Talak (penyelesaian terakhir)

Rujuk (penawar kepadatalak)

Idah (jamin suciannasab)

Fasakh(bendung)

Khuluk(bukti

keadilan)

Nusyuz(derhaka)

Zihar(menyamakan)

Li’an (masing-masingbela maruah sendiri)

CARA ISLAM MENGATASI

PUNCA BERLAKU

UNIT 1 : TALAK (JALAN PENYELESAIAN

TERAKHIR)

1.1 Pengertian talak

1. Dari segi bahasa bererti cerai ataumelepaskan ikatan.

2. Menurut istilah, talak ialah merungkaikanikatan perkahwinan dengan lafaz cerai, talak,atau yang mengandung maknakeduanya.

3. Contoh lafaz talak : “Aku ceraikanengkau” atau “Aku talakkan engkau”

4. Talak boleh berlaku dengan tulisan atauisyarat yang difahami.

1.2 Hukum Talak

• Apabila suami tidak memberi nafkah atau bertindak zalim terhadapisterinya

WAJIB

• Apabila isteri memiliki akhlak yang buruk dan tiada cara lain untukmemperbaikinya

SUNAT

• Menceraikan isteri tanpa sebab atau menceraikan isteri yang solehah

MAKRUH

• Melafazkan talak pada waktu yang diharamkan

HARAM

1.3 Rukun Talak

Suami

Isteri

Lafaztalak

1.4 Hikmat Talak

1. Peluang untuk memulakan hidup baru.

2. Memberi pengajaran dan keinsafan atas

kesilapan masing-masing.

3. Boleh mengurangkan tekanan perasaan.

4. Menyedarkan suami dan isteri tentang

kepentingan menghayati ajaran islam.

1.5 Jenis Talak

1. Dari aspek hukum :

Talak sunni Talak bid’i

talak yang tidak menyalahi syarak.Contoh:• isteri diceraikan dengan talak

satu atau dua ketika sucidaripada haid , nifas, dan tidakdisetubuhi.

• Surah At-Talaq : ayat 1“Wahai Nabi! Apabila kamumenceraikan isteri-isterimu, makahendaklah kamu ceraikan merekapada waktu mereka dapat(menghadapi) iddahnya (yang wajar),”

talak yang menyalahi syarakContoh:• isteri diceraikan ketika haid ,

nifas, atau ketika suci selepasdisetubuhi, serta isteridiceraikan dengan talak tiga.

2. Dari aspek kesan talak

Talak Raj’i Talak Ba’in

Talak satu atau dua yang belumtamat tempoh idahnya. Suami bolehmerujuk kembali isterinys semasaidah tanpa perlu kepada akad danmahar yang baru

Talak yang tidak boleh dirujukkecuali dengan akad nikah yang baru. Terbahagi kepada dua:

i. Talak ba’in sughra : Talak yang memerlukan akad nikahyang baru, merangkumi khuluk, fasakh, dan ila’.

ii. Talak ba’in kubra :Talak tiga yang mengharamkan bekassuami mengahwini semula bekasisterinya kecuali selepas isterinyaberkahwin laindan diceraikanselepas berlaku persetubuhan.*TIADA ERTI CINA BUTA YANG DIBENARKAN DALAM ISLAM

UNIT 2 : RUJUK (PENAWAR BAGI TALAK)

2.1 Pengertian Rujuk

1. Menurut bahasa bererti kembali, manakalamenurut istilah ialah suami mengambilkembali isterinya yang diceraikankepangkunnnya.

2. Suami boleh merujuk isteri yang diceraikandengan talak satu atau dua dalam tempohidah.

3. Firman Allah S.W.T dalam surah Al-Baqarah: ayat 228).Maksudnya :

“Suami berhak merujuk isteri mereka dalamtempoh tersebut (idah) sekiranya mereka mahu

berdamai.”

2.2 Hukum Rujuk

• Jika rujuk mendatangkan kemudaratan kepada isteri danmenzaliminya.

HARAM

• Jika penceraian dilihat lebih baik dan mendatangkan maslahah.

MAKRUH

• Juika rujuk membawa kebaikan

SUNAT

• Jika suami menceraikan salah seorang isterinya sedangkan dia belumlagi menyempurnakan pembahagian giliran bermalam untuk isteri yang diceraikan itu.

WAJIB

2.3 Rukun Rujuk

*KHAIFIAT RUJUK IALAH SUAMI MELAFAZKAN PERKATAAN

RUJUK DAN SUNAT DISAKSIKAN OLEH 2 ORANG SAKSI

Orang yang merujuk(suami) atau wakilnya

Orang yang dirujuk (isteri)

Lafaz rujuk (sighah)a) sighah sarih (jelas) seperti kata suami,

“Aku rujuk engkau”b)sighah kinayah (sindiran) seperti kata

suami, “Aku pegang kau kembali”

2.4 Syarat Rujuk

RUKUN SUAMI ISTERI SIGHAH

SYARAT a) Islamb) Balighc) Berakald) Kemahuan

sendiri (tidakdipaksa).

a) Islamb) Telah disetubuhi

oleh suamic) Bukan penceraian

secara fasakh ataukhuluk

d) Bukan dijatuhkantalak tiga

e) Masih dalamtempoh idah talakraj’i

a) Menggunakanlafaz rujuk. “Akurujuk engkau”

b) Tidak bertaklik. “Aku rujukengakau jikaengkau setuju”

c) Tidakditentukanmasa. “Akurujuk engkauselama tigabulan”

2.5 Hikmat Rujuk

1. Memberi ketenangan jiwa danm

menyatukan semula keluarga.

2. Pasangan berpeluang memperbaik

kelemahan dan kesilapan yang lalu.

3. Menyambung semula hubungan suami

isteri yang terputus.

4. Bertepatan dengan fitrah manusia yang

ingin kembali ke pangkal jalan apabila

melakukan kesilapan.

UNIT 3 : IDAH (PENANTI BAGI WANITA)

3.1 Pengertian Idah

1. Dari segi bahasa idah ialah tempoh

pengiraan.

2. Dari segi istilah ialah tempoh masa larangan

berkahwin yang wajib dipatuhi oleh isteri

selepas berpisah dengan suami.

3. Sebab berlaku idah:

Talak, kematian suami, fasakh, khuluk, dan

persetubuhan syubhah.

3.2 Jenis dan Tempoh Idah

IDAH PERCERAIAN HIDUP IDAH KEMATIAN SUAMI

STATUS ISTERI TEMPOH IDAH STATUS ISTERI TEMPOH IDAH

1. Hamil Hingga melahirkananak

1. Hamil Hingga melahirkananak

2. Tidak hamil Tiga kali suci haid 2. Tidak hamil Empat bulansepuluh hari

3. Putus haid Tiga bulan 3. Putus haid Empat bulansepuluh hari

4. Belumdisetubuhi

Tiada idah 4. Belumdisetubuhi

Empat bulansepuluh hari

3.3 Sebab Perbezaan Tempoh Jenis-Jenis

Idah

1. Idah perceraian hidup :

a) tempoh idah 3 kali suci bertujuan memastikan rahim

wanita bersih

b) tempoh idah hingga melahirkan anak adalah cukup

untuk menumpukan perhatian kepada penjagaan

kesihatan dan kandungannya.

2. Idah perceraian disebabkan kematian : tempoh idah

sesuai sebagai tanda perkabungan dan kesedihan.

3. Idah perceraian perempuan yang belum disetubuhi :

tiada idah kerana rahimnya masih bersih daripada

benih suaminya.

3.4 Hikmat Idah

1. Menjamin kesucian nasab.

2. Memberi peluang kepada suami dan

isteri untuk berbaik semula.

3. Memberi peluang berfikir dan menyesal

atas perbuatan masing-masing.

4. Menzahirkan kepentingan dan kesucian

ikatan perkahwinan.

5. Tanda bersedih dan penghormatan bagi

isteri yang kematian suami.

3.5 Perkara-perkara Yang Dilarang Semasa

IdahPERKARA YANG DILARANG SEMASA TEMPOH IDAH

TALAKSEMASA TEMPOH IDAH

KEMATIAN SUAMI

Peminangan Haram dipinang sama adasecara terang atau sindiran

Haram dipinang secaraterang, diharuskan secarasindiran.

Keluar dari rumah yang disediakan oleh suamitanpa keizinan

Tidak dibenarkan keluarrumah tanpa keizinansuami kecuali yang dibenarkan syarak

Tidak dibenarkan keluarrumah tanpa sebab kecualiyang dibenarkan syarak

Menghias diri i. Idah talak raj’i(diharuskan berhias)

ii. Idah talak nba;in(tidak disunatkanberhias)

Diharamkan berhias

Berkahwin Diharamkan berkahwindengan lelaki selainsuaminya

Haram berkahwin

UNIT 4 : FASAKH (MEMBENDUNG KEMUDARATAN

DALAM RUMAH TANGGA)

DAN KHULUK (BUKTI KEADILAN TERHADAP

WANITA)

ASPEK FASAKH KHULUK

DEFINISI Bahasa: Batal

Istilah : Pembatalan

ikatan perkahwinan

oleh pihak

kadi/mahkamah

syari’ah

Bahasa:Mencabut/

tanggal Istilah :

Perceraian antara

suami isteri dengan

lafaz talak khuluk atau

bayaran tertentu

Bahasa:Mencabut/

tanggal

Istilah : Perceraian

antara suami isteri

dengan lafaz talak

khuluk atau bayaran

tertentu

ASPEK FASAKH KHULUK

HUKUM Harus

SEBAB-SEBAB 1. Suami tidak memberinafkah zahir/batin.

2. Suami ber penyakityang sukar diubati

3. Suami melakukankezaliman

4. Suami hilang /ghaib(Mazhab Hanbali – 6 bln, Mazhab Maliki -1 tahun, dan Mazhab as-Syafi’e – 4thn)

5. Suami murtad

Atas permintaan isteri

KESAN Tidak boleh dirujuk dalam masa edah, tetapi bolehnikah semula

ASPEK FASAKH KHULUK

PROSES 1. Isteri menuntut fasakh2. Mahkamah Syari’ah

menyiasat3. Jika sabit aduan,

mahkamah akanmembubarkanperkahwinan

Isteri meminta diceraikandengan tebus talaksebanyak RM 1000, suamimelafazkan : Aku talakkanengkau dengan bayaransebanyak itu

HIKMAH 1. Mengelakkankemudaratan terhadapisteri

2. Peringatan kepadasuami agar melaksana-kan tanggungjawab

3. Menyelamatkanaqidah isteri/ anakdaripada suami murtad

1. Penghormatan kepadaisteri

2. Mengelakkan nusyuz3. Mengelakkan sifat ego

suami yang sukamenyalahguna kankuasa sebagai ketuakeluarga

UNIT 5 : NUSYUZ (PEMUSNAH

KEBAHAGIAAN)

5.1 Pengertian Nusyuz

1. Bahasa : derhaka/ingkar

2. Istilah : Keengganan isteri menunaikankewajipan terhadap suami tanpa alasanyang munasabah mengikut syarak.

5.2 Hukum Nusyuz

Haram dan malaikat melaknat isteri yang nusyuz (Riwayat Al-Bukhari dan Muslim)

5.3 Perkara-perkara yang boleh membawakepada nusyuz

1. Enggan melayan suami ke tempat tidur.

2. Keluar rumah tanpa izin

3. Melakukan kekasaran; perkataan/perbuatan

4. Ingkar perintah suami

5. Membenarkan lelaki lain yang tidakdisukai suami memasuki rumah ketikaketiadaan suami.

5.4 Kesan nusyuz

1. Hilang hak nafkah daripada suami

2. Hilang hak giliran bermalam

5.5 Akibat buruk nusyuz

1. Suami : hilang pertimbangan dan akanbertindak kasar terhadap isteri.

2. Keluarga : anak-anak hilang rasa hormatkepada kedua-dua ibu bapa.

3. Masyarakat : hubungan antara keluargaakan terjejas.

5.6 Adab mendidik isteri yang nusyuz

1. Memberi nasihat dengan penuh hikmah

2. Memisahkan tempat tidur

3. Memukul dengan tujuan mendidik.

5.7 Syarat-syarat memukul isteri nusyuz

1. Tidak keterlaluan hingga mencederakannya

2. Tidak memukul dibahagian yang sensitif

3. Memukul dengan tujuan mendidik

4. Memukul dengan alat yang tidakmembahayakan.

UNIT 6 : ZIHAR (AMALAN MASYARAKAT

JAHILIAH)

6.1 Pengertian Zihar

1. Bahasa : belakang

2. Istilah : suami menyamakan isterinya ataumana-mana anggotanya dengan ibunya ataudengan mana-mana perempuan muhrambaginya.

6.2 Hukum Zihar

Haram dan berdosa besar

6.3 Rukun dan Syarat Zihar

RUKUN SYARAT

Suami i. Baligh

ii. Berakal

iii. Sah talak (tidak sah menziharkan isteri

dalam iddah bain)

iv. Kemahuan sendiri

Isteri i. Isteri yang sah

ii. disandarkan kepada isterinya atau mana-

mana anggotanya.

Orang yang diserupakan i. Perempuan

ii. Mahram suami : keturunan, penyusuan

dan persemendaan.

Sighah i. Lafaz yang digunakan jelas dan khusus -

tidak memerlukan niat. ( “Engkau bagiku

seperti belakang ibuku sebagai kiasan

kepada perhubungan kelamin” )

ii. Lafaz tidak jelas/khusus – ia memerlukan

niat ( ‘’Engkau bagiku seperti mata atau

kepala ibuku’’ )

Langkah-langkah mengelakkan zihar

1. Suami hendaklah mengawal kemarahan

2. Memahami konsep zihar

3. Tidak mengikut sifat arab jahiliah

Kifarat Zihar

1. Memerdekakan seorang hamba

2. Jika tidak mampu, suami berpuasa dua bulanberturut-turut

3. Jika tidak mampu, memberi makan 60 orang fakir miskin dengan kadar secupak (beras) seorang

Akibat Zihar

1. Suami mendapat kemurkaan Allah kerana

mengharamkan persetubuhan yang halal

2. Suami isteri haram melakukan

persetubuhan

3. Suami wajib membayar kifarat

4. Zihar menjatuhkan maruah isteri.

UNIT 7 : LIAN (MEMBELA MARUAH SUAMI

ISTERI)

7.1 Pengertian Lian

1. Bahasa: laknat

2. Istilah :

sumpah suami yang disertakan dengan

laknat daripada Allah untuk menolak

hukuman qazaf disebabkan tuduhan zina

terhadap isteri atau untuk menafikan nasab.

sumpah isteri yang diseetakan dengan

kemurkaan Allah untu menolak tuduhan zina

suaminya

7.2 Sebab berlaku li’an

1. Suami menuduh isteri melakukan zina tanpa

4 orang saksi – akan dikenakan hukuman

qazaf iaitu 80 kali sebatan. Untuk

mengelakkan hukuman ini suami hendaklah

berli’an.

2. Isteri yang dituduh akan dikenakan

hukuman rejam sampai mati jika mengaku

salah atau menolak untuk berli’an.

7.3 Proses Li’an

1. Suami bersumpah di hadapan hakim : “Aku bersaksi

dengan nama Allah bahawa tuduhan zina terhadap

isteriku adalah benar “ (4 kali). Sumpah yang kelima :

“Sesungguhnya laknat Allah akan menimpa diriku jika aku

berdusta dalam membuat tuduhan zina terhadap isteriku”

2. Isteri bersumpah di hadapan hakim : “Aku bersaksi

dengan nama Allah bahawa tuduhan zina yang dibuat

oleh suamiku terhadap diriku adalah dusta” (4 kali) .

Sumpah yang kelima : “Sesungguhnya kemurkaan Allah

akan menimpa diriku jika tuduhan suamiku adalah benar.”

7.4 Kesan Li’an

1. Suami isteri terpisah

2. Mereka tidak boleh berkahwin selama-

lamanya

3. Suami yang membuat tuduhan terlepas dari

hukuman qazaf

4. Isteri akan dikenakan hukuman hudud zina

jika tidak menolak tuduhan dengan li’an

5. Anak yang dinafikan akan ternafi nasabnya

daripada suami yang bersumpah

6. Isteri berhak menuntut nafkah bagi anak

yang tidak dinafikan nasabnya.

7.5 Hikmah Li’an

1. Suami dapat mencari jalan penyelesaian

dengan cara adil dan diredai Allah

2. Isteri dapat menjaga maruahnya daripada

tuduhan

3. Suami dapat mempertahankan kesucian

nasabnya

-TAMAT-