini.

- Frasa adjektif

‘jarang’ berfungsi

sebagai predikat

atau inti utama

dalam frasa adjektif.

- Perkataan ‘jarang’

ialah kata adjektif

cara.

- Frasa ‘membaca buku’ berfungsi sebagai unsur keterangan

dalam frasa adjektif ini.

- Dalam frasa adjektif ini, unsur keterangan hadir sesudah

kata adjektif.

- Unsur keterangan ‘membaca buku’ hadir sesudah kata

adjektif ‘jarang’.

- Keterangan bagi kata adjektif ‘jarang’ boleh dikategorikan

sebagai keterangan kekerapan.

Ayat (c) : Sikap pelajar itu rajin membaca buku.

18

Subjek Predikat

Sikap pelajar itu rajin membaca buku.

Frasa Nama

Frasa Adjektif

Frasa Adjektif

Sebagai Predikat

Unsur Keterangan Dalam Frasa Adjektif

Sikap pelajar itu rajin membaca buku.

Penerangan

- Frasa nama ‘sikap pelajar itu’ berfungsi

sebagai satu unsur atau konstituen

dalam binaan ayat ini.

- Frasa nama ‘sikap pelajar itu’ juga

berfungsi sebagai subjek dalam ayat ini.

- Frasa adjektif ini berfungsi sebagai predikat dalam binaan ayat ini.

- Frasa adjektif ‘rajin’

berfungsi sebagai

predikat atau inti

utama dalam frasa

adjektif.

- Perkataan ‘rajin’ ialah

kata adjektif sifatan

atau keadaan.

- Frasa ‘membaca buku’ berfungsi sebagai unsur keterangan

dalam frasa adjektif ini.

- Dalam frasa adjektif ini, unsur keterangan hadir sesudah

kata adjektif.

- Unsur keterangan ‘membaca buku’ hadir sesudah kata

adjektif ‘rajin’.

- Keterangan bagi kata adjektif ‘rajin’ boleh dikategorikan

sebagai keterangan hal atau keadaan.

19