IMPAK BAHAN MULTIMEDIA KE ATAS MATA · PDF filemuzik, video, imej, grafik 3-D, ... waktu...

920 1st International Malaysian Educational Technology Convention

IMPAK BAHAN MULTIMEDIA KE ATAS MATA PELAJARAN BERBENTUK NARATIF: SATU KAJIAN TERHADAP MATA PELAJARAN SEJARAH

Rossafri Mohamad, 1Wan Ahmad Jaafar Wan Yahaya

Pusat Teknologi Pengajaran dan Multimedia Universiti Sains Malaysia

11800 Pulau Pinang [email protected] [email protected]

ABSTRAK

Kertas seminar ini berkaitan satu kajian kes terhadap mata pelajaran berbentuk naratif yang akan dijalankan di sekolah-sekolah menengah yang dipilih secara rawak. Kajian ini akan melihat sama ada bahan berbentuk multimedia dapat menyokong pembelajaran aktif. Apa yang dilihat pada masa kini pendekatan pengajaran dan pembelajaran matapelajaran berbentuk naratif masih banyak mengamalkan kaedah tradisional atas alasan kewujudan bahan berbentuk multimedia kurang di pasaran, manakala pihak Kementerian Pelajaran Malaysia pula lebih memberi fokus kepada mata pelajaran berbentuk sains dan teknikal dengan melambakkan bahan-bahan multi media sehinggakan mata pelajaran berbentuk naratif terpinggir dari segi penggunaan teknologi. Oleh itu kajian ini ingin membuktikan bahawa mata pelajaran berbentuk naratif perlu dipertingkatkan penggunaan teknologi terutamanya dengan penggunaan bahan berbentuk multimedia agar ia dapat berkembang seiring dengan mata pelajaran sains dan teknikal. Fokus utama kajian ini akan memperlihatkan bahawa dengan penggunaan bahan berbentuk multimedia boleh mendatangkan impak terhadap rangsangan pelajar, kualiti pengajaran dan pembelajaran serta penggunaan masa yang berkualiti bagi melahirkan suasana pembelajaran aktif. Kajian ini dilakukan ke atas mata pelajaran sejarah yang merupakan satu mata pelajaran teras. Populasi kajian adalah pelajar-pelajar sekolah menengah dengan menggunakan seramai 120 sebagai sampel kajian terdiri daripada pelajar tingkatan satu hingga tiga manakala kutipan dan penganalisaan data dibuat secara kualitatif dan kuantitatif. Ujian –t, ANOVA satu hala dan min digunakan untuk mengukur tahap keberkenanan. Dapatan kajian secara keseluruhan mendapati kesemua hipotesis nol diterima. Dapatan juga menunjukkan kesemua responden bersetuju bahawa dengan penggunaan koswer multimedia boleh meningkatkan motivasi, gaya, teknik, kaedah dan kualiti P&P serta dapat mengatasi masalah kekangan masa. Rumusan ini dibuat kerana purata min keseluruhan untuk kesemua item ialah 4.53 yang menunjukkan ia beradai berada di tahap yang baik. PENGENALAN Penggunaan bahan multimedia di dalam pengajaran dan pembelajaran (P&P) merupakan trend masa kini untuk mencapai objektif pengajaran yang diharapkan. Ini kerana bahan-bahan multimedia terutamanya koswer pengajaran telah menjadi penting terutamanya untuk mata pelajaran sains dan matematik.Multimedia boleh ditakrif dalam pelbagai cara bergantung kepada perspektif dan kefahaman masing-masing. Misalnya ada yang mentakrif multimedia itu sebagai:

• Multimedia adalah sebarang gabungan teks, grafik, bunyi, animasi dan video yang berasaskan penggunaan computer atau media elektronik lain (Vaughn, 2001).

• Multimedia adalah penggunaan computer untuk mempersembahkan dan mengintergrasikan teks, audio, video dengan pautan dan peralatan yang membolehkan pengguna membuat navigasi, interaksi, ciptaan dan komunikasi (Hofstetter, 2001).

• Multimedia adalah satu program komputer yang termasuk teks dan sekurang-kurangnya mengandungi salah satu daripada berikut: audio atau bunyi canggih, muzik, video, imej, grafik 3-D, animasi, atau grafik beresulosi tinggi (Maddux, Johnson, & Willis, 2001, p. 253).


Daripada takrifan tersebut multimedia melibatkan integrasi lebih daripada satu media dan kebiasaannya ia merujuk kepada integrasi media seperti teks, audio, grafik, animasi, video, pengimejan, dan spatial modeling sistem komputer dan menjadi lebih interaktif untuk mencapai maklumat secara non-linear.

Banyak kajian oleh pengkaji terdahulu membincangkan impak penggunaan multimedia di dalam pengajaran dan pembelajaran. Antara pengkaji yang banyak membuat penyelidikan berkaitan impak bahan multimedia ini adalah Mayer, misalnya kajiannya bersama Simms (1994), mendapati persembahan berdekatan bahan visual dan verbal menjadikan pelajar membina hubungan inferen antara perwakilan visual dan verbal dalam ingatan jangka pendek. Ini menghasilkan prestasi yang lebih baik dalam memudahkan tugas berbanding satu perwakilan sahaja khususnya di kalangan pelajar berkebolehan tinggi. Mayer (1997) juga telah mengemukakan satu teori pemahaman teks melalui penggunaan multimedia yang dikenali Teori Generatif Pembelajaran Multimedia. Teori ini melihat pelajar sebagai pembina pengetahuan yang secara aktif memilih imej dan perkataan-perkataan berkaitan daripada informasi yang dipersembahkan. Seterusnya menyusun perkataan-perkataan dan imej-imej kepada representasi mental berkaitan. Mayer (2001) juga mendapati perhatian pelajar dikekalkan lebih baik jika mereka menerima persembahan perkataan dan visual yang koresponden berbanding perkataan sahaja dan lebih mudah menyimpan informasi yang disampaikan apabila informasi tersebut disampaiakan dalam dua bentuk saluran iaitu visual serta verbal. Teori kognitif pembelajaran multimedia mengandaikan sistem pemprosesan maklumat manusia mengandungi dua saluran untuk visual (pictorial) dan verbal (auditori) di mana setiap saluran mempunyai had kapasiti untuk memproses informasi yang dipersembahkan.

RASIONAL KAJIAN Kajian kes telah dibuat ke atas mata pelajaran sejarah untuk melihat impak penggunaan bahan multimedia berbentuk koswer di dalam P&P. Rasional matapelajaran ini dipilih kerana ia merupakan salah satu mata pelajaran berbentuk naratif dan menjadi mata pelajaran teras dalam sistem pendidikan negara. Banyak kajian telah dilakukan ke atas mata pelajaran ini misalnya Dynneson & Gross (1999) mendapati ia merupakan salah satu mata pelajaran yang boleh merangsangkan pemikiran dan memperkembang kognitif serta mempengaruhi tingkah laku pelajar, namun metodologi dan gaya pengajaran yang kurang kondusif dan tidak membangkitkan motivasi pelajar. Guru masih lagi terikat ataupun mengamalkan gaya pengajaran tradisional dalam menyampaikan ilmu-ilmu sejarah. Dalam konteks ini kelemahan pengajaran sejarah berkait rapat dengan cara pengajaran guru itu sendiri dan kurang berminat memperbaiki dirinya sendiri dari segi pengetahuan, kemahiran dan sebagainya dan menyebabkan pengajaran sejarah menjadi tidak berkualiti. Sebenarnya pengajaran sejarah yang berkesan banyak bergantung kepada sikap guru, keupayaan, pengetahuan dan kemahiran seseorang guru, oleh itu jika guru menjalankan P&P dengan tidak berkualiti ia boleh menjejaskan mata pelajaran sejarah. Hiebert, Wearne dan Taber (1991); Mayer dan Gallini (1990) telah menyatakan pengajaran yang berkualiti haruslah menggunakan banyak imej dan contoh-contoh yang jelas. Dalam konteks pengajaran sejarah, contoh-contoh yang mudah dan jelas akan dapat membantu pemahaman pelajar dengan lebih berkesan lagi kerana peristiwa-peristiwa sejarah sudah lama berlalu dan pelajar tidak dapat melihat dan merasai sendiri kejadian-kejadian dan pengalaman-pengalaman sejarah. Oleh itu contoh-contoh yang jelas amat penting dalam membantu kefahaman pelajar dan dapat menjadikan pelajaran sejarah sesuatu yang menyeronokan. PERMASALAHAN KAJIAN Mata pelajaran sejarah telah dijadikan mata pelajaran teras dalam peperiksaan PMR dan SPM . Abdul Rahim Abdul Rashid (1989) menyatakan bahawa mata pelajaran sejarah dapat mengembangkan kebolehan dan kemahiran intelektual pelajar-pelajar seperti pengembangan pemikiran untuk mendapatkan makna atau pengertian, memahami konsep abstrak, membuat generalisasi, membuat hipotesis, mengaitkan masa silam dengan masa sekarang atau masa akan datang untuk dijadikan iktibar. Selain itu mata pelajaran sejarah juga bertujuan untuk menanam dan mengukuhkan semangat setia negara, patriotik dan rasa bangga sebagai seorang warganegara Malaysia. Berdasarkan kepada analisis temubual dengan guru-guru serta pelajar masalah utama yang dikesan di dalam P&P sejarah adalah seperti berikut:


• Mata pelajaran sejarah adalah mata pelajaran yang membosankan. Sejarah dianggap mata pelajaran yang berasaskan maklumat, bukti, fakta dan tarikh. Ia juga menjadi mata pelajaran yang paling tidak popular kerana ia lebih kepada maklumat dan kurang untuk diaplikasikan dalam kehidupan harian pelajar.

• Kualiti pengajaran guru. Dalam konteks ini kelemahan pengajaran sejarah berkait rapat dengan cara pengajaran guru itu sendiri dan kurang berminat untuk memperbaiki diri sendiri dari segi pengetahuan, kemahiran dan sebagainya dan menyebabkan pengajaran sejarah menjadi tidak berkualiti walaupun mengetahui mata pelajaran sejarah merupakan salah satu mata pelajaran yang boleh merangsangkan pemikiran dan memperkembangkan kognatif serta mempengaruhi tingkah laku pelajar, namun metodologi dan gaya pengajaran yang kurang kondusif dan tidak membangkitkan motivasi pelajar serta mengamalkan gaya pengajaran tradisional dalam menyampaikan ilmu-ilmu sejarah.

• Peruntukkan Masa Peruntukan masa memainkan peranan yang penting di dalam untuk menyampaikan ilmu sejarah, misalnya dalam mata pelajaran sejarah peruntukan masa cuma tiga waktu seminggu bersamaan dengan 120 minit. Oleh kerana kesuntukan masa dan kandungan kurikulum sejarah yang agak luas, maka pengajaran sejarah yang dilakukan oleh guru-guru sejarah umumnya bertumpu untuk menghabiskan sukatan pelajaran yang telah disusun sepanjang tahun bagi menghadapi peperiksaan. Selain daripada kekangan masa faktor guru meninggalkan P&P juga menjadi penyebab peruntukan masa terjejas, misalnya guru terlibat dengan mesyuarat, seminar, kursus dan pelbagai tugasan luar pada waktu persekolahan.

TUJUAN KAJIAN Tujuan kajian ini dijalankan adalah untuk melihat tahap keberkesanan penggunaan bahan multimedia berbentuk koswer interaktif terhadap:

• usaha meningkatkan motivasi pelajar dari segi jantina dan kemahiran. • usaha meningkatkan kaedah, teknik dan gaya P&P matapelajaran sejarah. • usaha meningkatkan kualiti pengajaran guru daripada kaedah tradisional kepada

kaedah pembelajaran berasaskan multimedia • untuk meningkatkan kaedah pembelajaran secara akses kendiri dalam P&P

matapelajaran sejarah • usaha mengatasi masalah kekangan masa dalam P&P sejarah. • usaha menerapkan kemahiran berfikir dan nilai-nilai murni dalam P&P matapelajaran

sejarah.

KEPENTINGAN KAJIAN Antara kepentingan kajian ini dibincangkan di dalam perenggan di bawah;

• Untuk menunjukkan kepentingan penggunaan koswer multimedia di dalam P&P dan dapat mengatasi masalah kekangan tempat dan masa serta meningkatkan penggunaan sumber pendidikan, berupaya meningkatkan kualiti pendidikan di samping mempercepatkan proses pendidikan berasaskan kadar kebolehan pelajar .

• Untuk menunjukkan bahawa dengan menggunakan koswer multimedia menggalakkan proses Pembelajaran Akses Kendiri (PAK).

• Untuk menunjukkan peranan guru bukan lagi sebagai penyampai maklumat tetapi lebih kepada pengurus maklumat dan fasilitator. Oleh itu penggunaan teknologi koswer multimedia dapat mewujudkan suasana pembelajaran baru dan sebagai satu alternatif kepada guru untuk menukar gaya pengajaran mereka dan memberi lebih kebebasan kepada pelajar untuk membuat pilihan tajuk atau latihan yang ingin dipelajari.

METODOLOGI Kaedah penyelidikan yang digunakan adalah kaedah tinjauan bertujuan untuk melihat impak penggunaan multimedia dalam mengatasi permasalahan kajian dan soalan-soalan kajian yang telah dikenal pasti. Data kajian berbentuk deskriptif juga dikumpul dengan menggunakan borang soal selidik, senarai semak dan temubual yang disebarkan kepada guru sejarah dan pelajar sebagai kajian permulaan untuk mengenalpasti masalah dan proses


merekabentuk koswer multimedia dan pembinaan instrumen. Seterusnya responden dipilih secara rawak dan instrument soal selidik disebarkan. Kaedah persampelan rawak berstrata digunakan untuk memastikan setiap sampel dalam populasi sasaran mempunyai peluang dan keseimbangan yang sama untuk dipilih sebagai sampel dalam kajian ini mengikut kategori jantina dan kemahiran. Sebanyak 120 orang pelajar tingkatan satu dipilih sebagai sampel kajian. Alat kajian seperti yang dibincangkan terdahulu terdiri daripada enam instrumen iaitu dipecahkan kepada dua iaitu berbentuk formatif dan sumatif. Antara alat kajian yang digunakan ialah Protokol Temubual guru dan pelajar di dalam mengenalpasti permasalahan kajian dan Soal Selidik yang menggunakan Skala Likert digunakan untuk penilaian sumatif. Data yang dipungut akan dianalisis untuk menguji hipotesis kajian secara –t test dan ANOVA satu hala serta satistik diskriptif iaitu min. Sebanyak empat hipotesis dan enam soalan kajian yang diuji. Pembolehubah yang digunakan adalah jantina dan tahap kemahiran. Pengujian keberkesanan mengambil kira tahap aras signifikan <0.05 bagi hipotesis. Dalam penilaian min, pengkaji beranggapan min 3.50 adalah penengah untuk mengukur keberkesanan dan kekuatan penggunaan bahan multimedia.

PERBINCANGAN DAPATAN DARIPADA HIPOTESIS Dapatan kajian dianalisis menggunakan ujian –t dan ANOVA satu hala untuk menguji hipotesis yang dikemukakan di dalam kajian ini. Terdapat empat hipotesis yang dikemukakan. Manakala untuk menguji impak bahan multimedia yang dibangunkan pengukuran secara digunakan min. Keseluruhannya terdapat 40 item yang diuji untuk mengukur keberkesanan bahan tersebut. Analisis data dibincangkan di perenggan-perenggan berikut:

a. Pengujian Hipotesis 1 Dapatan analisis data hipotesis 1 kemudiannya diuji menggunakan ujian –t independent sample test. Jadual 1 di bawah menunjukkan bagaimana analisis dibuat.

Jadual 1: Menguji Hipotesis1 dengan menggunakan ujian –t

dengan pemboleh tidak bersandar iaitu jantina. Item F Sig. Nilai t df Sig.(2-tailed) Perisian PPBK menambahkan 2.404 0.124 -.275 118 0.784 Minat saya untuk mempelajari mata pelajaran sejarah -2.75 110.07 0.784 * Signifikan pada p<0.05 Analisis data yang dibuat berdasarkan sampel kajian berjumlah 120 orang iaitu 60 pelajar lelaki dan 60 pelajar perempuan. Berdasarkan jadual 1, nilai –t adalah 0.124. Oleh itu hipotesis nol 1 diterima iaitu tidak wujud sebarang perbezaan yang signifikan antara jantina setelah menggunakaan bahan multimedia ini dari aspek peningkatan motivasi. Ini kerana kedua-dua kumpulan bersetuju bahawa dengan penggunaan bahan multimedia ini, ia dapat meningkatkan motivasi mereka dalam meminati mata pelajaran sejarah. b. Pengujian Hipotesis 2

Jadual 2: Menguji Hipotesis 2 dengan menggunakan ujian –t dengan pemboleh tidak bersandar iaitu jantina.

Item F Sig. Nilai t df Sig.(2-tailed) Perisian PPBK mengurangkan 2.404 0.124 -.275 118 0.784 Pergantungan saya Terhadap guru. -2.75 110.07 0.784 * Signifikan pada p<0.05


Jadual 2 di atas menunjukkan gaya pembelajaran responden berdasarkan jantina. Analisis data juga menunjukkan bahawa hipotesis nol 2 diterima iaitu tidak terdapat perbezaan yang signifikan dari segi peningkatan gaya pembelajaran antara jantina setelah menggunakan mod penyampaian P&P berasaskan bahan multimedia. Nilai –t adalah pada aras signifikan 0.287. Keadaan ini menunjukkan bahawa tiada perbezaan yang signifikan dari segi peningkatan gaya pembelajaran di kalangan jantina. Kedua-dua kumpulan bersetuju bahawa dengan penggunaan bahan multimedia ini, ia dapat meningkatkan gaya pembelajaran mereka daripada terlalu bergantung kepada guru kepada bentuk pembelajaran corak baru iaitu pembelajaran akses kendiri (Self learning). c. Pengujian Hipotesis 3

Jadual 3: Menguji Hipotesis 3 dengan menggunakan ujian ANOVA satu hala dengan pemboleh tidak bersandar iaitu kemahiran

Jenis Analisis df F Sig. Antara Kumpulan 2 0.075 0.928 Dalam Kumpulan 117 Jumlah 119 * Signifikan pada p<0.05 Analisis Jadual 3 di atas menunjukkan tiada perbezaan yang signifikan di segi peningkatan motivasi terhadap mata pelajaran sejarah antara tahap kemahiran. Ujian ANOVA satu hala menunjukkan aras signifikan pada 0.928 yang secara langsung menerima hipotsesis di atas di mana walaupun terdapat perbezaan kemahiran, tetapi ia tidak mempengaruhi motivasi pelajar. Analisis data juga menunjukkan bahawa hipotesis nol 3 diterima iaitu tidak terdapat perbezaan yang signifikan dari segi peningkatan gaya pembelajaran antara kemahiran setelah menggunakan mod penyampaian P&P berasaskan bahan multimedia. Ketiga-tiga kumpulan bersetuju bahawa dengan penggunaan bahan multimedia ini, dapat meningkatkan minat mereka terhadap mata pelajaran sejarah. Keberkesanan perisian ini terhadap peningkatan motivasi pelajar dapat dilihat pada nilai F iaitu 0.075 lebih besar daripada aras signifikan 0.05. d. Pengujian Hipotesis 4

Jadual 4: Menguji Hipotesis 4 dengan menggunakan ujian ANOVA

satu hala dengan pemboleh tidak bersandar iaitu kemahiran Jenis Analisis df F Sig. Antara Kumpulan 2 0.496 0.610 Dalam Kumpulan 117 Jumlah 119 * Signifikan pada p<0.05 Analisis Jadual 4 di atas menunjukkan tiada perbezaan yang signifikan di segi peningkatan gaya pembelajaran terhadap matapelajaran sejarah antara tahap kemahiran. Ujian ANOVA satu hala menunjukkan aras signifikan pada 0.610 melebihi aras signifikan 0.05 yang secara langsung menerima hipotsesis di atas di mana walaupun terdapat perbezaan kemahiran, tetapi ia tidak mempengaruhi peningkatan gaya pembelajaran pelajar. Analisis data juga menunjukkan bahawa hipotesis nol 4 diterima. Ketiga-tiga kumpulan bersetuju bahawa dengan penggunaan bahan multimedia ini, dapat meningkatkan gaya pembelajaran mereka dalam mata pelajaran sejarah, ini berdasarkan nilai pada F iaitu 0.496.


RUMUSAN DAPATAN SOALAN KAJIAN Dapatan keseluruhan kajian ini menunjukkan jumlah keseluruhan min untuk 40 item ialah sebanyak 181.05 dengan purata keseluruhan min ialah 4.53. Dapatan ini berada di skor yang tinggi menghampiri skor 5.00. Ini menunjukkan responden bersetuju bahawa bahan multimedia yakni berbentuk koswer mampu mengatasi masalah kebosanan pelajar, kekangan masa, gaya pembelajaran dan kualiti pengajaran guru. Dapatan ini dapat ditunjukkan di dalam Jadual 5 seperti di bawah. Kesimpulannya, dapatan daripada data telah menjawab semua hipotesis dan persoalan kajian.

Jadual 5: Jumlah min keseluruhan dan purata

Jumlah Keseluruhan Purata Keseluruhan Min MutuPerisian Min Item

181.05 4.53 Baik

Dalam menjawab persoalan kajian, secara keseluruhannya dapatan menunjukkan kesemua soalan kajian yang dikemukakan telah dapat dijawab. Mengikut soalan kajian pertama, dapatan menunjukkan bahawa dengan penggunaan bahan multimedia berasaskan koswer, ia dapat meningkatkan motivasi pelajar di dalam mata pelajaran sejarah. Dapatan ini menyokong dapatan pengkaji lalu misalnya oleh Hasimah dan Rafie (1994) mengenai koswer multimedia, mendapati bahawa dengan penggunaan koswer telah dapat meningkatkan motivasi pelajar. Kajian ini juga menyokong dapatan Roblyer (1985) bahawa dengan penggunaan komputer ia memberi kesan positif terhadap sikap pelajar kepada sekolah dan pembelajaran. Kajian oleh Stewart (1994) juga mendapati dengan penggunaan komputer telah dapat meningkatkan potensi pembelajaran pelajar. Dapatan kajian ini juga menyokong dapatan kajian oleh Norhayati dan Siew (1998) bahawa melalui kaedah PPBK, proses P&P akan menjadi lebih mudah, menarik dan tidak membosankan. Analisis data untuk menjawab persoalan kajian satu iaitu “Adakah dengan penggunaan bahan multimedia dapat meningkatkan motivasi pelajar?”. Pengukuran peningkatan motivasi daripada dapatan kajian ini dapat dilihat daripada lapan item diuji dengan purata min keseluruhan ialah 4.60. Ini dapat dirumuskan bahawa i) pelajar berasa seronok menggunakan bahan multimedia ini, ii) pelajar mula meningkatkan minatnya terhadap mata pelajaran sejarah, iii) pelajar mula menimba banyak pengalaman dan pengetahuan baru, iv) penggunaan imej dan video meningkatkan minat dalam penerokaan maklumat, v) penggunaan muzik latar membangkitkan motivasi pelajar dan vi) penghargaan dan peneguhan memberikan motivasi yang tinggi. Dapatan kajian ini juga telah menunjukkan bahawa kebenaran teori behaviorisme bahawa keperluan rangsangan, peneguhan dan suasana pembelajaran yang menarik terutamanya penggunaan unsur-unsur multimedia telah menimbulkan suasana pembelajaran yang menyeronokkan dan dapat meningkatkan motivasi pelajar. Misalnya penggunaan unsur multimedia seperti grafik, imej, gambar, teks , audio dan video telah membuatkan pelajar terangsang untuk terus melayari koswer tersebut. Daripada aspek teori kecerdasan pelbagai, koswer ini yang menggunaan persekitaran pembelajaran yang disokong oleh penerangan yang jelas, bunyi, imej, grafik serta audio video telah dapat melengkapkan lapan jenis kecerdasan yang dimiliki oleh setiap individu iaitu linguistik, logik matematik, kinestatik, visual, muzik, interpersonal, intrapersonal dan naturalist. Bagi menjawab soalan kajian kedua pula, “Adakah dengan penggunaan bahan multimedia dapat meningkatkan kaedah, teknik dan gaya P&P matapelajaran sejarah?”, dapatan kajian menunjukkan bahawa dengan penggunaan balah berjaya meningkatkan gaya, kaedah dan teknik P&P sejarah. Gaya pembelajaran yang dimaksudkan seperti menggunakan teknik akses kendiri, cara belajar, mencari dan mengumpul maklumat serta interaksi dua hala. Antara dapatannya ialah purata min keseluruhan ialah 4.66 bagi menggambarkan bahawa dengan i) penggunaan koswer multimedia telah memberikan pendekatan baru kepada gaya pembelajaran pelajar, ii) penggunaan koswer multimedia ini telah menggalakkan proses interaksi dua hala antara manusia dengan mesin, iii) penggunaan koswer multimedia telah menggalakkan kerjasama antara rakan yang secara tidak langsung melahirkan gaya pembelajaran kooperatif dan koloboratif, iv) pelajar berpeluang untuk mengakses sebarang


maklumat mengikut gaya dan kehendak sendiri dan tidak lagi secara tradisional seperti merujuk buku teks dan guru sebagai punca maklumat, v) maklumat yang dipersembahkan teratur mengikut kronologi dan membantu pelajar memahami isi pelajaran secara sistematik, vi) penggunaan unsur multimedia adalah pengalaman baru bagi setengah pelajar dan telah mengubah gaya pembelajaran mereka daripada bergantung kepada media tradisional kepada media yang lebih terkini. Penggunaan perisian ini juga telah mengurangkan pergantungan terhadap guru bagi melahirkan gaya pembelajaran baru dari berpusatkan guru kepada pembelajaran yang berpusatkan pelajar serta mewujudkan gaya pembelajaran akses kendiri (self learning). Kajian ini juga telah menyokong dapatan pengkaji-pengkaji lalu bahawa dengan penggunaan kaedah ICT di dalam P&P telah mengubah gaya pembelajaran pelajaran misalnya pernyataan daripada Zoraini Wati Abas (1993) bahawa dengan penggunaan PPBK, pelajarlah yang menentukan cara pembelajaran mereka melalui pemerolehan maklumat, interaksi dan fleksibiliti dalam pembelajaran mereka. Manakala Norhashim et al (1996) menyatakan bahawa kelebihan penggunaan PPBK ialah ia berupaya memberikan pembelajaran secara individu. Ini bersesuaian dengan teori konstruktivisme, di mana melalui penggunaan perisian ini, pelajar akan menyesuaikan pengetahuan yang diterima dengan pengetahuan yang sedia ada untuk membina pengetahuan baru. Selain itu, suasana pembelajaran akan berpusat kepada pelajar, guru berperanan sebagai fasilitator yang membantu pelajar membina pengetahuan dan menyelesaikan masalah. Untuk soalan kajian tiga, “Adakah dengan penggunaan bahan multimedia dapat meningkatkan kualiti pengajaran guru daripada kaedah tradisonal kepada kaedah bestari?”, analisis dapatan kajian mendapati bahawa dengan penggunaan koswer multimedia ini dapat meningkatkan kualiti pengajaran guru daripada kaedah tradisional kepada kaedah bestari yakni intergerasi ICT dalam P&P. Ini kerana dapatan kajian lalu mendapati kebanyakan guru sejarah menggunakan metodologi dan gaya pengajaran yang kurang kondusif dan mengakibatkan ia tidak mampu membangkitkan motivasi pelajar (Dynneson & Gross 1999). Rumusan dapatan soalan kajian tiga ini diperolehi daripada lima item yang telah diuji dengan purata min keseluruhan ialah 4.35. Dapatan ini menunjukkan bahawa dengan penggunaan koswer multimedia ini; i) kualiti pengajaran dapat ditingkatkan apabila menggunakan perisian ini, ii) dapat membantu guru mencapai objektif P&P, iii) pengajaran guru menjadi lebih menarik daripada kaedah tradisional, iv) menunjukkan guru mampu menggunakan peralatan berteknologi di dalam P&P mereka, v) kaedah dan teknik pengajaran guru dapat dipelbagaikan dan vi) guru tidak lagi terikat dengan gaya pengajaran tradisional. Oleh itu penggunaan koswer multimedia ini secara tidak langsung telah meningkatkan kualiti pengajaran guru dan boleh menambahkan minat pelajar mempelajari mata pelajaran sejarah. Ini kerana jika guru tidak dapat menunjukkan kualiti yang tinggi di dalam P&P sejarah akan mengakibatkan timbulnya kebosanan di kalangan pelajar. Dapatan kajian ini menyokong dapatan kajian dari Steele (1976), iaitu guru yang menjalankan P&P dengan tidak berkualiti boleh menjejaskan mata pelajaran sejarah. Dapatan kajian ini juga menyokong dapatan kajian oleh Matthew dan Dohery-Porirer (2000) bahawa dengan penggunaan teknologi baru berupaya meningkatkan proses P&P. Ini kerana dengan penggunaan perisian ini, guru secara tidak langsung telah memahirkan diri mereka di dalam penggunaan komputer dan projektor LCD. Bagi menjawab soalan kajian empat, “Adakah dengan penggunaan koswer multimedia Sejarah dapat membantu pelajar menguasai semua topik secara akses kendiri?”, dapatan daripada analisis data menunjukkan bahawa dengan penggunaan koswer multimedia ini telah menggalakkan pelajar mengakses maklumat dan fakta sejarah secara kendiri. Dapatan menunjukkan bahawa responden bersetuju bahawa dengan penggunaan koswer multimedia membolehkan mereka mengakses sebarang maklumat secara kendiri tanpa perlu bantuan mana-mana pihak. Rumusan dapatan daripada soalan kajian empat diperolehi daripada empat item yang telah diuji dengan purata min keseluruhan ialah 4.43. Keempat-empat item itu dapat dirumuskan seperti berikut; i) koswer multimedia yang digunakan telah menggalakkan pelajar membuat akses kendiri di dalam pencarian maklumat, ii) penjelajahan maklumat adalah mudah dan senang dilayari, iii) pelajar boleh mengulang mana-mana maklumat yang dipelajari pada bila-bila masa yang diperlukan, iv) bantuan sentiasa diberikan oleh perisian ini tanpa perlu kehadiran guru, ini membuatkan pelajar mampu mengakses maklumat pada kadar yang tersendiri. Dapatan daripada rumusan tersebut menunjukkan bahawa koswer multimedia mudah untuk diterokai dalam usaha untuk mengumpul maklumat


kerana dapatan kajian menunjukkan bahawa responden bersetuju bahawa perisian ini memberi peluang kepada mereka untuk mengulang semula semua maklumat yang dipelajari pada bila-bila masa yang diperlukan. Dapatan ini telah menyokong dapatan daripada kajian yang dijalankan oleh Sa’adah (1999) mendapati pelajar bebas untuk meneroka dan memproses maklumat pada kadar yang tersendiri. Dapatan soalan kajian lima,“Adakah dengan penggunaan koswer multimedia sejarah dapat mengatasi masalah kekangan masa dalam P&P sejarah?” dapatan kajian mendapati bahawa dengan penggunaan koswer multimedia ini dapat mengatasi masalah kekangan masa dalam P&P sejarah. Ini di sebabkan pelajar boleh berinteraksi dengan maklumat dan fakta sejarah secara lebih mudah dan pantas, maklumat dapat diakses pada bila-bila masa yang diperlukan dan tanpa perlu kehadiran guru. Dapatan ini juga menyokong pembelajaran secara akses kendiri (Self Learning) di dalam mata pelajaran sejarah. Dengan penggunaan perisian ini sukatan pelajaran sejarah dapat dihabiskan mengikut perancangan tahunan walaupun P&P terjejas akibat penglibatan guru dalam menghadiri pelbagai mesyuarat, seminar, kursus dan aktiviti-aktiviti ko-kurikulum. Dapatan purata min keseluruhan ialah 4.65 yang menunjukkan responden bersetuju bahawa: i) mereka dapat berinteraksi dengan perisian dengan pantas, ii) perisian ini dapat membantu responden memahami setiap topik yang dipelajari dengan mudah dan pantas, iii) isi kandungan yang disampaikan adalah ringkas dan padat serta mudah difahami, iv) responden dapat meneroka isi kandungan atau maklumat dengan pantas, v) maklumat dapat diakses pada bila-bila masa yang diperlukan dan vi) pencarian maklumat dapat dilakukan pada bila-bila masa tanpa perlu kehadiran guru. Semua dapatan di atas menunjukkan bahawa aspek kekangan masa telah dapat di atasi terutamanya berkaitan dengan rumusan yang menyatakan perisian ini boleh diakses pada bila-bila masa yang diperlukan tanpa perlu kehadiran guru. Bagi menjawab soalan kajian enam, “Adakah dengan penggunaan koswer multimedia sejarah boleh menerapkan kemahiran berfikir dan nilai-nilai murni?”, koswer multimedia ini dapat menerapkan kemahiran berfikir dan nilai-nilai murni. Rumusan dapatan daripada soalan kajian enam diperolehi daripada lapan item yang diuji di mana purata min keseluruhan ialah 4.38. Kelapan-lapan item yang diuji menunjukkan bahawa responen bersetuju bahwa; i) terdapatnya soalan uji minda pada setiap modul yang dilayari sebagai pengukur kefahaman pelajar dan peningkatan KBKK, ii) penerapan nilai murni pada setiap sesi uji minda dan paparan maklumat dan iii) penerapan nilai patriotisme pada setiap paparan maklumat. Penerapan nilai murni dan patriotisme di dalam perisian ini diterapkan melalui soalan-soalan uji minda (KBKK) di dalam paparan maklumat dan soalan latih tubi di akhir sesi modul. Soalan-soalan yang dikemukakan adalah untuk meningkatkan daya kognitif para pelajar ini kerana penerapan unsur KBKK dalam P&P amat penting selaras dengan tuntutan Falsafah Pendidikan Kebangsaan dan keperluan ke arah K-ekonomi. Mengikut Wan Salihin & Mohd Yusof (1996), komputer dianggap sebagai alat kognitif yang dapat mengembangkan proses kognitif dan meningkatkan kemahiran kognatif, kemahiran pemikiran aras tinggi dan pemikiran kritikal. Jika mengikut teori pembelajaran secara konstruktivisme yang boleh dikaitkan dengan PPBK adalah menerusi proses berfikir iaitu proses membina pengetahuan baru, pelajar akan berfikir untuk menyelesaikan masalah, menjana idea dan membuat keputusan yang bijak dalam menghadapi pelbagai kemungkinan dan cabaran. Manakala unsur nilai-nilai murni diterapkan melalui perisian ini secara khusus seperti menggunakan butang navigator untuk melihat nilai-nilai murni dan secara tidak langsung yang diamalkan oleh pengguna perisian misalnya menjawab soalan uji minda secara jujur, sabar dalam menghadapi kesulitan, yakin dalam penyelesaian masalah, bekerjasama bersama rakan di dalam mengendalikan perisian ini serta sikap bantu-membantu di antara satu sama lain jika terdapat kesulitan di dalam melayari semua maklumat di dalam koswer ini.

KESIMPULAN Hasil daripada dapatan kajian ini dapatlah dirumuskan bahawa penggunaan koswer multimedia di dalam mata pelajaran sejarah dapat meningkatkan motivasi, gaya pembelajaran, kualiti pengajaran dan mengatasi masalah kekangan masa. Oleh yang demikian budaya persekolahan seharusnya diubah daripada kaedah P&P secara tradisional kepada yang lebih berteknologi khususnya dengan penggunaan kaedah bahan multimedia. Kita juga perlu bergerak pantas selain daripada berpandangan terbuka dan bersedia mempelajari sesuatu dengan cepat seiring dengan peredaran sains dan teknologi maklumat


terutamanya pengajaran dan pembelajaran berbantu komputer (PPBK). Menurut Gring (1989), terdapat banyak kajian yang berkaitan dibuat di sekolah rendah dan menengah berkaitan program komputer dalam pendidikan. Penggunaan komputer dalam P&P telah mula menjadi popular. Ini kerana komputer boleh digunakan sebagai tutor yang boleh berinteraksi dengan pengguna (Cements 1985). Jadi dengan penggunaan perisian PPBK ini, diharapkan akan menjadi satu alternatif kepada penyelesaian masalah yang dihadapi oleh guru-guru sejarah dalam menjalankan P&P yang berkesan , menarik dan menyeronokkan serta boleh meningkatkan motivasi pelajar. Ia juga sebagai panduan kepada pengkaji-pengkaji lain dan pembangun-pembangun perisian untuk memantapkan lagi pembangunan perisian yang bermutu tinggi. RUJUKAN Abd Rahim Abd Rashid. 1989. Strategi pengajaran sejarah KBSM. Petaling Jaya: Fajar Bakti. Alessi, S.M. & Trollip, R.S. 2001. Multimedia for learning : methods and development.

Massachusetts: A Pearson Educational Company. Mayer, R. E. (2003). The promise of multimedia learning: Using the same instructional design

methods across different media. Learning and Instruction,13(2003), 125–139. Brooks, D. W. (1997). Web-teaching: A guide to designing interactive teaching for the World

Wide Web. New York: Plenum. Clark, R. E. (1994). Media will never influence learning. Educational Technology Research

and Development, 42(2), 21-29. Brooks, J.G. & Books, M.G. 1993. In search of understanding: The case for

constructivist classroom. Alexandrian, VA: Association for Supervision and Curriculum Development (ASCD).

Dynneson, T.L & Gross, R.E. 1999. Designing effective instruction for secondary social studie. Ed. ke-2, Upper Saddle River, New Jersey: Prentice Hall.

Gring,SR. 1989. Introducing computer literacy. Educational Leadership. 2: 69. Hasimah Hj Mohamed & Mohammad Rafei Hj Mohd Arshad. 1994. Pengajaran bantuan

komputer (CAI) multimedia interaktif untuk pengajaran literasi komputer. EDUCOMP ’94 Proceding: Visions for Teaching and Learning: 45-52.

Heinich, R., Molenda, M., Russell, J., & Smaldino, S. (2001). Instructionalmedia and technologies for learning (7th ed.). Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.

Hiebert, J., Wearne, D. & Taber. 1991. Fourth grades gradual construction of decimal fraction during instruction using different physical representations. Elementry school jurnal. 91: 321-341.

Hofstetter, Fred, T.2001. Multimedia Literacy.New York.McGraw-Hill Higher Education. Edisi Ketiga

Jonasses, D. (2000). Computers as mindtools for schools. Upper Saddle River, NJ: Merrill. Maddux, C., Johnson, D., & Willis, J. (2001). Educational computer: Learning with tomorrow’s

technologies.Boston: Allyn and Bacon. Mayer, R. E. (2001). Multimedia learning. Cambridge, UK: Cambridge University Press. Mayer, R.E. & Gahlini, J.K. 1990. Where is an illustration worth ten thousand words?.

Journal of Education Psychology, 82: 715-726. Norhashim Abu Samah, Mazenah Youp & Rose Alinda Alias. 1996. Pengajaran bantuan

komputer. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka. Norhayati Abdul Mukti & Siew Pei Hwa. 1999. Pembelajaran Bahasa Inggeris

Berbantukan Perisian Kursus Multimedia di kalangan Kanak-kanak. Jurnal Dewan Bahasa. 43(3) : 226-233.

Roblyer, M.D. 1985. Measuring the impact of computers in instruction: a non-technicalreview of research for educators. Washington D.C: Assosiation for Educational Data Systems.

Sa’adah bt Hj Masrukin. 2002. Learning about electrochemistry is a piece of cake or is it? Kimia kini: Jurnal Pendidikan Institut Kimia Malaysia. 9(1): 15-25

Schwartz, J.E., & Beichner, R.J. (1999). Essentials of educational technology. Boston: Allyn and Bacon. Steels, I. 1976. Development in history teaching. London: Open Book. Stewart, Robert Dunning. 1994. The development, formative and summative evaluation of

computer multimedia tutorial: A Case Study. Disertasi abstrak Tesis Ph.D. Walden University. (CD-Rom) BSCO.

Vaughan,Tay.2001.Multimedia Making It Work.California.Osborne/McGraw-Hill.Edisi Kelima.


Von Wodtke, M. (1993). Mind over media: Creative thinking skills for electronic media. New York: McGraw-Hill. Wan Salihin Abdullah & Mohd. Yusof Arshad. 1996. Penggunaan teknologi maklumat

sebagai alat kognitif dalam pendidikan sains. Jurnal Pendidikan Universiti Teknologi Malaysia. 2(1):59-70.

Zoraini Wati Abas. 1993. Komputer dalam pendidikan. Petaling Jaya: Fajar Bakti.

IMPAK BAHAN MULTIMEDIA KE ATAS MATA · PDF filemuzik, video, imej, grafik 3-D, ... waktu...

Documents

Transcript of IMPAK BAHAN MULTIMEDIA KE ATAS MATA · PDF filemuzik, video, imej, grafik 3-D, ... waktu...