REKA BENTUK REKA BENTUK

OBJEKTIIF/HASIL OBJEKTIIF/HASIL PEMBELAJARAN BAGI TOPIK PEMBELAJARAN BAGI TOPIK

INI.INI.

• MENERANGKAN KONSEP DAN TUJUAN MEREKABENTUK.MENERANGKAN KONSEP DAN TUJUAN MEREKABENTUK.• MENYATAKAN ELEMEN-ELEMEN REKA BENTUK.MENYATAKAN ELEMEN-ELEMEN REKA BENTUK.• MENYATAKAN ASPEK-ASPEK YANG PERLU DIAMBILKIRA MENYATAKAN ASPEK-ASPEK YANG PERLU DIAMBILKIRA

DALAM SETIAP ELEMEN REKA BENTUK.DALAM SETIAP ELEMEN REKA BENTUK.• MENERANGKAN PROSES REKA BENTUK.MENERANGKAN PROSES REKA BENTUK.• MELAKUKAN PENYIASATAN UNTUK MENGUMPUL MELAKUKAN PENYIASATAN UNTUK MENGUMPUL

MAKLUMAT-MAKLUMAT BAGI MENYELESAIKAN MAKLUMAT-MAKLUMAT BAGI MENYELESAIKAN MASALAH REKA BENTUK.MASALAH REKA BENTUK.

• MENYESUAIKAN PENGGUNAAN TEKNOLOGI DALAM MENYESUAIKAN PENGGUNAAN TEKNOLOGI DALAM MENYELESAIKAN MASALAH REKA BENTUK. MENYELESAIKAN MASALAH REKA BENTUK.

• MENGAMBIL KIRA ASPEK-ASPEK BINAAN SEMASA MENGAMBIL KIRA ASPEK-ASPEK BINAAN SEMASA MEREKABENTUK.MEREKABENTUK.

• MEMILIH DAN MENGGUNAKAN BAHAN DAN PROSES MEMILIH DAN MENGGUNAKAN BAHAN DAN PROSES YANG PALING MURAH, MUDAH, DAN BERKESAN DALAM YANG PALING MURAH, MUDAH, DAN BERKESAN DALAM MENGHASILKAN SESUATU REKA BENTUK. MENGHASILKAN SESUATU REKA BENTUK.

• MEMILIH BAHAN YANG MEMPUNYAI SIFAT SESUAI MEMILIH BAHAN YANG MEMPUNYAI SIFAT SESUAI DENGAN SESUATU REKA BENTUK.DENGAN SESUATU REKA BENTUK.

• MENGAMBILKIRA FAKTOR-FAKTOR ESTETIK DAN MENGAMBILKIRA FAKTOR-FAKTOR ESTETIK DAN ERGONOMIK DALAM REKA BENTUK.ERGONOMIK DALAM REKA BENTUK.

• MEMILIH DAN MEMBUAT KEPUTUSAN YANG MEMILIH DAN MEMBUAT KEPUTUSAN YANG SESUAI BERDASARKAN ASPEK DALAM SETIAP SESUAI BERDASARKAN ASPEK DALAM SETIAP ELEMEN UNTUK MENYELESAIKAN SESUATU ELEMEN UNTUK MENYELESAIKAN SESUATU MASALAH REKA BENTUK. MASALAH REKA BENTUK.

• MENILAI DAN MENGANALISIS ELEMEN-ELEMEN MENILAI DAN MENGANALISIS ELEMEN-ELEMEN YANG DIPERTIMBANGKAN UNTUK SESUATU YANG DIPERTIMBANGKAN UNTUK SESUATU PROSES MEREKABENTUK SERTA CADANGAN PROSES MEREKABENTUK SERTA CADANGAN PERUBAHAN UNTUK MEMPERBAIKI REKA PERUBAHAN UNTUK MEMPERBAIKI REKA BENTUK TERSEBUT.BENTUK TERSEBUT.

• MEREKABENTUK ARTIFAK UNTUK MEREKABENTUK ARTIFAK UNTUK MENYELESAIKAN SATU MASALAH YANG MENYELESAIKAN SATU MASALAH YANG DIKENALPASTI.DIKENALPASTI.

• BERUSAHA MENGHASILKAN ARTIFAK YANG KREATIF.BERUSAHA MENGHASILKAN ARTIFAK YANG KREATIF.• MENYATAKAN KAEDAH PEMBENTANGAN HASIL REKA MENYATAKAN KAEDAH PEMBENTANGAN HASIL REKA

BENTUK.BENTUK.• MEMBENTANGKAN HASIL REKA BENTUK DALAM MEMBENTANGKAN HASIL REKA BENTUK DALAM

BENTUK DOKUMEN , PEMBENTANGAN DAN LISAN.BENTUK DOKUMEN , PEMBENTANGAN DAN LISAN.• MENILAI DAN MENGANALISIS ARTIFAK REKA BENTUK MENILAI DAN MENGANALISIS ARTIFAK REKA BENTUK

YANG DIHASILKAN OLEH RAKAN SEKELAS DAN DAPAT YANG DIHASILKAN OLEH RAKAN SEKELAS DAN DAPAT MENCADANGKAN CIRI-CIRI MEMPERBAIKI REKA MENCADANGKAN CIRI-CIRI MEMPERBAIKI REKA BENTUK TERSEBUT.BENTUK TERSEBUT.

• MENILAI DAN MENGANALISIS ARTIFAK REKA BENTUK MENILAI DAN MENGANALISIS ARTIFAK REKA BENTUK YANG DIHASILKAN OLEH RAKAN SEKELAS DAN DAPAT YANG DIHASILKAN OLEH RAKAN SEKELAS DAN DAPAT MENCADANGKAN PROSES KERJA DAN BAHAN YANG MENCADANGKAN PROSES KERJA DAN BAHAN YANG DIGUNAKAN UNTUK MEMPERBAIKI REKA BENTUK DIGUNAKAN UNTUK MEMPERBAIKI REKA BENTUK TERSEBUTTERSEBUT..

PENGENALAN.PENGENALAN.

Dalam tajuk ini kita menyentuh Dalam tajuk ini kita menyentuh konsep, tujuan, elemen-elemen reka konsep, tujuan, elemen-elemen reka bentuk dan merekabentuk dalam bentuk dan merekabentuk dalam reka bentuk. Ianya juga melibatkan reka bentuk. Ianya juga melibatkan bagaimana kaedah-kaedah yang bagaimana kaedah-kaedah yang perlu dilalui oleh pelajar dalam perlu dilalui oleh pelajar dalam membuat kerja kursus yang telah membuat kerja kursus yang telah ditetapkan oleh Lembaga ditetapkan oleh Lembaga Peperiksaan.Peperiksaan.

BIDANG-BIDANG REKA BENTUK.BIDANG-BIDANG REKA BENTUK.

REKA BENTUK KEJURUTERAANREKA BENTUK KEJURUTERAAN– REKA BENTUK PRODUKREKA BENTUK PRODUK– Reka Bentuk SistemReka Bentuk Sistem

REKA BENTUK PERINDUSTRIANREKA BENTUK PERINDUSTRIAN REKA BENTUK DALAMANREKA BENTUK DALAMAN REKA BENTUK TEKSTILREKA BENTUK TEKSTIL REKA BENTUK GRAFIK/KOMPUTERREKA BENTUK GRAFIK/KOMPUTER REKA BENTUK LANSKAPREKA BENTUK LANSKAP REKA BENTUK BANGUNANREKA BENTUK BANGUNAN REKA BENTUK MARINREKA BENTUK MARIN REKA BENTUK AERONAUTIKREKA BENTUK AERONAUTIK REKA BENTUK LEBUHRAYAREKA BENTUK LEBUHRAYA REKA BENTUK EMPANGAN DAN SEBAGAINYA.REKA BENTUK EMPANGAN DAN SEBAGAINYA.

KONSEP DAN TUJUANKONSEP DAN TUJUAN

Rekabentuk adalah satu proses Rekabentuk adalah satu proses berterusan yang merangkumi aktiviti berterusan yang merangkumi aktiviti kreatif dan penggunaan teknologi untuk kreatif dan penggunaan teknologi untuk menyelesaikan masalah tertentu.menyelesaikan masalah tertentu.

Contohnya; Contohnya; Reka bentuk sebuah set komputer adalah Reka bentuk sebuah set komputer adalah

berbeza mengikut zaman dan kehendak berbeza mengikut zaman dan kehendak peredaran perkembangan teknologi.peredaran perkembangan teknologi.

ELEMEN-ELEMEN REKA BENTUK.ELEMEN-ELEMEN REKA BENTUK.

Terdiri daripada;Terdiri daripada; Proses reka bentukProses reka bentuk Penggunaan teknologiPenggunaan teknologi BinaanBinaan EkonomiEkonomi Pemilihan bahanPemilihan bahan KesesuaianKesesuaian

Proses reka bentuk.Proses reka bentuk.

Terdiri daripada;Terdiri daripada; Menganalisis masalahMenganalisis masalah menyiasatmenyiasat idea awalanidea awalan analisis ideaanalisis idea penghalusanpenghalusan keputusankeputusan perlaksanaanperlaksanaan

Menganalisis masalah.Menganalisis masalah.

Masalah perlu dikenalpasti terlebih dahulu Masalah perlu dikenalpasti terlebih dahulu sebarang usaha dapat dilakukan untuk sebarang usaha dapat dilakukan untuk menyelesaikannya.menyelesaikannya.

MENGANALISIS MASALAH

Latar belakang masalah

Data

Sebab

Ekonomi

Keperluan

Kesan

MenyiasatMenyiasat

Pengumpualn maklumat yang dilakukan untuk Pengumpualn maklumat yang dilakukan untuk mendapatkan idea awalan/penyelesaian masalah. Di mendapatkan idea awalan/penyelesaian masalah. Di antara maklumat yang diperlukan ialah:-antara maklumat yang diperlukan ialah:-

Maklumat dari segi kos.Maklumat dari segi kos. Harga produk di pasaranHarga produk di pasaran Reka bentuk produk terkini di pasaran.Reka bentuk produk terkini di pasaran. Keperluan pengguna.Keperluan pengguna. Harga bahan mentah yang didapati di pasaran.Harga bahan mentah yang didapati di pasaran. Maklum balas dari pengguna.Maklum balas dari pengguna.

Idea awalanIdea awalan Setelah masalah dianalisis dengan jelas Setelah masalah dianalisis dengan jelas

berdasarkan maklumat yang didapati,langkah berdasarkan maklumat yang didapati,langkah seterusnya adalah mengumpulkan idea yang seterusnya adalah mengumpulkan idea yang mungkin dapat menyelesaikan masalah. Idea mungkin dapat menyelesaikan masalah. Idea awalan boleh dikumpulkan secara individu awalan boleh dikumpulkan secara individu atau berkumpulan dan mesti secara atau berkumpulan dan mesti secara menyeluruh. Idea awalan boleh diilham secara menyeluruh. Idea awalan boleh diilham secara bertulis atau lakaran idea.bertulis atau lakaran idea.

IDEA AWALAN

Senarai Idea

Lakaran

Analisis

Pendekatan baru

Nota

Brainstorm

Analisis IdeaAnalisis Idea Proses ini dijalankan setelah idea awalan Proses ini dijalankan setelah idea awalan

dicetuskan. Hanya sebilangan idea awalan di dicetuskan. Hanya sebilangan idea awalan di analisis dan memilih yang terbaik (maksimum analisis dan memilih yang terbaik (maksimum 3 pilihan) untuk dikaji secara terperinci.Ini 3 pilihan) untuk dikaji secara terperinci.Ini adalah untuk menentukan kos, kekuatan, adalah untuk menentukan kos, kekuatan, fungsi serta daya penarikan. Analisis idea fungsi serta daya penarikan. Analisis idea boleh dibahagikan kepada tujuh jenis.boleh dibahagikan kepada tujuh jenis.

ANALISIS IDEA

Fungsi

Ergonomik

Model dan prototaip

kekuatan

kos

Kuantiti fizikalPasaran dan produk

Penghalusan Penghalusan Setelah idea awalan dianalisis dan memilih Setelah idea awalan dianalisis dan memilih

sebahagian idea yang dicetuskan, penghalusan sebahagian idea yang dicetuskan, penghalusan perlu dibuat sebelum membuat keputusan perlu dibuat sebelum membuat keputusan memilih idea yang terbaik.Oleh yang memilih idea yang terbaik.Oleh yang demikian, lakaran-lakaran kasar ditukarkan demikian, lakaran-lakaran kasar ditukarkan kepada lukisan berskala bagi membolehkan kepada lukisan berskala bagi membolehkan analisis tertentu dijalankan seperti analisis analisis tertentu dijalankan seperti analisis ruang,pengukuran dimensi kritikal serta ruang,pengukuran dimensi kritikal serta pengiraan tertentu dan pemasangan yang pengiraan tertentu dan pemasangan yang kritikal.kritikal.

PENGHALUSAN

Sudut dan Panjang

Lukisan berskala

Sifat-sifat fizikal

Berat dan isipadu

Keratan dan persilangan

Bentuk dan tekstur

KeputusanKeputusan

Pada peringkat ini, satu reka bentuk yang Pada peringkat ini, satu reka bentuk yang paling baik perlu dipilih sebagai penyelesaian paling baik perlu dipilih sebagai penyelesaian kepada masalah reka bentuk . Proses membuat kepada masalah reka bentuk . Proses membuat keputusan atau pemilihan rekabentuk keputusan atau pemilihan rekabentuk bergantung kepada fakta dan data tertentu bergantung kepada fakta dan data tertentu yang terhasil semasa fasa analisis dan yang terhasil semasa fasa analisis dan penghalusan.penghalusan.

KEPUTUSAN

Terima

Gabungkan

Sambung

Tolak

Kaji Semula

Berhenti

PerlaksanaanPerlaksanaan

Merupakan fasa terakhir dalam satu kitaran Merupakan fasa terakhir dalam satu kitaran proses reka bentuk. Fasa ini, reka bentuk proses reka bentuk. Fasa ini, reka bentuk sesuatu produk akan bertukar menjadi reality. sesuatu produk akan bertukar menjadi reality. Bagi tujuan ini, lukisan kerja serta spesifikasi Bagi tujuan ini, lukisan kerja serta spesifikasi yang lengkap disediakan serta digunakan yang lengkap disediakan serta digunakan dalam kaedah pembuatan untuk menghasilkan dalam kaedah pembuatan untuk menghasilkan sesuatu produk.Pada masa kini lukisan kerja sesuatu produk.Pada masa kini lukisan kerja dihasilkan menggunakan perisian komputer dihasilkan menggunakan perisian komputer CAD. Produk yang dihasilkan boleh dibuat CAD. Produk yang dihasilkan boleh dibuat produk sebenar ataupun model. produk sebenar ataupun model.

PERLAKSANAAN

Spesifikasi

Perincian

Penyelesaian yang lengkap

Produk/model

Lukisan Kerja

Dalam menghasilkan sesuatu reka bentuk Dalam menghasilkan sesuatu reka bentuk beberapa perkara perlu diambilkira oleh beberapa perkara perlu diambilkira oleh pereka bentuk. Antara perkara-perkara pereka bentuk. Antara perkara-perkara yang perlu diambilkira ialah:yang perlu diambilkira ialah:

Penggunaan teknologiPenggunaan teknologi Binaan reka bentukBinaan reka bentuk Ekonomi reka bentukEkonomi reka bentuk Pemilihan bahanPemilihan bahan Kesesuaian reka bentuk.Kesesuaian reka bentuk.

PENGGUNAAN PENGGUNAAN TEKNOLOGI.TEKNOLOGI.

Seorang pereka bentuk perlu Seorang pereka bentuk perlu menggunakan aspek-aspek teknologi menggunakan aspek-aspek teknologi tertentu dalam menyelesaikan tertentu dalam menyelesaikan masalah reka bentuk. Teknologi masalah reka bentuk. Teknologi yang digunakan mestilah yang digunakan mestilah bersesuaian dengan penggunaan bersesuaian dengan penggunaan sesuatu reka bentuk. Sebahagian sesuatu reka bentuk. Sebahagian kecil daripadanya adalah seperti kecil daripadanya adalah seperti berikut:berikut:

1.1. GearGear

2.2. Takal dan talisawatTakal dan talisawat

3.3. Penyambung atau perangkaiPenyambung atau perangkai

4.4. RodaRoda

5.5. GalasGalas

6.6. Pacuan rantaiPacuan rantai

7.7. Komponen piawaiKomponen piawai

BINAAN REKA BENTUKBINAAN REKA BENTUK

• Binaan reka bentuk adalah merujuk kepada penyambungan struktur atau bahagian produk dengan menggunakan kaedah tertentu supaya produk dapat berfungsi dengan cekap serta selamat pada kos minimum.

Binaan reka bentuk Binaan reka bentuk merangkumi beberapa merangkumi beberapa

aspek penting iaitu:aspek penting iaitu: Kekuatan strukturKekuatan struktur Saiz produkSaiz produk Faktor pemasangan dan Faktor pemasangan dan

penyenggaraanpenyenggaraan Faktor keselamatanFaktor keselamatan Proses binaanProses binaan

Kekuatan strukturKekuatan struktur

• Bergantung kepada beberapa factor:– bahan struktur yang digunakan– bentuk anggota struktur – bentuk keseluruhan struktur– sambungan antara anggota struktur

Saiz produkSaiz produk

• Dua jenis saiz perlu dipertimbangkan ketika membuat reka bentuk iaitu;– saiz anggota struktur– saiz keseluruhan struktur

Faktor pemasangan dan Faktor pemasangan dan penyenggaraanpenyenggaraan

• Faktor pemasangan dan penyenggaraan memainkan peranan penting dalam menentukan pembinaan sesuatu produk.

• Kaedah pemasangan adalah mudah dilakukan dan jelas.

• Penyenggaraan pada sesuatu produk mestilah mudah,penggunaan alat yang minimum,tanpa kepakaran yang tinggi dan terdapat penjelasan jelas bagaimana disenggarakan.

Faktor keselamatan.Faktor keselamatan.• Ciri-ciri keselamatan perlu difikirkan serta

digabungkan ketika sesuatu produk itu di reka bentuk.

• Diantara ciri-ciri keselamatan yang perlu ada pada reka bentuk produk adalah:– kemasan serta bucu tajam mesti dielakkan.– Produk yang direka bentuk mestilah stabil

penggunaannya.– Produk atau mesin yang mempunyai bahagian yang

bergerak atau berputar perlu mempunyai pengadang.– Dalam sisitem elektrik , ciri-ciri keselamatan yang

khusus perlu diadakan.

Proses binaanProses binaan

Sesuatu produk itu dibina daripada anggota-anggota yang berasingan dengan menggunakan kaedah pembinaan yang tertentu.

• Kaedah pembinaan bagi menghasilkan satu produk lengkap boleh dibahagikan kepada dua kumpulan iaitu:

• membentuk atau memisah• menyambung

EKONOMI REKA BENTUKEKONOMI REKA BENTUK

Dalam menentukan ekonomi dalam reka bentuk dua perkara perlu dipertimbangkan:

• Bahan

• Proses-proses binaan.

PEMILIHAN BAHANPEMILIHAN BAHAN

Terdiri daripada dua perkara:

• sifat-sifat mekanik bahan

• sifat-sifat fizikal bahan.

KESESUAIAN REKA BENTUKKESESUAIAN REKA BENTUK

Terdiri daripada dua perkara:

• Nilai estetik

• Nilai Ergonomik

1. Nilai estetik1. Nilai estetik

Adalah satu nilai yang berkaitan dengan ciri-ciri atau konsep kecantikan, keindahan dan kesenian.Konsep-konsep yang biasa dikaitkan dengan nilai estetik dalam bidang reka bentuk produk adalah seperti berikut:

• fungsi• bentuk• keharmonian (unity)• stail

2. Nilai ergonomik2. Nilai ergonomik

• Adalah nilai mengenai perhubungan manusia (pengguna) dan persekitaran (produk reka bentuk). Dari segi ergonomik pereka bentuk perlu menghasilkan produk atau reka bentuk yang dapat diguna pakai dengan mudah, berkesan, senang dipelajari (friendly) dan tidak memerlukan kekuatan fizikal dan mental yang keterlaluan.

PEMBENTANGAN HASIL REKA BENTUKPEMBENTANGAN HASIL REKA BENTUK

Pembentangan hasil reka bentuk adalah Pembentangan hasil reka bentuk adalah proses menyampaikan maklumat reka proses menyampaikan maklumat reka bentuk yang dicadangkan kepada satu bentuk yang dicadangkan kepada satu kumpulan sasaran supaya ia boleh kumpulan sasaran supaya ia boleh difahami serta dipertimbangkan untuk difahami serta dipertimbangkan untuk dilaksanakan. Biasanya pembentangan dilaksanakan. Biasanya pembentangan terbahagi kepada tiga perkara utama.terbahagi kepada tiga perkara utama.

Laporan bertulisLaporan bertulis

PengenalanPengenalan Penerangan mengenai penyelesaianPenerangan mengenai penyelesaian Kos reka bentukKos reka bentuk Lakaran & lukisan kerjaLakaran & lukisan kerja

Model dan prototaipModel dan prototaip Persembahan/lisanPersembahan/lisan