Nilai Dan Etika an Awam Tonggak 12-1

8/14/2019 Nilai Dan Etika an Awam Tonggak 12-1

http://slidepdf.com/reader/full/nilai-dan-etika-an-awam-tonggak-12-1 1/47

Of course I have the time

I’ve been thinking of you



Nilai dan Etika dalamNilai dan Etika dalam

Perkhidmatan AwamPerkhidmatan Awam

Teras Perkhidmatan Awam

Tonggak 12 Perkhidmatan Awam

SEKSYEN PENILAIAN TAHAP KECEKAPAN

PEJABAT PENDAFTAR

UNIVERSITI PUTRA MALAYSIA

TEL : 03- 89472016

03- 89466171



Penghayatan Nilai dan EtikaPenghayatan Nilai dan Etika

PAPA• Beberapa dasar/pekelilingan dikeluarkan agar nilaiBeberapa dasar/pekelilingan dikeluarkan agar nilai

dan etika perkhidmatan awam dihayati, contoh:dan etika perkhidmatan awam dihayati, contoh:

– Teras Perkhidmatan Awam Teras Perkhidmatan Awam

– Tonggak 12 Perkhidmatan Awam Tonggak 12 Perkhidmatan Awam– Dasar Pandang ke TimurDasar Pandang ke Timur

– Penerapan Nilai-Nilai Islam dalam PentadbiranPenerapan Nilai-Nilai Islam dalam Pentadbiran

– Kepimpinan melalui teladanKepimpinan melalui teladan

– Gerakan Budaya Kerja CemerlangGerakan Budaya Kerja Cemerlang

– Pengurusan Kualiti dan Anugerah KualitiPengurusan Kualiti dan Anugerah Kualiti– Konsep Perkhidmatan CemerlangKonsep Perkhidmatan Cemerlang



Tujuan Nilai dan Etika PA Tujuan Nilai dan Etika PA

• Meninggikan mutu perkhidmatan awamMeninggikan mutu perkhidmatan awam

• Memelihara kepercayaan awamMemelihara kepercayaan awam

• Memupuk tanggungjawab bersamaMemupuk tanggungjawab bersama• Mewujudkan suasana sihat dan cekapMewujudkan suasana sihat dan cekap

• Mengeratkan hubungan sesama kakitanganMengeratkan hubungan sesama kakitangan

• Membentuk sikap dan pembawaan yangMembentuk sikap dan pembawaan yangbersesuaian dengan Rukun Negarabersesuaian dengan Rukun Negara



Sebab Nilai/Etika PA perluSebab Nilai/Etika PA perlu

• Permintaan perkhidmatan awamPermintaan perkhidmatan awammeningkatmeningkat

• Curiga atas kemampuan perkhidmatanCuriga atas kemampuan perkhidmatanawamawam

• Azam kerajaan untuk meningkatkanAzam kerajaan untuk meningkatkanimej dan mutu perkhidmatan awamimej dan mutu perkhidmatan awam

• Faktor lain (persaingan globalisasi,Faktor lain (persaingan globalisasi,ancaman keselamatan, kemerosotanancaman keselamatan, kemerosotanekonomi, gejala sosial, dll.)ekonomi, gejala sosial, dll.)



Kepentingan Nilai/Etika PAKepentingan Nilai/Etika PA

• Menentukan arah dan memberi maknaMenentukan arah dan memberi maknakepada pemikiran, tindakan dankepada pemikiran, tindakan dantingkahlaku bagi memenuhitingkahlaku bagi memenuhi

tanggungjawab/amanahtanggungjawab/amanah

• Memberi penyatuan dan penyelarasan diMemberi penyatuan dan penyelarasan diantara anggota perkhidmatan awamantara anggota perkhidmatan awamsebagai institusi utama pembangunansebagai institusi utama pembangunan

tamaduntamadun

• MerupakanMerupakan standard standard bagi mendorongbagi mendoronganggota dengan ikhlas dan berkesananggota dengan ikhlas dan berkesan



Definisi NilaiDefinisi Nilai

• Pegangan yang mendorongPegangan yang mendorong

seseorang atau organisasi untukseseorang atau organisasi untuk

bertindakbertindak• Rangka tanggapan yang membentukRangka tanggapan yang membentuk

dan mempengaruhi tingkahlakudan mempengaruhi tingkahlaku

• Nilai boleh dikategorikan berasaskanNilai boleh dikategorikan berasaskanagama, budaya, etika dan juga moralagama, budaya, etika dan juga moral



Nilai Murni dalam PANilai Murni dalam PA

• Adil dalam perlantikanAdil dalam perlantikan

• Amanah dalam menjalankan tugasAmanah dalam menjalankan tugas

• Bertanggungjawab dalam memberi khidmatBertanggungjawab dalam memberi khidmat• Ikhlas dalam perkhidmatan awamIkhlas dalam perkhidmatan awam

• Dedikasi dalam perkhidmatan awamDedikasi dalam perkhidmatan awam

• Tekun dalam perkhidmatan awam Tekun dalam perkhidmatan awam

• Berdisplin dalam perkhidmatan awamBerdisplin dalam perkhidmatan awam



Definisi EtikaDefinisi Etika

• Ilmu berkaitan dengan dasar-dasar akhlakIlmu berkaitan dengan dasar-dasar akhlak

atau moralatau moral

• Sistem dasar-dasar akhlak, hukuman-Sistem dasar-dasar akhlak, hukuman-hukuman, tingkahlaku atau kelakuanhukuman, tingkahlaku atau kelakuan

• Sistem dasar-dasar akhlak atau tingkahlakuSistem dasar-dasar akhlak atau tingkahlaku

bagi sesuatu kumpulan atau organisasibagi sesuatu kumpulan atau organisasi



Etika dalam PentadbiranEtika dalam Pentadbiran

• Kejujuran (Honesty)Kejujuran (Honesty)

• Keadilan (Justice)Keadilan (Justice)

• Kebenaran (Veracity)Kebenaran (Veracity)

• Keberanian (Courage)Keberanian (Courage)

• Kesopanan (Politeness)Kesopanan (Politeness)

• Kemaafan (Forgiveness)Kemaafan (Forgiveness)

• KesabaranKesabaran

(Patience)(Patience)

• KetenteramanKetenteraman(Peacefulness)(Peacefulness)

• Mudah didampingiMudah didampingi

(Accessibility)(Accessibility)

• SimpatiSimpati

(Sympathy)(Sympathy)



Etika Perkhidmatan Awam (1979)Etika Perkhidmatan Awam (1979)

Teras Perkhidmatan Awam Teras Perkhidmatan Awam(Perkhidmatan Cemerlang)(Perkhidmatan Cemerlang)

1.1. Berazam meninggikan mutu perkhidmatanBerazam meninggikan mutu perkhidmatan

2.2. Bekerja dengan penuh tanggungjawabBekerja dengan penuh tanggungjawab

3.3. Berusaha mengikis sikap pentingkan diriBerusaha mengikis sikap pentingkan diri

4.4. Berkhidmat dengan muhibbah/kemesraanBerkhidmat dengan muhibbah/kemesraan

5.5. Bekerja ke arah memajukan pemikiran rakyatBekerja ke arah memajukan pemikiran rakyat

dan pembangunan negaradan pembangunan negara6.6. Bersama membenteras kelemahan/musuhBersama membenteras kelemahan/musuh

7.7. Berpegang teguh kepada ajaran agamaBerpegang teguh kepada ajaran agama



Berazam meninggikan mutuBerazam meninggikan mutu

perkhidmatanperkhidmatan

• Tingkatkan kemahiran menerusi latihan, Tingkatkan kemahiran menerusi latihan,pembacaan, menghadiri seminar/bengkelpembacaan, menghadiri seminar/bengkel

• Sendiri mengatasi kelemahan diriSendiri mengatasi kelemahan diri

• Menyumbang kepada meningkatkan mutuMenyumbang kepada meningkatkan mutuperkhidmatan jabatanperkhidmatan jabatan

• Memupuk sikap kreatif dalam kerjaMemupuk sikap kreatif dalam kerja

• Mencari pembaharuan/pemodenan dalamMencari pembaharuan/pemodenan dalamsistem kerja dan pengurusansistem kerja dan pengurusan



Bekerja dengan penuhBekerja dengan penuh

tanggungjawabtanggungjawab

• Menghayati spesifikasi kerjaMenghayati spesifikasi kerja

• Sumbangan tenaga yang lebihSumbangan tenaga yang lebih

•Mencapai tingkat semaksima yang bolehMencapai tingkat semaksima yang boleh

• Menepati janji dalam bertugas/ikrarMenepati janji dalam bertugas/ikrar

• Memecahkan masalah tanpa arahanMemecahkan masalah tanpa arahan

• Menyelesaikan masalah dengan cepatMenyelesaikan masalah dengan cepat

• Menghadapi tugas harian dengan dedikasiMenghadapi tugas harian dengan dedikasi

h iki ik



Berusaha mengikis sikapBerusaha mengikis sikap

pentingkan diripentingkan diri

• Tindakan selaras dengan cita-cita negara Tindakan selaras dengan cita-cita negara

• Bukan untuk keuntungan sendiriBukan untuk keuntungan sendiri

• Hapuskan sifat sombong/bongkakHapuskan sifat sombong/bongkak

• Gunakan kuasa dan wang dengan saksama danGunakan kuasa dan wang dengan saksama dan

cermatcermat

• Berkomunikasi dengan berkesanBerkomunikasi dengan berkesan

• Beri peluang bertanyaBeri peluang bertanya



memupuk muhibbah danmemupuk muhibbah dan

kemesraankemesraan• Hayati keperluan masyarakat berbilang kaumHayati keperluan masyarakat berbilang kaum

dan budayadan budaya

• Sifat muhibbah tidak terhad di pejabatSifat muhibbah tidak terhad di pejabat• Mengawal perasaanMengawal perasaan

• Sabar, bertimbang rasa, selalu senyum, beriSabar, bertimbang rasa, selalu senyum, beri

layanan mesra tanpa pilih kasihlayanan mesra tanpa pilih kasih

• Cekal hadapi cabaranCekal hadapi cabaran



rakyat dan pembangunanrakyat dan pembangunan

negaranegara• Membimbing rakyat di mana sesuaiMembimbing rakyat di mana sesuai

• Menyedarkan rakyat tentangMenyedarkan rakyat tentang

pembangunanpembangunan• Meninggikan taraf hidup rakyatMeninggikan taraf hidup rakyat

• Memahami dasar-dasar kerajaanMemahami dasar-dasar kerajaan

• Melibatkan rakyat dalam aktivitiMelibatkan rakyat dalam aktivitipembangunanpembangunan

• Melibatkan diri dalam kerja sukarelaMelibatkan diri dalam kerja sukarela



musuh dan kelemahanmusuh dan kelemahan

negaranegara• Bersih daripada penyelewengan/korupsiBersih daripada penyelewengan/korupsi

• Bersama membenterasBersama membenteras– KemiskinanKemiskinan

– KejahilanKejahilan

– Subversif Subversif

– PelampauPelampau

– Dadah, dll.Dadah, dll.

• Memupuk permuafakatan danMemupuk permuafakatan danpersefahamanpersefahaman

h k dB t h k d



Berpegang teguh kepadaBerpegang teguh kepada

ajaran agamaajaran agama

• Yang berpegang teguh kepada agama Yang berpegang teguh kepada agama

tidak terlibat dalamtidak terlibat dalam

– Jenayah Jenayah– KorupsiKorupsi

– Dadah, dll.Dadah, dll.

• Mempunyai nilai dan etika murniMempunyai nilai dan etika murni• Tidak terpengaruhi dengan ideologi Tidak terpengaruhi dengan ideologi

musuhmusuh



Tonggak Tonggak

PillarsPillars1.1. Menghargai MasaMenghargai Masa

2.2. Ketekunan membawaKetekunan membawakejayaankejayaan

3.3. Keseronokan bekerjaKeseronokan bekerja

4.4. Kemuliaan kesederhanaanKemuliaan kesederhanaan

5.5. Ketinggian peribadiKetinggian peribadi

6.6. Kekuatan sifat baik hatiKekuatan sifat baik hati

1.1. Value of timeValue of time

2.2. Success of Success of

perseaveranceperseaverance

3.3. Pleasure of workingPleasure of working

4.4. Dignity of simplicityDignity of simplicity

5.5. Worth of CharacterWorth of Character

6.6. Value of kindnessValue of kindness



Tonggak Tonggak

PillarsPillars7.7. Pengaruh teladanPengaruh teladan

8.8. Kewajipan menjalankanKewajipan menjalankantugastugas

9.9. Kebijaksanaan berhematKebijaksanaan berhemat10.10.Keutamaan kesabaranKeutamaan kesabaran

11.11.Peningkatan bakatPeningkatan bakat

12.12.Nikmat menciptaNikmat mencipta

7.7. Influence of examplesInfluence of examples

8.8. Obligation of dutyObligation of duty

9.9. Wisdom of economyWisdom of economy

10.10.Virtue of patienceVirtue of patience

11.11.Improvement of talentImprovement of talent

12.12. Joy of originating Joy of originating

M h i MM

h i M



Menghargai MasaMenghargai Masa

amalan positif amalanamalan positif amalan

negatif negatif • Menepati masaMenepati masa

• Menyegerakan tugasMenyegerakan tugas

• Merancang waktuMerancang waktu

• Guna masa untukGuna masa untukkerja produktif kerja produktif

• Tetapkan Tetapkan date-linedate-line

• Melaksanakan tugasMelaksanakan tugas

dalam masa yangdalam masa yangditetapkanditetapkan

• Datang lewatDatang lewat

• Berbual-bual kosongBerbual-bual kosong

• Melambatkan tugasMelambatkan tugas

• Tiada keutamaan Tiada keutamaan

• Buat kerja peribadiBuat kerja peribadi

• Kegunaan masa secaraKegunaan masa secara

tidak produktif tidak produktif

• Tiada Tiada date-linedate-line



kejayaankejayaan

amalan positif amalanamalan positif amalannegatif negatif • Sedia terima cabaranSedia terima cabaran

• Rajin dan sentiasa usahaRajin dan sentiasa usaha

• Penuh berdisiplinPenuh berdisiplin

• Berkemahiran danBerkemahiran danbersemangatbersemangat

• Teliti dan berperaturan Teliti dan berperaturan

• Punya jadual yang dikutiPunya jadual yang dikuti

• Tidak terpengaruh oleh Tidak terpengaruh oleh

amalan negatif rakanamalan negatif rakan

• Mudah tersinggungMudah tersinggung

• Kurang berdisiplinKurang berdisiplin

• Mudah putus asaMudah putus asa• Tidak terkini Tidak terkini

• Tidak berhemah Tidak berhemah

tinggitinggi

• Tidak bersemangat Tidak bersemangat• Tiada jadual Tiada jadual

• Tidak teliti Tidak teliti



K k b k jK k b k j



Keseronokan bekerjaKeseronokan bekerja


negatif negatif • Menerima kerjaMenerima kerja

sebagai ibadahsebagai ibadah

• Mempunyai inisiatif Mempunyai inisiatif dalam bertugasdalam bertugas

• Sentiasa innovatif Sentiasa innovatif

• Suka menyumbangSuka menyumbang

• ResourcefulResourceful

• Anggap kerjaAnggap kerja

sebagai bebansebagai beban

• Tidak komited Tidak komited• Sentiasa didorongSentiasa didorong

• Menunggu arahanMenunggu arahan

• Berat tanganBerat tangan• Sentiasa beriSentiasa beri

alasanalasan



K li k d hKemuliaan kesederhanaan



Kemuliaan kesederhanaanKemuliaan kesederhanaan


negatif negatif • Tidak tamak pangkat Tidak tamak pangkat

• Tidak membazir Tidak membazir

• Adil dalam tindakanAdil dalam tindakan

• Mudah didampingiMudah didampingi

• Tidak sombong Tidak sombong

• Menerima teguranMenerima teguran

• Rendah diri, pemaaf Rendah diri, pemaaf • Tidak tunjukmenunjuk Tidak tunjukmenunjuk

• Menononjolkan diriMenononjolkan diri

• MembesarkanMembesarkan

perkara kecilperkara kecil

• Malampau/keterlaluMalampau/keterlalu

anan

• Mengampu ketuaMengampu ketua

• MemperagakanMemperagakankemewahankemewahan

• Berhias lebih-lebihBerhias lebih-lebih



K k t if t b ik h tiKekuatan sifat baik hati



Kekuatan sifat baik hatiKekuatan sifat baik hati


negatif negatif • BersimpatiBersimpati

• Bertimbang rasaBertimbang rasa

• Mesra danMesra danbekerjasamabekerjasama

• Pemaaf danPemaaf dan

berhemah tinggiberhemah tinggi

• Bersopan santunBersopan santunsetiap masasetiap masa

• BerdendamBerdendam

• Hasad dan dengkiHasad dan dengki

• Bermuka-mukaBermuka-muka• Suka mencaciSuka mencaci

• Suka menghinaSuka menghina

• Cepat menuduhCepat menuduh• Kasar dan kurangKasar dan kurang

sopansopan



Pengaruh teladanPeng

aruh teladan



Pengaruh teladanPengaruh teladan


negatif negatif • Tertib dan beradab Tertib dan beradab

• Kuat bekerjaKuat bekerja

• BertanggungjawabBertanggungjawab

• Berpandangan jauhBerpandangan jauh

• Sentiasa menimba danSentiasa menimba dan

memanfaatkan ilmumemanfaatkan ilmu

• Mengutamakan orangMengutamakan orang

daripada diri sendiridaripada diri sendiri

• Jahil Jahil

• Mempersenda agamaMempersenda agama

• Kedekut/bakhilKedekut/bakhil

• HipokritHipokrit

• Buruk sangkaBuruk sangka

• Suka mencari helahSuka mencari helah

untuk elak kerjauntuk elak kerja

• Mengumpat/batu apiMengumpat/batu api



tugastugas


negatif negatif • Mementingkan kualitiMementingkan kualiti

• Belajar daripadaBelajar daripada

kesalahankesalahan

• AkauntabilitiAkauntabiliti

• Profesional dan cekapProfesional dan cekap

• Cergas dan pantasCergas dan pantas

bekerjabekerja• Produktif Produktif

• Mudah menyelewengMudah menyeleweng

• Tidak ikut arahan Tidak ikut arahan

• Suka bertangguhSuka bertangguh

• Melepaskan batuk diMelepaskan batuk di

tanggatangga

• Terus buat kesilapan Terus buat kesilapan

• Sambil lewaSambil lewa• Tidak boleh diharap Tidak boleh diharap



Kebijaksanaan berhematKebij

aksanaan berhemat



Kebijaksanaan berhematKebijaksanaan berhemat


negatif negatif • Teliti dalam perbelanjaan Teliti dalam perbelanjaan

• Menyelenggara wangMenyelenggara wang

dengan sistematikdengan sistematik

• Boleh bezakan keper-Boleh bezakan keper-luan dan kemewahanluan dan kemewahan

• Bertanggungjawab atasBertanggungjawab atas

perbelanjaanperbelanjaan

• Bermewah denganBermewah dengan

harta kerajaanharta kerajaan

• Tidak cermat Tidak cermat• Berbelanja tidakBerbelanja tidak

kena pada tempatkena pada tempat

• Tidak peka kepada Tidak peka kepada

keperluan awamkeperluan awam

• BorosBoros



Keutamaan kesabaranKeutamaan kesabaran



Keutamaan kesabaranKeutamaan kesabaran


negatif negatif • Tenang dalam Tenang dalam

menghadapi masalahmenghadapi masalah

• MempunyaiMempunyai

perhitungan jauhperhitungan jauh

• Tahan menerima Tahan menerima

kritikankritikan

• CekalCekal• Berhemah tinggiBerhemah tinggi

• Pendirian sentiasaPendirian sentiasa

berubahberubah

• Cepat mengalahCepat mengalah

• BerpandanganBerpandangan

sempitsempit

• Tidak bersedia Tidak bersedia

menghadapimenghadapicabarancabaran

• PesimisPesimis

Peningkatan bakatPening

katan bakat



Peningkatan bakatPeningkatan bakat


negatif negatif • Mencari keunikanMencari keunikan

• Menyertai aktiviti kreatif Menyertai aktiviti kreatif

• Memberi dorongan danMemberi dorongan dan

galakkangalakkan• Menggalak percambahanMenggalak percambahan

ideaidea

• Persekitaran kondusif Persekitaran kondusif

• Sekat pemikiranSekat pemikiran

barubaru

• Tidak menggalak Tidak menggalak

percubaanpercubaan

• Tidak menghargai Tidak menghargai

bakatbakat

• Takut mencuba Takut mencuba• Berpuas hatiBerpuas hati

• Mengekal suasanaMengekal suasana

Nikmat menciptaNikmat mencip

ta



Nikmat menciptaNikmat mencipta


negatif negatif • Berada dalamBerada dalam

cabaran intelektualcabaran intelektual

• Berterusan terokaiBerterusan terokai

pembaharuanpembaharuan

• Berani mencubaBerani mencuba

• MemanfaatkanMemanfaatkan

cadangan baikcadangan baik

• Takut risiko Takut risiko

• Meremehkan usahaMeremehkan usaha

orang lainorang lain

• Pemikiran jumudPemikiran jumud

• MempertahankanMempertahankan

status quo carastatus quo cara

butatulibutatuli• Terlalu cepat ingin Terlalu cepat ingin

melihat hasilmelihat hasil



Strategi Memupuk AmalanStrategi Memupuk Amalan

Nilai dan Etika MurniNilai dan Etika Murni

• Peringkat penggalakan – usaha berterusanPeringkat penggalakan – usaha berterusan

• Peringkat diagnosis – mengenalpasti masalahPeringkat diagnosis – mengenalpasti masalah

• Peringkat intervensi – mengatasi masalahPeringkat intervensi – mengatasi masalah

• Peringkat penilaian – meneliti semula kekuatan danPeringkat penilaian – meneliti semula kekuatan dankelemahankelemahan

• Peringkat pengukuhan – pemantapan melaluiPeringkat pengukuhan – pemantapan melaluilatihan berterusanlatihan berterusan



Penggalakan amalan nilaiPenggalakan amalan nilai

dan etika secara berterusandan etika secara berterusan

• Mewujudkan sudutMewujudkan sudut QQ

• Bentuk kelab pidatoBentuk kelab pidato

• Adakan latihan binaAdakan latihan bina

sikapsikap• Adakan perbincanganAdakan perbincangan

mingguan/bulananmingguan/bulanan

• Wujudkan kelab kreatif Wujudkan kelab kreatif

• Beri amanat yangBeri amanat yangmencabarmencabar

• Adakan caramahAdakan caramah

berkalaberkala• Banyakan anugerahBanyakan anugerah

serta pengiktirafanserta pengiktirafan

• Terbit/beli buku Terbit/beli buku

bacaanbacaan• Wujudkan tabungWujudkan tabung

khaskhas



SENYUM

SENYUM SEINDAH SURIA

YANG MEMBAWA CAHAYA

SENYUMLAH DARI HATI DUNIA MU BERSERI

SENYUM UMPAMA TITIAN DALAM KEHIDUPAN

KAU TERSENYUM KU TERSENYUM

KEMESRAAN MENGUNTUM

SENYUM KEPADA SEMUA

SENYUMAN MU AMATLAH BERHARGA

SENYUM MEMBAHAGIAKAN

DENGAN SENYUMAN TERJALINLAH IKATAN



SENYUMAN BERKUALITISENYUMAN BERKUALITI

http://sg.f518.mail.yahoo.com/ym/ShowLetter/image005.jpg?viewimg=1&box=Inbox&MsgId=2505_0_4238_1477_378071_0_559_529232_579624154_oSObkYn4Ur5HQV3r2mDutECd4kaHd7eCM.Ckrd3EqkyPgeUFjXyb2nIHmSz3mD7nuFOk5qTd.64bUutczT9wkbgNZlS6tG.uscoZ.u8cCMbpROR22EFFyLmmKJp6QbglS0u7rosCwZHfEmkVuk30k9m7ZVzGdvcxGHI-&bodyPart=2.2.2.2.2.2.2.7&filename=image005.jpg&tnef=&YY=52408&order=down&sort=date&pos=0&view=a&head=b

http://sg.f518.mail.yahoo.com/ym/ShowLetter/image005.jpg?viewimg=1&box=Inbox&MsgId=2505_0_4238_1477_378071_0_559_529232_579624154_oSObkYn4Ur5HQV3r2mDutECd4kaHd7eCM.Ckrd3EqkyPgeUFjXyb2nIHmSz3mD7nuFOk5qTd.64bUutczT9wkbgNZlS6tG.uscoZ.u8cCMbpROR22EFFyLmmKJp6QbglS0u7rosCwZHfEmkVuk30k9m7ZVzGdvcxGHI-&bodyPart=2.2.2.2.2.2.2.7&filename=image005.jpg&tnef=&YY=52408&order=down&sort=date&pos=0&view=a&head=b



I enjoy having you here

I’ll be missing you

Nilai Dan Etika an Awam Tonggak 12-1

Documents

Transcript of Nilai Dan Etika an Awam Tonggak 12-1