FAKTOR-FAKTOR KELEMAHAN PELAJAR

DALAM MATA PELAJARAN MATEMATIK

DI PERINGKAT SEKOLAH RENDAH

HABIBAH BINTI SUID

UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA

FAKTOR-FAKTOR KELEMAHAN PELAJAR

DALAM MATA PELAJARAN MATEMATIK

DI PERINGKAT SEKOLAH RENDAH

HABIBAH BINTI SUID

Laporan Projek Ini Dikemukakan Sebagai

Memenuhi Sebahagian Daripada Syarat Penganugerahan

Ijazah Sarjana Muda Sains Serta Pendidikan (Kimia)

Fakulti pendidikan

UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA

OKTOBER 2004

" Saya akui bahawa saya telah membaca karya ini dan pada pandangan

saya karya ini adalah memadai dari segi skop dan kualiti untuk tujuan

penganugerahan Ijazah Sarjana Muda Sains Serta Pendidikan (Kimia)”

ii

“Saya akui karya ini adalah kerja saya sendiri kecuali nukilan

dan ringkasan yang tiap-tiap satunya telah saya

jelaskan sumbernya”.

iii

DEDIKASI

Khas buat emak dan abah yang di kasihi…

Siti Esah bt Din,

Suid bin Ahmad,

Pengorbanan dan doamu sumber kejayaanku dalam mengharungi kehidupan.

Buat adindaku…

Nurul huda,Nurul Syuhada, Mohd Zul Fahmi dan Mohd Hanif Amirul..

Jadikanlah kejayaanku ini sebagai satu hadiah

Untuk memajukan diri di alam persekolahan

Semoga kejayaan menanti kalian dan pastikan kalian memilikinya…

Teristimewa buatmu Noorhafizan…

Terima kasih atas sokongan dan semangat yang kau berikan.

iv

PENGHARGAAN

Terlebih dahulu saya memanjatkan kesyukuran kehadrat Allah S.W.T kerana

dengan limpah kurniaNya dapat saya menyempurnakan laporan Projek Sarjana Muda ini

dengan jayanya. Saya juga ingin mengucapkan setinggi-tinggi penghargaan kepada

Profesor Dr. Sulaiman bin Yamin yang membimbing dan membantu saya dalam

menjalankan penyelidikan ini.

Tidak lupa juga jutaan terima kasih saya ucapkan kepada Guru besar yang terlibat

kerana telah memberikan kebenaran untuk saya menjalankan penyelidikan di sekolah-

sekolah mereka. Kepada guru-guru dan pelajar-pelajar yang telah memberi kerjasama ,

jutaan terima kasih diucapkan.

Akhir sekali, terima kasih juga ditujukan kepada semua pihak yang terlibat sama

ada secara langsung atau tidak langsung membantu menjayakan penyelidikan ini.

v

ABSTRAK

Kajian ini memberi tumpuan kepada mengenalpasti hubungkait antara empat

faktor kelemahan pelajar dalam mata pelajaran matematik di peringkat sekolah rendah.

Seramai 190 orang sampel telah dipilih secara rawak yang terdiri daripada pelajar-pelajar

tahun enam di Sekolah Kebangsaan Kedawang, Sekolah Kebangsaan Bayas dan Sekolah

Kebangsaan Nyior Chabang di daerah Pulau Langkawi. Instumen yang digunakan dalam

kajian ini merupakan set soal selidik yang mengemukakan item-item berkaitan dengan

faktor- faktor dalaman iaitu motivasi diri serta kesedaran pelajar terhadap kepentingan

mempelajari mata pelajaran matematik. Seterusnya dikemukakan juga item-item yang

berkaitan faktor luaran yang dianggap mempengaruhi pencapaian matematik pelajar, iaitu

faktor sikap ibu bapa/penjaga dan pendekatan guru. Dapatan kajian menunjukkan bahawa

empat faktor tersebut merupakan faktor- faktor kelemahan pelajar dalam mata pelajaran

matematik.

vi

ABSTRACT

The purpose of this research was to study the relationship among the four factors

that caused students’ weakness in mathematics at primary level. A sample of 190

standard six students’ of Sekolah Kebangsaan Kedawang, Sekolah Kebangsaan Bayas

and Sekolah Kebangsaan Nyior Chabang in the District of Langkawi Island were selected

randomly. The instrument used in this study was a set of questionnaires based on the

items related with the internal factors such as the students’ self-motivation and awareness

of the importance of mathematics. The external factors that influence the students’

achievement are the parents’ attitude and the teachers’ approach. The finding show that

the four factors were the factors identified which caused the students’ weakness in

mathematics.

vii

KANDUNGAN

BAB PERKARA MUKA SURAT

HALAMAN JUDUL i

PENGAKUAN ii

DEDIKASI iii

PENGHARGAAN iv

ABSTRAK v

ABSTRACT vi

KANDUNGAN vii

SENARAI JADUAL xii

SENARAI SINGKATAN xiii

SENARAI LAMPIRAN xiv

BAB I PENDAHULUAN 1

1.0 Pengenalan 1

1.1 Latar Belakang Masalah 3

1.2 Pernyataan Masalah 5

1.3 Objektif Kajian 5

1.4 Persoalan Kajian 6

1.5 Skop Kajian 6

viii

1.6 Batasan Kajian 7

1.7 Kepentingan Kajian 7

1.8 Definisi Istilah 8

1.8.1 Sikap 8

1.8.2 Minat Pelajar 9

1.8.3 Penguasaan Matematik Asas 10

1.8.4 Motivasi Pelajar 10

BAB II SOROTAN KAJIAN 10

2.0 Pengenalan 10

2.1 Sikap Dan Minat Pelajar 11

2.2 Motivasi Pelajar 13

2.2.1 Motivasi I ntrinsik 13

2.2.2 Motivasi Ekstrinsik 14

2.3 Persepsi Pelajar Terhadap Mata Pelajaran

Matematik 17

2.4 Sikap Ibu Bapa/Penjaga 18

2.5 Persepsi Pelajar Terhadap Guru 20

2.6 Kaedah Pengajaran Guru 22

BAB III METODOLOGI KAJIAN 25

3.0 Pengenalan 25

3.1 Reka Bentuk Kajian 25

3.2 Sampel Kajian 26

ix

3.3 Instrumen Kajian 26

3.4 Kajian rintis 27

3.5 Prosedur Kajian 27

3.6 Kaedah Pengumpulan Data 28

3.7 Analisis Data 28

BAB IV ANALISIS DATA 30

4.0 Pengenalan 30

4.1 Analisis Maklumat Soal Selidik

(Bahagian A) 31

4.1.1 Taburan Bilangan dan Peratusan

Responden Mengikut Jantina. 32

4.1.2 Taburan Bilangan dan Peratusan

Responden Mengikut Pencapaian

Matematik. 33

4.1.3 Taburan Bilangan dan Peratusan

Responden Mengikut Pekerjaan

Bapa/Penjaga. 34

4.2 Analisis Maklumat Soal Selidik (Bahagian B) 35

4.2.1 Tahap Kesedaran Pelajar Tentang

Kepentingan Mata Pelajaran

Matematik 36

4.2.2 Faktor Sikap Ibu Bapa/Penjaga

Terhadap Mata Pelajaran Matematik 38

4.2.3 Faktor Sikap dan Motivasi Diri Pelajar

Terhadap Mata Pelajaran Matematik 42

x

4.2.4 Faktor Guru yang Mengajar Mata

Pelajaran Matematik 44

BAB V RUMUSAN, PERBINCANGAN DAN

CADANGAN 47

5.0 Pengenalan 47

5.1 Ringkasan Kajian 48

5.2 Rumusan kajian 50

5.3 Perbincangan Bahagian A 51

5.4 Perbincangan Bahagian B : Mengenai

Aspek-aspek Kajian 52

5.4.1 Kesedaran Pelajar Tentang

Kepentingan Mata Pelajaran

Mate matik 53

5.4.2 Faktor Sikap Ibu bapa 54

5.4.3 Faktor Sikap dan Motivasi Diri

Pelajar 57

5.4.4 Faktor Guru yang Mengajar

Mata Pelajaran Matematik 59

5.5 Cada ngan kajian 60

5.5.1 Pelajar 60

5.5.2 Ibu Bapa 61

5.5.3 Guru 63

5.6 Cadangan untuk Kajian Lanjutan 64

xi

RUJUKAN 65 LAMPIRAN 67

LAMPIRAN A-C 68-77

xii

SENARAI JADUAL

NO. JADUAL TAJUK MUKA SURAT

4.1.1 Taburan Bilangan dan Peratusan Responden

Mengikut Jantina 32

4.1.2 Taburan Bilangan dan Peratusan responden

Mengikut Pencapaian Matematik 33

4.1.3 Taburan Bilangan dan Peratusan Responden

Mengikut Pekerjaan Bapa/Penjaga. 34

4.2.1 Tahap Kesedaran Pelajar Tentang Kepentingan

Mata pelajaran Matematik 36

4.2.2 Faktor Sikap Ibu Bapa/Pelajar Terhadap

Mata Pelajaran Matematik. 38

4.2.3 Faktor Sikap dan Motivasi Pelajar Terhadap

Mata Pelajaran Matematik 42

4.2.4 Faktor Guru yang Menga jar Mata Pelajaran Matematik 44

xiii

SENARAI SINGKATAN

JERI - Jasmani, Emosi,Rohani,Intelek

KBSR - Kurikulum Bersepadu Sekolah Rendah

KBSM - Kurikulum Bersepadu Sekolah Menengah

KPM - Kementerian Pend idikan Malaysia

xiv

SENARAI LAMPIRAN

LAMPIRAN A - Set soal selidik

LAMPIRAN B - Surat kebenaran menjalankan kajian daripada

Kementerian Pendidikan Malaysia

LAMPIRAN C - Surat permohonan menjalankan kajian di sekolah-

sekolah kepada Pejabat Pendidikan Daerah

Langkawi

BAB 1

PENDAHULUAN

1.1 Pengenalan

Kurikulum Baru Sekolah Rendah (KBSR) dan Kurikulum Bersepadu Sekolah

Menengah (KBSM) dilaksanakan untuk melahirkan masyarakat Malaysia yang

seimbang dalam segenap bidang. Untuk membimbing murid-murid menghayati

matlamat pendidikan matematik KBSR dan KBSM, para guru harus mempunyai

pemahaman yang mendalam tentang sifat asas matematik. Mereka mesti berkeupayaan

membekalkan jawapan yang jelas dan tepat kepada persoalan, “Apakah yang dikatakan

matematik?”. Pemerihalan yang lengkap akan membabitkan aspek metafizik (teori

kejadian), epistemologi (teori pengetahuan), aksiologi (teori nilai), dan logik (teori

taakulan). Dalam konteks ini, pandangan dan nilai hidup para guru akan mewarnai

konsepsi mereka tentang sifat asas matematik, strategi pengajaran dan tujuan

pembelajaran matematik.

2

Pendidikan matematik telah mengalami beberapa perubahan berikutan

perlaksanaan Kurikulum Baru Sekolah Rendah (KBSR) pada tahun 1982 dan

Kurikulum Baru Sekolah Menengah (KBSM) mulai tahun 1988. Pendidikan KBSM

merupakan kesinambungan pendidikan KBSR mendukung cita-cita untuk

melahirkan pelajar yang berperibadi seimbang dan harmonis dari segi intelek, emosi,

rohani dan jasmani (JERI).

Selaras dengan perkembangan pendidikan yang berlaku secara sejagat, Malaysia

telah memberi dimensi ‘baru’ ke atas proses pengajaran dan pembelajaran sains dan

matematik di sekolah. Kurikulum Baru Sekolah Rendah juga memberi tumpuan kepada

proses pengajaran dan pembelajaran yang berkesan. Guru-guru diharap akan mengubah

suai corak pengajaran mereka yang tidak seimbang, iaitu guru bersifat aktif manakala

pelajar bersifat kaku. Kurikulum ini juga menuntut guru bertindak sebagai pembimbing

yang dinamik, kreatif dan produktif dan bukan sebagai pengisi gelas kosong (Nik

Azis,1988)

Program matematik KBSR bertujuan mengembangkan salah satu kemahiran

asas iaitu kemahiran mengira di kalangan pelajar. Pelajar dibimbing untuk

mengembangkan kemahiran mengira melalui pemikiran kuantitatif mengikut langkah-

langkah yang logik. Perkembangan kemahiran mengira diperkukuhkan dengan

membabitkan pelajar dalam aktiviti menyelesaikan masalah kuantitatif, penyukatan,

penghampiran, anggaran, membaca jadual, membentuk graf yang mudah, menyusun

data dan berkomunikasi secara kuantitatif dengan menggunakan bahasa matematik.

Matematik merupakan mata pelajaran teras bagi peringkat rendah dan menengah

serta membekalkan ilmu pengetahuan kepada pelajar untuk memperkembangan

kefahaman terhadap konsep dengan penggunaan kemahiran asas matematik dalam

kehidupan.Matematik sekolah rendah adalah digubal dan dikendalikan untuk memberi

3

tapak yang kukuh dan latar belakang dalam matematik bagi meningkatkan peluang

kanak-kanak untuk terus maju dalam bidang ini dan juga dalam kehidupan seharian

kelak.

Kesimpulannya, pendidikan matematik KBSR adalah berlandaskan perspektif

bahawa aktiviti pendidikan pada peringkat sekolah rendah adalah bercorak pendidikan

asas. Pendidikan ini merupakan peringkat pertama dalam proses pendidikan secara

formal dalam sistem persekolahan di Malaysia. Pendidikan KBSR juga bertujuan

memperkukuhkan asas perkembangan potensi diri pelajar bagi pendidikan yang

berterusan pada tahun-tahun selanjutnya.

1.2 Latar Belakang Masalah

Kajian kelemahan pelajar terhadap mata pelajaran matematik di peringkat

sekolah rendah adalah berhubungkait dengan sikap dan motivasi diri pelajar, kesedaran

pelajar terhadap kepentingan mempelajari matematik, sikap ibu bapa/penjaga terhadap

pelajaran anak-anak dan pendekatan guru dalam membimbing pelajar melalui proses

pengajaran dan pembelajaran matematik. Pelajar-pelajar tidak menganggap matematik

sebagai suatu disiplin ilmu yang membekalkan strategi untuk berkomunikasi dengan

berkesan. Sebaliknya pelajar-pelajar mencuba sedaya upaya untuk menjauhkan diri

daripada matematik. Malah mereka menganggap matematik sebagai suatu mata

pelajaran yang perlu mengikut peraturan yang diajar oleh guru walaupun mereka tidak

memahami peraturan tersebut. Seterusnya para pelajar hanya boleh menggunakan

strategi yang di ajar oleh guru untuk menghasilkan penyelesaian bagi sesuatu masalah.

Budaya pembelajaran seperti ini melahirkan generasi pelajar yang tidak mempunyai

keupayaan yang tinggi dan pasti merasa cemas apabila mereka berhadapan dengan

4

masalah matematik yang membabitkan situasi praktis dalam kehidupan harian. Hal ini

menggambarkan suatu budaya pembelajaran matematik yang agak menakutkan

(Cockcroft,1982).

Guru perlu berkeupayaan membimbing murid membentuk keyakinan diri

terhadap matematik. Matematik mesti diajar sebagai suatu disiplin ilmu yang boleh

digunakan oleh semua murid untuk menyelesaikan masalah praktik dalam kehidupan

mereka (Cockcroft,1984).

Murid-murid menganggap peranan mereka dalam kelas sebagai pasif. Mereka

merasa bahawa banyak masa dihabiskan untuk mendengar syarahan guru, untuk

menyelesaikan masalah di papan hitam dan juga yang terdapat dalam buku teks secara

bersendirian (Carpenter,1980). Para pendidik seharusnya mengenalpasti dan mengkaji

masalah yang dihadapi oleh pelajar dalam mata pelajaran matematik ini dengan tujuan

untuk memperbaiki dan memudahkan lagi aktiviti-aktiviti pengajaran dan pembelajaran

seterusnya menarik minat pelajar terhadap mata pelajaran yang diajar oleh guru ini terus

dipupuk dikalangan pelajar. Dalam usaha menarik minat pelajar, guru disarankan

supaya tidak terikat dengan buku teks atau sukatan pelajaran yang telah ditetapkan oleh

Kementerian Pendidikan Malaysia (KPM) semata-mata. Sebaliknya, para pendidik

haruslah berfikiran kreatif demi mewujudkan proses pengajaran dan pembela jaran yang

lebih menarik.

Sejak kebelakangan ini, pengajaran matematik umumnya bertumpu kepada

usaha untuk memasukkan pengetahuan matematik yang dipunyai oleh guru ke dalam

kepala murid. Pelajar kurang berkemampuan untuk berfikir secara logik. Sesungguhnya

maklumat utama yang disampaikan kepada murid-murid ialah mereka hanya perlu

menghasilkan “jawapan yang betul dalam masalah matematik”

5

1.3 Pernyataan Masalah

Kajian ini bertujuan untuk mengkaji faktor- faktor yang menyebabkan

kelemahan pelajar dalam mata pelajaran matematik di peringkat sekolah rendah. Antara

aspek yang ditekankan dalam kajian ini ialah sikap dan motivasi diri pelajar, kesedaran

pelajar terhadap kepentingan mempelajari mata pelajaran matematik, sikap ibu

bapa/penjaga terhadap pembelajaran anak-anak khususnya mata pelajaran matematik

serta pendekatan guru dalam menarik minat pelajar-pelajar mempelajari mata pelajaran

matematik.

1.4 Objektif Kajian

Objektif kajian ini adalah untuk mengenalpasti faktor- faktor yang

mengakibatkan kelemahan pelajar-pelajar dalam mata pelajaran matematik di peringkat

sekolah rendah. Aspek yang dikaji ialah:

1. Mengetahui tahap kesedaran pelajar terhadap kepentingan mempelajari mata

pelajaran matematik.

6

2. Mengenalpasti faktor sikap ibu bapa/penjaga pelajar merupakan faktor

kelemahan pelajar dalam mata pelajaran matematik.

3. Mengenalpasti sikap dan motivasi diri pelajar merupakan faktor kelemahan

pelajar dalam mata pelajaran matematik.

4. Meninjau pendekatan guru dalam menarik minat pelajar terhadap mata pelajaran

matematik.

1.5 Persoalan Kajian

Kajian yang dijalankan adalah untuk menjawab beberapa persoalan berikut:

1. Adakah pelajar-pelajar sedar akan kepentingan mempelajari mata pelajaran

matematik?

2. Bagaimanakah faktor sikap ibu bapa/penjaga mempengaruhi kelemahan pelajar

dalam mata pelajaran matematik?

3. Adakah faktor sikap dan motivasi diri mempengaruhi kelemahan pelajar dalam mata

pelajaran matematik?

4. Bagaimanakah faktor guru mempengaruhi kelemahan pelajar dalam mata pelajaran

matematik?