SOALAN 8 (Kumpulan) Myanmar

7/27/2019 SOALAN 8 (Kumpulan) Myanmar

1/13

8.Bincangkan kebangkitan beberapa buah kerajaan di Myanmar yang terdiri daripada kerajaan

orang Myanmar, kerajaan orang Mon, kerajaan orang Pyu dan kerajaan orang Shan.

1.0PENGENALANBurma merupakan sebuah negeri yang bersempadanan dengan negeri Thai, China, dan

Bangladesh dan menjadi tanah jajahan Inggeris pada tahun 1886. Ibu negara Burma dikenali

sebagai Yangoon dan terkenal sebagai negera pengeluar beras utama di Asia Tenggara. Dari segi

fizikal, Burma merupakan sebuah negera yang menarik kerana mempunyai ciri-ciri seperti

banjaran gunung serta sistem sungai yang membujur dari utara ke selatan, kawasan tanah pamah

yang luas, kolam air panas, gunung berapi, batu-batan, taburan pulau yang indah seperti

kepulauan Mergui dan sebagainya.

Terdapat tiga empayar utama di Burma pada abad ke 9 hingga 18 iaitu dimulai oleh

empayar Pagan pada tahun (849-1287) dan Anawrahta adalah raja yang telah membangunkan

Pagan dan memerintah selama hampir 35 tahun(1044-1077). Empayar yang seterusnya tubuh

selepas keruntuhan empayar pagan ialah Taungoo bermula dari tahun 1531 hingga 1752 dan raja

Tabishwehti adalah raja yang telah mengasaskan empayar ini dan memerintah dari tahun 1531

sehingga 1551.1

Seterusnya ialah empayar terahir dalam era kerajaan awal Burma sehingga abad

ke 18 ialah empayar Konbaung yang muncul di sebuah perkampungan kecil dan di asaskan oleh

dua bersaudara.

Sejarah tentang kebangkitan dan kemerosotan empayar di Burma amat rumit dan banyak

peristiwa pergolakan etnik bermula dari kerajaan awal sehinggalah ke zaman moden hari ini.

Proses kebangkitan empayar-empayar ini kebanyakkan adalah di sebabkan oleh faktor dari

pemerintah yang memerintah atau di gelar sebagai raja. Pada zaman kebangkitan empayar di

negara ini, pengaruh agama iaitu agama Hindu Buddha amat mendominasi sistem pemerintahan

dan cara hidup masyarakat di dalam setiap empayar yang wujud. Namun demikian, pada era

empayar Taungoo dan Konbaung, sistem politik, ekonomi dan sosial tidak hanya dipengaruhi

oleh agama semata-mata tetapi juga pengaruh-pengaruh dari luar sebagai contohnya dari agama

islam dan kemasukan budaya dari negara lain.

Walaubagaimanapun, proses kejatuhan empayar di Burma ini tidak hanya disebabkan

oleh satu faktor sahaja tetapi melibatkan beberapa faktor lain sama ada disebabkan oleh raja

1 Robert H. Taylor. 1987. The State in Burma. United Kingdom. C. Hurst & Co. hlm 13


2/13

yang memerintah, perebutan takhta, pemberontakan dalaman serta masalah politik yang berlaku

dalam pentadbiran. Rentetan daripada masalah-masalah yang telah berlaku di setiap empayar ini

menyebabkan empayar ini mengalami kemerosotan dan seterusnya mulai jatuh yang kemudian

digantikan oleh empayar yang seterusnya kecuali empayar Konbaung telah di takluki oleh British

dan juga mengalami peperangan dalam tempoh yang lama. Seterusnya pada abad ke-19, Burma

atau Myanmar telah dijajah dan diperintah oleh British dan akhirnya mencapai kemerdekaan

pada akhir abad ke-19.


3/13

1.0ISI KANDUNGAN1.1KEBANGKITAN PERTAMA (EMPAYAR PAGAN)Zaman ini merupakan zaman yang akan membawa kepada rentetan sejarah perkembangan dan

kemerosotan kerajaan Pagan di bawah pimpinan beberapa orang pemerintah. Terdapat pendapat

yang mengatakan bahawa kewujudan zaman pra-Pagan ini adalah bermula daripada era Pyu pada

tahun 638 SM.

2.1.1 MASYARAKAT PYU

Orang-orang Pyu ini telah tiba di Burma pada abad pertama SM atau lebih awal dan

menubuhkan kerajaan-kerajaan di bandar Binnaka, Mongamo, Sri Ksetra, Peikthanomyo,

Kutkhaing di utara, Halin Gyi Thanlwin garis pantai di sebelah timur.2

Semasa zaman ini,

Burma menjadi jalan laluan bagi pedagang-pedagang yang berdagang daripada China ke India.

Selain itu, menurut D. G. E. Hall di dalam bukunya yang bertajuk Sejarah Asia

Tenggara, beliau ada menulis bahawa orang-orang Pyu mendakwa mereka telah menguasai 18

daerah Burma yang kebanyakannya berada di kawasan Burma Hilir.3

Salah satu daripadanya

adalah Mi-cen dimana rajanya telah mendapat pengiktirafan daripada China pada tahun 805

tetapi telah dibinasakan pada tahun 835 SM oleh Nancao.

Tambahan pula, orang Pyu juga menggambarkan mereka sebagai orang-orang yang

berperikemanusiaan dan mementingkan kedamaian. Sebagai contoh, negeri tersebut termasuklah

negeri-negeri Kun-Lun yang letaknya berhampiran sebuah pelabuhan yang bernama Mo-ti-po

dimana pelabuhan ini dapat menghubungkan mereka dengan Palembang dan Jawa. Negeri ini

sebenarnya adalah negeri Mon. Di Negara-negara Bandar, Pyu pernah bergabung menjadi

sebuah kerajaan Pyu, tetapi telah menjadi kebiasaan dimana kerajaan yang lebih berkuasa akan

mendominasi kerajaan-kerajaan yang lebih kecil.

2 Maung Htin Aung. 1967. A History of Burma.New York and London. Columbia University Press. hlm 83 D. G. E Hall. 1987. Sejarah Asia Tenggara. Kuala Lumpur. Dewan Bahasa dan Pustaka. hlm 177


4/13

Kerajaan yang paling kuat pada masa ini adalah kerajaan Sri Ksetra yang dijumpai

melalui kajian arkeologi yang dilakukan dan menunjukkan bukti bahawa ianya merupakan

sebuah kerajaan yang terbesar di Burma pada ketika itu.4

Terdapat sejarawan menyatakan

bahawa itu adalah merupakan Halingyi yang mungkin berkaitan dengan Bandar purba Tagaung.

Akhirnya pada pertengahan abad ke-9, kegemilangan zaman Pyu telah ditamatkan oleh kerajaan

Nanzhao.

2.1.2 MASYARAKAT MON

Kerajaan Mon telah ditubuhkan pada abad ke-6 . Orang Mon di Burma kebanyakannya didapati

di kawasan sebelah timur Sungai Irrawadi sehingga ke Tavoy di sebelah selatan. Manakala pusat

politik dan kebudayaan mereka terletak di lembah Sungai Menam Chao Pya. Orang-orang Mon

telah mengamalkan ajaran Budha Therravada dimana ianya telah berkembang seiring dengan

pusat politik dan kebudayaan mereka itu.

Selain itu, orang Mon telah menjadi perintis kepada aktiviti penanaman padi dan kacang

di Burma. Orang Mon ini juga telah berjaya mencapai satu kejayaan yang boleh dibanggakan

berbanding masyarakat lain apabila mereka telah berjaya membina sistem pengairan di Kyaukse

yang merupakan satu kawasan yang kering di bahagian tengah Burma.5

Kesan daripada

pembinaan terusan ini, kawasan tersebut telah menjadi satu kawasan yang sangat penting dalam

sejarah Burma.

Disamping itu selepas berlakunya keruntuhan ibu kota Pyu, orang-orang Mon terpaksa

menghadapi serangan daripada puak-puak Nancao. Selain itu juga, mereka terpaksa

mempertahankan kawasan Kyaukse daripada serangan yang dilakukan oleh orang Burma pada

abad yang ke-9.6

Kesan daripada peristiwa serangan ini, kerajaan Mon telah berjaya dilemahkan

oleh orang-orang Burma dan seterusnya, telah bermulalah perkembangan wangsa Pagan yangbermula pada sekitar tahun 1044 M.

4 Maung Htin Aung. 1967. A History of Burma.New York and London. Columbia University Press. hlm 155 D. G. E Hall, 1987, Sejarah Asia Tenggara, Kuala Lumpur, Dewan Bahasa dan Pustaka, hlm. 1786Ibid


5/13

1.2KERAJAAN KECIL YANG WUJUD SELEPAS KEMEROSOTAN EMPAYAR PAGAN

1.2.1 HANTHAWADDY PEGU [1287-1539]Kerajaan Hanthawaddy adalah antara kerajaan terawal yang wujud selepas kejatuhan

empayar pagan yang juga merupakan kerajaan yang di asaskan oleh orang mon dan ibu kota bagi

pentadbiran ini terletak di pegu pada tahun 1369 yang mana sebelum ini terletak di Martaban

semasa di bawah pemerintahan Wareru pada akhir abad ke 13. Hikayat Slapat Rajawan ada

menyebut tentang tiga orang raja yang berjaya memerintah kerajaan ini sama ada dari segi politik

mahupun agama, antaranya ialah Binya Barow, Shin Saw Bu dan Dhammazedi.7

Pada sekitar

tahun 1453 hingga 1472, kerajaan ini diperintah oleh oleh seorang ratu atau maharani iaitu

maharani Shin Saw Bu dan beliau berjaya memerintah dan melaksanakantanggungjawab

terhadap pentadbiran dan agam dengan baik yang pada masa itu di bantu oleh seorang penasihat

dari golongan rahib bernama Dhammazedi. Dhammazedi yang dilantik menjadi raja selama 20

tahun bermula pada tahun 1472 dan beliau adalah seorang raja yang terkenal dalam sumbangan

dalam mengukuhkan agama dan pentadbiran kerajaannya. Walaubagaimanapun terdapat seorang

lagi raja yang berjaya memerintah kerajaan ini dengan baik, iaitu raja Razadirat yang mana

beliau telah meningkatkan martabat bangsa melalui penyatuan kuasa mon di Hanthawaddy,

membangunkan Hlaing sebagai sebuah Bandar pertahanan serta membina biara Denek. Kejayaan

yang dicapai dalam pemerintahan kerajaan ini oleh raja Hanthawaddy dapat dinyatakan sebagai

era kebangkitan kerajaan ini dan bertahan sehinggalah di takluki oleh British pada abad ke 19.8

1.2.2 SHAN [1287-1557]

Selepas kejatuhan empayar pagan, telah muncul sebuah kerajan yang di asaskan oleh orang shanyang bermula di bahagian selatan Myanmar yang digelar sebagai kerajaan shan. Pada tahun

1388, pusat pentadbiran telah dipindahkan dari pinya ke ava dan apad amasa yang sama negeri-

negeri shan seperti Hsenwi, Hsipaw, Momeik dan Mohnyin mula menonjol dari segi politik

7 Abu Talib Ahmad. 2000. Sejarah Myanmar. Kuala Lumpur. Dewan Bahasa dan Pustaka. Hlm 408ibid


6/13

setelah para pembesarnya mendapat pengiktirafan dari China. pemerintah shan tetap

menggunakan dan mengamalkan beberapa warisan daripada kerajaan pagan antaranya ialah

masih mengekalkan sistem perajaan pagan, perkahwinan para pembesar dan kerabat diraja

dengan puteri-puteri pagan, pengekalan dari segi gelaran raja dan pembesar dan yang paling

utama ialah mengekalkan pagan sebagai pusat ilmu dan agar sehingga abad ke 15.9

Hal ini

menunjukkan bahawa kerajaan ini meneruskan pentadbiran berlandaskan atau berpandukan

kegemilangan empayar yang terdahulu dan ini membuktikan bahawa pagan telah mencapai taraf

sebagai sebuah empayar yang berjaya.

1.2.3 ARAKAN [1287-1784]Serangan kerajaan ava terhadap Arakan pada tahun 1404 telah menyebkan raja arakan pada

waktu itu bernama Narameikhla telah melarika diri ke benggala, namun pada tahun 1430 beliau

berjaya menguasai kembali arakan dan kemudiannya menubuhkan sebuah kerajaan di Mrauk-U

(Mrohaung) terletak di antara sungai Lemro dan Sungai Kaladan dan ia mencapai kegemilangan

antara abad ke 15 sehingga abad ke 17.10

Pada awal abad ke 15, Narameikhla telah mendapatkan

bantuan-bantuan daripada pahlawan-pahlawan islam dan peristiwa ini telah menjadi tanda

permulaan pengaruh islam ke dalam politik Burma dan seterusnya membawa kepada pengaruh

yang lebih besar dalam pentadbiran kerajaan arakan. Arakan adalah salah satu kerajaan warisan

pagan yang tidak di takluki oleh empayar Toungoo. Sepertimana kerajaan-kerajaan yang lain,

arakan juga mengalami kebangkitan bergantung kepada kerajaan dan pemerintah yang

memerintah.

Zaman kemerosotan yang di alami oleh empayar pagan ini tidak hanya dipengaruhi oleh

satu faktor sahaja tetapi sebenarnya melibatkan beberapa faktor antaranya ialah sikap raja yang

memerintah, serangan dari pihak monggol serta penguasaan dari golongan pembesar dan sangha

yang melampui kuasa raja yang memerintah pada era ini. Ekoran daripada peristiwa kemerosotan

ini, telah menyebabkan perpecahan semula kerajaan kecil di bawah taklukan pagan dan

9Abu Talib Ahmad. 2000. Sejarah Myanmar. Kuala Lumpur. Dewan Bahasa dan Pustaka.

hlm 4210

Ibid. hlm 42


7/13

membentuk kerajaan sendiri yang beradapatasikan warisan pemerintahan Pagan dan ada juga

kerajaan yang sebaliknya cuba melakukan perubahan yang tersendiri.

2.3 EMPAYAR TOUNGOO

Selepas kejatuhan kerajaan Pagan. Kerajaan Toungoo telah muncul pada tahun 128011

yang

berpaksi kepada bangsa Burma. Kerajaan ini muncul di sebuah perkampungan yang kecil dan

telah diasaskan dua pemimpin yang bersaudara. Manakala semasa pemerintahan Thinkaba

(1347-1348)12

, gajah putih telah dijadikan lambang dalam sistem perajaan dan menjadi simbol

dalam sistem pemerintahan. Tonguoo telah berkembang selepas pemerintah raja Tonguoo iaitu

Myinkino (1486-1531) yang telah berjaya mendapat pengiktirafan daripada kerajaan Ava yang

sebelum ini menakluk Tonguoo. Selain itu, Tonguoo juga telah menjadi tumpuan pelarian-

pelarian dari kalangan bangsa Burma yang melarikan diri daripada ditindas oleh bangsa Shan di

Ava juga telah berkembang pesat selepas mendapat pengiktirafan daripada kerajaan Ava.

Tonguoo telah berkembang dengan pesat setelah kerajaan Ava jatuh pada abad ke-16 dan telah

berjaya meluaskan pengaruh ke Kyaukshe13

.

Di Kyaukshe, Tonguoo telah memperolehi pelbagai penambahan sumber tanah, hasil

pertanian, pemburuan dan sebagainya. Dengan menggunakan sumber tanah dan buruh yang

banyak, dua orang pemimpin Tonguoo telah muncul dan mengasaskan wangsa Tonguoo iaitu

Tabinshweti dan Bayinnaung. Semasa pemerintahan Tabinsweti (1531-1550), beliau telah

memulakan penaklukan secara besar-besaran antara tahun 1534-1542. Tonguoo menggunakan

tentera Mon, San, Burma serta tentera upahan Portugis untuk menakluk beberapa negeri utama

seperti Pegu, Myaungmya, Martaban, dan Prome lalu dijadikan sebagai jajahan takluk. Setelah

berjaya menakluk beberapa negeri, Tabinshweti telah berjaya ditabal sebagai raja di Myanmar

dihilir yang pertama pada tahun 1542 dan tiga tahun kemudian menjadi raja di hulu dan secara

tidak langsung telah melayakkan baginda menjadi raja di seluruh Myanmar kecuali Arakan.

11Abu Taib Ahmad, 2000, Sejarah Myammar,Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka, hlm 45.

12 Ibid hlm 45.13 Ibid hlm 45.


8/13

Pelbagai perkembangan telah dilakukan oleh baginda seperti berjaya menyatukan seluruh

Lembah Irrawaddy yang menjadi teras Empayar Tonguoo.

Selain itu, kerajaan Tabinsweti juga berusaha menggabungkan unsur-unsur Mon dan

Burma dalam pentadbiran negara kerana berkait rapat dengan kepentingan politik bangsa Burma

serta dengan bangsa Mon.14

Hal ini kerana menurut hikayat Hmannan Yazawin Dawgyi, raja

berbangga dengan keturunannya iaitu Burma, namun adat-adat istana terus diamalkan daripada

bangsa Mon. Tabinsweti juga telah mengambil langkah mengekalkan bangunan lama Mon

seperti istana raja-raja Mon manakala puteri-puteri Mon dibenarkan berpakaian tradisonal ketika

berada di istana. Pengaruh bangsa Mon berkesan sementara sahaja kerana beribu-ribu pemuda

Mon telah dikerah memasuki tentera untuk memerangi Ayutthaya namun dasar kerahan tersebut

telah membawa kesan buruk terutamanya dalam bidang pertanian yang menjadi teras kestabilan

masyarakat desa di lembah Irrawaddy. Ekoran daripada kekurangan buruh kerana buruh telah

dikerah menjadi tentera, kawasan pertanian telah terbiar serta menyebabkan kebuluran berlaku

ekoran daripada permintaan telah melebihi pengeluaran. Sebagai akibatnya, para pembesar Mon

telah membuat pakatan untuk menjatuhkan Tabinsweti dengan membunuh beliau pada 155015

.

Pada tahun (1551-1581)16

, Bayinnaung telah menggantikan Tabinsweti dan beliau

merupakan panglima kanan Tabinsweti. Bagi mengukuhkan kedudukan, beliau telah

memusnahkan kubu-kubu Mon di Pegudan Thayetmyo serta waris-waris Wareru di Martaban.

Manakala sekitar tahun 1555-1559, beliau telah memberi tumpuan kepada usaha menguasai Ava,

Shwebo, negeri-negeri Shan, seperti Lawksak, Yanghwe, Hsipaw, Bhamo, Linzi, Chiang Mai,

Momeik, Mongpai, Kengtung, Hsenwi dan Manipur dan Malipur yang terletak disebelah barat

Pagan (Myanmar)17

. Hasil daripada penaklukan tersebut, beliau memperolehi pelbagai hasil

seperti zamrud, gajah putih, puteri-puteri Shan yang dijadikan gundik atau isteri, dan putera-

putera Shan yang dijadikan sebagai tebusan di Tonguoo. Walaupun Bayinnaung berkuasa namun

terdapat pemberontakan yang dilakukan oleh orang negeri taklukan seperti yang berlaku pada

tahun 1562, 1571 dan 1574-1569.

14 Robert H. Taylor. 1987. The State in Burma. United Kingdom. C. Hurst & Co. hlm 1615 Ibid. hlm 4716Ibid. hlm 4717 Ibid . hlM 47


9/13

2.4 EMPAYAR KOUNBOUNG (1752-1885).

Wangsa Konbaung ialah wangsa tempatan yang terakhir sebelum Burma dikuasai sepenuhnya

oleh Inggeris pada tahun 188618

.Wangsa Konbaung telah diasaskan oleh Alaunghpaya19

pada

1753. Alaunghpaya merupakan keturunan pembesar daerah di Moksobo (pada tahun 1837

daerah ini dinamai Shweibo) dengan memegang jawatan kyei-gaung20

. Jawatan ini bertugas

sebagai mengurus, merakam dan mengutip komisen jual beli tanah serta sebagai ketua kampung.

Selepas Alaunghpaya, raja-raja yang menaiki takhta terdiri daripada anak-anak dan waris

terdekat seperti Naungdawgyi (1760-63), Hsinbyushin (1763-75), Singu-min (1775-81),

Bodawhpaya (1781-1819), Bagyidaw (1819-37), Tharawaddy (1837-46), Pagan-min (1846-53),

Mindon-min (1853-73) dan Thibaw (1873-1885). Seorang lagi Maung Maung(anak kepada

Singu dan cucu Alaunghpaya) hanya menjadi raja selama seminggu pada tahun 1781 kerana

digulingkan oleh bapa saudaranya iaitu Bodawhpaya21

.

Perkembangan Wangsa Konbaung mencakupi tiga aspek iaitu politik, ekonomi dan

sosial. Dalam aspek politik telah berkembang melalui beberapa pembaharuan dalam bidang

pentadbiran. Sistem pentadbiran yang telah dijalankan dalam negara tersebut mengikut

pemerintah-pemerintah dalam wangsa tersebut. Sebagai contoh, Bodawhpaya(1782-1819) pada

tahun 1784 dan 1803 (Htin Aung, 1967)22

telah menjalankan kajian untuk menentukan potensi

negara dari segi keluasan tanah yang boleh dikerjakan, hasil tanah, cukai serta perkhidmatan

kerah dalam kalangan 2 juta orang penduduk. Hal ini kerana perkembangan dalam negara

tersebut berdasarkan keluasan tanah yang dimiliki. Semakin banyak tanah jajahan yang ditakluki

dan dimiliki akan menyebabkan kekuasaan terhadap kerajaan tersebut amat digeruni oleh

kerajaan lain. Di samping itu, beliau telah membina biara Myingun, banci penduduk, mengawal

agama dan institusi sangha dan telah menakluk Arakan (1784)23

. Melalui penaklukan ini telah

menguntungkan Wangsa Konbaung kerana telah mendapat tenaga manusia seramai 20 000 orang

18 Abu Talib Ahmad, Sejarah Tanah Besar Asia Tenggara,Terengganu:Percetakan Yayasan Islam Terengganu

Sdn.Bhd, 1991, hlm 34.19 Abu Talib Ahmad, Sejarah Myanmar, Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2000, hlm 108.20Ibid, hlm 108.21Ibid, hlm 110.22 Abu Talib Ahmad, Sejarah Tanah Besar Asia Tenggara,Terengganu:Percetakan Yayasan Islam Terengganu

Sdn.Bhd, 1991, hlm 34.23 Abu Talib Ahmad, Sejarah Myanmar, Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2000, hlm 111.


10/13

Siam. Beliau juga telah merampas harta benda dari tanah takluknya. Sebagai contoh, patung

Mahamuni yang menjadi kebanggaan penduduk tempatan.

Semasa pemerintahan Mindon (1852-1878) telah berlaku beberapa perubahan iaitu

penghapusan sistem myosa yang diganti dengan sistem bayar gaji, sistem nazir bagi pentadbiran

daerah, cukai baru yang berdasarkan kepada keadaan kewangan keluarga dan penghapusan kelas

ahmudan24

. Mindon juga telah menggunakan langkah-langkah permodenan yang dijalankan

seperti memperkenalkan kapal wap untuk pengangkutan sungai, penggunaan telegraf, membina

kilang-kilang untuk memproses hasil pertanian dan menggunakan penasihat-penasihat pakar dari

Eropah. Ekoran daripada memperkenalkan kapal wap ini sebagai pengangkutan di Sungai

Irrawaddy. Perubahan pentadbiran melalui sistem pembayaran gaji kepada semua kakitangan

kerajaan. Selain itu, Mindon juga telah berusaha mendapatkan pengiktirafan antarabangsa ke atas

wilayah Burma Hulu secara diplomasi. Sebagai contoh, Mindon mendapat pengiktirafan negara-

negara Eropah dengan menghantar beberapa rombongan ke luar negara seperti India, Itali,

Perancis dan British25

.

Selain itu, sistem pentadbiran dimantapkan lagi melalui peranan dan tugasnya kepada

kakitangan dalam Wangsa Konbaung. Pentadbiran negara telah diagihkan kepada pegawai-

pegawai mengikut fungsi masing-masing seperti Raja Muda, wungyi (menteri), wundauk

(menteri muda), setiausaha-setiausaha dan atwinwun (pegawai istana)26

. Wungyi dan Wungdauk

menjadi anggota Majlis Negara (Hluttaw) yang berfungsi sebagai mahkamah agung. Hluttaw

berkuasa penuh ke atas beberapa jabatan kerajaan seperti perbendaharaan, menyimpan

kelengkapan tentera dan keputusan yang disampaikan oleh raja walaupun keputusan tersebut

tidak semestinya dilaksanakan dalam kerajaan. Atwinwun pula mempunyai darjat yang lebih

rendah daripada wundauk tetapi atwinwun lebih berkuasa dalam istana kerana mereka

mempunyai hubungan yang rapat dengan raja dan sentiasa berada di sisi raja dan kerabatnya.

Perubahan dalam sistem penjawatan dan kenaikan pangkat dalam Wangsa Konbaungtelah diteruskan. Kenaikan pangkat dalam pentadbiran Burma Klasik dibuat dengan berbagai-

24 Abu Talib Ahmad, Sejarah Tanah Besar Asia Tenggara,Terengganu:Percetakan Yayasan Islam Terengganu

Sdn.Bhd, 1991, hlm 34.25 Abu Talib Ahmad, Sejarah Myanmar, Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2000, hlm 114.26 Abu Talib Ahmad, Sejarah Tanah Besar Asia Tenggara,Terengganu:Percetakan Yayasan Islam Terengganu

Sdn.Bhd, 1991,hlm 25.


11/13

bagai-bagai cara seperti melalui pendidikan, perkhidmatan tentera dan sebagainya27

. Sebagai

contoh, kenaikan pangkat melalui perkhidmatan yang disumbangkan oleh pegawai di dalam

bidang pentadbiran seperti Kinwun Mingyi seorang menteri (1870-an) menampakkan pentingnya

hubunganpatron-klien seperti di antara guru murid (hsayatabyet) bagi mencapai taraf yang lebih

tinggi dalam pentadbiran tempatan. Kinwun Mingyi merupakan seorang menteri kanan(1870-an)

dan mementingkan hubungan patron-klien bagi mencapai taraf yang lebih tinggi dalam

pentadbiran tempatan.

Perkembangan politik dalam Wangsa Konbaung juga berlaku pada pemerintahan

Hsinbyushin (1766) iaitu beliau telah memperkenalkan kempen ketenteraan28

. Kempen ini

dijalankan untuk meluaskan sempadan negara di sebelah timur dan memusnahkan Ayutthaya.

Melalui peristiwa ini telah memberi kesan yang mendalam kepada Siam dan telah membawa

kepada kemunculan satu wangsa baru di Siam yang berpusat di Bangkok (Wangsa Chakri).

Ekoran daripada kempen tersebut telah membawa imej yang baru dalam Wangsa Konbaung

kerana dapat menjalinkan hubungan diplomatik dengan negara-negara yang menjadi takluknya.

Perkembangan dalam aspek ekonomi telah berkembang dengan sederhana pesatnya. Hal

ini telah dibuktikan melalui munculnya profesion baru dan rakyat telah mula berhijrah dari desa

ke bandar untuk mencari peluang pekerjaan yang baik29

. Keadaan begini adalah jauh berbeza

dengan suasana huru-hara dan penderitaan yang telah dialami oleh Burma Hilir. Surat-surat

papan yang mendapatkan gaji yang lumayan. Dengan ini, penduduk berhijrah untuk

mendapatkan gaji yang lumayan dan ingin mengubah taraf hidup mereka. Kemakmuran ini

adalah hadir daripada bertambahnya permintaan kayu jati Burma oleh industri perkapalan di

India dan Eropah.

Selain itu, rakyat biasa tinggal di desa yang menjadi teras pentadbiran daerah dan mereka

menanam padi sawah. Perhubungan rakyat dengan dunia luar adalah terhad kerana Burma

sentiasa dapat memenuhi segala keperluan ekonominya seperti perkembangan ekonomi seni danbiara. Hasil-hasil keluaran dalam negeri merangkumi jenis-jenis logam, buah-buahan, sayur-

27Ibid,hlm 24.28 Abu Talib Ahmad. 2000.Sejarah Myanmar. Kuala Lumpur. Dewan Bahasa dan Pustaka. hlm 111.29 Abu Talib Ahmad. 1991.Sejarah Tanah Besar Asia Tenggara.Terengganu. Percetakan Yayasan Islam Terengganu

Sdn.Bhd.hlm 34.


12/13

sayuran, ikan dan beras30

. Keperluan makanan ini yang mencukupi tidak menjadi masalah

kepada rakyat dalam menyara hidup dengan aman. Perniagaan dalam negeri juga dikawal oleh

pemerintah. Bahan-bahan makanan seperti beras, sekoi, minyak sayur, ikan, garam, buah-

buahan, buluh dan kayu untuk pembinaan masih dikeluarkan dengan banyaknya bagi keperluan

rakyat.

Rakyat yang berada di pinggir utara Burma telah menggunakan 3 cara pertanian iaitu

taungya monsun, taungya padang, dan lenggek31

. Taungya monsun merupakan sistem ladang

yang diamalkan oleh orang asli. Sistem pertanian yang diperkenalkan dengan menggunakan

cara-cara tertentu untuk mengurangkan kesan buruk kepada alam sekitar seperti hakisan dan

kepupusan hutan. Pertanian jenis taungya padang dan perkembangan penduduk yang pesat telah

memberi kesan buruk kepada alam sekitar. Di samping itu, pertanian lenggek disifatkan sebagai

mengagumkan bagi satu kelompok masyarakat pinggir yang dianggap primitif.

Perkembangan dalam aspek sosial pula, bidang kesusasteraan lebih berkisar mengenai

siri penulis dan tidak lagi kepada istana dan masyarakat atasan. Hal ini kerana pendidikan hanya

mendapat sambutan oleh golongan ulama yang menulis puisi, cerita dan sebagainya khususnya

dalam bidang kesusteraan. Penulis dari mereka telah memberi kefahaman kepada rakyat jelata

mengenai perkara yang ingin disampaikan. Kepercayaan agama Buddha Theravada diamalkan

dalam kalangan rakyat Burma. Keasyikan raja-raja Theravada untuk mengumpul gajah putih

banyak diceritakan dalam hikayat-hikayat Burma seperti Hmannan Yazawin. Dengan memiliki

gajah putih raja tersebut dianggap lebih gagah dan negara semakin makmur tanpa sebarang

kebimbangan tentang perubahan yang berlaku. Kepercayaan ini juga berkait rapat dengan mitos

tempatan dan Buddhisme yang menyifatkan gajah putih sebagai simbol kedaulatan sejagat serta

pengiktirafan kuasa raja oleh kuasa-kuasa ghaib.

30 Abu Talib Ahmad. 1991.Sejarah Tanah Besar Asia Tenggara.Terengganu. Percetakan Yayasan Islam

Terengganu Sdn.Bhd. hlm 30.31Ibid. hlm 32.


13/13

2.0PENUTUP

SOALAN 8 (Kumpulan) Myanmar

Documents

Transcript of SOALAN 8 (Kumpulan) Myanmar