KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIAjknsel.moh.gov.my/.../kesihatan_ibu/article12.pdfdi Peringkat...

PROTOKOL PENGENDALIANAmalan Perancang Keluargayang Berkesan di Kalangan

Pelanggan Berisikodi Peringkat Penjagaan

Kesihatan Primer

MOH/K/ASA/57.13 (BP)

KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIAfh.moh.gov.my


PROTOKOL PENGENDALIAN AMALANPERANCANG KELUARGA YANG BERKESAN

DI KALANGAN PELANGGAN BERISIKODI PERINGKAT PENJAGAAN

KESIHATAN PRIMER

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KESIHATAN KELUARGAKEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA

KEMASKINI MAC 2014

1

PRO

TOK

OL

PEN

GEN

DAL

IAN

AM

ALAN

PER

ANCA

NG

KEL

UAR

GA

YAN

G B

ERK

ESAN

DI K

ALAN

GAN

PEL

ANG

GAN

BER

ISIK

OD

I PER

ING

KAT

PEN

JAG

AAN

KES

IHAT

AN P

RIM

ERKANDUNGAN PERKARA MUKASURAT1. Objektif Protokol 22. Pengenalan 23. Latar belakang 34. JustifikasiPemilihanIndikator 35. Indikator,FormuladanStandard 4 5.1 DefinisiPelangganBerisikodanPelangganBerisikoBerdaftar6. Objektif 5 6.1 ObjektifAm 6.2 ObjektifKhusus7. Definisi 5-78. CartaAlirPengendalianPelangganPerancangKeluargaBerisiko 8-99. Model of good care:Langkah-langkahPentingDalam PerkhidmatanPerancangKeluarga 10 9.1 MengenalpastiKumpulanBerisikoUntukHamil 10 9.2 PendaftaranPelanggan 11 9.3 KhidmatKaunseling 11 9.4 PenggunaanBukuPanduanKriteriaKelayakanPerubatandan SoalJawabAmalanPenggunaanKaedahKontraseptif 13 9.5 PengesananKesKeciciran 13 9.6 PengurusanBekalanBahanKontraseptif 1510. LaporanAktivitiPerancangKeluarga 15 10.1FormatLaporan/RetenDiSetiapPeringkat11. Rujukan 1612. Lampiran 17

QAP/PK/01 SenaraiSemakKeadaanKehamilanBerisiko 18 QAP/PK/02aKadPerancangKeluargaSementara 19 QAP/PK/02bKadTemuJanji 21 QAP/PK/03 ProsedurOperasiPiawaiBagiAktivitiPerancang 23-30 KeluargaBerisiko QAP/PK/06 PanduanProsesKaunselingPerancangKeluarga 31 QAP/PK/07 PanduanMengesanKesKeciciranPerkhidmatan 32 PerancangKeluarga QAP/PK/09 PanduanPenyediaanAnggaranKeperluanDanUrusan 33 PembelianBahanKontraseptif(PeringkatPejabat KesihatanDaerah) QAP/PK/10 PanduanPengawalandanPemantauanStokKontraseptif 34-35 diKlinikKesihatandanKlinikDesadanCartaAlirKawalan danPemantauanStokKontraseptifdiKlinikKesihatandan Klinik Desa QAP/PK/11 SenaraiSemakUrusanBekalanBahanKontraseptif 36 QAP/PK/20 BukuDaftarKes-kesBerisikoYangDikesan 37 QAP/PK/20aArahanMengisiBukuDaftarKes-KesBerisikoYang 38 Dikesan QAP/PK/21 LaporanBulanan/TahunanAmalanPerancangKeluarga 39 (Pind.3/2014)BerkesandiKalanganPelangganBerisiko– IndikatorPenggunaan QAP/PK/21a ArahanMengisiLaporanAmalanPerancangKeluarga 40 (Pind.3/2014)YangBerkesanDiKalanganPelangganBerisiko- IndikatorPenggunaan QAP/PK/22 LaporanBulanan/TahunanAmalanPerancangKeluarga 41 (Pind.3/2014)BerkesandiKalanganPelangganBerisiko– IndikatorKualiti QAP/PK/22a ArahanMengisiLaporanAmalanPerancangKeluarga 42 (Pind.3/2014)YangBerkesanDiKalanganPelangganBerisiko- IndikatorKualiti QAP/PK/23 ContraceptiveEffectivenessRatesofUnintended 43 Pregnanciesper100Women 12. Penghargaan 44

PRO

TOK

OL PEN

GEN

DALIAN

AMALAN

PERAN

CANG

KELU

ARG

AYAN

G BER

KESAN

DI K

ALANG

AN PELAN

GG

AN BER

ISIKO

DI PER

ING

KAT PEN

JAGAAN

KESIH

ATAN PR

IMER

21. Objektif Protokol

Protokolinimenggariskanlangkah-langkahpemantauandanpenilaianpelaksanaanaktivitiperancangkeluargamenggunakanindikatorkualitisebagaipengukurkepadakeberkesanandankualitiperkhidmatanyangdiberikankepadapelanggan.

2. Pengenalan

2.1 Sejak 1966, Lembaga Penduduk dan Pembangunan Keluarga Negara(LPPKN) bertanggungjawab dalam melaksanakan dan mengkoordinasiprogramperancangkeluarganegara.ObjektifjangkapanjangadalahuntukmengurangkankadarpertumbuhanpendudukMalaysiadaripada3%kepada2%dalam tempoh20 tahun.Dari tahun2000hingga2010,puratakadarpertumbuhanpenduduktelahmenurunkepada2%1.

2.2 Setiap tahun anggaran seramai 585 ribu wanita mati akibat daripadakomplikasikehamilandankelahiran.25%-33%daripadajumlahkematianwanitadalamusiareproduktifdinegara-negarasedangmembangunadalahkematianibuhamil.Beberapakajianjugamendapatiamalan perancang keluargaadalahrendahiaitudalamlingkungan38% - 54%dikalanganibu berisiko tinggi. Kadar prevalen kontraseptif di Malaysia pada tahun2004adalahrendahiaitusebanyak51.8%2berbandingnegara-negarajiransepertiThailandiaitusebanyak72%3.

2.3 Kehamilandikalanganwanitayangberisikotinggiadalahmerbahayakepadakesihatanibudanjugabayi.AktivitiperancangkeluargaperluditumpukankepadawanitaberisikotinggidanianyaselarasdenganwawasanKementerianKesihatanMalaysia:

“Malaysia akan menjadi sebuah negara terdiri daripada individu, keluarga dan masyarakat yang sihat melalui sistem kesihatan yang adil dan saksama, cekap, mampu disediakan dan diperolehi, berteknologi dan bersesuaian dengan persekitaran.”

Ianya juga bertujuan untuk mencapai sasaran MDG 4 dan MDG 5 iaitumenurunkan kadar kematian ibu serta kadar kematian kanak-kanak.Ini termasuk meningkatkan kecapaian sejagat perancang keluarga sertakesihatanreproduktif.

2.4 Justeru itu, adalah penting diwujudkan satu indikator dalam bentukkualitatif bagi aktiviti perancang keluarga. Sebelum ini indikator dalambentukkuantitatifmemangsediaadasepertibilanganpenerimabarudanulangandanjeniskontraseptifyangseringdigunakan.

2.5 Antaraimpakkepadapelaksanaanindikatoriniadalah:

a. Meningkatkan produktiviti dan sosio-ekonomiwanita dalam golonganumurreproduktif(15–49tahun)padatahapyangoptimum.

b. Menurunkankadarkehamilandankematiandikalanganwanitaberisikotinggi.

c. Mengurangkan morbiditi dan mortaliti kanak-kanak dikalangankehamilanberisikotinggi.

1 BahagianPerangkaanMalaysia2 Malaysia Population Family Survey 2004,LPPKN3 World Health Statistics 2006

3

PRO

TOK

OL

PEN

GEN

DAL

IAN

AM

ALAN

PER

ANCA

NG

KEL

UAR

GA

YAN

G B

ERK

ESAN

DI K

ALAN

GAN

PEL

ANG

GAN

BER

ISIK

OD

I PER

ING

KAT

PEN

JAG

AAN

KES

IHAT

AN P

RIM

ER3. Latar Belakang

3.1 Kementerian Kesihatan mula mengambil alih sepenuhnya aktivitiperancangkeluargadariLPPKNmulaitahun1999apabilaagensitersebutmengalami pengstrukturan semula.Walau bagaimanapun, LPPKNmasihbertanggungjawab mengawasi isu kependudukan dan pembangunankeluargasertapengurusandataberkaitanperancangkeluarga.

3.2 Sejajardenganmatlamat sistempenjagaankesihatan iaitukesejahteraan/wellness focus, maka perancangan keluargamerupakan salah satu aspekyangmenentukankesejahteraanseseorangindividudansesebuahkeluarga.

3.3 Di peringkat antarabangsa, dalam konferen berkaitan penduduk danpembangunan(ICPD)padatahun1994menyatakan;

‘the aim of family planning programmes must be enable couples and individuals to decide freely and responsibly the number and spacing of their children and to have information and means to do so and to ensure informed choices and make available a full range of safe and effective methods…..’(ICPD,7.12).

3.4 Selainitu,salahsatutunggak‘safe motherhood initiative’ ialahperancangkeluarga.Laporanpenyiasatansulitkematian ibuhamil tahun2001-2005mendapati60%-70% kematian ibu berlaku di kalangan ibu-ibu hamiltidakmengamalkansebarangkaedahperancangkeluarga4.

3.5 JarakkehamilanyangdisyorkanolehJawatankuasaTeknikalKebangsaanbagiPenyiasatanKematianIbuadalah 2 tahunagaribukembalipulihdarisemuaaspek(fizikal,fisiologi,emosi,mental,sosial,ekonomidanlain-lain)5.

4. Justifikasi Pemilihan Indikator

4.1 IndikatorsediaadabagimengukurkeberkesananaktivitiperancangkeluargaKKM kebanyakannya lebih bersifat kuantitatif. Selaras dengan perananutamayangdimainkanolehkementeriandalamaktivitiperancangkeluarga,sewajarnyaindikatorberbentukkualitatifdiwujudkan.

4.2 Pengamal berisiko untuk kehamilan diberi penekanan sebagai kumpulansasarkeranasetakat ini tiadadatayangdapatmemberikanstatusamalanperancangkeluargadikalanganmereka.

4.3 Kaedahperancangkeluargakod1iaitupilkontraseptifhormonal,alatdalamrahim,suntikan, implandansteralisasiditetapkansebagaiamalan yang berkesanberdasarkankaedahperancangkeluargayangmempunyaiPearl Index kurangdari9.Kondomtidakdimasukkandalamkaedahperancangkeluargakod1walaupunPearl Indexnyakurangdari9denganpenggunaanyangbetulkeranasukaruntukdipantau6.

4 Report on The Confidential Enquiries Into Maternal Deaths in Malaysia 2001-2005, Division of Family Health Development, Ministry of Health Malaysia, 2008).5GarispanduanIbu-ibuberisiko,1989,surahAl-Baqarahayat2336Rujukan:FamilyPlanningAGlobalHandbookForProviders–JohnHopkins,WorldHealthOrganization,UnitedStatesAgencyforInternationalDevelopment,2008)

PRO

TOK

OL PEN

GEN

DALIAN

AMALAN

PERAN

CANG

KELU

ARG

AYAN

G BER

KESAN

DI K

ALANG

AN PELAN

GG

AN BER

ISIKO

DI PER

ING

KAT PEN

JAGAAN

KESIH

ATAN PR

IMER

45. Indikator, Formula dan Standard

** PENGIRAANNUMERATORDANDENOMINATORBAGIPROTOKOLINIHANYAMENGAMBILKIRA WARGANEGARA MALAYSIA DAN LEGAL IMMIGRANTS SAHAJA

Indikator Penggunaan

Formula Std Skop

Peratus Pelanggan berisikoyangmengamalperancangkeluargakod1dalamtahunsemasa

JumlahPelangganberisikoyangamalkod1padatahunsemasa ---------------------------------X100JumlahPelangganberisikoyangberdaftarpadatahunsemasa

80%

KeberkesananKaunseling

Indikator Kualiti Formula Std

Peratus Pelanggan berisikoyangmengamalperancangkeluarga berkesan

JumlahPelangganberisikoyangberjayaamal ---------------------------------X100JumlahPelangganberisikoyangberdaftar

*Pelangganberisikoyangberjayaamalialah:

•Menggunakankaedahperancangkeluargakod1selama2tahunatauminimum18bulanbagiibupostnatalyangmengamalkanLAMdalamtempoh6bulanpertama.

DAN

•Tidakhamildalamtempoh2tahundarimulaamalatau2tahundaritarikhbersalinbagiibupostnatal.

70%

5.1 Definisi Pelanggan Berisiko dan Pelanggan Berisiko Berdaftar:

5.1.1 Pelanggan berisiko adalah pelanggan yang mempunyai keadaankehamilan berisiko mengikut lampiran QAP/PK/01. Mereka iniberpotensimendapatmorbiditidanmortalitisekiranyahamil.

5.1.2 Pelanggan berisiko yang berdaftar ialah pelanggan berisiko yangdidaftardalamBukuDaftarKes-KesBerisikoYangDikesan(lampiranQAP/PK/20).

5

PRO

TOK

OL

PEN

GEN

DAL

IAN

AM

ALAN

PER

ANCA

NG

KEL

UAR

GA

YAN

G B

ERK

ESAN

DI K

ALAN

GAN

PEL

ANG

GAN

BER

ISIK

OD

I PER

ING

KAT

PEN

JAG

AAN

KES

IHAT

AN P

RIM

ER6. Objektif

6.1 Objektif Am

Mengurangkanmorbiditidanmortalitidikalanganibudananakakibatkehamilandan/ataukomplikasikehamilanmelalui amalanperancangkeluargayangberkesan.

6.2 Objektif Khusus

•• Memastikanperkhidmatanperancangkeluargamengikutmodel of good careyangtelahditetapkan.

•• Menentukan keberkesanan kaunseling dalam memberikanperkhidmatan perancang keluarga iaitu menggunakan kod 1 padatahun semasa (indikator penggunaan) dan berterusan selama 2tahun(indikatorkualiti).

7. Definisi

7.1 Pelanggan Pelangganperkhidmatanperancangkeluarga.

7.2 Pelanggan wanitayanglayak

Semua wanita dalam kumpulan reproduktif yangberpotensiuntukhamil.

7.3 Pelanggan berisiko

Pelanggan yang dikesan mempunyai risikoberpandukan senarai keadaan kehamilan berisiko(lampiran QAP/PK/01).

7.4 Pelanggan berisiko berdaftar

Pelanggan yang dikesan mempunyai risikoberpandukan senarai keadaan kehamilan berisiko(lampiran QAP/PK/01) dan didaftarkan dalamBuku Daftar Kes-Kes Berisiko Yang Dikesan(lampiran QAP/PK/20).

7.5 Pengamal Penerima baru, penerima ulangan dan pengamal semula perancang keluarga.

7.6 Pengamalperancangkeluarga berisiko

Pengamalperancangkeluargayangdikesanmempunyai risiko berpandukan Senarai KeadaanKehamilanBerisiko(lampiran QAP/PK/01).

7.7 Pelanggan berisikoyangberjayaamal

Pengamalperancangkeluargaberisikoyangberjayamengamalkaedahperancangkeluargakod1selama2tahunatauminimum18bulanbagiibupostnatalyang mengamal kaedah LAM selama 6 bulanpertama DAN tidak hamil dalam tempoh 2 tahundarimulaamalatau2tahundaritarikhbersalinbagiibupostnatal.

7.8 PearlIndex Bilangan kehamilan yang terjadi semasamenggunakan kaedah perancang keluarga yangkhusus bagi setiap 100 wanita dalam tempohsetahun.

PRO

TOK

OL PEN

GEN

DALIAN

AMALAN

PERAN

CANG

KELU

ARG

AYAN

G BER

KESAN

DI K

ALANG

AN PELAN

GG

AN BER

ISIKO

DI PER

ING

KAT PEN

JAGAAN

KESIH

ATAN PR

IMER

67.9 Kaedah

perancangkeluargakod1

Kaedah perancang keluarga yang mempunyaiPearl Index kurang dari 9iaitukaedahsterilisasi(vasektomi, ligasi tiub), kaedah hormonalkontraseptif (oral, suntikan, implant) dan kaedahalatdalamrahim.

7.10 Kaedahperancangkeluargakod2

Kaedah perancang keluarga halangan sepertikondom dan cervical cap yang mempunyai Pearl Index dari10hingga32(lampiranQAP/PK/23).

7.11 Kaedahperancangkeluargakod3

Kaedah perancang keluarga semulajadi sepertikaedahkepekatanmucusservikal(Billing’s method),kalendar,azaldanLactational Amenorrhea Method (LAM)dantradisionalyangmempunyaiPearl Index 25 dan ke atas.

*Lactational Amenorrhea Method (LAM) tidak dikira sebagai kaedah perancang keluarga yang berkesan kerana tempoh keberkesanannya tidak sampai 2 tahun. Walaubagaimanapun ia merupakan satu kaedah perancang keluarga yang berkesan jika diamalkan dalam tempoh enam bulan pertama selepas bersalin dengan Pearl Index 2.

7.12 Pelanggan berisiko pindahmasuk

Pengamal perancang keluarga yang telahdidaftarkan di luar kawasan operasi sebagai kesberisikotetapitelahberpindahmasukdanmembuatlawatansusulandifasilitikesihatanbarusekurang-kurangnyaselama3bulan.

(Nota: bagi mereka yang masuk sementara,hanya bekalan kontraseptif diberi tanpa perludidaftarkan)

7.13 Pelanggan berisiko pindahkeluar

Pelanggan/Pengamalberisikoyangtelahdidaftarkandidalamsuatukawasanoperasisebagaikesberisikotetapi:

•telahbermastautinketempatlainiaitu melebihi 3 bulandaritarikhtemujanjidan/atau;

•mendapatkanbekalankontraseptifdarimana-manaagensilainmelebihi3bulan.

7.14 Pelanggan berisiko berhentiamal

Pengamalperancangkeluargaberisikoyangberhentimengamalselepas3bulandaritarikhtemujanji.

7

PRO

TOK

OL

PEN

GEN

DAL

IAN

AM

ALAN

PER

ANCA

NG

KEL

UAR

GA

YAN

G B

ERK

ESAN

DI K

ALAN

GAN

PEL

ANG

GAN

BER

ISIK

OD

I PER

ING

KAT

PEN

JAG

AAN

KES

IHAT

AN P

RIM

ER

7.15 Pelanggan berisikoyangmenjadipengamalkekal

Pelanggan yang telah menjalani sterilisasi (ligasitiub/vasektomi). Didaftarkan sekali sahajadalamPKW101Pind.2/2007dandikekalkandalamdaftar.

Bagi pengiraan indikator kualiti, pelanggan inihanya diambil kira pada tahun pertama didaftarsebagaipengamal.Pengamalinitidakperludidaftarsebagai pengamal semula setelah tamat tempoh 2tahun.

7.16 Pelanggan cicir

Pelangganyangtidakhadiruntuktemujanjiselepas1minggudaritarikhtemujanjiyangdiberi.

7.17 IndikatorKualiti

Peratus Pelanggan berisiko yang berjaya amalkaedah perancang keluarga kod 1 selama 2 tahun atau minimum 18 bulan bagi ibu postnatal yangmengamal kaedah LAM selama 6 bulan pertamadantidakhamildalamtempoh2tahun.

7.18

IndikatorPenggunaan

PeratusPelangganberisikoyangdidaftarmengamalkaedah perancang keluarga kod 1 dalam tahunsemasa.

PRO

TOK

OL PEN

GEN

DALIAN

AMALAN

PERAN

CANG

KELU

ARG

AYAN

G BER

KESAN

DI K

ALANG

AN PELAN

GG

AN BER

ISIKO

DI PER

ING

KAT PEN

JAGAAN

KESIH

ATAN PR

IMER

88. Carta Alir Pengendalian Pelanggan Perancang Keluarga Berisiko

Setujuamalkod1

Kod 2• DaftardalamPKW 101Pind.2/2007• BukaKadPerancangKeluarga(PKW1(a)/06)

• TagkanKadPerancangKeluargatanpatarikh(rujukpanduanmelekattag9.2.4)

Kod 3 dan Tidak amal• BukaKadPerancangKeluargaSementara

(QAP/PK/02)

BerikaunselingberpandukanQAP/PK/06

Rujuk Pegawai Perubatan untuk Kaunseling

Setujuamal/tukarkodkaedah

Nota : *Sumber rujukan (Entry Points) seperti di 9.1.2*Kes antenal diberikan Kad Perancang Keluarga Sementara dan Kaunseling. Pendaftaran dibuat selepas kelahiranRME- Routine Medical ExaminationMEC - Medical Eligibility Criteria for Contraceptive useSPR - Selected Practice Recommendations for Contraceptive Use

Lakukanpemeriksaan

fizikal

TentukankaedahberpandukanMEC/SPR

Bekalkankontraseptif

RME

RujukPegawai

Perubatan

DaftarpelanggandalamBukuDaftarKes-KesBerisikoYangDikesan(QAP/PK/20)

TerimaPelangganBerisiko*

Beripendidikankesihatan,nasihat&motivasi

B

A

Masalah

• DaftardalamPKW101Pind.2/2007

• BukaKadPerancangKeluarga(PKW1(a)/06)

• TagkanKadPerancangKeluargadancatattarikh

(rujukpanduanmelekattag9.2.4)

Ya

Ya

Tidak

Tidak

Ya

Tidak

9

PRO

TOK

OL

PEN

GEN

DAL

IAN

AM

ALAN

PER

ANCA

NG

KEL

UAR

GA

YAN

G B

ERK

ESAN

DI K

ALAN

GAN

PEL

ANG

GAN

BER

ISIK

OD

I PER

ING

KAT

PEN

JAG

AAN

KES

IHAT

AN P

RIM

ER

Tagkan warna ungudancatatkantarikhtamat(rujukpanduanmelekat

tag9.2.4)

Kenalpastipuncadanlakukan

penambahbaikan

Beritarikhtemujanjiakan

datang

Berhentiamal

Kemaskinirekod

BuatpenilaiansemasatindaksusulmengikutSenaraiSemakTindaksusulpadaKad

PerancangKeluarga

Beritarikhtemujanji

Tidak

Tidak

TiadaTidak

Ya

Ya

AdaYa

Ambiltindakansusulan

(telefon/lawatankerumah)

A

Datang Ke Klinik

Semaktempohamalanperancangkeluargapelanggandalam

PKW101Pind.2/2007

Penilaiansemularisiko

DaftarsemuladalamkohotbaruQAP/PK/20

Setuju teruskan amal

Amalkaedahselama2tahun/18bulan

B

SilarujuklampiranQAP/PK/03ProsedurOperasiPiawaiBagiAktivitiPerancangKeluargaBerisikosebagaipenerangankepadacartaalirdiatas.

PRO

TOK

OL PEN

GEN

DALIAN

AMALAN

PERAN

CANG

KELU

ARG

AYAN

G BER

KESAN

DI K

ALANG

AN PELAN

GG

AN BER

ISIKO

DI PER

ING

KAT PEN

JAGAAN

KESIH

ATAN PR

IMER

109. Model of Good Care: Langkah-Langkah Penting Dalam Perkhidmatan

Perancang Keluarga

Terdapat6 langkah pentingdalamperkhidmatanperancangkeluarga.Sekiranyaperkhidmatanyangdiberitidakmemenuhikeperluanyangditetapkan,makaakanmenjejaskankualitiperkhidmatantersebut;

9.1 Mengenalpastikumpulanberisikountukhamil

9.2 Pendaftaranpelanggan

9.3 Khidmatkaunseling

9.4 PenggunaanBukuPanduanKriteriaKelayakanPerubatandanSoalJawab AmalanPenggunaanKaedahKontraseptif(MOH/K/ASA/42.06(HB)

9.5 Pengesanankeskeciciran

9.6 Pengurusanbekalanbahankontraseptif

Sekiranya perkhidmatan yang diberi tidakmemenuhi keperluan yang ditetapkan,makaiaakanmenjejaskankualitiperkhidmatanyangdiberi

9.1 Mengenalpasti Kumpulan Berisiko Untuk Hamil (Entry Points)

9.1.1 Prosesmengenalpastikumpulanyangberisikountukhamilmerupakanlangkah pertama yang penting dalam pemberian perkhidmatanperancangkeluarga.

9.1.2 Pelanggan ialahwanita yang layakyangbolehdikenalpastidari sesiklinik berikut:

•• Perkhidmatanprakehamilan•• PerkhidmatanAntenatal•• PerkhidmatanPostnatal

- Pendaftarankesberisikodibuatsemasakedatangan postnataldalamQAP/PK/20

•• PerkhidmatanPesakitLuar•• KlinikPakarHospital•• WadAntenatal/Postnatal•• KlinikBergerak•• Klinik1Malaysia•• KlinikBergerak1Malaysia•• Pelanggan‘walk in’keperkhidmatanperancangkeluarga

9.1.3 Petugaskesihatanbolehmengenalpasti faktorrisikopelangganyanglayak berpandukan senarai keadaan kehamilan berisiko seperti dilampiranQAP/PK/01.

9.1.4 PelangganyangberisikoyangdikenalpastiperludidaftardalamBukuDaftarKes-KesBerisikoYangDikesanQAP/PK/20.

9.1.5 KesAntenatal yangberisiko tinggi ditagkanbirudi sebelahkiri kadantenatalKIK/1(a)/96danKIK/1(b)/96TANPAdidaftardalamQAP/PK/20

11

PRO

TOK

OL

PEN

GEN

DAL

IAN

AM

ALAN

PER

ANCA

NG

KEL

UAR

GA

YAN

G B

ERK

ESAN

DI K

ALAN

GAN

PEL

ANG

GAN

BER

ISIK

OD

I PER

ING

KAT

PEN

JAG

AAN

KES

IHAT

AN P

RIM

ER9.2 Pendaftaran Pelanggan

9.2.1 Pelangganberisikodantidakberisikoyangmengamalkaedahperancangkeluarga kod 1 dan kod 2 didaftarkan dalam Buku PendaftaranPerancangKeluargaPKW101Pind.2/2007.

9.2.2 KadSementaraPerancangKeluarga(QAP/PK/02a)dibukauntuk:-

•• Pelangganberisikoyangmengamalkod3•• Pelanggan berisiko yang tidak mengamal sebarang kaedah

perancangkeluarga

9.2.3 KadPerancangKeluargaPKW1(a)/06dibukauntukpengamalkaedahperancangkeluargakod1dankod2sahaja.

9.2.4 Panduanmelekattagwarnaadalahsepertiberikut:

Tag Biru •• Taginimenunjukkanpelanggantersebutadalahkesberisiko.•• Iadilekatkanpada:

• KadrekodkesihatanibuhamilKIK/1(a)96danKIK/1(b)96–lekatkantagbirudisudutataskirikad

• KadPengamalPerancangKeluargaPKW1(a)/06-lekatkantagbirudisudutataskanankad

•• TuliskantarikhmulaamalKod1padasebelahatastagbiru.Bagiyangamalkaedahkod2tidakperlutulistarikh.

•• Tagbirujugahendaklahdilekatkanpadakadtemujanjipelangganyangberisiko.

Tag Ungu •• Tag ini menunjukkan pelanggan berisiko yang BERJAYAmengamal kaedah kod 1 selama2 tahun atau 18bulanbagi ibupostnatalyangmengamalLAM.

•• Iadilekatkanmenutupisatupertigakanandaritagbiru.•• Tuliskantarikhtamatdisebelahbawahtagungu.

9.2.5 Bagi pelanggan yang berhenti amal sebelum genap 2 tahun daningin mengamal semula perlu didaftarkan sebagai kohort baru.Walaubagaimanapun, pengamal masih diambilkira sebagaidenominatorkohortterdahulu.

9.3 Khidmat Kaunseling

9.3.1 Kaunselingmerupakanlangkahpentingdalampengendalianpelangganperancangkeluarga.

9.3.2 Kaunseling hendaklah diberikan kepada semua kes berisiko yangdatangkeperkhidmatanperancangkeluarga.Merekadapat dikesansemasa antenatal dan juga yang dirujuk dari klinik prakehamilan,wad antenatal, wad postnatal, klinik pesakit luar, klinik kesihatanbergerak,klinikpakarhospital,Klinik1MalaysiadanKlinikBergerak1Malaysia.

PRO

TOK

OL PEN

GEN

DALIAN

AMALAN

PERAN

CANG

KELU

ARG

AYAN

G BER

KESAN

DI K

ALANG

AN PELAN

GG

AN BER

ISIKO

DI PER

ING

KAT PEN

JAGAAN

KESIH

ATAN PR

IMER

129.3.3 Pelanggan serta pasangan hendaklah diberi kaunseling berkaitan

amalandankaedahperancangkeluargayangberkesan.Diakhirsesikaunseling, pelanggan akan mendapat pengetahuan dan membuatkeputusan serta pilihan sendiri kaedah yang sesuai (informed choice).

9.3.4 AnggotakesihatanakanmenggunakanPanduanPengendalianProsesKaunseling Perancang Keluarga (lampiran QAP/PK/06) bagi memastikankeberkesanansesuatusesikaunselingyangdijalankan.

9.3.5 Selepas sesi kaunseling, pelanggan yang berminat untuk menerimakaedahperancangkeluarga,saringankesihatandibuatdankesesuaiankaedahdipilihmengikutBukuPanduanKriteriaKelayakanPerubatandanSoalJawabAmalanPenggunaanKaedahKontraseptif(MOH/K/ASA/42.06(HB).

9.3.6 Jika pelanggan berhenti amal kaedah perancang keluarga denganjarakkehamilansebelum2tahun:

i. Anggota Kesihatan perlu mengetahui sebab-sebab pelangganberhenti,berpandukansebab-sebabsepertidibawah.CatitkanKod Berhenti dan tarikh berhenti dalam Buku PendaftaranPelangganPerancangKeluargaPKW101Pind.2/2007.

KOD BERHENTI SEBAB BERHENTI

1 Hamil2 Tempohkelahiranterakhirtelahmencapai2tahun3 Risikotelahberubah

4 Mengalamikesansampinganakibatpenggunaankaedahperancangkeluarga

5 Keinginanuntukmenyempurnakankeluarga(to complete family) atas sebab-sebab seperti faktor usia, masalah perubatan (sepertiendometriosis,diabetes,hypertension)dansebagainya.

6 Kemahuanpelanggan7 Faktorsosio-ekonomi8 Faktorkeagamaan

9 Faktorbudaya10 Sebab-sebablain

ii. Kaunselingperludiberikepadapelangganyangberhentiamalperancangkeluargasekiranyatempohjarakkehamilansebelum2 tahun.Sekiranyaperlu,penilaiansemula faktor risikoperludijalankankeranaberkemungkinanfaktorrisikotelahberubahmengikutsituasi.

9.3.7 Pelanggan yangmenukar kaedah perancang keluarga kerana sebab-sebab tertentu, kaunseling perlu diberi mengikut kesesuaian. BukuPendaftaran Perancang Keluarga PKW 101 Pind. 2/2007 perludikemaskini. Beri tarikh lawatan susulan mengikut panduan yangterdapatdidalamKadPerancangKeluarga.

13

PRO

TOK

OL

PEN

GEN

DAL

IAN

AM

ALAN

PER

ANCA

NG

KEL

UAR

GA

YAN

G B

ERK

ESAN

DI K

ALAN

GAN

PEL

ANG

GAN

BER

ISIK

OD

I PER

ING

KAT

PEN

JAG

AAN

KES

IHAT

AN P

RIM

ER9.3.8 Pelangganyang inginberhentiamalanperancangkeluargaselepas2tahun tidak hamil, penilaian faktor risiko perlu dibuat semula. Jikaperlu,kaunselingdiberikeranaberkemungkinanfaktorrisikoadalahkekal atau berulang.

9.3.9 Pelanggan yang mempunyai risiko kekal seperti Eisenmenger’s syndrome,kegagalanjantung,kegagalanbuahpinggangkronik,tight mitral stenosis,amalanperancangkeluargamestiditeruskankeranakehamilan akan membahayakan nyawa pelanggan. Sebaik-baiknyakaedahkekalsepertiligasitiub/vasektomidilakukan.

9.3.10 Bagi pelanggan berisiko yang enggan mengamal kod 1, keperluansesi kaunseling adalah bergantung kepada penilaian oleh anggotakesihatan.

9.4 Penggunaan Buku Panduan Kriteria Kelayakan Perubatan & Soal Jawab Amalan Penggunaan Kaedah Kontraseptif

9.4.1 PenggunaanBuku Panduan Kriteria Kelayakan Perubatan & Soal Jawab Amalan Penggunaan Kaedah Kontraseptif adalahsalahsatulangkahpentingdalammemberiperkhidmatanperancangkeluarga.

9.4.2 Garispanduaninimembantupetugaskesihatansemasasesikaunselingdijalankan.Setelahfaktorrisikodikenalpastisertapemeriksaanfizikaldan ujian makmal dijalankan, petugas kesihatan akan membantupelangganmemilihkaedahkontraseptifyangsesuaidanselamat.

9.5 Pengesanan Kes Keciciran

9.5.1 Pengesanan kes keciciran (defaulter) merupakan langkah kritikaldalammemastikanpelangganterusmengamalkanperancangkeluargayangberkesan.

9.5.2 Kelangsungandalammenggunakanperkhidmatanperancangkeluargadapat menunjukkan keberkesanan kaunseling dalam perkhidmatanini. Khidmat nasihat yang diberikan kepada pelanggan semasa diklinikdanlawatankerumahadalahpenting.

9.5.3 Bagi mengesan kes keciciran, petugas kesihatan hendaklahmenggunakan Panduan Mengesan Kes Keciciran PerkhidmatanPerancangKeluarga(Lampiran QAP/PK/07).

PRO

TOK

OL PEN

GEN

DALIAN

AMALAN

PERAN

CANG

KELU

ARG

AYAN

G BER

KESAN

DI K

ALANG

AN PELAN

GG

AN BER

ISIKO

DI PER

ING

KAT PEN

JAGAAN

KESIH

ATAN PR

IMER

14

Mintapelanggandatangkeklinikuntuktemujanji

SemakBukuPKW101Pind.2/2007danKadPerancangKeluargaPKW1(a)/06/

KadPerancangKeluargaSementaraQAP/PK/02/BukuTemujanji

Asingkankad-kadkeskeciciran

Ambiltindakan

Hubungipelangganmelaluitelefon Lawatanrumah

Ada

Tinggalkannotapesananjikapelanggantiadadirumah

KemaskinirekodPKW101Pind.2/2007

Tidak

Ya

9.5.4 CartaAlirPengesananKesKeciciranPerkhidmatanPerancangKeluarga

15

PRO

TOK

OL

PEN

GEN

DAL

IAN

AM

ALAN

PER

ANCA

NG

KEL

UAR

GA

YAN

G B

ERK

ESAN

DI K

ALAN

GAN

PEL

ANG

GAN

BER

ISIK

OD

I PER

ING

KAT

PEN

JAG

AAN

KES

IHAT

AN P

RIM

ER9.6 Pengurusan Bekalan Bahan Kontraseptif

9.6.1 Pengurusan bekalan bahan kontraseptif yang berterusan (tidakterputus bekalan) merupakan satu lagi langkah kritikal dalamperkhidmatanperancangkeluarga.

9.6.2 Anggaran keperluan bahan kontraseptif perlu disediakan di setiapperingkat pentadbiran agar masalah kekurangan bekalan tidakberlaku.Petugaskesihatandisaranmenggunakanpanduanpenyediaananggaran keperluan dan urusan pembelian bahan kontraseptif(lampiran QAP/PK/09).

9.6.3 Proses pengurusan bekalan bahan kontraseptif melibatkan tiga (3)langkahpenting:

i. membuatanggarankeperluanii. menguruskanpembelianiii. mengawaldanmemantaustok

9.6.4 Perolehandanbekalanbahankontraseptifdiuruskanmelaluidua(2)caraiaitu:

i. tenderpusat(kontrakpusatperbendaharaan)ii. pembelianikutkeperluanpenggunaan

9.6.5 Petugas kesihatan disaranmenggunakan panduan pengawalan danpemantauan stok kontraseptif di klinik kesihatan dan klinik desa(lampiran QAP/PK/10)semasamenguruskanstokbahan.

9.6.6 Senarai Semak Urusan Bekalan Bahan Kontraseptif (lampiran QAP/PK/11) digunapakaiolehpenyeliabagitujuanpenyeliaansecaraberkala.

10. Laporan Aktiviti Perancang Keluarga

10.1 Format Laporan/ Reten Di Setiap Peringkat

Setiap peringkat akan menggunakan borang yang khusus untukmenghantar laporan/ reten. Gunakan format Laporan Amalan Perancang Keluarga Berkesan Dikalangan Pelanggan Berisiko

QAP/PK/21(Pind.3/2014)-IndikatorPenggunaan

DilengkapkanolehanggotakesihatandiperingkatKD/KK,Daerah,JKNsetiapsukutahun(Januari – Mac, April – Jun, Julai – September, Oktober – Disember)dantahunandandihantarkeKKMmelaluiretengunasamaBPKKdialamate-melretenbpkk@moh.gov.my.

QAP/PK/22(Pind.3/2014)-IndikatorKualitiDilengkapkanolehanggotakesihatandiperingkatKD/KK,Daerah,JKNsetiap2tahundandihantarkeKKMmelaluiretengunasamaBPKK.

Sumbermaklumatdiperolehidari:BukuDaftar Pengamal PerancangKeluarga PKW 101 Pind. 2/2007BukuDaftarKes-kesBerisikoYangDikesan(QAP/PK/20).

PRO

TOK

OL PEN

GEN

DALIAN

AMALAN

PERAN

CANG

KELU

ARG

AYAN

G BER

KESAN

DI K

ALANG

AN PELAN

GG

AN BER

ISIKO

DI PER

ING

KAT PEN

JAGAAN

KESIH

ATAN PR

IMER

1611. Rujukan

11.1 DepartmentofStatisticMalaysia:VitalStatisticsMalaysia

11.2 FamilyPlanningAGlobalHandbookForProviders(2008),WorldHealthOrganizationJohnsHopkinsBloombergSchoolofPublicHealth,UnitedStatesAgencyforInternationalDevelopment

11.3 MinistryofHealth(1986):FamilyPlanningInformationSystemManual 11.4 Ministry Of Health Malaysia (2000): Report On The Confidential

EnquiriesIntoMaternalDeathsInMalaysia1995-1996. 11.5 MinistryofHealthMalaysia:AnnualReports

11.6 ProgrammeOfActionOfTheUNICPD:FamilyPlanninghttp://www.iisd.ca/linkages/Cairo/program/p07005.html

11.7 Robert A.H et el.(2001): The Essentials Of Contraceptive Technology,TheJohnsHopkinsUniversitySchoolOfPublicHealth

11.8 Ross, J.A. and Winfrey, WL (2002): Unmet Need For ContraceptionInTheDevelopingWorldAndTheFormerSovietUnion:AnUpdatedEstimateInInternationalFamilyPlanningPerspectives.

11.9 TheAlanGuttmacherInstitute(1999):SharingResponsibility-Women,SocietyAndAbortionWorldwide.

11.10 The Inter-Agency Group For Safe Motherhood (1997): The SafeMotherhoodActionAgenda:PrioritiesForTheNextDecade

11.11 UNFPA(1997):ReportOfProceedings-UNFPAexpertconsultationonOperationalisingReproductiveHealthProgrammes(ArabStates)

11.12 WHO(1996): ImprovingAccessToQualityCare InFamilyPlanning–MedicalEligibilityCriteriaForContraceptiveUse

11.13 WHO: Quality Of Family Planning Service Delivery – Improving TheQualityOfFamilyPlanningServices

http://www.who.int/reproductive-health/family_planning/delivery.html

17

PRO

TOK

OL

PEN

GEN

DAL

IAN

AM

ALAN

PER

ANCA

NG

KEL

UAR

GA

YAN

G B

ERK

ESAN

DI K

ALAN

GAN

PEL

ANG

GAN

BER

ISIK

OD

I PER

ING

KAT

PEN

JAG

AAN

KES

IHAT

AN P

RIM

ER

Lampiran

PRO

TOK

OL PEN

GEN

DALIAN

AMALAN

PERAN

CANG

KELU

ARG

AYAN

G BER

KESAN

DI K

ALANG

AN PELAN

GG

AN BER

ISIKO

DI PER

ING

KAT PEN

JAGAAN

KESIH

ATAN PR

IMER

18QAP / PK / 01

SENARAI SEMAK KEADAAN KEHAMILAN BERISIKO

Arahan:Senaraiinihendaklahdigunakansemasamengenalpastipelanggan berisiko.

KodRisiko

Keadaan Risiko

Keterangan

1 Keadaanobstetrik yangluarbiasapadakandunganlalu

Merujuk kepada seorang ibu yang mempunyai sejarahobstetrikyangteruk/berisikotinggiseperti:

•• Pendarahanprapartum(APH)•• Pendarahanpos-partum(PPH)•• PembedahanLSCS,myomectomy,uterine repair•• Hypertensive disorder in pregnancy•• Kencing manis semasa mengandung (Gestational

diabetes mellitus)•• Anaemia berulangsemasahamil (Hb < 8g)

2 Pariti5danke atas

Merujuk kepada 5 kali mengandung dan lebih (janinmencapaianggaran22minggudankeatas).

3 Jarak kelahiran

Jarak antara kandungan rapat dan kurang dari 2 tahununtukkelahiranyangterakhir.

4 Umur≤18tahun

Merujukkepadapenerimaperancangkeluargayangberumur18tahundankebawah.

5 Umur≥40tahun

Merujukkepadapenerimaperancangkeluargayangberumur40tahundankeatas.

6 Keadaanperubatansekarang

Keadaanperubatan:•• Penyakit jantung seperti lemah jantung dan

kegagalan jantung •• Blood disorder sepertitalasemiamajor,leukemia•• Penyakitbuahpinggangkronik•• Diabetes Mellitus•• Kandungananggur(Molar Pregnancy) •• Kanser•• Anaemia (Hb < 8g)•• Lain-lain(nyatakan...................................................)

7 Penyakitberjangkit

HIV/AIDS(wanitadan/ataupasangan).

8 Lain-lainindikasi

Merujuk kepada penerima yang mempunyai sebab-sebabtertentusepertipenyakitmentalataumasalahsosial.

Rujukan: 1. Senarai Semak Mengikut Sistem Kod Warna Penjagaan Kesihatan Ibu dan Bayi, Bahagian Pembangunan Kesihatan Keluarga, KKM Edisi ketiga 2003 (Versi Semakan)2. Buku Panduan Sistem Maklumat Perancang Keluarga, IDS,KKM: 19863. Managing Preexisting Diabetes for Pregnancy - Consensus Statement Diabetes Care, volume 31, number 5, May 20084. Diabetes and pregnancy 2008 Clinical Practice Guidelines, Canadian Diabetes Association Clinical Practice Guidelines Expert Committee

19

PRO

TOK

OL

PEN

GEN

DAL

IAN

AM

ALAN

PER

ANCA

NG

KEL

UAR

GA

YAN

G B

ERK

ESAN

DI K

ALAN

GAN

PEL

ANG

GAN

BER

ISIK

OD

I PER

ING

KAT

PEN

JAG

AAN

KES

IHAT

AN P

RIM

ER

____________ (Jenisrisiko)

KAD PERANCANG KELUARGA SEMENTARA (Muka Depan)

Tarikh T.LahirAnak

Terakhir

Jenis Risiko Ibu

Catatan TarikhPapSmear

Kaunseling/KhidmatNasihat

TarikhTemuJanji

TandaTangan&Cop

QAP/PK/02a

KementerianKesihatanMalaysia

NO.SIRI :

NAMA :

NO.K/PENGENALAN :

ALAMAT :

NO.TELEFON :

COPKLINIK :

PRO

TOK

OL PEN

GEN

DALIAN

AMALAN

PERAN

CANG

KELU

ARG

AYAN

G BER

KESAN

DI K

ALANG

AN PELAN

GG

AN BER

ISIKO

DI PER

ING

KAT PEN

JAGAAN

KESIH

ATAN PR

IMER

20PANDUAN PENGGUNAAN KAD PERANCANG KELUARGA SEMENTARA

Tujuan:

Untukdigunakanolehpelangganberisikotinggiyangmemilihkod3atautidakamal:

Penggunaan Kad

Ibupostnataldanpelangganberisikoyangdatangkeklinikpadabila-bilamasa(walk-in)yangmengamalkod3atautidakamalsebarangkaedahperancangkeluargaselepassesikaunselingdiberi.

Jadual Temujanji

Pertama - Lawatanpertamakeperkhidmatanpostnatal/perancang keluargaLawatanseterusnya - Mengikutjadualtemujanjianakataumengikutmasalah individu

PANDUAN MENGISI KAD PERANCANG KELUARGA SEMENTARA Tajuk Arahan

Tarikh Catitkantarikhdatangklinik

TarikhLahirAnakTerakhir

Catitkantarikhlahiranakterakhirpelanggan

JenisRisikoIbu CatitkanjenisrisikosepertiyangdinyatakandalamLampiranQAP/PK/01

RisikoPastikanpelangganmendapatrawatanmengikutjenisrisikodanrujukdoktorjikaperlu

Catatan CatitkanhasilpemeriksaanfizikaldanpemeriksaanrutinBMI,B/P,CBELakukan pemeriksaan postnatal dan pemeriksaaan berikut:- BodyMassIndex(BMI)- TekananDarah- Pemeriksaanklinikalpayudara- PapSmear(ikutjadual)

Tarikhpapsmear Catitkantarikhpapsmeardiambildankeputusan

Kaunseling/KhidmatNasihat

Catitkankaunseling/khidmatnasihatyangdiberi

KaunselingRujukproseskaunselingdalamProtokolPenyiasatanIndikatorPerancangKeluarga

TarikhTemujanji Catitkantarikhtemujanji

TandatangandanCop Gunakancopjawatandantandatangan

QAP / PK / 02a

21

PRO

TOK

OL

PEN

GEN

DAL

IAN

AM

ALAN

PER

ANCA

NG

KEL

UAR

GA

YAN

G B

ERK

ESAN

DI K

ALAN

GAN

PEL

ANG

GAN

BER

ISIK

OD

I PER

ING

KAT

PEN

JAG

AAN

KES

IHAT

AN P

RIM

ER

____________ (Jenisrisiko)

KAD TEMU JANJI (Muka Depan)

Tarikh TarikhLahirAnakTerakhir

TarikhMulaKaedah

Kaedah TarikhTemuJanji

Catatan

QAP/PK/02b


NO.SIRI :

NAMA :

NO.K/PENGENALAN :

ALAMAT :

NO.TELEFON :

COPKLINIK :

(MaklumatFaedahMerancangKeluargadibelakangkad)

PRO

TOK

OL PEN

GEN

DALIAN

AMALAN

PERAN

CANG

KELU

ARG

AYAN

G BER

KESAN

DI K

ALANG

AN PELAN

GG

AN BER

ISIKO

DI PER

ING

KAT PEN

JAGAAN

KESIH

ATAN PR

IMER

22PANDUAN PENGGUNAAN KAD TEMUJANJI

Tujuan:

Untukmemberitemujanjikepadapelangganperancangkeluargatermasukyangberisiko

Penggunaan Kad Temujanji

1. Pelangganyangmengamalkanperancangkeluarga2. Pelangganberisikoyangmemilihkod3atautidakamalperancangkeluarga

Bagipelangganberisikokadtemujanjiditagdenganwarnabiru

Jadual Temujanji

Pertama - Lawatanpertamakeklinikpostnatal

Lawatanseterusnya - Mengikutjadualtemujanjianakataumengikutmasalah individu

PANDUAN MENGISI KAD TEMUJANJI

Tajuk Arahan

Tarikh Catitkantarikhdatangklinik

Tarikh Lahir Anak Terakhir

Catitkantarikhlahiranakterakhirpelanggan

Tarikh Mula Kaedah Catitkantarikhmulakaedah

Kaedah Catitkankaedahyangdigunakan

Tarikh Temu Janji Catitkantarikhtemujanji

Catatan

QAP / PK / 02b

23

PRO

TOK

OL

PEN

GEN

DAL

IAN

AM

ALAN

PER

ANCA

NG

KEL

UAR

GA

YAN

G B

ERK

ESAN

DI K

ALAN

GAN

PEL

ANG

GAN

BER

ISIK

OD

I PER

ING

KAT

PEN

JAG

AAN

KES

IHAT

AN P

RIM

ER

PR

OSE

DU

R O

PE

RA

SI P

IAW

AI

BA

GI

AK

TIV

ITI

PE

RA

NC

AN

G K

ELU

AR

GA

BE

RIS

IKO

QA

P / P

K /

03

PRO

SES

ANG

GO

TA

BERTA

NG-

GU

NG

JAWAB

TEM

PAT

MAK

LUMAT

/D

ATA

BERKEN

AAN

PRO

SED

UR

OPERASIPIAWAI

(S.O.P)

PIAW

AI

(STA

NDAR

D)

PERALAT

ANYAN

G

DIPER

LUKAN

SUMBE

RRUJUKAN

(e.gModulLatihan/Garispanduan)

1.Terima

pelanggan

beri

siko

JK/JM/

PPP

Perkhidm

atan

Perancang

Kel

uarg

a

Biodata

Daftarpelanggan

dalambukukes

berisikoyang

dikesan(QAP/

PK/20)

Pela

ngga

n be

risi

ko••BukuDaftarK

es-

KesBerisikoyang

Dikesan(Q

AP/

PK/20)

••Senaraikeadaan

kehamilanberisiko

(QAP/PK/01)

ProtokolPengendalianAm

alan

PerancangKeluargaYangBerkesan

DikalanganPelangganBerisikodi

PeringkatKesihatanPrimer

2.Pendidikan

kesihatan,

nasihatdan

motivasi

JK/JM/

KJK

Bilik

pemeriksaan

Bahan

pendidikan

berk

aita

n

Beripendidikan

kesihatanuntuk

semuapelanggan

beri

siko

:-

risikojikatidak

merancang

-kaedah

kontraseptif

-ke

baik

an-

dll.

Pastikanpelanggan

diberikhidm

at

nasihatdan

motivasiberkaitan

amalanperancang

keluargamengikut

kese

suai

an

pelanggan

Semua

pelanggan

diberi

pendidikan

kesihatan

Alatpandangdengar

Risalahberkaitan

••BukuPanduankriteriakelayakan

perubatan&soaljawabamalan

penggunaankaedahkontraseptif

MOH/K/ASA/42.06(HB)

••RisalahPerancangKeluarga

3.Pe

ngur

usan

pelanggan

beri

siko

JK/JM/

PPP

Bilikrawatan

/bilik

pemeriksaan

Biodata

Temubualpelanggan

berpandukan

senaraisem

ak

MEC

didalam

kad

perancangkeluarga

PKW1(a)/06

100%

pelanggan

beri

siko

ditemubual

KadPerancang

KeluargaPK

W1(a)/06


alan




PRO

TOK

OL PEN

GEN

DALIAN

AMALAN

PERAN

CANG

KELU

ARG

AYAN

G BER

KESAN

DI K

ALANG

AN PELAN

GG

AN BER

ISIKO

DI PER

ING

KAT PEN

JAGAAN

KESIH

ATAN PR

IMER

24PR

OSE

SAN

GG

OTA

BE

RTA

NG-

GU

NG

JAWAB

TEM

PAT

MAK

LUMAT

/D

ATA

BERKEN

AAN

PRO

SED

UR

OPERASIPIAWAI

(S.O.P)

PIAW

AI

(STA

NDAR

D)

PERALAT

ANYAN

G

DIPER

LUKAN

SUMBE

RRUJUKAN


4.Pemeriksaan

fizikal

&Ujian

makmal

JK/JM/

JTM

PBilik

pemeriksaan

Laku

kan

pemeriksaanfizikal

berpandukan

form

atdalam

Kad

PerancangKeluarga

PKW1(a)/06

Semua

pelanggan

barudilakukan

pemeriksaan

fizikal.

••Al

at••Penimbang

••Sp

hygn

oman

omet

er••Stetoskop

••U

rist

ix –Sugardan

Albumin

••Haemoglobin

meter

••KadperancangkeluargaPK

W1(a)/06

5.Kenalpasti

kaedah

perancang

kelu

arga

yangsesuai

JK/JM

/PP&K/

FMS

Bilik

pemeriksaan

Kadperancang

kelu

arga

PK

W1(a)/06

Keputusan

pemeriksaan

fizikal

Kenalpasti

kesesuaiankaedah

perancangkeluarga

pilihanpelanggan

berpandukan

ruju

kan

berk

aita

n

Jikaadamasalah:

-rujukkepada

pegawai

perubatan/

pakarperubatan

kelu

arga

Jikatiadamasalah:

-Bekalkankaedah

perancang

keluargadan

rujukkepada

pegawai

perubatanuntuk

RM

E-Kem

askini

bukuKIB102

dankemaskini

dataBukuStok

Perancang

Kel

uarg

a

100%

pelanggan

dapat

mem

buat

pilihanyang

sesuaidengan

bant

uan

khidmat

nasihat

•Kadperancang

kelu

arga

PK

W1(a)/06

•BukuStokPerancang

Kel

uarg

a•BukuKIB102

•BukuPanduankriteriakelayakan



MOH/K/ASA/42.06(HB)Q

AP

/ PK

/03

25

PRO

TOK

OL

PEN

GEN

DAL

IAN

AM

ALAN

PER

ANCA

NG

KEL

UAR

GA

YAN

G B

ERK

ESAN

DI K

ALAN

GAN

PEL

ANG

GAN

BER

ISIK

OD

I PER

ING

KAT

PEN

JAG

AAN

KES

IHAT

AN P

RIM

ER

PRO

SES

ANG

GO

TA

BERTA

NG-

GU

NG

JAWAB

TEM

PAT

MAK

LUMAT

/D

ATA

BERKEN

AAN

PRO

SED

UR

OPERASIPIAWAI

(S.O.P)

PIAW

AI

(STA

NDAR

D)

PERALAT

ANYAN

G

DIPER

LUKAN

SUMBE

RRUJUKAN


6.Pendaftaran

pelanggan

JK/JM

Bilik

pemeriksaan

Bagipelanggan

bersetuju-Buku

DaftarPengamal

Perancang

Keluarga/PK

W

101Pind.2/2007

Silaisidengan

lengkapmaklumat

yangdiperlukan.

Leka

tkan

tag

war

na b

iru

ke

kadPerancang

Keluargadipenjuru

ataskanan.Beri

temujanji.

Semua

pelanggan

berisikoyang

bers

etuj

u didaftarkan

danditagkan

war

na b

iru

••KadPerancang

Kel

uarg

a PK

W1(a)/06

••BukuDaftar

Pengam

alPerancang

Keluarga/

PKW101Pind.

2/2007

••Kadtemujanji


alan




Bagipelanggan

yangtidak

bersetuju–tidak

perludaftar,

hanyaberikan

KadPerancang

Kel

uarg

a Sementara

Silaisidengan

lengkapmaklumat

yangdiperlukan

dalamKad

PerancangKeluarga

Sementara

Semua

pelanggan

berisikoyang

tidakbersetuju

diberikanKad

Perancang

Kel

uarg

a Sementara

••KadPerancang

KeluargaSementara

••Bukudaftar

temujanji


alan



PeringkatKesihatanPrimerQA

P / P

K /

03

PRO

TOK

OL PEN

GEN

DALIAN

AMALAN

PERAN

CANG

KELU

ARG

AYAN

G BER

KESAN

DI K

ALANG

AN PELAN

GG

AN BER

ISIKO

DI PER

ING

KAT PEN

JAGAAN

KESIH

ATAN PR

IMER

26PR

OSE

SAN

GG

OTA

BE

RTA

NG-

GU

NG

JAWAB

TEM

PAT

MAK

LUMAT

/D

ATA

BERKEN

AAN

PRO

SED

UR

OPERASIPIAWAI

(S.O.P)

PIAW

AI

(STA

NDAR

D)

PERALAT

ANYAN

G

DIPER

LUKAN

SUMBE

RRUJUKAN


7.K

auns

elin

g JK/JM/

KJK/PP&

K

/FMS

Bilik

pemeriksaan

Bagipelangganyang

tidaksetujuamal,

kenalpasti:

-halangankepada

amalanperancang

keluargayang

berjaya

-kaedahpilihan

pelanggan

Berikankaunseling

yangwajarterm

asuk

pasangannya

Jika

tida

k se

tuju

am

al:

-Berikaunseling

berpandukan

QAP/PK/06

-Jikamasihtidak

setujuamal,

rujukpegawai

perubatan/FM

S

Semua

pelanggan

yangtidak

setujuamal

perludiberi

kaun

selin

g ul

anga

n

••ProtokolPengendalianAm

alan


DiKalanganPelangganBerisikoDi

PeringkatPenjagaanKesihatanPrimer

••Modulpengajarperancangkeluarga

Mac2009

••BukuPanduankriteriakelayakan



MOH/K/ASA/42.06(HB)

••WHOMEC

Wheel

QA

P / P

K /0

3

27

PRO

TOK

OL

PEN

GEN

DAL

IAN

AM

ALAN

PER

ANCA

NG

KEL

UAR

GA

YAN

G B

ERK

ESAN

DI K

ALAN

GAN

PEL

ANG

GAN

BER

ISIK

OD

I PER

ING

KAT

PEN

JAG

AAN

KES

IHAT

AN P

RIM

ER

PRO

SES

ANG

GO

TA

BERTA

NG-

GU

NG

JAWAB

TEM

PAT

MAK

LUMAT

/D

ATA

BERKEN

AAN

PRO

SED

UR

OPERASIPIAWAI

(S.O.P)

PIAW

AI

(STA

NDAR

D)

PERALAT

ANYAN

G

DIPER

LUKAN

SUMBE

RRUJUKAN


8.Temujanji

JK/JM

Bilik

pemeriksaan

Mengikutformat

BukuDaftar

Pengam

al

Perancang

Keluarga/PK

W

101Pind.2/2007

KadPerancang

Kel

uarg

a PK

W1(a)/06

Beritarikhtemujanji

kepadapelanggan

berisikosamaada

mengamalkod1,2,3

atatidakamal

Semua

pelanggan

diberi

temujanjiyang

betu

l

•KadTem

ujanji

QAP/PK/02b

•KadPerancang

Kel

uarg

a PK

W1(a)/06


alan




9.Tindaksusul

JK/PP&

K/

FMS

Bilik

pemeriksaan

KadPerancang

Kel

uarg

aPK

W1(a)/06

BukuDaftar

Pengam

al

Perancang

Keluarga/PK

W

101Pind.2/2007

Nilaikom

plian

pelanggan,

kese

suai

an

kaedahpilihan,

kebe

rkes

anan

kaedah,kenalpasti

kesansampingan

Pemeriksaan

setiap6bulan

sekalimengikut

SenaraiSem

akyang

terdapatpadaKad

PerancangKeluarga

PKW1(a)/06

BagiKesCicir:

-Kenalpastidan

ambiltindakan

susulanmelalui

telefon/lawatan

kerumahdalam

tempohseminggu

Semua

pelanggan

berisikodibuat

penilaian

Semua

pelanggan

dilakukan

pemeriksaan

setiap6bulan

••Kadperancang

kelu

arga

PK

W1(a)/06

••AlatPenimbang

••Sp

hygn

oman

omet

er••Stetoskop

••U

rist

ix –Sugardan

Albumin

••Haemoglobinometer

••VE

set(jikaperlu)

••SetPapSmear(jika

perlu)


alan


DikalanganPelangganBerisikoDi


QA

P / P

K /

03

PRO

TOK

OL PEN

GEN

DALIAN

AMALAN

PERAN

CANG

KELU

ARG

AYAN

G BER

KESAN

DI K

ALANG

AN PELAN

GG

AN BER

ISIKO

DI PER

ING

KAT PEN

JAGAAN

KESIH

ATAN PR

IMER

28PR

OSE

SAN

GG

OTA

BE

RTA

NG-

GU

NG

JAWAB

TEM

PAT

MAK

LUMAT

/D

ATA

BERKEN

AAN

PRO

SED

UR

OPERASIPIAWAI

(S.O.P)

PIAW

AI

(STA

NDAR

D)

PERALAT

ANYAN

G

DIPER

LUKAN

SUMBE

RRUJUKAN


10.

Semak

tempoh

amalan

perancang

kelu

arga

JK/JM

Bilik

pemeriksaan

Mengikutformat

BukuDaftar

Pengam

al

Perancang

Keluarga/PKW

101Pind.2/2007

-Semaktempoh

amalanperancang

kelu

arga

Jika

tem

poh

amal

an 2

tahu

n at

au le

bih

dan

pela

ngga

n in

gin

men

erus

kan

amal

an:

-le

katk

an ta

g w

arna

ung

u ke

kadpelanggan

-beritarikh

temujanjiakan

datang

-tagsemulawarna

birudandaftar

semuladalam

kohortbaru

Jika

tem

poh

amal

an 2

tahu

n at

au le

bih

dan

pela

ngga

n ti

dak

mah

u m

ener

uska

n am

alan

:-

leka

tkan

tag

war

na u

ngu

ke

kadpelanggan

-kenalpastipunca

-am

biltindakan

penambahbaikan

Jika

tem

poh

amal

an k

uran

g da

ripa

da 2

tahu

n:-kenalpastipunca

-am

biltindakan

penambahbaikan

Semua

pelanggan

yangberhenti

amalan

perancang

kelu

arga

disiasat

•BukuDaftar

Pengam

alPerancang

Keluarga/PK

W101

Pind.2/2007

•KadPerancang

Kel

uarg

a PK

W1(a)/06

•BukuDaftarPengamalPerancang

Keluarga/PK

W101Pind.2/2007

•KadPerancangKeluargaPK

W1(a)/06

QA

P / P

K /0

3

29

PRO

TOK

OL

PEN

GEN

DAL

IAN

AM

ALAN

PER

ANCA

NG

KEL

UAR

GA

YAN

G B

ERK

ESAN

DI K

ALAN

GAN

PEL

ANG

GAN

BER

ISIK

OD

I PER

ING

KAT

PEN

JAG

AAN

KES

IHAT

AN P

RIM

ER

PRO

SES

ANG

GO

TA

BERTA

NG-

GU

NG

JAWAB

TEM

PAT

MAK

LUMAT

/D

ATA

BERKEN

AAN

PRO

SED

UR

OPERASIPIAWAI

(S.O.P)

PIAW

AI

(STA

NDAR

D)

PERALAT

ANYAN

G

DIPER

LUKAN

SUMBE

RRUJUKAN


11.

Kenalpasti

punca

berhenti

amalan

JK/JM

Bilik

pemeriksaan

Kenalpasti

sebab-sebab

berhentiam

alan

perancangkeluarga

berpandukan

senaraisem

aksedia

ada.

Catatkanpadakad

perancangkeluarga

(ruangnota

Pera

wat

an L

awat

an

susulan)

Semua

pelanggan

yangberhenti

amalan

perancang

kelu

arga

disiasat

••KadPerancang

Kel

uarg

a PK

W1(a)/06

••BukudaftarPKW101

(Pind.2/2007)


alan




12.

Tindakan

penambah-

baik

an

JK/JM

Bilik

pemeriksaan

Buattindakanyang

wajarberpandukan

puncamasalah

Pastikansemua

pelanggandiberi

kaunselingmengikut

kese

suai

anJi

ka se

tuju

bek

alka

n kaedahkontraseptif

danberitemujanji

100%

pelanggan

yangberhenti

dibuat

tindakanyang

waj

ar


alan




QA

P / P

K /

03

PRO

TOK

OL PEN

GEN

DALIAN

AMALAN

PERAN

CANG

KELU

ARG

AYAN

G BER

KESAN

DI K

ALANG

AN PELAN

GG

AN BER

ISIKO

DI PER

ING

KAT PEN

JAGAAN

KESIH

ATAN PR

IMER

30PR

OSE

SAN

GG

OTA

BE

RTA

NG-

GU

NG

JAWAB

TEM

PAT

MAK

LUMAT

/D

ATA

BERKEN

AAN

PRO

SED

UR

OPERASIPIAWAI

(S.O.P)

PIAW

AI

(STA

NDAR

D)

PERALAT

ANYAN

G

DIPER

LUKAN

SUMBE

RRUJUKAN


13.

Kem

askini

rekod

JK/JM

Bilik

pemeriksaan

Kadperancang

kelu

arga

PK

W1(a)/06

BukuDaftar

Pengam

al

Perancang

Keluarga/PK

W

101Pind.2/2007

Pastikansemua

rekodpelanggan

dikemaskini

SediakanLaporan

/retenmengikut

tempohyang

ditetapkan

Semua

dokumen

dikemaskini

dengan

lengkap

Semuareten

dihantar

dalam

masayang

ditetapkan

RetenPerancang

Keluarga(sem

ua)PKW

201,202,203,204-

tahunan

204(i)1/2010

2061/2010

205-bulanan

QAP/PK/21

QAP/PK/22

••KadPerancangKeluargaPK

W1(a)/06

••BukuDaftarPengamalPerancang

Keluarga/PKW101Pind.2/2007

••BukudaftakesberisikodikesanQAP/

PK/20

14.

Tarikh

temujanji

JK/JM

Bilik

pemeriksaan

Kadperancang

kelu

arga

PK

W1(a)/06

BukuDaftar

Pengam

al

Perancang

Keluarga/PK

W

101Pind.2/2007

Pastikansemua

pelanggandiberi

tarikhtemujanji

mengikut

kese

suai

an

100%

pelanggan

diberitarikh

temujanji

KadtemujanjiQAP/

PK/02b

KadPerancangKeluargaPK

W1(a)/06

BukuDaftarPengamalPerancang

Keluarga/PK

W101Pind.2/2007

KadPerancangKeluargasementara

QAP/PK/02a

QA

P / P

K /0

3

31

PRO

TOK

OL

PEN

GEN

DAL

IAN

AM

ALAN

PER

ANCA

NG

KEL

UAR

GA

YAN

G B

ERK

ESAN

DI K

ALAN

GAN

PEL

ANG

GAN

BER

ISIK

OD

I PER

ING

KAT

PEN

JAG

AAN

KES

IHAT

AN P

RIM

ER

PANDUAN PROSES KAUNSELING PERANCANG KELUARGA

Arahan:Silagunakanpanduaninisemasamengendalikansesikaunseling PerancangKeluarga

Mengujudkanhubungankepercayaan(trusting relationship).

Penerokaantentangpengetahuan,kepercayaan,sesiapayangmembuatkeputusandanlain-laindalamamalanperancangkeluarga.

MemberialternatifberdasarkanBukuPanduanKriteriaKelayakanPerubatandanSoalJawabAmalanPenggunaanKaedahKontraseptif(MOH/K/ASA/42.06(HB).

Menamatkan sesi dengan membuat rumusan terhadap perbincangan dan mendapatmaklumbalasdaripelanggan.

Beritarikhtemujanji.

Sebelum Sesi Kaunseling•• Utamakanprivacy.•• Pastikantiadahalanganfizikal.•• Wujudkanpersekitarandansuasanayangselesa.•• Sediakansampelkaedahperancangkeluargauntukdigunakansemasasesi

kaunseling.•• Kaunselor:Dalamkeadaanselesa,berpengetahuan,terlatihuntukmengenal

pastirisikodanmenyediakancadangan.

Semasa Kaunseling•• Kaunselor:

•− Alukankedatanganpelanggan.•− Wujudkankemesraan.•− Gunakanbahasayangmudahdifahami.•− Menjadipendengaryangbaikiaitumemahamimasalahdanpersepsipelanggan.

•− ‘Acceptable verbal and non-verbal gestures.’•− Terangkansemuapilihankaedahperancangkeluarga.•− Lakukandemonstrasidantunjukajar.•− ‘Non judgemental.’

•• Pelanggan:galakkankomunikasiduahaladankaunselingbersamapasangan.

Selepas Kaunseling•• Nilaisamadapelangganbolehmembuatkeputusandanpilihan.•• Ucapkanterimakasih.•• Beritarikhtemujanjiakandatang.

QAP / PK / 06

PRO

TOK

OL PEN

GEN

DALIAN

AMALAN

PERAN

CANG

KELU

ARG

AYAN

G BER

KESAN

DI K

ALANG

AN PELAN

GG

AN BER

ISIKO

DI PER

ING

KAT PEN

JAGAAN

KESIH

ATAN PR

IMER

32PANDUAN MENGESAN KES KECICIRAN PERKHIDMATAN

PERANCANG KELUARGA

TANGGUNG JAWAB

TINDAKAN JANGKAMASA

JK/JM 1. SemakbukuBukuDaftarPengamalPerancangKeluarga/PKW101Pind.2/2007danKadPerancangKeluarga/KadPerancangKeluargaSementaramengikuttarikhtemujanji.

Berterusan

2. Asingkankad-kadkeskeciciran. Dalamtempoh1minggu

3. Ambilmana-manatindakanberikutbagiklienyanggagalhadirpadatarikhtemujanji:

Selepas1minggu

3.1 Hubungiklienmelaluipanggilantelefon/sms/emel.

3.2 Jikaklientiadatelefonlakukanlawatankerumah.

3.3 Jikaklientiadadirumahtinggalkannotapesanan.

4. Tentukanstatusdanmaklumbalasamalanperancangkeluargaklien:

4.1 Jikaamal,pastikansumberbekalankontraseptifdiambil.

4.2 Jikatidakamal,mintaklienuntukdatangkeklinik.

Selepas1minggu

5. Catatkanmaklumatterkinidalamkadperancangkeluargadanberikantemujanji.

Padahariyangsama

6. KemaskinirekodBukuDaftarPengamalPerancangKeluarga/PKW101Pind.2/2007

Bilaperlu

7. Bagiklienyangmasihtidakdatangdalamtempohtersebut:

7.1 Ulangilangkahdipara3.

8. Jikaklientidakamallebihdaripadatempoh3bulan,kliendianggaptelahberhentimengamalatautidakaktif.

Selepas3bulan

QAP / PK / 07

33

PRO

TOK

OL

PEN

GEN

DAL

IAN

AM

ALAN

PER

ANCA

NG

KEL

UAR

GA

YAN

G B

ERK

ESAN

DI K

ALAN

GAN

PEL

ANG

GAN

BER

ISIK

OD

I PER

ING

KAT

PEN

JAG

AAN

KES

IHAT

AN P

RIM

ER

PANDUAN PENYEDIAAN ANGGARAN KEPERLUAN DAN URUSAN PEMBELIAN BAHAN KONTRASEPTIF

(PERINGKAT PEJABAT KESIHATAN DAERAH)

TANGGUNGJAWAB

PERKARA STANDARD

PJK/KJK 1. Buatanggarankeperluanbahankontraseptifuntuksetahunberpandukankriteriaberikut:

Setiaphujungtahun

1.1 Laporanstokkontraseptifuntuktahunsebelumnya,dariklinikkesihatandanklinikdesa.

1.2 KeperluankaedahkhasolehPakar Perubatan Keluarga.

1.3 Tambahan10%daripadaanggaranyangdiperlukan.

1.4 Semakanbakistokdidaerah.

PJK/KJK/Penolong PegawaiFarmasi

2. HantaranggarankeperluankepadaPegawaiFarmasiKesihatanPKD

Awaltahun/hujungtahunsebelumnya


3. Uruskanpembelianitemkontraseptifdenganpegawaifarmasidistordaerah/PKDsecaraberkala

Dalamtempoh1bulanselepaswaranditerima


4. Terimamaklumbalasdaripegawaifarmasiberkenaanstatuspembelian/pesanan.

Hubungipegawaifarmasijikatiadamaklumbalasdalamtempoh1minggu


5. Ambilbekalankontraseptifdaristorintegrasi.

Dalamtempoh1minggu


6. Semakbagimemastikanpermintaandanbekalanyangditerimaadalahsama.

100%


7. Buatagihanmengikutpermintaan/kegunaan/keperluanklinikkesihatandidalamkawasanoperasi.

Dalamtempoh2-4mingguselepaspenerimaan


8. Kemaskinibukurekod. Dalamtempoh3haribekerja

QAP / PK / 09

PRO

TOK

OL PEN

GEN

DALIAN

AMALAN

PERAN

CANG

KELU

ARG

AYAN

G BER

KESAN

DI K

ALANG

AN PELAN

GG

AN BER

ISIKO

DI PER

ING

KAT PEN

JAGAAN

KESIH

ATAN PR

IMER

34PANDUAN PENGAWALAN DAN PEMANTAUAN STOK KONTRASEPTIF

DI KLINIK KEISHATAN DAN KLINIK DESA

TANGGUNGJAWAB TINDAKAN STANDART

PJK/KJK/JK/JMPegawaiFarmasi

1. TerimastokkontraseptifyangdiperlukandariPKD/KK

Stokditerimadalammasayangditentukan

PJK/KJK/JK/JM 2. Semakbekalanyangditerima:

100%

2.1 Jikabekalansamadenganpesananteruskelangkah3.

2.1 Jika bekalan kurang daripesanan,maklumkankepadaPKD/KK

KJK/JK/JM 3. Rekoddalambukustokmengikutkaedahkontraseptifyangditerima.

Sebaiksahajamenerimastok.

KJK/JK/JM 4. Simpanstokmengikuttarikhluput.

KJK/JK/JM 5. Bekalkaedahkepadakliensemasasesiperkhidmatanperancangankeluarga.

KJK/JK/JM 6. Rekodkegunaandanbakidalambukustokharian.

Sebaiksahajadigunakan/dikeluarkan

KJK/JK/JM 7. Sedialaporanstokkontraseptifbulanan(PKW205)

Akhirbulanmengikuttarikhyangditetapkan

PJK/KJK/JK/JM 8. HantarlaporankeKK/PKD Setiapbulan,sukutahundantahunmengikuttarikhyangditetapkan

QAP / PK / 10

35

PRO

TOK

OL

PEN

GEN

DAL

IAN

AM

ALAN

PER

ANCA

NG

KEL

UAR

GA

YAN

G B

ERK

ESAN

DI K

ALAN

GAN

PEL

ANG

GAN

BER

ISIK

OD

I PER

ING

KAT

PEN

JAG

AAN

KES

IHAT

AN P

RIM

ER

TerimabekalandariPKD/KK

Semakbagimemastikanpesanansamadenganyangdibekalkan

Rekoddalambukustokikutkaedahyangditerima

Bakalkaedahkepadanpelanggansemasasesiklinik

Rekodkegunaandanbakisediaadadalambukustokharian

HantarlaporankeKK/PKD/Negeri/BPKKsecarabulanan,sukutahun

dantahunan

Sedialaporanstokkontraseptidbulanan

Simpanstokikuttarikhluput

MaklumkanPKD/KKuntuktindakan

SamaTidak

Ya

Tindakan

PJK / KJK / JK / JM

KJK / JK / JM

PJK / KJK / JK / JM

KJK / JK / JM

KJK / JK / JM

KJK / JK / JM

KJK / JK / JM

KJK / JK / JM

PJK / KJK / JK / JM

CARTA ALIRAN KAWALAN DAN PEMANTAUAN STOK KONTRASEPTIF DI KLINIK KESIHATAN DAN KLINIK DESA

QAP / PK / 10

PRO

TOK

OL PEN

GEN

DALIAN

AMALAN

PERAN

CANG

KELU

ARG

AYAN

G BER

KESAN

DI K

ALANG

AN PELAN

GG

AN BER

ISIKO

DI PER

ING

KAT PEN

JAGAAN

KESIH

ATAN PR

IMER

36SENARAI SEMAK URUSAN BEKALAN BAHAN KONTRASEPTIF

Arahan:Gunakanboranginisemasapenyeliaanurusanbekalanbahankontraseptifsecaraberkala

Silatanda[/]diruangyangberkenaan

KLINIK :

Kegunaan

Penyelia

1. Penggunaan buku stok

1.1 Ada

2. Semakan buku stok dikemaskini

2.1 Catatanharian

2.2 Bakidalambukustoksamadenganbahanyangada

3. Tempat penyimpanan stok kontraseptif adalah di dalam

3.1 Almarikhas/Kabinetberkunci

4. Semakan tarikh luput bahan kontraseptif

4.1 Direkodkandalambukustok

4.2 Rekoddalambukustoksamadengantarikhluputpadapaket

kotakbahankontraseptif

5. Buku pesanan

5.1 Ada

6. Adakah baki stok mencukupi untuk tiga bulan

6.1 Ya

CATATAN:Semuaperaturandalamsenaraisemakperludipatuhi.

Cadanganpenambahbaikanyangdiperlukan:

................................................................................................................................................

................................................................................................................................................

................................................................................................................................................

NamaPenyelia : ……………………………………………………

Jawatan : ……………………………………………………

Tandatangan : ……………………………………………………

Tarikh : ……………………………………………………

QAP/PK/11

37

PRO

TOK

OL

PEN

GEN

DAL

IAN

AM

ALAN

PER

ANCA

NG

KEL

UAR

GA

YAN

G B

ERK

ESAN

DI K

ALAN

GAN

PEL

ANG

GAN

BER

ISIK

OD

I PER

ING

KAT

PEN

JAG

AAN

KES

IHAT

AN P

RIM

ER

KEM

ENTE

RIA

N K

ESIH

ATAN

MAL

AYSI

ASi

stem

Mak

lum

at P

engu

rusa

n K

esih

atan

Buku

Daf

tar

Kes

-kes

Ber

isik

o Ya

ng D

ikes

an

Bil

Tarikh

Nam

aNo.Kad

Peng

enal

anAlam

atN

o.

Tele

fon

Kod

Faktor

Ris

iko

Tarikh

Kelahiran

Terakhir

No.

Pendaftaran

PKW101

AmalanPerancangKeluarga

Kaedah

TarikhAmal

Cata

tan

YaTidakAm

alM

ula

Tamat

(Berjaya

Amal)

Kod1

Kod2

Kod3

12

34

56

78

910

1112

1314

1516

1718

1920

KodFaktorR

isiko

Catatan

Kod1

Keadaanobstetrikyangluarbiasapadakandunganlalu

Kod5

Umur≥40tahun

17

Tandakan(x)untukpengamalpindahmasuk

Kod2

Pariti5dankeatas

Kod6

Keadaanperubatansekarang

18

Tandakan(x)untukpengamalpindahkeluar

Kod3

Jarakkelahiran

Kod7

Penyakitberjangkit

19

Tandakan(x)pengamalberhentiamal

Kod4

Umur≤18tahun

Kod8

Lain-lainindikasi

20

Tandakan(x)untuklain-lain

QA

P/PK

/20

PRO

TOK

OL PEN

GEN

DALIAN

AMALAN

PERAN

CANG

KELU

ARG

AYAN

G BER

KESAN

DI K

ALANG

AN PELAN

GG

AN BER

ISIKO

DI PER

ING

KAT PEN

JAGAAN

KESIH

ATAN PR

IMER

38ARAHAN MENGISI BUKU DAFTAR KES-KES BERISIKO YANG DIKESAN

Ruangan Butir/Perkara Kemasukan

1. Bil Tuliskannomborsirimengikutturutan.

2. Tarikh CatatkantarikhpelanggandidaftarkansebagaikesberisikoyangdikesanpadalawatantersebutContoh:-3/1/2011.

3. Nama Isikannamapelanggansepertididalamkadpengenalan.

No.K/P TuliskannomborKadPengenalan(baru).Sekiranyatiada,tuliskannomborKadPengenalanlamaatausebarangnomborbagiidentitidiri.

Alamat Isikanalamatsemasadenganlengkap.

No. Telefon Tuliskannombortelefontetap/bimbitpelanggan.

KodFaktorRisiko Tuliskankodfaktor.RujuklampiranQAP/PK/01.

Tarikh KelahiranTerakhir

Tuliskantarikhkelahiranterakhirpelanggan.

No.PendaftaranPKW101

Tuliskan no siri pendaftaran seperti dalam Buku DaftarPengamalPerancangKeluargaPKW101Pind.2/2007.

Amalan Perancang Keluarga

Kod1 Tandakan(x)untukpengamalkaedahKod1.

Kaedahhormonalkontraseptif(oraldansuntikan),AlatDalamRahim,implan,sterilisasidanvasektomi.


Kaedahhalangansepertikondomdancervical cap.


Kaedahkepekatanmukusserviks(Billing’s Method),kalendar,azaldanLactational Amenorrhea Method(LAM)dantradisional.

TidakAmal Pelangganyangberisikotidakmengamalsebarangkaedahperancangkeluarga.

Kaedah NyatakanjeniskaedahdalamKod1/2/3Contoh:Kod1–KaedahAlatDalamRahim.


Tarikh Amal

Mula Isikantarikhpelangganmulamengamalkaedahkod1(hari/bulan/tahun).

Tamat(BerjayaAmal)

Isikan tarikh tamatpengamalkaedahkod 1 genap2 tahun(hari/bulan/tahun).

Catatan

Masuk Tandakan(x)untukpengamalpindahmasuk.Keluar Tandakan(x)untukpengamalpindahkeluar.BerhentiAmal Tandakan(x)untukpengamalberhentiamal.

Lain-lain Tandakan(x)untuklain-lain.

QAP/PK/20a

10.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

11.

12.

13.

15.

16.

17.18.19.

20.

14.

39

PRO

TOK

OL

PEN

GEN

DAL

IAN

AM

ALAN

PER

ANCA

NG

KEL

UAR

GA

YAN

G B

ERK

ESAN

DI K

ALAN

GAN

PEL

ANG

GAN

BER

ISIK

OD

I PER

ING

KAT

PEN

JAG

AAN

KES

IHAT

AN P

RIM

ER

Kem

ente

rian

Kes

ihat

an M

alay

sia

Sist

em M

aklu

mat

Pen

guru

san

Kes

ihat

anLa

pora

n A

mal

an P

eran

cang

Kel

uarg

a Ya

ng B

erke

san

di K

alan

gan

Pela

ngga

n Be

risi

koIn

dika

tor

Peng

guna

an

Kod

Fas

ilit

i:N

eger

i:K

ohor

t:D

aera

h:Ta

hun:

Kli

nik:

Bul

an:

BIL

PERINGKAT

BILAN

GAN

KES

BERISIKOYAN

G

DIDAFTA

R(Q

AP/PK/20)

BILANGAN

YAN

GMEN

GAM

AL

MEN

GIKUTJENISKAE

DAH

PENCA

PAIANIN

DIKAT

OR

Kod1

Kod2

Kod3

YangTidak

Amal

%

PenggunaanKod1

12

34

56

78

PencapaianIndikator=(ruang4/ruang3)x100

Not

a :

Dile

ngka

pkan

ole

h an

ggot

a ke

siha

tan

di p

erin

gkat

KD

/KK

, Dae

rah,

JK

N se

tiap

suku

tahu

n (J

anua

ri –

Mac

, Apr

il –

Jun,

Jul

ai –

Sep

tem

ber,

Okt

ober

–

Dis

embe

r) d

an ta

huna

n da

n di

hant

ar k

e K

KM

setia

p 6

bula

n se

kali.

* Su

mbe

r: B

uku

Daf

tar

Kes

-kes

Ber

isik

o Ya

ng D

ikes

an (Q

AP/P

K/2

0)

QA

P / P

K /

21 (P

ind.

3/2

014)

PRO

TOK

OL PEN

GEN

DALIAN

AMALAN

PERAN

CANG

KELU

ARG

AYAN

G BER

KESAN

DI K

ALANG

AN PELAN

GG

AN BER

ISIKO

DI PER

ING

KAT PEN

JAGAAN

KESIH

ATAN PR

IMER

40ARAHAN MENGISI LAPORAN AMALAN PERANCANG KELUARGA

YANG BERKESAN DI KALANGAN PELANGGAN BERISIKO - INDIKATOR PENGGUNAAN


Bil Tuliskannomborsirimengikutturutan.

Peringkat Tuliskannamaklinikataukliniktambahanyangberkaitan.

BilKesBerisikoYangDidaftar(QAP/PK/20)

Bilangankesyangdidaftardalambukudaftarkesberisikoyangdikesanpadahariterakhirbagitempohmasayangberkenaan.

Bilangan Yang Mengamal Mengikut Jenis Kaedah

Kod1 Tuliskanbilpengamalkaedahkod1.



YangTidakAmal Tuliskanbilpelangganyangtidakmengamalsebarangkaedahperancangkeluarga.

Pencapaian Indikator

%PenggunaanKod1 Pengamalkod1=------------------------X100

BilKesBerisikoYangDidaftar(QAP/PK/20)

ruang 4=-----------X100

ruang 3

3.

4.

5.

6.

7.

8.

2.

1.

QAP / PK /21a (Pind. 3/2014)

41

PRO

TOK

OL

PEN

GEN

DAL

IAN

AM

ALAN

PER

ANCA

NG

KEL

UAR

GA

YAN

G B

ERK

ESAN

DI K

ALAN

GAN

PEL

ANG

GAN

BER

ISIK

OD

I PER

ING

KAT

PEN

JAG

AAN

KES

IHAT

AN P

RIM

ER

Kem

ente

rian

Kes

ihat

an M

alay

sia

Sist

em M

aklu

mat

Pen

guru

san

Kes

ihat

an

Lapo

ran

Amal

an P

eran

cang

Kel

uarg

a Ya

ng B

erke

san

di K

alan

gan

Pela

ngga

n Be

risi

koIn

dika

tor

Kua

liti

%BerjayaAmal=Bil.BerjayaAmal(R

uang11)/Jum

lahPadaAkhirKohort(Ruang6)x100

Jumlahpadaakhirkohort(Ruang6)=[Bil.KesBerisikoYangDidaftar(QAP/PK/20)PadaAw

alKohort]+[Bil.KesAmalPindahMasuk]-[Jum

lahPindahKeluar]

=Ruang3+Ruang4-Ruang5

PencapaianIndikatorK

ualiti=%BerjayaAmal

Nota:DilengkapkanolehanggotakesihatandiperingkatKD/KK,Daerah,JKNsetiap2tahundandihantarkeKKMSum

ber:BukuDaftarK

es-kesBerisikoYangDikesan(Q

AP/PK/20)

QA

P / P

K /

22 (P

ind.

3/2

014)

Kod

Fas

ilit

i:N

eger

i:K

ohor

t:

Dae

rah:

Tahu

n:

Kli

nik:

Bul

an:

BIL

PERINGKAT

BILANGAN

KES

BERISIKOYAN

G

DIDAFTA

R

(QAP/PK/20)

PADAAW

AL

KOHORT

BILANGAN

K

ES A

MAL

PINDAH

M

ASU

K

(Kod1&Kod2)

JUMLAH

PINDAH

K

ELU

AR

JUMLAH

PAD

A AK

HIR

KOHORT

(3+4-5)

BILANGAN

YAN

G

MEN

GAM

ALMEN

GIKUT

JENISKAE

DAH

BILANGAN

BERJAYA

AMAL

(Ruang7)

%

BERJAYA

AMAL

Kod1

Kod2

Kod3

Yang

Tidak

Amal

12

34

56

78

910

1112

JU

MLA

H

PRO

TOK

OL PEN

GEN

DALIAN

AMALAN

PERAN

CANG

KELU

ARG

AYAN

G BER

KESAN

DI K

ALANG

AN PELAN

GG

AN BER

ISIKO

DI PER

ING

KAT PEN

JAGAAN

KESIH

ATAN PR

IMER

42ARAHAN MENGISI LAPORAN AMALAN PERANCANG KELUARGA YANG

BERKESAN DI KALANGAN PELANGGAN BERISIKO - INDIKATOR KUALITI


1. Bil Tuliskannomborsirimengikutturutan.

2. Peringkat Tuliskannamaklinikataukliniktambahanyangberkaitan.

3. BilKesBerisikoYangDidaftar(QAP/PK/20)PadaAwalKohort

Bilangankesyangdidaftardalambukudaftarkesberisikoyangdikesanpadahariterakhirbagitempohmasayangberkenaan.

Bilangan Yang Mengamal Mengikut Jenis Kaedah

4. BilanganKesAmalPindahMasuk(Kod1&Kod2

Tuliskanbilanganpengamalkod1dankod2yangpindahmasuk(ruang17diBukuDaftarKes-KesBerisikoYangDikesan).

5. JumlahPindahKeluar Tuliskanjumlahbilanganpelangganyangpindahkeluar(ruang18diBukuDaftarKes-KesBerisikoYangDikesan).

6. JumlahPadaAkhirKohort(3+4-5)

[Bil.KesBerisikoYangDidaftar(QAP/PK/20)PadaAwalKohort]+[Bil.KesAmalPindahMasuk]-[JumlahPindahKeluar]

(Ruang3+Ruang4-Ruang5)

7. Kod1 Tuliskanbilanganpengamalkaedahkod1padaakhirkohort.



10. YangTidakAmal Tuliskanbilanganpelangganyangtidakmengamalsebarangkaedahperancangkeluarga.

11. BilanganBerjayaAmal Bilanganyangmengamalkod1padaakhirkohort(Ruang7)

Pencapaian Indikator

12. %BerjayaAmal Bil.BerjayaAmal(Ruang11)=-------------------------------------X100

JumlahpadaAkhirKohort(Ruang6)

QAP / PK 22a (Pind. 3/2014)

43

PRO

TOK

OL

PEN

GEN

DAL

IAN

AM

ALAN

PER

ANCA

NG

KEL

UAR

GA

YAN

G B

ERK

ESAN

DI K

ALAN

GAN

PEL

ANG

GAN

BER

ISIK

OD

I PER

ING

KAT

PEN

JAG

AAN

KES

IHAT

AN P

RIM

ER

CONTRACEPTIVE EFFECTIVENESSRates of Unintended Pregnancies per 100 Women

First-Year Pregnancy Rates

(Trussella)

12-month Pregnancy

Rates (Cleland & Alib)

Family planning methodConsistent andcorrect

use

As commonly

usedAscommonlyused

Implants 0.05 0.05Vasectomy 0.1 0.15LevonorgestrelIUD 0.2 0.2Femalesterilization 0.5 0.5Copper-bearingIUD 0.6 0.8LAM(for6months) 0.9c 2c 2Monthlyinjectables 0.05 3Progestin-onlyinjectables 0.3 3 2Combinedoralcontraceptives 0.3 8 7Progestin-onlyoralpills 0.3 8Combinedpatch 0.3 8Combinedvaginalring 0.3 8Malecondoms 2 15 10Ovulationmethod 3TwoDayMethod 4StandardDaysMethod 5Diaphragmswithspermicide 6 16Femalecondoms 5 21Otherfertilityawarenessmethods 25 24Withdrawal 4 27 21Spermicides 18 29Cervicalcaps 26d,9e 32d,16e

a Rates largelyfromtheUnitedStates:TrussellJ.Contraceptiveefficacy.In:HatcherRetal.,editors.Contraceptivestechnology.19th revised ed. 2007 (inpress).Rates formonthly InjectablesandcervicalcaparefromTrussellJ.ContraceptivefailureintheUnitedStates.Contraceptives.2004;70(2):89-96.

b Ratesfromdevelopingcountries.Source:ClelandJandAliMM.reproductiveconsequencesofcontraceptivefailurein19developingcountries.ObstetricsandGynecology.2004;104(2):314-320.

c Rate for consistent and correct use of LAM is a weightedaverage from 4 clinical studies cited in Trussell (2007).Rate for LAM as commonly used is from Kennedy Kl et al.,Consensus statement:Lactational amenorrhea method forfamily planning. International Journal of Gynecology andObstetrics.1996;54(1):55-57.

d Pregnancyrateforwomenwhohavegivenbirthe Pregnancyrateforwomenwhohavenevergivenbirth

Key

0-0.9(VeryEffective)

1-9(Effective)

10-25(Moderateelyeffective)

26-32(LessEffective)

QAP / PK / 23

PRO

TOK

OL PEN

GEN

DALIAN

AMALAN

PERAN

CANG

KELU

ARG

AYAN

G BER

KESAN

DI K

ALANG

AN PELAN

GG

AN BER

ISIKO

DI PER

ING

KAT PEN

JAGAAN

KESIH

ATAN PR

IMER

44Penghargaan

BahagianPembangunanKesihatanKeluarga,KementerianKesihatanMalaysiadengansukacitanyamerakamkansetinggi-tinggipenghargaandanucapanterimakasih

kepadasemuapihakyangterlibatsecaralangsungdantidaklangsungdiatassegalasumbangandankerjasamayangdiberikan.

PENASIHAT

To’ Puan Dr. Safurah bt. JaafarPengarah

BahagianPembangunanKesihatanKeluargaKementerianKesihatanMalaysia

Dr. Hjh. Faridah bt. Abu BakarTimbalanPengarah

CawanganKesihatanKeluargaBahagianPembangunanKesihatanKeluarga


AHLI-AHLI

Dr. A. Khalek Abd RahmanPakar Perubatan KeluargaKKKesihatanBenta,Pahang

Dr. Fuziah bt. PaiminPakarKesihatanKeluarga

KlinikKesihatanSalak,Sepang,Selangor

Dr. Maimunah bt. MahmudPakar Perubatan Keluarga

KlinikKesihatanJinjang,W.PKualaLumpur

Dr. Majdah bt. MohamedKetuaSektorKesihatanIbu

BahagianPembangunanKesihatanKeluarga

Dr. Nor Asmah bt. HasanPakar Perubatan Keluarga

KKMeranti,PKDPasirMas,Kelantan

Dr. Norraliza bt. Mohd. ZinPakar Perubatan KeluargaKKKualaSelangor,Selangor

Dr. Sofiah bt. Zainal AbidinPakar Perubatan Keluarga

KKLenggong,PKDHuluPerak

Dr. Zaleha bt. Abdul HamidKetuaSektorKesihatanDewasa


Dr. Zul Azuin bt. ZulkifliKetuaPenolongPengarahSektorKesihatanIbu,


Dr. Anis Iryani bt. SafieePenolongPengarahKananSektorKesihatanIbu,


Puan Noor Aini bte KarimonKetuaPenyeliaJururawatKesihatan,SektorKesihatanIbu,BahagianPembangunan

KesihatanKeluarga

Puan Norizan Mashttah bt. MardanKetuaPenyeliaJururawatKesihatan,SektorKesihatanDewasa,BahagianPembangunan

KesihatanKeluarga

Puan Norlela bt. HassanPenyeliaJururawatKesihatanKKTampinNegeriSembilan

Puan A. Salehah bt. AbdullahPenyeliaJururawatKesihatanPKDPasirPuteh,Kelantan

Puan Anun bt. MartaviPenyeliaJururawatKesihatan

KKChangkatJering,PKDLarutMatang&Selama

Puan Najlah bt. IsninKetua JururawatKKBistariJaya,

PKD Kuala Selangor

Puan Roszlita bt. MusmanKetua Jururawat

KKSungaiTangiKanan,PKDKualaSelangor

Puan Vijayaletchemy a/p MunusamyKetua Jururawat

KKKualaSelangor,PKDKualaSelangor

Puan Zalelawati bt. ZainuddinKetua Jururawat

JabatanKesihatanNegeriSelangor

Puan Rozian bt. Mat NayJururawatTerlatih

KKBenta,PKDKualaLipis

45

PRO

TOK

OL

PEN

GEN

DAL

IAN

AM

ALAN

PER

ANCA

NG

KEL

UAR

GA

YAN

G B

ERK

ESAN

DI K

ALAN

GAN

PEL

ANG

GAN

BER

ISIK

OD

I PER

ING

KAT

PEN

JAG

AAN

KES

IHAT

AN P

RIM

ER

PRO

TOK

OL PEN

GEN

DALIAN

AMALAN

PERAN

CANG

KELU

ARG

AYAN

G BER

KESAN

DI K

ALANG

AN PELAN

GG

AN BER

ISIKO

DI PER

ING

KAT PEN

JAGAAN

KESIH

ATAN PR

IMER

46

PROTOKOL PENGENDALIANAmalan Perancang Keluargayang Berkesan di Kalangan

Pelanggan Berisikodi Peringkat Penjagaan

Kesihatan Primer

MOH/K/ASA/57.13 (BP)



KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIAjknsel.moh.gov.my/.../kesihatan_ibu/article12.pdfdi Peringkat...

Documents

Transcript of KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIAjknsel.moh.gov.my/.../kesihatan_ibu/article12.pdfdi Peringkat...