1

Sallybtjohnny

FACULTY OF EDUCATION AND LANGUAGE

SEPT 2011

(SMP KHAS)

HBEF1503

MASYARAKAT DAN TAMADUN

NO. MATRIKULASI : 001

NO. KAD PENGNEALAN :

NO. TELEFON :

E-MEL :

PUSAT PEMBELAJARAN : TAWAU LEARNING CENTRE

2

Sallybtjohnny

ISI KANDUNGAN

BIL. PERKARA MUKA SURAT

01 PENGENALAN 3

02 KONSEP

2.1 KONSEP TAMADUN

2.2 KONSEP BUDAYA

4 6

03 FUNGSI BUDAYA

7 9

04 KEPELBAGAIAN BUDAYA 10 14

05 KESIMPULAN 15

06 RUJUKAN 16

3

Sallybtjohnny

PENGENALAN

Apabila membincangkan tentang tamadun bererti tidak dapat dipisahkan daripada

membicarakan tentang kebudayaan, kerana kebudayaan dan tamadun merupakan dua konsep

yang mempunyai perkaitan yang rapat di antara satu dengan yang lain. Walaupun konsep

tamadun lebih luas berbanding dengan budaya iaitu budaya terbatas kepada satu komuniti

bangsa tertentu namun Abu Bakar Hamzah1 berpendapat tamadun sama dengan kebudayaan.

Ianya lahir seiring sejalan dengan perkembangan hidup kehidupan masyarakat setempat dari

semasa ke semasa dalam bentuk pemikiran dan kebendaan. Perkaitan di antara kedua-

duanya pula merupakan bahawa kebudayaan merupakan keseluruhan tamadun hidup

manusia, sementara tamadun adalah merupakan akan pecahan daripada kebudayaan itu.

1Abu Bakar Hamzah (1972); Sejarah Kebudayaan Islam, Kota Bharu; Pustaka Aman Press

4

Sallybtjohnny

2. KONSEP

2.1 Konsep Tamadun

Maksud tamadun dari segi bahasa Arab iaitu membawa kepada 4 istilah yang digunakan iaitu

tamadun, umran, hadarah dan madaniyyah. Perkataan tamadun yang ditulis dalam bahasa

Melayu diambil dari perkaraan bahasa Arab iaitu tamadun yang membawa maksud

kehalusan budi bahasa dan kesopanan tingkah laku.

Menurut Profesor M.A.J Beg2, tamadun merupakan pencapaian manusia dalam bentuk kota,

seni bina, agama, undang-undang dan juga politik. Daripada yang telah didefinisikan oleh

Profesor M.A.J Beg, terbinanya sesebuah tamadun itu dengan terbentuknya sebuah kota,

mempunyai ciri-ciri kesenian dalam tamadun tersebut, mempunyai pegangan agama yang

dianuti oleh setiap masyarakat di dalamnya, terbentuknya undang-undang serta politik yang

menjadi penanda aras kepada pembentukan sesuatu masyarakat dalam sesebuah tamadun.

Edward L.Farmer3 pula berpendapat tamadun sebagai satu unit budaya yang merangkumi

norma-norma sosial, tradisi dan istitusi yang diwarisi dari satu generasi ke satu generasi.

Arnold J. Toynbee4, mentafsirkan tamadun sebagai satu pencapaian pemikiran dan gaya

kebudayaan yang melahirkan institusi politik, undang-undang, kesenian, kesusateraan,

agama, dan politik.

Setelah meneliti semua definisi mengenai pengertian tamadun, maka boleh disimpulkan

bahawa tamadun membawa konsep yang sangat luas dan kompleks kerana ia merujuk

kepada pencapaian menyeluruh manusia dalam pembangunan pemikiran dalam bidang ilmu

pengetahuan, pentadbiran, kepimpinan dan undang-undang, agama, moral dan adat resam,

kesusteraan, sistem tulisan dan juga perbandaran.

2 M.A.J Beg (1980),The Image of Islamic Civilization,Kuala Lumpur ; The University of Malaya Press.

3 Edward L Farmer,(1986);Mishawaka,in USA; Comparative History Of Civilizations In Asia: Volume 1, Westview Press

4 Arnold J. Toynbee, A Study of History (abridged edition 1947) 1:578

5

Sallybtjohnny

2.2 Konsep Budaya

Kebudayaan dalam pengertiannya boleh diertikan sebagai cara hidup. Budaya adalah milik

manusia yang unik. Manusia dilahirkan dan dibesarkan dalam persekitaran budaya. Manusia

dibezakan daripada haiwan kerana manusia mempunyai budaya dan tamadunnya yang

tersendiri. Kebudayaan memenuhi keperluan dan mewakili seluruh pencapaian manusia.

Menurut E.B.Taylor5, budaya adalah merujuk kepada perkembangan dan pencapaian ilmu

pengetahuan, kepercayaan, kesenian, kesusilaan, undang-undang dan adat resam.

Malinowsky pula mendefinisikan budaya sebagai suatu tindak balas terhadap keperluan

manusia. Maka jelas bahawa budaya merupakan aspek kemanusian yang merangkumi aspek

sejarah, kesusteraan, institusi politik, muzik, lukisan, falsafah, dan agama atau kepercayaan.

Secara umum, cara gaya hidup sesebuah masyarakat bangsa adalah budaya. Ia meliputi

semua aktiviti harian manusia.

Secara amnya, budaya bermaksud cara hidup manusia. Ia merupakan satu proses

perkembangan sahsiah, akal, semangat dan usaha manusia dalam sesuatu kelompok. Perkara

ini dapat dilihat melalui etimologi perkataan budaya yang bermaksud budi + daya; yakni

budi sebagai aspek dalaman manusia yang meliputi akal dan nilai, manakala daya sebagai

aspek lahiriah manusia yang meliputi usaha dan hasilan. Kebudayaan mempunyai hubungan

erat dengan masyarakat. Menurut Melville J. Herskovits6 dan Bronislaw Malinowski

7, segala

sesuatu yang terdapat di dalam sesebuah masyarakat mempunyai hubungkait atau boleh

ditentukan oleh kebudayaan yang dimiliki masyarakat itu sendiri. Fahaman ini dikenal di

kalangan ahli antropologi sebagai fahaman determinisme budaya. Herskovits seterusnya

5 Tylor,Edward. 1920 [1871]. Primitive Culture. New York: J.P. Putnams Sons.410.

6 Melville J. Herskovits,(1998); Dahomean Narrative: A Cross-Cultural Analysis,Northwestern University Press; 2 edition

7 Bronislaw Malinowski,(1922), Argonauts Of The Western Pacific (Studies in Economics and Political Science),Malinowski Press;1

edition

6

Sallybtjohnny

memandang budaya sebagai sesuatu yang diperturunkan daripada satu generasi ke generasi

seterusnya dan konsep ini disebut sebagai organik lampau.

Sementara itu, menurut Andreas Eppink8 pula, kebudayaan ialah keseluruhan pengertian,

nilai norma, ilmu pengetahuan serta struktur-struktur kemasyarakatan, keagamaan selain

penghasilan seni dan intelektual yang membentuk ciri-ciri khas sesebuah masyarakat.

Pengertian sebegini dipersetujui oleh Edward B. Taylor. Beliau memandang budaya sebagai

satu konsep menyeluruh yang rumit yang mengandungi ilmu pengetahuan, kepercayaan,

kesenan, tatasusila, undang-undang, adat resam dan lain-lain kebolehan serta kebiasaan yang

diperolehi oleh manusia sebagai anggota masyarakat. Ahli antropologi dari alam Nusantara,

iaitu Selo Soemardjan9 dan Soelaiman Soemardi pula memegang kebudayaan sebagai alat

penghasilan karya seni, rasa dan penciptaan di dalam masyarakat.

Daripada kesemua pengertian ini, budaya boleh difahamkan sebagai segala penghasilan

masyarakat manusia dalam pelbagai bentuk sama ada yang dapat dilihat atau tidak. Konsep

budaya merupakan satu konsep yang penting untuk membandingkan perbezaan antara suatu

masyarakat dengan suatu masyarakat yang lain.

8 Andreas Eppink, (2004); Hidden Goals: a Psychological Analysis of Muslim Cultures;Acacia Mrdia b.v.,Bussum, the Netherlands

9 Selo Soemardjan;(1994); Culture, Development, and Democracy: The Role of the Intellectual: A Tribute to Soedjatmoko, United Nations

Univ

7

Sallybtjohnny

3. FUNGSI BUDAYA

Budaya boleh dilihat daripada pelbagai perspektif. Salah satunya ialah peranannya dalam

mempromosikan keamanan dan keharmonian antara pelbagai bangsa dan masyarakat. Ini

adalah kerana budaya boleh ditakrifkan dalam pelbagai cara. Setiap definisi adalah

bergantung pada apa yang kita faham.

Budaya adalah set khas kerohanian, kebendaan, intelektual dan ciri emosi masyarakat atau

kelompok sosial. Budaya juga menggalakkan, selain seni dan sastera, gaya hidup, cara hidup

bersama, system nilai, tradisi dan kepercayaan. Budaya boleh jadi dalam bentuk nyata atau

tidak nyata.

Budaya dalam bentuk nyata adalah merujuk kepada pelbagai bentuk budaya kebendaan,

seperti pakaian, rumah, hiasan, benteng, istana, peralatan memasak, senjata dan banyak lagi;

manakala budaya dalam bentuk tidak nyatamerujuk kepada kepercayaan, adat istiadat dan

undang-undang. Contohnya, setiap masyarakat mempunyai adat istiadat yang berbeza-beza

dalam menjalani kehidupan seperti perkahwinan masyarakat Melayu yang mana pihak lelaki

yang memberi hantaran kepada pihak perempuan manakala, bagi masyarakat India, hantaran

atau dowri perkahwinan diberi oleh pihak perempuan kepada pihak lelaki. Dalam budaya

Melayu, faktor agama paling penting kerana agamalah dasar tanggapan terhadap alam sekitar

dari segi sosial dan fizikal. Bahasa juga penting sebagai alat komunikasi dan adat resam juga

mustahak sebagai petunjuk jalan bagi seseorang dalam mengendalikan hidupnya.

Budaya bersifat universal tetapi paradoksnya pada masa yang sama terdapat perbezaan

antara budaya satu masyarakat dengan masyarakat yang lain. Sesuatu kebudayaan

berkembang dan terus dicipta mengikut kesanggupan masyarakatnya. Ada budaya yang

dipadankan apabila berlaku pertembungan dengan pengaruh luar sama ada untuk mengisi

8

Sallybtjohnny

kekosongan sebagai alternative atau menokok tambah dari apa yang telah sedia ada. Maka

boleh dikatakan bahawa manusia itu sendiri membentuk budaya dan perkembangan budaya

akan mengikut perkembangan masyarakat itu sendiri.

3.1 Fungsi Budaya Dalam Kehidupan

Budaya dalam pengertian biasa ialah satu cara hidup manusia dan membawa makna yang

sangat luas. Dengan prinsip bahawa budaya itu dicipta manusia, maka budaya itu diperlu dan

dihasilkan oleh manusia itu sendiri bagi keperluan hidup. Di antara fungsi budaya ialah

untuk memenuhi keperluan hidup masyarakat, sebagai panduan masyarakat untuk

bertingkah laku, sebagai pengaturcara dalam hubungan manusia, galakan kepada manusia

untuk mencipta dan sebagai alat penyatuan dan pengenalan identiti.

Secara amnya, negara Malaysia merupakan salah satu contoh yang terbaik kerana ia

merupakan sebuah negara masyarakat majmuk iaitu terdiri daripada pelbagai etnik, kaum

dan bangsa yang masing-masing mempunyai budaya, adat resam dan ciri-ciri keistimewaan

yang tersendiri. Kepelbagaian budaya ini telah membentuk satu identiti Malaysia yang

harmoni dan perpaduan serta toleransi semua kaum untuk mengekalkan keamanan dan

kestabilan dalam aspek politik, ekonomi dan sosial.

3.1.1 Memenuhi dan Menyediakan Keperluan

Semua manusia memerlukan keperluan asasi untuk terus hidup. Oleh yang demikian,

manusia menggunakan air untuk kegunaan pertanian, kayu-kayan untuk pembinaan rumah

dan sebagainya. Keutamaan pengeluaran produk bergantung kepada keutamaan keperluan

dan aktiviti oleh masyarakat. Sebagai contoh, jika masyarakat itu mewarisi ilmu pelayaran,

maka akan dibina kapal

.

3.1.2 Sebagai Panduan kepada Anggota Masyarakat dalam Bertingkahlaku

Kepercayaan adalah unsur sejagat budaya yang sebati dengan kehidupan manusia. Manusia

memperolehi keperluannya hasil dari tuntutan daripada agama yang memainkan peranan

sebagai fungsi kawalan sosial. Selain daripada itu, agama dan kepercayaan sesuatu

9

Sallybtjohnny

masyarkat juga memberi pandungan dunia kepada satu-satu budaya manusia.Budaya

mempunyai peranan memberikan panduan kepada anggota masyarakat dalam bertingkahlaku

dalam memberikan panduan, meliputi:

i. perlakuan yang diboleh dan tidak dibolehkan.

ii. perlakuan yang patut dan tidak patut.

iii. perlakuan yang digalakkan dan tidak digalakkan.

3.1.3 Mengatur Hubungan Sesama Manusia

Dalam masyarakat Malaysia, budaya mendidik kita agar menghormati jiran, tetamu dan

sahabat. Dalam masa yang sama kita dilarang menyakitkan hati rakan sesuai dengan ajaran

Islam. Ini bermakna dalam menjalani kehidupan seharian, kebudayaan memainkan peranan

mengatur hubungan sesama manusia.

3.1.4 Sebagai Penggalak Kepada Manusia Untuk Mencipta

Alam fizikal yang berbeza menghasilkan keperluan manusia yang berbeza. Orang Eskimo

memerlukan baju tebal. Maka, dengan adanya budaya ini, ia sebagai pendorong kepada

penciptaan bagi memenuhi keperluan harian dan memudahkan segala urusan.

3.1.5 Sebagai Alat Penyatuan dan Pengenalan Identiti

Budaya berperanan sebagai alat penyatuan dan pengenaalan identiti. Sesuatu bangsa dikenali

bukan sahaja dari segi fizikalnya, lebih lagi dari budayanya. Kita mengenali Jepun bukan

sahaja dari segi fizikalnya, tetapi mereka adalah bangsa yang berjaya dalam ekonomi dan

perindustrian.manusia juga akan bersatu apabila anggota masyarakat mengamalkan semangat

kekitaan dan saling bekerja sama bagi mencapai sesuatu.

10

Sallybtjohnny

4. Kepelbagaian Budaya

4.1 Bangsa

Malaysia pada hari ini didiami oleh pelbagai bangsa, kaum dan etnik dari Perlis hingga ke

Sabah. Kepelbagaian bangsa, kaum dan etnik ini menjadikan Malaysia sebuah negara yang

unik kerana kepelbagaian ini wujudnya budaya universal yang dikongsi oleh setiap kaum

bagi melambangkan keperibadian Malaysia. Malaysia merupakan sebuah negara yang

penduduknya terdiri daripada tiga kaum utama, iaitu Melayu, Cina, India dan kaum-kaum

peribumi yang lain. Meskipun masyarakat Malaysia berbilang bangsa dan mempunyai latar

belakang yang berbeza, namun masyarakat Malaysia boleh hidup bersatu padu dengan aman

dan damai. Kepelbagaian budaya Malaysia yang merupakan aset penting kepada negara kita

dalam menjadikan malayisa sebagai pusat pelancongan terkenal di seluruh dunia.

4.2 Struktur masyarakat

Perubahan dalam struktur masyarakat di Malaysia pada awal abad ke-18 disebabkan oleh

fenomena migrasi dari luar yang berlaku akibat faktor penarik yang ada di bumi mahupun

faktor penolak di negara asal masing-masing yang bertanggungjawab menernakan perubahan

yang berkekalan sehingga ke hari ini. Kepelbagaian budaya ini wujudnya daripada

penghijrahan golongan Cina dan India ke Tanah Melayu semasa penjajahan British di Tanah

Melayu. Secara umumnya, orang Cina berhijrah ke Tanah Melayu untuk bekerja sebagai

pelombong di lombong bijih timah. Manakala golongan India berhijrah ke Tanah Melayu

untuk tujuan bekerja sebagai peladang di ladang-ladang getah.

Penghijrahan ini menunjukkan bermulanya proses pembentukan masyarakat majmuk

daripada pengaruh masyarakat Cina dan masyarakat India. Setelah kemasukan migran dari

11

Sallybtjohnny

luar akhirnya lahirnya kelompok dari keturunan Cina dan India yang berasimilasi dengan

budaya tempatan seperti kelompok Baba Nyona dan Cina Muslim berketurunan Cina, dan

kelompok Chitty yang berketurunan India. Asimilasi bangsa juga turut berlaku apabila

perkahwinan antara orang asing dengan penduduk tempatan, maka wujud beberapa sub-

kategori penduduk berdarah campuran seperti kelompok Peranakan, kelompok Syed dan

lain-lain. Kini kebanyakan penduduk Malaysia mempunyai darah kacukan Melayu-Arab,

Melayu-India, Melayu-Cina dan lain-lain. Kehadiran kelompok-kelompok ini menjadikan

Malaysia sebuah negara yang kaya dengan budaya, adab resam, bahasa dan latar belakang

yang berlainan dan kemajmukan masyarakat Malaysia menjadikan negara ini menjadi tarikan

masyarakat luar.

4.3 Pakaian

Kaum Melayu merangkumi sebahagian besar daripada penduduk di Malaysia, iaitu sebanyak

54% daripada penduduk Malaysia. Baju Melayu bersama songkok merupakan pakaian

tradisional bagi kaum lelaki Melayu. Baju ini biasanya dipakai bersama-sama samping dan

songkok. Baju ini dipakai oleh umat Islam semasa waktu perayaan seperti Hari Raya

Aidilfitri dan sebagainya. Malah, baju Melayu juga dipakai semasa majlis pelantikan ahli-

ahli majlis EXCO, Ahli Dewan Undangan Negeri, atau ahli-ahli Parlimen Rakyat tidak kira

kaum mahupun jantina. Bagi kaum wanita pula, baju kurung dan baju kebaya merupakan

antara pakaian tradisional. Pakaian-pakaian ini biasanya bermotifkan flora dan geometri.

Motif fauna tidak digunakan secara meluas kerana dilarang dalam ajaran Islam.

Selain daripada itu, pakaian kaum Cina dikenali sebagai pakaian Cheongsam yang dipakai

oleh kaum wanita serta pakaian Samfoo yang dipakai oleh kaum lelaki. Biasanya ia sesuai

dipakai pada perayaan Tahun Baru Cina dan majlis perkahwinan. Manakala pakaian kaum

India dikenali sebagai pakaian Dhoti yang dipakai oleh kaum lelaki dan Sari pula dipakai

oleh kaum wanita. Kepelbagaian kaum dan etnik di Malaysia telah menjadikan negara kita

kaya dengan pelbagai jenis pakaian kaum. Kepelbagaian ini telah menjadikan Malaysia

sebuah negara yang unik.

4.4 Agama

12

Sallybtjohnny

Malaysia terdiri dari penduduknya yang berbagai keturunan dan menganuti berbagai agama,

khususnya agama Islam, Buddha, Hindu, Tao dan Nasrani (Kristian), di samping lain-lain

sitem kepercayaan yang diamalkan oleh berbagai kumpulan etnik yang terdapat di Negara

ini. Di bawah Perlembagaan Persekutuan, Islam adalah agama rasmi di Malaysia, sementara

agama-agama lain boleh diamalkan dengan aman dan bebas.

4.5 Perayaan dan Festival

Masyarakat majmuk menjadikan kebudayaan Negara ini lebih berwarna-warni. Penduduknya

yang berbilang kaum menyambut pelbagai perayaan sepanjang tahun. Di negara ini, musim

perayaan adalah masa untuk bergembira dan menjalin persahabatan serta muhibah antara

kaum. Setiap kali perayaan, semua rakyat tanpa mengira keturunan, turut serta memeriahkan

suasana dengan kunjung-mengunjungi antara satu sama lain. Oleh itu, upacara rumah

terbuka adalah satu suasana yang tidak asing lagi di hari-hari perayaan.

Bagi masyarakat yang beragama Islam akan merayakan Hari Raya Puasa (Aidilfitri), Hari

Raya Haji (Aidiladha) dan Maulidul Rasul. Bagi masyarakat Cina pula, akan merayakan

Tahun Baru Cina. Manakala bagi penganut agama Hindu pula akan merayakan Deepavali

atau perayaan Cahaya. Hari Wesak pula diraikan oleh para penganut agama Buddha dan para

penganut Kristian pula akan merayakan Hari Krismas. Antara perayaan lain yang disambut

di Malaysia ialah perayaan-perayaan tradisi orang Kadazan dan Dayak iaitu Perayaan

Menuai dan Hari Gawai.

4.6 Adat resam

Adat secara umumnya didefinisikan sebagai suatu aturan dan cara hidup. Ianya

mencerminkan segala perbuatan yang adakalanya dilakukan setiap hari ataupun musim sama

ada berpandukan bulan atau tahun. Suatu perkataan yang sinonim dengan adat ialah budaya.

Adat bersifat maya iaitu tidak dapat dilihat. Ia timbul daripada suatu pemikiran berkenaan

cara hidup dan tidak dizahirkan. Apabila ianya dizahirkan dan dapat dilihat perlaksanaannya,

misalnya, adat bercukur, adat bersanding dan sebagainya, itu sudah menjadi suatu budaya.

Maknanya, budaya ialah suatu bentuk perlakuan yang mencerminkan adat sesuatu

masyarakat itu. Adat yang menjadi penyatu bagi mewujudkan peribadi dan identiti

13

Sallybtjohnny

masyarakat yang pelbagai di Malaysia. Setiap kaum di Malaysia mempunyai adat dan

kepercayaannya yang membentuk identity dan keperbadian mereka yang tersendiri.

Kepelbagaian adat di dalam masyarakat Malaysia yang membentuk identiti masing-masing

Kebudayaan dan adat ahli masyarakat Malaysia walaupun berbeza, namun mempunyai asas

yang sama iaitu membentuk keperibadian dan jati diri individu ke arah yang lebih baik.

Melalui usaha membentuk identiti dan keperibadian kebangsaan, ia membolehkan

masyarakat negara kita berinteraksi dengan lebih baik di antara satu sama dalam

melaksanakan matlamat yang sama iaitu untuk membentuk masyarakat Malaysia yang

bepegang teguh dengan ajaran agama masing-masing dan mementingkan nilai-nilai murni

yang diajar didalarn agama mereka. Interaksi antara kaum ini penting untuk menghindari

masyarakat daripada melakukan aktiviti-aktiviti yang tidak sihat dan menyalahi norma-

norma kehidupan. Interaksi antara kaum yang baik juga adalah merupakan satu jalan kearah

perpaduan nasional dan mencetuskan masyarakat yang harmonis dan bersatu padu.

4.7 Bahasa

Hubungan antara bahasa dengan sesuatu bangsa memang hal yang penting difahami dengan

mendalam agar kewujudan bahasa itu tidak dinilai sekadar sebagai alat komunikasi semata-

mata. Bahasa menjadi alat komunikasi untuk manusia bekerjasama, melestarikan

kebudayaan dan penerusan pemikiran. Sebagai contoh di Malaysia, orang Melayu bertutur

dalam bahasa Melayu tetapi dialek antara negeri membezakannya. Orang India bertutur

bahasa Tamil yang diambil dari negeri Tamil Naidu. Orang Cina Pulau Pinang dan Melaka

menggunakan Hokkein, sementara orang Cina Kuala Lumpur, Ipoh dan Seremban berbahasa

Hakka. Setiap bangsa dan etnik mempunyai bahasa masing-masing untuk berkomunikasi

dalam kelompok masing-masing. Namun begitu, peranan bahasa dapat dilihat dalam

penggunaan bahasa Melayu sebagai bahasa penghantar dalam masyarakat Malaysia. Bahasa

Melayu merupakan bahasa kebangsaan, bahasa rasmi, bahasa perpaduan, bahasa ilmu dan

bahasa komunikasi moden yang menjadi identiti dan penyatuan masyarakat Malaysia.

4.8 Warisan budaya

Sejarah silam Malaysia yang menarik, sebagai tempat persinggahan dalam laluan

perdagangan rempah ratusan tahun dahulu, telah menjadikannya sebuat pusat gabungan

14

Sallybtjohnny

pelbagai budaya. Segala aspek negara, dari latarbelakang penduduknya, hinggalah kekayaan

senibinanya, mencerminkan penggabungan warisan dan budaya yang pelbagai. Malaysia

merupakan negara yang kaya dengan pelbagai warisan budaya yang menggambarkan pola

kehidupan masyarakat pelbagai kaum.

Penduduk Melayu, Cina, India dan pelbagai kaum etnik yang lain telah hidup bersama sejak

beberapa generasi yang lalu. Pelbagai budaya yang berbeza ini telah saling mempengaruhi

antara satu sama lain, menghasilkan gabungan budaya Malaysia yang unik. Negeri Sabah

dan Sarawak juga mempunyai pelbagai kumpulan etnik peribumi, masing-masing dengan

budaya serta warisan yang unik dan tersendiri. Keunikan seni budaya di Malaysia seperti

makyung, tarian singa, tarian kathak, tarian bhangra, wayang kulit, batik serta songket perlu

dipertahan dan diperkukuh sebagai warisan kepada generasi muda. Warisan ialah sesuatu

yang diterima secara turun temurun daripada satu generasi ke satu dan perlu diwarisi dan

dikekalkan kerana warisan tersebut menggambarkan cara hidup dan jati diri sesuatu bangsa.

Terdapat dua jenis warisan iaitu;

i) Warisan Ketara

Sesuatu yang kekal dilihat dan boleh dipegang sama ada static atau mudah alih masuk,

iaitu;

a) Monumen dan bangunan

b) Arifak

c) Tapak tanah bersejarah

ii) Warisan tidak ketara

Warisan tidak nyata seperti ilmu dan kepakaran yang ditafsir melalui tradisi lisan, nilai-

nilai adat dan budaya, bahasa dan persuratan termasuk:

a) Acara perayaan

b) Seni tampak

c) Seni perubatan

15

Sallybtjohnny

d) Permainan tradisional

e) Ritual atau kepercayaan

KESIMPULAN

Budaya itu dari sudut bahasanya membawa makna cara hidup manusia, manakala sudut

istilah pula menyatakan bahawa budaya itu ialah cara hidup orang ramai termasuk

pemikiran, nilai kepercayaan, pandangan dan tabiat berfikir serta cara perlakuan manusia

yang menggerakkan jiwa. Budaya berfungsi dalam masyarakat sebagai memenuhi dan

menyediakan keperluan sebagai panduan kepada anggota masyarakat dan tingkah laku,

mengatur hubungan sesama manusia, sebagai penggalak kepada manusia untuk mencipta dan

juga sebagai alat penyatuan dan pengenalan identiti.

Kepelbagaian budaya dalam masyarakat Malaysia menjadikan negara Malaysia salah satu

negara yang mempunyai pentadbiran yang cekap, masyarakat yang bersatu padu, sentiasa

memelihara moral dan etika serta masyarakat liberal dan bertolak ansur.

(3000 patah perkataan)

16

Sallybtjohnny

RUJUKAN

1. A.Aziz Deraman (2001), Masyarakat dan Kebudayaan Malaysia: Suatu analisis

perkembangan kebudayaan di Malaysia, Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

2. Azhar Hj. Mad Aras (2000). Titas Kertas 2,Petaling Jaya : Fajar Bakti.

3. Collins, James T. 2005, Bahasa Melayu bahasa dunia sejarah singkat. (Terj. Evita

Elmanar). Jakarta: Yayasan Obor Indonesia.

4. Hashim Hj. Musa, 2005. Pemerkasaan Tamadun Melayu Malaysia menghadapi

globalisasi Barat, Petaling Jaya: DJ Gemilang Sdn. Bhd

5. Kamus Dewan (Edisi Keempat) (2007). Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka

6. Kassim Ahmad.(1994, Mac). Masa depan bangsa Melayu : Dewan Masyarakat 3, 24-26