1.0 PENDAHULUAN

1.1 Pengenalan

Kurikulum Sains Sekolah Rendah bagi murid tahap dua dibentuk untuk

merangsang sikap ingin tahu dan mengembangkan minat murid agar mereka dapat

memahami diri dan alam sekeliling melalui aktiviti berpusatkan murid. Proses

pengajaran dan pembelajaran (PdP) subjek Sains mengutamakan kaedah inkuiri dan

penyelesaian masalah. Oleh itu, kemahiran saintifik amat ditekankan dalam

pembelajaran subjek Sains kerana kemahiran saintifik ini terdiri daripada kemahiran

proses sains (KPS) yang merupakan kemahiran penting untuk menjalankan sebarang

aktiviti mengikut kaedah saintifik (Pusat Perkembangan Kurikulum, 2003).

Kemahiran saintifik terdiri daripada kemahiran proses sains dan kemahiran

manipulatif. Kemahiran proses sains merupakan kemahiran yang diperlukan untuk

mencari jawapan kepada sesuatu masalah atau membuat keputusan secara bersistem.

Malahan, ia juga merupakan satu proses mental yang menggalakkan pemikiran

secara kritis, kreatif, analitis dan sistematik. Oleh yang demikian, penguasaan

terhadap kemahiran proses sains sangat penting untuk menjamin keupayaan murid

berfikir secara berkesan.

Walau bagaimanapun, ramai murid tahap dua terutamanya murid yang

berprestasi rendah mempunyai masalah untuk menjawab soalan penyiasatan

kemahiran proses sains. Soalan penyiasatan yang dimaksudkan ini ialah soalan-

soalan berbentuk subjektif yang menguji kefahaman murid berkaitan dengan

kemahiran proses sains yang diaplikasikan dalam aktiviti eksperimen. Antara contoh

soalan penyisatan adalah seperti soalan mengenai pemboleh ubah, inferens, ‘tujuan’

dan ‘hubungan antara’. Soalan penyiasatan ‘tujuan’ merujuk kepada kefahaman

tentang tujuan sesuatu eksperimen dijalankan manakala soalan ‘hubungan antara’

1

merujuk kepada kefahaman tentang perkaitan antara dua pemboleh ubah dalam

eksperimen yang dijalankan.

Oleh itu, saya telah menjalankan satu kajian untuk membantu murid

meningkatkan kemahiran menjawab soalan penyiasatan ‘tujuan’ dan ‘hubungan

antara’ dengan menggunakan kaedah KADMATNA iaitu kad maklumat berwarna.

Kad merupakan salah satu bahan bantu mengajar (BBM) yang digunakan dalam

proses PdP. Penggunaan kad sebagai BBM merupakan satu kaedah yang mudah dan

murah. Ia juga membantu murid menguasai pembelajaran terutamanya murid yang

berprestasi rendah. Selain itu, penggunaan kad juga sesuai untuk aktiviti berkaitan

ujian memori dan ia boleh dijalankan secara permainan.

1.2 Refleksi Pengajaran dan Pembelajaran

Pada minggu pertama saya menjalankan proses PdP, masalah pertama yang

dapat saya kenal pasti ialah murid kelas ini mungkin mempunyai kemahiran

membaca dan menulis yang lemah. Buktinya, apabila saya meminta mereka

membaca maklumat di dalam buku teks secara beramai-ramai, tidak semua murid

membuka mulut untuk membaca. Kemudian, saya memanggil lima orang murid

secara rawak termasuk dua orang murid yang tidak membuka mulut untuk membaca

tadi. Saya meminta mereka membaca secara individu dan hasilnya saya dapati tiga

orang murid pertama boleh membaca tetapi dalam keadaan kurang lancar manakala

dua orang lagi lebih lemah daripada tiga orang yang pertama kerana mereka

membaca dengan mengeja perkataan secara kuat. Aktiviti ini saya ulang beberapa

kali untuk mengesan berapa orang murid yang boleh membaca dengan lancar dan

berapa orang murid menghadapi masalah kelancaran membaca. Keseluruhannya,

saya dapati hanya sekitar enam hingga lapan orang murid daripada 22 orang murid

sahaja yang mempunyai kemahiran membaca yang lancar. Masalah yang wujud ini

2

secara tidak langsung memberi kesan kepada saya untuk merancang aktiviti

pembelajaran yang sesuai dengan murid-murid kelas ini.

Selain itu, saya juga mendapati bahawa murid kelas ini juga mungkin

mempunyai masalah menulis jawapan pada lembaran kerja. Apabila saya

mengedarkan lembaran kerja bertulis kepada setiap murid, terdapat beberapa orang

murid mengambil masa yang lama untuk menulis jawapan. Pada peringkat awal, saya

menyangkakan murid-murid ini tidak menulis jawapan kerana mereka tidak tahu

jawapan yang betul. Namun, apabila saya membacakan soalan pada lembaran kerja

tersebut, murid-murid ini boleh menyatakan jawapan yang betul secara lisan. Lalu,

saya meminta mereka menulis jawapan yang disebutkan tadi di atas lembaran kerja

tetapi mereka meyoal saya semula seperti; “Cikgu, nak tulis kat mana?”, “Cikgu,

macam mana nak tulis?” dan “Cikgu, macam mana nak eja perkataan ni?”.

Berdasarkan pemerhatian dan sesi soal jawab yang dijalankan, saya dapati

murid-murid ini sebenarnya boleh menulis tetapi mereka kurang mahir membaca dan

mengeja perkataan. Oleh itu, mereka menghadapi masalah menulis jawapan pada

lembaran kerja. Malahan, saya juga dapati bahawa murid-murid ini tidak suka

membaca soalan. Oleh yang demikian, mereka tidak tahu apa kehendak soalan dan

kesan daripada masalah kelancaran membaca dan mengeja tersebut menyebabkan

mereka tidak dapat menulis jawapan yang mereka ketahui. Hal inilah yang

menyebabkan mereka mengambil masa yang lama untuk melengkapkan lembaran

kerja bertulis yang diberi.

Seterusnya, murid kelas ini juga mempunyai masalah dalam kawalan disiplin

diri. Mereka suka bermain, menganggu rakan disebelah, berbual, berdiri dan berjalan

ke tempat lain ketika proses pengajaran sedang berjalan. Walau bagaimanapun, tidak

semua murid yang berperangai demikian dan hal ini berlaku mungkin kerana saya

3

meletakkan hasil pembelajaran yang sedikit dalam satu-satu proses pengajaran. Oleh

itu, murid berprestasi tinggi dan sederhana boleh mencapai hasil pembelajaran

dengan mudah manakala murid berprestasi rendah pula memerlukan masa yang lama

untuk mencapai hasil pembelajaran dan memerlukan bimbingan yang lebih secara

individu. Apabila saya memberikan bimbingan yang lebih kepada murid berprestasi

rendah ini, saya dapati murid berprestasi tinggi dan sederhana yang telah menguasai

menyelesaikan tugasan menunjukkan reaksi muka bosan dan mula menimbulkan

masalah di dalam kelas dengan mengganggu murid lain.

Saya cuba mengatasi masalah ini dengan menggunakan khidmat murid

berprestasi tinggi dan sederhana ini sebagai rakan pembimbing kepada murid

berprestasi rendah. Hasilnya, keadaan kelas lebih terkawal dan murid-murid

menunjukkan reaksi positif iaitu menunjukkan minat untuk belajar. Akan tetapi,

pelaksanaan cara ini telah menyebabkan saya menggunakan masa yang panjang pada

fasa penstrukturan semula idea. Tambahan pula, majoriti daripada murid ini

mempunyai masalah menulis jawapan pada lembaran kerja, maka saya perlu

menjalankan sesi soal jawab secara lisan untuk mengenal pasti sama ada murid-

murid ini telah menguasai hasil pembelajaran atau tidak.

Selain itu, hasil perbincangan dengan guru pembimbing, saya dimaklumkan

bahawa aktiviti yang dirancang pada fasa pencetusan idea kurang sesuai dengan

kemampuan murid kumpulan ini. Saya menggunakan lembaran kerja untuk

mencungkil pengetahuan sedia ada murid berkaitan dengan isi pembelajaran pada

hari tersebut. Namun, pelaksanaan aktiviti tersebut tidak berjaya mencapai

objektifnya kerana murid saya menjadi pasif dan tidak melengkapkan lembaran kerja

tersebut. Ini menyebabkan saya tidak dapat mengesan pengetahuan sedia ada mereka.

Misalnya, saya meminta mereka menulis atau menyenaraikan nama-nama gas yang

4

mereka ketahui di dalam lembaran kerja namun, tiada seorang murid pun yang

menulis jawapan di dalam lembaran kerja tersebut. Saya menyangka mereka tidak

memahami soalan saya, maka saya memudahkan arahan soalan dengan

menggunakan ayat lain seperti; “Cikgu nak kamu tulis nama gas yang kamu tahu

dalam kertas yang cikgu bagi.”, “Gas apa yang ada di persekitaran kita ni?” dan

“Apa nama gas yang kita sedut setiap masa?”.

Apabila saya menggunakan perkataan yang lebih mudah difahami, murid

mula memberikan tindak balas positif terhadap soalan yang saya ajukan. Terdapat

beberapa orang murid memberikan jawapan angin dan udara kepada saya. Maka,

berdasarkan respon daripada beberapa orang murid tersebut saya simpulkan bahawa

kemungkinan besar murid-murid kelas ini mempunyai pengetahuan sedia ada yang

rendah dan pengetahuan sedia ada mereka ini tidak dapat dicungkil melalui

pelaksanaan aktiviti berbentuk lembaran kerja.

Selain itu, murid-murid kelas ini juga menghadapi masalah untuk menjawab

soalan KPS. Saya telah menyediakan beberapa set soalan penyiasatan KPS untuk

dijawab oleh murid sebagai latihan ulang kaji sempena ujian yang bakal diadakan.

Menurut guru pembimbing saya, murid-murid ini telah didedahkan dengan cara

menjawab soalan penyiasatan KPS seperti mengenal pasti pemboleh ubah

dimanipulasikan, pemboleh ubah bergerak balas, pemboleh ubah dimalarkan,

membuat pemerhatian, inferens, menyatakan ‘tujuan’, ‘hubungan antara’ dan

‘kesimpulan’. Namun, apa yang saya perhatikan semasa mengedarkan set soalan

KPS yang pertama, murid-murid menjadi terpinga-pinga. Ada di antara mereka

duduk termenung, bermain pensel dan berbual. Ekspresi wajah mereka pula

menunjukkan bahawa mereka tidak menyukai dan tidak berminat untuk menjawab

soalan KPS ini.

5

Saya meminta mereka menjawab set soalan pertama dengan sendiri tetapi

ramai di antara mereka termenung dan tidak menulis apa-apa jawapan pada lima

minit pertama. Oleh itu, saya membantu mereka menjawab soalan tersebut dengan

melakukan perbincangan. Saya meminta murid membaca maklumat mengenai

gambar kemudian menganalisis gambar yang diberi. Soalan pertama yang saya

ajukan ialah; “Apa itu pemboleh ubah dimanipulasikan?”. Pada permulaannya,

murid-murid saya hanya menggelengkan kepala dan setelah beberapa ketika, seorang

murid mula menjawab; “Pemboleh ubah dimanipulasikan ialah benda yang berbeza”.

Pun begitu, apabila saya meminta murid tersebut menyatakan jawapan pemboleh

ubah dimanipulasikan berdasarkan soalan di dalam lembaran kerja, murid tersebut

tidak dapat menyatakan jawapan dengan betul. Hal ini berlaku mungkin disebabkan

oleh mereka tidak dapat menghubungkaitkan maksud pemboleh ubah

dimanipulasikan tersebut dengan isi penyiasatan berdasarkan soalan pada lembaran

kerja yang diberi.

Bukan setakat itu sahaja, saya juga telah diberi peluang oleh guru

pembimbing untuk menyemak kertas ujian bulanan murid, khusus bagi soalan

penyiasatan KPS. Hasil daripada penyemakan tersebut, saya bahagikan murid kelas

ini kepada dua kumpulan iaitu kumpulan tidak menguasai dan kumpulan hampir

menguasai kemahiran menjawab soalan KPS. Kumpulan murid yang tidak

menguasai kemahiran menjawab soalan KPS ini majoritinya menulis semula soalan

pada ruang jawapan dan tidak menulis apa-apa jawapan. Manakala, kumpulan murid

hampir menguasai pula majoritinya menghadapi kekeliruan ketika menjawab soalan

penyiasatan ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’. Hal ini berlaku mungkin kerana formula

ayat bagi menjawab kedua-dua soalan ini hampir sama. Maka ia menyebabkan murid

keliru dan memberikan jawapan yang salah. Selain itu, saya juga merasakan bahawa

6

perkara ini berlaku mungkin kerana murid tidak dapat memahami apa yang

dimaksudkan dengan istilah ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’.

Terdapat lima masalah yang telah saya nyatakan berdasarkan refleksi PdP

yang telah saya lakukan. Lima masalah tersebut ialah pertama berkaitan dengan

masalah kelancaran membaca dalam kalangan murid, masalah menulis jawapan yang

berpunca daripada kelemahan membaca dan mengeja perkataan, masalah kawalan

disiplin diri dalam kalangan murid berprestasi tinggi dan sederhana, aktiviti yang

kurang sesuai dengan tahap murid pada fasa pencetusan idea, kelemahan murid

memahami cara menjawab soalan KPS dan kekeliruan murid dalam menjawab

soalan penyiasatan ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’. Secara keseluruhannya, masalah-

masalah yang telah dikenal pasti ini lebih berfokus kepada masalah berkaitan dengan

kemahiran dan pedagogi.

Oleh yang demikian, berdasarkan kepada lima masalah yang telah saya

nyatakan di atas, isu PdP yang menjadi fokus saya ialah berkaitan dengan kesukaran

dan kekeliruan murid untuk menjawab soalan penyiasatan ‘tujuan’ dan ‘hubungan

antara’ yang terdapat dalam soalan kemahiran proses sains. Saya mengkaji isu ini

dengan lebih lanjut kerana saya merasakan pada peringkat awal inilah kekeliruan

yang wujud dalam diri murid perlu diperbetulkan dengan segera dan pemahaman

murid mengenai istilah ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’ perlu diperteguhkan agar

murid dapat menguasai kemahiran proses sains ini dengan lebih baik dan ia tidak

akan menimbulkan masalah pada diri murid, guru atau sekolah pada masa akan

datang. Oleh itu, isu ini saya kaji dengan lebih lanjut untuk mencari jalan

penyelesaian yang lebih efisien agar murid-murid saya tidak mengulangi kesalahan

yang sama pada masa akan datang.

7

Justeru, isu ini saya kaji berlandaskan kepada nilai-nilai pendidikan yang

berhubung dengan proses pembelajaran seseorang murid seperti Teori Pembelajaran

Bruner. Sebagaimana yang sedia maklum, kaedah pembelajaran sains adalah melalui

pendekatan inkuiri penemuan di mana sains dianggap sebagai satu proses. Menurut

Bruner (Noriati A. Rashid, 2009), pembelajaran konsep melalui penemuan merujuk

kepada bagaimana kita membezakan dan mengkategorikan benda atau perkara yang

mempunyai ciri-ciri tertentu. Apabila murid dapat membuat pengkategorian dan

membezakan sesuatu perkara ia bererti murid dapat memahami konsep yang

dipelajari. Malahan, pembelajaran penemuan ini menyediakan ruang untuk murid

membina pengetahuan kerana ia melibatkan proses kognitif. Selain itu, proses inkuiri

yang terdapat dalam pembelajaran penemuan juga melibatkan situasi penyelesaian

masalah yang akan dilalui sendiri oleh murid. Apabila murid terlibat sendiri di dalam

sesuatu proses pembelajaran maka murid akan lebih memahami dan mengingati isi

pembelajaran tersebut. Kekeliruan wujud apabila murid tidak memahami maklumat

yang ingin disampaikan itu dengan sepenuhnya. Kemudian, apabila murid kurang

memahaminya dan murid membuat andaian sendiri maka akan berlakulah

kekeliruan.

Saya juga ingin berpegang kepada Teori Pembelajaran Konstruktivisme

(Noriati A. Rashid, 2009), yang memberi penekanan kepada bagaimana struktur

kognitif membina dan mengorganisasikan pengetahuan. Menurut Piaget yang

merupakan tokoh konstruktivisme yang terkenal dengan teori perkembangan kognitif

dan bagaimana manusia membina pengetahuan, proses pembinaan pengetahuan

berlaku mengikut peringkat. Ia bermula dengan pengetahuan sedia ada dalam

struktur kognitif kemudian maklumat baru akan diserap masuk atau disesuaikan

dalam struktur kognitif melalui proses adaptasi. Melalui proses adaptasi iaitu

8

asimilasi dan akomodasi, maklumat dalam struktur kognitif akan sentiasa

diorganisasikan untuk disimpan dan digunakan apabila perlu. Apabila saya

berpegang kepada teori ini semasa menjalankan penyelidikan, saya dapat membantu

meningkatkan pemahaman serta kemahiran murid mengenai cara menjawab soalan

KPS ini.

Oleh yang demikian, saya melaksanakan penyelidikan ini berlandaskan

kepada Teori Pembelajaran Bruner dan Teori Pembelajaran Konstruktivisme. Saya

percaya bahawa nilai-nilai pendidikan tersebut dapat dijadikan rujukan penyelidikan

untuk saya menghasilkan satu intervensi yang boleh membantu murid meningkatkan

kefahaman dan mengelakkan kekeliruan semasa menjawab soalan penyiasatan KPS

‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’. Saya juga percaya bahawa penguasaan kemahiran

proses sains amat penting kepada murid bagi memudahkan proses pembelajaran

murid itu sendiri sama ada pada peringkat sekolah rendah atau pun di peringkat yang

lebih tinggi kelak.

9

2.0 FOKUS KAJIAN / ISU KEPRIHATINAN

2.1 Isu / Masalah Kajian – Tinjauan dan Analisis Masalah

Hasil daripada refleksi PdP yang saya laksanakan, saya dapat mengenal pasti

lima masalah amalan PdP yang perlu dilakukan penambahbaikan iaitu masalah

kelancaran membaca dalam kalangan murid, masalah menulis jawapan yang

berpunca daripada kelemahan murid untuk membaca dan mengeja perkataan,

masalah kawalan disiplin diri dalam kalangan murid berprestasi tinggi dan

sederhana, aktiviti yang kurang sesuai dengan tahap murid pada fasa pencetusan idea

dan kelemahan kemahiran menjawab soalan penyiasatan KPS terutamanya soalan

penyiasatan ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’.

Walaupun saya telah mengesan banyak masalah, namun saya memfokuskan

kajian ini kepada isu yang terakhir iaitu berkaitan dengan kelemahan dan kekeliruan

murid memahami cara menjawab soalan penyiasatan KPS yang berfokus kepada

soalan penyiasatan ‘tujuan dan ‘hubungan antara’. Saya memilih isu ini kerana saya

dapati semasa proses PdP, majoriti daripada murid kelihatan seperti sangat sukar

untuk memahami dan mengenal pasti elemen-elemen soalan penyiasatan dalam

kemahiran proses sains seperti ‘pemboleh ubah’, menyatakan ‘tujuan’,

‘pemerhatian’, ‘inferens’, ‘hipotesis’, ‘corak’, ‘hubungan antara’ serta membuat

‘ramalan’ dan ‘kesimpulan’. Untuk membuktikan isu yang saya pilih ini wujud saya

telah menggunakan tiga jenis alat kajian bagi mengumpul data iaitu melalui

pemerhatian tidak berstruktur, penelitian dokumen dan temu bual.

Saya telah melakukan pemerhatian tidak berstruktur dengan menggunakan

catatan nota lapangan yang tidak menggunakan julat masa tertentu. Data daripada

pemerhatian dianalisis dalam bentuk naratif yang melibatkan interaksi antara guru

dan murid seperti di Lampiran A. Berdasarkan pemerhatian yang dilakukan, antara

10

maklumat yang dikumpulkan adalah seperti situasi murid yang pasif ketika lembaran

kerja berkaitan dengan soalan KPS diedarkan. Selain itu, terdapat lapan puluh

peratus daripada jumlah murid hanya duduk diam sambil bermain pensel atau

pemadam walaupun mereka telah diberitahu untuk menjawab soalan sebaik sahaja

menerima lembaran kerja yang diedarkan.

Saya meminta murid terus menjawab soalan berkenaan kerana saya telah

dimaklumkan oleh guru pembimbing bahawa murid-murid ini pernah menjawab

soalan penyiasatan KPS pada pembelajaran sebelum ini. Namun, berdasarkan reaksi

muka dan sikap yang ditunjukkan, saya merasakan murid-murid ini tidak pernah

menjawab soalan-soalan KPS ini. Oleh itu, setelah lima minit murid bersikap

demikian, saya mengambil keputusan untuk membantu murid-murid menjawab

soalan tersebut secara perbincangan. Langkah pertama yang saya lakukan ialah

memilih seorang murid secara rawak untuk membaca penyataan yang diberi pada

lembaran kerja. Kemudian, saya meminta murid yang lain menganalisis gambar pada

lembaran kerja tersebut dan murid menunjukkan reaksi positif. Murid-murid berebut

mengangkat tangan untuk menjawab soalan berkaitan dengan gambar yang

diperhatikan.

Akan tetapi, apabila perbincangan diteruskan kepada soalan penyiasatan KPS

yang pertama iaitu menyatakan pemerhatian berdasarkan gambar, murid bertukar

menjadi pasif semula. Jika sebelum ini murid berlumba-lumba mengangkat tangan

tetapi sekarang murid mendiamkan diri dan sepuluh orang daripada mereka

menundukkan pandangan. Sebenarnya, murid-murid telah pun menjawab soalan

pertama itu apabila mereka menyatakan apa yang dilihat pada gambar tersebut

semasa saya meminta mereka menganalisis gambar tadi. Tetapi, apabila merujuk

kepada soalan yang ditanya, murid menjadi pasif. Ini bererti, kemungkinan besar

11

murid tidak memahami apa yang dimaksudkan dengan soalan pemerhatian itu.

Kemungkinan juga, murid tidak dapat menghubungkaitkan maklumat yang diperoleh

dengan permintaan soalan. Bukan setakat itu sahaja, perkara yang sama juga berlaku

pada soalan-soalan KPS yang lain seperti soalan inferens, pemboleh ubah, hipotesis,

‘tujuan’, ‘hubungan antara’ dan sebagainya.

Alat kajian kedua ialah analisis dokumen iaitu menganalisis lembaran kerja

dan kertas ujian murid seperti di Lampiran B. Walaupun saya dan guru pembimbing

telah menerangkan makna bagi setiap soalan penyiasatan KPS tetapi murid-murid

masih tidak dapat menghubungkaitkan maklumat tersebut dengan soalan penyiasatan

ketika menjawab soalan pada lembaran kerja dan ujian. Oleh kerana mereka tidak

mengetahui jawapan kepada soalan maka ada di antara mereka menyalin semula

soalan atau membiarkan ruang jawapan kosong. Bahkan, terdapat juga murid yang

meneka jawapan seperti menulis jawapan pemboleh ubah pada soalan ‘tujuan’ atau

‘hubungan antara’. Ini menunjukkan bahawa mereka tidak faham kehendak soalan

dan tidak tahu cara menjawab soalan penyiasatan KPS terutama bagi soalan

penyiasatan ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’. Murid tidak akan berjaya menjawab

soalan penyiasatan ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’ jika mereka tidak menguasai

kemahiran menjawab soalan pemboleh ubah. Ini adalah kerana untuk menjawab

soalan ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’, murid perlu terlebih dahulu mengenal pasti

pemboleh ubah dimanipulasikan (PM) dan pemboleh ubah bergerak balas (PB).

Setelah menjawab beberapa soalan latihan, hanya lima orang murid sahaja

yang mampu menjawab soalan KPS ini dan kelihatan seperti sudah memahami dan

boleh membuat perkaitan dan mengesan maklumat daripada soalan. Pun begitu,

daripada lima orang murid ini, tiga daripadanya menunjukkan tanda-tanda keliru

semasa menjawab soalan penyiasatan ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’. Mereka telah

12

tertukar menulis formula jawapan semasa menjawab kedua-dua soalan ini. Hal ini

berlaku mungkin kerana murid belum benar-benar memahami apa yang dimaksudkan

dengan istilah ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’.

Malahan, formula untuk menjawab soalan ini juga hampir sama di mana

formula jawapan untuk menjawab soalan ‘tujuan’ mempunyai perkataan ‘hubungan

antara’. Oleh yang demikian, murid mungkin menyangka jawapan bagi soalan

‘hubungan antara’ mesti ada perkataan ‘hubungan antara’. Buktinya, berdasarkan

kepada temu bual yang dijalankan kepada tiga orang murid, masing-masing

memberikan jawapan yang sama seperti yang dinyatakan di atas (rujuk lampiran C).

Untuk menjawab soalan penyiasatan ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’, formula

jawapan yang perlu murid gunakan ialah:

Soalan penyiasatan ‘Tujuan’:

Untuk mengkaji hubungan antara ‘pemboleh ubah dimanipulasikan (PM)’

dengan ‘pemboleh ubah bergerak balas (PB)’

Soalan penyiasatan ‘Hubungan antara’:

Jika (PM) + (corak) maka (PB) + (corak)

Berdasarkan kepada jadual analisis jawapan murid semasa menduduki ujian

bulan Mac bagi subjek Sains Kertas 2 seperti di lampiran D, ia menunjukkan bahawa

hampir 80% murid memberikan jawapan salah untuk soalan-soalan penyiasatan

pemboleh ubah, ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’. Ini bererti murid masih lagi tidak

faham kehendak soalan atau murid tidak tahu cara menjawab soalan-soalan

penyiasatan KPS ini. Atas faktor itu, saya melaksanakan kajian ini untuk membantu

serta membimbing murid-murid memahami dan meningkatkan kemahiran mereka

menjawab soalan penyiasatan KPS amnya dan menjawab soalan penyiasatan ‘tujuan’

dan ‘hubungan antara’ khususnya.

13

Kajian ini saya jalankan dengan mengaplikasikan intervensi yang dikenali

sebagai kaedah KADMATNA iaitu Kad Maklumat Berwarna. KADMATNA ini

merupakan satu set kad yang terdiri daripada lima keping kad berlainan warna.

Setiap kad berwarna akan mewakili satu elemen soalan penyiasatan KPS. Elemen

yang dimaksudkan ini merujuk kepada pemboleh ubah dimalarkan, pemboleh ubah

dimanipulasikan, pemboleh ubah bergerak balas, soalan ‘tujuan’ dan soalan

‘hubungan antara’. Hanya lima elemen soalan penyiasatan KPS ini sahaja yang akan

difokuskan di dalam kajian ini.

Intervensi ini dilaksanakan dengan tujuan untuk menambah baik dan

mengatasi isu kajian yang telah difokuskan. Ini bererti, intervensi yang dijalankan ini

adalah untuk membantu murid memahami dan mengingati maksud, konsep atau

formula jawapan soalan penyiasatan KPS seperti soalan-soalan pemboleh ubah,

‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’. Saya melaksanakan pembelajaran menggunakan

kaedah KADMATNA ini semasa proses PdP mata pelajaran Sains kelas tersebut.

Pelaksanaan intervensi ini dijalankan untuk setiap proses PdP yang melibatkan

soalan penyiasatan KPS terutamanya untuk soalan pemboleh ubah, soalan ‘tujuan’

dan soalan ‘hubungan antara’. Tujuan penggunaan kad berwarna adalah untuk

membantu murid mengingat maklumat dan memudahkan mereka membuat perkaitan

antara maklumat yang telah diperoleh. Tambahan pula, kaedah ini sesuai untuk

diaplikasikan bagi semua tajuk PdP Sains tahap dua.

Isu kajian yang difokuskan ini juga mempunyai ciri kebolehtadbiran kerana

proses menjalankannya hanya melibatkan saya sebagai pengkaji dan murid kelas

saya sebagai kumpulan sasaran. Oleh itu, sebagai pengkaji tiada masalah untuk saya

mengkaji isu ini kerana saya boleh berinteraksi dengan kumpulan sasaran pada bila-

bila masa. Pun begitu, masalah yang timbul bagi kelas ini ialah untuk mendapatkan

14

kehadiran murid seratus peratus. Ini adalah kerana kumpulan sasaran saya

merupakan murid kelas akhir dan kebiasaannya murid kelas akhir mempunyai

masalah kehadiran ke sekolah. Namun demikian, perkara ini tidak menjadi isu yang

besar kerana kajian yang saya jalankan hanya melibatkan jumlah murid yang sedikit

iaitu sebelas orang sahaja.

Malahan, isu yang saya kaji ini juga mudah ditadbir kerana bahan-bahan yang

diperlukan boleh diperoleh dengan mudah dan tidak rumit untuk disediakan. Kos

menghasilkan bahan tersebut juga berpatutan dan tidak membebankan. Selain itu,

pemilihan isu kajian ini juga tidak melanggar mana-mana polisi pendidikan seperti

isu perkauman, diskriminasi antara murid dan kod etika penyelidikan. Kemudian,

pelaksanaan intervensi dilaksanakan semasa proses PdP Sains di mana guru bagi

subjek tersebut ialah saya sendiri dan guru pembimbing Sains saya. Bagi satu sesi

intervensi yang dijalankan, masa yang diperlukan adalah sekitar satu jam dan ia

dijalankan di dalam bilik darjah.

Selain itu, saya juga merasakan bahawa pelaksanaan kajian ini penting kerana

hasil kajian ini dapat membantu murid meningkatkan kemahiran menjawab soalan

penyiasatan ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’. Pada masa yang sama, isu yang dikaji

juga dapat menyelesaikan masalah murid yang tidak berminat menjawab soalan KPS

sewaktu menduduki ujian atau peperiksaan. Isu ini juga dipilih kerana ia dapat

membantu guru Sains kelas ini atau mana-mana guru Sains yang menghadapi

masalah yang sama sewaktu mengajar murid menjawab soalan penyiasatan KPS.

Bukan setakat itu, kaedah intervensi yang digunakan juga boleh diimplementasikan

untuk topik-topik pembelajaran Sains yang lain dan intervensi kajian ini juga boleh

diguna pakai untuk murid tahap dua yang lain.

15

Kemudian, intervensi yang digunakan mudah dikawal kerana ia tidak

melibatkan banyak pihak dan pelaksanaannya hanya menggunakan ruang yang kecil

maka pengkaji boleh mengawal pergerakan dan penglibatan murid dengan baik.

Pelaksanaan intervensi kajian ini boleh di kolaborasi dengan pengkaji lain jika perlu

kerana kumpulan sasaran tidak disyaratkan dengan apa-apa kriteria. Selain itu, kajian

ini juga boleh di kolaborasi dengan murid yang mempunyai tahap prestasi akademik

yang berbeza dan ia tidak memerlukan pengkolaborasian dengan pihak luar sekolah

kerana ia boleh dilaksanakan di dalam kawasan dan komuniti sekolah sahaja.

Malahan, kajian ini juga dapat membantu sekolah meningkatkan jumlah prestasi

lulus dalam kalangan murid-murid berprestasi rendah dan membantu mereka menjadi

cemerlang dalam ujian-ujian atau peperiksaan Sains akan datang.

2.2 Tinjauan Literatur Berkaitan dengan Isu Kajian

Intervensi yang dijalankan dalam kajian ini merupakan pengaplikasian

kaedah KADMATNA iaitu kad maklumat berwarna. Penggunaan kaedah kad dalam

proses PdP telah lama diamalkan oleh para pendidik. Hal ini adalah kerana

penggunaan kaedah kad boleh juga dianggap sebagai satu permainan dalam proses

pembelajaran. Menurut Mohd Arif (1996) murid akan menunjukkan minat yang

mendalam dalam pembelajaran yang mengintegrasikan permainan dan simulasi

kerana mereka dapat belajar dalam keadaan yang tidak formal dan menjadikan

pembelajaran lebih menyeronokkan.

Merujuk kepada Iman (2005), beliau merasakan kemahiran proses sains

adalah perkara yang penting untuk menjadikan murid benar-benar faham mengenai

sesuatu konsep sains. Oleh yang demikian, berdasarkan kepada kajian yang

dijalankan oleh beliau, saya turut merasakan bahawa kajian yang saya jalankan ini

penting kerana ia dapat membantu murid-murid saya menguasai kemahiran

16

menjawab soalan KPS khususnya untuk soalan penyiasatan ‘tujuan’ dan ‘hubungan

antara’.

Selain itu, Shaharom dan Nur Laili (n.d) menyatakan bahawa mengubahsuai

strategi pengajaran untuk menangani kesukaran yang dihadapi oleh murid dalam

menguasai kemahiran proses sains perlu jika guru hanya menekankan pengajaran

dalam bentuk teori dan fakta sahaja selama ini. Murid perlu mendapatkan gambaran

sebenar mengenai ciri-ciri tersirat di dalam setiap elemen KPS yang dipelajari. Oleh

yang demikian, saya menjalankan kajian ini menggunakan kaedah KADMATNA

untuk membantu murid memahami ciri-ciri tersirat di dalam soalan penyiasatan

‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’.

Menurut Case (2000) dan Halford (2004), teori pemprosesan maklumat

mengatakan bahawa peningkatan kapasiti minda menyebabkan peningkatan dari segi

pemprosesan maklumat juga. Misalnya, peningkatan kapasiti pemprosesan maklumat

kanak-kanak menyebabkan mereka mampu memproses sesuatu yang dipelajari

secara serentak. Oleh itu, dalam kajian yang saya jalankan ini, saya menggunakan

kad berwarna untuk membantu murid meningkatkan kapasiti minda mereka sekaligus

dapat memproses maklumat dan menghafal sesuatu perkara dengan lebih mudah dan

cepat.

Morris (2012) pula berpendapat bahawa penggunaan bahan-bahan pengajaran

seperti kad akan melatih kemahiran mengingat murid-murid. Saya bersetuju dengan

pandangan ini kerana sewaktu menjalankan proses PdP menggunakan kad gambar

sebagai bahan bantu mengajar, saya dapati murid mengingat maklumat dengan lebih

cepat berbanding pengajaran secara lisan. Malahan, kad yang mempunyai warna dan

gambar juga dapat menarik perhatian murid. Apabila mereka melihat kad berwarna

17

atau kad bergambar ini berulang kali, maklumat yang dilihat pada kad tersebut akan

mudah terpahat dalam minda murid-murid.

Manakala Nash (2012), berpandangan bahawa kad merupakan bahan bantu

mengajar yang bermanfaat untuk murid-murid sekolah rendah bagi meningkatkan

kemahiran motor dan daya ingatan. Bahkan, saya juga berpendapat bahawa murid

boleh menguruskan kad dengan baik sepanjang proses PdP. Malahan, mereka juga

akan lebih fokus pada proses PdP iaitu maklumat yang terdapat pada kad dan tidak

bermain dengan alatan lain semasa memegang kad. Manakala, Logsdon (2009) pula

berpandangan, kad merupakan bahan bantu mengajar yang mudah digunakan dalam

proses PdP berbanding dengan penggunaan teknologi. Penggunaan kad kurang

mendatangkan masalah-masalah teknikal semasa proses PdP dilaksanakan. Oleh

yang demikian, saya berpendapat bahawa guru tanpa ragu-ragu boleh menggunakan

kad dalam proses PdP sebagai ABM pada bila-bila masa.

Selain itu, Kivi (2012), memberi pandangan bahawa penggunaan warna boleh

merangsang murid-murid untuk belajar. Jika guru menggunakan bahan berwarna

dalam proses PdP, murid mampu menghafal maklumat tersebut dengan mudah dan

dapat mengingat maklumat tersebut dalam tempoh masa yang lebih lama. Tambahan

pula, menurut beliau lagi, otak menerima 80% maklumat dalam bentuk visual dan

pengaplikasian warna-warna panas seperti merah, kuning dan jingga dalam

penghasilan kad maklumat dapat meningkatkan aktiviti otak. Ini bererti, proses

pembelajaran yang melibatkan pemikiran atau minda yang aktif dapat dilaksanakan

apabila kad berwarna digunakan dalam proses pembelajaran.

Keberkesanan kaedah kad dalam proses PdP bagi mata pelajaran lain juga

telah dibuktikan melalui kajian yang dijalankan oleh pengkaji-pengkaji lain. Nurul

Ashikin Othman (n.d), telah menjalankan satu kajian tentang penggunaan kad suku

18

kata bagi meningkatkan kemahiran membaca dalam kalangan murid prasekolah.

Hasil kajian yang dijalankan, beliau mendapati bahawa penggunaan kad suku kata

berwarna menunjukkan hasil yang lebih positif iaitu kemahiran membaca murid

lebih meningkat berbanding dengan penggunaan kad suku kata tanpa warna. Oleh

itu, saya juga berpendapat bahawa penggunaan kad berwarna dapat membantu murid

menghafal dan mengingat maklumat dengan lebih cepat dan mudah sekaligus dapat

meningkatkan kemahiran menjawab soalan penyiasatan yang diuji dengan lebih baik.

Abdul Rahman Abdul Aziz (2000) pula menyatakan bahawa minat murid

dapat diukur melalui beberapa aspek seperti posisi tubuh, gerak geri badan, nada

suara dan riak wajah. Sekiranya murid menunjukkan reaksi-reaksi seperti yang

dinyatakan tersebut maka reaksi tersebut boleh diukur sebagai penanda murid

berminat dengan apa yang mereka sedang lakukan. Reaksi-reaksi ini merangkumi

aspek verbal dan bukan verbal.

19

3.0 OBJEKTIF KAJIAN

Tujuan utama kajian ini dijalankan adalah untuk meningkatkan kemahiran

menjawab soalan penyiasatan KPS terutamanya soalan penyiasatan ‘tujuan’ dan

‘hubungan antara’ bagi sebelas orang murid Tahun Empat Delima. Objektif kajian

ini adalah seperti berikut:

1. Meningkatkan kemahiran murid tentang cara menjawab soalan

penyiasatan ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’ dalam soalan Kemahiran

Proses Sains dengan menggunakan kaedah Kad Maklumat Berwarna

(KADMATNA).

2. Meningkatkan minat murid untuk menjawab soalan penyiasatan

Kemahiran Proses Sains terutama soalan penyiasatan ‘tujuan’ dan

‘hubungan antara’ dengan menggunakan kaedah kad maklumat

berwarna (KADMATNA).

20

4.0 SOALAN KAJIAN

Berdasarkan kepada objektif kajian yang dibina, kajian ini juga dilaksanakan

untuk menjawab soalan kajian yang berikut:

1. Adakah penggunaan kaedah kad maklumat berwarna (KADMATNA)

boleh meningkatkan kemahiran murid tentang cara menjawab soalan

penyiasatan ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’ dalam soalan Kemahiran

Proses Sains?

2. Adakah penggunaan kaedah kad maklumat berwarna (KADMATNA)

dapat meningkatkan minat murid untuk menjawab soalan penyiasatan

‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’?

21

5.0 KUMPULAN SASARAN

Kumpulan sasaran kajian saya terdiri daripada murid-murid kelas Tahun 4

Delima. Kelas ini mempunyai 22 orang murid di mana enam orang daripadanya ialah

murid perempuan dan selebihnya ialah murid lelaki. Saya memilih 50% orang murid

daripada jumlah keseluruhan kelas tersebut sebagai kumpulan sasaran kajian dan ia

terdiri daripada tiga orang responden perempuan dan lapan orang responden lelaki.

Kumpulan sasaran ini dipilih berdasarkan kepada tahap pencapaian akademik hasil

daripada pelaksanaan ujian terkini bagi subjek Sains sahaja. Semua murid dalam

kumpulan sasaran terdiri daripada bangsa Melayu dan berumur dalam lingkungan 10

tahun. Taraf hidup keluarga kumpulan sasaran saya adalah sederhana kerana ayah

mereka kebanyakannya bekerja sebagai peladang kelapa sawit, peniaga atau pekebun

manakala ibu mereka tidak bekerja.

Sebelas orang responden ini merupakan murid-murid yang mendapat markah

ujian antara 40% hingga 70% iaitu di dalam gred B dan C. Berdasarkan kepada

markah ujian tersebut, tiga orang daripada sebelas orang responden mendapat gred B

manakala selebihnya mendapat gred C. Kesemua responden juga merupakan murid-

murid yang berprestasi sederhana di dalam kelas. Walau bagaimanapun, mereka ini

telah menguasai kemahiran 3M iaitu membaca, menulis dan mengira dan itu juga

merupakan salah satu faktor mereka dipilih untuk menjadi kumpulan sasaran kajian.

Pun begitu, terdapat tiga orang responden daripada kumpulan sasaran menghadapi

masalah kelancaran membaca dan mengeja yang sekaligus mempunyai masalah

dalam kemahiran menulis. Namun, saya mengambil mereka menjadi responden

kajian juga kerana saya ingin melihat kesan intervensi ini terhadap murid yang

mempunyai masalah 3M.

22

Seterusnya, kelas ini mempunyai dua orang murid bukan beragama Islam.

Seorang murid berbangsa India dan seorang lagi merupakan murid Siam. Murid

berbangsa India tersebut tidak fasih berbahasa Melayu. Tetapi, rakan-rakan kelas

tetap berkawan dengannya dan mereka selalu membantu murid India tersebut

sewaktu proses PdP untuk mengeja perkataan ketika menjawab soalan pada lembaran

kerja. Apabila murid tersebut disoal secara lisan, rakan-rakan lain akan

membantunya menggunakan perkataan yang betul dan sesuai untuk bercakap. Ini

merupakan salah satu keunikan yang ada pada murid-murid kelas ini.

Kemudian, seorang daripada murid lelaki kelas ini pula mempunyai daya

ingatan yang baik dan boleh mengulang semula ayat yang saya gunakan pada

pembelajaran lepas. Malahan, beliau juga sering menggunakan nada suara yang kuat

apabila bercakap di dalam kelas. Sikapnya itu, sudah diketahui oleh semua warga

sekolah ini. Sikap beliau tersebut telah menjadi pencetus jenaka bagi murid-murid

kelas ini. Walaupun sikapnya begitu, murid tersebut tetap berminat untuk belajar dan

boleh mencapai semua hasil pembelajaran yang saya tetapkan bagi setiap proses PdP.

Selain itu, terdapat tiga orang murid di dalam kelas ini yang suka berangan di dalam

kelas. Salah seorang daripada mereka tersebut walaupun kelihatan seperti sedang

berangan tetapi masih boleh menjawab soalan saya dengan baik apabila disoal secara

tiba-tiba. Hal ini berbeza dengan dua orang murid yang lain itu.

23

6.0 TINDAKAN YANG DIJALANKAN

Kajian yang saya jalankan ini tertumpu kepada isu untuk meningkatkan

kemahiran murid menjawab soalan penyiasatan KPS terutamanya soalan ‘tujuan’ dan

‘hubungan antara’. Penyelidikan isu kajian ini telah dijalankan berpandukan kepada

model penyelidikan tindakan Kurt Lewin (1946), dalam (Rosinah Edinin, 2012),

yang terdiri daripada empat langkah dan dimulakan dengan langkah perancangan. Di

dalam langkah ini, penyelidik merancang pelan tindakan setelah mengenal pasti

aspek amalan yang perlu ditambah baik. Kemudian, penyelidik bergerak ke langkah

tindakan atau implementasi di mana pelaksanaan tindakan yang dirancang

dilaksanakan. Seterusnya, penyelidik mengumpul kesemua data berkaitan dengan

tindakan yang telah dilaksanakan tersebut dan diakhiri dengan proses penghasilan

refleksi. Di dalam refleksi, penyelidik perlu menilai pelaksanaan tindakan yang

dijalankan dan diikuti dengan proses mengenal pasti keberkesanan tindakan

berdasarkan kepada data-data yang telah dikumpulkan. Sekiranya perlu, lingkaran

proses penyelidikan ini boleh diulang semula.

6.1 Prosedur Tindakan

Untuk menjalankan intervensi kajian ini, set KADMATNA perlu dihasilkan.

Proses menghasilkan set KADMATNA ini mudah kerana ia boleh dihasilkan sendiri

secara manual dan tidak memerlukan kos yang tinggi. Setiap set KADMATNA

terdiri daripada kad berwarna jingga, kuning, merah, merah jambu dan hijau seperti

di lampiran E. Saya telah memilih warna-warna yang panas kerana ia mampu

mengaktifkan otak atau minda manusia yang melihatnya. Setiap kad pula

mengandungi maklumat berkaitan dengan satu elemen KPS. Maklumat pada kad

tersebut ditulis menggunakan jenis dan saiz tulisan yang besar supaya dapat dilihat

dan dibaca dengan lancar. Pada masa yang sama, saiz setiap kad juga dipotong

24

dengan saiz sederhana iaitu tidak terlalu kecil atau besar supaya murid boleh

mengurus kad tersebut dengan baik dan mudah.

Semasa menjalankan proses intervensi, saya membahagikan murid kelas ini

kepada dua kumpulan iaitu kumpulan sasaran yang terdiri daripada sebelas orang

murid dan kumpulan bukan sasaran juga terdiri daripada sebelas orang murid.

Kumpulan sasaran saya tempatkan di sebelah kanan kelas manakala kumpulan bukan

sasaran saya tempatkan di sebelah kiri kelas. Sebelum memulakan intervensi, saya

memberikan tugas kepada kumpulan bukan sasaran iaitu latihan menyalin nota dan

menjawab soalan latihan. Ini bertujuan untuk mengurangkan gangguan daripada

kumpulan bukan sasaran semasa intervensi dijalankan.

Setiap murid dalam kumpulan sasaran mendapat satu set KADMATNA. Ini

bertujuan untuk menyediakan peluang yang lebih besar kepada setiap murid untuk

melibatkan diri secara aktif dalam proses PdP. Selain itu, proses pelaksanaan

intervensi bagi fasa penghafalan dilakukan secara berpasangan seperti di lampiran F

kerana saya ingin menerapkan sikap kerjasama dan tolong menolong antara satu

sama lain semasa menghafal. Dengan cara ini, proses penghafalan juga berlaku

dengan lebih cepat kerana murid bersaing antara satu sama lain.

Kumpulan sasaran diberi masa selama sepuluh minit untuk menghafal tetapi

terdapat murid yang lemah untuk menghafal maka saya memberi masa tambahan

selama lima minit kepada mereka yang gagal menghafal dalam tempoh masa yang

diberi. Ini adalah kerana saya mahukan semua responden boleh menghafal warna kad

dan perwakilannya sebelum intervensi diteruskan kepada langkah seterusnya. Saya

menggunakan senarai semak pemerhatian 1 seperti di lampiran G1 untuk

merekodkan dan memastikan semua responden telah berjaya menghafal warna kad

dan perwakilannya.

25

Untuk langkah kedua, saya menerangkan maksud, maklumat dan formula

jawapan bagi setiap elemen soalan KPS yang terlibat. Kemudian, kumpulan sasaran

diberi peluang untuk mengajukan soalan sekiranya mereka kurang faham dengan

penerangan yang diberikan. Secara berpasangan, kumpulan sasaran diberi masa

selama sepuluh minit untuk menghafal warna kad, perwakilannya dan maklumat bagi

setiap elemen soalan KPS yang terlibat. Selepas itu, mereka diuji seorang demi

seorang sekali lagi untuk mengetahui tahap penghafalan mereka dengan

menggunakan senarai semak pemerhatian 2 seperti di lampiran G2.

Setelah semua berjaya menghafal, setiap murid diedarkan dengan lembaran

kerja 1 yang mengandungi empat set soalan penyiasatan (latihan) seperti di lampiran

H. Pada peringkat permulaan, mereka dipandu untuk memahami cara menjawab

soalan penyiasatan menggunakan set KADMATNA. Manakala untuk set soalan

seterusnya, kumpulan sasaran menjawab sendiri soalan tersebut dan mereka diberi

kebenaran untuk berbincang dengan rakan sebelah. Tempoh masa yang diberi untuk

kumpulan sasaran menjawab semua set soalan ialah selama lima belas minit. Setelah

kumpulan sasaran selesai menjawab semua set soalan, perbincangan jawapan

dilakukan bersama-sama. Diakhir PdP, kumpulan sasaran memulangkan

KADMATNA berserta dengan lembaran kerja 1.

Langkah intervensi ini diteruskan dengan tindakan seterusnya di mana pada

proses PdP berikutnya, setiap murid dalam kumpulan sasaran diberi lembaran kerja 2

(ujian) seperti di lampiran I. Kumpulan sasaran diberi masa sepuluh hingga lima

belas minit untuk menjawab lembaran kerja 2 yang mempunyai dua set soalan secara

individu. Setelah lima minit masa menjawab berlalu, dua orang murid yang kelihatan

mempunyai masalah untuk menjawab diberi set KADMATNA sebagai panduan.

Kemudian, kumpulan sasaran dan guru membincangkan jawapan bersama. Jawapan

26

kumpulan sasaran dianalisis menggunakan senarai semak seperti di lampiran J1

kemudian perbandingan dilakukan untuk melihat bilangan murid yang menjawab

soalan dengan tepat dan tidak tepat bagi setiap elemen KPS yang diuji.

Prosedur pelaksanaan intervensi ini diringkaskan seperti di lampiran K dan

gambar rajah di bawah merupakan ringkasan kepada keseluruhan proses pelaksanaan

kajian ini menggunakan model Kurt Lewin:

Sumber : Diadaptasi daripada (Rosinah, 2012)

Rajah 6.1. Kitaran Model Penyelidikan Tindakan Isu Kajian.

27

(1)Merancang Tindakan

1. Mengenal pasti Isu Kajian : Kesukaran murid memahami maksud istilah ‘tujuan’ dan ‘hubungan

antara’ dalam soalan KPS. Murid keliru dan tertukar formula jawapan ketika menjawab soalan

tujuan dan hubungan antara dalam soalan KPS. Murid kurang berminat untuk menjawab soalan KPS umumnya dan

soalan ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’ khasnya.2. Menjalankan tinjauan masalah menggunakan instrumen berikut:

• Pemerhatian • Temu bual• Penelitian dokumen

(4)Menulis Refleksi

Kekuatan dan aspek penambahbaikan tindakan intervensi dinilai.

(2)Melaksanakan Tindakan

Intervensi Kaedah kad maklumat

berwarna (KADMATNA)

(3)Melakukan Pemerhatian

Pemerhatian Penelitian dokumen –lembaran kerja

pertama dan kedua Temu bual

7.0 METODOLOGI PENGUMPULAN DATA

Pengumpulan data dilakukan selepas implementasi kaedah intervensi

dilaksanakan. Tiga jenis instrumen telah dipilih untuk mengumpulkan data kajian.

Data-data yang dikumpul berbentuk data kualitatif dan instrumen pengumpulan data

yang digunakan ialah pemerhatian menggunakan senarai semak dan nota lapangan,

analisis dokumen berdasarkan lembaran kerja pertama (latihan) dan lembaran kerja

kedua (ujian) yang dijalankan beserta dengan senarai semak dan temu bual yang

melibatkan tiga orang murid daripada kumpulan sasaran kajian.

7.1 Pemerhatian

Instrumen ini dipilih untuk menilai tahap penghafalan murid terhadap item

KPS tertentu mengikut warna kad juga maklumat-maklumatnya. Jenis pemerhatian

yang telah dijalankan ialah pemerhatian tidak turut serta atau pemerhatian bukan

peserta iaitu pemerhati tidak terlibat secara langsung dalam situasi yang diperhatikan.

Kemudian, pemerhatian ini juga merupakan pemerhatian separa berstruktur.

Pemerhatian difokuskan kepada proses penghafalan warna kad mengikut elemen

KPS yang telah ditetapkan seperti di dalam senarai semak pada lampiran G1 dan G2.

Secara keseluruhannya, terdapat dua senarai semak yang digunakan untuk

menguji, menilai dan merekodkan status penghafalan kumpulan sasaran. Senarai

semak yang pertama digunakan untuk menilai tahap penghafalan responden terhadap

warna kad dan perwakilannya seperti di lampiran G1 manakala senarai semak yang

kedua digunakan untuk menilai maklumat yang sama seperti sebelumnya tetapi

dengan penambahan maksud atau formula jawapan seperti di lampiran G2. Selain itu,

kaedah pemerhatian menggunakan nota lapangan juga digunakan untuk mengumpul

data berkaitan dengan minat murid dalam menjawab soalan penyisatan KPS

terutamanya bagi soalan ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’. Reaksi atau respon murid

28

dicatatkan dalam nota lapangan oleh pengkaji. Reaksi ini boleh wujud dalam bentuk

verbal dan juga bukan verbal. Contoh reaksi bentuk verbal adalah seperti respon lisan

dan nada suara manakala contoh reaksi bukan verbal ialah seperti mimik muka dan

posisi tubuh.

7.2 Analisis Dokumen

Dokumen yang dianalisis merujuk kepada lembaran kerja pertama iaitu

latihan seperti di lampiran H dan lembaran kerja yang kedua iaitu ujian seperti di

lampiran I. Bagi lembaran kerja pertama iaitu latihan yang mempunyai empat set

soalan, hanya data bagi set soalan ketiga dan keempat sahaja yang direkodkan dan

dianalisis. Ini adalah kerana, set soalan pertama dan kedua dijawab bersama-sama

dengan guru dan ia merupakan latihan awal menggunakan kaedah KADMATNA.

Manakala, set soalan ketiga dan keempat merupakan latihan menjawab secara

individu. Ini dilaksanakan bertujuan untuk membantu kumpulan sasaran

memantapkan lagi kemahiran menjawab soalan penyiasatan menggunakan kaedah

KADMATNA. Jawapan kumpulan sasaran untuk set soalan ketiga dan keempat

dianalisis untuk melihat perkembangan kemahiran menjawab mereka.

Hasil analisis dapatan lembaran kerja latihan ini dibandingkan dengan hasil

analisis dapatan lembaran kerja ujian. Data lembaran kerja latihan merujuk kepada

data yang diperolehi secara serta merta semasa bimbingan intervensi diberi manakala

data lembaran kerja ujian merujuk kepada data yang diperolehi selepas responden

menjalani keseluruhan intervensi. Ini bererti, perbandingan yang dibuat bukan

melihat pada perbandingan peningkatan pencapaian tetapi melihat kepada

perbandingan penguasaan kemahiran secara keseluruhan iaitu semasa bimbingan

intervensi dan selepas intervensi keseluruhan dijalankan. Kedua-dua hasil dapatan ini

direkodkan di dalam bentuk jadual. untuk melihat perbandingan peningkatan

29

penguasaan kemahiran menjawab murid mengenai soalan penyiasatan KPS seperti

yang difokuskan dalam kajian ini.

Kaedah penelitian dokumen dipilih bertujuan untuk menilai keberkesanan

kaedah intervensi yang dijalankan dalam meningkatkan kemahiran murid menjawab

soalan penyiasatan terutamanya soalan ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’. Item-item

soalan yang dibina adalah berbentuk subjektif atau soalan berstruktur mengikut fokus

kajian ini. Proses menjawab soalan pada lembaran kerja pertama (latihan) dan

lembaran kerja kedua (ujian) dijalankan mengikut tempoh masa yang telah

ditetapkan. Ini bertujuan untuk memastikan aspek kebolehpercayaan dan kesahan

yang tinggi boleh diperolehi. Tempoh masa ditetapkan mengikut kepada jumlah

bilangan set soalan yang perlu dijawab oleh kumpulan sasaran. Bagi set soalan

pertama tempoh masa yang lebih panjang diberi iaitu 15 minit kerana kumpulan

sasaran masih lagi tidak mahir menggunakan kaedah KADMATNA semasa

menjawab soalan. Namun, bagi set soalan yang kedua dan seterusnya, tempoh masa

yang lebih singkat diberikan iaitu selama 10 minit.

7.3 Temu Bual

Temu bual yang dijalankan ialah separa berstruktur maka soalan temu bual

telah disediakan terlebih dahulu sebelum temu bual dijalankan. Semasa temu bual

dijalankan, terdapat beberapa soalan ditambah mengikut keperluan. Ini kerana ada

masanya soalan yang disediakan terlebih awal tersebut kurang difahami oleh

kumpulan sasaran maka soalan tersebut perlu dipermudahkan agar murid yang di

temu bual boleh memberikan respon dengan lebih baik. Temu bual ini telah

dijalankan di dalam bilik darjah sewaktu murid rehat. Kaedah temu bual yang

digunakan ialah temu bual bersemuka dan instrumen temu bual dipilih kerana ia

mempunyai ciri kebolehtadbiran yang tinggi. Tambahan pula, soalan yang ditanya

30

ialah soalan terbuka maka jawapan yang diberikan murid tidak tertutup dan

mencapah.

Temu bual yang dijalankan ini direkodkan agar tiada maklumat yang

tertinggal atau tercicir. Hasil temu bual ditranskripkan, dianalisis dan

dipersembahkan dalam bentuk naratif seperti di lampiran L1 hingga L3. Sebanyak

tiga orang murid daripada kumpulan sasaran dipilih untuk menjalani proses temu

bual ini. Tiga orang murid berkenaan dipilih berdasarkan kepada prestasi penguasaan

kemahiran setelah menjalani proses intervensi dan menjawab soalan lembaran kerja

kedua (ujian). Daripada keseluruhan murid di dalam kumpulan sasaran, seorang

murid dipilih bagi mewakili setiap tahap prestasi penguasaan kemahiran iaitu

berprestasi rendah, sederhana dan tinggi. Ia bertujuan untuk meningkatkan aspek

kebolehpercayaan dan kesahan temu bual yang dijalankan.

Daripada temu bual yang dijalankan, dua maklumat utama yang dikumpulkan

iaitu pertama berkaitan dengan penguasaan kemahiran menjawab soalan penyiasatan

terutamanya bagi soalan ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’. Data diukur berdasarkan

kefasihan atau kelancaran responden untuk menyatakan semula formula jawapan

bagi soalan penyiasatan ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’ yang diuji secara lisan.

Manakala maklumat yang kedua ialah berkaitan dengan tahap minat murid untuk

menjawab soalan penyiasatan setelah menggunakan kaedah KADMATNA.

Data dianalisis daripada transkrip temu bual berdasarkan tema-tema yang

telah ditetapkan oleh pengkaji terlebih dahulu. Hal ini adalah kerana temu bual ini

dijalankan secara separa berstruktur, maka pengkaji sudah mengetahui apakah

maklumat yang diingini berdasarkan temu bual yang dijalankan. Oleh itu, pengkaji

hanya mencatatkan kod atau respon yang wujud dalam temu bual jika ada

berdasarkan tema-tema yang telah ditetapkan.

31

Secara keseluruhan, proses pelaksanaan kaedah pengumpulan data yang

dijalankan ini menekankan aspek triangulasi yang merujuk kepada penggunaan

beberapa kaedah atau instrumen semasa mengumpul data dengan tujuan untuk

meningkatkan kesahan data. Pada masa yang sama, ia juga bertujuan untuk

mengurangkan bias semasa data dikumpulkan. Oleh kerana itu, jenis triangulasi yang

saya gunakan ialah triangulasi data di mana data diperolehi daripada pelbagai sumber

berdasarkan kepada tiga instrumen pengumpulan data yang dijelaskan.

32

8.0 ANALISIS DAN INTERPRETASI DATA

8.1 Data Pemerhatian

Berdasarkan pemerhatian menggunakan senarai semak seperti di lampiran

G1, ia menunjukkan bahawa pada peringkat awal, kumpulan sasaran kelihatan agak

terkejut dengan aktiviti penghafalan yang dijalankan. Terdapat tiga orang murid

lelaki daripada kumpulan sasaran mula merungut dan menyatakan bahawa mereka

tidak boleh menghafal. Mereka cuba memberikan respon negatif seperti duduk

bersandar sambil memeluk tubuh. Walau bagaimanapun, pengkaji berjaya

memotivasikan mereka dan mereka mula menghafal dan melibatkan diri dengan aktif

apabila melihat rakan-rakan lain menghafal bersama.

Apabila tempoh masa menghafal tamat, murid diuji oleh pengkaji secara

individu. Nama murid yang berjaya menghafal kesemua elemen yang ditetapkan

ditanda pada senarai semak yang disediakan seperti di lampiran G1 dan G2. Secara

keseluruhannya, terdapat empat orang murid lelaki dari kumpulan sasaran yang sukar

menghafal dan mengambil masa yang panjang untuk menghafal. Walau

bagaimanapun, setelah diberi masa tambahan dan dibantu oleh rakan murid yang

lain, mereka berjaya menghafal elemen-elemen yang terdapat pada kad mengikut

warnanya. Hasil daripada pemerhatian menggunakan senarai semak ia menunjukkan

bahawa semua murid di dalam kumpulan sasaran berjaya melepasi fasa penghafalan

ini.

Pemerhatian kedua yang dijalankan adalah menggunakan nota lapangan

seperti di lampiran M1 dan M2. Pemerhatian beserta dengan nota lapangan ini

digunakan untuk melihat tahap atau peningkatan minat murid untuk menjawab

soalan penyiasatan. Berdasarkan Abdul Rahman Abdul Aziz (2000), minat murid

dapat diukur melalui beberapa aspek seperti posisi tubuh, gerak-geri badan, nada

33

suara dan riak wajah. Berdasarkan kepada pemerhatian menggunakan nota lapangan

yang telah dijalankan, reaksi yang telah ditunjukkan oleh kumpulan sasaran boleh

dibahagikan kepada dua iaitu kumpulan sasaran berminat untuk menjawab soalan

penyiasatan dan kumpulan sasaran tidak berminat untuk menjawab soalan

penyiasatan. Jadual di bawah menyenaraikan reaksi-reaksi yang telah ditunjukkan

oleh kumpulan sasaran.

Jadual 8.1

Reaksi kumpulan sasaran pada pemerhatian kali pertama

Reaksi berminat untuk menjawab soalan penyiasatan

Reaksi tidak berminat untuk menjawab soalan penyiasatan

Mengangguk-anggukkan kepala. Mengerutkan dahi.Mengajukan soalan positif :

a) “Cikgu, dah siap, yang sebelah ni kena jawab ka?”

b) “Cikgu, dah siap. Cikgu, saya jawab soalan ni boleh (merujuk kepada soalan set ketiga)?”

Bermain pensel dan pemadam.

Responden mula menjawab soalan penyiasatan yang berikutnya dengan cepat tanpa perlu disuruh.

Mengajukan soalan negatif :a) “Cikgu, macam mana nak

jawab ni?”b) “Cikgu, nak jawab macam

tadi ka?”Responden bersungguh-sungguh menjawab soalan.Menulis jawapan dengan tekun.Tersenyum-senyum sambil menulis jawapan.Bersungguh-sungguh menyelak kad yang diberi untuk menulis jawapan pada lembaran kerja.Mereka juga berbincang antara satu sama lain untuk membandingkan jawapan.

Berdasarkan kepada pemerhatian pertama yang dilaksanakan, terdapat lapan

reaksi yang menunjukkan kumpulan sasaran berminat untuk menjawab soalan

34

penyiasatan dan tiga reaksi yang menunjukkan kumpulan sasaran tidak berminat

untuk menjawab soalan penyiasatan. Jadual di sebelah pula menyenaraikan reaksi

yang ditunjukkan oleh kumpulan sasaran pada pemerhatian kali kedua.

Jadual 8.2

Reaksi kumpulan sasaran pada pemerhatian kali kedua

Reaksi berminat untuk menjawab soalan penyiasatan

Sebaik sahaja lembaran kerja diedarkan dan arahan diberikan,

kumpulan sasaran terus menjawab soalan tanpa mengurut.

Masing-masing kelihatan fokus membaca soalan dan mencari

jawapan.

Responden mempunyai masalah untuk menjawab soalan penyiasatan

tetapi mereka tidak berputus asa dan mencari cara lain untuk

menjawab soalan.

Memberikan tumpuan pada lembaran kerja masing-masing.

Ada yang tekun menulis jawapan pada lembaran kerja dan ada yang

berfikir sambil memegang kepala.

Semua ruang jawapan telah diisi oleh kumpulan sasaran.

Berdasarkan pemerhatian kali kedua tersebut, terdapat enam reaksi yang

menunjukkan kumpulan sasaran berminat untuk menjawab soalan penyiasatan. Bagi

pemerhatian kali kedua ini, tiada reaksi yang menunjukkan responden tidak berminat

untuk menjawab soalan penyiasatan.

8.2 Data Analisis dokumen

Hasil daripada data analisis dokumen, jawapan kumpulan sasaran dianalisis

mengikut dua kategori iaitu jawapan tepat dan jawapan tidak tepat. Untuk lembaran

kerja latihan, hanya set soalan ketiga dan keempat sahaja yang dianalisis. Analisis

data bagi lembaran kerja latihan dan lembaran kerja ujian adalah seperti di lampiran

J1 dan J2. Berikut merupakan ringkasan analisis data yang difokuskan kepada dua

35

elemen utama soalan penyiasatan yang menjadi fokus kajian iaitu soalan penyiasatan

‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’:

Jadual 8.2

Analisis jawapan kumpulan sasaran bagi lembaran kerja latihan

Set soalanSoalan

penyiasatanJumlah

jawapan tepat

Jumlah jawapan

tidak tepat

Set soalan 3Tujuan 10 1

Hubungan antara

110

Set soalan 4Tujuan 9 2

Hubungan antara

10 1

Jadual 8.3

Analisis jawapan kumpulan sasaran bagi lembaran kerja ujian

Set soalanSoalan

penyiasatanJumlah

jawapan tepat

Jumlah jawapan

tidak tepat

Set soalan 1Tujuan 10 1

Hubungan antara

11 0

Set soalan 2Tujuan 10 1

Hubungan antara

10 1

Secara keseluruhannya, berdasarkan kepada jadual 8.2 di atas, bilangan

responden yang berjaya memberi jawapan tepat bagi soalan penyiasatan ‘tujuan’

ialah 19 orang manakala bilangan responden yang memberi jawapan tepat bagi

soalan penyiasatan ‘hubungan antara’ ialah 21 orang. Sedikit berbeza dengan data

pada jadual 8.3 di mana bilangan responden yang berjaya memberi jawapan tepat

bagi soalan ‘tujuan’ telah meningkat kepada 20 orang manakala bagi soalan

‘hubungan antara’, bilangannya adalah sama seperti data sebelumnya iaitu 21 orang.

36

Jadual 8.4 di bawah pula menunjukkan perbandingan peratus jumlah jawapan tepat

bagi set soalan latihan dan ujian.

Jadual 8.4

Perbandingan peratus jumlah jawapan tepat bagi set soalan latihan dan ujian

Set soalanSoalan

penyiasatanJumlah jawapan

tepat (%)

Latihan Tujuan 86

Hubungan antara 96

Ujian Tujuan 91

Hubungan antara 96

Perbandingan dibuat dengan lebih jelas dalam bentuk peratus antara data set

soalan latihan dan data set soalan ujian. Bagi soalan ‘tujuan’, data menunjukkan

bahawa bilangan responden yang memberi jawapan tepat meningkat iaitu daripada

86% kepada 91%. Manakala bagi soalan ‘hubungan antara’ bilangan responden yang

memberi jawapan tepat ialah kekal sama iaitu 96%. Perbandingan data tersebut

dijelaskan dengan lebih ringkas kepada bentuk graf seperti di dalam rajah di bawah.

Soalan 'tujuan' Soalan 'hubungan antara'80

82

84

86

88

90

92

94

96

98

Latihan Ujian

Set soalan :

Rajah 8.5. Graf jumlah jawapan tepat (%) bagi soalan ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’

bagi set soalan latihan dan ujian.

37

8.3 Temu bual

Transkrip temu bual untuk ketiga-tiga murid yang dipilih daripada kumpulan

sasaran adalah seperti di lampiran L1 hingga L3. Berdasarkan kepada temu bual yang

telah dijalankan, antara reaksi yang telah ditunjukkan oleh tiga orang murid yang

ditemu bual adalah seperti menganggukkan kepala, tidak berpeluk tubuh, bercakap

dengan nada suara yang tinggi, tersenyum dan ketawa.

Berdasarkan kepada Abdul Rahman Abdul Aziz (2000), reaksi-reaksi yang

telah ditunjukkan oleh murid semasa ditemu bual tersebut merupakan ciri-ciri minat

yang boleh diukur. Selain daripada reaksi murid, jawapan murid semasa ditemu bual

juga menunjukkan bahawa murid sudah mempunyai peningkatan minat untuk

menjawab soalan berbentuk penyiasatan.

Berikut merupakan analisis data temu bual berdasarkan transkrip yang

dipecahkan kepada tiga tema iaitu murid suka akan kaedah KADMATNA, kaedah

KADMATNA membantu meningkatkan kemahiran menjawab soalan penyiasatan

‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’ juga kaedah KADMATNA dapat meningkatkan

minat murid untuk menjawab soalan penyiasatan.

Jadual 8.3

Analisis data temu bual

Tema Respon Kod BilanganSuka akan kaedah KADMATNA untuk menjawab soalan penyiasatan.

Suka. (S) = suka 3

Tidak suka. (TS) = tidak suka

0

Kaedah KADMATNA membantu meningkatkan kemahiran menjawab

Boleh menyatakan formula jawapan dengan amat baik.

(AB) = amat baik

1

Boleh menyatakan formula jawapan

(SB) = sederhana baik

2

38

soalan penyiasatan ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’.

dengan sederhana baik.

Tidak boleh menyatakan formula jawapan.

(TB) = tidak boleh

0

Kaedah KADMATNA meningkatkan minat murid menjawab soalan penyiasatan terutama soalan ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’.

Berminat untuk menjawab soalan penyiasatan jika diberi pada masa akan datang.

(B) = berminat

3

Kurang berminat untuk menjawab soalan penyiasatan jika diberi pada masa akan datang.

(KB) = kurang berminat

0

Tidak berminat untuk menjawab soalan penyiasatan jika diberi pada masa akan datang (TM).

(TBM) = tidak berminat

0

Merujuk kepada jadual 8.3 di atas, didapati bahawa ketiga-tiga responden

yang ditemu bual memberikan respon suka akan pengaplikasian kaedah

KADMATNA dalam menjawab soalan penyiasatan. Kemudian, seorang daripada

responden yang ditemu bual boleh menyatakan formula jawapan bagi soalan

‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’ dengan baik manakala dua orang yang lain boleh

menyatakan semula formula jawapan dengan sederhana baik. Seterusnya, ketiga-

tiga responden juga memberikan respon berminat untuk menjawab soalan

penyiasatan jika diberi lagi pada masa akan datang.

39

9.0 DAPATAN DAN PERBINCANGAN KAJIAN

Merujuk kepada analisis data pemerhatian, kumpulan sasaran berjaya

menghafal maklumat yang terdapat pada kad dengan menggunakan kaedah

KADMATNA dalam tempoh masa yang singkat. Kumpulan sasaran kajian ini terdiri

daripada murid yang berprestasi akademik sederhana dan lemah namun

pengaplikasian kaedah KADMATNA yang mana kadnya dihasilkan daripada kertas

berwarna serta mengandungi maklumat penting dan ringkas sahaja sangat membantu

murid berprestasi sederhana dan lemah ini untuk menghafal maklumat yang terdapat

padanya. Malahan, kumpulan sasaran kajian ini juga hanya memerlukan tempoh

masa yang singkat untuk menghafal maklumat apabila menggunakan kad berwarna.

Hal ini adalah seperti yang telah dikatakan oleh Morris (2012), iaitu penggunaan

bahan pengajaran seperti kad dapat melatih kemahiran mengingat murid-murid.

Malahan, berdasarkan kajian ini, pengkaji mendapati bahawa daya ingatan

murid juga dapat bertahan lebih lama. Apabila mereka terlupa sesuatu maklumat,

mereka akan cuba mengingati warna kad dahulu kemudian mengaitkannya dengan isi

yang terdapat pada kad tersebut. Dengan cara ini, mereka dapat mengingat semula

maklumat yang tercicir tersebut. Apa yang berlaku ini adalah sama seperti yang

dikatakan oleh Kivi (2012), bahawa penggunaan warna merangsang murid-murid

untuk belajar. Jika guru menggunakan bahan bantu mengajar berwarna dalam PdP,

murid mampu untuk menghafal maklumat tersebut dengan mudah dan dapat

mengingat maklumat tersebut untuk jangka masa yang lebih lama. Menurut beliau

juga, pengaplikasian warna-warna panas seperti merah, kuning dan jingga mampu

meningkatkan aktiviti otak. Oleh itu, pengkaji telah menggunakan warna-warna

panas ini dalam penghasilan kad maklumat. Hasilnya, kumpulan sasaran kajian dapat

40

menghafal maklumat dengan lebih cepat dan dapat mengingat maklumat tersebut

untuk tempoh masa yang lebih lama berbanding biasa.

Seperti mana yang telah dinyatakan oleh Abdul Rahman Abdul Aziz (2000),

minat murid dapat diukur melalui beberapa aspek seperti posisi tubuh, gerak geri

badan, nada suara dan riak wajah. Oleh itu, melalui kajian ini, analisis pemerhatian

menggunakan nota lapangan yang telah dijalankan mendapati kumpulan sasaran

telah menunjukkan beberapa reaksi seperti menganggukkan kepala, menghalakan

badan ke arah orang sedang bercakap, mengajukan soalan berbentuk positif,

tersenyum dan menjawab soalan dengan tekun ketika menjawab soalan pada

lembaran kerja semasa dan selepas intervensi dijalankan. Ini bererti, kumpulan

sasaran sudah menunjukkan minat untuk menjawab soalan penyiasatan selepas

menjalani intervensi. Malahan, selepas intervensi, kumpulan sasaran tidak lagi

menunjukkan reaksi negatif yang menunjukkan mereka tidak berminat untuk

menjawab soalan penyiasatan seperti sebelum intervensi dijalankan.

Berdasarkan kajian yang dijalankan, hasil daripada data analisis dokumen

menunjukkan bahawa terdapat peningkatan dalam kemahiran menjawab soalan

penyiasatan terutamanya bagi soalan ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’. Peningkatan ini

dilihat secara keseluruhan bukan dari segi peningkatan pencapaian tetapi berdasarkan

kepada peningkatan penguasaan kemahiran secara keseluruhan selepas bimbingan

intervensi dan selepas intervensi keseluruhan dijalankan. Peningkatan tersebut adalah

berdasarkan data daripada lembaran kerja latihan yang merujuk kepada data yang

diperolehi secara serta merta selepas bimbingan intervensi diberi manakala data

daripada lembaran kerja ujian merujuk kepada data yang diperoleh selepas responden

menjalani keseluruhan intervensi.

41

Bagi soalan penyiasatan ‘tujuan’, peningkatan sebanyak 5% telah berlaku.

Pada percubaan pertama iaitu semasa menjawab set latihan, sebanyak 86%

responden memberi jawapan tepat manakala pada percubaan kali kedua iaitu semasa

menjawab set ujian, jumlah jawapan tepat yang diberi oleh responden menjadi 91%.

Bagi soalan ‘hubungan antara’ pula, data adalah kekal sama iaitu 96% dan ini bererti

tiada peningkatan mahupun penurunan pada jumlah jawapan tepat yang diberi oleh

responden pada set soalan latihan dan set ujian.

Kemudian, berdasarkan analisis data temu bual juga menunjukkan bahawa

seorang daripada responden yang ditemu bual mampu menyatakan formula jawapan

soalan ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’ dengan amat baik. Manakala, dua orang

responden lagi boleh menyatakan formula jawapan soalan ‘tujuan’ dan ‘hubungan

antara’ dengan sederhana baik. Ini secara tidak langsung menjelaskan bahawa

kekeliruan formula jawapan yang wujud sebelum ini pada responden telah berjaya

dikurangkan.

Responden yang mampu menyatakan formula jawapan dengan amat baik

tersebut merupakan responden berprestasi tinggi manakala dua orang responden yang

mampu menyatakan formula jawapan dengan sederhana baik merupakan murid

berprestasi sederhana dan lemah. Jika murid lemah juga sudah boleh menyatakan

formula jawapan dengan betul walaupun setelah dibantu ini bererti bahawa

pengaplikasian kaedah KADMATNA telah membantu meningkatkan kemahiran

murid untuk menjawab soalan penyiasatan ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’. Jika

dahulu mereka tidak tahu formula jawapan dan sering tertukar formula jawapan

sekarang mereka sudah boleh mengingat formula jawapan yang betul dengan

bantuan kad berwarna.

42

Perkara ini adalah sama seperti yang dinyatakan oleh Case (2000) dan

Halford (2004) iaitu berkaitan dengan teori pemprosesan maklumat bahawa

peningkatan kapasiti minda menyebabkan peningkatan dari segi pemprosesan

maklumat juga. Penggunaan kad berwarna telah membantu murid meningkatkan

kapasiti minda mereka sekaligus dapat memproses dan menghafal maklumat dengan

mudah dan cepat. Secara tidak langsung, mereka juga dapat membuat perkaitan

antara warna kad dan maklumat bagi setiap satunya. Pada peringkat awal, intervensi

ini akan kelihatan seperti proses menghafal dan mengingat maklumat tanpa

pemahaman tetapi lama kelamaan saya percaya dengan latihan yang dijalankan

murid akan dapat membuat perkaitan dan menghubungkaitkan maklumat yang

mereka hafal dengan kehendak soalan penyiasatan yang mereka jawab. Secara

perlahan, mereka akan ketahui apa yang dimaksudkan dengan soalan ‘tujuan’ dan

apa yang dimaksudkan dengan soalan ‘hubungan antara’.

Kemudian, analisis data daripada temu bual pula menunjukkan bahawa

ketiga-tiga responden yang ditemu bual suka akan kaedah KADMATNA yang

dijalankan. Di samping itu, mereka juga menyatakan bahawa mereka berminat untuk

menjawab soalan penyiasatan ini pada masa akan datang kerana mereka sudah tahu

cara untuk mencari jawapan bagi soalan-soalan penyiasatan yang ditanya. Hal ini

dikukuhkan lagi apabila semasa ditemu bual, responden menunjukkan reaksi yang

boleh diukur sebagai minat seperti menganggukan kepala, tersenyum, ketawa, tidak

berpeluk tubuh dan menggunakan nada suara yang ditinggikan dengan nada

membujuk.

Secara keseluruhannya, berdasarkan kajian yang dijalankan ini ia

menunjukkan bahawa penggunaan kaedah KADMATNA telah membantu

meningkatkan kemahiran murid dalam menjawab soalan penyiasatan khususnya bagi

43

soalan ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’. Selain itu, kaedah ini juga telah dapat

meningkatkan minat murid untuk menjawab soalan-soalan berbentuk penyiasatan.

Dapatan hasil kajian ini adalah hampir sama seperti dapatan kajian yang dijalankan

oleh Ashikin Othman (n.d) berkaitan penggunaan kad suku kata bagi meningkatkan

kemahiran membaca murid prasekolah. Hasil kajian beliau berjaya menunjukkan

bahawa penggunaan kad suku kata berwarna lebih berkesan daripada penggunaan

kad suku kata tidak berwarna dalam meningkatkan kemahiran membaca manakala

hasil kajian saya telah menunjukkan bahawa penggunaan kad berwarna dapat

meningkatkan kemahiran murid dalam menjawab soalan penyiasatan KPS.

44

10.0 RUMUSAN DAN REFLEKSI

Kajian tindakan ini dijalankan untuk meningkatkan kemahiran menjawab dan

minat murid berkaitan dengan soalan penyiasatan ‘tujuan’ dan ‘hubungan antara’.

Peningkatan kemahiran murid menjawab soalan penyiasatan ‘tujuan’ dan ‘hubungan

antara’ telah diukur berdasarkan kepada peningkatan jumlah jawapan tepat yang

diberi semasa menjawab soalan penyiasatan pada lembaran kerja latihan dan ujian.

Peningkatan jumlah jawapan tepat menunjukkan bahawa penguasaan kemahiran

menjawab soalan penyiasatan murid sudah meningkat.

Selain itu, kaedah KADMATNA juga telah meningkatkan minat murid untuk

menjawab soalan penyiasatan terutamanya bagi soalan ‘tujuan’ dan ‘hubungan

antara’. Peningkatan minat telah diukur berdasarkan kepada respon positif yang

ditunjukkan oleh murid adalah lebih banyak berbanding respon negatif semasa

menjawab soalan penyiasatan pada lembaran kerja dan semasa ditemu bual.

45

11.0 CADANGAN KAJIAN SETERUSNYA

Berdasarkan kepada perbincangan dan rumusan yang dibuat, terdapat

beberapa cadangan penambahbaikkan yang boleh dilakukan pada pelaksanaan kajian

ini yang menggunakan kaedah KADMATNA iaitu pertama, semasa fasa

penghafalan, pengkaji boleh memasukkan unsur nyanyian. Ini bermaksud selain

menggunakan kad berwarna, penambahan unsur nyanyian pasti dapat meningkatkan

keseronokan pada murid untuk belajar dan sekaligus memudahkan mereka untuk

menghafal.

Cadangan yang kedua ialah menambah tempoh masa pelaksanaan kajian.

Sekiranya kumpulan sasaran kajian merupakan murid berprestasi rendah, maka

tempoh masa kajian boleh dipanjangkan lagi bagi memberi peluang yang lebih

kepada murid untuk terbiasa dengan kaedah KADMATNA. Ini bererti, murid boleh

melakukan beberapa set soalan latihan dahulu dengan menggunakan kaedah

KADMATNA sebelum kemahiran mereka dinilai.

46