TAJUK 6: PERLEMBAGAAN DAN HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA

KONSEP PERLEMBAGAAN/ JENIS-JENIS PERLEMBAGAAN

PERANAN & FUNGSI PERLEMBAGAAN SEJARAH PENGGUBALAN PERLEMBAGAAN PERUNTUKAN UTAMA DALAM

PERLEMBAGAAN MALAYSIA-KONTRAK SOSIAL

PERLEMBAGAAN DAN HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA

salmahothman 2012

PENGENALAN PERLEMBAGAAN MALAYSIA

Faktor penting Perlembagaan Malaysia mewujudkan hubungan etnik yang erat diMalaysia ialah isu-isu:

1. Bahasa2. Agama3. Kedudukan istimewa orang Bumiputera4. Kewarganegaraan

Kerana perkara yang dikatakanmenguntungkan orang Melayu diimbangidengan peruntukan lain kepada bkn Melayusalmahothman 2012

KONSEP PERLEMBAGAAN sebuah dokumen yang mengandungi undang-

undang tertinggi negara punca kepada segala perundangan lain dalam

sesebuah negara semua undang-undang lain tidak boleh

bertentangan dengan perlembagaan Mengandungi peruntukan-peruntukan umum

tentang corak pemerintahan negara, hak asasi rakyat, kkewarganegaraan, bahasa rasmi, pilihanraya dll.

Undang2 yang selaras dengan kehendak rakyat

salmahothman 2012

SUMBER UNDANG2 DI MALAYSIA(BERTULIS & TIDAK BERTULIS)Jenis bertulisPerlembagaan PersekutuanAkta(undang2 yang digubal)Enakmen/ordinan ( Enakmen-undang2 yang

diluluskan di DUN di Semenanjung Malaysia. Ordinan undang2 yang diluluskan di Dun Sabah dan Sarawak

Undang2 Islam yang bertulisPerundangan bertulis

salmahothman 2012

Undang2 tidak bertulis

Undang2 adat Keputusan2 mahkamah Prinsip undang2 Inggeris

(Common law) Undang2 Islam yang tidak bertulis

salmahothman 2012

Fungsi Perlembagaan

1. Untuk menjamin kesinambungan pentadbiran dan kestabilan politik negara (misalnya dicatatkan pihak yang akan membentuk kerajaan selepas pilihraya. Parti yang mendapat majoriti di Parlimen akan membentuk kerajaan untuk memerintah negara dalam tempoh 5 tahun. Ketua parti yang menang dalam pilih raya akan dilantik oleh YDPA sebagai Perdana Menteri, dan membentuk kabinetnya.

salmahothman 2012

Sambungan- Fungsi Perlembagaan

2. Untuk mengelakkan penyelewangan atau penyalahgunaan kuasa oleh badan-badan pemerintah kuasa oleh badan-badan pemerintah seperti badan eksekutif, perudangan dan kehakiman

3. Mewujudkan satu rangkanpolitik, ekonomi dan sosial yang dapat memudahkan perpaduan nasional dan pembangunan negara

salmahothman 2012

KANDUNGAN PERLEMBAGAAN MALAYSIA -15 BAHAGIAN -183 PERKARA 13 JADUAL Perlembagaan menyentuh tentang: Kuasa eksekutif,legislatif, kehakiman,

kedudukan agama Islam, kewarganegaraan, bahasa kebangsaan, kedudukan istimewa orang Melayu & bumiputera Sabah/ Sarawak dll.

salmahothman 2012

SEJARAH PENGGUBALAN PERLEMBAGAAN MALAYSIA Perlembagaan Malaysian dipengaruhi oleh

beberapa peristiwa sejarah; 446 tahun dijajah -penentangan terhadap Siam di Melaka -penentangan Portugis di Melaka -penentangan terhadap Belanda di Melaka -penentangan terhadap penjajah Br. Di

Naning, Selangor, Perak, N9, Kelantan dan Terengganu

Penentangan terhadap Jepun Penentangan terhadap Malayan Unionsalmahothman 2012

Sejarah Penggubalan Perlembagaan

Malayan Union

Penubuhan Persekutuan Tanah Melayu

Penyerahan Sarawak KepadaBritish

Penubuhan dasar British

ke arahBerkerajaan

sendiri.

Pilihan raya 1955Rundingan ke arah

kemerdekaan

Perkembangan Perlembagaan di

Sabah dan Sarawak.

salmahothman 2012

Penjajahan Portugis di

Melaka disusuli dengan Belanda

dan British

Era penjajahan

British. Majlis Mesyuarat

Persekutuan ditubuhkan

1905

Pindaan Perjanjian

Persekutuan bagi anggota

Majlis Mesyuarat

Persekutuan.

1927 1942

Jepun menakluki

Tanah Melayu

Jepun menyerah

kalah selepas pengeboman

Hiroshima dan Nagasaki

Malayan Union

ditubuhkan

Malayan Union

dimansuhkan dan Majlis

Perundangan Persekutuan ditubuhkan

Jawatankuasa Reid

ditubuhkan untuk

merangka Perlembag

aan Persekutu

an

Pembentukan perlembagaan telah diluluskan pada 27

Ogos 1957 dan dikuatkuasakan pada

31 Ogos 1957

Perjanjian Malaysia telah

ditandatangani di London. Parlimen telah meluluskan

satu undang-undang yang

dipanggil Akta Malaysia untuk

meminda Perlembagaan

Persekutuan. Akta ini diluluskan pada

26 Ogos 1963

1511 1945 1946 1948 1955 1956 1957 1963

Pilihanraya pertama

GARIS MASAsalmahothman 2012

RENTETAN KE ARAH PENGGUBALAN PERLEMBAGAAN MALAYSIA Bermula menjelang abad ke-20- perjuangan

ke arah kemerdekaan melalui perjuangan terbuka guna senjata dan kesatuan2 Melayu / tokoh-tokoh intelek-menyedarkan rakyat

-1945 Jepun menyerah kalah/BMA berkuasa/keadaan huru-hara

-10 Okt 1945 Malayan Union (MU) diluluskan oleh Parlimen Br/raja-rajan Melayu diugut tandatangan timbul tentangan orang Melayu

-salmahothman 2012

Tentangan orang Melayuterhadap MU kerana: Kuasa raja2 Melayu dihapuskan dalam urusan

pentadbiran negeri, hanya soal agama/ adat Pemberian kerakyatan yang sama pada

kaum2 lain melalui prinsip jus soli Hak sama rata kepada semua warganegara

tanpa mengira bangsa iaitu penduduk peribumi tidak memiliki apa-apa keistimewaan

Mendapat tandatanga raja2 Melayu secara paksaan

salmahothman 2012

MALAYAN UNION Harold MacMichael ditugaskan mendapatkan

tandatangan sultan (pujukan atau ugutan) Sembilan buah negeri kecuali Singapura

digabungkan di bawah pentadbiran seorang gabenor (Sir Edward Gent) yang punya kuasa yang luas boleh meluluskan dan membatalkan semua uandang-undang dalam MU

salmahothman 2012

PERLEMBAGAAN MU MENEGASKAN

Sesiapa yang lahir di Tanah Melayu akan menjadi warganegara secara automatik

Semua warganegara mendapat hak yang sama

Singapura diasingkan pentadbirannya dan dijadikan Crown Colony

Gabenor British menjadi ketua MU dan mempunyai kuasa yang luas

salmahothman 2012

KENAPA MU DITENTANG

Dasar kerakyatan yang longgar Prinsip Jus Soli

Kewarganegaraan diberi pada semua yang lahir di TM dan Singapura selepas merdeka

Jejaskan ekonomi dan politik Melayu

Melayu khuatir hilang hak istimewa Bumiputera

salmahothman 2012

KENAPA MU DITENTANG

Kerosotan kedaulatan kuasa sultan

Hapus kedaulatan sultan Kedudukan Raja-raja Melayu semakin lemah

hanya menjadi penasihat negeri beri nasihat sekiranya diminta

Gabenor dengan bantuan Majlis Mesyuarat Kerja lebih berkuasa daripada Sultan

Kehilangan kuasa Melayu jika sultan diketepikan

salmahothman 2012

KENAPA MU DITENTANG -sambunganMacMichael menipu sultan-sultan Memaksa dan mengugut sultan supaya

bersetuju Malayan Union Sultan Kedah diugut hilang takhta jika

enggan tandatangani MU Masa tidak diberi pada sultan berbincang

dengan pembesar dan rakyat jelata (Selangor)

salmahothman 2012

Cara Penentangan Orang Melayu kepada MU1. Melalui Akhbar-akhbar Melayu Majlis dan Utusan Melayu

2. Demonstrasi Persekutuan Persetiaan Melayu Kelantan

dan Pergerakan Melayu Semenanjung Johor mengadakan bantahan

Jan. 1946 -50,000 orang Melayu (SABERKAS) menentang di Alor Setar

salmahothman 2012

- SAMBUNGAN

3. Pemulauan istiadat perlantikan Gabenor Rakyat menyeru Sultan tidak hadir majlis

Perlantikan Sir Edwarad Gent

Ahli Melayu dalam Majlis Mesyuarat Persekutuan juga memulaukan majlis itu

salmahothman 2012

- SAMBUNGAN

4. Penubuhan UMNO

Menyatukan orang-0rang Melayu Semua pertubuhan Melayu di negeri diseru

bergabung oleh Dato Onn Jaafar menubuhkan UMNO

Ditubuhkan 11 Mei 1946 menentang MU Mengadakan rapat umum

salmahothman 2012

- SAMBUNGAN

5. Berkabung

Berkabung 7 hari mulai 1 April 1946 dengan melilit kain putih pada songkok

salmahothman 2012

PERUBAHAN PENTADBIRAN DI TANAH MELAYU 1948 - 1957PERJANJIAN PERSEKUTUAN 1948 Gantian kepada Malayan Union pada 1 Feb

1948 Singapura tanah jajahan berasingan Majlis Undangan Persekutuan dan Majlis

Mesyuarat Kerja Persekutuan ditubuhkan -ahli 50 Melayu

salmahothman 2012

PERJANJIAN PERSEKUTUAN 1948

Kuasa sultan dikembalikan Penubuhan Majlis Raja-raja bersidang tiga kali setahun

Umur kewarganegaraan 18 tahun serta menguasai Bahasa Melayu dan Inggeris

Melayu ada hak istimewa dan mewakili Persekutuan dan Negeri

salmahothman 2012

PERANAN GOLONGAN ETNIK DALAM MENUNTUT KEMERDEKAAN

SISTEM AHLI 1951 Diwujudkan dalam Majlis Perundangan

Persekutuan tahun 1951 Tugas seperti menteri dan bertanggungjawab

kepada Pesuruhjaya Tinggi (9 ahli bertaraf menteri)

Memberi latihan kepada pemimpin tempatan

salmahothman 2012

Pilihanraya Majlis Tempatan 1951-19521. Latihan demokrasi berparlimen2. Parti Radikal menang 6 /9 kerusi di Majlis

Perbandaran P.Pinang3. Di Kuala Lumpur Perikatan UMNO-MCA

menang 9 /12 kerusi4. Di Johor Bahru, Muar dan Melaka:

Perikatan UMNO-MCA dapat majoriti

salmahothman 2012

Pilihanraya Umum 1955

1. 1953 UMNO-MCA cadang pilihanraya bagi Majlis Perundangan Persekutuan

2. 27 Julai 1955 pilihanraya umum di seluruh Tanah Melayu. UMNO-MCA-MIC menang 51 daripada 52 kerusi.

salmahothman 2012

SEBAB-SEBAB PENUBUHAN UMNO,MCA DAN MCAUMNO (Pertubuhan Kebangsaan Melayu

Bersatu) Menentang Malayan Union dan kepentingan

orang Melayu Menyatupadukan perjuangan orang Melayu Kesan pendudukan Jepun 1942-45 dan

keganasan MPAJA 14 hari Pengaruh akhbar Melayu tempatan

salmahothman 2012

SEBAB-SEBAB PENUBUHAN UMNO,MCA DAN MCAMCA (Persatuan Cina se-Malaya) Ditubuhkan pada 1949 Menjaga kepentingan kaum Cina Sebagai petunjuk pada British dan Melayu

bukan semua orang Cina menyokong PKM Dorongan kepada British supaya menjadi

alternatif kepada PKM Bergabung dengan UMNO 1952

salmahothman 2012

SEBAB-SEBAB PENUBUHAN UMNO,MCA DAN MCAMIC (Kongres India se-Malaya) Melindungi kepentingan kaum India Kesan penentangan Melayu pada Malayan

Union Menyekat ideologi komunis dari menyerap di

kalangan India Bergabung dengan MCA dan UMNO pada

1955 walaupun ditubuhkan pada 1946

salmahothman 2012

DETIK-DETIK KEMERDEKAAN

RUNDINGAN KEMERDEKAANa) Parti Perikatan telah diberikan mandat

memulakan rundingan dengan pihak British kenapa?

b) Januari 1956 Tuanku Abdul Rahman ke London runding kemerdekaan TM

c) TM diistiharkan merdeka pada 31 Ogos 1957

salmahothman 2012

DETIK-DETIK KEMERDEKAAN

SURUHANJAYA PERLEMBAGAAN (SURUHANJAYA REID)

a) Menggubal perlembagaan bagi TMb) Bersidang 118 kali dari Jun-Okt 1956c) Menerima 113 memorandum bertulis daripada

pelbagai pihak: Raja-raja Melayu, Perikatan, individu, pertubuhan

d) Draf diumumkan pada Feb 1957 dan dikaji oleh Jawatankuasa Kerja terdiri 4 wakil raja-raja,

4 wakil kerajaan Perikatan,Pesuruhjaya Tinggi,Ketua SU dan Peguam Negara

salmahothman 2012

DETIK-DETIK KEMERDEKAAN

SURUHANJAYA PERLEMBAGAAN (SURUHANJAYA REID)

d) Rang perlembagaan pindaan diluluskan Majlis Perundangan dan dikuatkuasakan pada 27 Ogos 1957

e) Undang-undang ini hasil perundingan dan tolak ansur antara kaum di Tanah Melayu

salmahothman 2012

Perkara-perkara yang diambilkiradalam penggubalan Perlembagaan

1. Pembentukan sebuah persekutuan /kerjaan pusat yanng kuat

2. Pemeliharaan kedudukan, kehormatan dan hak raja2 Melayu

3. Pewujudan ketua negara digelar YDAgung 4Pemeliharaan hak-hak istimewa orang

Melayu serta hak2 yang sah milik kaum lain 5. Pembentukan satu sistem

kewarganegaraan yang seragamsalmahothman 2012

Perlembagaan Malaysia- kontraksosial/perjanjian perdamaian 1. Orang bukan Melayu diberi hak

kewarganegaraan yang longgar berdasarkan prinsip jus soli

2. Hak orang Melayu dikekalkan mengenai: - agama Islam, - Bahasa Melayu, -kedudukan istimewa orang Melayu dan -kedudukan raja-raja Melayu

salmahothman 2012

Kontrak Sosial yang dipersetujui semasapenggubalan Perlembagaan-merujuk kepadaunsur tradisi yang dalam Perlembagaan Unsur-unsur tradisi meliputi; Bahasa Kebangsaan Agama persekutuan Kedudukan istimewa orang Melayu dan

Bumiputera Sabah/Sarawak Pemerintahan beraja

Peranan unsur tradisi menstabilkan sistem politik negara/Suruhanjaya Reid mengambil kira faktor sejarah, tradisi, ekon, sosial yang wujud sebelum 1957 salmahothman 2012

RUMUSAN:Perlembagaan Malaysia

Identiti Malaysia Perpaduan kaum Kestabilan politik Kontrak sosial dalam perlembagaan untuk

menjaga hubungan etnik- menghindari konflik

salmahothman 2012

Fungsi Unsur-unsur Dalam Perlembagaan Faktor utama mewujudkan identiti Malaysia. Memupuk persefahaman ke arah perpaduaan. Kontrak sosial yang telah dipersetujui semasa

menggubal Perlembagaan. Menstabilkan sistem politik negara. Prasyarat dan permuafakatan yang diterima oleh

orang Melayu dan bukan Melayu. Melindungi kepentingan dan autonomi rakyat

Sabah dan Sarawak.

salmahothman 2012

Bahasa

Agama

Kedudukan Istimewa Orang Melayu & Bumiputera Sabah&Sarawak

PemerintahanBeraja

Unsur-unsur Dalam

Perlembagaan Malaysia

salmahothman 2012

BAHASA

Perkara 152 menyatakan bahawa bahasa kebangsaan ialah bahasa Melayu tetapi bahasa-bahasa lain juga boleh digunakan, diajar, atau dibelajar.

Bentuk Bahasa Melayu dimaksudkan dalam bentuk rumi atau jawi.

Digunakan di semua urusan rasmi.

Akta (pindaan) 1971 membolehkan seseorang didakwa di bawah Akta Hasutan 1948 sekiranya didapati menghina dan mempersoal kedudukan bahasa Melayu.

salmahothman 2012

Fungsi Bahasa Melayu Sebagai bahasa kebagsaan, wadah komunikasi,

bahasa pertuturan umum, dan bahasa rasmi. Rasmi bermaksud Kerajaan Persekutuan, Kerajaan Negeri, badan kerajaan tempatan, badan berkanun seperti Lembaga Letri Negara atau pihak berkuasa tempatan dan badan berkanun yang menjalankan kuasa yang telah diberikan kepadanya oleh undang-undang persekutuan atau undang-undang negeri.

Menyatupadukan rakyat yang berbilang kaum.

salmahothman 2012

Sebab dipilih menjadi bahasa kebangsaan

Sebagai Lingua franca di Nusantara.

Mudah dipelajari.

Bersifat lebih tekal dari segi istilah dan sebutan.

Memudahkan urusan pentadbiran kerana kakitangan badan kerajaan terdiri daripada pelbagai bangsa.

salmahothman 2012

Strukturnya.

Sifatnya yang boleh diubahsuai.

Mudah dikuasai.

Lebih mudah dan murah untuk mengajar kakitangan Asia berpangakat rendah.

Negara Asia tidak menyatupadukan penduduknya.

salmahothman 2012

Perkara 3 (1) menyatakan bahawa agama Islam ialah agama rasmi.

Perkara 3 menyatakan bahawa agama lain boleh diamalkan dengan aman dan damai di mana-mana bahagian persekutuan. Setiap agama mempunyai hak untuk:

Menguruskan hal ehwal agamanya sendiri;

Menubuh dan menyelenggara institusi bagi maksud agama atau khairat;

Memperoleh dan memiliki harta benda serta memegang dan mentabirnya mengikut undang-undang.

salmahothman 2012

Yang di-Pertuan Agong merupakan Ketua Agama Islam bagi Wilayah Persekutuan, negari-negeri yang tiada raja, da negeri baginda sendiri.

Orang bukan Islam dilarang menyebarkan agama lain selain Islam kepada orang Islam di seluruh Persekutuan.

salmahothman 2012

Perkara 153 menyatakan bahawa hak istimewa meliputi jawatan dalam perkhidmatan awam, biasiswa, pendidikan, perniagaan, dan kemudahan khas lain yang diberi.

Tanggungjawab Yang di-Pertuan Agong ialah melindungi hak-hak orang Melayu dan Bumiputera serta hak sah orang bukan Melayu.

salmahothman 2012

Perkara 86 dan 90 melindungi tanah rizab orang Melayu daripada diselenggarakan oleh orang bukan Melayu.

Perkara 8 (5) menguatkuasakan kemasukan perkhidmatan orang Melayu ke dalam Rejimen Askar Melayu.

salmahothman 2012

Orang Melayu

Perkara 160 menyatakan bahawa Melayu ialah:

Lazimnya bertutur dalam Bahasa Melayu;

Menganuti agama Islam;

Mengamalkan adat istiadat Melayu.

salmahothman 2012

Bumiputera di Sabah dan Sarawak Perkara 160 menyatakan bahawa Bumiputera

ialah:

Di sarawak terdiri daripada mana-mana 1 kaum asli iaitu Bukitan, Bidayuh, Dusun, Dayak Laut, Dayak Darat, Kadayan, Kalabit, Kayan, Kenyah, Kajang, Lugat, Lisum, Melayu, Melanau, Murut, Penan, Sian, Tagal, Tabun, dan Ukit atau dia berturunan campuran daripada kaum tersebut;

Di sabah pula, anak atau cucu kepada seorang daripada suatu kaum asli Sabah dan dia telah dilahirkan di Sabah.

salmahothman 2012

Perkhidmatan Awam

Perkara 153 memperuntukkan bahawa menjadi tanggungjawab Yang di-Pertuan Agong menentukan rizab bagi orang Melayu dan Bumiputera dengan memperuntukkan suatu kadar bilangan jawatan dalam perkhidmatan awam persekutuan yang baginda fikirkan perlu.

Hal yang sama bagi semua yang menyandang jawatan dalam perkhidmatan awam diberi layanan yang sama.

salmahothman 2012

Sebab merizabkan orang Melayu dan Bumiputera suatu kadar bilangan dalam perkhidmatan persekutuan kerana pada zaman penjajah dan pada awal kemerdekaan sedikit bilangan orang Melayu yang bekerja dengan kerajaan. Ini disebabkan oleh British mengisi jawatan-jawatan tinggi dengan pegawai dari Britain, orang India, dan orang Sri Lanka. Orang India dan Sri Lanka bekerja sebagai kerani, dan orang bawahan lain yang berpendidikan Inggeris.

Kerajaan telah mengenakan kuota bagi pegawai bahagian 1.

salmahothman 2012

PerkhidmatanPerkhidmatan KuotaKuotaDalam dan Luar Negari Dalam dan Luar Negari 4 Melayu bagi 1 bukan 4 Melayu bagi 1 bukan

MelayuMelayu

Kehakiman dan UndangKehakiman dan Undang--undangundang

3 Melayu bagi 1 bukan 3 Melayu bagi 1 bukan MelayuMelayu

KastamKastam 3 Melayu bagi 1 bukan 3 Melayu bagi 1 bukan MelayuMelayu

Pasukan PolisPasukan Polis 4 Melayu bagi 1 bukan 4 Melayu bagi 1 bukan MelayuMelayu

salmahothman 2012

Ekonomi Orang Melayu dibantu dan dibimbing ( diberi kemudahan

lesen perniagaan dan premis perniagaan yang strategik) dalam melahirkan Masyarakat Perdagangan dan Perindustrian Bumiputera (MPPB) untuk menyusun semula masyarakat, memastikan penyertaan Bumiputera yang lebih luas dalam ekonomi, dan menghapuskan jurang ekonomi.

Jika pemegang permit atau lesen itu meninggal dunia atau jika dia melepaskan permit lesennya, Yang Di-pertuan Agong tidak boleh menolak lesen atau permit itu daripada diberi kepada waris, pengganti atau penerima serah-hak pemegang itu, iaitu apabila pembaharuan atau pemberian itu dijangkakan patut diberi dalam hal keadaan yang biasa.

salmahothman 2012

Pendidikan Pindaan dikuatkuasakan oleh Parlimen dalam

persidangan pertamanya selepas pilihanraya 1969, iaitu pada awal tahun 1971 Parlimen meluluskan Akta (Pindaan) Perlembagaan, 1971. Yang Di-Pertuan Agong mengarahkan universiti-unversiti dan sekolah menengah supaya mengambil masuk lebih ramai lagi penuntut bumiputera.

Institusi pengajian tinggi yang memberi pelajaran selepas peringkat Sijil Pelajaran Malaysia atau yang setarafnya terdapat bilangan tempat yang kurang calon yang berkelayakan diisi mengikut perezapan mengikut kadar yang berpatutan bago orang Melayu dan Bumiputera.

salmahothman 2012

Untuk mengurangkan jurang perbezaan golongan profesional, Maktab Rendah Sains MARA (MRSM) dan matrikulasi yang dikhususkan oleh orang Melayu. Namun, pada masa yang sama, orang bukan Melayu juga diberikan keistimewaan memasuki IPTA ini untuk merapatkan hubungan etnik dan perpaduan dalam kalangan pelajar. Selain itu, kemasukan pelajar ke IPTA melalui sistem kuota ditukar kepada sistem meritokrasi iaitu pemilihan pelajar berdasarkan prestasi akademik tanpa mengira golongan etnik.

Pemberian biasiswa, bantuan, keistimewaan pelajaran atau latihan dan kemudahan khas kepada orang Melayu dan bumiputera di Sabah dan Sarawak setakat kemampuan kerajaan.

salmahothman 2012

PEMERINTAHAN BERAJA

Perkara 71 (1) menjamin hak raja untuk mewariasi dan memegang, menikmati dan menjalankan hak-hak pelembagaan dan keistimewaan menurut perlembagaan negeri baginda.

Di semua negeri, Raja dikenali sebagai Sultan, kecuali di Perlis di mana baginda dikenali sebagai raja. Di Negeri Sembilan, baginda digelar Yang Dipertuan Besar.

salmahothman 2012

Raja bertindak menurut nasihat Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri atau seseorang ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri (biasanya Menteri besar) yang bertindak di bawah kuasa Majlis Mesyuarat Kerajaan.

salmahothman 2012