PELAKSANAAN KONSEP ~ DEEP ~

JPS DAERAH HULU TERENGGANU OLEH : JURUTERA DAERAH MD AZHAR BIN NOORDIN

MAKLUMAT ASAS DAERAH

Meliputi Daerah Hulu Terengganu luas 387,462.60 hektar; 9 buah mukim. Kawasan MDHT 5,700 he ; KETENGAH 52,000 he; T.Negara 5000he

Sempadan : Daerah K.Terengganu - Timur Daerah Setiu - Utara Daerah Dungun - Selatan Negeri Kelantan - Barat

LUAS (‘000

HEKTAR

PEND

(2000)

He % ‘000 %

TERENGGANU 1,295.43 100 880 100

HULU

TERENGGANU

387.46 30 62 7

Daerah pendalaman – tiada pantai Banjaran Timur di barat

• Senario 3 2000 – 62322 orang; 2020 – 104,000

orang; KPPT 2.59%

Pertambahan Mengikut Mukim

• Kuala Berang, Penghulu Diman, Hulu Telemong, Tanggol– Penduduk ramai

• Kuala Telemong, Kuala Berang dan Tanggol – Penduduk padat

• Hulu Terengganu – berasaskan jumlah pekerja hotel dan aktiviti pelancongan

60000

70000

80000

90000

100000

110000

120000

2000 2006 2010 2015 2020

Senario 1 Senario 2 Senario 3

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

2000

2006

2010

2015

2020

Senario Unjuran Daerah Hulu Terengganu 2000 - 2020

Nama Jawatan Kawasan

YB HAJI MOHD NOR BIN OTHMAN AMN; PJC; PJK

AHLI PARLIMEN HULU TERENGGANU

DAERAH HULU TERENGGANU

YB HJ ROZI BIN HJ MAMAT A.M.N

EXCO / AHLI DUN TELEMONG

DUN TELEMONG

YB HJ MOHD ZAWAWI BIN ISMAIL A.M.N , P.J.K

AHLI DUN KUALA BERANG

DUN KUALA BERANG

YB DATO’ HJ ROSOL BIN WAHID D.P.M.T, P.J.K

AHLI DUN AJIL DUN AJIL

Analisis Aduan Daerah Hulu Terengganu

Aspek hakisan pantai tidak releven kepada daerah ini. Majoriti aduan adalah berkenaan sungai dan koridor iaitu 49% daripada komulutif aduan yang diterima dari januari 2008 sehingga Dec 2010. Yang kedua aduan tertinggi adalah berkaitan banjir

Banjir

SumberAiir &Alam

Sekitar

SaliranBandar

Ramalan&AmaranBanjir/Ke

marau

sungai &koridor

Pengairan& Saliran

Pantai

2008 9 1 3 2 18 4 0

2009 8 1 2 3 12 3 0

2010 6 0 2 0 14 3 0

02468

101214161820

Bil

Ad

uan

Bil Aduan vs Jenis Aduan mengikut Tahun

24%

3%

8%

5%

49%

11%

0%

Banjir

Sumber Aiir &Alam Sekitar

Saliran Bandar

Ramalan &AmaranBanjir/Kemarau

sungai & koridor

Pengairan &Saliran

Pantai

Kriteria 1. Data asas dalam bentuk jadual (data terkini dan data historical) 2. Analisis aduan (Bar

chart/histogram/pai chart) 3. Rumusan aduan

Rumusan Aduan

BIL Nama Kajian Nama Perunding Tahun Kajian

Catatan

1 Kajian Pelan Induk Saliran dan Tembatan Banjir Kuala Berang-Ajil , Terengganu

WNA Consultant Sdn Bhd

2006

2 Pewartaan Rizab Sungai Terengganu

- 2010 Telah diwartakan oleh kerajaan negeri pada oktober 2010

Sub - LEMBANGAN SG PERTANG JPS@KOMUNITI

Sub- LEMBANGAN SG BERANG

Sub- LEMBANGAN SG TERSAT

~DEEP~

IS

U D

AN

K

EK

AN

GA

N Y

AN

G D

IH

AD

AP

I

ISU DALAM SUB-LEMBANGAN

1. Masalah rizab sungai

1. Ketiadaan rizab sungai hampir sebahagian daripada Sungai Pertang

2. Masalah penyelegaraan sungai berlaku bagi kawasan yang tiada rizab.

3. Pencerobohan rizab bagi tujuaan pertanian.

2. Keadaan Fizikal Sungai 1. Sungai kecil dan berliku 2. Mendapan dibahagian hulu sungai menjadikan

sungai cetek 3. Runtuhan tebing berlaku

3. Pembalakan Haram 1. Sisa-sisa daripada pembalakan haram

menghalang laluan air sungai. 2. Pencerobihan rizab sungai bagi tujuan

pembalakan. 3. Berlaku runtuhan tebing akibat pembalakan.

4. Kualiti air sungai Pertang 1. Tapak perlupusan sampah dibahagian hulu sungai

menjejaskan tahap kualiti air sungai. 2. Pembuangan bangkai ayam oleh penternak ayam

dibahagian hilir sungai

CABARAN DAN KEKANGAN

1. Tiada rizab sungai.

2. Pembalakan haram

yang tiada kawalan

3. Peruntukan sungai yang

tidak mencukupi

4. Lokasi pelupusan

sampah yang tidak

sesuai

5. Tiada kesedaran

penjagaan sungai oleh

penternak dan

penduduk.

6. Pembangunan yang

pesat di kawasan

lembangan.

7. Pembinaan struktur

pembentung jalanraya

(culvert) yang tidak

sesuai

Ka

ed

ah

p

em

ilih

an

su

b-le

mb

an

ga

n

Sub-lembangan Sg Pertang

Pemilihan Sub-Lembangan

Politic 1. Desakan oleh YB Hj Mohd Zawawi Bin Ismail bagi menyelesaikan masalah di kawasan sub-lembangan. 2. Lawatan Menteri Besar di kawasan berkenaan isu banjir didalam sub Lembangan.

Ekonomi 1. Sub-Lembangan merupakan laluan masuk utama ke Bandar Kuala Berang mengakibatkan terputus hubungan laluan ketika banjir 2. Hampir keseluruhan kawasan perniagaan dalam kawasan sub-lembangan mengalami masalah banjir mengakibatkan kerugian.

Sosial

1. 4 buah sekolah di dalam sub-lembangan mengalami masalah banjir dan sistem pembelajaran penduduk terjejas. 2. Melibatkan 5buah kampung terlibat dengan masalah banjir dengan aggaran penduduk seramai 3000 orang.

Technology 1. Aplikasi kajian pelan induk mengariskan pembinaan beberapa struktur dan pembesaran sungai sebagai kaedah penyelesaian masalah bajir di dalam sub lembangan dan seterusnya sebahagian bandar Kuala Berang

Environmental 1. Pencemaran sungai yang kritikal akibat pusat pelupusan sampah yang terletak di bahagian hulu sungai 2. Pencemaran akibat aktiviti penternakan ayam

Legal 1. Tiada penguatkuasaan dibuat bagi menangani masalah pencerobohan rizab dan pembalakan haram.

MA

SA

LA

H D

I S

UB

-L

EM

BA

NG

AN

ISU KETERANGAN Impak

BANJIR - Masalah banjir di Kg Bt 22, Kg Bt23 , Kg Bt 24 , Kg Bukit Tok Bat dan Kg Paya Besar - Jalan Utama Ke Kuala Berang iaitu Bt 23 dan Bt 24.

1. Melibatkan 5 buah kawasan kampung anggran penduduk 5000 orang

2. Jalan Utama ke bandar kuala berang terputus

3. Sebuah Hospital dan klinik terputus hubungan

4. Kawasan perniagaan Kg Bt24 terjejas

5. 4 buah sekolah sekitar bt24 dan paya besar

6. Pejabat pertanian daerah Hulu Terengganu.

Sungai dan Koridor

- Pencerobohan rizab sungai - Sebahagian sungai tiada rizab.

1. Aktiviti pembalakan didalam kawasan rizab

menghalang laluan air sungai 2. kerja-kerja penyelengaraan

sukar dijalankan akibat tiada rizab

Pantai - Tidak Berkaitan - Tidak berkaitan

Sumber air dan Alam Sekitar

- Pencemaran punca air daripada pusat pelupusan sampah - Pencemaran daripada penternakan Ayam

1. Kualiti air terjejas. 2. Banyak sampah-sarap di

dalam sungai 3. SATU (Syarikat Air Negeri

Terengganu)

Saliran Bandar

- Sistem saliran belum sempurna 1. Kawasan perumahan kg Bukit Tok Bat

2. Kawasan Pembangunan Paya Tok Chat

Ramalan dan Amaran Banjir/Kemarau

- Tiada sistem amaran dipasang di kawasan sub

lembangan

1. Tiada amaran awal bencana bagi penduduk

sekitar sub-lembangan

Pengairan dan saliran Pertanian

- Saliran pertanian komersial yang dialir ke sungai

pertang

1. Penduduk sekitar

DESCRIBE

IS

U-IS

U D

AL

AM

S

UB

-L

EM

BA

NG

AN

Isu-isu dalam sub-lembangan 1. Masalah banjir

1. Banjir berlaku di Kawasan Kg Bt 22, Kg Bt 23, Kg Bt 24 , Kg Bukit Tok Bat dan Kg Paya Besar. 2. Aduan daripada stakeholder dan penduduk tempatan 3. Isu berlanjutan sejak 30 tahun akibat limpahan Sg Berang. 4. Menganggu sistem perhubungan awam utama ke bandar kuala berang. 5. Mengakibatkan Hospital Daerah Hulu Terengganu terputus hubungan 6. Mengakibatkan kerugian harta benda dan perniagaan 7. Menganggu pentadbiran beberapa premis kerajaan. 8. Kawasan penempatan bangunan pentadbiran kerajaan daerah hulu terengganu terputus

hubungan.

2. Masalah Rizab Sungai 1. Pencerobohan rizab sungai bagi aktiviti pembalakan haram mengakibatkan runtuhan tebing dan menghalang aliran sungai akibat sisa pembalakan dibuang kedalam sungai. 2. Sebahagian sungai tidak mempunyai rizab dan menyukarkan kerja-kerja penyelengaraan. 3. Kualiti Air 1. Pencemaran sungai daripada pusat pelupusan sampah yang terletak di Bt 22 iaitu bahagian hulu sg Pertang mengancam kualiti air sungai pertang. 2. Pencemaran daripada aktiviti penternakan Ayam

Jalan Utama Ke Bandar Kuala Berang – Terputus hubungan.

Banjir di Kawasan Kg Bt 24 mengakibatkan beberapa buah sekolah tenggelam .

Kakitangan Hospital Kuala Berang yang terperangkap menunggu bot bagi memindahkan pesakit ke Hospital Kuala Terengganu

Kawasan perniagaan dan kawasan perkampungan dinaiki air

EXPLAIN EXPLAIN

1. Masalah banjir 1. Merupakan masalah utama didalam sub lembangan 2. Banjir didalam kawasan sub-lembangan akibat limpahan air Sungai Berang melalui kg

paya besar dan seterusnya ke Kg Batu 23 dan Kg Batu 24 3. Keadaan sungai pertang yang cetek dan kecil menperlahankan aliran air dari kawasan

bajir ke Sg Terengganu. 4. Masalah menjadi kritikal terutama dimusim tengkujuh.

Kawasan Banjir

SE

NA

RA

I S

TA

KE

HO

LD

ER

D

AN

P

ER

AN

AN

NY

A

Bil Stakeholder Peranan Catatan

1 Penduduk Setempat Mangsa banjir Maklumbalas

2 PDHT PBT Bertanggungjawab - Menyelaras aktiviti stakeholder

2 MPHT PBT Bertanggungjawab - Masalah tapak pelupusan sampah

- Pelarasan aktiviti

3 JAS Penguatkusaan alam sekitar

Mohon pantau pencemaran Sg Pertang

4 JKR Jalan raya dan parit jalan - Masalah pembentung jalan

- Pelarasan aktiviti

5 TNB Utility Perlu dimaklumkan bagi kerja-kerja pembangunan sungai

6 SATU Utility Perlu dimaklumkan bagi kerja-kerja pembangunan sungai

EVALUATE

Maklumat Asas Sub-Lembangan

1. Kajian 1. Kajian Pelan Induk Kuala Berang Ajil (2006)- Perunding WNA

2. RTD Daerah Hulu Terengganu.

2. Maklumat GIS 1. Peta topo

2. Peta Daerah Hulu Terengganu

3. Peta Sub Lembangan Sungai

4. Peta Kawasan banjir

3. Sistem saliran sediaada 1. Pembentung jalan utama diKg Batu 24 saiz kecil.

2. Sistem saliran Kg Paya Besar dan Kg Bukit Tok Bat tidak lengkap

3. Saiz sungai cetek dan sempit menjadi faktor kadar aliran perlahan

ANALISIS PENYELESAIAN MASALAH DI SUB LEMBANGAN SG PERTANG

Bil Masalah Cadangan Penyelesaian Agensi Terlibat

1 Banjir 1. Menaiktaraf Sungai Pertang JPS/JKR/MBHT

2. Pembinaan Kolam Takungan JPS/JKR/MBHT

3. Melengkapkan sistem saliran JPS/JKR/MBHT

2 Kualiti Air

1. Penutupan tapak pelupusan sampah 2. Pembinaan GPT 3. Kesedaran dikalangan Penternak 4. Pemantauaan kualiti air secara berkala 5. Penguatkusaan undang-undang

JPS/JKR/MBHT JAS/PDHT

3 Rizab 1. Pengambilan balik tanah bagi rizab sungai pertang

2. Penandaan dan pemagaran rizab sungai 3. Penguatkusaan undang-undang

JPS/JKR/MBHT PTHT/PDHT

PRESCRIBE

Kaedah Penyelesaian

1. Mesyuarat Stakeholder

1. Diadakan secara berkala bagi membincangkan isu dan masalah di sub lembangan serta pengagihan bidang tugas.

2. Mendapatkan komitment setiap stakeholder

3. Menyelesaikan isu/masalah berkaitan stakeholder

2. Pelaksanaan strategi secara berperingkat

1. Jangka pendek

2. Jangka Sederhana

3. Jangka Panjang

JANGKA PENDEK ( 1-6 BULAN ) KERJA-KERJA YANG DILAKSANAKAN MEMPUNYAI IMPAK SERTA MERTA

Isu sub lembangan Sg Pertang

Tindakan Jangka Pendek Status Tindakan

Banjir 1. Kerja-kerja pengukuran sg pertang 2. Pengumpulan data struktur sedia 3. Penubuhan Jawatankuasa 4. Penyelengaraan sistem saliran 5. Penyediaan kertas kerja

1. 100% 2. 100% 3. 100 % 4. 70% 5. 100%

JPS

Kualiti Air 1. Pengumpulan sampel air 2. Pembersihan sampah oleh “flying

squad” 3. Pemantauaan kualiti di lokasi

penternakan ayam

1. 50% 2. 100% 3. 100%

JPS/JAS/MDHT/PDHT

Rizab Sungai 1. Penyediaan data pengukuran bagi proses ambil balik tanah bagi penyediaan rizab

1. 100%

JPS

JANGKA SEDERHANA ( 6-24 BULAN ) KERJA-KERJA YANG BOLEH DILAKSANAKAN DALAM TEMPOH PERTENGAHAN

Isu sub lembangan Sg Pertang

Tindakan jangka sederhana Status Tindakan

Banjir 1. Penyediaan pelan sungai bagi kerja-kerja menaiktaraf sungai pertang sepanjang 17KM

2. Penyediaan pelan menaiktaraf struktur-struktur berkaitan didalam sub lembangan

3. Pembentangan dan permohonan peruntukan . 4. Pembinaan kolam tadahan di Kg Bt 22

1. 100%

2. 100%

3. 100% 4. 100%

JPS

Kualiti Air

1. Mengadakan perbincangan pengalihan pusat pelupusan sampah daripada lokasi sediaada.

2. Rawatan air secara E.M 3. Perbincangan bersama penternak ayam bagi

menyelesaikan masalah pencemaran akibat aktiviti penternakan.

1. 100%

2. 0% 3. 0%

JPS/JAS/MDHT/PDHT

Rizab Sungai

1. Permohonan pengambilan balik tanah bagi rizab dan cadangan menaiktaraf sungai pertang

2. Penandaan rizab sungai sediada.

1. 30%

2. 0%

JPS/PTHT

JANGKA PANJANG ( > 2 TAHUN ) KERJA-KERJA YANG MEMERLUKAN PERANCANGAN, PENGUMPULAN DATA

DAN ANALISIS YANG KOMPLEKS.

Isu sub lembangan Sg Pertang

Tindakan Jangka Pendek status Tindakan

Banjir 1. Kerja-kerja Menaiktaraf Sungai Pertang sepanjang 17 KM. 2. Menaiktaraf sungai Feng dan Sungai Tegeliat 3. Pembinaan sistem saliran Bukit Tok Bat 4. Pembinaan sistem saliran Paya Besar 5. Pembinaan sistem saliran Paya Tok Chat

1. 10% Akan diTender pada tahun ini dengan peruntukan 7.8juta

Kualiti Air

1. Pengalihan lokasi pusat pelupusan sampah ke lokasi yang lebih strategik.

2. Pembinaan water Qualiti Station bagi tujuaan pemantauan 3. Penguatkuasaan undang-undang bagi masalah pencemaran

berkaitan perternakan dan pertanian

1. 2% 1. Masih di peringkat perbincangan

Rizab Sungai

1. Penandaan rizab keseluruhan sungai. 2. Penguatkusaan undang-undang 3. Pewartaan rizab sungai

1. 0 % 1.Warta rizab sungai telah dikeluarkan oleh kerajaan negeri

Pencapaian SUB_LEMBANGAN SG PERTANG

- Melalui sokongan penuh oleh Pengarah JPS Negeri Terengganu bermula daripada tahun 2009 beberapa tindakan telah dijalankan bagi memastikan segala masalah melibatkan sub lembangan Sg Pertang dapat diselesaikan melalui pelaksanaan JPS @ Komuniti.

- Bermula dengan pembentangan masalah berkaitan sub lembangan sejumlah peruntukan telah diluluskan bagi mengatasi malah tersebut dari tahun ke tahun.

1. Kerja2 penyelengaraan

- Penyelengaraan Sungai Feng

- Penyelengaraan Sungai Tegeliat

- Penyelengaraan Sungai Pertang 12 KM

- Penyelengaraan sub lembangan secara menyeluruh ini telah memberi impak positif terutama ketika musim banjir , kadar masa kawasan ditengelami air dapat dikurangkan .

2. Pemohonan peruntukan dan rekabentuk sistem saliran Utama

- Bagi menyelesikan isu utama sub lembangan iaitu BANJIR RTB Sungai Pertang telah di bahagi kepada 2 fasa iaitu

- Fasa 1 : pembinaan kolam Takungan Paya Besar ( 5. 2 Juta )

- Fasa 2 : Kerja-kerja Mengali , Mendalam dan Melebar Sg Pertang ( 6.8 Juta )

- Kedua-dua Fasa telah di bentang Ke Dato’ Menteri Besar dan Peruntukan telah diluluskan secara berperingkat

- Fasa 1 : pembinaan kolam Takungan Paya Besar ( Tarikh mula : Tarikh Siap : )

- Fasa 2 : Kerja-kerja Mengali , Mendalam dan Melebar Sg Pertang ( dalam peringkat Tender 21 Jun Tarikh Talimat lawat Tapak )