BUKU PANDUAN - fh.moh.gov.my

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KESIHATAN KELUARGAKementerian Kesihatan Malaysia

2017

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KESIHATAN KELUARGAKementerian Kesihatan Malaysia

2018

BUKU PANDUANPENYELIAAN PROGRAMPERKHIDMATAN KESIHATAN

IBU DAN PERANCANG KELUARGA DI KLINIK KESIHATAN

MOH/K/ASA/90.17(GU)

Bahagian Pembangunan Kesihatan Keluarga, Kementerian Kesihatan Malaysia iii

ISI KANDUNGAN

Buku Panduan Penyeliaan Program Perkhidmatan Kesihatan Ibu dan Perancang

Keluarga di Klinik Kesihatan ini diterbitkan oleh Kementerian Kesihatan Malaysia.

Diterbitkan oleh:

Bahagian Pembangunan Kesihatan Keluarga

Kementerian Kesihatan Malaysia

Aras 7 & 8, Blok E10, Kompleks E,

Pusat Pentadbiran Kerajaan Persekutuan

65290 Putrajaya,

Malaysia.

Hak cipta terpelihara. Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian

teks, ilustrasi dan isi kandungan buku ini dalam apa jua bentuk dan dengan apa jua

cara, sama ada secara elektronik, fotokopi, mekanik, rakaman atau cara lain kecuali

dengan keizinan bertulis daripada Kementerian Kesihatan Malaysia.

Bil. Perkara Muka Surat

A Pendahuluan 2

B Objektif Am 2

C Objektif Khusus 2

D Kekerapan Penyeliaan 2

E Kaedah Pemantauan 3

F Pemantauan Penempatan Anggota dan Pengukuhan Modal Insan

3

G Penyediaan Laporan Penyeliaan 3

H Program Perkhidmatan Kesihatan Ibu dan Perancang Keluarga

3

1. Penjagaan Pra Kehamilan 3

2. Penjagaan Antenatal 3

3. Penjagaan Intrapartum 3

4. Penjagaan Postnatal 4

5. Semakan Laporan Siasatan 4

6. Pelaksanaan Program Intergrasi NCD dalam Penjagaan Kesihatan Ibu

4

7. Promosi Kesihatan 5

8. Liputan Pencapaian 5

9. Pelaksanaan Aktiviti 5

10. Senarai Semak Penyeliaan Perkhidmatan Kesihatan Ibu

6

11. Senarai Semak Penyeliaan Perkhidmatan Perancang Keluaraga

16

12. Format Laporan Terperinci Penyeliaan 20

I Penghargaan 21

Buku Panduan Penyeliaan Program Perkhidmatan Kesihatan Ibu dan Perancang Keluarga di Klinik Kesihatan Bahagian Pembangunan Kesihatan Keluarga, Kementerian Kesihatan Malaysiaiv 1

PENYELIAANPROGRAMPERKHIDMATANKESIHATANIBU & PERANCANGKELUARGA

ABC Alternative Birthing Centre

AN Antenatal

ATT Anti Tetanus Toxoid

BKP Bahagian Kawalan Penyakit

BLS Basic Life Support

BP Blood Pressure

BPKK Bahagian Pembangunan Kesihatan

Keluarga

BPT & K Bahagian Perubatan Traditional

dan Komplimentari

BSP Blood Sugar Profile

CME Continous Medical Education

CNE Continous Nursing Education

C & P Credentialing & Privileging

DM Diabetes Mellitus

DVT Deep Vein Thrombosis

FMS Family Medicine Spesialist

GDM Gestational Diabetes Mellitus

IT Internet Tecnology

KA Kesihatan Awam

KD Klinik Desa

KIB Kesihatan Ibu

KKM Kementerian Kesihatan Malaysia

KPI Key Performance Index

K1M Klinik 1 Malaysia

LDP Latihan Dalam Perkhidmatan

MCH Maternal Child Health

MOGTT Modify Oral Glucose Tolerance Test

NCD Non Communicable Disease

NIA National Indicator Approach

NNA National Nursing Audit

NRP Neonatal Resusciation Programme

OPD Outpatient Department

PKD Pejabat Kesihatan Daerah

PKS Pasukan Kesihatan Sekolah

PN Postnatal

PPH Postpartum Haemorrhage

POA Plan of Action

PSP Pegawai Sains Pemakanan

PPC Pre Pregnancy Care

QA Qualiy Assurance

QAP Quality Assurance Programme

RME Routine Medical Examination

RVD Retrovirus Diseases

SIQ Shortfall in Quality

SOP Standard Operating Procedure

VTE Venous Thromboembolism

SINGKATAN

Buku Panduan Penyeliaan Program Perkhidmatan Kesihatan Ibu dan Perancang Keluarga di Klinik Kesihatan Bahagian Pembangunan Kesihatan Keluarga, Kementerian Kesihatan Malaysia2 3

A. PENDAHULUANPenjagaan Kesihatan Ibu merupakan teras utama kesihatan keluarga yang juga meliputi perkhidmatan perancang keluarga. Bagi memastikan perkhidmatan dilaksanakan mengikut dasar, polisi dan garis panduan, aktiviti penyeliaan yang berkesan amat penting bagi menilai pelaksanaannya dan mengenalpasti keperluan penambahbaikan bagi meningkatkan kualiti mutu perkhidmatan.

B. OBJEKTIF AM Memberi panduan kepada penyelia untuk menjalankan penyeliaan dan memantau keberkesanan program kesihatan ibu dan perancang keluarga.

C. OBJEKTIF KHUSUS1. Untuk menilai kualiti kerja anggota kesihatan melalui pemerhatian aktiviti,

menilai pengetahuan dan kemahiran anggota.

2. Untuk menilai pelaksanaan aktiviti program kesihatan ibu dan perancang keluarga di peringkat penjagaan kesihatan primer berdasarkan pencapaian prestasi program dan pencapaian indikator (KPI & Pelan Tindakan).

3. Untuk membantu penyelia mengenalpasti kekuatan dan kelemahan dalam pelaksanaan perkhidmatan dengan menganalisa pencapaian atau aduan dari klien.

4. Untuk memperkukuhkan dan memberi tumpuan kepada kawalan dan pencegahan penyakit tidak berjangkit dalam meningkatkan taraf kesihatan ibu dengan pelaksanaan penjagaan pra kehamilan.

5. Untuk membantu penyelia merancang dan mengambil tindakan penambahbaikan mengikut kaedah yang sesuai seperti:-

vMenjalankan pemantauan berterusan.

vMemberi motivasi, nasihat dan tunjuk ajar.

vMerancang latihan dalam perkhidmatan.

vMenganggarkan keperluan sumber manusia dan peralatan.

vLain-lain mengikut keperluan.

D. KEKERAPAN PENYELIAAN1. Berkala/berjadual

vPenyelia Negeri 2 kali sebulan.

vPenyelia di PKD 2 kali sebulan.

vPenyelia di Klinik 4 kali sebulan.

2. Adhoc atau lawatan mengejut.

3. Penilaian prestasi anggota.

E. KAEDAH PEMANTAUANvPemerhatian.

vPenilaian tahap pengetahuan anggota kesihatan.

vTemubual anggota kesihatan dan klien.

vAudit rekod kesihatan ibu dan perancang keluarga sekurang-kurangnya 5 kad.

vSemakan dokumentasi/rekod berkaitan.

F. PEMANTAUAN PENEMPATAN ANGGOTA DAN PENGUKUHAN MODAL INSANvBilangan anggota mempunyai postbasik kebidanan/Kejururawatan Kesihatan

Awam.

vPenempatan anggota jururawat yang mempunyai postbasik kebidanan/Kejururawatan Kesihatan Awam di klinik.

vJadual dan buku kehadiran LDP/CNE/CME di peringkat negeri, daerah dan klinik.

vAnggota yang telah menjalani C&P.

G. PENYEDIAAN LAPORAN PENYELIAANLaporan penyeliaan perlu dihantar kepada Pegawai Yang Menjaga untuk perhatian dan tindakan seterusnya. Contohnya laporan dari klinik dihantar ke PKD dan seterusnya.

H. PROGRAM PERKHIDMATAN KESIHATAN IBU DAN PERANCANG KELUARGA

Elemen Pengendalian Kesihatan Ibu Yang Dipantau

1. Penjagaan Pra Kehamilan

1.1 Kompetensi anggota dalam pelaksanaan penjagaan pra kehamilan di Unit Pesakit Luar dan Unit Ibu dan Anak.

1.2 Dokumen dan rekod: Penjagaan Pra Kehamilan.

1.3 Liputan pencapaian bulanan/tahunan penjagaan pra kehamilan dan tindakan penambahbaikan.

2. Penjagaan Antenatal

2.1 Kompetensi pengetahuan dan kemahiran anggota dalam mengendalikan pemeriksaan ibu hamil.

2.2 Pemantauan pelaksanaan konsep Personalised Care dan memperkukuhkan sistem temujanji berperingkat.


2.3 Audit Rekod Kesihatan Ibu KIK/1(b)/96 (Pind. 2012)/terkini sekurang-kurangnya 5 kad bagi setiap pemantauan.

2.4 Dokumen dan rekod: Fail pencapaian, graf, analisa liputan pencapaian, minit mesyuarat, tindakan penambahbaikan, Buku rekod KIB Antenatal, Kelahiran dan Postnatal yang berkaitan.

2.5 Liputan pencapaian bulanan/tahunan penjagaan ibu hamil/tren liputan pencapaian, sasaran, denominator, minit mesyuarat dan tindakan penambahbaikan.

3. Penjagaan Intrapartum

3.1 Kompetensi anggota dalam mengendalikan kelahiran melalui semakan rekod menyambut kelahiran di rumah/ABC (Rujuk Buku Garis Panduan Pusat Bersalin Alternatif (ABC) di Klinik Kesihatan BPKK, KKM 2013), latihan sangkutan(attachment) di wad bersalin, CNE, BLS, NRP & LDP.

3.2 Laporan siasatan kelahiran tidak selamat dan tindakan penambahbaikan.

3.3 Dokumen dan rekod: fail pencapaian, graf, analisa liputan pencapaian, minit mesyuarat, tindakan penambahbaikan, buku rekod KIB Antenatal, Kelahiran dan Postnatal yang berkaitan.

3.4 Liputan pencapaian bulanan/tahunan kelahiran/tren liputan pencapaian dan sasaran.

4. Penjagaan Postnatal

4.1 Notifikasi kelahiran hospital ke kesihatan melalui emel, IT seperti I-Jejak, I-Kelahiran, Borang Pemberitahuan Kelahiran dari hospital.

4.2 Kompetensi anggota dalam mengendalikan penjagaan dan perawatan postnatal di rumah dan di klinik.

4.3 Fail pencapaian, graf, analisa liputan pencapaian, minit mesyuarat, tindakan penambahbaikan.

4.4 Liputan pencapaian bulanan/tahunan/tren liputan pencapaian postnatal di rumah/klinik.

5. Semakan Laporan Siasatan

5.1 Laporan siasatan unsafe delivery.

5.2 Laporan sulit siasatan kematian ibu.

5.3 Laporan sulit RVD.

6. Pelaksanaan Program Integrasi NCD dalam Penjagaan Kesihatan Ibu

6.1 Liputan pencapaian bulanan/tahunan. Buku Daftar GDM 101, reten GDM AN 201 & reten GDM PN 202.

6.2 Tindaksusul dan pengendalian ibu melalui buku rekod dan rujukan ke Unit Pesakit Luar dan Penjagaan Pra Kehamilan.

7. PROMOSI KESIHATAN

7.1 Pemberian promosi/nasihat kepada individu berdasarkan Rekod Kesihatan Ibu KIK/1(b)/96 (Pind. 2012)/terkini.

7.2 Pemberian promosi kesihatan secara berkumpulan berdasarkan semakan dari jadual dan buku kehadiran ceramah yang dijalankan.

8. Liputan Pencapaian

Rekod dan reten.

9. Pelaksanaan Aktiviti

9.1 Peralatan/keperluan untuk menjalankan pemeriksaan.

9.2 Jadual tugas harian dan atas panggilan di klinik.

9.3 Kemudahkesanan bahan rujukan yang digunakan untuk semakan dan rujukan.


Format Senarai Semak Penyeliaan

10. Senarai Semak Penyeliaan Program Kesihatan Ibu

1. Tarikh Penyeliaan :

2. Lokasi :

3. Nama Pegawai Penyelia :

Profil Klinik Diselia

A Kategori AnggotaBilangan

UlasanMCH OPD PKS

1. Penyelia Jururawat

2. Ketua Jururawat

3. Jururawat

4. Jururawat Masyarakat

Senarai Semak Penyeliaan Program Kesihatan Ibu

Elemen Ya Tidak Ulasan(Beri ulasan setiap

penemuan)

ELEMEN 1: PENGENDALIAN IBU

1.1 PERSONALISED CARE

® Bagaimana pembahagian kawasan operasi mengikut zon berdasarkan data?

® Adakah peta kawasan operasi mengikut zon dipamerkan?

® Bagaimana agihan anggota bagi setiap zon ditempatkan?

® Adakah jururawat tahu bilangan ibu hamil/ibu berisiko/EDD dan postnatal dibawah jagaannya?

® Adakah buku temujanji individu di kemaskini?

® Adakah klien diberi penjelasan berkaitan personalised care?

(Nota: memerhati/menemubual klien)

® Bagaimana klien didaftarkan?

® Adakah klien dari luar kawasan operasi diperiksa dan diberi penerangan serta temujanji di klinik yang dikenalpasti?


penemuan)

® Bagaimana jika klien memilih untuk meneruskan pemeriksaan di klinik berkenaan? Adakah didaftarkan dalam Buku Luar Kawasan Operasi?

1.2 PERALATAN

® Adakah peralatan diverifikasi/kalibrasi/diselengarakan sebelum digunakan?

− Penimbang

− Hemocue (untuk KD)

− BP set

− Daptone

Aktiviti: Semak buku rekod verifikasi/kalibrasi/PPM peralatan yang digunakan)

® Adakah peralatan berikut disediakan?

− Pita Ukur (measuring tape)

− Thermometer

1.3 PENJAGAAN ANTENATAL DOKUMENTASI/AUDIT KAD

® Adakah maklumat ibu pada Kad Rekod Kesihatan Ibu KIK/1(b)/96 (Pind. 2012) di isi dengan lengkap dan tepat?

® Adakah ujian saringan antenatal diambil?

® Adakah keputusan di rekodkan dan keputusan abnormal dirujuk kepada Pegawai Perubatan/FMS/PSP?

® Adakah ibu dikendalikan mengikut Garis Panduan Senarai Semak Kod Warna ?

® Adakah ibu dirujuk kepada Pegawai Perubatan untuk RME?

® Adakah ibu berisiko dirujuk kepada Pegawai Perubatan/FMS/PSP dan agensi lain berkaitan mengikut keperluan?

® Adakah ibu remaja hamil dikendalikan mengikut SOP?

® Bilakah Carta Gerak Janin dimulakan dan adakah pemantauan dibuat?



penemuan)

® Bilakah suntikan ATT diberi? Semak no. batch dan tarikh tamat tempoh direkodkan.

1.4 PEMERIKSAAN FIZIKAL

(Memerhatikan prosedur yang dilakukan oleh jururawat)

® Adakah pemeriksaan fizikal di lakukan mengikut SOP?

− Keadaan rambut

− Konjunctiva

− Keadaan mulut: (karies gigi, angular stomatitis)

− Kebengkakan kelenjar thyroid dan tremors pada tangan (ibu dalam posisi duduk)

− Pemeriksaan pada jugular vein ketara/tidak ketara

− Pemeriksaaan warna pada hujung jari dan kuku (pucat/cyanosis/clubbing)

− Pemeriksaan payudara

− Memeriksa kaki – edema

− Memeriksa varicose vein

− Bertanya keadaan vagina discaj

1.5 PALPASI ABDOMEN

(Memerhatikan prosedur yang dilakukan oleh jururawat)

® Palpasi abdomen dibuat mengikut SOP serta pemerhatian dilakukan dan penemuan dicatatkan.

− Bentuk

− Saiz

− Parut pembedahan

− Kulit (striae gravidarum & linea nigra)

− Tinggi rahim

− Baringan (lie)

− Presentasi

− Engagement

− Mendengar denyut jantung janin

− Merekod dan memberi maklumbalas kepada ibu


penemuan)

® Adakah hematinic dan ubat (jika ada) diberi dan diterangkan pengambilannya.

® Adakah maklumbalas dan pematuhan pengambilan hematenik dipatuhi dan direkodkan?

® Adakah lawatan ke rumah dilakukan sepanjang kehamilan?

1.6 PENJAGAAN INTRAPARTUM

® Adakah Jururawat dapat menjelaskan tindakan kepada panggilan kes bersalin?

® Adakah peralatan beg menyambut kelahiran lengkap dan dikemaskini mengikut senarai semak? (Periksa beg menyambut kelahiran di rumah)

® Adakah Jururawat dapat menerangkan pengendalian obstetric emergency seperti:

− Eclampsia

− PPH

− Breech Delivery

− Cord Prolapse

® Adakah peralatan kit eclampsia lengkap dan dikemaskini mengikut senarai semak?

® Adakah buku kelahiran di rumah direkodkan (jika ada kelahiran di rumah)?

® Bilakah kali terakhir jururawat menjalani latihan sangkutan menyambut kelahiran di hospital (semak buku log individu - menyambut 3 kes)?

1.7 PENJAGAAN DAN PERAWATAN POSTNATAL DAN PERAWATAN DI RUMAH

® Bagaimana notifikasi kelahiran diperolehi?

® Adakah peralatan beg perawatan di rumah lengkap dan dikemaskini mengikut senarai semak (periksa beg perawatan nursing beg)?



penemuan)

® Adakah pemeriksaan dibuat dan direkodkan mengikut senarai perihal postnatal (semak buku KIK/1(b)/96 Pind. 2012/terkini):

− Pengambilan tanda vital

− Pemeriksaan payudara

− Pemeriksaan abdomen

− Pemeriksaan perineum

− Memeriksa dan menilai tanda-tanda DVT/Pulmonary Thromboembolism dan Puerperal Psychosis.

® Adakah pemeriksaan bayi dibuat dan direkodkan mengikut senarai semak pemeriksaan kesihatan neonatal (semak buku KIK/1(b)/96 Pind. 2012/terkini)?


− Berat badan bayi.

− Penilaian tahap jaundis.

− Pemeriksaan fizikal.

− Penyusuan susu ibu.

® Adakah pendidikan kesihatan/nasihat diberi mengikut keperluan semasa ibu dan bayi?

® Adakah keadaan abnormal dirujuk kepada Pegawai Perubatan (semak kod warna postnatal dalam buku rekod kesihatan ibu KIK/1(b)/96 Pind. 2012/terkini)?

1.8 PENJAGAAN DAN PERAWATAN POSTNATAL DI KLINIK

® Peralatan:

Adakah peralatan diverifikasi/kalibrasi/diselengarakan sebelum digunakan?

− Penimbang

− Hemocue (untuk KD)

− BP set

Aktiviti: Semak buku rekod verifikasi/kalibrasi/PPM peralatan yang digunakan.


penemuan)

® Adakah peralatan berikut disediakan?

− Pita Ukur (measuring tape)

− Thermometer

® Adakan temubual dijalankan?

− Sejarah kelahiran

− Keadaaan ibu dan anak

− Penyusuan

® Adakah pemeriksaan dibuat dan direkodkan mengikut senarai semak jagaan ibu post natal di klinik (semak buku KIK/1(b)/96 Pind. 2012/terkini)?

® Adakah pemeriksaan bayi dilakukan dan direkod?


− Antropometri

− Penilaian tahap jaundis

− Pemeriksaan fizikal dan penilaian perkembangan

− Penyusuan susu ibu

− Pemberian immunisasi

® Adakah pendidikan kesihatan/nasihat diberi?

® Adakah ibu dan bayi dirujuk kepada Pegawai Perubatan untuk RME?

1.9 DOKUMENTASI

Adakah buku Rekod dan Reten lengkap dan dikemaskini?

® Buku rekod KIB KIB Antenatal, Kelahiran dan Postnatal yang berkaitan ,Buku Daftar Penjagaan Pra kehamilan PPC 101 Pind. 1/2013, Buku Daftar GDM 101, Buku Daftar QAP/PK 20.

® Reten KIB Antenatal, Kelahiran dan Postnatal yang berkaitan Reten PPC 201, Reten GDM AN 201 & Reten GDM PN 202.



penemuan)

Nota penting: Pengesanan, pemantauan dan tindak susul pengendalian VTE dan pemantauan dan tindak susul keputusan darah ibu disyaki talasaemia perlu didokumen dan disemak.

1.10 BUKU GARIS PANDUAN

Adakah buku garis panduan berkaitan terdapat di klinik?

a. Manual Perkhidmatan Kesihatan Ibu & Anak Bagi Anggota Kejururawatan di Perkhidmatan Kesihatan Awam, BPKK, KKM 2016.

b. Perinatal Care Manual 3rd Edition, BPKK, KKM, 2013.

c. Garis Panduan Senarai Semak Bagi Penjagaan Kesihatan Ibu dan Bayi Mengikut Sistem Kod Warna, Edisi ke Empat BPKK, KKM 2013.

d. Garis Panduan Pusat Bersalin Alternatif (ABC) di Klinik Kesihatan, BPKK, KKM 2013.

e. Garis Panduan Meneruskan Profilaksis Heparin/Low Molecular Weight Heparin (LMWH) di Klinik Kesihatan, BPKK, KKM 2013.

f. Garis Panduan Pemberian Suntikan I/M Magnesium Sulphate (MgSO4) di Peringkat Penjagaan Kesihatan Primer Bagi Kes Severe Pre Eclampsia/Eclampsia, BPKK, KKM 2014.

g. Garis Panduan Pemberian Suntikan Korikosteriod (I/M Dexamethsone) bagi Ibu Mengandung Berisiko Kelahiran Pramatang di Klinik Kesihatan.

h. Garis Panduan Perawatan Ibu Postnatal di Hospital, BPKK, KKM 2013.

i. Garis Panduan Penggunaan Rekod Kesihatan Ibu Hamil, BPKK, KKM 2012.

j. Manual Senaman Antenatal & Postnatal di Klinik Kesihatan, BPKK, KKM 2014.


penemuan)

k. Training Manual Prevention & Treatment of Thromboembolism in Prenancy & Puerperium, BPKK, KKM 2014.

l. Training Manual Hypertensive Disorder in Pregnancy, BPKK, KKM 2015.

m. Training Manual on Management of Postpartum Haemorrhage (PPH), BPKK, KKM 2016.

n. Quick Reference Guide Postpartum Haemorrhage (PPH), BPKK, KKM 2016.

o. Manual Pemeriksaan Klinikal Payudara, BPKK, KKM 2010.

p. Guidelines HIV Screening for Antenatal Mothers, BKP, KKM 2001.

q. Garis Panduan Tinggal Atas Panggilan Kejururawatan Kesihatan Awam di Klinik Kesihatan dan Klinik Desa, BPKK, KKM 2007.

r. Buku Panduan Sistem Maklumat Kesihatan Keluarga, 2007.

s. Buku Panduan Audit Teknikal Kejururawatan dalam Penjagaan Kesihatan Primer, BPKK, KKM 2006.

t. Garis Panduan Perkhidmatan Perubatan Tradisional & Komplementari di Peringkat Penjagaan Kesihatan Primer, BPT&K, KKM 2015.

u. Manual Penjagaan Postnatal bagi Penggunaan Pengamal Tradisional Postnatal, BPT&K, KKM 2015.

v. Garis Panduan Pengendalian Masalah Kesihatan Seksual dan Reproduktif Remaja di Klinik Kesihatan.

ELEMEN 2: SEMAKAN LAPORAN SIASATAN & LAPORAN QA

Semakan laporan

2.1 Laporan siasatan dengan unsafe delivery:

Adakah siasatan dilakukan dengan lengkap dan cadangan tindakan penambahbaikan di jalankan. Semak kehadiran CNE/taklimat/minit mesyuarat.



penemuan)

2.2 Laporan sulit siasatan kematian ibu:

Adakah laporan siasatan lengkap dengan menyiasat kronologi kejadian dari waris, temubual mengenai status sosial, ekonomi, keadaan mental, kenderaan dan sebagainya yang berkaitan kelewatan kecapaian mendapatkan perkhidmatan kesihatan semasa kecemasan.

2.3 Laporan sulit RVD:

− Adakah keputusan darah ibu dan anak

di perolehi, di semak oleh Pegawai

Perubatan/FMS?

− Bagaimana penyusuan dan pemberian

susu formula jika tidak berkemampuan?

− Siapakah yang memberi kaunseling HIV?

2.4 QA, NIA, NNA, SIQ dan lain-lain?

ELEMEN 3: PELAKSANAAN INTEGRASI NCD DAN PPC

3.1 Adakah jururawat boleh menerangkan persediaan ibu untuk ujian MOGTT/BSP?

3.2 Pencapaian Indikator

Semak:

− Buku daftar GDM 101/2016

− Reten bulanan GDM 201/AN & GDM 202/

PN

− Adakah jururawat tahu membuat

pengiraan indikator dan berapa ibu yang

dirujuk kepada unit NCD bagi ibu yang

telah didiagnosis DM?

Nota: ® % Ibu GDM dalam kalangan ibu antenatal

Formula: Bilangan ibu didiagnosis GDM

Bilangan ibu antenatal baru

® % Ibu GDM menjalani MOGTT semasa postnatal

Formula:Bil. GDM menjalani MOGTT postnatal

Bil. ibu GDM yang didaftarkan


penemuan)

® % Ibu yang didiagnos DM semasa postnatal

Formula:Bil. ibu didiagnosis DM postnatal

Bil. GDM menjalani MOGTT postnatal

PELAKSANAAN PPC

® Semak pelaporan.

® Bagaimana jururawat mengenalpasti wanita reproduktif yang berisiko?

® Adakah jururawat tahu entry point untuk PPC?

ELEMEN 4: PENDIDIKAN KESIHATAN

4.1 Pendidikan Kesihatan:

i. Individu

ii. Berkumpulan

iii. Komuniti

Semak Dokumen:

a. Jadual dan tajuk pendidikan kesihatan yang dibuat di klinik kesihatan.

b. Buku kehadiran pendidikan kesihatan yang ditandatangani oleh klien.

c. Reten SISPEK.

ELEMEN 5: LIPUTAN PENCAPAIAN

5.1 Semak liputan pencapaian bulanan/tahunan penjagaan ibu hamil, kelahiran, kematian, postnatal/tren liputan pencapaian, sasaran, denominator, minit mesyuarat dan tindakan penambahbaikan.

5.2 Adakah mencapai sasaran dan menggunakan denominator yang betul?

− Kedatangan Baru Ibu Hamil.

− Kedatangan Baru Ibu Hamil bawah 12

minggu.

− Ibu hamil anaemia pada kedatangan 36

minggu.

− Ibu hamil mendapat imunisasi ATT dos ke

dua dan booster.

x 100

x 100

x 100



penemuan)

− Kelahiran selamat.

− Ibu postnatal mendapat jagaan perawatan

postnatal.

− Ibu berisiko didaftar dalam program Pra

Kehamilan.

11. Senarai Semak Penyeliaan Perkhidmatan Perancang Keluarga

Elemen Ya Tidak Ulasan

ELEMEN 1: PENGENDALIAN PERANCANG KELUARGA

1.1 PERSONALISED CARE

® Bagaimana pembahagian kawasan operasi mengikut zon berdasarkan data populasi.

® Adakah peta kawasan operasi mengikut zon dipamerkan.

® Bagaimana agihan anggota bagi setiap zon ditempatkan.

® Berapa bilangan klien pengamal perancang keluarga diberi temujanji sehari?

® Adakah klien diberi penjelasan berkaitan personalise care?

Nota: Memerhati/menemubual klien.

1.2 PERALATAN

® Adakah peralatan diverifikasi/kalibrasi/diselengarakan sebelum digunakan.

− Alat Penimbang

− Alat Hemocue (untuk KD)

− Alat BP set

Aktiviti: Semak buku rekod verifikasi/

kalibrasi/PPM peralatan yang digunakan)

1.3 PEMERIKSAAN FIZIKAL

Memerhatikan prosedur yang dilakukan oleh

jururawat

® Adakah pemeriksaan fizikal di lakukan mengikut SOP:

− Pemeriksaan conjunctiva.


− Pemeriksaan kebengkakan kelenjar tiroid.

− Pemeriksaan warna pada hujung jari.

− Pemeriksaan klinikal payudara.

− Pemeriksaan kaki - edema.

− Pemeriksaan varicose vein.

− Keadaan vagina discaj.

1.4 AUDIT KAD PERANCANG KELUARGA PKW 1(a)/06

® Adakah ringkasan kandungan kriteria kelayakan perubatan untuk penggunaan kontraseptif telah dilengkapkan?

® Adakah nota perawatan lawatan susulan dilengkapkan?

® Adakah senarai semak mengikut kaedah kontraseptif dilengkapkan?

® Adakah tindak susul pemeriksaan setiap 6 bulan dilakukan? Jika ada masalah perubatan dikesan adakah dirujuk kepada pegawai perubatan?

® Adakah RME oleh Pegawai Perubatan dilakukan dalam tempoh 3 bulan bagi kes baru?

® Adakah klien dirujuk kepada Pegawai Perubatan jika bertukar kaedah?

® Bagi ADR/Implanon, adakah borang persetujuan penggunaan kaedah perancang keluarga dilengkapkan?

® Adakah pemeriksaan pap smear dilakukan secara berjadual dan mengikut masa yang sesuai?

® Adakah klien yang berisiko tinggi didaftarkan dalam QAP/PK/20?

ELEMEN 2: PROMOSI KESIHATAN

2.1 INDIVIDU

® Adakah kaunseling/nasihat kaedah perancang keluarga diterangkan kepada klien?



Nota: Memerhatikan prosedur yang dilakukan oleh Jururawat atau semakan kad perancang keluarga PKW 1(a)/06.

2.2 Berkumpulan – semak jadual pendidikan

kesihatan di klinik dan buku kehadiran yang

ditandatangani oleh klien.

2.3 Apakah bahan-bahan pendidikan kesihatan

yang digunakan? (contoh flip chart)

ELEMEN 3: LIPUTAN PENCAPAIAN DAN PENCAPAIAN INDIKATOR

3.1 PENCAPAIAN PERANCANG KELUARGA

® Adakah mencapai sasaran dan menggunakan denominator yang betul?

− Kedatangan Pengamal Baru dan Pengamal Ulangan.

− Kedatangan Pengamal Aktif.

® Semak pencapaian amalan perancang keluarga yang berkesan dalam kalangan pelanggan berisiko.

− Indikator Penggunaan.

ELEMEN 4: BUKU RUJUKAN DAN GARIS PANDUAN PERANCANG KELUARGA

Adakah buku garis panduan berikut ada dan digunakan?

4.1 Manual Perkhidmatan Kesihatan Ibu & Anak Bagi Anggota Kejururawatan di Perkhidmatan Kesihatan Awam, BPKK, KKM 2016.

4.2 Protokol Pengendalian Amalan Perancang Keluarga yang Berkesan di Kalangan Pelanggan Berisiko di Peringkat Penjagaan Kesihatan Primer, BPKK, KKM 2014.

4.3 Modul Pengajar Program Perancang Keluarga, BPKK, KKM 2009.

4.4 WHO Medical Eligiblity Criteria Wheel For Contraceptive Use 2016 Updated.

4.5 Manual Pemeriksaan Klinikal Payudara, BPKK, KKM 2010.

4.6 Buku Panduan Kriteria Kelayakan Perubatan & Soal Jawab Amalan Penggunaan Kaedah Kontraseptif , BPKK, KKM 2006.


4.7 Buku Panduan Sistem Maklumat Kesihatan

Keluarga, 2007.

4.8 Guide Book for Pap Smear Screening 2004.

Ringkasan penemuan:

Kekuatan:

1. ………………………………………………………………………………………...

2. …………………………………………………………………………………………

3. …………………………………………………………………………………………

Kelemahan:

1. ………………………………………………………………………………………...

2. …………………………………………………………………………………………

3. …………………………………………………………………………………………

Cadangan Penambahbaikan:

1. ………………………………………………………………………………………...

2. …………………………………………………………………………………………

3. …………………………………………………………………………………………

Nama Penyelia : ………………………………….

Tandatangan : ………………………………….

Tarikh : ………………………………….


12. Format Laporan Terperinci Penyeliaan

LAPORAN PENYELIAAN

Klinik Kesihatan/Klinik Desa: Tarikh:

Nama Pegawai yang Diselia: Tandatangan:

Nama Penyelia: Tandatangan:

BIL Aspek Diselia Penemuan Tindakan Perlu Diambil/

Penambaikan

I. PENGHARGAAN

Pn. Normimi binti Mohd. YusofPenyelia Jururawat Kesihatan KK Presint 9, PKD Putrajaya.

Pn. Fauziah binti Mohd. KassimPenyelia Jururawat Kesihatan KKIA Jalan Raja Abdullah, PK Titiwangsa, WPKL.

Pn. Rosnah binti HashimPenyelia Jururawat Kesihatan KK Kajang, PKD Hulu Langat.

Pn. Safarilah binti SulaimanPenyelia Jururawat Kesihatan JKN Melaka.

Pn. Faridah binti SamadPenyelia Jururawat Kesihatan KK Selandar, PKD Jasin, Melaka.

Pn. Suzana binti KipliPenyelia Jururawat Kesihatan Sektor Kesihatan Ibu, BPKK, KKM.

Pn. Nor Hasimawati binti ShaariKetua Jururawat Kesihatan KK Pasir Panjang, PKD Port Dickson, Negeri Sembilan.

Pn. Normahanim binti Mat Isa.Ketua Jururawat Kesihatan JKN Perak.

EDITOR

Dr. Tuty Aridzan Irdawati binti MohsinonKetua Penolong Pengarah Kanan Sektor Kesihatan Ibu, BPKK, KKM.

Pn. Noor Aini binti KarimonKetua Penyelia Jururawat Kesihatan Sektor Kesihatan Ibu, BPKK, KKM.

Dr. Majdah binti MohamedPakar Perubatan Kesihatan Awam Ketua Penolong Pengarah Kanan Sektor Kesihatan Ibu, BPKK, KKM.

Dr. Tuty Aridzan Irdawati binti MohsinonKetua Penolong Pengarah Kanan Sektor Kesihatan Ibu, BPKK, KKM.

Dr. Sarah binti Awang DahlanPenolong Pengarah Kanan Sektor Kesihatan Ibu, BPKK, KKM.

Pn. Mahawa binti Abd. MananKetua Penyelia Jururawat Kesihatan Kanan Bahagian Pembangunan Kesihatan Keluarga, KKM.

Pn. Noor Aini binti KarimonKetua Penyelia Jururawat Kesihatan Sektor Kesihatan Ibu, BPKK, KKM.

Pn. S. Kalyani a/p R. SangaranKetua Penyelia Jururawat Kesihatan PKD Kuala Pilah, Negeri Sembilan.

Pn. Norlela binti HassanKetua Penyelia Jururawat Kesihatan PKD Tampin, Negeri Semblan.

Pn. Muirin binti JulliKetua Penyelia Jururawat Kesihatan KK Presint 18, PKD Putrajaya.

Buku Panduan Penyeliaan Program Perkhidmatan Kesihatan Ibu dan Perancang Keluarga di Klinik Kesihatan24

BUKU PANDUAN - fh.moh.gov.my

Documents

Transcript of BUKU PANDUAN - fh.moh.gov.my