Perbezaan antara Adat Perpatih dengan Adat

Temenggung

Aspek Adat Perpatih Adat Temenggung

Sifat

ᴥ Bersifat matrilineal ,iaitu kaum wanita mempunyai kedudukan yang utama daalam masyarakat . Hanya kaum wanita yang mewarisi harta dan keturunan anak mengikut suku ibu.Ini bermakna mereka mendapat nama dan gelaran daripada suku ibu.Anak perempuan menjadi asas wujudnya suku.

ᴥ Bersifat patrilineal , iaitu kaum lelaki lebih diutamakn . Ini adalah kerana kaum lelaki dianggap meneruskan keterunan sesebuah keluarga . Ini sejajar dengan prinsip hukum faraid dalam Islam yang mengiktiraf lelaki sebagai ketua keluarga . Anak lelaki mewarisi harta ayahnya .

Perkahwinan

Dan Kekeluarga

an

¶ Apabila seorang anak perempuan berkahwin , suaminya akan digelar orang semenda. Orang semenda berkuasa terhadap isterinya. Menurut adat,jika berlaku perselisihan faham rumah tangga,isteri seharusnya memohon maaf.Saudara mara isteri tidak bolehcampur tangan dalam masalah perselisihan orang semenda dengan isteri dan anak-anaknya tau dalam apa-apa perkara berhubungan dengan rumah tangganya . Lelaki semenda dikehendaki mendirikan bagi isteri dan anak-anaknya di atas tanah yang dimiliki oleh keluarga sebelah isterinya.Dengan demikian , rumah tersebut akan menjadi hak milik isterinya.

¶ Perkahwinan mesti dengan suku yang lain kerana hubungan antara ahli suku amat erat dan mereka dianggap bersaudara

¶ Apabila seorang lelaki berkahwin,isterinya dikehendaki tinggal bersama-sama dengan keluarga ibu bapa suaminya. Isterinya akan menjadi ahli keluarga suaminya.

¶ Perkahwinan dibenarkan dengan sesiapa sahaja asalkan mengikut syarak dan dibenarkan dalam Islam

Pemerintahan

Sistem pemerintan bersifat demokrasi .Kuasa dibahagikan antara Undang , Lembaga , Buapak dan orang ramai.Ketua di setiap peringkat dipilih dan dilantik oleh kumpulan ketua daripada peringkat bawah hingga atas.Anak buah memilih Buapak, Buapak memilih Lembaga , Lembaga memilih Undang, dan Undang memilih Yang Dipertuan Besar atau

Menekankan kuasa dan kedudukan istimewa pemerintah serta kaum bangsawan.Di puncak struktur politik ialah Raja atau Sultan ,diikut oleh kerabat diraja,pembesar-pembesar negeri dan pembesar-pembesar daerah atau jajahan.Mereka dilantik oleh Raja serta memerintah sebagai wakil sultan.Pembesar daerah

Yamtuan Besar bertugas pada peringkat mukim.Lapisan paling bawah ialah Ketua Kampung yang mentadbir beberapa buah kampung.Sultan diberi kuasa penuh dan pemerintahan bercorak autokratik.Sultan merupakan ketua negara , lambang penyatuan dan perpaduan rakyat serta ketua agama.Seseorang Raja yang mangkat akan digantikan oleh puteranya yang sulung .Jika tidak mempunyai putera,hak pewarisan takhta akan jauh kepada adinda lelakinya.Jika kedua-duanya tiada,barulah Raja Bendahara dilantik menjadi sultan.

Undang-undangJenayah

R Undang-undang jenayah bersifat pemulihan,berperikemanusian dan bertimbang rasa .Orang yang membuat kesalahan akan didenda berdasarkan kesalahannya dan mangsa diberi ganti rugi. Contohnya,seseprang yang cedera akan diberi ganti rugi dalam bentuk ayam atau kambing bergantung kepada keadaan lukanya.Sekiranya berlaku pembunuhan,si pembunuh mesti menanggung kehidupan keluarga si mati.Hukuman mati hanya dikenakan bagi kes yang sangat serius seperti penderhakaan yang dijatuhkan oleh Undang atau Yamtuan Besar sahaja.Hukuman lain ditentukan oleh Buapak atau Lembaga.

R Undang-undang jenayah keras dan berpegang kepada prinsip pembalasan.Ini bertujuan memberi iktibar , amaran dan pengajaran kepada orang lain.Hukuman mati adalah hukuman yang paling berat dan dijatuhkan ke atas kesalahan berat seperti membunuh,memfitnah atau menderhaka terhadap Raja. Undang-undang dalam Adat Temenggung memerlukan bukti yang kukuh terhadap sesuatu kesalahan.

Kemasyarakatan

Dari segi kemasyarakatan,ahli-ahli dikelompokkan ke dalam kelompok- kelompok kekeluargaan seperti suku.Ikatan kekeluargaan di kalangan ahli-ahli masyarakat lebih erat dan kuat.

Pengelompokan seperti ini tidak wujud

Pembahagian harta

Dari segi pembahagian harta,harat bukan hak perseorangan,tetapi adalah hak milik kelompok kekeluargaan secara bersama.Harta dalam masyarakat tidak boleh

Harta ialah hak kepunyaan orang perseorangan dan ini melibatkan pembayaran cukai dan sebagainya kepada penguasa tempatan atau

Yamtuan Besar

Undang

Lembaga

Buapak

Anak Buah

dijual kepada keluarga lain kecuali dengan syarat-syarat tertentu.

negeri.Sistem perwarisan ialah hak milik tetap bagi seseorang individu.Harta diwarisi lebih kepada anak lelaki.