1

SALAM MALAYSIA

PEMBENTANG

HAPSAH BT. HAJI MOHD DUSA AMN, PMC, PJK

BAHAGIAN PENDIDIKAN KESIHATAN

KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA

Hapsah Mohd Dusa

Penyakit NCD (non communicable disease) yang disebabkan oleh rokok seperti kanser, jantung, strok dan sebagainya meningkat di Malaysia.

Kempen Promosi Tak Nak Rokok

Peringkat Kebangsaan telah dilancarkan oleh YABhg Tun Abdullah Ahmad Badawi bekas PM pada 11 Februari 2004.

Konsep ini dicadangkan oleh Dr. Jaafar Che Mat, Pengarah HTJS.

PENDAHULUAN

2 Hapsah Mohd Dusa

Mentor bermaksud seorang rakan, pembimbing atau perunding cara yang boleh dipercayai, arif, berpengetahuan, bermotivasi, sikap positif dan berpengalaman dalam sesuatu bidang. Menti bermaksud individu atau pesakit yang dipandu atau dipimpin. Ramai perokok yang memerlukan pertolongan tetapi tidak mendapat atau bertemu dengan mentor yang sesuai.

DEFINISI MENTOR DAN MENTI

3 Hapsah Mohd Dusa

Objektif utama mentor-menti ini supaya perokok dapat berinteraksi dan berkongsi maklumat dengan bekas perokok atau perunding cara yang sama pada setiap kali mendapatkan perkhidmatan. Ini akan mewujudkan rasa selesa, penyayang dan akrab antara perokok dan perunding cara.

OBJEKTIF UTAMA

4 Hapsah Mohd Dusa

1. Warga Kerja HTJS 2. Suami/isteri dan ahli keluarga wargakerja HTJS) 3. Pesakit di wad/Klinik Pakar 4. Pelanggan hospital 5. Orang awam

KUMPULAN SASARAN

5 Hapsah Mohd Dusa

PENYERTAAN ADALAH SECARA SUKARELA ( TIADA PAKSAAN )

Nicotine Replacement Therapy seperti champix, gam dan penampal. Pemeriksaan asas kesihatan seperti BMI, tekanan darah, gula dalam darah, ujian fagestrom, ujian tahap karbon manoksida (dalam paru-paru), gejala gian dan pemakanan sihat.

PERKHIDMATAN YANG DIBERIKAN

6 Hapsah Mohd Dusa

Spirometry ; CO Analyzer 7 Hapsah Mohd Dusa

Risalah dan CD

8 Hapsah Mohd Dusa

Bahan Pameran

Model paru-paru yang

rosak

Smoking

Sue

9 Hapsah Mohd Dusa

Bahan Pameran

10 Hapsah Mohd Dusa

Konsep Mentor-Menti mula diperkenalkan pada September 2009 dan hingga 15 September 2011, Klinik Berhenti Merokok HTJS telah mempunyai klien seramai 290 orang. Projek ini mempunyai seramai 28 orang mentor pilihan.

MULA DILAKSANAKAN

11 Hapsah Mohd Dusa

SENARAI NAMA MENTOR KLINIK BERHENTI MEROKOK DI HTJS

12 Hapsah Mohd Dusa

Terdiri daripada pelbagai profesion dan kaum seperti: 1. Pakar Perubatan/Pegawai Perubatan 2. Pegawai Farmasi 3. Pegawai Pendidikan Kesihatan (HEO) 4. Pegawai Psikologi 5. Pen. Pegawai Perubatan (MA) 6. Ketua Jururawat/Jururawat

SIAPA MENTOR DI HTJS

13 Hapsah Mohd Dusa

PN. HAPSAH BT.HJ. MOHD DUSA PEGAWAI PENDIDIKAN KESIHATAN

(UNIT PENDIDIKAN KESIHATAN)

HJ. AHMAD ZAKI B. YUSOF PENOLONG PEGAWAI PERUBATAN

(UNIT PENDIDIKAN KESIHATAN)

HJH. HASNAH BT. HJ. ARIFFIN JURURAWAT TERLATIH

(UNIT PENDIDIKAN KESIHATAN)

1

3

2

14 Hapsah Mohd Dusa

DR. NOR’ IZAM BT. MD. ALIAS PAKAR PSIKIATRI

(JABATAN PSIKIATRI & KES. MENTAL)

DR. LEONG CHI YAW PEGAWAI PERUBATAN

(JABATAN PERUBATAN)

DR. NAEMAH BT. HJ. RAHIM PEGAWAI PERUBATAN

(JABATAN PSIKIATRI & KES. MENTAL)

4

5

6

15 Hapsah Mohd Dusa

EN. JONATHAN PEGAWAI FARMASI

(FARMASI KLINIK PAKAR)

PN SARIKHA BT.KOMENG

PEGAWAI FARMASI

(JABATAN FARMASI )

EN. OW PAK THUNG PEGAWAI FARMASI

(FARMASI KLINIK PAKAR)

9

8

7

16 Hapsah Mohd Dusa

DR. P. PUSPHARANI PEGAWAI PERUBATAN

(JABATAN PERUBATAN)

DR. WONG SOO FEN PEGAWAI PERUBATAN

(JABATAN PERUBATAN)

EN. MOHD ARIF B. SHAHARIN PEGAWAI FARMASI (JABATAN FARMASI)

12

11

10

17 Hapsah Mohd Dusa

CIK CHING SHAN LII PEGAWAI FARMASI

(FARMASI KLINIK PAKAR)

CIK VIVIAN SIM HUI YEN PEGAWAI FARMASI

(FARMASI KLINIK PAKAR)

EN. MAT NOOR KAMAROOL PEGAWAI PSIKOLOGI (KAUNSELOR)

(UNIT PSIKOLOGI KAUNSELING)

15

14

13

18 Hapsah Mohd Dusa

EN. NASIUMIN B. MOHD NOOR PENOLONG PEGAWAI PERUBATAN

(JABATAN PSIKIATRI)

EN. MOHD HAIRUDIN SHARUDIN

PENOLONG PEGAWAI PERUBATAN

(UNIT NEUROFISIOLOGI)

EN. KHAIRUL ANUAR KAMARUDIN PENOLONG PEGAWAI PERUBATAN) (JABATAN KECEMASAN & TRAUMA)

18

17

16

19 Hapsah Mohd Dusa

PN. ZAITUN BT. NAPI PENYELIA JURURAWAT

(UNIT KEJURURAWATAN)

PN. BAHIJAH BT. SALLEH

KETUA JURURAWAT

(HDW, TINGKAT 3)

PN. ROHANA BT. ZAKARIA KETUA JURURAWAT

(WAD 4 B)

21

20

19

20 Hapsah Mohd Dusa

CIK HOW NING XIN PEGAWAI FARMASI

(JABATAN FARMASI )

CIK NG YAN WEI

PEGAWAI FARMASI

(JABATAN FARMASI )

PN. WONG SIEW PIIN PEGAWAI FARMASI (JABATAN FARMASI)

24

23

22

21 Hapsah Mohd Dusa

PN. HALIJAH BT. MOHAMAD KETUA JURURAWAT

(WAD 6 A)

PN. NEELAM

KETUA JURURAWAT

(WAD 2A)

26

25

HJ. W. ABDULLAH W. MOHAMAD PENOLONG PEGAWAI PERUBATAN

(DEWAN BEDAH)

27

HJ. AZHAR B. AHMAD PENOLONG PEGAWAI PERUBATAN

(PEJABAT PENYELIA HOSPITAL)

28

22 Hapsah Mohd Dusa

23 Hapsah Mohd Dusa

1. Nama dan gambar mentor ditampal di luar PPPP HTJS.

2. Ambil borang di Pusat Promosi Pendidikan Pesakit (PPPP).

3. Lengkapkan borang dengan memilih nama MENTOR yang berkenan di hati

4. Masukkan borang yang telah lengkap diisi ke dalam bekas/kotak yang terdapat di situ

KAEDAH PELAKSANAAN - 1

24 Hapsah Mohd Dusa

PROGRAM MENTOR-MENTI NAFAS BARU (BERHENTI MEROKOK) HOSPITAL TUANKU JA’AFAR SEREMBAN (HTJS) Nama: _____________________ No. Telefon: ____________________ Tempat Bertugas ATAU Alamat: ___________________________________________________________ TARIKH Runding Cara Boleh dimulakan (Cadangan): ________________________ PILIHAN NAMA MENTOR JUSTIFIKASI/SEBAB (Jika Ada) 1 _________________ ________________________ 2 _________________ ________________________ _________________ ___________ (Tandatangan) (Tarikh) NOTA: Anda akan dihubungi oleh MENTOR pilihan anda dalam masa terdekat. Terima kasih.

BORANG

25 Hapsah Mohd Dusa

5. Anda akan dihubungi oleh petugas di PPPP selepas itu untuk mengatur TEMUJANJI yang sesuai dengan tarikh MENTOR dan anda sebagai MENTI

6. Sesi runding cara anda daripada mula hingga akhir akan dikendalikan oleh Mentor yang sama.

KAEDAH PELAKSANAAN - 2

26 Hapsah Mohd Dusa

Teori penting dalam hubungan mentor-menti yang efektif ialah teori self-concept atau konsep diri. Konsep diri adalah asas personaliti seseorang dan teori asas memahami tingkah laku mentor-menti. Mentor yang mahu mendorong mentinya supaya mengubah tingkahlakunya, perlu terlebih dahulu mendorong menti mengubah konsep dirinya. Contohnya, saya bukan perokok dan mahu berhenti merokok. Apabila konsep diri telah jelas, maka tingkah laku boleh diubahsuai.

TEORI YANG BERKAITAN

27 Hapsah Mohd Dusa

MOTIVASI UNTUK PEROKOK Sebagaimana OTAK telah diajar bergantung

kepada rokok, oleh itu, OTAK boleh belajar

semula untuk tidak bergantung kepada rokok.

28 Hapsah Mohd Dusa

7. Apabila sesi selesai, dan anda berjaya

BERHENTI MEROKOK, nama anda akan diberi kepada PENGARAH (jika anda mahu – staf HTJS sahaja) untuk dipertimbangkan dalam…, cth: APC, kenaikan pangkat, anjakan gaji dll.

Cadangan oleh Pengarah HTJS bagi

menggalakkan dan memberi motivasi kepda staf untuk berhenti merokok.

KAEDAH PELAKSANAAN - 3

29 Hapsah Mohd Dusa

Mempunyai klien seramai 290 orang dan 25% daripadanya telah berjaya berhenti merokok.

Berbanding dengan konsep sebelumnya, di mana perokok akan dirujukkan kepada perunding cara yang berbeza-beza dan menjadikan perokok merasa tidak selesa dan setiap kali hadir perokok akan menceritakan perkara yang berulang.

Akibatnya hanya 10% yang berjaya berhenti merokok dan 70% daripadanya enggan hadir pada temujanji berikutnya (defaulter).

KEPUTUSAN

30 Hapsah Mohd Dusa

Mulai tahun 2011, prestasi klien yang berjaya berhenti merokok merupakan Key Performance Indicator (KPI) bagi Pengarah Hospital dan YB Menteri Kesihatan. Oleh itu, Klinik Berhenti Merokok hospital lain juga disaran agar mempromosikan kaedah Mentor-Menti ini. Melalui kaedah ini, kemungkinan perkhidmatan KBM lebih berstruktur dan menjadikan klien lebih selesa serta hubungan Mentor dan perokok/klien lebih akrab.

CADANGAN

31 Hapsah Mohd Dusa

1. Bukan semua Mentor yang telah dilatih mempunyai keyakinan dan pengetahuan (terutamanya melibatkan behaviour change) untuk melaksanakan tugas sebagai Mentor.

2. Kekerapan pertukaran tempat bertugas Mentor terutamanya Pegawai Perubatan dan Farmasi.

3. Terdapat signifikan staf HTJS yang memilih Mentor yang sama kerana telah sesuai dan selesa – ini membebankan tugas Mentor berkenaan. Wujud jurang dalam kalangan Mentor.

PENAMBAHBAIKAN

32 Hapsah Mohd Dusa

33

PENGHARGAAN

1. Dr. Jaafar Che Mat, Pengarah HTJS 2. Dr. Rachal Matthew, Tim. Peng. Perubatan HTJS 3. Hj. Ahmad Zaki Yusof, PPP, UPK, HTJS 4. Pn. Hasnah Bt. Ariffin, Jururawat UPK, HTJS 5. Semua Mentor, KBM, HTJS 6. Staff UPK, HTJS

Hapsah Mohd Dusa

34

SEKIAN

&

TERIMA KASIH

Email: arhapsah@hotmail.com

Facebook: Hapsah Mohd Dusa

Telefon: 012 – 6903910 / 7642170 Hapsah Mohd Dusa