2. KOORDINASI DAN GERKBALAS

1. Hidupan bergerak balas terhadap perubahan di persekitaran dalam dan ransangan persekitaran luar.

2. Contoh ransangan persekitaran dalam :

Contoh ransangan persekitaran luar :

3. Gerak balas manuisa dan haiwan terhadap rangsangan persekitaran dalam membolehkan proses homeostasis berlaku dengan cekap.

Apakah homeostasis :

4. Gerak balas hidupan terhadap rangsangan luar membolehkan hidupan menyesuaikan diri dengan persekitaran.5. Gerak balas tumbuhan terhadap persekitaran luar:i) Tropisme-ii) Nasti iii)Taksis

Organisma kecil seperti dan . bergerak balas terhadap rangsangan

secara taksis.Kemotaksis- gerak balas terhadap bahan kimia.

Fototaksis gerak balas terhadap cahaya.

KOMPONEN SISTEM KAWAL ATUR

RESEPTOR

PUSAT KAWALAN

EFEKTOR

Pengertian koordinasi Pennyelarasan fungsi sistem organ supaya organisma dapat bergerak balas terhadap sesuatu ransangan dan menyesuaikan diri.Koordinasi penting untuk membolahkan manusia dan haiwan bergerak balas terhadap sebarang perubahan persekitaran luar atau persekitaran dalam badan.

KOORDINASI SARAF1. Unit asas sistem saraf ialah

2. Struktur asas neuron ialah .., dan ..3. .menerima dan menghantar maklumat kearah badan sel.

4. .membawa maklumat ke neuron lain atau ke efektor. Dikenali juga sebagai gentian saraf.5. Terdapat tiga jenis neuron .., . dan

6. membawa maklumat dari reseptor ke sistem saraf pusat.

7. Interneuron membawa maklumat dari .................................. ke pusat kawalan di otak dan dari pusat kawalan ke 8. .membawa maklumat ke efektor.

9. Perbandingan antara interneuron, neuron aferen dan neuron eferen.

Jenis neuronNeuron aferenInterneuronNeuron eferen

Lokasi badan selDi dalam ganglion akar dorsal di sisi vertebraDi dalam jirim kelabu sistem sarafDi dalam jirim kelabu sistem saraf pusat

Lokasi gentian neuron

Arah aliran maklumat

ORGANISASI SISTEM SARAF.

1. Sistem saraf pusat. terdiri daripada otak dan saraf tunjang yang menempatkan interneuron

badan sel interneuron terletak secara berkelompok membentuk jirim kelabu di dalam otak dan saraf tunjang.Sebahagian daripada kelompok-kelompok inilah bertindak sebagai pusat kawalan.2. Otak terlibat di dalam koordinasi dan kawalan terdiri daripada serebrum, serebelum, medulla oblongata, hipotalamus dan thalamus.

pusat kawalan menerima dan menyimpan maklumat, menterjemah maklumat dan membuat keputusan.

3. Struktur otak dan fungsinya.

Struktur otakFungsi

Serebrum

Serebelum

Medula Oblongata

Hipotalamus

Talamus

4. Saraf Tunjang ialah tisu saraf yang terdapat di dalam vertebra. Tulang vertebra bukan sebahagian daripada saraf tunjang.

-Badan sel neuron aferen terletak di dalam . pada akar dorsal.

-Badan sel neuron eferen terletak di dalam ..

-Gentian aferen dibalut bersama gentian eferen oleh tisu penghubung.

5.Sistem saraf periferi-menghubungkan semua bahagian badan dengan sistem saraf pusat melalui neuron aferen dan neuron eferen.

-saraf yang keluar dari otak dikenali sebagai saraf (pasang saraf )

-saraf yang keluar dari vetebra disebut .(pasang saraf )

6. Proses penghantaran maklumat-matlamat penghantaran maklumat ialah supaya ransangan dapat dikenalpasti dengan pantas dan gerak balas dapat dilakukan.

- langkah-langkah penghantaran maklumat:

a)Penerimaan rangsangan oleh reseptor dan penukaran maklumat ini kepada isyarat elektrik.- setiap reseptor hanya peka terhadap satu rangsangan tertentu sahaja.- contoh : kemoreseptor peka terhadap bahan kimia

termoreseptor- peka terhadap ..

osmoreseptor peka terhadap

fotoreseptor peka terhadap

maklumat ransangan ditukar menjadi isyarat elektrik yang disebut sebagai .

Jenis ransanganReseptorLokasi reseptor

Rangsangan persekitaran luar

Cahaya (penglihatan)

Bunyi (pendengaran)

Suhu (panas dan sejuk)Bahan kimia (rasa)

Bahan kimia (bau)

Regangan ototSel rod dank on

Sel rambut

Penghujung saraf

Sel reseptor rasa

Penghujung saraf

Gelendong ototMata

Telinga

Permukaan kulit dan organ dalaman

Tunas rasa dilidah

Hidung

Gentian otot atau tendon

Rangsangan persekitaran dalamTekanan separa oksigen

Tekanan osmosis plasma

Glukosa darah

Tekanan darah

Suhu darahPenghujung saraf

Osmoreseptor

Glukoreseptor

Penghujung saraf

Penghujung sarafJasad carotid dan jasad aorta

Hipotalamus

Hipotalamus

Sinus carotid dan lengkung aorta

Hipotalamus

b) Penghantaran maklumat rangsangan ke sistem saraf pusat- maklumat dari reseptor dihantar ke sistem saraf pusat melalui neuron .

- maklumat dari neuron eferen diterima oleh interneuron.

- pemindahan isyarat merentasi sinaps- Bagaimanakah impuls saraf melalui sinaps ?

c) Integarasi dan interpretasi oleh sistem saraf pusat. maklumat dari persekitaran luar akan dihantar ke serebrum, maklumat tersebut akan dibandingkan dengan maklumat sedia ada yang telah disimpan sebagai rujukan . Sekiranya sama persepsi yang nyata akan diterjemahkan.

Maklumat rangsangan dari persekitaran dalam akan dihantar ke medula oblongata dan hipotalamus sahaja.

Tindakan ini adalah tindakan luar kawal

d) Penghantaran maklumat tindakan ke efektor dan gerak balas oleh efektor maklumat ransangan diinterpretasi oleh pusat kawalan dan di hantar ke efektor (, .)

maklumat rangsangan luar di hantar ke otot rangka

maklumat rangsangan dalam di hantar ke otot licin, otot kardium atau kelenjar.

TINDAKAN SARAF 3 jenisa) Tindakan Terkawal melibatkan gerak balas otot rangka.-reseptor mengesan rangsangan dari persekitaran luar seperti bunyi, cahaya

-maklumat dihantar melalui neuron aferen ke serebrum (interneuron)

-dari serebrum ke otot rangka melalui neuron eferen

b)Tindakan Luar Kawal -melibatkan gerak balas otot rangka

-tindakan refleks tindakan spontan tanpa melibatkan pemikiran.

-contoh : sentakan lutut

Bagaimanakah sentakan lutut berlaku ? Refleks sentakan lutut terhalang sekiranya neuron aferen dan neuron eferen cedera

Arka refleks -

c) Tindakan luar kawal

melibatkan reseptor yang peka terhadap rangsangan persekitaran dalam seperti tekanan darah, suhu,.

Maklumat dihantar melalui neuron aferen ke medulla oblongata dan hipotalamus.

Maklumat eferen yang merangsang gerak balas dihasilkan di medulla oblongata dan hiputalamus dan dihantar ke efektor iaitu otot licin , otot kardium dan kelenjar. Huraikan tindakan peristalsis.

PUSAT KAWALAN

RESEPTOR

EFEKTOR

HASIL KAWAL ATUR

Ransangan

Gerak balas

SISTEM SARAF PERIFERI

SARAF TUNJANG

SISTEM SARAF PUSAT

SISTEM SARAF

NEURON AFEREN

OTAK

NEURON EFEREN

SISTEM SARAF PUSAT

SISTEM PERIFERI

sinaps