Seldtar PerpustllAaan

PERKHIDMA TAN PERPUST AKAAN A W AM DI KUALA LUMPUR

by

ALIMAH SALAM * & JAMILAH HASSAN"

ABSTRACT The article traces the developmenl ojjJUblic libraries in Kuala Lumpur under the auspices a/Dewan Bandaraya Kuala Lumpur. The Kuala Lumpur Memorial Librwy, the branch and mobile libraries serve Ihose living injials, housing areas, schools and traditional villages within the cily and its surrounding areas. Through their varied collection and activities, the libraries Iry to meet the needs of city dwellers e:,pecially the younger and school-going generation.

PENDAHULUAN

IT.'lI ilayah Persek utuan Kuala Lumpur meliputi ... kawasan seluas 378 kilometer persegi dan

mempunyai pe nduduk seramai lebi h dari 1.3 juta

orang. Terdapat ban yak perpustakaan yang diuruskan

oleh Kerajaan seperti Perpustakaan Negara Malaysia,

dan Kedutaan-kedutaan asing sepel1i Briti sh Council ,

Australian Information Library dan Japan Cultural

Centre. Dewan Bandaraya Kuala Lumpur (DBKL)

mula mengadakan perkhidmatan perpustakaan awam pad a tahun 1977. sebagai membantu perkhidmatan

yang dijalankan oleh Perpustakaan Negara Malaysia

pada ketika itu. Pustaka Bim bi ngan Kanak-Kanak

yang pertama diadakan di Jalan Pekeliling (sekarang

Jalan Tun Razak) merupakan pembuka jalan kepada

perkembangan perkhidmatan perpustakaan awam oleh

Dewan Bandaraya Kuala Lumpur. Pustaka Bimbingan

., KelUa Pu stakawan , Pu smka Peringalan Kuala Lumpur.

Kanak-Kanak yang kedua telah dibuka pad a tahun

198 I dan sebelum itu Dewan Bandaraya juga telah

mengusahakan perkhidmatan perpustakaan bergerak

ke beberapa buah kawasan rumah pangsa dan sekolah

rendah di Wilayah Persekutuan pad a tahun 1979 .

Dalam tahun 1987 Dewan Bandaraya te lah

mengusahakan scbuah perpustakaan baru untuk

warga kota yang dinamakan Pustaka Peringatan Kuala

Lumpur. Pustaka ini adalah sebuah perpustakaan

awam dan juga berfungsi sebagai balai pameran dan

arkib Kuala Lumpur, di mana berbagai dokum en dan

artifekyang berkaitan dengan Kuala Lumpur disimpan

dan dipamerkan. Pcrpustakaan Negara Malaysia telah

menyerahkan pentadbiran perpustakaan cawangan di

Bandar Tun Razak, Gombak dan Bandar Baru Sentul

kepada Dewan Bandaraya Kuala Lumpur pad a tahun

1994. Perkhidmatan cawangan ini dillrll s kan

** Penolong P~gawai Pcrpuslakaan. Puslaka Peringatan Kuala Lumpur.

e================================

Hakcipta Terpelihara © 1997 – Perpustakaan Negara Malaysia

Hakcipta Terpelihara © 1997 – Perpustakaan Negara Malaysia

sepenuhnya aleh DBK L sepert i Pustaka Bimbingan

Kanak-Kanak d(ln PlIstaka Bergerak.

Dalalll Rancangan Malaysia Ketujuh Dewan [3andaraya I(uala Lumpur akan mengllsahakan sebllah perplistakaan awa11l baru untuk Kuala Lutnpurdalam

projek pembesaran Dataran Merdeka fasa II. Disamping itu 3 bllah perpustakaan cawangan di Taman Dato' Senu, Wangsa Maju dan Bukit Lanjanl Sg. Pencala akan juga didirikan .

PUSTAKA PERTNGATANKUALA LUMPUR

Pustaka Peringatan Kuala Lumpur terletak di No. 92 lalan Raja, Kuala I,umpur dan merupakan sebuah perpustakaan awtll1l khusus unluk wargakota dan

mereka yang tinggal eli sekitar Kuala Lumpur. lanya memberikan pcrkhidmatan pinjaman dan rujukan untuk ahli-ahli di saillping 11lengadakan aktiviti-aktiviti

saillpingan.

Pustaka Peringatan Kuala Lumpur telah dibuka pada

April 1987 bertelllpat eli bangunan bertentangan dengan Dataran Mcreleka. Bangunan tersebut dibeli daripada Perbadanan Pembangunan Bandar (UDA)

untuk dijadikan Perpustakaan Awam bagi Kuala

Lumpur disamping mempamerkan barangan atau artifekyang berkaitan dengan warisan Kuala Lumpur

dan terbuka kepada pelancong, pel ajar dan penyelidik.

Pacta mula pellubuhannya, Pustaka merupakan satu-satunya perpustakaan 3\vam yang telah ctitadbirkall

oleh sebuah Persatuan iailu Persatuan Perpustakaan Kuala Lumpur sejak clari 31 Mac 1989 hingga 31

Disember 1995 dan mendapat peruntukan tahunan dari Dewan Bandaraya Kuala Llimpur. Pustaka kini mempunyai seramai 18.000 all1 i yang terdiri daripada

Ahli Muda dan Ahli Dewasa .

SeAitllr PerplI .... tllAUllJl

Sebagai sebua h Perpustakaan Awam, Pustaka

Peringatan Kuala Lumpurturut mengumpulkan bahan-

bahan untuk koleksi perkhidmatan rujukan yang

berkaitan dengan ekonomi, kewangan, perdagangan

dan perindustrian selaras dengan peranan Kuala

Lumpur sebagai pusat pentadbiran. Memandangkan

peranannya sebagai sumber informasi dan penyebar

maklumat , Pusta ka juga akan men yed iakan

perkhidmatan internet dan multimedia kepada ahli-

ahlinya.

Selain itu, Pustakajuga berusaha untuk mengembang

dan l11enggalakkan bacaan khususnya dalam Bahasa

Malaysia. Beberapa aktiviti seperti pertandingan bahas

dan esei telah pun dijalankan bagi tujuan ini. Pameran

tetap mengenai Kuala Lumpur disediakan sepanjang

masa yang memberi gambaran dan maklumat

pelbagai, bermula dengan sejarah ditemui, diteroka

dan dimajukan, pembangunan dan pentadbiran serta

perancangan masa depan. Dengan adanya pameran

seperti ini, wargakota dan juga pelawat dapat

l11enyaksikan pertumbuhan Kuala Lumpur peringkat

demi peringkat.

Pustaka Peringatan Kuala Lumpur juga sentiasa

l11engadakan aktiviti yang berunsur sejarah seperti

mengadakan Minggu Warisan Kuala Lumpur setiap

tahun dan pameran khas dari masa ke semasa

mengenai isu terkini yang boleh menarik minat

wargakota dan para pengunjung terutama kanak-kanak

sekolah.

PERKHIDMAT AN DIPUSTAKA PERINGATAN

KUALA LUMPUR

Perkhidmatan-perkhidmatan yang disediakan di

Pustaka Peringatan Kuala Lumpur meliputi perkara-

perkara seperri berikut:-

a) Perkhidmatan pinjaman Dewasa / Kanak-

Hakcipta Terpelihara © 1997 – Perpustakaan Negara Malaysia

Hakcipta Terpelihara © 1997 – Perpustakaan Negara Malaysia

kanak

b) Rujukiin Am

Rujukan ekonomi I Kuala Lumpur Pusat penyelidikan I(uala Lumpur

c)

d)

e) Pameran Kuala Lum pur - Pameran semasa dan seja rah

f)

g)

Pusat sllmber media Perkhidmalan Int ernet dan Multimedia

KOLEKSJ PUSTAKA PERTNGATAN KUALA

LUMPUR

Pustaka Peringatan Kuala Lum pur mCl11punyai kira-kira 160,000 naskhah buk u clan melanggan kira-ki ra

100 judul majalah dan akhbar tcrbitan tempatan dan

luar negara. Di antma koleksi yang terdapat di Pust.aka Peringatan Kuala Lumpur adalah sepelii berikut:-

a) Buku-buku Am ( Dewasa da n Kanak-kanak)

b) Buku-buk u rujukan

c) CDS/ Multimed ia

d) Video / kaset

e) Majalah

f) Akhbar

Sementara bahan-bahan yang terdapat di KLRC terdiri

daripada:-

• Buku-bukulllengenai Kuala Lumpur • Terbitan Berkala • Bahan-bahan A rkib dan Manuskrip • Kenas-k ertas Persidangan, I(ursus dan

Semi nar

• Tesis / Latih an Ilmiah • Keratan A khbar * Bahan Berganlbar * Peta * Bahan Audio Visual • Laporan-Iaporan .Iab2tan Kerajaan I

Berkanull dan Swasta Koleksi Datuk Bandar •

Sekitar Perpustakaall

* Walia Kerajaan

A KTlVITl-AKTIVlTI OJ

PERlNGATANKUALA LUMPUR

PUSTAKA

Sepanjang penubllhannya, Pustaka telah menja lankan pelbaga i aktiviti khususnya untllk wargakota dan lazimllya aktiviti-aktiviti tersebut mendapat sambutan

yang begitu menggalakkan. Tujuan utama diadakan

aktivitiMaktiviti seperti ini adalah bagi mendorollg para remaja menanam kan minat membaca dan salah satu

caranya ialah dengan mengunjungi perpllstakaan. Oi antara aktiviti-aktivi ti yang diadakall adalah sepeni:-

i) Bengkel Kemahiran Belajar ii) Peliandingan Catur iii) Pertandingan Bercerita iv) Pertunj ukan Boneka

v) Tayangan Video

vi) Pertandingan Melukis vii) Pertandingan Ballas dan Menuli s Esei viii) Sesi Bercerita ix) Kelas Melukis

Selain daripada itu Plislakajuga menganjurkan aktiviti tahunannya iaitll MiQggu Warisan Kuala Lumpur. la rnerupakan saW program yang berbentuk " memory

lane" untuk menyingkap kembali sejarah kegemilangan Kuala Lumpur pacta masa lampau. Di antara aktiviti-aktiviti yang di jalankan sempena Minggu ini adalah:-

*

*

Pengkisahan Sejarah Kuala Lumpur

Aktiviti ini adalah kerjasama di an tara Pusta-

ka Peringatan Kuala Lumpur clan Arkib

Negara untuk merakamkan secara lisan dan kellllldjannya dibuat dokllmentasi mengenai sesllatu peristiwa, sejarah sesuatu tempat dan

sebagainya.

Perjumpaan Kclab Sailabat Kuala Lumpur

G===================================

Hakcipta Terpelihara © 1997 – Perpustakaan Negara Malaysia

Hakcipta Terpelihara © 1997 – Perpustakaan Negara Malaysia

*

*

Kelab ini telah ditubuhkan pad a 13 Julai 1994

bertujuan llntllk mcnglllllpulkan wargakota

atau individu-incliviclu yang lahir, tinggal dan

pcrnah berkhidl11at eli Kuala Lumpur.

Poraduan Mel Likis untuk kanak-kanak

Pertanelingan I larta Karun

Pihak Pustaka berharap clcngan adanya aktiviti-aktiviti

se perti ini , scclikit sebanyak dapat Illeillbendung

budaya Icpak dan suka Illclllbuang Illasa di kalangan

remaja yang scmakilllllcnu lar dewasa in i.

PENGKOMl'UTERAN PERPUST AKAAN

Pllstaka Peringatan Kua la l .. lIl11purtelah melaksanakan

projek pengkol11putcran scj ak dari tahu n 1991.

Denga n penggullaan S istclll Oynix, Pllstaka

Pcringalan kini mcnjalankan operasi harian melalui

sistem kOl11puter dan sem ua fungsi pustaka dapat

bcrjalan clengan Icbill ctisycn. palllas dan konsisten.

Pihak Pustaka juga scdang dalarn proses unt uk

meningkatkan sistcrn pcngkomputeran pada tahlln

1998, mcmandangka n sistcl11 yang scdia ada tidak

dapat menampllng kcpcrl uan perpustakaan eli Illasa

depan.

PERKHIDMATAN I'ERPUSTAKAAN

CAWANGAN

Perpustakaan Ca\\ angan telah mcmu laka n

perk hidl11atannya pada tahLin 1996 selepas kerja-ke rja

membaikrulih bangllnan dijalankan olch Dewan

Bandaraya Kuala Lumpur.

Sekitar PerpustaAoolI

Pada ma sa ini terdapat 4 buah Pe rpus takaa n

Cawangan yang terdiri daripada Pustaka Bil11bingan

Kanak-Kanak di Tal11an Tun Dr. Ismail , Perpustakaan

Cawan gan di Bandar Tu n Razak, Perpustakaan

Cawangan di Bandar Baru Sentul dan Perpustakaan

Cawangan Plaza Phoenix. Selain daripada itu, DBKL

juga menycdiakan perkhidmatan bas bergerak di

beberapa buah kawasan rumah pangsa , se kolah

rendah dan kampung-kampung tradisional di sekitar

Kuala Lumpur.

PUSTAKA BTMBINGAN KANAK-KANAK

Pendahuluan

Pustaka Bil11 bingan Kanak-Kanak merupakan sebuah

perpustakaan kanak-kanak yang pertama di Ma lays ia

yang telah diilhamkan oleh oleh Y. Bhg. Toh Puan

Suhailah bl. Mohd. Noah iaitu isteri kepada bekas

Perdana Menteri Malays ia yang ke tiga, Allahyarham

Tun Dr. Hussei n Onn. la te lah dibuka pada tahun

1977 bertujuan untuk memberi perkhidmatan dan

kcmudahan-kem udahan rekreasi kepada ahli-ahlinya

iaitu kanak-kanak yang bcrumur di antara 4 - 10

tahun. Ket ika itu, Pustaka Bimbingan Kanak-Kanak

te rl e tak di Ja lan Tu n Razak dan me rupakan

perpustakaan kanak-kanak yang pertama di negara

ini. Pustaka Bil11bingan Kanak-Kanak yang kedua telah

dibuka dengan kerjasama pemaj u perumahan di Taman

Tu n Dr. Ismail pada tahun 1981 dan bcroperasi

sehingga ke hari ini. Pustaka Bimbingan Kanak-Kanak

di Jalan Tun Razak ditamatkan perkhidl11atan apabila

Perpu stakaan Negara Malaysia melllulakan

per khi dmata n di bang un an barun ya ya ng ada

sekarang.

Pustaka Bimbingan Kanak-Kanak Taman Tun Dr.

Ismail ini l11emberikan perkhidmatan kepada kanak-

Hakcipta Terpelihara © 1997 – Perpustakaan Negara Malaysia

Hakcipta Terpelihara © 1997 – Perpustakaan Negara Malaysia

kanak yang tinggal eli sckitar taman perumahan Taman Tun Dr. Ismail, BandaI' Utama, Damansara Jaya,

Damankara Utama. SS22 dan Sunga i Penca la serta kawasall yang be rlmmpiran dengannya.

Pustaka Bill1bingan Kanak-Kanak lllcmpunyai koleksi buku kanak-kanak yang lcrdiri dari bukll-bllku fiksyen

dan bukan fiksyen, I'lijukan dan bergaillbar. Sehingga

kin i, Pustaka l3imbingan Kanak-Kanak mempunyai

ko leksi berjllllliah 17.500 naskhah.

Oi samping ilLi Pustaka Bimbillgan Kanak-kanakjuga

Illenyediakan kolck , i Illajalah kanak-kanak sepeni

Bambino , KUllill1l1 , Dewan Pclajar da n Along . Majalah -majalah Icrsebul hanya lIntuk dibaca eli perpustakaan sahaja dan tidak bo lch dipinjaill.

Akt;,,;ti-akt;,,;ti di Pustal," Bimbingan Kanak-

Kanak

Pustaka Bimbingan Kanak-Kanakj uga lllenyed iakan

beberapa program dan aktivit i-akt iviti dan rekreasi bagi membentuk llli nda yang sihat dan kreatif di kalangan ku nak-kanak selain memllpllk tabiat membaca di kalangan lll ereka. Aktiviti-akti"iti tcrsebllt adalah

seperti berikut: -

a) Kraftangan

b) Kelas Meluki s

c) Persclllbahan l30neka

d) Salllblitan Malilidur RasLIl

e) Pertandingan Melllki s/Mcwarna

PERPUSTAKAANCAWANCAN BANDARTUN

RAZAK DAN SA NDA R BAllU SENTUL

Perpustakaan-perpustakaan ini mcrupakan salah satll perkhidmatan perplIstakaan yang disediakan oleh

Sekitar Perpustakaall

Dewan Bandaraya Kuala LUlllpur khususnya untuk

penduduk-penduduk Rumah Pangsa Sri Kota dan Rumah Pangsa Ncgcri Scmbilan yang kebanyakanya terdiri daripada Illereka yang berpendapatan rendah.

Pcrkhidma!an dan akli"i!i

Pe rkhidlllatan ya ng di sediakan di kedua -d ua

perpustakaan ini terd iri daripada pi njaman bllku-buku

dewasa dan kanak-kanak dan juga perkhidmatan

ruj llkan.

Selain daripada perkhidlllatan pinjaman dan rujukan,

pcrpllstakaan ini turllt menyed iakan peibagai program dan aktiv iti-aktiviti untllk pendudllk Rllmah Pangsa

Sri Kotadan Rllmah Pangsa Negeri Sembi lan. Aktiviti-

akti"iti yang seri ng d iadakan ada lah seperti berikut :-

a) Pertandingan meillkis dan l1lewarna

b) Perselll bahan boneka

c) Sambutan Maulidllr Ras LIl

d) Bengkel Kemahiran Belajar untuk pelajar-pelajar

sekolah rendah dan menengah.

Koleksi dan kealtlian

Kolcks i yang di sed iakan di perpustakaan ini

lllerangkllmi bukll-bllkll dewasa dan kanak-kanak,

lllaja lab-Illajalah dan juga akhbar-akhbar harian.

G================================= t

Hakcipta Terpelihara © 1997 – Perpustakaan Negara Malaysia

Hakcipta Terpelihara © 1997 – Perpustakaan Negara Malaysia

PERI'USTAKAAN BICRGERAK

Perkhidmatan Pcrpllstakaan Bergerak mcrupakan satu

lagi perkhidl11atan yang clisecliakan oleh Bahagian

Pcrpustakaan. Pcrkhidmatan Pcrpllstakaan ini

bcrtujllan un tllk memberi kCllludahan Illcl11baca

kepada kanak-Kanak yang tinggal jauh dari Pustaka

Peringatan Kuala Lumpur dan ticlak mcmpunyai

perpListClkaan-perplIstakaan keeil atau bilik bacaan

sepelti eli kawasan-ka\\ asan rumah pangsa, setinggan

clan sekolah-sc.:olah eli , ckitar Wilayah Persekutuan.

Dewan BandaraYH Kuala LUlllpur kini mempunyai 2

blla h bas berge rak dan Irlcllycdiakan pcrkhidmatan-

pcrkhidmatannya di beberapa buah se kolah pada hari

Isnin hingga Khamis. scmcnta ra di kawasan

peru mahan pula ialah pada hari Sabtu dan A had.

Perkhidmatan Perpustakaan Bergerak bagai l11anapull

ticlak clijalankan pucla hari JlIlllaat, hari kclepasan Am

clan cut i sckolah.

Kolcksi dan pinjarnan

Kolcksi Pcrpustakaan Bcrgerak ini tcrdiri daripada

bllku-buku eli dalam Bahasa Malaysia clan Bahasa

inggcri s yang tcrbahagi kepada koleksi bcrgalllbar.

fiksyen dan bukan fiksyen. Bagi kanak-kanak yang

te lah menclaftar sebaga i ahli.mereka boleh Illcminjam

2 buah buku bagi tcmpoh 2 minggu. Sek iranya buku-

buku yang dipulangkan lcrscbut melanggar peraturan

perpustakaall scpcrti kayak atall bercontcng, kad

keahlian mcreka ,1l\an ditahan selama 1 bulan ataupun

3 bulan mengikut talHlp kerosakan. Kchilangan buku

pula. akan dikcnakan bayaran gantirugi mcngikut harga

buku tersebu!.

Seldlar PerplIslali. aan

Aktiv iti

Selain daripada menyed iakan perkl1idmatan pinjaman

buk u, Perpustakaan Bergerak juga mengadakan

beberapa ak tiviti sampi ngan dari masa ke semasa. Di-

antara aktivi ti-aktiv iti terse but adalah :-

a) Scsi Bereerita dan Menyanyi

b) Pertunjukan Boneka

c) Pertandillgan Melukis dan Mewarna.

PERPUSTAKAAN CAWANGAN PLAZA

PHOENIX

Perpustakaan Cawangan Plaza Phoeni x merupakan projck usahasama di antara pihak pengurusan Pl aza

Phoenix dan Dewan Bandaraya Kuala Lumpu r.

Perpustakaan ini terletak di K m 10 l alan Cheras dan

telah dibuka kcpada orangramai pada 27 November

1996.

Penubuhan pcrpustakaan ini bertujuan lIntuk mcmberi

perkhidmatan kepada penduduk-penduduk d i

kawasan Cheras yang tinggal jauh dari perpustakaan

awam yang lain. Perpustakaan ini telah dirasmi kan

oleh Datuk Bandar pada 22 April 1997. la merupakan

perpustakaan pertama di Malaysia yang diadakan di

kompleks l11embeli belah.

Keahlian di Perpustakaan Plaza Phoenix ini terbuka

kepada kanak-kanak yang berusia di antara 3 tahun

====~~========================G

Hakcipta Terpelihara © 1997 – Perpustakaan Negara Malaysia

Hakcipta Terpelihara © 1997 – Perpustakaan Negara Malaysia

hingga 12 tahun . Bagi mereka yang ingin mendaftar

sebaga i ahli hayaran dikenakan seperti beriklll:-

Yliran pendafiaran RM 15.00

Y uran tahunan RM 30.00

Koleksi buku yang terdapat di sini berjumlah sebanyak

6,000 naskah. dan terdiri daripada buku-buku fik syen,

bllkan fiksyen, rujukan dan bergambar.

Sekitar Perpustali.aan

PENUflJl'

Sejak daripada tah un 1977, Dewan Bandaraya Kuala

Lumpur telah giat mengusahakan perpustakaan awam

untuk wargakota. I ni sejajar dengan wawasan Kerajaan untuk menggalakkan rakyat membaca dan

mewujudkan masyarakat berilmu menjelang tahun

2020. Komitmen Dewan Bandraya Kuala Lumpur

unt uk merancang dan menyediakan perkhidmatan

yang lebih canggih kepada wargakota menjelang tahun

2000 sememangnya memberi semangat dan harapan

yang besar terhadap kewujudan sebuah Perpustakaan

Awam yang serba lengkap di bandaraya ini.

0===================================

Hakcipta Terpelihara © 1997 – Perpustakaan Negara Malaysia

Hakcipta Terpelihara © 1997 – Perpustakaan Negara Malaysia