Hukum Ejaan Jawi Semua

7/27/2019 Hukum Ejaan Jawi Semua

1/7

HUKUM 1: DARLUNG ) ( Ejaan Jawi mengikut hukum darlung berlaku apabila memenuhi syarat berikut:Kata Melayu jati dan kata serapan selain Arab/ParsiSuku kata akhir dan praakhir adalah suku kata terbuka yang diakhiri dengan vokal /a/. Suku kata akhir dimulai dengan salah satu huruf darlung, iaitu dal, ra, lam, wau, dan nga.Mengikut hukum ini hurufalifhendaklah ditambah di akhir kata, kecuali pada ejaan Jawi

tradisi seperti ada, tiada, pada, kepada, dan daripada

HUKUM 2: KA GA ) ( Hukum ka dan ga ialah hukum yang melibatkan kata yang berakhir dengan bunyi /ka/ atau/ga/ dalam bahasa Melayu jati. Hurufkafdan ga pada akhir kata tersebut tidak diberilambang alifseperti suka ( ), duga ( )Kaedah ejaan ini tidak termasuk kekecualian disebabkan ejaan yang menimbulkan

kekeliruan seperti ketiadaan huruf vokal pada suku kata praakhir, misalnya teka ( ), lega( ), dan sega ( ) (licin berkilat), masalah homograf seperti beg ( ) - bega ( ), bek( ) - beka ( ), kata serapan seperti giga yang dieja , akronim seperti tabika yangdieja dan kata nama khas sepertiAfrika yang dieja .

HUKUM 3: RA MA ) (Hukum ini juga digunakan bagi perkataan yang berakhirkan suku kata terbuka ra yang diikutioleh ma. Kedua-dua suku kata tersebut menerima hurufalif. Contoh: Asrama ( ), irama ( ), rama-rama ( ), panorama ( ), drama (

), gimrama ( ), diorama ( ).HUKUM 4: HUKUM LUAR DARLUNG

Hukum luar darlung adalah berdasarkan syarat yang sama seperti hukum darlung, kecualisuku kata akhirnya dimulai dengan salah satu huruf selain daripada hurufdal, ra, lam, wau,dan nga.Mengikut hukum ini, hurufaliftidak diletakkan pada akhir kata kecuali jika berlaku homografatau untuk mengelakkan berlaku kekeliruan seperti puas ( ) -puasa ( ).Contoh hukum luar darlung: daya ( ), hama ( ), jata ( ), kaca ( ), kana ( ), masa

( ).

HUKUM 5: HUKUM HA AHA () Bunyi vokal [a] di suku kata pertama terbuka pada kata dasar tiga suku kata atau lebih (bagikata Melayu jati) biasanya tidak ditulis dengan hurufalif.Contoh: Harimau ( ), haloba ( ), halilintar ( ), haruan ( ), halaman ( ),

habuan ( ), haluan ( ) dijelaskan sebagai hukum ha dalam modul, Baharu ( ),

Bahagi ( ), Cahaya ( ), Bahasa ( ), Bahaya ( ), Dahaga ( ) dijelaskan

sebagai hukum aha dalam modul, dahulu ( ), paduka ( ).


2/7

HUKUM 6: LAMPAU HUKUM

Selain daripada lima hukum di atas, ada sesetengah perkataan yang dieja terkeluar darihukum-hukum tersebut.Oleh itu, perkataan yang terkeluar daripada lima hukum di atas dikategorikan sebagai

lampau hukum.Lampau hukum ini termasuklahpaha ( ), maha ( ), mama ( ) yang termasuk dalamlampau hukum luar darlung.

HUKUM 7: HUKUM EJAAN TRADISI

Ejaan yang menggunakan sistem baris sekurang-kurangnya pada satu suku kata yang

sepatutnya dilambangkan dengan huruf vokal tetapi tidak termasuk dalam jenis ejaan Lazim

atau Mengikut Hukum (sila lihat contoh berikut).

BIL RUMI JAWI

1 Ada

2 Tiada

3 Pada

4 Kepada

5 Dari

6 Daripada

7 Maka

8 Ia

9 Kita

10 Lima

11 Manusia

12 Ini

13 Itu

14 Jika


3/7

15 Dia

16 Demikian

HUKUM 8: HUKUM EJAAN LAZIM

Ejaan Lazim ialah ejaan yang menggunakan sistem vokal kecuali:Bunyi e pepet di tengah kata seperti telah ) ( .Bunyi a dalam suku kata KVK kecuali apabila berlaku homograf seperti lentik ) ( - lantik( )Bunyi a dalam kata satu suku kata yang bermula dengan wau seperti wang ) ( dan kata

dan ) ).

HUKUM 1: DARLUNG ) ( Ejaan Jawi mengikut hukum darlung berlaku apabila memenuhi syarat berikut:Kata Melayu jati dan kata serapan selain Arab/ParsiSuku kata akhir dan praakhir adalah suku kata terbuka yang diakhiri dengan vokal /a/.Suku kata akhir dimulai dengan salah satu huruf darlung, iaitu dal, ra, lam, wau, dan nga.Mengikut hukum ini hurufalifhendaklah ditambah di akhir kata, kecuali pada ejaan Jawi

tradisi seperti ada, tiada, pada, kepada, dan daripada

HUKUM 2: KA GA ) ( Hukum ka dan ga ialah hukum yang melibatkan kata yang berakhir dengan bunyi /ka/ atau/ga/ dalam bahasa Melayu jati. Hurufkafdan ga pada akhir kata tersebut tidak diberilambang alifseperti suka ( ), duga ( )Kaedah ejaan ini tidak termasuk kekecualian disebabkan ejaan yang menimbulkan

kekeliruan seperti ketiadaan huruf vokal pada suku kata praakhir, misalnya teka ( ), lega( ), dan sega ( ) (licin berkilat), masalah homograf seperti beg ( ) - bega ( ), bek( ) - beka ( ), kata serapan seperti giga yang dieja , akronim seperti tabika yangdieja dan kata nama khas sepertiAfrika yang dieja .

Hukum kafdanga ialah hukum yang melibatkan kata yang berakhir

dengan bunyi /ka/ atau /ga/ dalam bahasa Melayu jati. Hurufkafdangapada akhir kata tersebut tidak diberi lambang alif melainkan jika berlaku

homograf atau menimbulkan kekeliruan seperti ketiadaan huruf vocal

pada suku kata praakhir, misalnya teka (

), lega ( ), dansega ( (


4/7

(licin berkilat)). Ejaan ini adalah selaras dengan ejaan lazim bagi perkataanpeta, kena, kera, bela dan sebagainya. Menurut PUEJBM hurufalifdigunakan untuk membezakan kata dwisuku dengan kata ekasuku ataudua kata yang berbeza maknanya seperti berikut:

Jawi Rumi Jawi Rumi

beg begabek bekacek cekadek deka

etik etikalega ligafizik fizikaharmonik harmonica

HUKUM 3: RA MA ) (Hukum ini juga digunakan bagi perkataan yang berakhirkan suku kata terbuka ra yang diikutioleh ma. Kedua-dua suku kata tersebut menerima hurufalif. Contoh: Asrama ( ), irama ( ), rama-rama ( ), panorama ( ), drama (

), gimrama ( ), diorama ( ).

HUKUM 4: HUKUM LUAR DARLUNG

Hukum luar darlung adalah berdasarkan syarat yang sama seperti hukum darlung, kecualisuku kata akhirnya dimulai dengan salah satu huruf selain daripada hurufdal, ra, lam, wau,dan nga.Mengikut hukum ini, hurufaliftidak diletakkan pada akhir kata kecuali jika berlaku homografatau untuk mengelakkan berlaku kekeliruan seperti puas ( ) -puasa ( ).Contoh hukum luar darlung: daya ( ), hama ( ), jata ( ), kaca ( ), kana ( ), masa

( ).

HUKUM 5: HUKUM HA AHA () Bunyi vokal [a] di suku kata pertama terbuka pada kata dasar tiga suku kata atau lebih (bagikata Melayu jati) biasanya tidak ditulis dengan hurufalif.Contoh: Harimau ( ), haloba ( ), halilintar ( ), haruan ( ), halaman ( ),

habuan ( ), haluan ( ) dijelaskan sebagai hukum ha dalam modul, Baharu ( ),

Bahagi ( ), Cahaya ( ), Bahasa ( ), Bahaya ( ), Dahaga ( ) dijelaskan

sebagai hukum aha dalam modul, dahulu ( ), paduka ( ).HUKUM 6: LAMPAU HUKUM


5/7

Selain daripada lima hukum di atas, ada sesetengah perkataan yang dieja terkeluar darihukum-hukum tersebut.Oleh itu, perkataan yang terkeluar daripada lima hukum di atas dikategorikan sebagailampau hukum.Lampau hukum ini termasuklahpaha ( ), maha ( ), mama ( ) yang termasuk dalamlampau hukum luar darlung.

Jika sesuatu kata itu memenuhi syarat hukum luar darlung, tetapi tetapmenambah alifdi akhir kata sebagaimana hukum darlung, maka ejaanini dianggap sebagai ejaan lampau hukum luar darlung. Ejaan seperti inibertujuan mengelakkan homograf dan kekeliruan daripada berlaku.

HUKUM 7: HUKUM EJAAN TRADISI

Ejaan yang menggunakan sistem baris sekurang-kurangnya pada satu suku kata yang

sepatutnya dilambangkan dengan huruf vokal tetapi tidak termasuk dalam jenis ejaan Lazim

atau Mengikut Hukum (sila lihat contoh berikut).

BIL RUMI JAWI

1 Ada

2 Tiada

3 Pada

4 Kepada

5 Dari

6 Daripada

7 Maka

8 Ia

9 Kita

10 Lima

11 Manusia

12 Ini

13 Itu


6/7

14 Jika

15 Dia

16 Demikian

Ejaan tradisi ialah ejaan yang menggunakan kaedah baris tetapi baristersebut telah digugurkan atau tidak ketara lagi (Mohd Hussein 2002).Dalam makalah ini pengertian ini telah disempitkan kepada sistem ejaan

yang selain daripada ejaan lazim dan ejaan mengikut hukum supaya tidakberlaku pertindanan. Misalnya, perkataan beta, kita, lima,pada, dia,

ini, dan ia telah disenaraikan oleh Mohd Hussein sebagai ejaan tradisi.

HUKUM 8: EJAAN LAZIM

Ejaan Lazim ialah ejaan yang menggunakan sistem vokal kecuali:Bunyi e pepet di tengah kata seperti telah ) ( .Bunyi a dalam suku kata KVK kecuali apabila berlaku homograf seperti lentik ) ( - lantik( )Bunyi a dalam kata satu suku kata yang bermula dengan wau seperti wang ) ( dan kata

dan ) ).

Kesemua huruf Arab adalah huruf konsonan. Bunyi vokal dalam bahasa Arab dilambangkan

dengan diakritik yang dipanggil harakat. Terjemahan Melayunya ialah baris. Menurut

sistemnya vokal [a] dilambangkan dengan satu calit yang diletakkan di atas huruf konsonan.

Ini dipanggil baris di atas. Untuk vokal [i] lambangnya ialah baris di bawah. Vokal [u] pula

lambangnya menyerupai bentuk hurufwau yang kecil dan diletakkan di atas huruf. Ini ikenali

sebagi baris di depan. Jadi huruf ) ( berbunyi [ba], ) (berbunyi [bi], ) (berbunyi [bu]. Ini

telah ditiru oleh orang Melayu sehingga menjadi ejaan tradisi iaitu ejaan yang menggunakan

kaedah baris, tetapi baris tersebut tidak dizahirkan dalam tulisan

Oleh kerana baris yang melambangkan bunyi vokal itu tidak dizahirkan dalam tulisan, lama

kelamaan ramailah orang yang tersalah baca. Oleh itu, satu ikhtiar telah dilakukan untuk

menghindarkan kesalahan membaca itu. Caranya ialah dengan menetapkan huruf alif, wau,

dan ya menjadi lambang bunyi vokal. Ini dikenali di kalangan orang Melayu sebagai huruf

saksi. Dengan demikian system ejaan pun ditukar daripada mengikut kaedah baris lalu

mengikut kaedah huruf saksi. Ejaan mengikut cara ini menjadi ejaan lazim. Ejaan lazim ialah


7/7

ejaan biasa yang digunakan bagi mengeja perkataan suku kata terbuka atau tertutup,

dengan menggunakan huruf vokal atau huruf saksi

Hukum Ejaan Jawi Semua

Documents

Transcript of Hukum Ejaan Jawi Semua