1

BAB 1

PENDAHULUAN

1.0 PENGENALAN

Pendidikan di Malaysia telah mengalami gelombang reformasi yang begitu pesat sesuai

dengan tuntutan era teknologi maklumat. Anjakan paradigma dan pengubahsuaian pada

kurikulum adalah bertujuan untuk membina dan mengembangkan kuasa berfikir guru dan

murid. Dengan memberi penekanan kepada proses kognitif dalam isi pelajaran dan

pengetahuan. Proses kognitif kurikulum dikembangkan melalui isi kandungannya yang

dipelbagaikan dari segi pendekatan dan strategi berfikir serta mempunyai kualiti intelek

yang tinggi. Isi pelajaran dan pengetahuan yang mendasari sesuatu aktiviti pengajaran

pembelajaran akan dapat merangsang pemikiran serta mengukuhkan daya fikir dan celik

akal pelajar.

Untuk memperasakan produk yang dihasilkan ini, sekolah adalah platform yang

terbaik untuk melahirkan generasi yang mampu berdaya saing sejajar dengan

perkembangan arus globalisasi. Justeru itu, pelbagai strategi pengajaran dan

pembelajaran telah dicadangkan untuk digunakan semasa menyampaikan sesuatu

pengajaran sama ada di dalam atau di luar bilik darjah. Salah satu daripadanya adalah

dengan menggunakan pembelajaran koperatif.

2

Statistik tahap pencapaian akademik pelajar di Malaysia menurut laporan

Bernama 2008, didapati sebanyak 65.3 peratus pelajar wanita sedang mengikut pengajian

di Institusi Pengajian Tinggi Awam (IPTA) pada sesi akademik 208/2009 berbanding

dengan hanya 34.7 peratus pelajar lelaki. Sejajar dengan itu, fenomena pencapaian

akademik yang berbeza di antara gender adalah ketara di kebanyakan IPTA di Malaysia.

Berdasarkan kajian yang diperoleh, jumlah enrolmen pelajar di IPTA pada tahun 2007

adalah sebanyak 382,997 orang, daripada jumlah tersebut didapati sebanyak 228,521

terdiri daripada pelajar perempuan manakala pelajar lelaki sebanyak 154,476 orang. Ini

secara tidak langsung turut mempengaruhi perbezaan pencapaian akademik di antara

gender di IPTA. Namun, hakikatnya pencapaian akademik yang tinggi adalah dimonopoli

oleh golongan para siswi di mana mereka sentiasa memperoleh keputusan yang lebih

cemerlang berbanding dengan golongan para siswa.

Tinjauan oleh Sutherland (dalam Tinklin, Coxford, Frame & Ducklin 2000)

menyatakan bahawa prestasi pelajar perempuan yang lebih baik berbanding pelajar lelaki

adalah suatu fenomena yang menyeluruh dan berlaku di banyak negara di dunia seperti di

Scotland, England, Perancis, Jerman, Jepun, Australia, dan New Zealand. Di Jerman

misalnya, markah yang dicapai oleh pelajar perempuan adalah lebih baik berbanding

dengan pelajar lelaki dan kebarangkalian pelajar perempuan meneruskan pendidikan ke

tahap menengah atas adalah lebih tinggi daripada pelajar lelaki. Jules dan Kutnick (1997)

melaporkan bahawa fenomena yang serupa turut dialami di Trinidad dan Tobago dengan

kadar keciciran yang tinggi di kalangan pelajar remaja lelaki kerana mereka dikatakan

mula kurang selesa dengan guru perempuan.

3

Keadaan yang serupa turut berlaku di Malaysia, data daripada Kementerian

Pendidikan Malaysia (2000) mengenai keputusan peperiksaan awam dari tahun 1996-

1999 menunjukkan pelajar perempuan memperoleh prestasi akademik yang lebih baik

berbanding pelajar lelaki dalam peperiksaan awam di peringkat sekolah rendah (UPSR),

menengah rendah (PMR) dan menengah (SPM) dalam kebanyakan mata pelajaran

terutamanya Sains, Bahasa Inggeris, Bahasa Melayu dan Matematik. Statistik turut

menyatakan bahawa prestasi akademik pelajar perempuan jauh lebih baik daripada

akademik pelajar lelaki (Kementerian Pendidikan Malaysia, 2000).

Di Malaysia, kecemerlangan prestasi pelajar perempuan ditunjukkan dengan

jumlah kemasukan pelajar perempuan di institusi pengajian tinggi awam (IPTA) yang

jauh berbeza dengan jumlah kemasukan pelajar lelaki di IPTA. Ketidakseimbangan

bilangan pelajar lelaki dan perempuan di IPTA mempunyai implikasi sosiopolitik dan

ekonomi yang serius kepada negara. Antara faktor yang menyebabkan keadaan ini

berlaku termasuklah dakwaan bahawa stail pengajaran dan pengujian yang lebih berpihak

kepada pelajar perempuan. Hasil kajian yang ditinjau juga mendapati bahawa pelajar

perempuan mempunyai sikap yang lebih positif dan memberi perhatian yang lebih serius

kepada kerja-kerja sekolah berbanding pelajar lelaki (Dwyer 1974; Fennema 1987;

Halpern 1992).

4

1.2 LATAR BELAKANG SEKOLAH

1.2.1 VISI

1.2.2 MISI

TUJUAN KAJIAN

Tujuan kajian ini dijalankan adalah:

i) Untuk mengenal pasti faktor yang menyebabkan pelajar menghadapi masalah

dalam mencapai matlamat pembelajaran secara efektif.

ii) Membantu pelajar meningkatkan pencapaian akademik mereka

iii) Untuk melihat perubahan sikap pelajar terhadap pencapaian akademik.

5

PERMASALAHAN KAJIAN

Permasalahan semasa yang telah dialami dalam negara menuju ke alaf milineum

semenjak beberapa abad yang lalu mendapati bahawa tidak ramai pelajar di sekolagh

yang memperoleh keputusan cemerlang. Ada sesetengah daripada mereka yang berjaya

tetapi pada peringkat yang sederhana. Gaya pembelajaran yang diamalkan oleh setiap

individu adalah berbeza di antara satu sama lain. Seseorang pelajar mula membentuk

gaya pembelajaran sejak awal kanak-kanak. Tetapi pada hari ini, suasana di dalam kelas

lebih berorientasikan peperiksaan iaitu memberi penekanan kepada pencapaian akademik

semata-mata. Kaedah pengajaran yang digunakan di dalam kelas menjadi salah satu

faktor yang membuatkan pelajar menjadi pasif dan kurang berinteraksi semasa rakan

dalam melakukan tugasan. Bertitik tolak daripada permasalahan yang wujud di dalam

aktiviti pengajaran dan pembelajaran yang merangkumi aspek prestasi dan hubungan

sosial. Salah satu alternatif kepada strategi pengajaran dan pembelajaran yang sedia ada

adalah pembelajaran koperatif.

PERSOALAN KAJIAN

6

KAJIAN LEPAS

Terdapat kajian-kajian lepas berkaitan pembelajaran koperatif dalam pembelajaran.

Berikut adalah beberapa kajian lepas yang dilakukan oleh pengkaji dari dalam negara dan

luar negara.

Kajian Luar Negara.

Merujuk kepada penyelidikan meluas yang telah dijalankan di luar negeri, didapati proses

pengajaran-pembelajaran dengan pendekatan PK adalah lebih berkesan untuk

meningkatkan pencapaian akademik dibanding dengan pendekatan tradisional (Davidson,

1985). Menurut Slavin (1980), Sharan (1980), Johnson, Johnson, dan Holubec (1990) dan

Pensri & Krongthong (1992), selain dari pencapaian akademik, PK juga membawa kesan

yang positif dalam hubungan sosial antara kaum serta sikap dan minat terhadap

pembelajaran. Kagan (1994), mendapati pendekatan PK membantu murid menjadi

kurang gelisah dalam pembelajaran kerana sokongan yang terjamin dari ahli kumpulan.

Davidson (1990) telah membuat ringkasan terhadap banyak kajian oleh pengasas PK dan

menyatakan lebih dari 40% kajian tersebut menunjukkan pencapaian murid adalah jauh

lebih baik dengan pendekatan PK. Menurut Professor Hartman (1997) dari Teori

Interaksi Sosial Vygotsky’s menyatakan apabila murid belajar secara koperatif dalam

kumpulan, mereka akan dibantu oleh rakan sebaya dan dapat bekerja lebih rapat untuk

mencapai potensi diri masing-masing jika dibandingkan dengan pembelajaran secara diri.

Rumusan yang dibuat oleh D. W. Johnson dan R. T. Johnson (1989) dari 375 kajian luar

negeri yang dijalankan dalam jangka masa 90 tahun mendapati pendekatan PK adalah

7

paling berkesan dalam situasi yang memerlukan pemikiran aras tinggi, idea-idea

kreativiti, aplikasi dalam dunia sebenar dan melibatkan banyak penyelesaian masalah.

Selain itu, juga didapati hubungan antara individu menjadi lebih positif termasuk mereka

yang berbeza dari segi kebolehan intelek, kumpulan etnik, kelas sosial dan keadaan

fizikal.

Kajian yang dibuat terhadap kesan PK dalam pencapaian akademik juga

menunjukkan kesan yang positif. Sherman & Thomas (1986), mendapati PK dapat

meningkatkan pencapaian murid cergas, sederhana dan lemah dalam akademik. Kajian

Slavin (1990), Davidson (1985) dan Webb (1985), mendapati murid lebih bersikap positif

terhadap penumpuan dalam kelas dapat meningkatkan pencapaian akademik mereka.

Dapatan Nellson (1996) yang telah melaksanakan PK dalam mata pelajaran Kimia, Sains

dan Teknologi menunjukkan amalan PK menyebabkan murid menjadi lebih gigih dan

menghasilkan tugasan yang lebih berkualiti. Dees (1991), melaporkan murid dapat

menyelesaikan masalah matematik dengan terbaik apabila dapat bekerja dalam kumpulan

kecil. Selain itu, beliau juga mendapati PK adalah sangat sesuai untuk mereka yang tidak

yakin dan lemah dalam penyelesaikan masalah pelajaran mereka.

Kajian kes yang dibuat oleh Lindquist (1995) ke atas kelas audit mendapati

pencapaian pelajar meningkat dengan kegunaan pembelajaran koperatif. Di dalam situasi

Pembelajaran koperatif, pelajar tidak mudah putus asa di dalam menyelesaikan masalah

tugasan di samping lebih bersifat terbuka untuk menerima strategi-strategi alternatif

(Duren & Cherrington, 1992). Dapatan kajian Johnson, Skon, dan Johnson (1980)

8

mendapati situasi pembelajaran koperatif mengatasi situasi pembelajaran individu dan

persaingan dari segi pencapaian dalam aspek penyelesaian masalah.

Kajian Dalam Negara

Dalam konteks di Malaysia pula, hasil kajian S-L Gan (1992), menyatakan murid

berpendapat pembelajaran serta aktiviti dalam PK adalah menyeronokkan. Beliau juga

mendapati pendekatan PK dapat membantu dalam membentuk nilai murni, mengeratkan

hubungan antara kaum yang berbeza dan meningkatkan pencapaian akademik di

kalangan murid, maka PK adalah amat sesuai dilaksanakn di sekolah-sekolah Malaysia.

Menurut Cheah dan June (1998/99), kelebihan dalam PK ialah murid dilatih untuk

berkomunikasi, mengurus konflik, memimpin dan membuat keputusan, semuanya

merupakan kemahiran sosial yang amat penting dalam dunia bekerja pada masa depan.

Kajian Cheah, Adlan, Baskaran dan Lim (2002), mendapati kesan kaedah PK

dalam meningkatkan bacaan pemahaman teks dalam bahasa Cina dan bahasa Tamil

adalah ketara dan dicadangkan supaya sukatan pelajaran kursus Diploma Pendidikan

Malaysia terus memberikan penekanan dalam kaedah PK. Hasil kajian T. H. Gan dan

Wong (1995) mendapati bahawa PK mempunyai kesan yang positif terhadap sikap murid

dalam pencapaian akademik. T. H. Gan (1999) menyatakan murid berpendapat bahawa

pendekatan PK adalah seronok kerana ia memenuhi keperluan untuk berinteraksi

bersama, mewujudkan suasana belajar yang lebih terjamin dan bebas dari tekanan, beliau

9

juga mencadangkan bahawa PK sesuai sekali digunakan untuk menangani masalah

penguasaan kemahiran bagi murid-murid pelbagai tahap pencapaian.

1.3 DEFINISI KONSEP

1.3.1 Sikap

Sikap menggambarkan personaliti, sikap adalah diri kita. Itulah yang sering kita dengar

apabila memperkatakan tentang sikap. Mengikut ahli psikologi sosial, sikap meliputi 3

komponen yang utama iaitu afektif, perilaku dan kognisi (Rajecki, 1989). Komponen

afektif merangkumi emosi positif dan negatif individu terhadap sesuatu iaitu bagaimana

perasaan seseorang terhadapnya. Komponen perilaku pula terdiri daripada kecenderungan

atau bertujuan untuk bertindak pada tingkah laku tertentu yang berkait dengan sikap kita.

Manakala komponen kognisi merujuk kepada kepercayaan dan pemikiran yang dipegang

oleh seseorang terhadap sesuatu objek. Ketiga-tiga komponen dalam sikap ini saling

berhubungan dan seterusnya berfungsi dalam pembentukan dan pemantapan sikap

individu. Sikap adalah sesuatu yang berbentuk dalaman dan sukar untuk difahami. Ia

terletak di dalam sanubari kita dan bukan semua sikap dapat dilahirkan secara terang

dalam realiti kehidupan. Itulah sikap yang sering membuat manusia tertanya-tanya dan

tercari-cari. Melalui sikap, manusia boleh mempelajari pelbagai ilmu baru untuk

mempertingkatkan jati diri. Itulah sikap yang sebenar yang perlu ada dalam diri manusia.

Banyak kajian telah dilakukan untuk melihat faktor-faktor yang mempengaruhi

pembelajaran dan pencapaian pelajar-pelajar di sekolah. Antara faktor-faktor yang dapat

10

dikesan itu, dan perlu diberi perhatian ialah berkait rapat dengan sikap pelajar. Sikap

memainkan peranan yang penting untuk mencapai kejayaan di dalam sesuatu perkara

atau usaha. Apabila seseorang itu gagal di dalam sesuatu perkara, ramai orang akan

menyatakan dia mempunyai sikap yang salah. Di sekolah pula, guru-guru sering

menyatakan bahawa kegagalan pelajar-pelajar disebabkan oleh sikap mereka yang negatif

seperti malas, tidak berminat dan sebagainya. Sikap ini dibentuk dari pengalaman dan

persepsi seseorang terhadap sesuatu perkara atau fenomena ( Robbins, 1986).

1.3.2 Pencapaian akademik

Pencapaian pelajar adalah didefinisikan sebagai pencapaian dalam peperiksaan. Dalam

kajian program intervensi ini, pengkaji mengukur pencapaian berdasarkan keputusan

peperiksaan menegah rendah (PMR) pelajar. Mengikut statistik laporan yang di

kemukakan oleh kaunselor sekolah menengah kebangsaan Likas, kesemua pelajar yang

terlibat di dalam program intervensi ini adalah pada tahap pencapaian akademik yang

rendah.

1.3.3 Pembelajaran koperatif (Cooperatif Learning)

Menurut Kagan & Olsen (1992), PK merupakan aktiviti pembelajaran dalam kumpulan

yang berstruktur di mana pembelajaran adalah bergantung kepada pertukaran maklumat

secara sosial antara ahli-ahli kumpulan, setiap murid adalah bertanggungjawab terhadap

11

pembelajaran sendiri dan juga ahli kumpulannya. Johnson, Johnson, dan Holubec (1993),

menyatakan PK sebagai pembelajaran dalam kumpulan kecil terdiri dari dua hingga

empat orang murid yang bersifat heterogen untuk memaksimumkan pembelajaran setiap

ahli kumpulan bagi mencapai matlamat bersama. Seorang lagi pakar dalam PK, Slavin

(1985), mentakrifkan PK sebagai strategi pengajaran melalui kumpulan kecil heterogen

yang berstruktur dan sistematik, beliau mendapati ia sesuai untuk semua mata mata

pelajaran dan juga murid dari semua peringkat.

Cohen (1994) mentakrifkan “cooperative learning” sebagai kerjasama yang

dilakukan oleh pelajar dalam satu kumpulan kecil yang melibatkan semua ahli di dalam

tugas yang diberikan tanpa penyeliaan guru secara langsung. Menurut Coelho (1994),

selain daripada pencapaian akademik, kaedah ini dikatakan menekankan pembangunan

kemahiran sosial dan diasaskan mengikut pandangan humanistik yang berpendapat

pendidikan sepatutnya berpusatkan pelajar dan di bawah kawalan pelajar, manakala guru

atau fasilitator hanya sebagai pembimbing dan pemudah cara.

Walau bagaimana pun, PK bukan setakat mengumpulkan murid dalam kumpulan

kecil untuk duduk bersama-sama, berkongsi bahan pembelajaran dan berinteraksi sambil

menyiapkan tugasan yang diberikan oleh guru. Menurut D. W. Johnson, dan R. T.

Johnson (1989) dan Kagan (1992), PK yang berkesan dalam proses pembelajaran perlu

mematuhi lima prinsip utama yang berikut :

12

(i) Hubungan saling gantung yang positif.

Setiap ahli kumpulan perlu mempunyai persepsi bahawa mereka adalah saling

bergantung untuk mencapai matlamat kumpulan yang diberikan, kejayaan seseorang ahli

kumpulan bermaksud kejayaan seluruh kumpulan dan sebaliknya, kegagalan seorang

ahli kumpulan bermaksud kegagalan seluruh kumpulan, ("sink or swim together"). Untuk

mewujudkan hubungan saling positif, guru boleh merancang matlamat bersama untuk

setiap kumpulan, memberi ganjaran kepada semua ahli kumpulan apabila setiap ahlinya

mencapai kriteria yang ditentukan dan setiap ahli kumpulan boleh diberi peranan-peranan

Kapten, Pelari, Penggalak dan Pemeriksa.

(ii) Akauntabiliti individu

Setiap ahli kumpulan bertanggungjawab untuk menunjukkan pencapaian pembelajaran

individu. Ini dapat dilaksanakan dengan penilaian berterusan terhadap pencapaian murid

sama ada dengan memberi ujian kepada semua murid atau pemilihan murid secara rawak

dari setiap kumpulan untuk menjawab soalan dan markah yang di perolehi diberi kepada

kumpulan tersebut.

13

(i) Interaksi bersemuka

Untuk meningkatkan prestasi ahli kumpulan, ahli kumpulan perlu berinteraksi antara satu

sama lain termasuklah berbincang, berkongsi maklumat dan memberi sokongan kepada

usaha ahli kumpulan. Kedudukan ahli kumpulan boleh disusun supaya dapat bersemuka

antara satu sama lain.

(ii) Kemahiran sosial

Kemahiran kumpulan kecil dan interpersonal adalah sangat penting untuk menjayakan

PK. Guru perlu mengajar kemahiran-kemahiran tersebut dengan terancang dan teliti,

antaranya ialah kemahiran berkomunikasi, mengurus konflik, memimpin, membuat

keputusan, mendengar, memberi galakan dan mengikut giliran. Kemahiran sosial juga

adalah amat penting untuk mewujudkan interaksi yang berkesan antara ahli kumpulan

dari etnik dan budaya yang berbeza.

(iii) Pemprosesan kumpulan

Ahli kumpulan menilai kembali usaha mereka serta kemajuan kumpulan dari segi

pencapaian matlamat. Ini membolehkan ahli kumpulan terus berfokus pada matlamat

bersama, berusaha membaiki kemahiran sosial, memastikan ahli kumpulan mendapat

maklum balas terhadap sumbangan masing-masing dan mengingatkan ahli kumpulan

untuk terus bekerjasama.

14

TEORI YANG BERKAITAN

Teori Pembelajaran Sosial Albert Bandura

Menurut Albert Bandura dalam teori pembelajaran sosial, beliau mencadangan satu

kompromi antara trait dan situasi dalam mempengaruhi tingkah laku. Seperti contoh,

anda mempunyai kawan yang begitu peramah dan agak dominan apabila berseorangan

bersama anda, tetapi merasa malu apabila berada di dalam kelompok atau khalayak

ramai.mungkin juga anda mempunyai kawan lain yang pendiam dan membosankan

apabila berbual bersama dengan anda tetapi kawan anda merupakan orang yang pandai

bercakap dan begitu peramah apabila berada di khalayak ramai. Daripada dua contoh dua

kawan anda tersebut,dapat disimpulkan bahawa walaupun situasi member kesan ke atas

manusia, namun manusia boleh bertindak secara berbeza-beza dalam situasi yang sama.

Hal ini bermakna, wujud interaksionisme iaitu adanya interaksi di antara trait dengan

situasi.

Motivasi melibatkan sejumlah faktor sebagai pencetus suatu tingkah laku

seseorang. Teori dorongan Hull atau Drive-Reduction Aproaches (Hull, 1943)

menyatakan apabila individu kekurangan dalam keperluan biologinya, maka ia akan

memiliki dorongan mendapatkan atau memenuhi keperluannya. Sementara teori kognitif

pula mengaitkan motivasi dengan peranan fikiran, jangkaan dan fahaman mengenai

keadaan yang kita hadapi. Misalnya yang berkaitan dengan jangkaan, suatu tingkah laku

mungkin wujud kerana fahaman kita mengenai nilai daripada tujuan kita (Tolman,1999).

Terdapat dua jenis motivasi iaitu motivasi intrinsik dan motivasi ekstrinsik. Tingkah laku

15

yang disebabkan oleh wujudnya keinginan dari dalam diri seperti kesenangan dinamakan

motivasi intrinsik manakala tingkah laku yang disebabkan oleh sesuatu dari luar seperti

mendapatkan hadiah yang ditawarkan oleh pihak tertentu dinamakan motivasi ekstrinsik.

Hal ini bermakna, pelajar yang ingin mencapai kejayaan yang tinggi dalam akademik

akan memotivasikan diri mereka supaya bersaing demi mendapatkan kedudukan yang

terbaik di sekolah.

Teori Anomie Merton menjelaskan bahawa lencongan adalah disebabkan oleh

jurang antara matlamat seseorang dalam masyarakat dengan cara-cara yang dipersetujui

bagi mencapai matlamat tersebut. Ini boleh dikaitkan dengan pelajar sekolah yang ingin

memuaskan hati guru serta rakan dengan apa cara sahaja tetapi masih dipengaruhi rakan-

rakan. Semua orang ingin berjaya. Kita menerima norma satu-satu kebudayaan apabila

kita berbaik dengan ahli daripada kebudayaan tersebut. Ini menunjukkan jika seseorang

yang bergaul rapat dengan seseorang ini akan mempengaruhi tingkah laku seseorang

dalam bertingkah laku yang bagaimana. Ini bagi menjelaskan konsep “peer mediation”.

Menurut Rohaty (1998), Habibah dan Noran Fauziah (1997); Muhd. Mansur dan

Siti Nordinar (1988), remaja merupakan zaman peralihan dalam pusingan hidup

seseorang. Banyak perubahan yang berlaku pada zaman ini, sama ada dari segi fizikal

atau emosi. Keremajaan merupakan satu jangka masa yang mencabar dalam

perkembangan seseorang. Rogers (1972), membahagikan masa remaja kepada tiga

peringkat iaitu awal remaja (12 – 15 tahun), pertengahan remaja (15 – 18 tahun) dan

16

akhir remaja (18 – 22 tahun). Namun begitu, umur akhir remaja masih dipertikaikan lagi

kerana terdapat perbezaan budaya dan negara yang membezakan peringkat akhir remaja.

Steinberg (1993) dan Steinberg dan Belsky (1991) mengemukakan teori

pergolakan dan tekanan mengatakan masa remaja adalah satu peringkat pertikaian emosi

yang tidak dapat dielakkan. Beliau percaya perubahan hormon semasa akil baligh

menyebabkan perubahan atau pergolakan yang berlaku secara tiba- tiba di kalangan

remaja. Pergolakan ini adalah perubahan biologi yang tidak dapat dielakkan. Piaget

(dalam Woolfolk 1995) menjelaskan perkembangan kognitif waktu remaja melibatkan

satu peralihan daripada konkrit hinggalah kepada operasi formal. Zaman operasi formal

bermula dari umur 11 hingga 15 tahun.

Dalam zaman ini remaja, struktur kognitif kanak-kanak mencapai tahap paling

kemuncak. Pelajar sekolah Likas yang dijalankan intervensi dilihat sebagai antara remaja

yang mula mengorak langkah mencari identiti diri sebagai seorang yang ingin dihormati

serta self esteem yang tinggi, namun ekoran dari pengaruh rakan serta pengaruh orang

sekeliling mempengaruhi destinasi sebenar mereka.

Teori-teori Pembelajaran Kooperatif

Secara umumnya, PK adalah berlandaskan dua teori utama iaitu teori motivasi dan teori

kognitif (Slavin, 1992).

17

Perspektif Motivasi

Perspektif motivasi berfokus pada kesan struktur ganjaran dan matlamat kumpulan.

Menurut perspektif ini, struktur insentif secara koperatif membentuk satu situasi di mana

cara untuk seseorang murid mencapai matlamat sendiri ialah apabila kumpulannnya

mencapai matlamat tersebut. Dengan itu murid adalah didorong untuk mengambil

inisiatif diri dalam usaha membantu ahli kumpulannya untuk belajar dan berjaya bersama

(Deutsch, 1949; Slavin 1978).

Perspektif Kognitif

Perspektif kognitif pula menekankan kesan dari interaksi antara murid dalam proses

menyiapkan tugasan bersama. Didapati interaksi antara murid dapat meningkatkan

kebolehan seseorang murid itu memproses maklumat dan seterusnya meningkatkan

pencapaian murid (Slavin, 1996). Menurut Damon (1984), interaksi antara kanak-kanak

yang sebaya terhadap topik pembelajaran yang sama dapat meningkatkan penguasaan

pemikiran kritik. Ini kerana semasa perbincangan dijalankan, konflik kognitif akan

berlaku dimana alasan yang tidak cekap akan termuncul dan dengan itu kefahaman yang

berkualiti tinggi dapat diwujudkan. Vygotsky (1978), menyatakan aktiviti kolaboratif

antara kanak-kanak dapat meningkatkan perkembangan fikiran yang matang dan Piaget

(1926), percaya bahawa pengetahuan seperti bahasa, nilai dan sistem simbol hanya dapat

dikuasai melalui interaksi antara satu sama lain. Secara ringkasnya, interaksi dalam

kumpulan kecil membantu murid menganalisis, berbincang dan bersintesis idea untuk

18

meningkatkan tahap pemikiran dan pemahaman murid dalam konteks yang lebih

bermakna.

Pembelajaran Koperatif Mengikut Perspektif Teoritikal

Rajah 2.0: Teori pembelajaran koperatif keatas pembelajaran koperatif (Slavin, 1990,

1995).

Strategi PK dikatakan dapat meningkatkan pencapaian akademik pelajar

berdasarkan teori-teori tertentu. Terdapat beberapa teori pembelajaran yang menerangkan

kesan PK ke atas pencapaian (Slavin, 1990, 1995). Gabungan teori-teori tersebut dapat

digambarkan melalui Rajah 2. Di bawah PK, interaksi sesama pelajar penting di dalam

proses pembelajaran. Menurut Slavin (1987), berlakunya interaksi sesama ahli kumpulan

yang membezakan Pembelajaran Koperatif dengan kumpulan kontingensi. Di dalam

kumpulan kontingensi, ahli kumpulan akan menggunakan hukuman sosial sesama mereka

19

tanpa memerlukan interaksi untuk memastikan ahli kumpulan bertingkah laku seperti

yang dikehendaki. Sedangkan Pembelajaran Koperatif menekankan interaksi pelajar

perlu berlaku bagi meningkatkan pencapaian. Dapatan beberapa kajian menunjukkan

terdapat hubungan antara interaksi pelajar di dalam kumpulan dengan pencapaian mereka

(King, 1990; Peterson & Swing, 1985; Ross &Raphael, 1990).

Bagi mendorong pelajar berinteraksi sesama ahli kumpulan, terdapat dua teori

yang dikemukakan. Teori kohesif sosial mencadangkan pelajar akan berinteraksi apabila

mereka mengenali rakan sekumpulan dan mengambil berat antara satu sama lain.

Penekanan yang diberi adalah mewujudkan hubungan yang rapat sesama ahli kumpulan.

Maka aktiviti bagi mengeratkan hubungan ahli kumpulan dan penilaian diri dalam

kumpulan dititikberatkan.

Bagi teori kohesif sosial, tugasan yang mencabar sudah cukup untuk menarik

minat pelajar menyelesaikan tugasan secara berkumpulan. Maka ganjaran kumpulan dan

tanggungjawab individu tidak dipentingkan. Sebaliknya, teori tingkah laku

mencadangkan ganjaran adalah perlu sebagai motivasi untuk pelajar berinteraksi sesama

mereka. Bahkan, ganjaran juga perlu untuk mendorong pelajar mengambil berat antara

ahli kumpulan. Struktur ganjaran yang berbentuk koperatif akan mendorong pelajar

merasa penting untuk membantu ahli kumpulan dan memberi sokongan sesama mereka

bagi mencapai matlamat kumpulan. Tanpa adanya ganjaran, pelajar kurang berminat

untuk melibatkan diri di dalam aktiviti kumpulan kerana tidak merasakan kepentingan

untuk berbuat demikian (Slavin, 1995).

20

Semasa berinteraksi, berlaku perubahan di dalam kognitif pelajar. Teori

perkembangan kognitif menyarankan apabila pelajar berbincang berkaitan dengan bahan

pembelajaran, mereka berupaya menguasai konsep-konsep yang sukar. Melalui

bimbingan rakan sebaya, pencapaian pelajar yang berkebolehan rendah dapat

ditingkatkan sehingga berupaya mencapai zon perkembangan proksimal mereka.

Menurut Vygotsky, zon tersebut merupakan tahap pencapaian pelajar yang hanya boleh

dicapai dengan bantuan orang dewasa atau rakan mereka yang lebih berkebolehan(Tudge,

1990).

Mengikut Piaget (Slavin, 1990) berpendapat konsep-konsep sosial yang abstrak

hanya dapat difahami melalui perbincangan. Apabila berlaku pertentangan pendapat,

timbul ketidakseimbangan di dalam kognitif pelajar. Berdasarkan maklum balas yang

diterima daripada rakan-rakan, pelajar tersebut dapat menguasai sesuatu lojik dengan

alasan yang lebih kukuh. Manakala teori penerangan kognitif berpendapat pelajar yang

memberi penerangan berupaya mengekalkan maklumat di dalam ingatan mereka dalam

jangka masa yang lebih panjang dengan berlakunya proses pengajaran kepada rakan-

rakan (Slavin, 1995).

Pelajar yang memberi penerangan melihat diri mereka sebagai guru dan bertujuan

untuk membantu rakan memahami pelajaran. Pelajar tersebut cenderung untuk

memikirkan cara yang sesuai bagi mengajar rakan mereka. Maka, berlaku proses

penstrukturan semula di dalam kognitif pelajar tersebut ketika membuat persediaan untuk

memberi penerangan dan ketika sedang memberi penerangan. Pada masa yang sama,

21

pelajar yang menerima pertolongan bertindak sebagai pemproses maklumat dan bukan

penerima yang pasif (Webb, 1982).

Keempat-empat teori pembelajaran tersebut lebih merupakan pelengkap dalam

menerangkan kesan PK ke atas pencapaian. Melalui interaksi sesama pelajar, berlaku

peningkatan di dalam proses kognitif pelajar yang membantu proses pembelajaran. Bagi

mewujudkan suasana berinteraksi, pelajar perlu saling kenal-mengenali dan perlu ada

sesuatu yang mendorong mereka untuk bekerja di dalam kumpulan, sama ada melalui

aktiviti mengeratkan hubungan mereka atau pun dengan pemberian insentif.

HIPOTESIS KAJIAN

i) Tidak terdapat perubahan sikap terhadap pencapaian akademik antara sebelum

dan selepas rawatan intervensi dijalankan

22

BAB 2

METODOLOGI

PENDAHULUAN

Bab ini bertujuan membincangkan metodologi yang digunakan oleh penyelidik untuk

menyempurnakan kajian ini. Ianya dibahagikan kepada lima bahagian iaitu reka bentuk

kajian, subjek kajian, tempat kajian, tatacara kajian, dan analisis data.

REKA BENTUK KAJIAN

Dalam kajian ini maklumat pelajar yang terlibat akan di kumpul melalui penggunaan

instrumen berbentuk soal selidik.

SUBJEK KAJIAN

Subjek kajian sebanyak Tiga puluh (n=30) orang murid tingkatan 4 yang terlibat dalam

program intervensi ini. 26 pelajar lelaki dan 4 pelajar perempuan yang terdiri daripada

pelajar yang mempunyai tahan yang lemah khususnya dalam pencapaian akademik.

Manakala 5 pelajar yang mempunyai pencapaian baik dalam pencapaian akademik

digunakan dalam membantu pelajar yang lemah dalam pendekatan pembelajaran

koperatif (cooperatif learning). Tahap pencapaian lemah pelajar di kenal pasti melalui

pencapaian PMR mereka dan segala proses pemilihan subjek dilakukan oleh pihak

sekolah menengah likas, kota Kinabalu.

23

TEMPAT KAJIAN

Kajian ini dijalankan di Sekolah Menengah Kebangsaan Likas yang terletak di Kota

Kinabalu. Tempat kajian ini dipilih berdasarkan peratusan pelajar lelaki yang lebih ramai

berbanding dengan pelajar perempuan.

ALAT KAJIAN

Kajian ini mengandungi struktur 3 faktor dalam komponen ujian sikap iaitu faktor efektif,

tingkah laku dan juga kognitif. Berikut adalah ujian yang digunakan dalam kajian

mengenai perubahan sikap terhadap pencapaian akademik.

I )Ujian Sikap (Attitude test)

Instrumen ini terdiri dari 22 item soal selidik yang berasaskan skala Likert 5, iaitu 1

mewakili sangat tidak setuju, skala 2 mewakili tidak setuju, skala 3 mewakili tidak pasti,

skala 4 mewakili setuju dan skala 5 mewakili sangat setuju. Dalam ujian sikap, setiap

soalan pada setiap item direka dengan merujuk 3 komponen faktor dalam perubahan

sikap iaitu faktor kognitif, emosi dan tingkah laku. . Kebolehpercayaan instrumen dalam

komponen sikap dalam mengubah pelajar terhadap pencapaian akademik diukur melalui

Alpha Cronbach ialah 0.658 bagi ujian pra dan 0.736 bagi ujian pos. Pengkaji

menggunakan SPSS (Statistical Packages Science Social) versi 12.0 untuk menganalisis

statistik inferensi menggunakan ujian t berpadanan. Hasil kajian rujuk dalam keputusan.

24

II ) Soal selidik.

Dalam soal selidik merangkumi 2 bahagian iaitu bahagian A mengandungi item yang

berkaitan dengan maklumat diri iaitu jantina, agama, tempat tinggal, pekerjaan ibu bapa,

dan pendapatan ibu bapa sebulan. Responden hanya perlu menjawab dengan menandakan

(√) pada ruangan yang disediakan mengikut kesesuaian maklumat yang ada. Kaedah ini

mampu memberikan maklumat tepat yang dikehendaki. Bahagian B adalah soal selidik

berkaitan dengan komponen sikap dalam mengubah sikap pelajar terhadap pencapaian

akademik mereka. Berikut adalah 3 komponen sikap mengikut item-item dalam soal

selidik.

Faktor sikap Item-item sikap

Afektif (emosi)

Tingkah laku

Kognitif

b3,b4,b5,b6,b7,b8,b9,b12

b15,b16,b17,b18,b19,b20,b21,b22

b1,b2,b10,b11,b13,b14

PROSEDUR KAJIAN

Dalam program intervensi ini, soal selidik diberikan kepada 30 pelajar iaitu 4 pelajar

perempuan dan 26 pelajar lelaki. Semasa soal selidik (sebelum intervensi) di berikan,

pengkaji akan menerangkan secara terperinci berkaitan butiran dalam soal selidik,

penerangan ini adalah bertujuan untuk subjek memahami borang soal selidik dan

mengelakkan dari ketidakfahaman dalam mengisi borang soal selidik.

25

BAB 3

PROGRAM INTERVENSI

PENGENALAN.

Dalam bab 3 ini, membincangkan tentang perjalanan program intervensi yang di adakan

di sekolah Menengah Kebangsaan Likas, Kota Kinabalu. Berikut adalah rangka program

intervensi berdasarkan 3 fasa yang digunakan dalam intervensi ini.

-

Rajah 3.0 :kerangka perjalanan program intervensi.

IceBreaking

CeramahMotivasi

LDK-1Kenalpastimasalah(Emosi)

Surat akurjanji/penilaianprogram)

LDK-3Permainan/“game”(tingkah laku)

LDK-2(Brainstroming)(kognitif)

Pengedaran soalselidik sebelum

intervensi

Pengedaran soalselidik selepas

intervensi

26

KAEDAH ATAU PROGRAM INTERVENSI

Penerapan kepentingan rakan sebaya melalui perbincangan kelompok pelajar diketuai

oleh seorang fasilitator. Sepanjang intervensi pelajar dinilai melalui percambahan idea

peserta pandangan diri mereka ke atas pembelajaran. Di samping itu, melalui intervensi

yang dibuat juga pengkaji ingin melihat apakah pengaruh rakan sebaya menjadi titik tolak

kepada tahap pembelajaran mereka kini yang merupakan kelas kedua terkebelakang.

Melalui program ini pengkaji menerangkan kepada mereka apakah cara pelajar yang

terbaik dengan sebagai contoh melalui cooperative learning dan peer support network.

Mereka dilihat agak baru dalam cara pembelajaran mengikut cara yang dicadangkan.

Kesan cooperative learning dan peer support network adalah positif dan ia dilihat

banyak membawa kebaikan. Cara ini dilihat sebagai alternative terbaik dalam proses

pembelajaran seseorang pelajar khususnya pelajar di SMK Likas ini. Cara pembelajaran

secara begini mampu meningkatkan pencapaian akademik seseorang dengan lebih

mendadak serta diyakini memberi kelapangan kepada seseorang pelajar untuk mendapat

pengetahuan yang meluas serta aktif dalam sesi pembelajaran. Pelajar memberi tumpuan

yang penuh serta berasa seronok dengan sesi yang menggunakan cara belajar yang

sebegitu di mana tiada lagi perasaan takut bertanya serta malu untuk memberi pendapat

yang membantu mereka membuang kepasifan semasa kelas bermula.

Cara belajar yang lebih efektif ini juga membantu meningkatkan aktiviti

pembelajaran seseorang pelajar serta guru- guru juga terlibat secara aktif dengan sesi

27

pembelajaran. Pelajar yang sebenarnya boleh ditarik fokus mereka dengan pembelajaran

yang tidak membosankan dan tidak membebankan boleh membantu keputusan

pencapaian akademik yang baik melalui pertolongan cara pembelajaran yang betul ketika

di sekolah dan juga ketika di rumah.

Melalui peer support network membantu mereka mendalami ilmu pengetahuan

secara beramai-ramai dan seronok di samping dapat mengeratkan hubungan antara raka-

rakan seperjuangan. Melalui aktiviti secara bersama juga akan menyediakan peluang

untuk meningkatkan sifat kendiri dan perhubungan di sekolah yang akan membantu

pelajar meningkatkan mutu diri sebenar yang akan mampu dimanipulasi pada masa

depan. Sokongan rakan sebaya akan dapat memberi faedah dari segi bantuan dalam

berkongsi masalah yang dihadapi. Mereka akan berkongsi suka duka bersama-sama

dalam meningkatkan kesan-kesan positif dan meminimumkan pengaruh negative yang

mana akan meningkatkan kemahiran sosial dan sokongan di kalangan rakan.

PERJALANAN PROGRAM INTERVENSI

Sesi 1 - Ice Breaking

Sesi suai kenal dengan pelajar (20 minit) untuk membetuk suatu perhubungan antara

pengkaji dengan pelajar agar tidak merasa kurang selesa semasa sesi seterusnya

dijalankan. Pada sesi pertama ini pengkaji mengambil masa yang diperuntukkan untuk

sesi suai kenal iaitu membina hubungan di antara pengkaji dengan pelajar dengan lebih

28

baik dan rapat supaya sepanjang sesi yang dijalankan itu berlaku secara telus dan santai.

Sesi ini juga perlu bagi pelajar membina hubungan secara formal sebagai pengenalan

kepada pengkaji dan pelajar memulakan suatu yang dipanggil sesi intervensi.

Sesi suai kenal yang mengambil masa lebih kurang 20 minit tersebut juga

memberi pengkaji mencatat sedikit sebanyak perihal latar belakang pelajar serta

pencapaian akademik mereka yang berfokus kepada pelajar yang telah dibenarkan untuk

kami menjadikan subjek dalam intervensi ini oleh pihak kaunselor iaitu Pn. Siti Rahimah.

Sesi suai kenal bermula dengan pengkaji memperkenalkan diri dan apakah program yang

ingin dijalankan serta matlamatnya. Pada masa sesi berjalan pelajar memberi tumpuan

ekoran ia berbeza sama sekali dengan apa yang pernah dikelolakan dengan seorang yang

bergelar guru. Mereka dilihat inginkan pembaharuan dalam sesi pembelajaran.

Pembahagian Kumpulan dan ceramah motivasi

Seramai 30 orang pelajar yang terlibat dalam program intervensi iaitu 4 pelajar

perempuan dan 26 pelajar lelaki. Pengkaji telah membahagikan kepada lima kumpulan

yang terdiri daripada enam orang pelajar daripada tingkatkan empat. Setiap kumpulan

akan ditadbir oleh seorang fasilitator yang bertindak sebagai pemudah cara dan

pemerhati. Kebanyakan pelajar yang menjadi subjek kami ini dilihat kurang aktif dalam

kelas dan merupakan pelajar yang kurang pencapaian dalam akademik.

Kemudian, seorang wakil pelajar psikologi Tahun 3 akan memberikan ceramah

berkaitan dengan motivasi diri bagaimana cara untuk menjadi pelajar yang cemerlang

dalam akademik.

29

3 fasa dalam pembelajaran koperatif (PK)

Fasa 1 – mengenal pasti (emosi)

Dalam fasa ini, setiap fasilitator perlu mencungkil apakah masalah yang dihadapi oelh

pelajar sehingga menyebabkan prestasi akademik mereka kurang baik.

Fasa 2 – brainstroming

Dalam setiap kumpulan, terdiri daripada gabungan antara pelajar yang mempunyai

pencapaian akademik yang kurang baik dengan pelajar yang mempunyai pencapaian

akademik yang baik. Mereka akan bersama-sama memberikan idea dan pandangan

tentang cara untuk meningkatkan pencapaian akademik. Kemudian, setiap kumpulamn

akan membentangkan hasil kerja mereka.

Fasa 3 – game

Terdapat 2 jenis permainan yang digunakan dalam program intervensi ini iaitu pen

aladdin dan ayat berangkai.

30

BAB 4

KEPUTUSAN

Bahagian ini akan menjelaskan hasil dapatan kajian yang telah dijalankan oleh penyelidik

iaitu melihat kesan program intervensi dalam mengubah sikap pelajar terhadap

pencapaian akademik pelajar. Dalam bab ini pengkaji menggunakan Ujian- t berpadanan

dalam melihat perbezaan antara sebelum dan selepas program intervensi.

Jadual 1.1 Statistik sampel berpadanan

RawatanIntervensi min N Sisihan piawai

SebelumIntervensi 68.57 30 7.09

Selepas intervensi 82.00 30 19.55

Jadual 1.2 Korelasi sampel berpadanan

Rawatan Intervensi N Korelasi ( r ) Sig.

sebelum & selepas 30 .673 .032*

*k<0.05

31

Jadual 1.3: Jadual Paired Samples Test menunjukkan hasil analisis ujian t sampel

berpadanan

Hipotesis Ho:Tidak terdapat perbezaan yang signifikan pada perubahan sikap terhadap

pencapaian akademik sebelum dan selepas rawatan intervensi.

Rawatan Min sisihan N t df sig. (2 tailed)Intervensi piawai

Sebelum (Pre) 13.43 20.09 30 2.55 29 .033*dan Selepas (post)

*k<0.05

Jadual Paired Samples Statistics (statsitik sample berpadanan ) menunjukkan hasil

statistik deskriptif iaitu bilangan subjek (N= 30 responden) , min untuk sebelum rawatan

ialah 68.57, dan selepas rawatan ialah 82.00, bagi sisihan piawai sebelum dan selepas

rawatan ialah 7.09 dan 19.55

Jadual 1.2 Paired Samples Correlations menunjukkan hasil analisis korelasi di antara

pemboleh ubah perubahan sikap terhadap pencapaian akademik sebelum dan selepas

program intervensi. Semakin besar nilai pekali korelasi menunjukkan semakin rapat

hubungan antara kedua-dua set skor itu atau semakin rapat hubungan antara kedua-dua

sampel itu, semakin kecil nilai ralat piawai dan semakin cekap kaedah ini. Merujuk

jadual Paired Samples Correlations, hasil menunjukkan pekali korelasi antara dua set

32

skor itu adalah sederhana kuat tetapi signifikan (r = .6.73, k < .05). keputusan yang

signifikan ini menjelaskan dua set skor itu di kumpul daripada individu yang sama atau

berkaitan.

Jadual 2.3 (Paired Samples Test) menunjukkan hasil analisis ujian t sampel

berpadanan. Keputusan ujian t menunjukkan terdapat perbezaan perubahan sikap

terhadap pencapaian akademik subjek sebelum dan selepas menerima rawatan intervensi

(t = 2.55, k <.05). manakala min bagi sebelum dan selepas program intervensi adalah

sebanyak 13.43.

Hasil analisis menolak hipotesis nol (t=2.55 (29), k<0.05. Hasil dapatan keputusan

menunjukkan terdapat perbezaan yang signifikan pada tahap pencapaian akademik

sebelum dan selepas program intervensi. Secara tidak langsung menunjukkan program

yang dijalankan di Sekolah Menengah Likas telah Berjaya mengubah sikap pelajar

tersebut berkaitan pencapaian akademik mereka.

33

BAB 4

PERBINCANGAN

Hasil analisis menolak hipotesis nol. Hasil dapatan keputusan menunjukkan terdapat

perbezaan yang signifikan pada tahap pencapaian akademik sebelum dan selepas program

intervensi. Secara tidak langsung menunjukkan program yang dijalankan di Sekolah

Menengah Likas telah Berjaya mengubah sikap pelajar tersebut berkaitan pencapaian

akademik mereka. Kajian ini turut disokong oleh Davidson yang turut mengkaji kaedah

pembelajaran koperatif dalam meningkatkan pencapaian akademik pelajar. Beliau

berpendapat kaedah pembelajaran koperatif banyak melibatkan pelajar dalam mengatasi

masalah pembelajaran mereka. Davidson (1990) telah membuat ringkasan terhadap

banyak kajian oleh pengasas PK dan menyatakan lebih dari 40% kajian tersebut

menunjukkan pencapaian murid adalah jauh lebih baik dengan pendekatan PK.

Penggunaan model sikap A-B-C dalam program intervensi ini banyak mengubah sikap

pelajar terhadap pencapaian akademik.

Kajian ini juga turut di sokong oleh pengkaji luar yang mengkaji keberkesanan

pembelajaran koperatif dari dalam dan luar negara, Johnson, Johnson dan Holubec

(1990), Kagan (1992) dan T. H. Gan & Wong (1995) mendapati bahawa ia membawa

kesan positif sama ada dari segi pencapaian akademik mahupun dari segi sikap, minat,

motivasi dan kemahiran sosial di kalangan murid.

Program ini lebih menfokuskan kepada 3 komponen dalam mengubah sikap

seseorang pelajar terhadap pencapaian akademik mereka. Antara konponen sikap ialah

34

komponen afektif (emosi), kompenen tingkah laku dan kognitif. Ketiga-tiga komponen

tersebut digunakan dalam intervensi ini. Dalam program intervensi ini pengkaji

menggunakan ketiga-tiga kompenen sikap adalah bertujuan untuk melahirkan sikap

asertif dalam diri, lebih bertanggungjawab terhadap sesuatu tugasan, melahirkan sifat

penumpuan khususnya dalam pembelajaran dan secara tidak langsung dapat mengubah

sikap yang negatif dalam pembelajaran seperti malas memberi tumpuan di dalam kelas,

ponteng sekolah dan sebagainya kepada nilai atau sifat yang lebih positif dalam

pembelajaran seperti sentiasa bertanggung jawab dalam tugasan, sering memberi

tumpuan, bersemangat untuk belajar dan sebagainya. Selain itu, hasil keputusan penilaian

ini juga turut disokong oleh Kajian kes yang dibuat oleh Lindquist (1995) ke atas kelas

audit mendapati pencapaian pelajar meningkat dengan kegunaan pembelajaran koperatif.

Di dalam situasi Pembelajaran koperatif, pelajar tidak mudah putus asa di dalam

menyelesaikan masalah tugasan di samping lebih bersifat terbuka untuk menerima

strategi-strategi alternatif (Duren & Cherrington, 1992).

PENILAIAN KESELURUHAN PROGRAM INTERVENSI

35

LIMITASI KAJIAN

Terdapat beberapa limitasi yang dihadapi oleh pengkaji. Anataranya ialah tidak dapat

melihat perbezaan antara lelaki dan perempuan kerana responden jantina itu tidak

seimbang kerana perempuan hanya 4 orang sahaja berbanding dengan pelajar lelaki

seramai 26 orang. Selain itu, pengkaji itu mengalami kekekangan masa untuk bersana

dengan responden kerana program ini hanya dijalankan mengikut waktu sesi

persekolahan sahaja iaitu bermula dari pukul 7.30 pagi sehingga 2 petang.

CADANGAN.

Dicadangkan bahawa kajian kesan pembelajaran koperatif terhadap sikap dan pencapaian

murid dalam pencapaian akademik dapat dijalankan untuk jangka masa yang lebih

panjang. Ini adalah kerana masa diperlukan untuk mengetahui latar belakang, gaya

pembelajaran, minat dan masalah yang dihadapi oleh seseorang murid sebelum guru atau

fasilitator dapat merancang aktiviti pengajaran-pembelajaran yang berkesan dengan

pembelajaran koperatif. Menurut T. H. Gan (1999), semua inovasi dalam pembelajaran

memerlukan masa untuk guru atau fasilitator mencari jalan pelaksanaan yang paling

sesuai dengan konteks kelasnya dan murid-murid pula perlukan masa untuk memahami

peranan mereka.

Cadangan kedua ialah mengadakan bengkel ‘kemahiran sosial’ untuk murid-

murid yang terlibat dalam kajian Pembelajaran koperatif. Menurut D. W. Johnson dan R.

36

T. Johnson (1989), Kagan (1992), untuk melaksanakan Pembelajaran koperatif dengan

berkesan, murid-murid perlu menguasai unsur-unsur kemahiran sosial yang penting

seperti kemahiran berkomunikasi, mengurus konflik, memimpin, membuat keputusan,

mendengar, memberi galakan dan mengikut giliran.

Cadangan ketiga ialah kajian kesan pembelajaran koperatif terhadap sikap dan

pencapaian murid, memberi peluang kepada pelajar untuk menunjukkan kemahiran yang

mereka ada. Jangan terlalu menyekat kemahiran pelajar, ini akan menyebabkan

perkembangan kognitif pelajar akan tersekat dan membantutkan perkembangan kreatif

pelajar. Selain itu banyakkan program-program yang lebih berunsurkan pembelajaran

koperatif. Dengan adanya program seumpama ini, akan membantu pelajar yang lemah

dalam pelajaran untuk memperbaiki diri mereka dan wujudkan “peer support network”

dalam memberi keberkesanan program pembelajaran koperatif.

37

BAB 5

KESIMPULAN

Pembelajaran dalam kumpulan dapat membantu ahli meningkatkan ketegasan diri. Pada

peringkat permulaan, mereka tidak berasa yakin dengan ahli yang lain, tetapi apabila

kejelekitan telah terbentuk dalam kumpulan, maka mereka berani untuk mengeluarkan

pendapat tanpa rasa tergugat dan terancam.

Semua pihak haruslah mengambil tindakan segera untuk membantu pelajar yang

menghadapi masalah dalam pencapaian akademik kerana mereka mempunyai potensi

dalam diri. Pembelajaran koperatif banyak memberi kesan yang positif khususnya dalam

meningkatkan pencapaian akademik pelajar. Pembelajaran koperatif mestilah dilakukan

dengan mencampurkan pelajar yang lemah dan pelajar yang mempunyai pencapaian yang

baik dan berkemahiran supaya pembelajaran tersebut lebih efisien dan berkesan. “Peer

support network” turut digunakan dalam membantu pelajar yang lemah, selain itu,

intervensi menggunakan pembelajaran koperatif ini sememangnya berkesan. Peranan

guru atau fasilitator amat penting dalam membentuk pelajar yang cemerlang. Selain itu

juga pelajar seharusnya di beri pendedahan yang positif dan guru tidak seharusnya

mengabaikan pelajar yang lemah. Jika guru melakukan perkara tersebut, keadaan ini akan

memberi kesan negatif yang besar dalam diri pelajar. Oleh itu, semua pihak harus

memainkan peranan khususnya ibu bapa dalam membentuk pelajar yang cemerlang,

gemilang dan terbilang.

38

RUJUKAN

Azizi Hj. Yahaya, Sharifuddin Ismail, Amir Hamzah Abdul & Halimah Ma’Alip. 2008.

Hubungan di Antara Konsep Kendiri Dengan Kemahiran Komunikasi Terhadap

Pencapaian Akademik Pelajar Di sekolah Menengah Di Johor Bahru:Fakulti

Pendidikan UTM Skudai Johor.

Cheah T. T., Adlan A., Baskaran N. dan Lim C. L. (2002). Keberkesaan Kaedah

Pembelajaran Koperatif dalam Pembelajaran Bacaan Pemahaman Teks di Kalangan

murid SJK(C) dan SJK(T), Jurnal Pendidikan MPSAH Jld 6, pp21-35.

Johnson, D. W., Johnson, R. T.,Johnson, J., & Anderson, D. (1976). Effects of

cooperative versus individualized instruction on student prosocial behavior, attitudes

toward learning, and achievement: Journal of Educational Psychology, 68(4), 446-

452.

Johnson, D. W., Johnson, R. T., & Scott, L. (1978). The effects of cooperative and

individualized instruction on student attitudes and achievement:Journal of Social

Psychology, 104,207-216.

Johnson, D. W., Maruyama, G., Johnson, R., Nelson, D., & Skon, L. (1981). Effects of

cooperative, competitive, and individualistic goal structures on achievement: A

meta-analysis. Psychological Bulletin, 89(1), 47-62.

39

LAMPIRAN

Gambar semasa intervensi dijalankan di sekolah Men. Keb. Likas

Ceramah motivasi “jalan pintas ke arahmencapai matlamat”Pengedaran soal selidik sebelum program

Nyanyian lagu Yakin Boleh selepasceramah untuk meningkatkan keyakinandiri dan motivasi dalam diri pelajar

Sesi LDK 1 mengenalpasti masalah pelajar ,fasilatator sebagai pemudah cara, peersupport network digunakan iaitudenganmencampurkan pelajar yang pandaidan kurang pandai bertujuan prosesmembantu pelajar lemah.

40

41