7/27/2019 Isu Kepelbagaian budaya

1/3

Isu : Kepelbagaian Budaya

Menurut Kamus Dewan Edisi Keempat, Budaya ialah tamadun, peradaban,

kemajuan fikiran, akal budi (cara berfikir, berkelakuan, dan sebagainya). Budaya

juga bermaksud suatu cara hidup yang diamalkan oleh kumpulan tertentu dan

meliputi sistem sosial, susunan organisasi ekonomi, politik, agama, kepercayaan,

adat resam, sikap dan nilai. Manakala menurut Noriati A. Rashid, Boon Pong Ying et

al, budaya dimaksudkan sebagai cara hidup manusia dari segi pemikiran,

kepercayaan dan perlakuan dalam sesuatu masyarakat yang diterima oleh ahli atau

anggotanya serta diwarisi secara turun-temurun. Oleh itu, kepelbagaian budaya

merujuk kepada masyarakat yang terdiri daripada pelbagai kaum seperti Melayu,

Cina, India, Kadazan, Murut, Iban dan sebagainya. Setiap kaum mempunyai budaya

masing-masing dan setiap budaya berbeza dari segi agama, bahasa, kepercayaan

dan sistem nilai.

Di sekolah kebangsaan yang terdiri daripada pelbagai kumpulan etnik atau

bangsa merupakan satu cabaran kepada guru untuk menangani isu kepelbagaianpemikiran, kepercayaan dan agama agar mewujudkan suasana bilik darjah yang

produktif dan mesra budaya. Perancangan dan perlaksanaan rapi perlu dibuat

supaya pendidikan pelbagai budaya berkesan dan bermakna kepada semua pelajar.

Banyak cara yang boleh dilakukan untuk menangani isu kepelbagaian

budaya. Antaranya ialah dengan menjadikan sekolah kebangsaan sebagai peneraju

sistem pendidikan Negara dan memastikan sokongan dan pembiayaan secara adil

kepada sekolah-sekolah agama rakyat, sekolah kebangsaan Cina dan Tamil,

sekolah mubaligh, sekolah vokasional dalam usaha bersama untuk meningkatkan

taraf pendidikan Negara. Selain itu, pihak kerajaan juga perlu memastikan supaya

setiap pelajar yang berkelayakan mendapat tempat di institusi pengajian tinggi awam

tanpa mengira latar belakang. Di samping itu juga, pihak yang berkenaan juga perlu

menyediakan biasiswa merit dan bantuan kewangan lain berasaskan keperluan

dengan keutamaan kepada pelajar miskin dari kawasan luar Bandar dan pedalaman.

7/27/2019 Isu Kepelbagaian budaya

2/3

Bukan itu sahaja, malah penekanan perlu diberikan kepada pelajar supaya

menguasai pelbagai bahasa termasuk Bahasa Inggeris, Bahasa Arab, Bahasa Cina

sebagai bahasa-bahasa utama dunia dan juga bahasa-bahasa ibunda.

Dalam pengajaran dan pembelajaran, guru boleh menggunakan bahan

kurikulum yang mewakili kumpulan etnik secara posItif dan pelajaran akan

menyeronokkan. Contohnya, dalam topik Pakaian Tradisional, guru boleh

menunjukkan gambar atau membawa pakaian tradisional pelbagai kaum dan pelajar

boleh meneliti serta menguasai pengetahuan tentang ciri-ciri unik setiap pakaian

tradisional. Persefahaman antara kaum akan lebih ketara lagi jika berlakunya

perkongsian pengetahuan mengenai budaya masing-masing. Selain itu, guru juga

harus berusaha untuk mengelakkan elemen salah faham dan tidak percaya sesama

bangsa pada masa depan. Sekiranya budaya ini tidak dielakkan, akan timbul rasa

prejudis dalam kalangan masyarakat yang pelbagai kaum dan akhirnya mula

membuahkan perasaan yang tidak ikhlas antara satu sama lain. Dalam usaha untuk

menjadikan Malaysia lebih cemerlang, setiap murid hendaklah diberi pendedahan

tentang aspek kepelbagaian budaya supaya mereka saling memahami antara satu

sama lain.

Isu ini juga boleh ditangani melalui kegiatan ko-kurikulum. Jika guru hanya

menumpukan kepada pembelajaran akademik semata bukan sahaja mewujudkan

masyarakat yang berorientasikan peperiksaan, tetapi juga malahirkan individu yang

sempit pemikirannya. Pihak sekolah perlu memainkan peranan dengan mengadakan

aktiviti yang menarik dan mencabar di sekolah-sekolah untuk memulihkan semula

kegiatan ko-kurikulum. Murid yang menjalani kegiatan ko-kurikulum yang terancang

ini akan bersikap terbuka dan mempunyai kebolehan serta memiliki pandangan yang

lebih baik terhadap kehidupan masa hadapan mereka walaupun hidup dalam

masyarakat yang pelbagai kaum.

Kita juga perlu memberikan lebih banyak ruang dan peluang untukmasyarakat berbilang kaum ini bercampur seperti mewujudkan program sekolah

7/27/2019 Isu Kepelbagaian budaya

3/3

berkembar di mana warga sekolah kebangsaan dan sekolah jenis kebangsaan

berkumpul bersama dan berinteraksi dalam aktiviti sukan atau aktiviti-aktiviti

kokurikulum yang lain. Para murid harus digalakkan untuk mengambil bahagian

dalam usaha pengintegrasian ini dengan memastikan aktiviti yang diadakan tersebut

adalah menyeronokkan dan mampu menarik minat dan perhatian generasi muda

hari ini.

Guru perlu berkemahiran menangani masalah kepelbagaian sosio-budaya

murid agar masalah guru syok sendiri dalam mengajar tidak berlaku. Seharusnya

guru perlu berkemahiran dalam pengajaran dan pembelajaran yang merangkumi

aspek perancangan dan pelaksanaan pengajaran dan pembelajaran yang dapat

menjamin kemajuan murid secara optimum. Sebagai seorang guru, perkara utama

yang perlu ditangani adalah seperti perancangan pengajaran dan pembelajaran

yang sesuai, spesifik dan relevan dengan objektif pembelajaran, persekitaran bilik

darjah,masa yang diperuntukkan dan profil murid mengikut tahap kecerdasan. Atau

secara mudahnya dapat dikatakan bahawa elemen yang perlu dikuasai oleh setiap

guru untuk menjadikan pengajarannya berkesan meliputi kesesuaian bahan

pengajaran,sumber pembelajaran,penglibatan aktif murid,penilaian

prestasi,pengukuran dan penambahbaikan. Selain itu guru perlu mahir dalam

menguruskan bilik darjah dan mengintegrasikan teknologi maklumat. Murid adalah

pelanggan manakala guru merupakan individu yang menawarkan perkhidmatan.

Oleh itu perkhidmatan yang diberi harulsha mengikut standard yang telah ditetapkan

oleh majikan KPM.

Secara kesimpulannya, kepelbagaian pelajar, gaya pembelajaran, dan

budaya merupakan 3 aspek penting serta secara tidak langsung menjadi cabaran

utama dalam menghasilkan pengajaran dan pembelajaran yang berkesan.

Kepekaan guru terhadap kepelbagaian ini adalah sangat penting dalam dunia

pendidikan. Apa jua cabaran yang mendatang, inilah dunia pendidikan yang sebenar

dalam menyatukan kepelbagaian pelajar yang pelbagai budaya.