, .

UTUSANMALAYSIA·JUMAAT 21JULAI2017

BersamaDR. AHMAD ISMAIL

ARU-BARUiniMenteri Sumber Aslidan Alam SekitarDatuk Seri DrWanJunaidi Tuanku Jaafar

telah mengetengahkan isu ', pencemaran leachate (air .lelehan) yang serius disebabkanoleh enam tapak pelupusan 'sampah di Semenanjung .Malaysia.

Beliau menyebut enamtapakpelupusan sampah (TPS)iaituTaman Beringin (Kuala Lumpur),Pajam (Negri Sembilan), SungaiUdang (Melaka), Pulau Burung(Pulau Pinang), Tanah Merah(Negeri Sembilan) dan SimpangRenggam (Johor) telah diambiltindakan oleh Jabatan AlamSekitar kerana tidak mematuhiperaturan yang ada.

Kenyataan beliau itu perludiambil perhatian dan tindakan ,oleh semua pihak demi untukkesihatan dan kesejahteraanrakyat serta alam sekitar yang,selamat di kawasan berkenaandan kawasan lain yang berkaitan.Kita tahu, yang tapak peltipusansampah bUkan sahaja untuk 'simpanan sampal). bagi jangkapanjang tetapi ia jug,aboleh 'mendatangkan mudarat kepadamanusia dan alam sekitar dalam .bentuk pencemaran udara dan, air serta boleh menjadi

, seperti "born jangka" kepadapenduduk sekitarnya ..

Bila-bila masa sahaja bolehberlaku bahaya sekiranya tidakdipantau dan diselenggara . ,dengan baik. Kita ada hampir300 tapak pelupusan sampah ,lebih daripada 100 telah ditutupdan bakinya masih beroperasi.Sekiranya tapak pelupusan.sampah ini tidak diselenggaradengan baik, kita.akanterus .-, mengulangi masalah yangtelah disebutkan oleh menteriberkenaan., Tapak pelupusan sampah, mestilah meminimumkanpenghasilan air lelehan kealam sekitar. Apabila air ditapismelalui tapak pelupusansampah, air lelehan ini akanterhasil yang kemudiannyaboleh menyebabkan pencemaranudara, air permukaan dan airbawah tanah,

Pencemaran air permukaan 'dan air bawah tanah bolehmembahayakankesihacan .manusia sekiranya sumberair ini digunakan sebagai airminuman dan penggunaan 'harian. Pencemaran ekosistein'akuatik juga holeh'megyebabkankeracunan k~pada hidupan danboleh memberikan kesan kepadakestabilan populasi haiwandan tumbuhanakuatik seperti'ikan dan otganisma qentikyang berperanan dalam ekologiakuatik. ',Mungkin kita perlu tahu

beberapa fakta tentang lelehandaripada tapak pelupusansampah. Lelehan ini selalunya

dirujuk

,ORA~G rainai tid,ak dapat menahan bau busuk semasa,melawat tcipakpelupusansampah. . I.: ' .,

sebagai cecair yang dihasilkanoleh sisa yang ditimbus dalamtapak pelu~san sampah.

Cecair lel~han ini hasildaripada curahan air hujan dankandungan air yang sedia adadalam sisa berkenaan. Komposisiair lelehan inibergantungkepadabeberapa faktor seperti jenis sisayang dilupuskan, jumlah hujan, 'aliran air permukaan yang masukke tapak pelupusan sampahdan berapalama sisa pepejal didalam tapak pelupusan sampahberkenaan, bahan-bahan dalamair lelehan ini termasuklah ,ammonia, logam berat danbahankimia lain yang berbahaya .seperti kumpulan bahan kimia,yang mengganggu sisternhormon haiwan.

, Bahan kimia sepertiBisphenol-A, estrogen, racunserangga, produk farmasidan dioxin telah banyak ,

, dibincangkah hasil tindak balas, kimia dalam tapak

,pelupusan sampah yang bolehmengganggu sistem endokrinhaiwan vertebrata termasukman usia. Tambahan pula,peningkatan penggunaan bahankecantikan dan kesihatan dalamgaya hidup terkini masyarakatjuga menyumbang kepada bahankimia dalam.persekitaran melalui

, tapak pelupusan sampah yangmengganggu sistem hormonhaiwan termasuk manusia,

Air lelehan ini juga bolehmenyebabkan ball yang tidakmenyenangkan, Air lelehandaripadatapak pelupusansampah boleh diuruskan denganbaik melalui sistem dan teknofogimenakung, menggunakan saliranyang cekap dan mengepam ke,takung simpanan atau kolam .,'rawatan. Ke!?anyakantapak ,, pelupusan sampah yang baharumengambil kira pengurusan air .lelehan ini dengan baik. '

Bagaimana cekap seka1i,pun sistem pepgumpulan ,dan pengurusan air lelehanlni masih terdapat masalahpenyelenggaraan dan struktur .serta reka bentuk tapakpelupusan sampah, reka bentukpenutup permukaan tapak .pelupusansampah~ kandungansisa pepejal yang dimasukkan .serta kaedah semasa lanibakansampah ke dalam tapakpelupusarr sampah. Kaedahterbaik mesti

ldiadakan semasa •

---

I'

proses 1''''','''''''''' ...01a.. memasukkandan rnenimbus sisa pepejaltapak pelupusan sampah bagimengatasi masalah air lelehan.

Peraturan Kualiti Alam SekitarMalaysia seperti yang dinyatakandalam Akta Kualiti Alam SekitarMalaysia 1974menyatakan adaparameter lain yang beradadalam julat yang dibenarkan.Tindakan segera diperlukanbagi memastikan air lelehan'inidiberi rawatan terbaik sebelumdilepaskan ke alam sekitar yang /mungkin memberikan kesarikepada hidupan air. ' ,

Selalunya dalam memastikanpenyelenggaraan tapakpelupusan sampah yang baiktermasuk menguruskan kesanpencemaran oleh air lelehan,proses pemantauan mestilahcekap, menggunakari teknologiyang baik, mempunyai sumber, manusia yang berpengetahuan, dan berkemahiran dalam .pengurusan air lelehan tapak ...pengurusan sampah, pemantauanoleh pihak berkuasa tempatan. '

Semua aktiviti ini memerlukanperuntukan kewangan yang ,tinggi dalam tempoh yang lama. 'Mungkin bagi menyelesaikan 'masalah pengurusan sampah.secara am dan air lelehan tapakpelupusan sampah secarakhususnya, kita memerlukankaedah lain yang lebih baik danberkesan.,Perkara asas seperti kawasan

yang diperlukan untuk tapakpelupusan sampah, kos " .pengangkutan, kesan sampingan,masalah pencemaran alam sekitardan lain lain perlu diselesaikan.

Berdasarkan kajian yangditerbitkan dalam jurnal 'Research and EnvironmentalResearch 2012, contoh kualiti airlelehan tapak pelupusaQ.sampahadalah:

.. pH (8.05 and 7.59)

... Kekonduksian elektrik ( EC

+

Enamtapak pelupusansampah(TPs) iaituTaman Beringin (kualaLumpur), Pajam (NegriSembilan), SungaiUdang (Melaka), PulauBurung (Pulau Pinang),Tanah Merah (NegeriSembi Ian) dan SimpangRenggam (Johor) telahdiambil tindakan.olehJabatan Alarn sekitarkerana tidak mematuhi 'peraturan yangada,"

(11.9and 2.92mS/cm),.... Potensi Kekurangan

Oksigen (ORP) (-33.02 and +17.8,mV), ' ,, ... Kekeruhan (88.9 dan 26NTU),

... Warna:,(2200 dan 326 Pt Co)

... Pepejal terampai (233and47 mg/L), •

... Permintaan oksigen biologiBOD-158dan 29 mg/L,

... Permiritaan oksigenkimia(COD)- 855 dan 117mg/L), '

... BODs/COD(0.19 and 0.24)~. ,'... Ammonia - 857 dan 210mg/L.

... Sulfat - 91.48 dan 141.71mg/L. " "

... Klorida - 1800,46 dan243.18 mg/L),

... Tembaga -0.08 dan 0.03mg/L), "

... Besi - 2.18dan 0.38 mg/L,

... Manganese -' 0.08 dan 0.09mg/L).

... Nikel_,0.16 and 0,07 mg/L,

...Zink - 0.26 dan 0.09 mg/L,--------~------~--

SATUkaedah terkini sepertirawatan sisa pepejalsecara mekanikal dan

biologi (MBT)mungkin bolehdiperkenal. Kaedah ini sudahpun diamalkan diEropahdan akan mula diperkenal'di 'negara China yang mempunyaipenduduk dan penghasilan sisapepejal terbesar di dunia.

Teknologi memprosessisa pepejal Austria -Germanmisalnya, telah mereka ,bentuk kilang rawatanbiologi dan mekanikal sisapepejal antara yang terbaikbuat masa ini. Kilang MBTyang berteknologi tinggi inimemproses sisa pepejal kepadatenaga dan prod uk hiliran ..Kaedah moden ini sangatberkesan rnenjalankan proses'pengeringan sisa pepejalmelalui pengudaraan dan tindakbalas mikroorganisma anerobik ..Air daripada sisa dibuang dalam .bentuk wap air; .

Menurut syarikat Redwave'yang membekalkan teknologiMBTini, di China komposisi.sisa pepejal berbeza dengandi Eropah. Sisa pepejalmempunyai lebih komponenbahan organik dan kelembapanyang tinggi.

Sekiranya dibakarmemerlukan tenaga yang tinggi.Julat tenaga yang dihasilkandaripada pemprosesan sampahdi China antara tiga hinggaenam MJ/kg berbandingdengan antara sembilan hingga11MJ/kg di Eropah. KaedahMBTmampu mengurangkpnkelembapan sampah daripada50 peratus kepada 30 peratussecara biologi dan terus .diproses melalui penapisan,

, aliran udara, penghancuran danpemisahan dan menghasilkansisa.yang berkualiti tinggiyang boleh digunakan untukaktiviti hiliran. Mungkin dengah .teknologi ini hasrat menjadikansampah sebagai sumberkekayaan boleh dilaksanakanbukan sahaja setakat sampahuntuk te'naga.

Bagi budaya Asia seperti., China, teknologiMBT lebihr' sesuai berbanding denganMRF (materials recoveryfacility). Kaedah MBTdapatmengurangkan kandungankelembapan sisa pepejallebihcekap ..Kaedah baharu yangdiperkenal pada tahun 2004.-terus ditambah baik denganmernahami proses tindak balaskimia dan biologi keatas sisa ", ,pepejal. dan menggunakansistem mekanikal dan

~ elektronik. ., Asas penambahbaikanini berdasarkan sistem yang

, dijalankan oleh MRFyangdibangunkan pada tahun .1970-an melibatkan pemisahanmekanikal dan penggunaantenaga manusia sebelum ke.tapak pelupusan sampah, DiMalaysia juga telah banyakkajian dijalankan tentangpenguraian sisa organikmenggunakan sumber biologi,malangnya belurnmampu lagiuntuk diketengahkan.

Maka bolehlah kita, . mengimport teknologi MBT

baharu ini dan menambahbaik mengikut keperluan diMalaysia. Korrrposisi sampah dinegara ini yang terdiri daripadamakanan dan bahan organikiaitu 4S'peratus, plastik (13' 'peratusj.kertas (sembilanperatus), lamp in (12peratus) .dan lain-lain (21peratus)memberi peluang untuk ahli .sains tempa,tan mencadangkan<adaptasi kepada teknologi yangdiimport.

Perubahan ga'ya hidup dan .tempat juga mungkin akanmengubah korriposisi sampahpada ma!ia akan datang.

Kawasan yang sensitif. seperti destinasi pelancongandan bandar raya sudah. tentu rhemerlukan kaedahpengurusan sampah Y\lngberkesan, mod en; bersih dantidak mencemarkan alam'seki.tar. Pulau Langkawimisalnya terus menerimapeningkatan pelancong

PANDUAN UNTUKPELEPASAN AIR. LELEHAN TAPAKPELUPUSAN

... Suhu - 40 darjah Celcius.pH6-9.

... Permintaan oksigenbiologi (BOD) - 20 darjah20m/L.

.... Permintaan oksigen, klrnla (COD) - 400 mg/L.

... Baian terampai - 50, mg/L

... Ammonical Nitrogen - '5mg/L.

\ Raksa - 0.005 mg/L. • Kadmium 0.01 mg/L .

... Kromium Heksavalen -0.05mg/L' .

... Chro.mium. Trivalen 0.20, mg/L' ... Arsenik - 0.05 mg/L... Sianida (Cyanide) - 0.05

mg/L... Plumbum - 0.10 mg/L... Tembaga - 0.20 mg/L• Manganese - 0.20 mg/L .

.... Nikel - 0.20 mg/L... Timah - 0.20 mg/L... Zink - 2.0 mg/L.. Boron tomg/L~ Besi (Fe) 5.0 !,"g/L... Perak 0.10 mg/L .... Selenium 0.02 mgfL... Barium - 1.0mg/L... Florida - 2.0 mg/L... formaldehid - to mg/L '... Feriol - 0.001 mg/L... Sulphide - 0.50 mg/L... Minyak dan gris - mg/L

5.0dan... Warna - '100 ADMI.

\ ,

tempatan dan antarabaIigsamemang sedang berhadapandengan masalah pengurusansisa pepejal.

Kaedah MBTini mungkinboleh membantu PulauLangkawi bagi menggantikankaedah yang sedia ada untukmengekalkan kebersihandaripada sampah sarap.