P2-1 SEL DAN STRUKTUR

28
BIOLOGI SEL TIM BIOLOGI UMUM

Transcript of P2-1 SEL DAN STRUKTUR

Page 1: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

BIOLOGI SEL

TIM BIOLOGI UMUM

Page 2: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

Pendahuluan

sistem lensa

Antonie van Leeuwenhoek

SEL

kehidupan sederhana

kaji suatu kehidupan

protozoa

kehidupan kompleks

organisme multiseluler

menemukan

perkembangan teknologi

Page 3: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

Lapisan luar : Dinding sel Membran plasma

Organel : Ribosome

Nucleoid : Chromosome (hanya DNA)

Sel Prokariotik

CIRI-CIRI

Page 4: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

(b) Bacteri Bacillus coagulans dengan menggunakan TEM

fili

nukleoid

Ribosom

Membran plasma

Dinding sel

kapsul

flagela(a) Bakteri berbentuk batang

0.5 µm

khromosom

Sel Prokariotik

Page 5: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

Sel eukariotik memiliki nukleus

Seluruh sel diselubungi membran plasma yang tersusun dari fosfolipid dan protein

Sel Eukariotik

Page 6: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

RE kasar RE halus

sentrosom

sitoskeleton

mikrofilamen

mikrotubul

mikrofili

peroksisom

lisosom

aparatus golgi

ribosom

nukleolus

kromatin

Nukleus

flagela

filamen intermedia

Retikulum endoplasma

mitokondria

Pembungkus nulkeus

membran plasma

SEL EUKARIOTIK : Sel Hewan

Page 7: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

ribosom

vakuola

mikrofilamenFilamen intermediat

mikrotubul

RE kasarRE halus

kromatin

NUKLEUS

Pembungkus nukleus

nukleolus

kloroplastplasmodesmat

a

Wall of adjacent cell

Dinding sel

Aparatus golgi

peroksisom

Tonoplast

Centrosome

Membran plasma

mitokondria

SEL EUKARIOTIK :Sel Tumbuhan

Page 8: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

3-8

Membran Plasma

• Tebal 7-10nm Lapisan fosfolipid rangkap (bilayer)

• Letak protein protein membran perifer & integral membran

• Lipida Fosfolipid, kholesterol, glikolipid

• Karbohidrat permukaan membran plasma & terikat pada protein membran & lapisan fosfolipid

• Transpor keluar masuknya ion, molekul, senyawa transpor pasif : difusi, osmosis transpor aktif : menggunakan energi endositosis, eksositosis

Page 9: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

Membran Plasma

Kolesterol

Protein

Benangsitoskeleton

Sitoplasma

Cairan ekstraseluler

GlikoproteinKarbohidrat

Glikolipid

Lapisan fosfolipid

Page 10: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

Membran plasmaendositosis

eksositosis

endositosis

eksositosis

Membran Plasma

Endositosis Eksositosis

Page 11: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

Sitoplasma

• Sitoplasma merupakan substansi amorf (sitosol)

• Sitoplasma organel, produk sel, air, bahan mineral, enzim

• Sitoplasma dibatasi oleh membran plasma

Page 12: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

Nukleus

• Dibungkus oleh membran ganda (setiap membran fosfolipid) yang berpori dg diameter 100nm

• Mengandung nukleoplasma (medium dalam nukleus), nukleolus, khromosom

• Nukleolus terdapat senyawa pembentuk ribosom

Page 13: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

RE kasar

ribosom

pori

nukleolus

Membran nukleus

Membran ganda nukleus

Nukleus

Page 14: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

Mitokondria

• Dibungkus oleh membran ganda (setiap membran merupakan bilayer fosfolipid)

• Berbentuk silinder, panjang 1-10 µm; tebal 0,2 µm

• Membran luar datar; membran dalam berlekuk

krista

• Matriks berisi DNA dan ribosom sintesis enzim respirasi sel, transpor elektron

Page 15: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

A B

MitokondriaRuang intermembran

Membran Luar

MembranDalam

Krista

Ruang yang berisi Matriks

100 nm

Mitokondria

Page 16: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

Retikulum endoplasma (RE)

• Merupakan sistem tubulus dan kantung pipih (sisterne)

• RE kasar terdapat ribosom yang berbatasan dengan sitoplasma

• Fungsi : tempat sintesis protein

• RE halus tanpa ribosom• Fungsi : tempat sintesis polipeptida, fosfolipid,

glikoprotein kirim ke membran sel, membran RE, di luar sel

Page 17: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

Selubungnukleus

Sisterna

Ribosom

RE halus tidak terdapat ribosom

RE kasar terdapat ribosom

200 nm

RE kasarRE halus

A B

Ruang sisterna

Vesikula transpor

Retikulum endoplasma (RE)

Page 18: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

Aparatus golgi

• Tersusun atas tumpukan kantung pipih sisterna

• Setiap sel ± 100 sisternae

• Disekitar aparatus golgi terdapat banyak vesikula RE

• Produk RE di modifikasi di aparatus golgi

misalnya penambahan karbohidrat pada protein glikoprotein

Page 19: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

Aparatus golgi

sisternaVesikula dari RE ke golgi

A B

Vesikula RE

Page 20: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

Lisosom

• Berbentuk kantung bermembran, mengandung enzim hidrolitik

• Bentuk vesikula membran lisosom dibentuk dari aparatus golgi

• Enzim hidrolitik pada lisosom hasil sintesis di RE ditransfer aparatus golgi

• Enzim hidrolitik pada lisosom mencernakan material eksternal

Page 21: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

A B

Lisosom

Lisosom mencerna dua organel

lisosom

1µm 1µm

Page 22: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

Chloroplast

• Kloroplast dibungkus oleh dua macam membran• Kloroplast merupakan salah satu plastida

• Bagian dalam kloroplast terdapat kantung-kantung

yang berhubungan tilakoid terdapat tumpukan setiap tumpukan disebut granum

• Membran kloroplast membagi menjadi tiga kompartment intermembran, stroma, tilakoid

merubah energi cahaya menjadi energi kimia

Page 23: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

Granum

Membran luar

& dalam

Stroma

1 µmTilakoid

Chloroplast

Page 24: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

Peroksisom

• Organel yang dibungkus oleh selapis membran

• Peroksisom mengandung enzim oksidatif & katalase

yg dpt transfer hidrogen dr berbagai substrat ke oksigen Hidrogen peroksida air &

enzim oksidatif katalase

oksigen

Page 25: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

Peroksisom

mitokondria

kloroplast

Perosisom

1 µm

Page 26: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

RIBOSOM

• Merupakan partikel kecil, bulat & diameter 15-20 nm

• Dibuat dari RNA ribosom dan protein

• Sel memiliki kecepatan tinggi sintesis ribosom

dalam jumlah besar

• Ribosom terdiri dari unit berukuran besar dan kecil

Keadaan ribosom • Ribosom bebas terdapat dalam sitoplasma,• Ribosom terikat pada RE dan pada pembungkus

nukleus

Page 27: P2-1 SEL DAN STRUKTUR

RIBOSOM

Ribosom kecil

RE

Ribosom bebas

sitoplasma

Ribosom besar

0.5 µm

Page 28: P2-1 SEL DAN STRUKTUR