TELEKOM MALAYSIA BERHAD - tm.com.my · di sini untuk anda… laporan tahunan bersepadu 2018 penyata...

w w w.tm.com.my

Di sini untuk anda…

LAPORAN TAHUNAN BERSEPADU 2018PENYATA KEWANGAN

TELEKOM MALAYSIA BERHAD

TELEKO

M M

ALAYSIA

BER

HA

D (128740-P

)L

AP

OR

AN

TA

HU

NA

N B

ER

SE

PA

DU

20

18

PE

NY

AT

A K

EW

AN

GA

N

Selamat datang ke Syarikat Kumpulan TM. Kami mempunyai tanggungjawab penting bagi menghubungkan orang ramai kepada apa yang paling penting kepada mereka melalui produk dan perkhidmatan yang bersepadu, sama ada tetap, mudah alih atau tanpa wayar, di mana sahaja mereka berada – di rumah, di tempat kerja atau bersantai – menggunakan mana-mana peranti digital. Kami sentiasa bersama anda. Kami di sini untuk memenuhi keperluan anda 24/7.

Sebagai pemacu aspirasi Negara Digital Malaysia, kami sentiasa bersama anda dalam setiap kemajuan. Lebih daripada sekadar keterhubungan, kami menyentuh setiap aspek kehidupan anda.Ini adalah tujuan utama kami – untuk meningkatkan kehidupan, menyemarakkan aspirasi dan menggalakkan pertumbuhan yang bermakna bagi setiap seorang daripada anda – untuk menjadikan kehidupan lebih mudah ke arah Malaysia yang lebih baik.

Dalam segala yang kami lakukan, kami mempertemukan setiap satu dari kita bersama-sama – kami menghubungkan orang ramai, perniagaan dan komuniti antara satu sama lain dan ke dunia yang berkemungkinan. Kerana pada akhirnya, anda adalah sebab untuk segala pencapaian kami dan segala yang kami lakukan. Sekarang dan sentiasa, kami DI SINI UNTUK ANDA. Dan kami akan kekal di sini.

Di sini untuk anda…untuk mencipta nilai

Dalam kehidupan dan perniagaan, segalanya tiada yang sempurna sepanjang waktu. Tetapi dengan sikap positif dan tekad untuk berjaya, perjuangan dapat merubah menjadi sesuatu yang menguntungkan. Di TM, ketika menghadapi kesulitan/kesukaran, kami menganggapnya sebagai cabaran dan mengatasinya dengan inisiatif dan usaha kami. Kami fokus memberi tumpuan kepada penyelesaian dan penambahbaikan, supaya anda dapat terus menikmati masa-masa yang baik.

TELEKOM MALAYSIA BERHAD

Kandungan5 Kalendar Kewangan

6 Prestasi Saham

8 Maklumat Penting Kewangan Kumpulan

10 Ringkasan Penyata Kedudukan Kewangan & Analisis Segmen Kumpulan

12 Prestasi Kewangan Suku Tahunan Kumpulan

13 Ulasan Kewangan Kumpulan

17 Penyata Nilai Tambah

18 Pengagihan Nilai Tambah

19 Penyata Tanggungjawab Para Pengarah

20 Laporan Para Pengarah

26 Penyata-penyata Pendapatan

27 Penyata-penyata Pendapatan Keseluruhan

28 Penyata-penyata Kedudukan Kewangan

29 Penyata Perubahan Ekuiti yang Disatukan

31 Penyata Perubahan Ekuiti Syarikat

33 Penyata-penyata Aliran Tunai

34 Nota-nota kepada Penyata Kewangan

173 Penyata Pengarah

173 Akuan Berkanun

174 Laporan Juruaudit Bebas

182 Statistik Pegangan Saham

186 Nilai Buku Bersih Tanah & Bangunan

187 Penggunaan HartanahUntuk dapatkan maklumat lanjutwww.tm.com.my/annualreport

TK18

TK19

KEKUATAN KAMI

KETABAHAN

27 Februari 2018Pengumuman keputusan kewangan yang disatukan dan diaudit serta pengisytiharan dividen setingkat interim kedua sebanyak 12.1 sen sesaham bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2017.

16 Mac 2018Tarikh kelayakan dividen setingkat interim kedua sebanyak 12.1 sen sesaham bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2017.

28 Mac 2018Pengeluaran Notis Mesyuarat Agung Tahunan ke-33, Laporan Tahunan Bersepadu 2017 dan Pekeliling kepada Pemegang-pemegang Saham.

26 Februari 2019Pengumuman keputusan kewangan yang disatukan dan diaudit serta pengisytiharan dividen setingkat interim sebanyak 2.0 sen sesaham bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018.

18 Mac 2019Tarikh kelayakan dividen setingkat interim sebanyak 2.0 sen sesaham bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018.

22 Mei 2018Pengumuman keputusan suku tahun pertama berakhir 31 Mac 2018 yang disatukan dan belum diaudit.

29 Ogos 2018Pengumuman keputusan suku tahun kedua berakhir 30 Jun 2018 yang disatukan dan belum diaudit.

26 November 2018Pengumuman keputusan suku tahun ketiga berakhir 30 September 2018 yang disatukan dan belum diaudit.

29 Mei 2019Mesyuarat Agung Tahunan ke-34 Syarikat.

13 April 2018Tarikh pembayaran dividen setingkat interim kedua sebanyak 12.1 sen sesaham bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2017.

26 April 2018Mesyuarat Agung Tahunan ke-33 Syarikat.

12 April 2019Tarikh pembayaran dividen setingkat interim sebanyak 2.0 sen sesaham bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018.

25 April 2019Pengeluaran Notis Mesyuarat Agung Tahunan ke-34, Laporan Tahunan Bersepadu 2018 dan Pekeliling kepada Pemegang-pemegang Saham.

5

Telekom Malaysia BerhadLaporan Tahunan Bersepadu 2018

Penyata Kewangan

KalendarKewangan

Jumlah Dagangan (’000)

Jan Feb Mac Apr Mei Jun Jul Ogos Sep Okt Nov Dis

Jumlah (’000) Tertinggi (RM) Terendah (RM)

0

50,000

100,000

150,000

200,000

250,000

300,000

350,000

0

1.00

2.00

3.00

4.00

5.00

6.00

7.00

Harga Saham TM (RM)

Bulan Jumlah (’000) Tertinggi (RM) Terendah (RM)

Januari 41,834 6.21 5.92

Februari 43,727 6.22 5.87

Mac 74,885 5.95 5.21

April 36,496 5.67 4.90

Mei 142,292 5.39 3.62

Jun 249,637 4.13 3.00

Julai 325,713 4.00 3.07

Ogos 142,216 3.97 3.30

September 89,388 3.30 3.01

Oktober 281,511 3.22 2.11

November 190,589 2.47 2.21

Disember 118,131 2.73 2.35

HARGA SAHAM & JUMLAH DAGANGAN

6

Penyata Kewangan


PrestasiSaham

Indeks FBM KLCI

Jan Feb Mac Apr Mei Jun Jul Ogos Sep Okt Nov Dis

Harga Saham TM Indeks FBM KLCI

0

1.00

2.00

3.00

4.00

5.00

6.00

7.00

Harga Saham TM (RM)

1,550.00

1,600.00

1,650.00

1,700.00

1,750.00

1,800.00

1,850.00

1,900.00

PRESTASI HARGA SAHAM TM BERBANDING FBM KLCI 2018

Harga Saham TM (RM)

2018 2017 2016 2015 2014

Modal Pasaran (RM Bilion)

Harga Saham (RM) Modal Pasaran (RM Bilion)

0

2.00

3.00

4.00

5.00

6.00

7.00

1.00

0

5.00

10.00

15.00

20.00

25.00

30.00

25.5

9

25.2

2

22.3

6

23.6

7

10.0

0

6.886.78

5.956.30

2.66

MODAL PASARAN/HARGA SAHAM

Pembayaran Dividen Tarikh Kelayakan Tarikh Pembayaran

12.1 sen sesaham Dividen Interim Kedua Tahun 2017 16 Mac 2018 13 April 2018

7


Penyata Kewangan

Dalam RM Juta 2018 2017 2016 2015 2014

KEPUTUSAN KENDALIAN

Hasil kendalian 11,819.3 12,085.1 12,060.9 11,721.6 11,235.1

Keuntungan sebelum cukai dan zakat 17.4 1,048.0 918.5 911.8 1,105.5

(Kerugian)/Keuntungan bagi tahun kewangan tersebut (260.5) 730.5 613.4 591.8 842.5

Keuntungan milik pemegang ekuiti Syarikat 153.2 929.7 776.0 700.3 831.8

DATA UTAMA KEDUDUKAN KEWANGAN

Jumlah ekuiti pemegang saham 7,525.2 7,843.5 7,692.3 7,780.6 7,571.1

Jumlah aset 23,704.5 24,761.8 25,001.6 24,413.1 22,623.2

Jumlah peminjaman 8,571.3 8,150.2 8,363.3 7,583.7 6,448.4

MAKLUMAT SAHAM

Sesaham

Perolehan (asas) 4.1 sen 24.7 sen 20.6 sen 18.7 sen 22.9 sen

Dividen kasar 2.0 sen 21.5 sen 21.5 sen 21.4 sen 22.9 sen

Aset bersih 200.3 sen 208.7 sen 204.7 sen 207.0 sen 203.6 sen

Maklumat harga saham

Tinggi RM6.22 RM6.69 RM6.90 RM7.79 RM7.57

Rendah RM2.11 RM5.96 RM5.81 RM6.00 RM5.28

NISBAH KEWANGAN

Pulangan ekuiti pemegang saham 2.0% 12.0% 10.0% 9.1% 11.3%

Pulangan jumlah aset -1.1% 3.0% 2.5% 2.4% 3.7%

Nisbah hutang-kepada-ekuiti 1.1 1.0 1.1 1.0 0.9

Liputan dividen 2.0 1.2 1.0 0.9 1.0

8

Penyata Kewangan


Maklumat PentingKewangan Kumpulan

2018 2017 2016 2015 2014

11,819.3 12,085.1 12,060.9 11,721.6 11,235.1

Hasil kendalian(RM juta)

2018 2017 2016 2015 2014

2.0

12.0

10.09.1

11.3

Pulangan ekuiti pemegang saham(%)

2018 2017 2016 2015 2014

153.2

929.7

776.0700.3

831.8

Keuntungan milik pemegang ekuiti Syarikat(RM juta)

2018 2017 2016 2015 2014

7,525.2 7,843.5 7,692.3 7,780.6 7,571.1

Jumlah ekuiti pemegang saham(RM juta)

2018 2017 2016 2015 2014

23,704.5 24,761.8 25,001.6 24,413.122,623.2

Jumlah aset(RM juta)

2018 2017 2016 2015 2014

8,571.3 8,150.2 8,363.37,583.7

6,448.4

Jumlah peminjaman(RM juta)

2018 2017 2016 2015 2014

-1.1

3.02.5 2.4

3.7

Pulangan jumlah aset(%)

2018 2017 2016 2015 2014

1.11.0

1.11.0

0.9

Nisbah hutang-kepada-ekuiti

9


Penyata Kewangan

Modal saham

Keuntungan tertahan

Liabiliti cukai tertunda

Pendapatan tertunda

Rizab-rizab lain

Kepentingan bukan mengawal

PeminjamanCukai dan zakat

Deposit pelanggan

Belum bayar perdagangandan lain-lain

Instrumen kewangan derivatif

Pengebilan sewa terdahulu

Liabiliti kontrak

3.9%0.4%

-0.7%

-2.2%

1.5%

15.5%

16.9%

36.2%

7.0%

15.3%

6.2%

2018 2017

32.9%-0.3%

17.2%

-0.3%

14.8%

3.1%1.2%

7.3%0.2%

15.9%

6.4%

1.6%

JUMLAH ASET

JUMLAH LIABILITI & EKUITI PEMEGANG SAHAM

Aset tak ketara

Pelaburan tersedia-untuk-dijual

Belum terima perdagangandan lain-lain

Belum terima bukan semasa lain

Hartanah, loji dan peralatan

Inventori

Tunai dan baki bank

Aset kontrak

Aset lain

2018 2017

2.6%2.1% 2.2%1.7%

3.9%

7.0%

15.0%

1.0%

2.4%

66.8%

5.2%

64.4%

3.1%

0.6%

11.9%

10.1%

2018RM Juta

2017RM Juta

Aset tak ketara 490.0 538.6

Hartanah, loji dan peralatan 15,263.3 16,540.7

Pelaburan tersedia-untuk-dijual – 594.5

Inventori 134.6 258.5

Belum terima perdagangan dan lain-lain 2,405.2 3,710.2

Tunai dan baki bank 2,826.3 1,719.8

Belum terima bukan semasa lain 737.7 966.6

Aset kontrak 624.5 –

Aset lain 1,222.9 432.9

Jumlah Aset 23,704.5 24,761.8

2018RM Juta

2017RM Juta

Modal saham 3,667.1 3,667.1

Rizab-rizab lain (159.3) (81.5)

Keuntungan tertahan 4,017.4 4,257.9

Kepentingan bukan mengawal (509.7) (76.7)

Peminjaman 8,571.3 8,150.2

Deposit pelanggan 352.8 398.0

Liabiliti cukai tertunda 1,661.3 1,591.3

Belum bayar perdagangan dan lain-lain 3,631.8 3,939.7

Cukai dan zakat 93.0 52.5

Pendapatan tertunda 1,470.9 1,796.5

Instrumen kewangan derivatif – 287.7

Pengebilan sewa terdahulu – 779.1

Liabiliti kontrak 907.9 –

Jumlah Liabiliti & Ekuiti Pemegang Saham 23,704.5 24,761.8

10

Penyata Kewangan


Ringkasan Penyata Kedudukan Kewangan & Analisis Segmen Kumpulan

HASIL KENDALIAN SEGMENbagi tahun kewangan berakhir 31 Disember

(KERUGIAN)/KEUNTUNGAN SEGMEN*bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember

unifi TM ONE PerkhidmatanBerkongsi/Lain-lain

TM GLOBAL

Mengikut Lokasi GeografiMengikut Segmen Perniagaan

Malaysia Negara-negaraLain

44.4%44.7%

35.0%34.7%

16.2%16.4%

4.4%4.2%

91.0%89.9%

9.0%10.1%

2018 2017


TM GLOBAL

Mengikut Segmen Perniagaan

10.4%-184.6%

53.7%

163.1%

33.6%

127.9%

2.3%-6.4%

20172018


TM GLOBAL

Mengikut Lokasi GeografiMengikut Segmen Perniagaan

Malaysia Negara-negaraLain

14.6%

9.0%

17.0%20.5%

15.4%14.6%

94.9%94.8%

5.1%5.2%

53.0%55.9%

20172018

ASET SEGMEN pada 31 Disember

MengikutSegmen Perniagaan

2018RM Juta

2017RM Juta

unifi 5,285.9 5,361.8

TM ONE 4,096.6 4,225.0

TM GLOBAL 1,945.4 1,956.4

Perkhidmatan Berkongsi/Lain-lain 491.4 541.9

Jumlah 11,819.3 12,085.1

MengikutLokasi Geografi

2018RM Juta

2017RM Juta

Malaysia 10,624.0 11,001.2

Negara-negara Lain 1,195.3 1,083.9

Jumlah 11,819.3 12,085.1


2018RM Juta

2017RM Juta

unifi (618.3) 146.2

TM ONE 546.3 754.8

TM GLOBAL 428.4 472.9

Perkhidmatan Berkongsi/Lain-lain (21.5) 32.7

Jumlah 334.9 1,406.6


2018RM Juta

2017RM Juta

unifi 792.6 1,461.3

TM ONE 1,805.5 1,709.8

TM GLOBAL 1,280.5 1,550.6

Perkhidmatan Berkongsi/Lain-lain 4,920.3 5,329.6

Jumlah 8,798.9 10,051.3

MengikutLokasi Geografi

2018RM Juta

2017RM Juta

Malaysia 22,466.2 23,489.8

Negara-negara Lain 1,238.3 1,272.0

Jumlah 23,704.5 24,761.8

* (Kerugian)/keuntungan segmen diselaraskan kepada Keuntungan kendalian sebelum kos pembiayaan Kumpulan dalam nota 45 kepada penyata kewangan

11


Penyata Kewangan

2018

SukuTahun

Pertama

SukuTahunKedua

SukuTahunKetiga

SukuTahun

Keempat Tahun 2018

Dalam RM Juta

Hasil kendalian 2,848.0 2,936.4 2,946.0 3,088.9 11,819.3

Keuntungan/(Kerugian) kendalian sebelum kos pembiayaan 193.9 248.7 (319.8) 252.7 375.5

Keuntungan/(Kerugian) sebelum cukai dan zakat 194.2 108.4 (431.6) 146.4 17.4

Keuntungan/(Kerugian) milik pemegang ekuiti Syarikat 157.1 102.0 (175.6) 69.7 153.2

Perolehan/(Kerugian) sesaham asas (sen) 4.2 2.7 (4.7) 1.9 4.1

Dividen sesaham (sen) – – – 2.0 2.0

2017

SukuTahun

Pertama

SukuTahunKedua

SukuTahunKetiga

SukuTahun

Keempat Tahun 2017

Dalam RM Juta

Hasil kendalian 2,964.6 2,980.2 2,940.4 3,199.9 12,085.1

Keuntungan kendalian sebelum kos pembiayaan 299.1 258.2 259.6 284.3 1,101.2

Keuntungan sebelum cukai dan zakat 263.7 241.2 235.5 307.6 1,048.0

Keuntungan milik pemegang ekuiti Syarikat 230.4 210.5 211.8 277.0 929.7

Perolehan sesaham asas (sen) 6.1 5.6 5.7 7.3 24.7

Dividen sesaham (sen) – 9.4 – 12.1 21.5

12

Penyata Kewangan


Prestasi KewanganSuku Tahunan Kumpulan

HASIL KENDALIAN

Tahun 2018 merupakan tahun yang mencabar bagi Kumpulan. Kami mencatatkan hasil sebanyak RM11,819.3 juta bagi tahun ini, iaitu penurunan sebanyak 2.2% (RM265.8 juta) daripada RM12,085.1 juta yang dicatatkan pada tahun lepas. Walaupun pendapatan dari Internet dan multimedia terus mengukuh dari tahun ke tahun dengan kenaikan sebanyak 3.7% (RM145.9 juta), kami menghadapi cabaran dalam mengekalkan momentum pertumbuhan segmen data kami, yang sebahagian besarnya dipengaruhi oleh Standard Mandatori Harga Capaian (MSAP) yang berkuat kuasa mulai Januari 2018. Kami telah memperuntukkan sebanyak RM169.2 juta untuk tahun ini bagi MSAP untuk mencerminkan kadar rundingan terkini dengan pihak-pihak yang terlibat, yang diambil sebagai pengurangan dalam hasil data bagi tahun ini. Pasaran Perusahaan dan Sektor Awam yang lebih lemah juga menjejaskan pertumbuhan hasil kami bagi perkhidmatan telekomunikasi lain yang merangkumi hasil bagi Teknologi Maklumat dan Komunikasi (ICT) dan penyelesaian, namun kami berjaya mengakhiri tahun ini dengan pertumbuhan sebanyak 1.4% pada RM1,957.8 juta. Hasil dari perkhidmatan bukan berkaitan telekomunikasi yang merangkumi perniagaan Pendidikan dan pembangunan hartanah Kumpulan menyaksikan penurunan sebanyak 11.8% (RM38.2 juta).

PERKHIDMATAN INTERNET DAN MULTIMEDIA

Kumpulan terus merealisasikan tumpuannya untuk menjadi Juara Konvergens Malaysia. Dengan jumlah keseluruhan pelanggan jalur lebar melebihi 2.23 juta, asas pelanggan unifi kami terus berkembang mencapai 1.3 juta pada akhir 31 Disember 2018 berbanding 1.1 juta pada akhir tahun sebelumnya. Penembusan Konvergens bagi pelanggan yang mempunyai tiga (3) perkhidmatan dan lebih adalah sebanyak 53% pada akhir tahun 2018 berbanding 42% pada akhir tahun 2017. Diterjemahkan kepada prestasi kewangan, walaupun hasil purata bagi setiap pengguna (ARPU) yang lebih rendah, yang mencerminkan penjajaran pelan peningkatan jalur lebar kebangsaan Kumpulan, hasil dari perkhidmatan Internet dan multimedia terus mencatatkan trend pertumbuhan tahun ke tahun dengan kenaikan sebanyak 3.7% (RM145.9 juta) yang membawa jumlah hasil kepada RM4,119.9 juta bagi tahun 2018 berbanding RM3,974.0 juta pada tahun 2017. Peningkatan dalam bilangan pembelian kandungan TV unifi merupakan faktor yang menyumbang kepada pertumbuhan. Dari segi campuran produk, Internet dan multimedia terus menjadi penyumbang terbesar kepada hasil Kumpulan, menyumbang sebanyak 34.9% kepada jumlah hasil Kumpulan berbanding 32.9% pada tahun kewangan sebelumnya.

PERKHIDMATAN SUARA

Suara kekal sebagai sebahagian besar daripada hasil Kumpulan yang menyumbang sebanyak 25.5% daripada jumlah hasil Kumpulan pada tahun 2018 berbanding 26.3% pada tahun 2017. Dengan jumlah hasil sebanyak RM3,012.7 juta, suara mencatatkan penurunan sebanyak 5.3% (RM167.6 juta) tahun ke tahun. Walaupun ini telah dijangkakan dari trend tahunan berterusan bagi segmen runcit, peningkatan dalam minit trafik borong di bawah kluster perniagaan Global telah mengimbangi sebahagian daripada kesannya. Ini adalah sebahagian daripada usaha Kumpulan untuk mengoptimumkan penggunaan rangkaian kabel dasar laut antarabangsa dan kapasiti kami.

PERKHIDMATAN DATA

Merangkumi terutamanya hasil daripada perkhidmatan pajakan, Ethernet, IPVPN dan IP, yang menyediakan perkhidmatan bagi pelanggan runcit dan juga borong. Dengan jumlah sumbangan hasil sebanyak RM2,442.5 juta pada tahun 2018, perkhidmatan data susut sebanyak 8.7% (RM232.7 juta) daripada RM2,675.2 juta yang dicatatkan pada tahun 2017. Ini disebabkan terutamanya oleh peruntukan sebanyak RM169.2 juta, iaitu anggaran kesan daripada Standard Mandatori Harga Capaian baharu kepada segmen borong kami.

PerkhidmatanInternet danmultimedia

Perkhidmatansuara

Perkhidmatandata

Perkhidmatanberkaitan

telekomunikasilain

Perkhidmatanbukan berkaitantelekomunikasi

4,119.93,974.0

3,012.7 3,180.3

2,442.52,675.2

1,957.8 1,931.0

286.4 324.6

Hasil Kendalian(RM juta)

2018 2017

PERKHIDMATAN BERKAITAN TELEKOMUNIKASI LAIN

Disebabkan landskap pasaran yang mencabar dan berdaya saing pada tahun 2018, kami terus berhati-hati dalam perbelanjaan terhadap ICT pada Sektor Perusahaan dan Awam. Kumpulan memanfaatkan p e n a w a r a n k o m p r e h e n s i f k a m i y a n g menggabungkan keterhubungan asas dengan penyelesaian ICT dalam membolehkan dan menghubungkan pelanggan Perusahaan dan Sektor Awam ke seluruh negara dan dunia.

Untuk tujuan ini, penawaran perkhidmatan berkaitan telekomunikasi lain yang terdiri daripada hasil yang diperoleh terutamanya daripada projek pelanggan, penyelenggaraan, penyiaran, Teknologi Maklumat dan Komunikasi (ICT) yang diurus, penyumberan luar proses perniagaan dan peningkatan nilai tambah telekomunikasi mencatatkan hasil sebanyak RM1,957.8 juta yang membawa kepada kenaikan sebanyak 1.4% (RM26.8 juta) daripada RM1,931.0 juta yang dicatatkan pada tahun lepas. Kumpulan VADS Berhad terus menyumbang sebagai pusat kecemerlangan ICT kami yang menyediakan penyelesaian bahagian ICT bagi penawaran Kumpulan ke pasaran. Sumbangan perkhidmatan berkaitan telekomunikasi lain terhadap hasil Kumpulan lebih tinggi pada 16.6% berbanding 16.0% pada tahun 2017.

13


Penyata Kewangan

Ulasan KewanganKumpulan

PERKHIDMATAN BUKAN BERKAITAN TELEKOMUNIKASI

Segmen hasil ini yang terdiri daripada perkhidmatan daripada anak-anak syarikat yang antara lain memberi tumpuan kepada pendidikan, dan pembangunan hartanah, menyumbang sebanyak 2.4% kepada jumlah hasil Kumpulan (2.7% pada tahun 2017). Ia merakamkan hasil sebanyak RM286.4 juta pada tahun 2018, pengurangan sebanyak 11.8% disebabkan oleh pasaran pendidikan tinggi yang kompetitif dan juga pengurangan bahagian Kumpulan di dalam Nilai Pembangunan Kasar (GDV) daripada aktiviti berkaitan pembangunan tanah. Secara positifnya, hasil dari sektor pelancongan di menara telekomunikasi kami iaitu Menara Kuala Lumpur, kekal mantap dan mencatatkan kenaikan tahun ke tahun.

KOS KENDALIAN

Kos Kendalian Kumpulan sebanyak RM11,886.6 juta untuk tahun 2018 adalah 6.5% (RM730.2 juta) lebih tinggi daripada RM11,156.4 juta yang dicatatkan pada tahun sebelumnya. Berikutan tekanan berterusan dari keadaan perniagaan, industri dan ekonomi yang mencabar, Kumpulan telah mengiktiraf kerugian rosot nilai ke atas aset rangkaian berjumlah RM982.5 juta yang merupakan komponen tunggal paling penting yang menimbulkan peningkatan dalam kos kendalian yang dicatatkan untuk tahun ini. Untuk mengurangkan kenaikan dalam kos kendalian pada tahun ini, Kumpulan telah melaksanakan Program Peningkatan Prestasi 2018 (PIP2018), yang telah menyampaikan peningkatan kendalian melalui pengurangan kos secara langsung dengan inisiatif pengurusan dan pengoptimuman kos kami.

SUSUT NILAI, ROSOT NILAI DAN PELUNASAN

Pada RM3,404.8 juta, jumlah susut nilai, rosot nilai dan kos pelunasan yang dicatatkan pada t a h u n 2 0 1 8 a d a l a h s e b a n y a k 3 7 . 1 % (RM921.1 juta) lebih tinggi daripada RM2,483.7 juta yang dicatatkan pada tahun 2017. Peningkatan tahun ke tahun, terdiri daripada RM982.5 juta kerugian rosot nilai yang diiktiraf pada suku ketiga dan keempat 2018 berdasarkan anggaran aliran tunai yang digunakan dalam penilaian nilai penggunaan semula aset-aset rangkaian pada peringkat entiti masing-masing

yang telah terjejas oleh tekanan berterusan daripada keadaan perniagaan, industri dan ekonomi yang mencabar yang dihadapi oleh Kumpulan. Mengetepikan kerugian rosot nilai, susut nilai, rosot nilai dan kos pelunasan adalah lebih rendah, sejajar dengan perbelanjaan CAPEX yang lebih rendah bagi Kumpulan pada tahun 2018, iaitu sebanyak 18.1% daripada hasil yang dicatatkan dalam tahun semasa berbanding 22.8% daripada hasil tahun 2017.

PEMBAYARAN DOMESTIK DAN ANTARABANGSA DAN KOMISENKategori kos operasi ini terdiri terutamanya daripada pembayaran telekomunikasi dan kos kendalian yang dikenakan kepada perkhidmatan minit trafik domestik dan antarabangsa, komisen yang dibayar kepada penjual semula dan ejen, kos peralatan telekomunikasi dan perkhidmatan kejuruteraan untuk memenuhi kontrak Kumpulan dengan pelanggan Perusahaan dan Sektor Awam. Pada RM2,611.1 juta, kos bagi tahun 2018 meningkat sebanyak 5.7% (RM140.2 juta) dari tahun 2017. Ini terutamanya didorong oleh kenaikan pembayaran antarabangsa dari minit trafik yang lebih tinggi dan kos kontrak, yang kedua-duanya sejajar dengan hasil suara Global dan perkhidmatan telekomunikasi lain yang lebih tinggi.

KOS ANGGOTA

Selaras dengan keadaan ekonomi yang mencabar yang dihadapi oleh Kumpulan dan keputusan kewangan, kos anggota yang merupakan sebanyak 19.5% daripada jumlah kos kendalian Kumpulan, telah menurun sebanyak 7.3% (RM181.7 juta). Kadar susutan yang disebabkan oleh Persaraan Mandatori pada umur 60 tahun yang bermula pada tahun 2018 susulan daripada pelaksanaan pelanjutan 5 tahun pada bulan Julai 2013, turut menyumbang kepada pengurangan kos anggota bagi tahun 2018.

PENYELENGGARAAN

Kos selenggaraan kebanyakannya terdiri daripada kos pembaikan dan selenggaraan untuk rangkaian Kumpulan, bangunan dan premis serta sistem dan perisian. Pada jumlah sebanyak RM614.5 juta pada tahun 2018, kos penyelenggaraan menurun sebanyak 9.0% (RM60.8 juta) daripada RM675.3 juta pada tahun 2017 dipacu oleh pengoptimuman inisiatif di bawah PIP2018 yang dijayakan olehpasukan rangkaian Kumpulan.

BAHAN/PERALATAN PELANGGAN DAN PEMASANGAN

Dalam memberi khidmat kepada pelanggan kami dan memperoleh kontrak baharu, Kumpulan menanggung kos dalam bentuk peralatan premis pelanggan serta komisen yang dikaitkan secara langsung dengan kontrak khusus dengan pelanggan. Di mana relevan, kos ini dipermodalkan dan dilunaskan kepada penyata pendapatan berdasarkan tempoh kontrak minimum. Bagi kendalian, tidak ada perbezaan ketara tahun ke tahun dalam kos bahan/peralatan dan pemasangan pelanggan antara tahun 2018 dan tahun 2017.

SEWA

Kos sewa sebanyak RM493.7 juta pada tahun 2018 terdiri daripada sewa bangunan pejabat dan premis, tapak rangkaian, tanah dan peralatan pejabat. Peningkatan sebanyak 10.2% (RM45.8 juta) adalah sebahagian besarnya dari tapak rangkaian disebabkan oleh peningkatan dan pengembangan liputan rangkaian LTE 4G Kumpulan yang berterusan merentasi negara.

KOS PEMBIAYAAN BERSIH

Pada jumlah sebanyak RM379.1 juta, kos pembiayaan bersih Kumpulan meningkat sebanyak 369.2% (RM298.3 juta) daripada RM80.8 juta pada tahun 2017. Ini disebabkan terutamanya oleh peningkatan perbelanjaan Faedah kasar sebanyak RM63.0 juta daripada sekuriti Islam baharu yang dikeluarkan pada tahun semasa, RM31.3 juta dari kerugian pertukaran mata wang Asing dari pemulangan semula pinjaman pada tahun 2018 berbanding dengan keuntungan pertukaran mata wang asing sebanyak RM174.5 juta pada tahun 2017 dan pengurangan pendapatan dari pelaburan dalam pasaran deposit dan wang pada tahun 2018.

KOS PEMBIAYAAN

Penerbitan sukuk Islam baru di bawah Nota Jangka Sederhana Islam (IMTN) Kumpulan sebanyak RM250.0 juta masing-masing pada Mei dan Ogos 2018; dan satu lagi sebanyak RM800.0 juta pada Oktober 2018, serta impak tahunan penuh bagi tahun 2018 sukuk RM500.0 juta yang diterbitkan pada September 2017 menyumbang kepada sebahagian besar daripada peningkatan dalam kos pembiayaan kasar sebanyak 16.3% (RM63.0 juta). Kos faedah juga ditanggung di webe bagi kredit pusingan yang dikeluarkan pada tahun 2018 tetapi kemudiannya dibayar balik dalam tahun yang sama.

14

Penyata Kewangan



PENDAPATAN PEMBIAYAAN

Pendapatan pembiayaan menurun sebanyak RM29.5 juta dari RM131.8 juta pada tahun 2017 kepada RM102.3 juta pada tahun 2018 terutamanya daripada pendapatan faedah yang lebih rendah daripada deposit dengan kadar hasil yang lebih rendah pada tahun semasa dan pengurangan bersih dalam purata pegangan tunai sepanjang tahun walaupun Kumpulan menutup tahun kewangan dengan kedudukan tunai yang lebih tinggi berbanding tahun 2017.

PERBELANJAAN CUKAI

Caj cukai bersih untuk tahun 2018 adalah RM271.4 juta bagi tahun kewangan berbanding RM308.6 juta pada tahun 2017. Caj cukai ini dicatatkan semasa tahun ini walaupun tahap keuntungan yang lebih rendah di peringkat Kumpulan dan kerugian yang direkodkan di Telekom Malaysia Berhad pada peringkat Syarikat. Pada peringkat Kumpulan, caj cukai kekal tinggi walaupun keuntungan lebih rendah terutamanya disebabkan oleh kerugian sebelum cukai dari webe yang mana tidak ada kerugian cukai yang sepadan atau aset cukai tertunda telah diiktiraf pada masa ini. Manakala di peringkat Syarikat TM, kerugian diiktiraf bagi tahun kewangan ini adalah terutamanya daripada kerugian dari rosot nilai yang diiktiraf dari belum terima daripada anak-anak syarikat yang mana kesan cukai juga tidak diiktirafkan. Gabungan kesemua ini telah mengakibatkan caj cukai yang diiktiraf dalam tahun semasa.

KEUNTUNGAN

Pendapatan yang lebih rendah tahun ke tahun yang terjejas oleh MSAP dan kerugian rosot nilai aset rangkaian yang diiktiraf oleh Kumpulan pada suku ketiga dan keempat 2018 telah membawa kepada penurunan dalam Pendapatan Kumpulan Dilaporkan Sebelum Faedah dan Cukai (EBIT) sebanyak 94.1% (RM1,028.1 juta) kepada RM64.6 juta berbanding dengan RM1,092.7 juta yang dicatatkan pada tahun sebelumnya.

Tidak termasuk impak rosot nilai, EBIT Kumpulan yang dinormalisasi adalah RM1,070.8 juta, berbanding kepada RM1,187.4 juta EBIT yang dicatatkan pada tahun 2017, 9.8% lebih rendah dari tahun ke tahun. Inisiatif PIP2018 seperti pengoptimuman kos telah menghasilkan prestasi kos operasi yang lebih baik.

Keuntungan sebelum cukai dan zakat Kumpulan adalah 98.3% lebih rendah pada RM17.4 juta berbanding RM1,048.0 juta pada tahun 2017 dari hasil operasi serta peningkatan dalam kos pembiayaan bersih. Oleh itu, keuntungan yang boleh diagihkan kepada pemegang ekuiti (PATAMI) menurun sebanyak 83.5% daripada RM929.7 juta pada tahun 2017 kepada RM153.2 juta pada tahun 2018.

Susut nilai,rosot nilai

danpelunasan

Pembayarandomestik danantarabangsadan komisen

Kosanggota

Penyelenggaraan Bahan/peralatan

pelanggan danpemasangan

Sewa Carumanpenyediaan

perkhidmatansejagat

Utiliti Kerugianrosot nilai bersih

ke atas asetkewangan dan

aset kontrak

Litarsuwa

Pertukaranasing

Koskendalian

lain

Kos Kendalian (RM juta)

2018 2017

3,404.8

2,483.72,611.1

2,470.92,315.8

2,497.5

614.5 675.3523.8 521.9 493.7 447.9

355.4 330.2 348.3 344.3183.6

57.6 129.6 153.22.2 57.9

903.81,116.0

929.7

153.2

1,496.4

(1,285.0)

Keuntungan Milik PemegangEkuiti Syarikat(RM juta)

Kumpulan Syarikat

2018

2017

15


Penyata Kewangan

JUMLAH ASET

Jumlah aset Kumpulan pada akhir tahun 2018 adalah sebanyak RM23,704.5 juta berbanding RM24,761.8 juta pada akhir tahun 2017. Pengurangan dalam hartanah, loji dan peralatan (PPE), belum terima perdagangan dan lain-lain serta inventori sebahagiannya mengakibatkan penurunan, yang sebahagiannya diimbangi dengan peningkatan dalam tunai dan baki bank bagi tarikh kunci kira-kira yang dibandingkan.

HARTANAH, LOJI DAN PERALATAN

Kumpulan menutup tahun 2018 dengan baki sebanyak RM15,263.3 juta dalam hartanah, loji dan peralatan berbanding RM16,540.7 juta pada akhir tahun 2017. Pengurangan sebanyak RM1,277.4 juta adalah terutamanya daripada kerugian rosot nilai sebanyak RM982.5 juta yang diiktiraf sepanjang tahun bagi aset rangkaian serta pengurangan umum dalam perbelanjaan modal (CAPEX) pada tahun semasa. Pengurangan CAPEX adalah sejajar dengan hasil Kumpulan yang lebih rendah; dan ia adalah terutamanya disebabkan oleh penyusunan semula keutamaan pelaburan CAPEX sepanjang tahun.

BELUM TERIMA PERDAGANGAN DAN LAIN-LAIN

Baki belum terima perdagangan dan lain-lain pada akhir tahun 2018 adalah RM2,405.2 juta, RM1,305.0 juta lebih rendah berbanding RM3,710.2 juta pada akhir tahun 2017. Pengurangan ini sebahagiannya adalah disebabkan oleh pelaksanaan MFRS 15 dan MFRS 9 pada tahun 2018 yang memperkenalkan pengelasan semula bagi baki pendapatan terakru yang didedahkan sebagai sebahagian daripada belum terima perdagangan dan lain-lain pada tahun 2017. Pada tahun 2018, baki pendapatan terakru didedahkan sebagai aset kontrak yang juga menampakkan peningkatan baki aset kontrak hasil dari penggunaan MFRS 15 bagi tahun semasa. Selain dari pengelasan semula, penerimaan yang lebih baik daripada belum terima perdagangan membawa kepada pengurangan belum terima perdagangan dan lain-lain secara keseluruhannya.

TUNAI DAN BAKI BANK

Tunai dan baki bank Kumpulan adalah RM2,826.3 juta pada akhir tahun 2018 berbanding RM1,719.8 juta pada akhir tahun 2017. Peningkatan ini didorong oleh pengurangan modal perbelanjaan untuk tahun ini, penerimaan yang lebih baik daripada baki belum terima perdagangan serta impak secara langsung kesan dari inisiatif pengoptimuman kos bagi tahun ini.

INVENTORI

Berjumlah sebanyak RM134.6 juta pada 31 Disember 2018, inventori Kumpulan berkurangan sebanyak RM123.9 juta daripada RM258.5 juta pada akhir tahun 2017. Pengurangan ini sebahagian besarnya adalah disebabkan oleh pengelasan semula baki kerja yang berkaitan dengan projek pelanggan yang sebelum ini didedahkan sebagai inventori, yang mana didedahkan pada tahun 2018 sebagai kos aset kontrak. Ini merupakan pengelasan aset yang timbul daripada penggunaan pakai MFRS 15 oleh Kumpulan.

JUMLAH LIABILITI

Jumlah liabiliti Kumpulan pada akhir tahun 2018 a d a l a h R M 1 6 , 6 8 9 . 0 j u t a b e r b a n d i n g RM16,995.0 juta pada akhir tahun 2017.

PINJAMAN

Kami menutup tahun 2018 dengan jumlah pinjaman sebanyak RM8,571.3 juta berbanding RM8,150.2 juta pada akhir tahun 2017. Peningkatan ini adalah terutamanya daripada terbitan sukuk Kumpulan di bawah program Nota Jangka Sederhana Islam (IMTN) kami sebanyak RM250.0 juta masing-masing pada Mei dan Ogos 2018, dan RM800.0 juta lagi pada Oktober 2018. Ini telah diimbangi dengan pembayaran balik pinjaman pendapatan terkait berjumlah RM925.0 juta yang telah matang pada Disember 2018.

BELUM BAYAR PERDAGANGAN DAN LAIN-LAIN

Jumlah belum bayar perdagangan dan lain-lain pada sebanyak RM3,631.8 juta merosot sebanyak 7.8% daripada RM3,939.7 juta pada akhir tahun 2017. Ini disebabkan terutamanya oleh penurunan dalam belum bayar lain-lain dan akruan yang didorong secara amnya daripada program pengoptimuman kos Kumpulan sepanjang tahun.

EKUITI PEMEGANG SAHAM

Keputusan keseluruhan 2018 Kumpulan membawa kepada pengurangan ekuiti pemegang saham sebanyak RM318.3 juta yang berjumlah RM7,525.2 juta pada akhir tahun 2018 daripada RM7,843.5 juta pada akhir tahun 2017. Pergerakan ketara pada tahun semasa meliputi terutamanya RM153.2 juta keuntungan bagi tahun kewangan semasa berbanding agihan dividen interim kedua kepada pemegang saham sebanyak RM454.7 juta yang dibayar pada tahun 2018.

PEROLEHAN SESAHAM (EPS) DAN PULANGAN KE ATAS EKUITI (ROE)

Selaras dengan keuntungan yang lebih rendah, EPS menurun kepada 4.1 sen pada tahun 2018 daripada 24.7 sen pada tahun sebelumnya bagi pemegang ekuiti Syarikat. Secara konsisten, ROE menurun daripada 12.0% pada tahun 2017 kepada 2.0% pada tahun 2018.

DIVIDEN

Berdasarkan lanskap operasi semasa dan potensi impak ke atas pendapatan kami bersama dengan usaha kami untuk mengubah Syarikat untuk mengadaptasi dengan perubahan, dasar dividen yang disemak semula telah diumumkan pada suku ketiga 2018 untuk menyokong objektif strategik jangka panjang TM. Dasar dividen baharu ini menyatakan bahawa Syarikat berhasrat untuk mengagihkan dividen tahunan sebanyak 40% hingga 60% dari PATAMI. Dividen akan dibayar bergantung kepada prestasi perniagaan dan pendapatan keseluruhan, komitmen modal, keadaan kewangan, rizab yang boleh diagihkan dan faktor berkaitan yang lain.

Dengan ini, pada 26 Februari 2019 Lembaga Pengarah telah mengisytiharkan dividen tunai setingkat interim sebanyak 2.0 sen sesaham untuk tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018 (2017: Dividen tunai setingkat interim pertama dan kedua sebanyak 9.4 dan 12.1 sen sesaham). Dividen akan dibayar pada 12 April 2019 kepada para pemegang saham yang namanya dipaparkan dalam Daftar Ahli dan Rekod Pendeposit pada 18 Mac 2019.

24.7

4.1

12.0

2.0

EPS dan ROE

EPS (Sen) ROE (%)

2018 2017

16

Penyata Kewangan



Nilai tambah ialah ukuran kekayaan yang dihasilkan. Penyata berikutnya menunjukkan nilai tambah Kumpulan untuk tahun 2018 dan 2017 dan pengagihan melalui pembayaran kepada anggota, kerajaan/agensi-agensi yang diluluskan dan pemegang saham, dengan baki disimpan dalam Kumpulan untuk pelaburan semula dan pertumbuhan masa hadapan.

NILAI TAMBAH2018

RM Juta2017

RM Juta

Hasil 11,819.3 12,085.1

Pembelian barangan dan perkhidmatan (5,981.4) (6,043.7)

Nilai tambah oleh Kumpulan 5,837.9 6,041.4

Pendapatan kendalian lain (bersih) 131.9 164.0

Laba lain (bersih) 310.9 8.5

Pendapatan pembiayaan 102.3 131.8

Kos pembiayaan (450.1) (387.1)

(Kerugian)/Laba pertukaran asing atas peminjaman (31.3) 174.5

Bahagian keputusan syarikat bersekutu 21.0 27.6

Nilai tambah tersedia untuk pengagihan 5,922.6 6,160.7

PENGAGIHAN2018

RM Juta2017

RM Juta

Kepada Anggota

Kos penggajian 2,439.4 2,629.0

Kepada Kerajaan/Agensi-agensi yang Diluluskan

Cukai dan Zakat 277.9 317.5

Kepada Pemegang Saham

Dividen 454.7 811.7

Kepentingan bukan mengawal (413.7) (199.2)

Disimpan untuk pelaburan semula dan pertumbuhan masa hadapan

Susut nilai, rosot nilai dan pelunasan 3,404.8 2,483.7

(Pengurangan)/Pertambahan bersih dalam keuntungan tertahan (240.5) 118.0

Jumlah yang diagihkan 5,922.6 6,160.7

17


Penyata Kewangan

PenyataNilai Tambah

2018

2017

Kepada Anggota – Kos penggajianRM2,439.4 juta

Kepada Kerajaan/Agensi-agensi yang Diluluskan – Cukai dan ZakatRM277.9 juta

Kepada Pemegang Saham – Dividen dan kepentingan bukan mengawalRM41.0 juta

Disimpan untuk pelaburan semula dan pertumbuhan masa hadapan – Susut nilai, rosot nilai, pelunasan dan keuntungan tertahanRM3,164.3 juta

Kepada Anggota – Kos penggajianRM2,629.0 juta

Kepada Kerajaan/Agensi-agensi yang Diluluskan – Cukai dan ZakatRM317.5 juta

Kepada Pemegang Saham – Dividen dan kepentingan bukan mengawalRM612.5 juta

Disimpan untuk pelaburan semula dan pertumbuhan masa hadapan – Susut nilai, rosot nilai, pelunasan dan keuntungan tertahanRM2,601.7 juta

0.7%4.7%

41.2%

53.4%

5.2%9.9%

42.7%42.2%

18

Penyata Kewangan


PengagihanNilai Tambah

Menurut Akta Syarikat 2016, para Pengarah perlu memastikan penyata kewangan yang disediakan pada setiap tahun kewangan mematuhi Piawaian Pelaporan Kewangan Malaysia (MFRS), Piawaian Pelaporan Kewangan Antarabangsa, Akta Syarikat 2016 dan Keperluan Penyenaraian Pasaran Utama (Keperluan Penyenaraian) Bursa Malaysia Securities Berhad (Bursa Securities). Para Pengarah bertanggungjawab untuk memastikan penyata kewangan tersebut memberi gambaran yang benar dan saksama mengenai kedudukan kewangan Kumpulan dan Syarikat pada hujung tahun kewangan, serta prestasi kewangan dan aliran tunai Kumpulan dan Syarikat bagi tahun kewangan tersebut.

Dalam menyediakan penyata kewangan, para Pengarah telah:

• menerima pakai dasar-dasar perakaunan yang sewajarnya dan mengamalkannya secara berterusan;

• membuat keputusan dan anggaran yang wajar dan berhemat;

• memastikan pematuhan semua piawaian perakaunan berkaitan yang diluluskan; dan

• menyediakan penyata kewangan berdasarkan usaha perniagaan berterusan di mana para Pengarah menjangkakan dengan sewajarnya, setelah semakan dijalankan, bahawa Kumpulan dan Syarikat mempunyai sumber yang mencukupi untuk meneruskan operasi sedia ada dan akan datang.

Para Pengarah bertanggungjawab memastikan bahawa Kumpulan dan Syarikat menyimpan rekod-rekod perakaunan yang menunjukkan kedudukan kewangan Kumpulan dan Syarikat yang tepat, serta membolehkan para Pengarah memastikan penyata kewangan tersebut mematuhi peruntukan Akta Syarikat 2016.

Para Pengarah juga bertanggungjawab secara keseluruhan dalam mengambil langkah-langkah yang sewajarnya untuk melindungi aset-aset Kumpulan dan Syarikat, dan mewujudkan, melaksana dan menyelenggara sistem perakaunan dan kawalan dalaman yang bersesuaian bagi mencegah dan mengenal pasti sebarang pemalsuan dan ketidakpatuhan.

19


Penyata Kewangan

Penyata TanggungjawabPara PengarahBerkenaan Penyata Kewangan Beraudit bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018

Para Pengarah ingin mengemukakan penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat yang beraudit bagi tahun kewangan berakhir pada 31 Disember 2018.

AKTIVITI UTAMA

Aktiviti utama Kumpulan dan Syarikat adalah pewujudan, penyelenggaraan dan penyediaan perkhidmatan telekomunikasi dan perkhidmatan berkaitan. Butir-butir dan aktiviti utama anak-anak syarikat adalah seperti dinyatakan dalam nota 52 kepada penyata kewangan. Tiada perubahan penting dalam aktiviti utama Kumpulan dan Syarikat sepanjang tahun kewangan

KEPUTUSAN

Keputusan operasi Kumpulan dan Syarikat bagi tahun kewangan tersebut adalah seperti berikut:

KumpulanRM Juta

SyarikatRM Juta

Keuntungan/(Kerugian) bagi tahun kewangan milik: – pemegang ekuiti Syarikat 153.2 (1,285.0) – kepentingan bukan mengawal (413.7) –

Kerugian bagi tahun kewangan (260.5) (1,285.0)

Pada pendapat para Pengarah, keputusan operasi Kumpulan dan Syarikat dalam tahun kewangan tidak terjejas dengan ketara oleh sebarang perkara, urus niaga atau peristiwa penting dan berbentuk luar biasa selain daripada yang dinyatakan dalam nota 3(c), (d), (e), (j) dan nota 47(a)(iii) kepada penyata kewangan.

DIVIDEN

Sejak akhir tahun kewangan yang lepas, dividen-dividen ke atas saham-saham biasa yang telah dibayar, diisytihar atau dicadangkan oleh Syarikat adalah seperti berikut:

SyarikatRM Juta

(a) Bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2017, dividen tunai setingkat kedua (Dividen Interim Kedua) sebanyak 12.1 sen sesaham telah dibayar pada 13 April 2018 454.7

Pada 26 April 2018, para Pemegang Saham telah meluluskan pembaharuan kuasa kepada Pengarah Syarikat untuk memperuntuk dan menerbitkan saham-saham biasa baharu dalam Syarikat (Saham-saham TM) selaras dengan Skim Pelaburan Semula Dividen (DRS) (seperti yang dinyatakan dalam nota 13(d) kepada penyata kewangan) pada Mesyuarat Agung Tahunan ketiga puluh tiga (AGM) sehingga selesai penganjuran AGM seterusnya.

DRS tersebut tidak terpakai kepada Dividen Interim Kedua yang dinyatakan di atas.

Pada 26 Februari 2019, Lembaga Pengarah telah mengumumkan dividen tunai setingkat interim sebanyak 2.0 sen sesaham bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018. Dividen tersebut akan dibayar pada 12 April 2019 kepada para pemegang saham yang nama mereka tercatat dalam Buku Daftar Ahli dan Rekod Pendeposit pada 18 Mac 2019.

20

Penyata Kewangan


LaporanPara Pengarahbagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018

MODAL SAHAM

Syarikat akan mendapatkan kelulusan para pemegang saham pada Mesyuarat Agung Tahunan ketiga puluh empat (AGM ke-34) akan datang bagi memperbaharui kuasa para Pengarah Syarikat untuk memperuntuk dan menerbitkan Saham-saham baru TM serta kelulusan Bursa Securities bagi penyenaraian dan sebut harga Saham-saham baru TM tersebut.

Saham Diterbitkan Berikutan DRS

Tiada saham baharu diterbitkan berikutan DRS sepanjang tahun kewangan kerana DRS tersebut tidak terpakai kepada sebarang dividen yang diperuntukkan sepanjang tahun kewangan.

PELAN INSENTIF JANGKA PANJANG (PIJP)

Pada 29 September 2016, Syarikat telah melaksanakan PIJP bagi tempoh 10 tahun, setelah mendapat kelulusan para pemegang saham pada Mesyuarat Agung Luar Biasa (EGM) pada 28 April 2016 dan semua kelulusan lain yang diperlukan. EGM juga telah meluluskan Undang-undang Kecil yang mentadbir PIJP tersebut.

Tiada pemberian sebarang saham di bawah program PIJP yang diprogramkan sepanjang tahun kewangan. Ciri-ciri utama PIJP adalah seperti yang dinyatakan dalam nota 14 kepada penyata kewangan.

TERBITAN DAN PEMBAYARAN NOTA DAN SEKURITI

(a) Program Kertas Komersil Islam (ICP) dan Nota Jangka Sederhana Islam (IMTN)

Pada 28 September 2018, Syarikat telah menerima kelulusan daripada Suruhanjaya Sekuriti Malaysia bagi pewujudan satu program Kertas Komersil Islam (ICP) dan program Nota Jangka Sederhana Islam (IMTN) dengan jumlah gabungan sehingga RM4.0 bilion dalam nilai nominal, masing-masing mempunyai tempoh selama 7 dan 30 tahun dari tarikh terbitan pertama. ICP mempunyai tempoh tidak lebih daripada 12 bulan sementara IMTN di antara 1 hingga 30 tahun dengan syarat sekuriti-sekuriti hutang tersebut masing-masing matang sebelum tarikh luput program masing-masing.

Perolehan daripada terbitan ICP dan/atau IMTN tersebut akan digunakan oleh Kumpulan TM bagi perbelanjaan modal dan operasi perniagaannya.

Butiran mengenai IMTN yang diterbitkan sepanjang tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018 adalah seperti berikut:

Sekuriti Hutang Tarikh Terbitan Nilai Nominal Kadar Setahun Tarikh Matang

IMTN 31 Oktober 2018 RM800.0 juta 4.68% 31 Oktober 2028ICP 27 November 2018 RM1.0 juta 3.78% 21 Disember 2018

ICP telah dibayar sepenuhnya pada 21 Disember 2018. Maklumat lanjut mengenai program IMTN adalah seperti yang dinyatakan dalam nota 17(c) kepada penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat.

(b) Terbitan Nota Jangka Sederhana Islam (IMTN)

Sepanjang tahun kewangan, Syarikat telah menerbitkan IMTN di bawah program IMTN yang diluluskan pada 30 Ogos 2013, dengan butiran seperti berikut:

Sekuriti Hutang Tarikh Terbitan Nilai Nominal Kadar Setahun Tarikh Matang

IMTN 18 Mei 2018 RM250.0 juta 4.73% 18 Mei 2028IMTN 27 Ogos 2018 RM250.0 juta 3.342% 25 Ogos 2023

Maklumat lanjut mengenai program IMTN adalah seperti yang dinyatakan dalam nota 17(c) kepada penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat.

(c) Pembayaran Sekuriti Pendapatan Terkait Islam TM (TM ISIS)

Pada 28 Disember 2018, Syarikat membayar balik RM0.925 juta Saham Keutamaan Boleh Tebus Tak Boleh Tukar (NCRPS) Kelas D dan RM924.075 juta Sukuk Kelas B dalam nilai nominal.

Butiran mengenai program TM ISIS ini didedahkan dalam nota 17(b) kepada penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat.

21


Penyata Kewangan

PERGERAKAN RIZAB DAN PERUNTUKAN

Kesemua pindahan penting kepada atau daripada rizab atau peruntukan sepanjang tahun kewangan telah didedahkan dalam penyata kewangan.

MAKLUMAT BERKANUN LAIN

Sebelum penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat disediakan, para Pengarah telah mengambil langkah-langkah sewajarnya untuk:

(a) menentukan bahawa tindakan yang betul telah diambil berhubung dengan penghapusan kira hutang lapuk dan peruntukan bagi hutang ragu, dan telah berpuas hati bahawa kesemua hutang lapuk yang diketahui telah dihapus kira dan peruntukan secukupnya telah dibuat untuk hutang ragu; dan

(b) memastikan bahawa sebarang aset semasa yang mungkin tidak dapat direalisasikan secara urusan biasa perniagaan termasuk nilai aset semasa seperti yang ditunjukkan dalam rekod perakaunan Syarikat telah diturunkan kepada jumlah aset semasa yang dijangka dapat direalisasikan.

Pada tarikh laporan ini, para Pengarah tidak mengetahui akan adanya sebarang keadaan:

(a) yang boleh menyebabkan jumlah yang dihapus kira untuk hutang lapuk atau jumlah yang diperuntukkan bagi hutang ragu dalam penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat jauh tidak mencukupi; atau

(b) yang boleh menyebabkan nilai aset semasa dalam penyata kewangan Syarikat mengelirukan; atau

(c) yang telah timbul yang boleh menyebabkan kepatuhan kepada kaedah sedia ada bagi penilaian aset atau liabiliti Kumpulan dan Syarikat mengelirukan atau tidak wajar.

Pada tarikh laporan ini terdapat:

(a) tiada perubahan pada aset Syarikat yang telah timbul sejak akhir tahun kewangan yang menjamin liabiliti mana-mana orang lain; dan

(b) tiada liabiliti luar jangka dalam Syarikat yang telah timbul sejak akhir tahun kewangan.

Tiada liabiliti luar jangka atau liabiliti lain milik mana-mana syarikat dalam Kumpulan telah dikuatkuasakan atau berkemungkinan akan dikuatkuasakan dalam tempoh dua belas bulan selepas akhir tahun kewangan yang, pada pendapat para Pengarah, akan atau mungkin menjejaskan keupayaan Kumpulan atau Syarikat untuk memenuhi segala kewajipan apabila tiba masanya.

Pada tarikh laporan ini, para Pengarah tidak mengetahui akan adanya sebarang keadaan yang tidak diambil kira dalam laporan ini atau dalam penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat, yang boleh menyebabkan mana-mana amaun yang dinyatakan dalam penyata kewangan mengelirukan.

Pada pendapat para Pengarah:

(a) keputusan operasi Syarikat sepanjang tahun kewangan tidak terjejas dengan ketara oleh sebarang perkara, urus niaga atau peristiwa yang bersifat material dan luar biasa; dan

(b) tidak timbul dalam selang antara akhir tahun kewangan dan tarikh laporan ini sebarang perkara, urus niaga atau peristiwa yang bersifat material dan luar biasa yang mungkin menjejaskan dengan ketara hasil operasi mana-mana syarikat untuk tahun kewangan di mana laporan ini dibuat.

22

Penyata Kewangan



PARA PENGARAH

Para Pengarah yang berkhidmat sejak tarikh laporan yang lepas dan sepanjang tempoh dari akhir tahun kewangan hingga tarikh laporan adalah:

Para Pengarah Para Pengarah Gantian

Rosli Man[Dilantik pada 3 Disember 2018]

Datuk Bazlan Osman

Dato’ Asri Hamidin @ Hamidon[Dilantik pada 3 Oktober 2018]

Faisal @ Pisal Abdul Ghani[Dilantik pada 31 Disember 2018]

Dr Farid Mohamed Sani[Dilantik pada 1 Januari 2019]

Dato’ Mohd Naim Daruwish[Dilantik pada 3 Oktober 2018]

Datuk Zalekha Hassan

Gee Siew Yoong

Tunku Afwida Tunku Dato’ A.MalekBalasingham A. Namasiwayam

Hisham Zainal Mokhtar[Dilantik pada 3 Oktober 2018]

Suhendran Sockanathan[Dilantik pada 3 Oktober 2018]

Dato’ Sri Dr Mohmad Isa Hussain[Berhenti pada 26 April 2018]

Dato’ Asri Hamidin @ Hamidon[Berhenti sebagai pengarah gantian pada 26 April 2018]

Dato’ Sri Mohammed Shazalli Ramly [Berhenti pada 6 Jun 2018]

Datuk Seri Fateh Iskandar Tan Sri Dato’ Mohamed Mansor[Berhenti pada 8 Jun 2018]

Davide Giacomo Federico Benello[Berhenti pada 3 Oktober 2018]

Tan Sri Dato’ Seri Dr Sulaiman Mahbob[Berhenti pada 30 November 2018]

Nik Rizal Kamil Tan Sri Nik Ibrahim Kamil [Berhenti pada 31 Disember 2018]

Tunku Dato’ Mahmood Fawzy Tunku Muhiyiddin[Berhenti pada 31 Disember 2018]

Berikutan Fasal 106(2) Perlembagaan Syarikat, para Pengarah berikut yang dilantik sebagai Pengarah Syarikat pada tahun semasa, akan bersara pada AGM ke-34 Syarikat akan datang dan kerana layak, menawarkan diri mereka untuk dipilih semula:

(i) Rosli Man;(ii) Dato’ Asri Hamidin @ Hamidon;(iii) Dr Farid Mohamed Sani;(iv) Dato’ Mohd Naim Daruwish;(v) Hisham Zainal Mokhtar; dan(vi) Suhendran Sockanathan.

Selaras dengan Fasal 112 Perlembagaan Syarikat, Gee Siew Yoong akan bersara mengikut giliran daripada Lembaga Pengarah pada AGM ke-34 Syarikat akan datang dan kerana layak, menawarkan diri untuk dipilih semula.

23


Penyata Kewangan

KEPENTINGAN PARA PENGARAH DALAM SAHAM

Selaras dengan Daftar Pemegangan Saham Pengarah yang dikehendaki disimpan di bawah Seksyen 59 Akta Syarikat 2016, tiada Pengarah yang memegang jawatan pada akhir tahun kewangan memegang sebarang saham dalam Syarikat, sepanjang tahun kewangan kecuali yang berikut:

Kepentingan dalam Syarikat Kepentingan

Bilangan saham biasa

Baki pada1.1.2018/

Pada TarikhPelantikan Dibeli Dijual

Baki pada31.12.2018

Datuk Bazlan Osman Langsung 2,134 – – 2,134Balasingham A. Namasiwayam Langsung 16,013 – – 16,013Rosli Man* Tidak Langsung 3,000 – – 3,000

* Kepentingan tidak langsung melalui pegangan anak lelaki, Mohd Azizi Rosli (seorang anggota TM)

Selaras dengan Daftar Pemegangan Saham Pengarah, tiada seorang pun Pengarah lain yang memegang jawatan pada akhir tahun kewangan, mempunyai sebarang kepentingan langsung atau tidak langsung dalam saham Syarikat dan syarikat-syarikat berkaitan dengannya sepanjang tahun kewangan.

Tiada seorang pun Pengarah yang berkhidmat pada akhir tahun kewangan telah diberikan sebarang unit saham di bawah PIJP Kumpulan dan Syarikat seperti yang dinyatakan dalam nota 14 kepada penyata kewangan kecuali yang berikut:

Kepentingan dalam Syarikat

Tarikhpemberian

Jenispemberian

Baki pada1.1.2018/

Pada TarikhPelantikan Pemberian Luput

Baki pada31.12.2018

Datuk Bazlan Osman Langsung 1 Jun 2017 PS 217,900 – – 217,9004 Disember 2017 PS 236,100 – – 236,100

Rosli Man* Tidak Langsung

1 Disember 2016 RS 700 – – 7001 Jun 2017 RS 700 – – 700

* Kepentingan tidak langsung melalui pegangan anak lelaki, Mohd Azizi Rosli (seorang anggota TM)

MANFAAT PARA PENGARAH

Sejak akhir tahun kewangan yang lepas, tiada seorang pun Pengarah telah menerima atau berhak untuk menerima sebarang manfaat (kecuali yuran Pengarah, imbuhan dan emolumen lain seperti yang dinyatakan dalam nota 6(b) kepada penyata kewangan) disebabkan suatu kontrak yang dibuat oleh Syarikat atau syarikat berkaitan dengan Pengarah atau dengan sebuah firma yang mana beliau adalah seorang ahli atau dengan syarikat di mana beliau mempunyai kepentingan kewangan yang besar dan apa jua manfaat yang dianggap telah diterima oleh para Pengarah tertentu, kecuali para Pengarah tertentu tersebut juga menerima imbuhan daripada syarikat-syarikat berkaitan.

Sama ada pada bila-bila masa sepanjang tahun kewangan ataupun pada akhir tahun kewangan, Syarikat atau mana-mana syarikat berkaitan dengannya tidak menjadi pihak kepada sebarang persetujuan yang matlamatnya membolehkan para Pengarah mendapat manfaat dengan cara pemerolehan saham, atau debentur Syarikat atau mana-mana badan korporat yang lain.

Para Pengarah dan Pegawai Kumpulan dan Syarikat dilindungi oleh insuran liabiliti para Pengarah dan Pegawai yang ditanggung semasa menjalankan tugas mereka, dengan syarat mereka tidak bertindak secara salah atau tidak jujur atau memperoleh sebarang keuntungan atau kelebihan peribadi. Premium insuran yang dibayar pada tahun kewangan berjumlah RM0.2 juta.

24

Penyata Kewangan



ULASAN PERNIAGAAN

Ulasan perniagaan untuk Kumpulan bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018 dan prospek untuk tahun kewangan yang akan datang telah dinyatakan dalam bahagian Perbincangan dan Analisis Pengurusan yang terkandung di dalam Laporan Tahunan Bersepadu Kumpulan dan Syarikat bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018.

IMBUHAN JURUAUDIT

Butiran imbuhan juruaudit dinyatakan dalam nota 6(b) kepada penyata kewangan.

JURUAUDIT

Juruaudit, Tetuan PricewaterhouseCoopers PLT (LLP0014401-LCA & AF 1146), telah menyatakan kesanggupan mereka untuk menerima pelantikan semula sebagai juruaudit.

Selaras dengan resolusi Lembaga Pengarah bertarikh 26 Februari 2019.

ROSLI MANPengarah

DATUK BAZLAN OSMANPengarah

25


Penyata Kewangan

Semua amaun adalah dalam juta kecuali dinyatakan sebaliknya Nota

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

HASIL KENDALIAN 5 11,819.3 12,085.1 10,524.9 10,775.3KOS KENDALIAN– susut nilai, rosot nilai dan pelunasan 6(a) (3,404.8) (2,483.7) (2,278.7) (2,089.2)– kerugian rosot nilai bersih ke atas aset kewangan dan

aset kontrak (183.6) (57.6) (2,067.3) (74.3)– kos kendalian lain 6(b) (8,298.2) (8,615.1) (7,328.5) (7,126.5)PENDAPATAN KENDALIAN LAIN (bersih) 7 131.9 164.0 429.9 361.1LABA/(KERUGIAN) LAIN (bersih) 8 310.9 8.5 (0.1) (15.3)

KEUNTUNGAN/(KERUGIAN) KENDALIAN SEBELUM KOS PEMBIAYAAN 375.5 1,101.2 (719.8) 1,831.1

PENDAPATAN PEMBIAYAAN 102.3 131.8 95.7 102.5KOS PEMBIAYAAN (450.1) (387.1) (420.9) (364.9)(KERUGIAN)/LABA PERTUKARAN ASING ATAS PEMINJAMAN (31.3) 174.5 (31.8) 174.3

KOS PEMBIAYAAN BERSIH 9 (379.1) (80.8) (357.0) (88.1)

SYARIKAT BERSEKUTU– bahagian keputusan (selepas ditolak cukai) 27 21.0 27.6 – –

KEUNTUNGAN/(KERUGIAN) SEBELUM CUKAI DAN ZAKAT 17.4 1,048.0 (1,076.8) 1,743.0CUKAI DAN ZAKAT 10 (277.9) (317.5) (208.2) (246.6)

(KERUGIAN)/KEUNTUNGAN BAGI TAHUN KEWANGAN TERSEBUT (260.5) 730.5 (1,285.0) 1,496.4

MILIK:– pemegang ekuiti Syarikat 153.2 929.7 (1,285.0) 1,496.4– kepentingan bukan mengawal (413.7) (199.2) – –

(KERUGIAN)/KEUNTUNGAN BAGI TAHUN KEWANGAN TERSEBUT (260.5) 730.5 (1,285.0) 1,496.4

PEROLEHAN SESAHAM (sen)– asas 11 4.1 24.7– dicairkan 11 4.1 24.6

Penyata-penyata Pendapatan di atas perlu dibaca dengan Nota-nota kepada Penyata Kewangan di muka surat 34 hingga 172.

Laporan Juruaudit Bebas – Muka surat 174 hingga 181.

26

Penyata Kewangan


Penyata-penyata Pendapatanbagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018


Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

(KERUGIAN)/KEUNTUNGAN BAGI TAHUN KEWANGAN TERSEBUT (260.5) 730.5 (1,285.0) 1,496.4PENDAPATAN KESELURUHAN LAINPerkara yang tidak akan dikelaskan semula kemudian kepada penyata

pendapatan:– pengurangan dalam nilai saksama bagi pelaburan ekuiti pada nilai

saksama melalui pendapatan keseluruhan lain (FVOCI) (11.2) – (11.2) –Perkara yang mungkin akan dikelaskan semula kemudian kepada

penyata pendapatan:– (pengurangan)/pertambahan dalam nilai saksama bagi pelaburan

pada nilai saksama melalui pendapatan keseluruhan lain (FVOCI)/tersedia-untuk-dijual (0.2) 27.4 (0.2) 27.4

– pelarasan pengelasan semula berhubung dengan pelupusan pelaburan FVOCI/tersedia-untuk-dijual 8 (0.1) (1.8) (0.1) (1.8)

– pertambahan dalam nilai saksama bagi belum terima pada FVOCI/tersedia-untuk-dijual 3.7 # 3.7 #

– lindung nilai aliran tunai– pertambahan/(pengurangan) dalam nilai saksama bagi lindung nilai

aliran tunai 19 39.4 (103.2) 39.4 (103.2)– perubahan dalam nilai saksama yang berasaskan matawang 19 (51.5) – (51.5) –– pengelasan semula kepada (kerugian)/laba pertukaran asing atas

peminjaman 9 (17.1) 92.7 (17.1) 92.7– lindung nilai saksama

– pertambahan dalam nilai saksama 19 1.5 0.3 1.5 0.3– perbezaan terjemahan mata wang

– anak-anak syarikat (58.6) (16.2) – –– syarikat bersekutu 0.2 (0.8) – –

(Kerugian)/pendapatan keseluruhan lain bagi tahun kewangan tersebut (93.9) (1.6) (35.5) 15.4

JUMLAH (KERUGIAN)/PENDAPATAN KESELURUHAN BAGI TAHUN KEWANGAN TERSEBUT (354.4) 728.9 (1,320.5) 1,511.8

MILIK:– pemegang ekuiti Syarikat 59.3 928.1 (1,320.5) 1,511.8– kepentingan bukan mengawal (413.7) (199.2) – –

JUMLAH (KERUGIAN)/PENDAPATAN KESELURUHAN BAGI TAHUN KEWANGAN TERSEBUT (354.4) 728.9 (1,320.5) 1,511.8

# Amaun kurang daripada RM0.1 juta

Penyata-penyata Pendapatan Keseluruhan di atas perlu dibaca dengan Nota-nota kepada Penyata Kewangan di muka surat 34 hingga 172.


27


Penyata Kewangan

Penyata-penyata Pendapatan Keseluruhanbagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018


Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

MODAL SAHAM 13 3,667.1 3,667.1 3,667.1 3,667.1RIZAB-RIZAB LAIN 15 (159.3) (81.5) 230.4 251.3KEUNTUNGAN TERTAHAN 16 4,017.4 4,257.9 2,104.3 4,478.6

JUMLAH MODAL DAN RIZAB MILIK PEMEGANG EKUITI SYARIKAT 7,525.2 7,843.5 6,001.8 8,397.0KEPENTINGAN BUKAN MENGAWAL (509.7) (76.7) – –

JUMLAH EKUITI 7,015.5 7,766.8 6,001.8 8,397.0

Peminjaman 17 8,337.2 7,031.2 7,137.1 5,815.7Belum bayar kepada anak-anak syarikat 18 – – 1,133.3 1,109.0Instrumen kewangan derivatif 19 – 287.7 – –Liabiliti cukai tertunda 20 1,661.3 1,591.3 1,613.6 1,533.6Pendapatan tertunda 21 1,470.9 1,796.5 1,459.3 1,782.9Belum bayar perdagangan dan lain-lain 37 21.5 5.5 3.9 5.5

LIABILITI TERTUNDA DAN BUKAN SEMASA 11,490.9 10,712.2 11,347.2 10,246.7

18,506.4 18,479.0 17,349.0 18,643.7

Hartanah, loji dan peralatan 22 15,263.3 16,540.7 13,763.6 14,381.0Hartanah pelaburan 23 – – 105.7 107.9Aset tak ketara 24 490.0 538.6 – –Anak-anak syarikat 25 – – 1,357.3 1,750.5Pinjaman dan pendahuluan kepada anak-anak syarikat 26 – – 0.2 1,835.9Syarikat bersekutu 27 74.3 62.8 – –Pelaburan tersedia-untuk-dijual 28(a) – 229.8 – 229.7Pelaburan ekuiti pada nilai saksama melalui pendapatan keseluruhan lain (FVOCI) 28(b) 148.0 – 147.9 –Pelaburan pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian (FVTPL) 28(c) 76.7 – 76.7 –Belum terima tersedia-untuk-dijual 29(a) – 1.7 – 1.7Belum terima pada FVOCI 29(b) 239.4 – 239.4 –Belum terima bukan semasa lain 30 737.7 966.6 391.4 570.0Instrumen kewangan derivatif 19 254.4 265.0 254.4 265.0Aset cukai tertunda 20 17.9 23.5 – –

ASET BUKAN SEMASA 17,301.7 18,628.7 16,336.6 19,141.7

Inventori 31 134.6 258.5 89.4 133.2Aset bukan semasa dipegang untuk dijual 32 18.9 18.9 18.9 18.9Belum terima perdagangan dan lain-lain 34 2,405.2 3,710.2 2,361.7 3,364.4Aset kontrak 5(b) 624.5 – 413.1 –Aset kos kontrak 33(a) 224.5 – 158.3 –Kos pemerolehan pelanggan 33(b) – 57.0 – 57.0Belum terima pada FVOCI 29(b) 13.1 – 13.1 –Pelaburan tersedia-untuk-dijual 28(a) – 364.7 – 364.7Pelaburan pada nilai saksama melalui pendapatan keseluruhan lain (FVOCI) 28(d) 147.9 – 147.9 –Pelaburan pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian (FVTPL) 28(c) 6.0 – 6.0 –Aset kewangan pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian (FVTPL) 35 1.8 4.0 1.8 4.0Tunai dan baki bank 36 2,826.3 1,719.8 2,556.3 1,322.5

ASET SEMASA 6,402.8 6,133.1 5,766.5 5,264.7

Belum bayar perdagangan dan lain-lain 37 3,610.3 3,934.2 3,348.3 3,517.0Deposit pelanggan 38 352.8 398.0 343.5 396.6Liabiliti kontrak 5(c) 907.9 – 960.3 –Pengebilan sewa terdahulu – 779.1 – 798.7Peminjaman 17 234.1 1,119.0 11.2 985.5Cukai dan zakat 93.0 52.5 90.8 64.9

LIABILITI SEMASA 5,198.1 6,282.8 4,754.1 5,762.7

ASET/(LIABILITI) SEMASA BERSIH 1,204.7 (149.7) 1,012.4 (498.0)

18,506.4 18,479.0 17,349.0 18,643.7

Penyata-penyata Kedudukan Kewangan di atas perlu dibaca dengan Nota-nota kepada Penyata Kewangan di muka surat 34 hingga 172.


28

Penyata Kewangan


Penyata-penyataKedudukan Kewanganpada 31 Disember 2018


Milik pemegang ekuiti Syarikat

SahamIstimewa*/

SahamBiasa

ModalSaham

RM

RizabNilai

SaksamaRM

RizabFVOCI

RM

RizabLindung

NilaiRM

Kos RizabLindung

NilaiRM

RizabPelan

InsentifJangka

PanjangRM

RizabPenebusan

ModalRM

RizabLain

RM

PerbezaanTerjemahanMata Wang

RM

KeuntunganTertahan

RM

KepentinganBukan

MengawalRM

JumlahEkuiti

RM

Seperti dilaporkan pada 1 Januari 2018 3,667.1 127.2 – 85.7 – 36.7 – (352.9) 21.8 4,257.9 (76.7) 7,766.8Impak dari penggunaan:– MFRS 15 51 – – – – – – – – – 74.1 (0.9) 73.2– MFRS 9 51 – (127.2) 96.6 (81.2) 81.2 – – – – (13.1) – (43.7)

Seperti dinyatakan semula pada 1 Januari 2018 3,667.1 – 96.6 4.5 81.2 36.7 – (352.9) 21.8 4,318.9 (77.6) 7,796.3

Keuntungan/(kerugian) bagi tahun kewangan tersebut – – – – – – – – – 153.2 (413.7) (260.5)

Pendapatan keseluruhan lainPerkara yang tidak akan dikelaskan semula

kemudian kepada penyata pendapatan:– pengurangan dalam nilai saksama

pelaburan ekuiti pada FVOCI – – (11.2) – – – – – – – – (11.2)Perkara yang mungkin akan dikelaskan

semula kemudian kepada penyata pendapatan:

– pengurangan dalam nilai saksama belum terima pada FVOCI – – (0.2) – – – – – – – – (0.2)

– pertambahan dalam nilai saksama belum terima pada FVOCI – – 3.7 – – – – – – – – 3.7

– pelarasan pengelasan semula berhubung dengan pelupusan pelaburan pada FVOCI 8 – – (0.1) – – – – – – – – (0.1)

– lindung nilai aliran tunai– pertambahan dalam nilai saksama bagi

lindung nilai aliran tunai 19 – – – 39.4 – – – – – – – 39.4– perubahan dalam nilai saksama yang

berasaskan matawang 19 – – – – (51.5) – – – – – – (51.5)– pengelasan semula kepada kerugian

pertukaran asing atas peminjaman 9 – – – (17.1) – – – – – – – (17.1)– lindung nilai saksama

– pertambahan dalam nilai saksama 19 – – – 1.5 – – – – – – – 1.5– perbezaan terjemahan mata wang

– anak-anak syarikat – – – – – – – – (58.6) – – (58.6)– syarikat bersekutu – – – – – – – – 0.2 – – 0.2

Jumlah (kerugian)/pendapatan keseluruhan bagi tahun kewangan tersebut – – (7.8) 23.8 (51.5) – – – (58.4) 153.2 (413.7) (354.4)

Urus niaga dengan pemilik:Dividen interim kedua dibayar bagi tahun

kewangan berakhir 31 Disember 2017 12 – – – – – – – – – (454.7) – (454.7)Dividen dibayar kepada kepentingan bukan

mengawal – – – – – – – – – – (18.4) (18.4)Pelan Insentif Jangka Panjang (PIJP):– saham-saham biasa yang diberikan** 14, 15 – – – – – 46.7 – – – – – 46.7Jumlah urus niaga dengan para pemilik – – – – – 46.7 – – – (454.7) (18.4) (426.4)

Pada 31 Disember 2018 3,667.1 – 88.8 28.3 29.7 83.4 – (352.9) (36.6) 4,017.4 (509.7) 7,015.5

29


Penyata Kewangan

Penyata Perubahan Ekuiti yang Disatukanbagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018


Milik pemegang ekuiti Syarikat

SahamIstimewa*/

SahamBiasa

ModalSaham

RM

PremiumSaham

RM

RizabNilai

SaksamaRM

RizabFVOCI

RM

RizabLindung

NilaiRM

Kos RizabLindung

NilaiRM

RizabPelan

InsentifJangka

PanjangRM

RizabPenebusan

ModalRM

RizabLain

RM

PerbezaanTerjemahanMata Wang

RM

KeuntunganTertahan

RM

KepentinganBukan

MengawalRM

JumlahEkuiti

RM

Pada 1 Januari 2017 2,630.6 964.9 101.6 – 95.9 – 1.9 71.6 (352.9) 38.8 4,139.9 140.2 7,832.5

Keuntungan/(kerugian) bagi tahun kewangan tersebut – – – – – – – – – – 929.7 (199.2) 730.5

Pendapatan keseluruhan lainPerkara yang mungkin akan dikelaskan


– pertambahan dalam nilai saksama bagi pelaburan tersedia-untuk-dijual 28 – – 27.4 – – – – – – – – – 27.4

– pertambahan dalam nilai saksama bagi belum terima tersedia-untuk-dijual 29 – – # – – – – – – – – – #

– pelarasan pengelasan semula berhubung dengan pelupusan pelaburan tersedia-untuk-dijual 8 – – (1.8) – – – – – – – – – (1.8)

– lindung nilai aliran tunai– pengurangan dalam nilai saksama bagi

lindung nilai aliran tunai 19 – – – – (103.2) – – – – – – – (103.2)– pengelasan semula kepada laba

pertukaran asing atas peminjaman 9 – – – – 92.7 – – – – – – – 92.7– lindung nilai saksama

– pertambahan dalam nilai saksama bagi lindung nilai saksama 19 – – – – 0.3 – – – – – – – 0.3

– perbezaan terjemahan mata wang– anak-anak syarikat – – – – – – – – – (16.2) – – (16.2)– syarikat bersekutu – – – – – – – – – (0.8) – – (0.8)

Jumlah pendapatan/(kerugian) keseluruhan bagi tahun kewangan tersebut – – 25.6 – (10.2) – – – – (17.0) 929.7 (199.2) 728.9

Urus niaga dengan pemilik:Dividen interim kedua dibayar bagi tahun

kewangan berakhir 31 Disember 2016 12 – – – – – – – – – – (458.5) – (458.5)Dividen interim dibayar bagi tahun

kewangan berakhir 31 Disember 2017 12 – – – – – – – – – – (353.2) – (353.2)Dividen dibayar kepada kepentingan bukan

mengawal – – – – – – – – – – – (17.7) (17.7)Pelan Insentif Jangka Panjang (PIJP):– saham-saham biasa yang diberikan** 14, 15 – – – – – – 34.8 – – – – – 34.8Jumlah urus niaga dengan para pemilik – – – – – – 34.8 – – – (811.7) (17.7) (794.6)Pemindahan ke modal saham^ 1,036.5 (964.9) – – – – – (71.6) – – – – –

Pada 31 Disember 2017 3,667.1 – 127.2 – 85.7 – 36.7 – (352.9) 21.8 4,257.9 (76.7) 7,766.8


* Saham diterbitkan dan berbayar penuh termasuk Saham Keutamaan Boleh Tebus Hak Istimewa (Saham Istimewa) bernilai RM1.00. Rujuk nota 13(a) kepada penyata kewangan untuk maklumat lanjut mengenai terma dan hak berkaitan Saham Istimewa tersebut.

** Pembahagian nilai saksama saham-saham TM yang diberikan kepada anggota TM dan anak-anak syarikatnya yang layak, sepanjang tempoh letak hak, bergantung kepada pemenuhan syarat-syarat letak hak yang relevan.

^ Akta Syarikat 2016 yang baru, yang mula beroperasi pada 31 Januari 2017, memansuhkan konsep modal saham yang dibenarkan dan nilai tara modal saham. Akibatnya, jumlah yang ada pada kredit akaun premium saham menjadi sebahagian daripada modal saham Syarikat menurut peruntukan peralihan yang dinyatakan dalam Seksyen 618 (3) dan begitu juga rizab penebusan modal sebanyak RM71.6 juta bagi terbitan bonus menurut Seksyen 618 (4) Akta Syarikat 2016. Tiada kesan ke atas bilangan saham biasa yang telah diterbitkan atau kelayakan relatif mana-mana ahli akibat peralihan ini.

Penyata Perubahan Ekuiti yang Disatukan di atas perlu dibaca dengan Nota-nota kepada Penyata Kewangan di muka surat 34 hingga 172.


30

Penyata Kewangan


Penyata Perubahan Ekuiti yang Disatukanbagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018


SahamIstimewa*/

SahamBiasa

ModalSaham

RM

RizabNilai

SaksamaRM

RizabFVOCI

RM

RizabLindung

NilaiRM

Kos RizabLindung

NilaiRM

RizabPelan

InsentifJangka

PanjangRM

RizabPenebusan

ModalRM

KeuntunganTertahan

RM

JumlahEkuiti

RM

Pada 1 Januari 2018 3,667.1 127.2 – 85.7 – 38.4 – 4,478.6 8,397.0Impak dari penggunaan:– MFRS 15 51 – – – – – – – 96.9 96.9– MFRS 9 51 – (127.2) 96.6 (81.2) 81.2 – – (731.5) (762.1)

Seperti dinyatakan semula pada 1 Januari 2018 3,667.1 – 96.6 4.5 81.2 38.4 – 3,844.0 7,731.8

Kerugian bagi tahun kewangan tersebut – – – – – – – (1,285.0) (1,285.0)Pendapatan keseluruhan lainPerkara yang tidak akan dikelaskan


– pengurangan dalam nilai saksama pelaburan ekuiti pada FVOCI – – (11.2) – – – – – (11.2)

Perkara yang mungkin akan dikelaskan semula kemudian kepada penyata pendapatan:

– pengurangan dalam nilai saksama belum terima pada FVOCI – – (0.2) – – – – – (0.2)

– pertambahan dalam nilai saksama belum terima pada FVOCI – – 3.7 – – – – – 3.7

– pelarasan pengelasan semula berhubung dengan belum terima pada FVOCI 8 – – (0.1) – – – – – (0.1)

– lindung nilai aliran tunai– pertambahan dalam nilai saksama

bagi lindung nilai aliran tunai 19 – – – 39.4 – – – – 39.4– perubahan dalam nilai saksama

yang berasaskan matawang 19 – – – – (51.5) – – – (51.5)– pengelasan semula kepada kerugian

pertukaran asing atas peminjaman 9 – – – (17.1) – – – – (17.1)

– lindung nilai saksama– pertambahan dalam nilai saksama 19 – – – 1.5 – – – – 1.5

Jumlah (kerugian)/pendapatan keseluruhan bagi tahun kewangan tersebut – – (7.8) 23.8 (51.5) – – (1,285.0) (1,320.5)

Urus niaga dengan pemilik:Pelan Insentif Jangka Panjang (PIJP):

– saham-saham biasa yang diberikan 14, 15 – – – – – 45.2 – – 45.2Dividen interim kedua dibayar bagi

tahun kewangan berakhir 31 Disember 2017 12 – – – – – – – (454.7) (454.7)

Jumlah urus niaga dengan pemilik – – – – – 45.2 – (454.7) (409.5)

Pada 31 Disember 2018 3,667.1 – 88.8 28.3 29.7 83.6 – 2,104.3 6,001.8

31


Penyata Kewangan

Penyata Perubahan Ekuiti Syarikatbagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018


SahamIstimewa*/

SahamBiasa

ModalSaham

RM

PremiumSaham

RM

RizabNilai

SaksamaRM

RizabFVOCI

RM

RizabLindung

NilaiRM

Kos RizabLindung

NilaiRM

RizabPelan

InsentifJangka

PanjangRM

RizabPenebusan

ModalRM

KeuntunganTertahan

RM

JumlahEkuiti

RM

Pada 1 Januari 2017 2,630.6 964.9 101.6 – 95.9 – 1.9 71.6 3,793.9 7,660.4Keuntungan bagi tahun

kewangan tersebut – – – – – – – – 1,496.4 1,496.4Pendapatan keseluruhan lainPerkara yang mungkin akan

dikelaskan semula kemudian kepada penyata pendapatan:

– pertambahan dalam nilai saksama bagi pelaburan tersedia-untuk-dijual 28 – – 27.4 – – – – – – 27.4

– pertambahan dalam nilai saksama bagi belum terima tersedia-untuk-dijual 29 – – # – – – – – – #

– pelarasan pengelasan semula berhubung dengan pelupusan pelaburan tersedia-untuk-dijual 8 – – (1.8) – – – – – – (1.8)

– lindung nilai aliran tunai– pengurangan dalam nilai

saksama bagi lindung nilai aliran tunai 19 – – – – (103.2) – – – – (103.2)

– pengelasan semula kepada laba pertukaran asing atas peminjaman 9 – – – – 92.7 – – – – 92.7

– lindung nilai saksama– pertambahan dalam nilai

saksama bagi lindung nilai saksama – – – – 0.3 – – – – 0.3

Jumlah pendapatan/(kerugian) keseluruhan bagi tahun kewangan tersebut – – 25.6 – (10.2) – – – 1,496.4 1,511.8

Urus niaga dengan pemilik:Pelan Insentif Jangka Panjang (PIJP):

– saham-saham biasa yang diberikan 14, 15 – – – – – – 36.5 – – 36.5

Dividen interim kedua dibayar bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2016 12 – – – – – – – – (458.5) (458.5)

Dividen interim pertama dibayar bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2017 12 – – – – – – – – (353.2) (353.2)

Jumlah urus niaga dengan pemilik – – – – – – 36.5 – (811.7) (775.2)Pemindahan ke modal saham^ 1,036.5 (964.9) – – – – – (71.6) – –

Pada 31 Disember 2017 3,667.1 – 127.2 – 85.7 – 38.4 – 4,478.6 8,397.0


* Saham diterbitkan dan berbayar penuh termasuk Saham Keutamaan Boleh Tebus Hak Istimewa (Saham Istimewa) bernilai RM1.00. Rujuk nota 13(a) kepada penyata kewangan untuk maklumat lanjut mengenai terma dan hak berkaitan Saham Istimewa tersebut.

^ Akta Syarikat 2016 yang baru, yang mula beroperasi pada 31 Januari 2017, memansuhkan konsep modal saham yang dibenarkan dan nilai tara modal saham. Akibatnya, jumlah yang ada pada kredit akaun premium saham menjadi sebahagian daripada modal saham Syarikat menurut peruntukan peralihan yang dinyatakan dalam Seksyen 618 (3) dan begitu juga rizab penebusan modal sebanyak RM71.6 juta bagi terbitan bonus menurut Seksyen 618 (4) daripada Akta Syarikat 2016. Tiada kesan ke atas bilangan saham biasa dalam isu atau kelayakan relatif mana-mana ahli akibat peralihan ini.

Penyata Perubahan Ekuiti Syarikat di atas perlu dibaca dengan Nota-nota kepada Penyata Kewangan di muka surat 34 hingga 172.


32

Penyata Kewangan


Penyata Perubahan Ekuiti Syarikatbagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018


Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

ALIRAN TUNAI DARIPADA AKTIVITI KENDALIAN 39 2,585.1 2,417.6 2,657.8 2,920.4

ALIRAN TUNAI DIGUNAKAN DALAM AKTIVITI PELABURAN 40 (1,476.9) (2,783.2) (1,363.0) (2,823.3)

ALIRAN TUNAI DIGUNAKAN DALAM AKTIVITI PEMBIAYAAN 41 (82.1) (802.8) (141.5) (895.5)

PERTAMBAHAN/(PENYUSUTAN) BERSIH DALAM TUNAI DAN KESAMAAN TUNAI 1,026.1 (1,168.4) 1,153.3 (798.4)

KESAN PERUBAHAN KADAR PERTUKARAN MATA WANG 11.4 (37.8) 11.4 (46.4)

TUNAI DAN KESAMAAN TUNAI PADA AWAL TAHUN KEWANGAN 1,719.0 2,925.2 1,322.5 2,167.3

TUNAI DAN KESAMAAN TUNAI PADA AKHIR TAHUN KEWANGAN 36 2,756.5 1,719.0 2,487.2 1,322.5

Penyata-penyata Aliran Tunai di atas perlu dibaca dengan Nota-nota kepada Penyata Kewangan di muka surat 34 hingga 172.


33


Penyata Kewangan

Penyata-penyataAliran Tunaibagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018

1. AKTIVITI UTAMA

Aktiviti utama Kumpulan dan Syarikat adalah pewujudan, penyelenggaraan dan penyediaan perkhidmatan telekomunikasi dan perkhidmatan berkaitan. Aktiviti utama anak-anak syarikat adalah seperti dinyatakan dalam nota 52 kepada penyata kewangan. Tiada perubahan penting dalam aktiviti utama Kumpulan dan Syarikat sepanjang tahun kewangan.

Telekom Malaysia Berhad adalah syarikat awam liabiliti terhad, diperbadankan dan bermastautin di Malaysia, dan disenaraikan di Papan Utama Bursa Malaysia Securities Berhad. Alamat pejabat berdaftar Syarikat adalah Aras 51, Sayap Utara, Menara TM, Jalan Pantai Baharu, 50672 Kuala Lumpur. Alamat pejabat dan tempat perniagaan utama bagi Syarikat adalah Menara TM, Jalan Pantai Baharu, 50672 Kuala Lumpur.

2. DASAR-DASAR PERAKAUNAN YANG PENTING

(a) Asas Penyediaan Penyata Kewangan

Penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat telah disediakan selaras dengan Piawaian Pelaporan Kewangan Malaysia (MFRS), Piawaian Pelaporan Kewangan Antarabangsa dan peruntukan-peruntukan Akta Syarikat 2016, di Malaysia.

Penyata kewangan telah disediakan menurut konvensyen kos sejarah, kecuali seperti dinyatakan dalam Dasar-dasar Perakaunan yang Penting di bawah ini.

Penyediaan penyata kewangan selaras dengan MFRS, memerlukan penggunaan anggaran dan andaian perakaunan kritikal tertentu yang memberi kesan kepada amaun aset dan liabiliti yang dilaporkan, dan pendedahan aset serta liabiliti luar jangka pada tarikh penyata kewangan, dan amaun yang dilaporkan bagi hasil dan perbelanjaan sepanjang tempoh pelaporan. Para Pengarah juga perlu melaksanakan pertimbangan mereka dalam proses mengguna pakai dasar-dasar perakaunan Kumpulan dan Syarikat. Walaupun anggaran dan pertimbangan tersebut adalah berasaskan pengetahuan terbaik para Pengarah mengenai hal ehwal dan tindakan semasa, keputusan sebenar mungkin berbeza. Bidang yang melibatkan tahap pertimbangan atau kerumitan yang lebih tinggi, atau bidang di mana andaian dan anggaran adalah penting kepada penyata kewangan, adalah didedahkan dalam nota 3 kepada penyata kewangan.

(i) Piawaian baru, Interpretasi Jawatankuasa Interpretasi (IC), penambahbaikan tahunan dan pindaan kepada piawaian tersiar yang berkuat kuasa dan diterima pakai oleh Kumpulan dan Syarikat bermula tahun kewangan 1 Januari 2018

Piawaian baru, Interpretasi IC dan pindaan kepada piawaian tersiar yang bersesuaian dengan Kumpulan dan Syarikat, yang tidak diterimapakai lebih awal oleh Kumpulan dan Syarikat, adalah seperti berikut:

Berkuat kuasa bagi tempoh tahunan bermula pada atau selepas 1 Januari 2018

MFRS 9 Instrumen Kewangan (IFRS 9 diterbitkan oleh IASB pada Julai 2014) (berserta pindaan kemudian)MFRS 15 Hasil daripada Kontrak dengan PelangganPindaan kepada MFRS 2 Pengelasan dan Pengukuran Transaksi Pembayaran Berasaskan SahamPenambahbaikan Tahunan kepada

MFRS Kitaran 2014 – 2016 – MFRS 128 Pelaburan dalam Syarikat-syarikat Bersekutu dan Syarikat Usaha SamaPindaan kepada MFRS 140 Pemindahan Hartanah PelaburanInterpretasi IC 22 Urus niaga dalam Mata Wang Asing dan Pertimbangan Awal

Penggunaan pakai piawaian baharu di atas, Interpretasi IC, penambahbaikan tahunan dan pindaan kepada piawaian yang diterbitkan tidak menimbulkan sebarang kesan material ke atas keputusan, kedudukan atau pendedahan kewangan bagi tempoh semasa atau sebelumnya atau mana-mana dasar perakaunan penting Kumpulan dan Syarikat selain MFRS 9 dan 15 seperti yang dinyatakan di nota kecil (a) dan (b).

34

Penyata Kewangan


Semua amaun adalah dalam juta kecuali dinyatakan sebaliknya

Nota-nota kepadaPenyata Kewanganbagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018

2. DASAR-DASAR PERAKAUNAN YANG PENTING (SAMBUNGAN)

(a) Asas Penyediaan Penyata Kewangan (sambungan)

(i) Piawaian baru, Interpretasi Jawatankuasa Interpretasi (IC), penambahbaikan tahunan dan pindaan kepada piawaian tersiar yang berkuat kuasa dan diterima pakai oleh Kumpulan dan Syarikat bermula tahun kewangan 1 Januari 2018 (sambungan)

(a) MFRS 9 Instrumen Kewangan (MFRS 9)

MFRS 9 “Instrumen Kewangan (seperti yang dikeluarkan oleh Lembaga Piawaian Perakaunan Antarabangsa (IASB) pada Julai 2014)” menggantikan panduan dalam MFRS 139 yang berkaitan dengan pengelasan dan pengukuran instrumen kewangan. MFRS 9 mengekalkan tetapi memudahkan model pengukuran campuran dan mengadakan tiga kategori pengukuran untuk aset kewangan: kos terlunas, nilai saksama melalui pendapatan keseluruhan lain (FVOCI) dan nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian (FVTPL). Asas pengelasan bergantung kepada model perniagaan entiti dan sifat-sifat aliran tunai berkontrak aset kewangan. Pelaburan dalam instrumen ekuiti perlu diukur pada FVTPL dengan opsyen dari permulaan yang tidak boleh ditarik balik, untuk membentang perubahan nilai saksama di dalam OCI, di mana hanya pendapatan dividen daripada pelaburan tersebut yang akan diiktiraf dalam keuntungan atau kerugian.

Untuk liabiliti kewangan, tiada perubahan kepada pengelasan dan pengukuran kecuali untuk liabiliti yang telah ditetapkan dari permulaan untuk diukur pada FVTPL. Untuk ini, bahagian daripada perubahan nilai saksama yang disebabkan oleh perubahan dalam risiko kredit entiti itu sendiri akan diiktiraf dalam OCI dan bukan dalam keuntungan atau kerugian. MFRS 9 telah melonggarkan keperluan bagi keberkesanan perlindungan nilai dengan menggantikan ujian keberkesanan lindung nilai garis cerah. Ia memerlukan adanya hubungan ekonomi antara butiran yang dilindung nilai dan instrumen lindung nilai serta untuk ‘nisbah lindung nilai’ selaras dengan apa yang sebenarnya digunakan oleh pihak pengurusan untuk tujuan pengurusan risiko. Dokumentasi semasa tetap diperlukan tetapi berbeza dari apa yang disediakan sekarang di bawah MFRS 139. MFRS 7 memerlukan pendedahan mengenai peralihan daripada MFRS 139 kepada MFRS 9.

MFRS 9 memperkenalkan model kerugian kredit yang dijangkakan (ECL) ke atas rosot nilai berbanding model kerugian tertanggung semasa yang digunakan dalam MFRS 139 untuk digunakan ke atas aset kewangan yang diklasifikasikan pada kos pelunasan dan aset kontrak di bawah MFRS 15. Metodologi rosot nilai yang dikenakan bergantung pada adanya atau tidak sebarang peningkatan ketara dalam risiko kredit.

Kumpulan dan Syarikat mengguna pakai MFRS 9 untuk kali pertama dalam penyata kewangan 2018 dengan tarikh penggunaan bermula pada 1 Januari 2018. Piawaian ini digunapakai secara retrospektif.

Selaras dengan peruntukan peralihan yang diperuntukkan dalam MFRS 9, maklumat perbandingan bagi tahun 2017 tidak dinyatakan semula dan terus dilaporkan di bawah dasar perakaunan terdahulu yang ditadbir di bawah MFRS 139. Oleh itu, kesan kumulatif pada permulaan menggunakan Piawaian ini diiktiraf sebagai pelarasan kepada pembukaan baki pendapatan tertahan pada 1 Januari 2018.

(b) MFRS 15 Hasil daripada Kontrak dengan Pelanggan (MFRS 15)

MFRS 15 adalah satu Piawaian baru yang bertujuan menambahbaik pelaporan kewangan untuk hasil dan menambah kejelasan terhadap pengiktirafan hasil. MFRS 15 menetapkan prinsip-prinsip untuk melapor hasil kepada para pengguna penyata kewangan tentang sifat, amaun, masa dan ketidaktentuan hasil dan aliran tunai yang timbul daripada kontrak entiti dengan para pelanggan. Di bawah MFRS 15, hasil hanya diiktiraf apabila seorang pelanggan mendapat kuasa ke atas sesuatu barangan atau perkhidmatan dan dengan demikian berupaya mengarah penggunaannya serta mendapat manfaat daripada barangan dan perkhidmatan tersebut. MFRS 15 menggantikan MFRS 118 “Hasil” dan MFRS 111 “Kontrak Pembinaan” serta interpretasi yang berkaitan.

MFRS 15 menetapkan model lima langkah yang berkaitan dengan pengiktirafan pendapatan:

Langkah 1: Mengenal pasti kontrak(-kontrak) dengan pelangganLangkah 2: Mengenal pasti obligasi pelaksanaan dalam kontrakLangkah 3: Menentukan harga transaksiLangkah 4: Memperuntukkan harga transaksi kepada obligasi pelaksanaan dalam kontrakLangkah 5: Mengiktiraf pendapatan apabila entiti memenuhi obligasi pelaksanaan

35


Penyata Kewangan



(i) Piawaian baru, Interpretasi Jawatankuasa Interpretasi (IC), penambahbaikan tahunan dan pindaan kepada piawaian tersiar yang berkuat kuasa dan diterima pakai oleh Kumpulan dan Syarikat bermula tahun kewangan 1 Januari 2018 (sambungan)

(b) MFRS 15 Hasil daripada Kontrak dengan Pelanggan (MFRS 15) (sambungan)

Selaras dengan peruntukan peralihan dalam MFRS 15, Kumpulan dan Syarikat telah mengguna pakai kaedah retrospektif yang telah diubahsuai untuk penggunaan pakai awal MFRS 15 dengan tarikh penggunaan bermula pada 1 Januari 2018. Di bawah peralihan kaedah retrospektif yang telah diubahsuai ini, Kumpulan dan Syarikat mengguna pakai MFRS 15 secara retrospektif hanya untuk kontrak-kontrak yang belum disempurnakan pada 1 Januari 2018. Sewajarnya, maklumat perbandingan 2017 tidak dinyatakan semula dan kesan-kesan kumulatif penggunaan pakai awal MFRS 15 telah diiktiraf sebagai pelarasan kepada baki pembukaan pendapatan tertahan pada 1 Januari 2018.

Di samping itu, Kumpulan dan Syarikat telah mengambil pilihan untuk tidak menyatakan semula secara retrospektif kontrak yang diubah suai sebelum tarikh penggunaan pakai MFRS 15.

Dasar-dasar perakaunan penting yang baharu yang timbul daripada penggunaan MFRS 9 dan 15 bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018 dan seterusnya telah dinyatakan di nota 2 kepada penyata kewangan manakala kesan kewangan penggunaan piawaian-piawaian ini dan perubahan ketara didedahkan dalam nota 51 kepada penyata kewangan.

(ii) Piawaian baru, Interpretasi Jawatankuasa Interpretasi (IC) dan pindaan kepada piawaian tersiar yang bersesuaian dengan Syarikat namun belum dikuatkuasakan


Pindaan kepada MFRS 3, 11, 112 dan 123 Penambahbaikan Tahunan kepada Piawaian MFRS Kitaran 2015 hingga 2017Pindaan kepada MFRS 9 Ciri-ciri Bayaran Terdahulu dengan Pampasan NegatifMFRS 16 PajakanPindaan kepada MFRS 119 Pelan Pindaan, Penangguhan atau Penyelesaian (Manfaat Pekerja)Pindaan kepada MFRS 128 Kepentingan Jangka Panjang dalam Syarikat-syarikat Bersekutu dan Syarikat Usaha

SamaInterpretasi IC 23 Ketidaktentuan Terhadap Kaedah bagi Cukai Pendapatan


MFRS 2, 3, 6, 14, 101, 108, 134, 137, 138 & Interpretasi IC 12, 14, 21, 22 dan 132

Pindaan kepada Rujukan kepada Rangka Kerja Konsep dalam Piawaian MFRS

Berkuat kuasa bagi tempoh tahunan yang akan diumumkan oleh MASB

Pindaan kepada MFRS 10 dan 128 Jualan atau Sumbangan Aset antara Pelabur dengan Syarikat Bersekutu atau Syarikat Usaha Samanya

• Pindaan kepada MFRS 3 dan MFRS 11 “Kepentingan yang dimiliki terdahulu dalam Operasi Bersama” menjelaskan bahawa melalui pindaan MFRS 3 Kombinasi Perniagaan, apabila entiti memperoleh kawalan perniagaan yang merupakan operasi bersama, ia mengukur semula kepentingan sebelum ini di dalam perniagaan tersebut. Pindaan ke atas MFRS 11 Pengaturan Bersama menjelaskan bahawa apabila entiti memperoleh kawalan bersama atas perniagaan yang merupakan operasi bersama, entiti tersebut tidak mengukur semula kepentingan yang dimiliki sebelum ini dalam perniagaan itu.

• Kesan Cukai Pendapatan bagi Pembayaran untuk Instrumen Kewangan yang Dikelaskan sebagai Ekuiti (Pindaan kepada MFRS 112 Cukai Pendapatan) menjelaskan bahawa sebuah entiti mengiktiraf kesan cukai pendapatan bagi dividen dalam keuntungan atau kerugian kerana kesan cukai pendapatan dividen dikaitkan secara lebih langsung kepada urus niaga yang lepas berbanding dengan pengagihan kepada pemilik.

Nota-nota kepada Penyata Kewanganbagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018


36

Penyata Kewangan




(ii) Piawaian baru, Interpretasi Jawatankuasa Interpretasi (IC) dan pindaan kepada piawaian tersiar yang bersesuaian dengan Syarikat namun belum dikuatkuasakan (sambungan)

• MFRS 16 Pajakan memerlukan peminjam pajakan operasi untuk mengiktiraf aset hak penggunaan dan liabiliti pajakan di bawah model perakaunan kunci kira-kira yang serupa dengan perakaunan pajakan kewangan semasa. Penyata kewangan dan nisbah kewangan utama Kumpulan dan Syarikat akan terjejas berikutan pengiktirafan aset dan liabiliti baharu ini, dan perbezaan masa dan klasifikasi pendapatan/perbelanjaan pajakan yang timbul daripada pengiktirafan tersebut.

Pada permulaan kontrak, Kumpulan dan Syarikat menilai sama ada sesuatu kontrak merupakan, atau mengandungi, pajakan. Kontrak adalah, atau mengandungi, pajakan jika kontrak tersebut memberi hak untuk mengawal penggunaan aset yang dikenal pasti bagi suatu tempoh masa sebagai pertukaran untuk sesuatu pertimbangan. Untuk menilai sama ada kontrak memberi hak untuk mengawal penggunaan aset yang dikenal pasti, Kumpulan dan Syarikat menilai sama ada:

• kontrak melibatkan penggunaan sesuatu aset yang dikenal pasti

• Kumpulan dan Syarikat mempunyai hak untuk memperoleh kesemua manfaat ekonomi daripada penggunaan aset tersebut sepanjang tempoh penggunaannya; dan

• Kumpulan dan Syarikat mempunyai hak untuk mengarahkan penggunaan aset tersebut. Kumpulan dan Syarikat mempunyai hak ini apabila ia mempunyai hak membuat keputusan yang berkaitan dengan perubahan cara dan tujuan aset tersebut digunakan.

Pada permulaan atau penilaian semula kontrak yang mengandungi komponen pajakan, Kumpulan dan Syarikat memperuntukkan pertimbangan dalam kontrak kepada setiap komponen pajakan berdasarkan harga tersendiri yang relatif.

Kumpulan dan Syarikat akan menggunapakai MFRS 16 menggunakan pendekatan retrospektif yang diubah suai dan oleh itu maklumat perbandingan tidak akan dinyatakan semula dan terus dilaporkan di bawah MFRS 117 Pajakan (MFRS 117) dan Interpretasi IC 4 Menentukan Sama ada Pengaturan Mengandungi Pajakan (IC 4). Kesan retrospektif mengguna pakai MFRS 16 bagi kontrak pajakan yang dinilai sebagai relevan kepada MFRS 16 pada 1 Januari 2019 akan diselaraskan kepada pendapatan tertahan Kumpulan dan Syarikat pada 1 Januari 2019.

Sebagai pemajak, Kumpulan dan Syarikat mengiktiraf aset hak penggunaan dan liabiliti pajakan pada tarikh permulaan pajakan. Aset hak penggunaan pada mulanya diukur pada kos, yang terdiri daripada amaun permulaan liabiliti pajakan yang diselaraskan untuk sebarang pembayaran pajakan yang dibuat pada atau sebelum tarikh permulaan, ditambah dengan kos langsung awal yang ditanggung dan anggaran kos untuk melerai dan membuang aset asas atau untuk memulihkan aset asas atau tapak di mana terletak, kurang sebarang insentif pajakan yang diterima.

Penggunaan Hak kemudiannya disusut nilai menggunakan kaedah garis lurus dari tarikh permulaan kontrak hingga ke yang terdahulu di antara akhir tempoh pajakan atau penghujung hayat berguna bagi aset hak penggunaan tersebut yang ditentukan berdasarkan asas yang sama dengan hartanah, loji dan peralatan Kumpulan dan Syarikat.

Liabiliti pajakan pada mulanya diukur pada nilai semasa pembayaran pajakan yang tidak dibayar pada tarikh permulaan, didiskaunkan menggunakan kadar faedah yang tersirat dalam pajakan atau, jika kadar itu tidak dapat ditentukan dengan mudah, kadar kenaikan pinjaman Kumpulan dan Syarikat. Pada amnya, Kumpulan dan Syarikat menggunakan kadar kenaikan pinjamannya sebagai kadar diskaun. Seterusnya, liabiliti pajakan diukur pada kos terlunas menggunakan kaedah kadar faedah berkesan, diukur semula apabila terdapat perubahan dalam anggaran dan pembayaran pajakan masa depan Kumpulan dan Syarikat yang timbul daripada perubahan keadaan yang berkaitan dengan kontrak sekiranya Kumpulan dan Syarikat menukar anggaran sama ada ia akan mengambil pilihan untuk melakukan pembelian, pelanjutan atau penamatan.

Dalam pengukuran semula ini, pelarasan yang sepadan dibuat kepada nilai dibawa aset hak penggunaan, atau direkodkan dalam keuntungan atau kerugian jika nilai dibawa aset hak penggunaan tersebut telah dikurangkan kepada sifar.

37


Penyata Kewangan




• MFRS 16 Pajakan (sambungan)

Kumpulan dan Syarikat telah memilih untuk tidak mengiktiraf aset hak penggunaan dan liabiliti pajakan untuk sebarang pajakan jangka pendek yang mempunyai tempoh pajakan 12 bulan atau kurang pada insepsi atau pada awal penggunaan MFRS 16 dan juga aset bernilai rendah. Kumpulan dan Syarikat akan mengiktiraf pembayaran pajakan berkaitan dengan pajakan yang dikecualikan ini sebagai perbelanjaan mengikut kaedah garis lurus sepanjang tempoh pajakan. Kesan ke atas Kumpulan dan Syarikat dalam menggunakan MFRS 16 pada 1 Januari 2019 dijangka akan mengurangkan perolehan tertahan Kumpulan dan Syarikat kerana kesan awal daripada caj faedah yang dikenakan di bawah MFRS 16 untuk pengaturan pajakan tertentu akan bermakna bahawa faedah dan caj susut nilai yang digabungkan untuk pajakan tertentu akan lebih tinggi di bahagian awal tempoh pajakan dan akan melebihi caj garis lurus bagi bayaran pajakan di bawah MFRS 117 dalam tempoh pajakan yang sama. Satu lagi kesan MFRS 16 adalah penurunan bersih dalam aset bersih semasa Kumpulan dan Syarikat di bawah MFRS 16, pembayaran pajakan untuk 12 bulan akan datang bagi pajakan operasi diiktiraf sebagai liabiliti semasa manakala aset hak penggunaan untuk pajakan operasi tersebut terus dikelaskan sebagai Aset Bukan Semasa.

• Pindaan kepada MFRS 119 Manfaat Kakitangan memerlukan entiti untuk menggunakan andaian aktuari yang dikemaskinikan bagi menentukan kos perkhidmatan semasa dan faedah bersih untuk baki tempoh pelaporan tahunan selepas pindaan, pengurangan atau penyelesaian pelan apabila entiti mengukur semula liabiliti manfaat (aset) bersih yang ditakrifkan. Menggunakan andaian yang dikemaskini menyediakan maklumat yang lebih berguna kepada pengguna penyata kewangan dan meningkatkan kefahaman penyata kewangan. Sebelum pindaannya, MFRS 119 tidak memerlukan entiti untuk menggunakan andaian yang dikemaskini bagi menentukan kos perkhidmatan semasa dan faedah bersih bagi tempoh di mana terdapat perubahan kepada pelan pencen faedah yang ditetapkan.

• Kos Peminjaman Layak untuk Permodalan (Pindaan kepada MFRS 123 Kos Peminjaman) menjelaskan bahawa apabila aset yang layak bersedia untuk penggunaan atau penjualan yang dimaksudkan, suatu entiti melayan sebarang pinjaman tertunda yang dibuat khusus untuk memperoleh aset yang layak sebagai sebahagian daripada pinjaman umum.

• Pindaan kepada MFRS 128 ‘Kepentingan jangka panjang dalam Syarikat Bersekutu dan Usaha Sama’ (berkuat kuasa pada 1 Januari 2019) menjelaskan bahawa entiti harus menggunakan MFRS 9 ‘Instrumen Kewangan’ (termasuk keperluan rosot nilai) kepada kepentingan jangka panjang dalam syarikat bersekutu atau usaha sama, yang merupakan sebahagian daripada pelaburan bersih entiti, yang penyelesaiannya tidak dirancang dan tidak mungkin berlaku pada masa depan yang dijangka. Di samping itu, faedah jangka panjang sebegini adalah tertakluk kepada peruntukan kerugian dan keperluan rosot nilai dalam MFRS 128. Pindaan tersebut akan diguna pakai secara retrospektif.

• Interpretasi IC 23 “Ketidakpastian terhadap Pengolahan Cukai Pendapatan” menyediakan panduan mengenai cara mengiktiraf dan mengukur aset dan liabiliti cukai pendapatan tertunda dan semasa apabila terdapat ketidakpastian mengenai pengolahan cukai. Jika pegolahan cukai berkemungkinan tidak diterima oleh pihak berkuasa cukai, kesan ketidakpastian cukai harus dimasukkan dalam tempoh apabila penentuan sedemikian dibuat. Kesan ketidakpastian hendaklah diukur dengan menggunakan kaedah yang paling sesuai untuk meramalkan penyelesaian ketidakpastian tersebut.

• Pindaan kepada Rujukan kepada Rangka Kerja Konseptual dalam Piawaian MFRS berkuat kuasa bagi penyata kewangan bermula 1 Januari 2020 terdiri daripada satu set konsep yang menyeluruh untuk laporan kewangan. Dirangka berdasarkan versi terdahulu, Rangka Kerja Konseptual untuk Pelaporan Kewangan yang dikeluarkan pada tahun 2011, perubahan kepada bab mengenai objektif pelaporan kewangan dan ciri-ciri kualitatif maklumat kewangan yang berguna adalah terhad, tetapi dengan penjelasan yang lebih baik untuk menyerlahkan kepentingan menyediakan maklumat yang diperlukan untuk menilai pengawasan pihak pengurusan terhadap sumber ekonomi sebuah entiti. Penambahbaikan lain bagi Rangka Konseptual yang disemak semula termasuk bab baharu mengenai pengukuran, panduan atas pelaporan prestasi kewangan, definisi dan bimbingan yang lebih baik-khususnya definisi liabiliti-dan penjelasan dalam bidang-bidang penting, seperti peranan penghematan dan ketidakpastian pengukuran dalam pelaporan kewangan.



38

Penyata Kewangan





• Pindaan kepada MFRS 10 dan MFRS 128 berkenaan Jualan atau Sumbangan Aset antara Pelabur dan Syarikat Bersekutu atau Syarikat Usaha Samanya bertujuan untuk menangani ketidaktekalan yang diakui antara keperluan dalam MFRS 10 “Penyata Kewangan Disatukan” dan MFRS 128 “Pelaburan dalam Syarikat-syarikat Bersekutu dan Syarikat Usaha Sama”. Keuntungan atau kerugian penuh sepatutnya diiktiraf bagi kehilangan kawalan sesuatu perniagaan, sama ada perniagaan itu ditempatkan dalam sebuah anak syarikat atau tidak. Pada masa yang sama, keuntungan atau kerugian yang disebabkan oleh jualan atau sumbangan sebuah anak syarikat yang bukan suatu perniagaan seperti yang ditakrifkan dalam IFRS 3 “Kombinasi Perniagaan” kepada sesuatu syarikat bersekutu atau syarikat usaha sama hanya patut diiktiraf setakat kepentingan pelabur yang tidak berkaitan dalam syarikat bersekutu atau syarikat usaha sama itu.

Penggunaan pakai piawaian baru, Interpretasi IC, penambahbaikan tahunan dan pindaan piawaian tersiar yang bersesuaian di atas dijangka tidak mempunyai kesan ketara ke atas penyata kewangan Kumpulan atau Syarikat kecuali bagi MFRS 16 telah dikemaskini di atas.

(b) Entiti-entiti Ekonomi dalam Kumpulan

(i) Anak-anak Syarikat

Anak-anak syarikat merupakan kesemua entiti (termasuk entiti berstruktur) di mana Kumpulan mempunyai kawalan. Kumpulan mengawal sesebuah entiti sekiranya Kumpulan mempunyai:

• Kuasa ke atas penerima pelaburan (iaitu, hak tersedia ada yang memberikannya keupayaan semasa untuk mengarahkan aktiviti berkaitan entiti tersebut),

• Pendedahan, atau hak, kepada variasi pulangan daripada penglibatannya dengan entiti tersebut, dan

• Keupayaan menggunakan kuasa ke atas entiti tersebut bagi mempengaruhi pulangannya.

Apabila Kumpulan mempunyai kurang daripada majoriti hak mengundi atau yang serupa ke atas sesebuah entiti, Kumpulan akan mempertimbangkan kesemua fakta dan situasi yang berkaitan dalam menilai sama ada ia mempunyai kuasa ke atas entiti tersebut, termasuk:

• Pengaturan kontrak dengan pemegang undi lain entiti tersebut

• Hak yang timbul daripada pengaturan kontrak lain

• Hak mengundi dan potensi hak mengundi Kumpulan

Kumpulan menilai semula sama ada ianya mengawal atau tidak penerima pelaburan sekiranya fakta dan situasi menunjukkan bahawa terdapat perubahan dalam satu atau lebih daripada tiga elemen kawalan.

Anak-anak syarikat disatukan menerusi kaedah perakaunan pengambilalihan, kecuali untuk kombinasi perniagaan yang melibatkan beberapa entiti atau perniagaan di bawah kawalan pihak yang sama dengan perjanjian bertarikh pada/selepas 1 Januari 2006, yang diambil kira dengan menggunakan kaedah penggabungan.

Kumpulan telah memanfaatkan pengecualian yang diperuntukkan oleh MFRS 1 untuk tidak menyatakan semula kombinasi perniagaan yang berlaku sebelum tarikh peralihan kepada MFRS iaitu 1 Januari 2011. Sewajarnya, kombinasi perniagaan yang dimeterai sebelum tarikh peralihan tidak dinyatakan semula.

Di bawah kaedah perakaunan pengambilalihan, anak-anak syarikat disatukan sepenuhnya dari tarikh apabila kuasa mengawal dipindahkan kepada Kumpulan dan tidak disatukan dari tarikh kawalan tamat.

Pertimbangan yang dipindahkan bagi pengambilalihan sesebuah anak syarikat adalah nilai saksama aset-aset yang dipindahkan, liabiliti yang ditanggung dan kepentingan ekuiti yang diterbitkan oleh Kumpulan. Pertimbangan yang dipindahkan termasuk nilai saksama apa-apa aset atau liabiliti terhasil daripada pengaturan pertimbangan bersyarat. Kos berkaitan pengambilalihan adalah diiktirafkan sebagai perbelanjaan mengikut jumlah yang telah dibelanjakan.

39


Penyata Kewangan


(b) Entiti-entiti Ekonomi dalam Kumpulan (sambungan)

(i) Anak-anak Syarikat (sambungan)

Aset-aset yang boleh dikenal pasti yang diambil alih dan liabiliti dan liabiliti luar jangka yang diambil alih dalam satu kombinasi perniagaan pada mulanya diukur pada nilai saksama pada tarikh pengambilalihan.

Dalam satu kombinasi perniagaan yang dicapai secara berperingkat-peringkat, kepentingan ekuiti dalam syarikat yang diambil alih yang dipegang sebelum ini diukur semula pada nilai saksama pada tarikh pengambilalihan dan laba atau kerugian yang terhasil daripadanya diiktiraf dalam Penyata Pendapatan yang Disatukan.

Lebihan pertimbangan yang dipindahkan, amaun apa-apa kepentingan bukan mengawal dalam syarikat yang diambil alih dan nilai saksama pada tarikh pengambilalihan bagi apa-apa kepentingan ekuiti sebelumnya dalam syarikat yang diambil alih berbanding dengan nilai saksama aset bersih yang boleh dikenal pasti dicatatkan sebagai muhibah. Sekiranya ia adalah kurang daripada nilai saksama aset bersih anak syarikat yang diambil alih bagi pembelian pada harga yang murah, perbezaan diiktiraf dalam Penyata Pendapatan yang Disatukan (rujuk kepada Dasar-dasar Perakaunan yang Penting nota 2(f)(i) mengenai Muhibah).

Kepentingan bukan mengawal adalah ekuiti dalam sesebuah anak syarikat bukan milik syarikat induk secara langsung atau tidak langsung. Bagi setiap pengambilalihan, Kumpulan mengukur apa-apa kepentingan bukan mengawal dalam syarikat yang diambil alih sama ada pada nilai saksama atau pada bahagian seimbang kepentingan bukan mengawal bagi aset bersih syarikat yang diambil alih yang boleh dikenal pasti. Pada akhir tempoh pelaporan, kepentingan bukan mengawal merangkumi amaun yang dikira pada tarikh gabungan dan bahagian perubahannya dalam ekuiti anak syarikat sejak tarikh penggabungan.

Urus niaga serta baki dan keuntungan atau kerugian belum terealisasi daripada urus niaga antara syarikat-syarikat dalam Kumpulan disingkirkan. Dasar-dasar perakaunan anak-anak syarikat telah diubah di mana perlu bagi memastikan ketekalan dengan dasar-dasar perakaunan yang diterima pakai oleh Kumpulan.

Laba atau kerugian atas pelupusan sesebuah anak syarikat merupakan perbezaan antara perolehan pelupusan bersih dengan bahagian Kumpulan dalam aset bersih anak syarikat tersebut pada tarikh pelupusan, termasuk amaun terkumpul bagi sebarang perbezaan pertukaran yang berkaitan dengan anak syarikat berkenaan dan diiktiraf dalam Penyata Pendapatan yang Disatukan.

(ii) Urus niaga dengan kepentingan bukan mengawal

Urus niaga dengan kepentingan bukan mengawal yang tidak menyebabkan kehilangan dalam kawalan adalah diambil kira sebagai urus niaga ekuiti – iaitu sebagai urus niaga dengan pemilik Kumpulan. Bagi pembelian daripada kepentingan bukan mengawal, perbezaan antara sebarang pertimbangan dibayar dengan bahagian yang relevan daripada nilai dibawa bagi aset bersih milik anak syarikat yang diambil alih dicatatkan dalam ekuiti. Bagi pelupusan kepada kepentingan bukan mengawal, perbezaan antara sebarang perolehan yang diterima dengan bahagian yang relevan daripada kepentingan bukan mengawal juga diiktiraf dalam ekuiti.

(iii) Syarikat-syarikat Bersekutu

Syarikat-syarikat bersekutu adalah perbadanan, perkongsian atau entiti-entiti lain di mana Kumpulan mempunyai pengaruh penting, tetapi tidak mempunyai kawalan. Pengaruh penting ialah kuasa untuk menyertai proses penentuan dasar-dasar kewangan dan kendalian bagi syarikat-syarikat bersekutu tetapi tidak mempunyai kawalan terhadap dasar-dasar berkenaan.

Pelaburan dalam syarikat-syarikat bersekutu diambil kira dalam penyata kewangan yang disatukan dengan menggunakan kaedah perakaunan ekuiti dan pada permulaannya diiktiraf pada kos. Perakaunan ekuiti akan dihentikan apabila Kumpulan tidak lagi mempunyai pengaruh penting ke atas syarikat-syarikat bersekutu. Pelaburan Kumpulan dalam syarikat-syarikat bersekutu meliputi muhibah yang dikenal pasti pada pengambilalihan, selepas ditolak sebarang kerugian rosot nilai terkumpul.

Bahagian Kumpulan dalam keuntungan atau kerugian selepas pengambilalihan syarikat-syarikat bersekutunya diiktiraf dalam Penyata-penyata Pendapatan yang Disatukan, dan bahagian Kumpulan dalam pergerakan rizab selepas pengambilalihan diiktiraf dalam pendapatan keseluruhan lain. Pergerakan terkumpul selepas pengambilalihan diselaraskan terhadap amaun dibawa bagi pelaburan. Apabila bahagian Kumpulan dalam kerugian sesebuah syarikat bersekutu menyamai atau melebihi kepentingannya dalam syarikat bersekutu berkenaan, termasuk sebarang belum terima lain tidak bercagar, kepentingan Kumpulan dikurangkan kepada sifar dan pengiktirafan kerugian selanjutnya dihentikan kecuali apabila Kumpulan menanggung obligasi perundangan atau konstruktif atau membuat pembayaran bagi pihak syarikat bersekutu tersebut.



40

Penyata Kewangan



(b) Entiti-entiti Ekonomi dalam Kumpulan (sambungan)

(iii) Syarikat-syarikat Bersekutu (sambungan)

Kumpulan menentukan pada setiap tarikh pelaporan sama ada terdapat sebarang bukti yang berasas bahawa pelaburan dalam syarikat bersekutu tersebut mengalami rosot nilai. Dalam hal sedemikian, Kumpulan mengira amaun rosot nilai sebagai perbezaan antara amaun yang boleh diperoleh semula bagi syarikat bersekutu dan nilai dibawanya dan mengiktiraf amaun di sebelah ‘bahagian keuntungan/(kerugian) sebuah syarikat bersekutu’ dalam penyata pendapatan.

Keputusan kewangan syarikat-syarikat bersekutu diambil daripada penyata kewangan terkini syarikat-syarikat bersekutu berkenaan yang tidak diaudit, yang dibuat sehingga ke suatu tarikh yang tidak melebihi 3 bulan sebelum berakhirnya tahun kewangan Kumpulan.

Keuntungan belum terealisasi daripada urus niaga antara Kumpulan dengan syarikat-syarikat bersekutunya disingkirkan setakat kepentingan Kumpulan dalam syarikat-syarikat bersekutu tersebut; kerugian belum terealisasi juga disingkirkan melainkan urus niaga berkenaan menunjukkan bukti rosot nilai aset yang dipindahkan. Di mana perlu, dalam mengguna pakai kaedah ekuiti, pelarasan yang sesuai dibuat kepada penyata kewangan syarikat-syarikat bersekutu bagi memastikan ketekalan dengan dasar-dasar perakaunan Kumpulan.

Laba dan kerugian pencairan diiktiraf dalam Penyata Pendapatan yang Disatukan.

Apabila Kumpulan menambah pegangannya dalam pelaburan sedia ada dan pelaburan tersebut menjadi syarikat bersekutu untuk pertama kali, muhibah dikira pada setiap peringkat pengambilalihan. Kumpulan tidak menilai semula bahagian dalam aset bersih yang dimilikinya sebelum ini kepada nilai saksama. Sebarang rizab tersedia-untuk-dijual yang sedia ada dibalikkan dalam pendapatan keseluruhan lain, menyatakan semula pelaburan tersebut kepada kos. Bahagian keuntungan (selepas dividen) berserta bahagian apa-apa pergerakan ekuiti yang berkaitan dengan kepentingan yang dimiliki sebelum ini diambil kira dalam pendapatan keseluruhan lain.

Laba atau kerugian atas pelupusan sesebuah syarikat bersekutu merupakan perbezaan antara perolehan pelupusan bersih dengan bahagian Kumpulan dalam aset bersih syarikat bersekutu tersebut pada tarikh pelupusan, termasuk amaun terkumpul bagi sebarang perbezaan pertukaran yang berkaitan dengan syarikat bersekutu berkenaan yang sebelumnya diiktiraf dalam pendapatan keseluruhan lain, dan kini diiktiraf dalam Penyata Pendapatan yang Disatukan.

(iv) Perubahan dalam Kepentingan Pemilikan

Apabila Kumpulan tidak lagi mempunyai kawalan, kawalan bersama atau pengaruh penting, sebarang kepentingan tertahan dalam entiti diukur semula pada nilai saksamanya dengan perubahan dalam amaun dibawa diiktiraf dalam Penyata Pendapatan yang Disatukan. Nilai saksama ini adalah nilai saksamanya pada permulaan pengiktirafan sebagai aset kewangan selaras dengan MFRS 139. Apa-apa amaun yang sebelumnya diiktiraf dalam pendapatan keseluruhan lain berkenaan dengan entiti tersebut diambil kira seolah-olah Kumpulan telah melupuskan secara langsung aset atau liabiliti yang berkaitan.

(c) Pelaburan dalam Anak-anak Syarikat dan Syarikat-syarikat Bersekutu

Pelaburan dalam anak-anak syarikat dan syarikat-syarikat bersekutu dinyatakan pada kos tolak kerugian rosot nilai terkumpul dalam penyata kewangan berasingan Kumpulan dan Syarikat. Apabila wujudnya tanda rosot nilai, amaun dibawa bagi pelaburan berkenaan ditaksir dan diturunkan nilai serta merta kepada amaun boleh diperoleh semula (rujuk nota 2(g) Dasar-dasar Perakaunan yang Penting mengenai Rosot Nilai Aset Bukan Kewangan). Kerugian rosot nilai dicaj kepada Penyata Pendapatan.

Apabila pelaburan dalam anak-anak syarikat dan syarikat-syarikat bersekutu dilupuskan, perbezaan antara perolehan pelupusan bersih dan amaun dibawa pelaburan diiktiraf dalam Penyata Pendapatan.

(d) Hartanah, Loji dan Peralatan

Hartanah, loji dan peralatan dinyatakan pada kos tolak susut nilai dan kerugian rosot nilai terkumpul. Kos ini termasuk perbelanjaan yang berkait secara langsung untuk memperoleh aset-aset tersebut. Sesetengah tanah pegangan kekal dibawa pada nilai saksama, yang merupakan kos anggapannya selaras dengan pengecualian yang diperuntukkan oleh MFRS 1 “Penerimaan Pertama Kali Piawaian Pelaporan Kewangan Malaysia” pada 1 Januari 2011, iaitu pada tarikh peralihan kepada MFRS.

41


Penyata Kewangan


(d) Hartanah, Loji dan Peralatan (sambungan)

(i) Kos

Kos bagi rangkaian telekomunikasi meliputi perbelanjaan sehingga dan termasuk peti penyampaian terakhir sebelum premis pelanggan dan termasuk caj kontraktor, bahan-bahan, tenaga buruh langsung dan overhed yang berkaitan. Kos untuk hartanah, loji dan peralatan lain mengandungi kos pembeliannya dan sebarang kos sampingan berkaitan pemerolehan. Kos tersebut termasuk kos peleraian, pengalihan dan membaik pulih, yang mana obligasi tersebut ditanggung berikutan pemasangan aset berkenaan. Kos juga termasuk kos peminjaman yang berkait secara langsung disebabkan oleh pemerolehan, pembinaan atau pengeluaran aset yang layak (rujuk nota 2(q)(ii) Dasar-dasar Perakaunan yang Penting mengenai kos peminjaman).

Kos berikutnya diambil kira dalam amaun dibawa aset atau diiktiraf sebagai aset yang berasingan, dengan sewajarnya, hanya apabila terdapat kemungkinan bahawa manfaat ekonomi masa hadapan yang berkaitan dengan aset tersebut akan masuk ke dalam Kumpulan dan kos aset berkenaan boleh ditentukan dengan pasti. Amaun dibawa bagi bahagian aset yang diganti dinyahiktiraf. Kesemua kos pembaikan dan penyelenggaraan lain dicaj kepada Penyata Pendapatan dalam tempoh kos ditanggung.

(ii) Susut Nilai

Tanah pegangan kekal tidak disusut nilai kerana ia mempunyai hayat tidak terhad. Tanah pegangan pajak yang dikelaskan sebagai pajakan kewangan, dilunaskan dalam amaun ansuran sama rata sepanjang tempoh pemegangan pajakan yang berkenaan. Tanah pegangan pajakan jangka panjang mempunyai tempoh pajakan yang belum tamat selama 50 tahun dan ke atas. Hartanah, loji dan peralatan lain disusut nilai berasaskan kaedah garis lurus untuk menghapus kira kos aset hingga ke nilai sisa sepanjang anggaran hayat berguna, dalam tahun, seperti yang diringkaskan di bawah:

Rangkaian telekomunikasi 3 – 30Harta mudah alih dan peralatan 5 – 8Sistem sokongan komputer 3 – 8Bangunan 5 – 40

Modal kerja dalam pelaksanaan adalah dinyatakan pada kos dan tidak disusutnilaikan. Sebaik selesai, modal kerja dalam pelaksanaan dipindahkan kepada kategori hartanah, loji dan peralatan bergantung pada jenis aset. Modal kerja dalam pelaksanaan adalah termasuk peralatan servis, bahan-bahan dan alat ganti. Susut nilai ke atas hartanah, loji dan peralatan yang masih dalam pembinaan bermula apabila hartanah, loji dan peralatan sedia untuk digunakan. Susut nilai ke atas hartanah, loji dan peralatan tidak lagi diteruskan apabila pengiktirafan aset berkenaan dihentikan atau apabila aset berkenaan dikelaskan sebagai aset dipegang untuk dijual, yang mana lebih awal.

Nilai sisa dan hayat berguna aset disemak semula dan diselaraskan sewajarnya pada setiap tarikh pelaporan.

(iii) Rosot Nilai

Pada setiap tarikh pelaporan, Kumpulan membuat penilaian sama ada wujud sebarang tanda rosot nilai. Jika tanda sedemikian wujud, analisis dilakukan bagi menentukan sama ada nilai dibawa bagi aset berkenaan boleh diperoleh semula sepenuhnya. Penurunan nilai dibuat jika nilai dibawa melebihi amaun boleh diperoleh semula (rujuk nota 2(g) Dasar-dasar Perakaunan yang Penting mengenai Rosot Nilai Aset Bukan Kewangan).

(iv) Laba atau Kerugian atas Pelupusan

Laba atau kerugian atas pelupusan ditentukan dengan membandingkan perolehan dengan amaun dibawa bagi aset berkaitan dan diambil kira dalam pendapatan kendalian lain dalam Penyata Pendapatan.



42

Penyata Kewangan



(d) Hartanah, Loji dan Peralatan (sambungan)

(v) Urus Niaga Pertukaran Aset

Hartanah, loji dan peralatan berkemungkinan diperoleh melalui pertukaran dengan aset bukan monetari atau gabungan aset monetari dan bukan monetari dan diukur pada nilai saksama melainkan

• urus niaga pertukaran kurang kandungan komersil; atau• nilai saksama bagi aset yang diterima mahupun aset yang diserahkan tidak boleh ditentukan dengan pasti.

Aset yang diperoleh ditentukan nilainya dengan cara ini walaupun Kumpulan tidak boleh menyahiktiraf aset yang diserahkan dengan serta merta. Jika aset yang diperoleh itu tidak dapat ditentukan dengan pasti pada nilai saksamanya, kosnya ditentukan pada amaun dibawa bagi aset yang diserahkan.

(vi) Pembaikan dan Penyelenggaraan

Pembaikan dan penyelenggaraan dicaj kepada Penyata Pendapatan dalam tempoh ianya ditanggung. Kos pengubahsuaian utama diambil kira dalam amaun dibawa aset apabila terdapat kemungkinan bahawa manfaat ekonomi masa hadapan yang melebihi standard prestasi aset sedia ada, yang dinilai terdahulu, akan masuk ke dalam Kumpulan. Kos ini disusut nilai sepanjang baki tempoh hayat berguna aset yang berkenaan.

(e) Hartanah Pelaburan

Hartanah pelaburan, terutamanya meliputi tanah dan bangunan pejabat, dipegang untuk hasil sewaan jangka panjang atau untuk tambah nilai modal atau untuk kedua-duanya, dan harta tersebut tidak diduduki oleh Kumpulan atau Syarikat.

Hartanah pelaburan dibawa pada kos tolak susut nilai dan kerugian rosot nilai terkumpul. Hartanah pelaburan disusut nilai berasaskan kaedah garis lurus untuk menghapus kira kos hartanah pelaburan hingga ke nilai sisa sepanjang anggaran hayat berguna, dalam tahun, seperti yang diringkaskan di bawah:

Tanah pegangan pajak sepanjang tempoh pemegangan pajak masing-masingBangunan 40

Tanah pegangan kekal tidak disusut nilai kerana ia mempunyai jangka hayat tidak terhad.

Perbelanjaan berikutnya dipermodalkan kepada amaun dibawa aset berkenaan hanya apabila terdapat kemungkinan bahawa manfaat ekonomi pada masa hadapan yang berkaitan dengan perbelanjaan akan masuk ke dalam Kumpulan dan kos butiran itu boleh diukur dengan pasti. Kesemua kos pembaikan dan penyelenggaraan lain diambil kira sebagai belanja apabila ia ditanggung. Apabila sebahagian daripada harta pelaburan diganti, amaun dibawa bagi harta yang diganti itu akan dinyahiktiraf.

Apabila hartanah pelaburan dilupuskan, atau apabila penggunaannya dihentikan secara kekal dan dijangkakan tiada lagi manfaat ekonomi masa hadapan, maka ia akan dinyahiktiraf. Laba atau kerugian atas pelupusan ditentukan dengan membandingkan perolehan pelupusan bersih dengan amaun dibawa dan diambil kira dalam Penyata Pendapatan.

(f) Aset Tak Ketara

(i) Muhibah

Muhibah merupakan lebihan kos pengambilalihan anak-anak syarikat ke atas bahagian Kumpulan dalam nilai saksama aset bersih yang boleh dikenal pasti, termasuk liabiliti luar jangka anak-anak syarikat pada tarikh pengambilalihan. Muhibah daripada pengambilalihan yang berlaku pada atau selepas 1 Januari 2002 berhubung dengan sesebuah anak syarikat diambil kira dalam Penyata Kedudukan Kewangan yang Disatukan sebagai aset tak ketara. Muhibah daripada pengambilalihan yang berlaku sebelum 1 Januari 2002 dihapus kira daripada rizab dalam tahun pengambilalihan.

Sebagai sebahagian daripada peralihan kepada MFRS, Kumpulan memilih untuk tidak menyatakan semula kombinasi perniagaan yang berlaku sebelum tarikh peralihan kepada MFRS iaitu 1 Januari 2011. Muhibah yang wujud daripada pengambilalihan sebelum 1 Januari 2011 telah dibawa ke hadapan daripada rangka kerja Piawaian Pelaporan Kewangan yang sebelumnya pada tarikh peralihan.

43


Penyata Kewangan


(f) Aset Tak Ketara (sambungan)

(i) Muhibah (sambungan)

Muhibah dibawa pada kos tolak kerugian rosot nilai terkumpul. Muhibah diuji bagi menentukan rosot nilai, sekurang-kurangnya sekali setahun atau apabila berlaku peristiwa atau keadaan yang menunjukkan bahawa rosot nilai mungkin wujud. Rosot nilai muhibah dicaj kepada Penyata Pendapatan yang Disatukan apabila ia berlaku. Kerugian rosot nilai muhibah tidak boleh berbalik. Laba dan kerugian atas pelupusan sesebuah entiti termasuk amaun dibawa muhibah berkaitan entiti yang dilupuskan.

Muhibah diagihkan kepada unit-unit penjanaan tunai untuk tujuan ujian rosot nilai. Setiap unit penjanaan tunai atau sekumpulan unit penjanaan tunai merupakan tahap terendah dalam Kumpulan di mana muhibah dipantau bagi tujuan pengurusan dalaman dan dijangka akan memperoleh manfaat daripada sinergi gabungan.

(ii) Perisian

Kos-kos yang berkait secara langsung dengan produk perisian yang boleh dikenal pasti dan unik yang dikawal oleh Kumpulan, yang mungkin menjana faedah ekonomi yang melebihi kos lebih dari setahun, diiktiraf sebagai aset tak ketara. Pelunasan dikira menggunakan kaedah garis lurus pada kadar 20% setahun tertakluk kepada rosot nilai.

(iii) Hak-hak Program

Hak-hak program merangkumi hak-hak yang dibenarkan daripada pihak ketiga dengan tujuan utama untuk disiarkan dalam urusan biasa kitaran operasi. Hak-hak tersebut dinyatakan pada kos tolak pelunasan dan kerugian rosot nilai terkumpul (rujuk nota 2(g) Dasar-dasar Perakaunan yang Penting mengenai Rosot Nilai Aset Bukan Kewangan).

Kumpulan melunaskan hak-hak program menggunakan kaedah garis lurus mengikut tempoh lesen atau anggaran hayat berguna jika lebih pendek, dari tarikh transmisi yang pertama, untuk menyepadankan kos penggunaan dengan anggaran faedah yang akan diterima. Pelunasan diambil kira dalam Penyata Pendapatan.

(iv) Spektrum Telekomunikasi

Spektrum telekomunikasi yang diperoleh melalui kombinasi perniagaan diiktiraf pada nilai saksama pada tarikh pengambilalihan, dengan hayat berguna yang tidak terhad atas anggapan kos pembaharuan adalah kecil dan boleh diabaikan. Ianya tertakluk kepada kajian rosot nilai tahunan atau apabila peristiwa atau perubahan dalam keadaan memberi petunjuk bahawa rosot nilai mungkin telah berlaku.

(v) Asas Pelanggan

Asas pelanggan yang diperoleh melalui kombinasi perniagaan diiktiraf pada nilai saksama pada tarikh pengambilalihan. Ia dijangka mempunyai hayat berguna terhad dan dibawa pada kos tolak pelunasan terkumpul yang dikira mengikut kaedah garis lurus dalam tempoh hayat berguna yang telah dianggarkan selama tiga tahun. Pada prinsipnya, jangkaan hayat berguna mencerminkan pandangan Kumpulan terhadap purata hayat ekonomi bagi asas pelanggan, dinilai dengan merujuk kepada kadar peralihan pelanggan.

(g) Rosot Nilai Aset Bukan Kewangan

Aset yang mempunyai hayat berguna tidak terhad tidak tertakluk kepada pelunasan dan diuji bagi menentukan rosot nilai pada setiap tahun, atau apabila berlaku peristiwa atau keadaan yang menunjukkan bahawa rosot nilai mungkin wujud. Hartanah, loji dan peralatan serta aset bukan semasa yang lain, termasuk aset tak ketara dengan hayat berguna terhad, disemak semula bagi menentukan kerugian rosot nilai apabila peristiwa atau perubahan dalam keadaan menunjukkan bahawa amaun dibawa mungkin tidak boleh diperoleh semula. Kerugian rosot nilai diiktiraf apabila amaun dibawa bagi sesuatu aset melebihi amaun boleh diperoleh semula. Amaun boleh diperoleh semula adalah nilai yang lebih tinggi antara nilai saksama tolak kos jualan dan nilai guna bagi sesuatu aset. Untuk tujuan penaksiran rosot nilai, aset dikumpulkan pada tahap terendah di mana terdapat aliran tunai yang boleh dikenal pasti secara berasingan (unit penjanaan tunai). Aset selain daripada muhibah yang mengalami rosot nilai, disemak semula bagi menentukan sama ada kebalikan mungkin boleh dilakukan pada setiap tarikh pelaporan.

Kerugian rosot nilai dicaj kepada Penyata Pendapatan. Kerugian rosot nilai atas muhibah tidak boleh berbalik. Bagi aset-aset lain, sebarang pertambahan selanjutnya dalam amaun boleh diperoleh semula akan diiktiraf dalam Penyata Pendapatan.



44

Penyata Kewangan



(h) Aset-aset Kewangan

Aset-aset kewangan – pengelasan dan pengukuran

Dasar perakaunan yang diguna pakai mulai 1 Januari 2018

(i) Pengelasan

Bermula 1 Januari 2018, Kumpulan dan Syarikat mengelaskan aset kewangannya berdasarkan kategori pengukuran berikut:

• Yang diukur kemudian pada nilai saksama (sama ada melalui pendapatan keseluruhan lain (OCI) atau melalui keuntungan atau kerugian), dan

• Yang diukur pada kos yang dilunaskan

Kumpulan dan Syarikat mengelaskan semula pelaburan hutang apabila dan hanya apabila model perniagaannya untuk mengurus aset tersebut berubah.

(ii) Pengiktirafan dan penyahiktirafan

Pembelian dan penjualan aset kewangan secara tetap diiktiraf pada tarikh dagangan, tarikh di mana Kumpulan dan Syarikat komited untuk membeli atau menjual aset tersebut. Aset kewangan dinyahiktiraf apabila hak untuk menerima aliran tunai daripada aset kewangan telah tamat tempoh atau telah dipindahkan serta Kumpulan dan Syarikat telah memindahkan sebahagian besar risiko dan ganjaran pemilikan.

(iii) Pengukuran

Pada pengiktirafan awal, Kumpulan dan Syarikat mengukur aset kewangan pada nilai saksama ditambah, dalam hal aset kewangan tidak pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian (FVTPL), kos urus niaga yang secara langsung dikaitkan dengan pengambilalihan aset kewangan tersebut. Kos urus niaga aset kewangan yang dibawa pada FVTPL dicajkan ke dalam keuntungan atau kerugian

Aset-aset kewangan dengan derivatif terbenam dipertimbangkan secara keseluruhannya apabila menentukan sama ada aliran tunainya adalah Semata-mata Pembayaran Prinsipal dan Faedah (SPPI).

Instrumen hutang

Pengukuran instrumen hutang seterusnya bergantung kepada model perniagaan Kumpulan dan Syarikat dalam menguruskan aset dan ciri-ciri aliran tunai aset tersebut. Terdapat tiga kategori ukuran di mana Kumpulan dan Syarikat mengklasifikasikan instrumen hutangnya:

(a) Kos terlunas

Aset yang dipegang untuk pengumpulan aliran tunai kontraktual di mana aliran tunai tersebut mewakili SPPI diukur pada kos terlunas. Pendapatan faedah daripada aset kewangan ini termasuk dalam pendapatan lain menggunakan kaedah kadar faedah berkesan. Sebarang keuntungan atau kerugian yang timbul daripada penyahiktirafan diiktiraf secara langsung dalam keuntungan atau kerugian dan dibentangkan dalam keuntungan/(kerugian) lain bersama dengan laba dan kerugian pertukaran asing. Kerugian rosot nilai dibentangkan sebagai butiran berasingan dalam penyata pendapatan keseluruhan.

(b) FVOCI

Aset yang dipegang untuk pengumpulan aliran tunai berkontrak dan untuk menjual aset kewangan, di mana aliran tunai aset mewakili SPPI, diukur pada FVOCI. Pergerakan dalam amaun dibawa diambil melalui OCI, kecuali pengiktirafan laba atau kerugian rosot nilai, pendapatan faedah serta laba dan kerugian pertukaran asing yang diiktiraf dalam keuntungan atau kerugian. Apabila aset kewangan dinyahiktiraf, laba atau kerugian terkumpul sebelum ini diiktiraf dalam OCI dikelaskan semula daripada ekuiti kepada keuntungan atau kerugian dan diiktiraf dalam laba/(kerugian) lain. Pendapatan faedah daripada aset kewangan ini termasuk dalam pendapatan lain menggunakan kaedah kadar faedah yang berkesan. Laba dan kerugian pertukaran asing dibentangkan dalam laba/(kerugian) lain dan perbelanjaan rosot nilai dibentangkan sebagai butiran berasingan dalam penyata pendapatan atau kerugian.

45


Penyata Kewangan


(h) Aset-aset Kewangan (sambungan)

Aset-aset kewangan – pengelasan dan pengukuran (sambungan)

Dasar perakaunan yang diguna pakai mulai 1 Januari 2018 (sambungan)

(iii) Pengukuran (sambungan)

(c) FVTPL

Aset yang tidak memenuhi kriteria untuk kos terlunas atau FVOCI diukur pada FVTPL. Kumpulan dan Syarikat juga boleh menetapkan aset kewangan FVTPL secara tidak boleh dibatal jika perlakuan tersebut secara ketara mengurangkan atau menghapuskan ketidaksesuaian yang dicipta oleh aset dan liabiliti yang diukur pada asas yang berlainan. Perubahan nilai saksama diiktiraf dalam keuntungan atau kerugian dan dibentangkan bersih dalam laba/(kerugian) lain dalam tempoh di mana ia timbul.

Instrumen ekuiti

Kumpulan dan Syarikat seterusnya mengukur semua pelaburan ekuiti pada nilai saksama. Di mana pihak pengurusan Kumpulan dan Syarikat telah memilih untuk membentangkan laba dan kerugian nilai saksama ke atas pelaburan ekuiti di OCI, tidak akan ada pengelasan semula bagi laba dan kerugian nilai saksama kepada keuntungan atau kerugian berikutan penyahiktirafan pelaburan. Dividen daripada pelaburan sedemikian terus diiktiraf dalam laba atau kerugian sebagai pendapatan lain apabila wujudnya hak Kumpulan dan Syarikat untuk menerima pembayaran.

Perubahan dalam nilai saksama aset kewangan di FVTPL diiktiraf dalam laba/(kerugian) lain dalam penyata keuntungan atau kerugian yang berkenaan.

Dasar perakaunan yang digunakan sehingga 31 Disember 2017

Aset kewangan dikelaskan dalam kategori berikut: pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian, pinjaman dan belum terima dan sedia untuk dijual. Pihak pengurusan menentukan klasifikasi aset kewangannya pada pengiktirafan awal berdasarkan sifat aset tersebut dan tujuan asetnya diperolehi.

(i) Aset-aset Kewangan pada Nilai Saksama melalui Keuntungan atau Kerugian

Aset kewangan pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian adalah aset kewangan yang dipegang untuk didagangkan. Aset kewangan dikelaskan dalam kategori ini sekiranya ia diperoleh, dari segi prinsipnya, adalah bagi tujuan untuk dijual dalam jangka pendek. Derivatif juga dikategorikan sebagai dipegang untuk didagangkan melainkan ia ditetapkan sebagai lindung nilai. Aset dalam kategori ini dikelaskan sebagai aset semasa.

Sekuriti ekuiti disebut harga (dalam lingkungan aset semasa), yang ditentukan berdasarkan portfolio agregat, dikelaskan sebagai aset kewangan pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian. Aset kewangan dibawa pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian pada permulaannya diiktiraf pada nilai saksama, dan kos urus niaga dicaj kepada Penyata Pendapatan.

Perubahan dalam nilai saksama aset kewangan pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian diiktiraf dalam Penyata Pendapatan dalam tempoh di mana perubahan timbul.

(ii) Pinjaman dan Belum Terima

Pinjaman dan belum terima adalah aset kewangan bukan derivatif dengan pembayaran tetap atau boleh ditentukan, yang tidak disebut harga dalam pasaran yang aktif. Pinjaman dan belum terima ini termasuk dalam aset semasa, melainkan bagi kematangan melebihi 12 bulan selepas berakhirnya tempoh pelaporan. Pinjaman dan belum terima ini dikelaskan sebagai aset bukan semasa. Pinjaman dan belum terima Kumpulan terdiri daripada belum terima bukan semasa, belum terima perdagangan dan lain-lain serta tunai dan baki bank dalam Penyata Kedudukan Kewangan.

Pinjaman dan belum terima diukur pada nilai saksama termasuk kos urus niaga pada permulaan dan berikutnya, pada kos terlunas menggunakan kaedah faedah berkesan.



46

Penyata Kewangan



(h) Aset-aset Kewangan (sambungan)

Aset-aset kewangan – pengelasan dan pengukuran (sambungan)

Dasar perakaunan yang digunakan sehingga 31 Disember 2017 (sambungan)

(ii) Pinjaman dan Belum Terima (sambungan)

Apabila pinjaman dan belum terima mengalami rosot nilai, amaun dibawa aset berkenaan dikurangkan dan amaun kerugian diiktiraf dalam Penyata Pendapatan. Kerugian rosot nilai diukur sebagai perbezaan di antara amaun dibawa aset tersebut dan nilai kini bagi anggaran aliran tunai masa hadapan (tidak termasuk kerugian kredit pada masa hadapan yang belum ditanggung) terdiskaun pada kadar faedah berkesan asal aset berkenaan.

(iii) Aset Kewangan Tersedia-untuk-dijual

Aset kewangan tersedia-untuk-dijual adalah aset kewangan bukan derivatif yang sama ada ditetapkan dalam kategori ini atau tidak dikelaskan dalam mana-mana kategori lain. Ia termasuk dalam aset bukan semasa kecuali pelaburan tersebut matang atau pihak pengurusan berhasrat untuk melupuskannya dalam tempoh 12 bulan dari akhir tempoh pelaporan.

Sekuriti pendapatan tetap (dalam lingkungan aset semasa) dan pelaburan ekuiti bukan semasa tertentu dikelaskan sebagai pelaburan tersedia-untuk-dijual, manakala pinjaman pendidikan boleh ubah (dalam lingkungan aset bukan semasa) dikelaskan sebagai belum terima tersedia-untuk-dijual. Aset-aset ini pada awalnya diukur pada nilai saksama termasuk kos urus niaga dan berikutnya, pada nilai saksama.

Perubahan dalam nilai saksama pelaburan tersedia-untuk-dijual diiktiraf dalam pendapatan keseluruhan lain. Sementara itu, perubahan dalam nilai saksama belum terima tersedia-untuk-dijual dikelaskan sebagai aset bukan semasa boleh dianalisis melalui perubahan yang timbul daripada penukaran belum terima kepada biasiswa dan perubahan nilai saksama lain. Perubahan berikutan daripada penukaran tersebut diiktiraf dalam Penyata Pendapatan, manakala perubahan dalam nilai saksama lain diiktiraf dalam pendapatan keseluruhan lain. Faedah bagi belum terima tersedia-untuk-dijual yang dikira menggunakan kaedah faedah berkesan diiktiraf dalam Penyata Pendapatan.

Apabila aset kewangan tersedia-untuk-dijual telah dijual, pelarasan nilai saksama terkumpul yang diiktiraf dalam pendapatan keseluruhanlain dikelaskan semula dalam Penyata Pendapatan.

(iv) Nyahiktiraf

Aset kewangan dinyahiktiraf apabila hak untuk menerima aliran tunai daripada pelaburan tersebut tamat atau dipindahkan dan Kumpulantelah memindahkan kebanyakkan risiko dan manfaat pemilikan.

Belum terima yang difaktor keluar kepada bank dan institusi kewangan lain dengan bantuan Kumpulan tidak dinyahiktiraf sehingga tempoh bantuan tersebut tamat dan risiko dan manfaat belum terima tersebut telah dipindahkan sepenuhnya. Tunai sepadan yang diterima daripada institusi kewangan dicatatkan sebagai peminjaman.

(v) Mengimbangi Instrumen Kewangan

Aset dan liabiliti kewangan diimbangi dan amaun bersih dibentangkan dalam Penyata Kedudukan Kewangan apabila terdapatnya hak yangboleh dikuatkuasakan secara sah untuk mengimbangi amaun yang diktiraf dan terdapatnya hasrat untuk menyelesaikan pada asas bersih, atau merealisasikan aset dan menyelesaikan liabiliti secara serentak.

47


Penyata Kewangan


(i) Rosot nilai Aset Kewangan

Dasar perakaunan pada atau selepas 1 Januari 2018

(a) Pengukuran kemudian – Rosot nilai

Rosot nilai bagi instrumen hutang dan kontrak jaminan kewangan

Dengan berpandangan ke hadapan, Kumpulan menaksir kerugian kredit yang dijangkakan (ECL) yang berkaitan dengan instrumen hutangnya yang dibawa pada kos terlunas dan pada FVOCI serta kontrak jaminan kewangan yang dikeluarkan. Kaedah rosot nilai yang diguna pakai bergantung kepada sama ada terdapat peningkatan risiko kredit yang ketara.

Kumpulan mempunyai empat jenis instrumen kewangan yang tertakluk kepada model ECL:

• Belum terima perdagangan

• Pinjaman kepada anak-anak syarikat

• Aset kontrak

• Kontrak jaminan kewangan

Walaupun tunai dan setara tunai juga tertakluk kepada keperluan rosot nilai MFRS 9, kerugian rosot nilai yang dikenalpasti adalah tidak material.

ECL mewakili anggaran kebarangkalian-kebarangkalian perbezaan antara nilai semasa aliran tunai mengikut kontrak dan nilai semasa aliran tunai yang dijangka Kumpulan untuk diterima sepanjang baki hayat instrumen kewangan. Bagi kontrak jaminan kewangan, ECL merupakan perbezaan di antara pembayaran yang dijangkakan untuk membayar balik pemegang instrumen hutang terjamin ditolak jumlah yang dijangkakan akan diterima oleh Kumpulan dan Syarikat daripada pemegang, penghutang atau mana-mana pihak lain.

Pengukuran ECL menampilkan:

• jumlah yang tidak berat sebelah dan wajaran kebarangkalian yang ditentukan dengan menilai pelbagai kemungkinan keputusan;

• nilai masa wang; dan

• maklumat yang berpatutan dan boleh disokong yang tersedia tanpa kos atau usaha yang tidak wajar pada tarikh pelaporan mengenai peristiwa masa lalu, keadaan semasa dan ramalan keadaan ekonomi masa hadapan.

(i) Pendekatan 3-peringkat untuk belum terima lain dan kontrak jaminan kewangan yang dikeluarkan

Pada setiap tarikh laporan, Kumpulan mengukur ECL melalui elaun kerugian pada jumlah yang bersamaan dengan ECL 12 bulan jika risiko kredit ke atas instrumen kewangan atau sekumpulan instrumen kewangan tidak meningkat dengan ketara sejak pengiktirafan awal. Bagi kesemua instrumen kewangan lain, elaun kerugian pada jumlah yang bersamaan dengan ECL sepanjang hayat diperlukan. Nota 4(a)(ii)(c)(ii) menggariskan butiran pengukuran ECL.

(ii) Pendekatan dipermudahkan untuk belum terima perdagangan, aset kontrak dan pajakan belum terima

Kumpulan menggunakan pendekatan MFRS 9 yang dipermudah untuk mengukur ECL yang menggunakan ECL sepanjang hayat untuk semua belum terima perdagangan dan aset kontrak. Nota 4(a)(ii)(c)(i) menggariskan butiran pengukuran ECL.



48

Penyata Kewangan



(i) Rosot nilai Aset Kewangan (sambungan)

Dasar perakaunan pada atau selepas 1 Januari 2018 (sambungan)

(a) Pengukuran kemudian – Rosot nilai (sambungan)

(ii) Pendekatan dipermudahkan untuk belum terima perdagangan, aset kontrak dan pajakan belum terima (sambungan)

Peningkatan risiko kredit yang ketara

Kumpulan mempertimbangkan kebarangkalian mungkir pada permulaan pengiktirafan aset dan sama ada terdapat peningkatan ketara dalam risiko kredit secara berterusan sepanjang setiap tempoh pelaporan. Untuk menilai sama ada terdapat peningkatan risiko kredit yang ketara, Kumpulan membandingkan risiko kemungkiran yang berlaku ke atas aset pada tarikh pelaporan dengan risiko kemungkiran pada tarikh pengiktirafan awal. Ia mengambil kira maklumat berpandangan ke hadapan yang munasabah dan boleh disokong.

Petunjuk-petunjuk berikut telah diterapkan:

• penarafan kredit dalaman

• penarafan kredit luaran (sejauh mana tersedia)

• perubahan buruk yang sebenar atau yang dijangkakan dalam keadaan perniagaan, kewangan atau ekonomi yang dijangka menyebabkan perubahan ketara kepada kemampuan penghutang untuk memenuhi kewajibannya

• perubahan sebenar atau jangkaan ketara dalam keputusan operasi penghutang

• peningkatan ketara dalam risiko kredit ke atas instrumen kewangan lain bagi penghutang yang sama

• perubahan ketara dalam nilai cagaran yang menyokong obligasi atau kualiti jaminan pihak ketiga atau penambahbaikan kredit

• perubahan ketara dalam prestasi dan kelakuan penghutang yang dijangkakan, termasuk perubahan dalam status pembayaran penghutang dalam kumpulan dan perubahan dalam keputusan operasi penghutang.

Maklumat makroekonomi (seperti kadar faedah pasaran atau kadar pertumbuhan) dimasukkan sebagai sebahagian daripada model penarafan dalaman.

Tanpa mengira analisis di atas, kenaikan risiko kredit akan dianggap ketara jika penghutang melampaui tempoh melebihi 30 hari dalam membuat pembayaran kontraktual.

Definisi aset kewangan yang mungkir dan terjejas kredit

Sejajar dengan takrifan kredit terjejas, Kumpulan menakrifkan sesuatu instrumen kewangan sebagai dimungkiri, apabila memenuhi satu atau lebih kriteria berikut:

Kriteria kuantitatif:

Kumpulan menakrifkan instrumen kewangan sebagai dimungkiri, apabila rakan niaga gagal membuat pembayaran berkontrak untuk baki belum terima perdagangan dan belum terima bukan perdagangan masing-masing dalam tempoh 90 dan 365 hari daripada tiba masanya.

49


Penyata Kewangan



Dasar perakaunan pada atau selepas 1 Januari 2018 (sambungan)

(a) Pengukuran kemudian – Rosot nilai (sambungan)

Definisi aset kewangan yang mungkir dan terjejas kredit (sambungan)

Kriteria kualitatif:

Penghutang memenuhi kriteria berkemungkinan besar tidak membayar, yang menunjukkan penghutang berada dalam kesulitan kewangan yang ketara. Kumpulan mempertimbangkan perkara berikut:

• penghutang melanggar perjanjian kewangan

• konsesi telah dibuat oleh pemberi pinjaman yang berkaitan dengan kesulitan kewangan penghutang

• adanya kemungkinan besar bahawa penghutang akan muflis atau menjalani penyusunan semula kewangan

• penghutang tidak solven.

Instrumen kewangan yang mengalami kredit terjejas dinilai secara berindividu.

Pengumpulan instrumen untuk ECL yang diukur secara kolektif

(i) Penilaian kolektif

Untuk mengukur ECL, belum terima perdagangan dan aset kontrak yang timbul daripada kluster perniagaan unifi, TM ONE dan TM GLOBAL telah dikelompokkan berdasarkan ciri profil risiko kredit bersama dan profil jumlah hari yang melampaui tempoh. Aset kontrak berkaitan perkhidmatan yang belum dibilkan dan mempunyai ciri-ciri risiko yang sama dengan belum terima perdagangan untuk jenis kontrak yang sama. Oleh yang demikian, Kumpulan dan Syarikat telah membuat kesimpulan bahawa jangkaan kadar kerugian bagi belum terima perdagangan adalah anggaran yang munasabah mengenai kadar kerugian bagi aset kontrak.

(ii) Penilaian individu

Belum terima perdagangan dan aset kontrak yang dimungkir atau kredit terjejas dinilai secara individu.

Pinjaman kepada anak-anak syarikat dalam penyata kewangan berasingan Syarikat dinilai secara individu bagi pengukuran ECL, oleh kerana maklumat risiko kredit diperoleh dan dipantau berdasarkan setiap pinjaman kepada anak syarikat.

Hapus kira

(i) Belum terima perdagangan dan aset kontrak

Belum terima perdagangan dan aset kontrak dihapus kira apabila tiada jangkaan pemulihan yang munasabah. Petunjuk bahawa tidak ada jangkaan pemulihan yang munasabah termasuk, antara lain, kegagalan penghutang untuk terlibat dalam pelan pembayaran balik dengan Kumpulan, dan kegagalan membuat pembayaran kontrak untuk jangka waktu yang lebih besar dari jumlah hari yang tempoh dilampaui.

Kerugian rosot nilai atas belum terima perdagangan dan aset kontrak dibentangkan sebagai kerugian rosot nilai bersih dalam keuntungan kendalian. Pemulihan selanjutnya bagi jumlah yang telah dihapus kira sebelum ini dikreditkan terhadap butiran yang sama.

(ii) Belum terima yang lain

Kumpulan menghapus kira aset kewangan, secara keseluruhan atau sebahagian, apabila ia telah menghabiskan semua usaha pemulihan praktikal dan telah membuat kesimpulan bahawa tidak ada jangkaan pemulihan yang munasabah. Penilaian terhadap tiada jangkaan pemulihan yang munasabah adalah berdasarkan ketiadaan sumber pendapatan penghutang untuk aset untuk menjana aliran tunai masa hadapan yang mencukupi untuk membayar balik jumlah tersebut. Kumpulan boleh menghapus kira aset kewangan yang masih lagi di bawah aktiviti penguatkuasaan. Perolehan selanjutnya daripada jumlah yang dihapus kira sebelum ini akan mengakibatkan laba rosot nilai.



50

Penyata Kewangan




Dasar perakaunan yang diguna pakai sehingga 31 Disember 2017

(i) Aset yang Dibawa pada Kos Terlunas

Kumpulan menilai pada akhir setiap tempoh pelaporan sama ada terdapat bukti objektif bahawa aset kewangan atau sekumpulan aset kewangan telah rosot nilai. Satu aset kewangan atau sekumpulan aset kewangan telah terkurang nilai dan kerugian rosot nilai ditanggung sekiranya terdapat bukti objektif terdapatnya rosot nilai disebabkan satu atau lebih peristiwa yang berlaku selepas permulaan pengiktirafan aset tersebut (satu ‘peristiwa kerugian’) dan bahawa peristiwa (atau peristiwa-peristiwa) kerugian itu memberi kesan ke atas anggaran aliran tunai masa hadapan bagi aset kewangan atau kumpulan aset kewangan yang boleh dianggarkan dengan tepat.

Kriteria yang digunakan oleh Kumpulan untuk menentukan terdapatnya bukti objektif mengenai kerugian rosot nilai termasuklah:

• kesukaran yang ketara dari segi kewangan di pihak pelanggan atau penanggung obligasi;

• pelanggaran kontrak, seperti keingkaran atau delinkuen dalam pembayaran faedah atau pembayaran pokok;

• kemungkinan pelanggan akan mengalami kemuflisan atau penyusunan semula kewangannya;

• data yang boleh dipantau menunjukkan bahawa terdapat pengurangan yang ketara dalam anggaran aliran tunai masa hadapan daripada portfolio aset kewangan sejak permulaan pengiktiran aset-aset berkenaan, walaupun pengurangan itu belum dapat dikenal pasti dengan aset kewangan individu dalam portfolio tersebut, termasuk:

– perubahan buruk dalam status pembayaran pelanggan-pelanggan dalam portfolio; dan

– keadaan ekonomi negara atau tempatan yang berhubung kait dengan kemungkiran pada aset dalam portfolio.

Amaun kerugian diukur sebagai perbezaan di antara amaun dibawa aset tersebut dan nilai kini anggaran aliran tunai masa hadapan (tidak termasuk kerugian kredit masa hadapan yang belum ditanggung) terdiskaun pada kadar faedah berkesan asal aset kewangan. Amaun dibawa aset tersebut dikurangkan dan amaun kerugian diiktiraf dalam Penyata Pendapatan. Jika satu pinjaman mempunyai kadar faedah boleh ubah, kadar diskaun bagi pengukuran apa-apa kerugian rosot nilai adalah kadar faedah berkesan semasa yang ditetapkan di bawah kontrak. Sebagai langkah segera, Kumpulan boleh mengukur rosot nilai berasaskan nilai saksama sesuatu instrumen menggunakan nilai pasaran yang boleh dipantau.

Jika, dalam tempoh berikutnya, amaun kerugian rosot nilai berkurangan dan pengurangan tersebut boleh dikaitkan secara objektif kepada suatu peristiwa yang berlaku selepas rosot nilai diiktiraf (seperti peningkatan dalam penarafan kredit penghutang), kebalikan bagi kerugian rosot nilai yang diiktiraf sebelumnya akan diiktiraf dalam Penyata Pendapatan.

(ii) Aset yang Dikelaskan sebagai Tersedia-untuk-dijual

Dalam perkara sekuriti ekuiti dan pendapatan tetap yang dikelaskan sebagai tersedia-untuk-dijual, selain kriteria bagi ‘aset yang dibawapada kos terlunas’ di atas, kriteria berikut juga dipertimbangkan sebagai petanda-petanda rosot nilai:

• kesukaran yang ketara dari segi kewangan bagi pihak pengeluar atau penanggung obligasi;

• ketiadaan pasaran yang aktif bagi aset kewangan tersebut disebabkan kesukaran kewangan; atau

• pengurangan yang ketara dan berpanjangan dalam nilai saksama aset kewangan di bawah kos yang dianggap sebagai petanda bahawa aset telah terkurang nilai.

Sekiranya terdapat bukti-bukti seumpama itu, kerugian terkumpul, diukur sebagai perbezaan di antara kos pemerolehan dan nilai saksama semasa, tolak apa-apa kerugian rosot nilai yang sebelumnya diiktiraf di dalam Penyata Pendapatan, dibalikkan daripada ekuiti dan diiktiraf dalam Penyata Pendapatan. Jika, dalam tempoh masa berikutnya, nilai saksama satu instrumen hutang meningkat dan kenaikan tersebut boleh dikaitkan secara objektif kepada peristiwa yang berlaku selepas kerugian rosot nilai itu diiktiraf di dalam Penyata Pendapatan, kerugian rosot nilai itu dibalikkan menerusi Penyata Pendapatan. Kerugian rosot nilai diiktiraf dalam Penyata Pendapatan atas instrumen ekuiti yang dikelaskan sebagai tersedia-untuk-dijual dibalikkan menerusi pendapatan keseluruhan lain dan bukannya menerusi Penyata Pendapatan.

51


Penyata Kewangan


(j) Instrumen Kewangan Derivatif dan Aktiviti Lindung Nilai

Instrumen kewangan derivatif diiktiraf dan diukur pada nilai saksama pada tarikh kontrak derivatif dimeterai dan kemudiannya diukur semula pada nilai saksama dengan perubahan-perubahan dalam nilai saksama diiktiraf dalam Penyata Pendapatan pada setiap tarikh pelaporan. Kaedah untuk mengiktiraf laba atau kerugian bergantung kepada sama ada derivatif tersebut ditetapkan sebagai instrumen lindung nilai, dan jika demikian, sifat butiran yang dilindung nilai. Kumpulan menetapkan derivatif-derivatif tertentu sebagai lindung nilai bagi nilai saksama aset atau liabiliti yang diiktiraf (lindung nilai saksama) atau lindung nilai bagi risiko tertentu yang berkaitan dengan aset atau liabiliti yang diiktiraf (lindung nilai aliran tunai).

Kumpulan mendokumenkan semasa permulaan urus niaga perkaitan di antara instrumen lindung nilai dan butiran yang dilindung nilai, serta matlamat dan strategi pengurusan risikonya bagi pelbagai urus niaga lindung nilai yang diambil. Kumpulan juga mendokumenkan taksirannya, semasa permulaan lindung nilai dan pada dasar berterusan, sama ada derivatif yang digunakan dalam urus niaga lindung nilai adalah amat berkesan bagi mengimbangi perubahan-perubahan dalam nilai saksama atau aliran tunai butiran yang dilindung nilai.

Nilai saksama penuh derivatif lindung nilai dikelaskan sebagai aset atau liabiliti bukan semasa apabila tempoh matang butiran yang dilindung nilai adalah lebih dari 12 bulan, dan sebagai aset dan liabiliti semasa apabila tempoh matang butiran yang dilindung nilai adalah kurang dari 12 bulan. Derivatif perdagangan dikelaskan sebagai aset atau liabiliti semasa.

Lindung nilai saksama

Perubahan dalam nilai saksama derivatif yang ditetapkan dan layak sebagai lindung nilai saksama dicatatkan dalam Penyata Pendapatan, beserta apa-apa perubahan dalam nilai saksama aset atau liabiliti yang dilindung nilai, yang berpunca daripada risiko yang dilindung. Kumpulan mengguna pakai perakaunan lindung nilai saksama bagi melindung nilai risiko faedah tetap ke atas peminjaman. Laba atau kerugian berkaitan dengan bahagian berkesan swap kadar faedah melindung nilai peminjaman kadar tetap diiktiraf dalam Penyata Pendapatan dalam ‘kos pembiayaan’. Laba atau kerugian berkaitan dengan bahagian tidak berkesan diiktiraf dalam Penyata Pendapatan dalam ‘laba atau kerugian lain – bersih’. Perubahan-perubahan dalam nilai saksama peminjaman kadar tetap yang dilindung nilai yang berkaitan dengan risiko kadar faedah diiktiraf dalam Penyata Pendapatan dalam ‘kos pembiayaan’.

Sekiranya lindung nilai tidak lagi memenuhi kriteria bagi perakaunan lindung nilai tersebut, pelarasan terhadap amaun dibawa butiran yangdilindung nilai yang mana kaedah faedah berkesan digunakan akan dilunaskan dalam Penyata Pendapatan sepanjang tempoh kematangan.

Lindung nilai aliran tunai

Bahagian perubahan yang berkesan dalam nilai saksama derivatif yang ditetapkan dan layak sebagai lindung nilai aliran tunai diiktiraf dalam pendapatan keseluruhan lain. Laba atau kerugian berkaitan dengan bahagian yang tidak berkesan diiktiraf serta-merta dalam Penyata Pendapatan dalam ‘laba atau kerugian lain – bersih’. Di mana Kumpulan dan Syarikat mengecualikan tebaran asas mata wang asing daripada penentuan derivatif yang digunakan sebagai instrumen lindung nilai, perubahan dalam tebaran asas mata wang asing bagi instrumen lindung nilai diiktiraf dalam pendapatan keseluruhan lain dan terkumpul dalam kos rizab lindung nilai dalam ekuiti. Kumpulan dan Syarikat menetapkan penggunaan kos berhubung dengan tebaran asas mata wang asing pada dasar lindung nilai.

Amaun-amaun terkumpul dalam ekuiti dikelaskan semula kepada Penyata Pendapatan dalam tempoh apabila butiran lindung nilai menjejaskan Penyata Pendapatan. Laba atau kerugian berkaitan dengan bahagian berkesan swap kadar faedah mata wang bersilang melindung nilai peminjaman kadar tetap diiktiraf dalam Penyata Kewangan dalam ‘kos pembiayaan’.

Apabila instrumen lindung nilai matang, atau apabila lindung nilai tidak lagi dapat memenuhi kriteria perakaunan lindung nilai, apa-apa laba atau kerugian terkumpul dalam ekuiti pada waktu itu kekal dalam ekuiti dan diiktiraf apabila butiran yang dilindung nilai akhirnya diiktiraf dalam Penyata Pendapatan.

(k) Derivatif Tersirat

Derivatif tersirat di dalam instrumen atau kontrak kewangan lain diambil kira sebagai derivatif berasingan dan direkodkan pada nilai saksama sekiranya ciri-ciri ekonomi dan risikonya tidak berkait rapat dengan kontrak utama, dan kontrak utama tersebut adalah tidak dipegang untuk urus niaga dengan sendirinya atau ditetapkan pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian. Derivatif tersirat yang diasingkan daripada kontrak utama adalah dibawa pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian, dengan perubahan dalam nilai saksama tersebut diiktiraf di dalam Penyata Pendapatan.



52

Penyata Kewangan



(l) Inventori

Inventori dinyatakan pada nilai yang lebih rendah antara kos dan nilai boleh realis bersih.

Kos ditentukan berdasarkan kaedah purata wajaran dan meliputi semua kos pembelian dan kos-kos lain yang ditanggung bagi membawa inventori ke lokasi yang terkini. Kos barangan siap dan kerja dalam pelaksanaan meliputi kos reka bentuk, bahan mentah, tenaga buruh langsung, kos langsung yang lain dan overhed pengeluaran yang berkaitan (berdasarkan kapasiti operasi biasa). Ia tidak termasuk kos peminjaman.

Nilai boleh realis bersih merupakan anggaran harga jualan dalam urusan biasa perniagaan, tolak semua anggaran kos sehingga siap dan perbelanjaan jualan boleh ubah yang berkaitan. Untuk mendapatkan nilai boleh realis bersih, peruntukan sewajarnya dibuat bagi semua inventori usang dan kurang laris.

(m) Aset Bukan Semasa Dipegang untuk Dijual

Aset bukan semasa dikelaskan sebagai dipegang untuk dijual apabila amaun dibawa aset tersebut perlu diperoleh semula terutamanya melalui urus niaga jualan dan jualan dianggap kemungkinan besar berlaku. Ia dinyatakan pada nilai yang lebih rendah antara amaun dibawa dan nilai saksama tolak kos jualan. Sebarang penurunan nilai aset kepada nilai saksama tolak kos jualan diiktiraf sebagai kerugian rosot nilai dan dicaj kepada Penyata Pendapatan.

(n) Kos Pemerolehan Pelanggan

Dasar perakaunan yang terpakai sehingga 31 Disember 2017

Kos pemerolehan pelanggan ditanggung sewaktu mengaktifkan pelanggan-pelanggan baru berikutan suatu kontrak. Kos pemerolehan pelanggan akan dipermodalkan dan dilunaskan dalam tempoh kontrak berkenaan. Sekiranya seseorang pelanggan menamatkan perkhidmatan dalam tempoh kontrak, apa-apa kos pemerolehan yang belum dilunaskan akan dihapus kira dalam Penyata Pendapatan dengan serta-merta.

Untuk dasar perakaunan yang terpakai sehingga pada dan selepas 1 Januari 2018, rujuk nota 2(x)(i).

(o) Tunai dan Kesamaan Tunai

Untuk tujuan Penyata Aliran Tunai, tunai dan kesamaan tunai merangkumi tunai dalam tangan, deposit panggilan di bank, pelaburan-pelaburan jangka pendek lain yang berkecairan tinggi dengan tempoh matang asal 3 bulan atau kurang. Deposit dipegang sebagai sekuriti sandaran untuk pinjaman bertempoh yang diberikan, tidak diambil kira sebagai tunai dan kesamaan tunai.

(p) Modal Saham

(i) Pengelasan

Saham biasa dan saham keutamaan tak boleh tebus dengan hak dividen yang ditentukan mengikut budi bicara dikelaskan sebagai ekuiti. Saham-saham lain dikelaskan sebagai ekuiti dan/atau liabiliti mengikut kandungan maksud instrumen tertentu.

Pengagihan kepada pemegang-pemegang sesuatu instrumen kewangan yang dikelaskan sebagai instrumen ekuiti didebitkan secara langsung kepada ekuiti.

(ii) Kos Terbitan Saham

Pertambahan kos yang berkaitan secara langsung dengan penerbitan saham atau opsyen baru ditolak daripada ekuiti.

(iii) Dividen kepada Pemegang Saham Syarikat

Dividen ke atas saham keutamaan boleh tebus diiktiraf sebagai liabiliti dan dinyatakan berasaskan akruan. Dividen-dividen lain diiktiraf sebagai liabiliti dalam tempoh ianya diisytiharkan.

Dividend in specie yang diagihkan kepada pemegang-pemegang saham Syarikat direkodkan pada nilai dibawa aset bersih yang diagihkan. Pengagihan ini direkodkan sebagai pergerakan dalam ekuiti.

53


Penyata Kewangan


(q) Liabiliti Kewangan

Belum bayar perdagangan dan lain-lain, deposit pelanggan dan peminjaman dikelaskan sebagai liabiliti kewangan lain. Kesemuanya diiktiraf pada permulaannya pada nilai saksama dan kemudiannya diukur pada kos terlunas menggunakan kaedah faedah berkesan.

(i) Belum Bayar Perdagangan

Belum bayar perdagangan adalah obligasi untuk membayar barangan dan perkhidmatan yang diperoleh daripada pembekal-pembekal dalam urusan biasa perniagaan. Akaun belum berbayar dikelaskan sebagai liabiliti semasa sekiranya pembayaran perlu dibuat dalam tempoh setahun atau kurang dari setahun (atau dalam kitaran pengendalian biasa perniagaan jika lebih lama). Sebaliknya, ia akan dibentangkan sebagai liabiliti bukan semasa.

(ii) Bon, Nota, Debentur dan Peminjaman

Peminjaman diiktiraf pada permulaannya pada nilai saksama, selepas ditolak kos urus niaga yang ditanggung. Peminjaman kemudiannya dibawa pada kos yang terlunas; apa-apa perbezaan di antara amaun diiktiraf pada permulaan dan nilai penebusan diiktiraf dalam Penyata Pendapatan dalam tempoh peminjaman menggunakan kaedah faedah berkesan, melainkan bagi kos peminjaman yang ditanggung bagi pembinaan apa-apa aset yang layak.

Faedah, dividen, laba dan kerugian berkaitan dengan instrumen kewangan, atau sebahagian daripada komponen yang dikelaskan sebagai liabiliti, dilaporkan dalam kos pembiayaan dalam Penyata Pendapatan. Laba atau kerugian pertukaran asing yang timbul daripada terjemahan peminjaman dalam mata wang asing, dilaporkan dalam ‘kos pembiayaan’ dalam Penyata Pendapatan.

Peminjaman dikelaskan sebagai liabiliti semasa melainkan Kumpulan mempunyai hak tanpa syarat untuk menunda penyelesaian liabiliti tersebut untuk sekurang-kurangnya 12 bulan selepas tarikh pelaporan.

Kos peminjaman yang ditanggung berhubung dengan pembiayaan pembinaan dan pemasangan hartanah, loji dan peralatan dipermodalkan sehingga hartanah, loji dan peralatan berkenaan sedia untuk digunakan. Semua kos peminjaman lain dicaj kepada Penyata Pendapatan.

Fi yang dibayar bagi penyediaan kemudahan pinjaman diiktiraf sebagai kos urus niaga pinjaman berkenaan setakat mana terdapatnya kemungkinan bahawa sesetengah atau semua kemudahan akan dikeluarkan. Dalam hal ini, fi tersebut ditunda sehingga pengeluaran itu dibuat. Setakat mana tiada terdapatnya bukti bahawa terdapat kemungkinan bahawa sesetengah atau semua kemudahan akan dikeluarkan, fi tersebut akan dipermodalkan sebagai bayaran pendahuluan bagi perkhidmatan mudah cair dan dilunaskan sepanjang tempoh kemudahan berkenaan yang mana ia mempunyai perkaitan.

(iii) Liabiliti Opsyen Jual Ke atas Saham yang Dipegang oleh Kepentingan Bukan Mengawal

Sebuah kontrak yang mengandungi obligasi yang memerlukan Kumpulan memberi tunai atau aset kewangan lain sebagai pertukaran untuk mendapat saham ekuitinya sendiri (atau saham ekuiti anak syarikatnya) adalah satu liabiliti kewangan. Liabiliti ini direkod tanpa mengira sama ada kontrak tersebut memenuhi definisi instrumen ekuiti. Liabiliti kewangan itu diiktiraf mengikut nilai kini amaun penebusan opsyen tersebut, apabila ia dilaksanakan.

Liabiliti penebusan awal diiktiraf sebagai Rizab Lain dalam ekuiti sebagai satu pengurangan ekuiti Kumpulan sekiranya risiko dan ganjaran pemilikan kekal bersama kepentingan bukan mengawal atau satu pengurangan ekuiti kepentingan bukan mengawal jika risiko dan ganjaran pemilikan dipindah kepada Kumpulan. Seterusnya, opsyen jual dinilai semula pada nilai saksama akibat daripada perubahan dalam liabiliti yang dijangkakan di mana sebarang laba atau kerugian diiktiraf dalam Penyata Pendapatan. Jika opsyen itu tamat tempoh tanpa dilaksanakan, liabiliti opsyen jual akan dinyahiktiraf dengan pelarasan yang sepadan kepada ekuiti.



54

Penyata Kewangan



(r) Pajakan

(i) Pajakan Kewangan

Pajakan aset di mana Kumpulan menanggung sebahagian besar daripada kesemua risiko dan manfaat pemilikan, dikelaskan sebagai pajakan kewangan.

Pajakan kewangan dipermodalkan pada permulaan pajakan, pada nilai yang lebih rendah antara nilai kini bagi bayaran pajakan minimum dan nilai saksama bagi aset yang dipajak. Obligasi pembayaran sewa yang sepadan, selepas ditolak caj pembiayaan, dimasukkan dalam peminjaman.

Setiap bayaran pajakan adalah diuntukkan antara pengurangan liabiliti dan caj pembiayaan agar memperoleh kadar faedah yang malar dan berkala ke atas baki liabiliti. Caj pembiayaan diiktiraf dalam Penyata Pendapatan.

Aset yang diperoleh di bawah pajakan kewangan, disusut nilai sepanjang tempoh yang lebih pendek antara anggaran hayat berguna atau mengikut terma-terma pajakan.

(ii) Pajakan Kendalian

Pajakan aset di mana sebahagian besar daripada risiko dan manfaat pemilikan dikekalkan oleh pemberi pajak, dikelaskan sebagai pajakan kendalian. Bayaran yang dibuat di bawah pajakan kendalian (selepas ditolak sebarang insentif yang diterima daripada pemberi pajak) dicaj kepada Penyata Pendapatan berdasarkan kaedah garis lurus sepanjang tempoh pajakan.

Apabila pajakan kendalian ditamatkan sebelum tamat tempoh pajakannya, sebarang bayaran yang perlu dibuat kepada pemberi pajak sebagai penalti diiktiraf sebagai perbelanjaan dalam tempoh berlakunya penamatan.

(s) Geran Kerajaan

Geran daripada kerajaan diiktiraf pada nilai saksama apabila terdapat jaminan yang munasabah bahawa geran tersebut akan diterima dan Kumpulan akan mematuhi semua syarat yang ditetapkan.

Geran kerajaan berkaitan dengan pendapatan ditunda dan diiktiraf dalam Penyata Pendapatan sepanjang tempoh kewangan yang perlu untuk memadankannya dengan kos yang bakal diganti.

Geran kerajaan berkaitan dengan pembelian aset dimasukkan dalam liabiliti bukan semasa sebagai pendapatan tertunda dan dikreditkan kepada Penyata Pendapatan berasaskan kaedah garis lurus sepanjang anggaran hayat berguna aset-aset berkaitan.

(t) Cukai Pendapatan

Perbelanjaan cukai semasa ditentukan mengikut undang-undang percukaian bagi setiap bidang kuasa di mana Kumpulan beroperasi dan meliputi semua cukai berasaskan keuntungan yang boleh dicukai, termasuk cukai pegangan yang perlu dibayar oleh anak-anak syarikat asing atau syarikat-syarikat bersekutu semasa pengagihan keuntungan tertahan kepada syarikat-syarikat dalam Kumpulan, dan cukai keuntungan hartanah yang perlu dibayar atas pelupusan hartanah.

Cukai tertunda diiktiraf sepenuhnya, dengan menggunakan kaedah liabiliti, atas perbezaan sementara yang timbul antara amaun aset dan liabiliti bagi tujuan cukai dengan amaun dibawa aset dan liabiliti tersebut dalam penyata kewangan. Walau bagaimanapun, cukai tertunda tidak diambil kira sekiranya ia timbul daripada pengiktirafan awal aset atau liabiliti dalam sesuatu urus niaga selain daripada kombinasi perniagaan yang pada masa urus niaga berkenaan, tidak memberi kesan kepada keuntungan atau kerugian perakaunan mahupun yang boleh dicukai. Cukai tertunda ditentukan dengan menggunakan kadar cukai (dan undang-undang percukaian) yang telah dikuatkuasakan atau sudah digubal pada tarikh pelaporan dan dijangka akan digunakan apabila aset cukai tertunda yang berkaitan direalisasikan atau liabiliti cukai tertunda dijelaskan.

Aset cukai tertunda diiktiraf hingga ke suatu takat yang berkemungkinan bahawa keuntungan boleh dicukai akan terhasil pada masa hadapan, yang daripadanya, perbezaan sementara boleh dipotong atau kerugian cukai belum guna dan kredit cukai (termasuk elaun pelaburan), boleh digunakan.

Cukai tertunda diiktiraf atas perbezaan sementara yang timbul daripada pelaburan dalam anak-anak syarikat dan syarikat-syarikat bersekutu, kecuali apabila masa pembalikan bagi perbezaan sementara tersebut boleh dikawal dan perbezaan sementara itu berkemungkinan tidak akan berbalik pada masa hadapan yang boleh diramalkan.

55


Penyata Kewangan


(t) Cukai Pendapatan (sambungan)

Aset dan liabiliti cukai tertunda dan pendapatan diimbangi apabila terdapatnya hak yang boleh dikuatkuasakan secara sah untuk mengimbangi aset cukai semasa terhadap liabiliti cukai semasa dan apabila aset dan liabiliti cukai pendapatan yang tertunda berkaitan dengan cukai yang dikenakan oleh pihak berkuasa percukaian yang sama ke atas entiti boleh cukai atau entiti boleh cukai yang berlainan sekiranya terdapat hasrat untuk melunaskan baki atas dasar bersih.

Bahagian Kumpulan dalam cukai pendapatan bagi syarikat bersekutu dimasukkan ke dalam bahagian Kumpulan dalam keputusan kewangan syarikat bersekutu.

(u) Peruntukan

Peruntukan diiktiraf apabila Kumpulan mempunyai obligasi semasa secara sah atau konstruktif, kesan daripada peristiwa lampau yang berkemungkinan memerlukan aliran keluar sumber bagi menjelaskan obligasi tersebut, dan apabila anggaran yang pasti berhubung dengan amaun tersebut boleh dibuat. Jika Kumpulan menjangka sesuatu peruntukan akan dibayar balik (contohnya, di bawah kontrak insurans), pembayaran balik tersebut diiktiraf sebagai aset yang berasingan tetapi hanya apabila pembayaran balik tersebut adalah benar-benar pasti. Peruntukan dinyahiktiraf bagi kerugian kendalian masa hadapan.

Jika terdapat beberapa obligasi yang serupa, kemungkinan aliran keluar yang akan diperlukan untuk sesuatu penjelasan ditentukan dengan mempertimbangkan kelas obligasi secara menyeluruh. Peruntukan diiktiraf walaupun kemungkinan aliran keluar berhubung dengan mana-mana perkara yang termasuk dalam sesuatu kelas obligasi yang sama adalah kecil.

Peruntukan ditentukan pada nilai kini perbelanjaan yang dijangka akan diperlukan bagi menjelaskan obligasi dengan menggunakan kadar sebelum cukai yang mencerminkan taksiran pasaran semasa tentang nilai masa wang dan risiko khusus terhadap obligasi tersebut. Peningkatan dalam peruntukan yang disebabkan oleh peredaran masa diiktiraf sebagai kos pembiayaan.

(v) Liabiliti Luar Jangka dan Aset Luar Jangka

Kumpulan tidak mengiktiraf liabiliti luar jangka tetapi mendedahkan kewujudannya dalam penyata kewangan. Liabiliti luar jangka merupakan obligasi yang mungkin timbul daripada peristiwa lampau yang mana kewujudannya akan disahkan oleh berlakunya atau tidak berlakunya satu atau lebih peristiwa masa hadapan yang tidak pasti dan di luar kawalan Kumpulan, atau obligasi semasa yang dinyahiktiraf kerana tidak mungkin akan memerlukan aliran keluar sumber untuk menjelaskan obligasi tersebut. Liabiliti luar jangka juga timbul dalam keadaan yang amat luar biasa di mana terdapat liabiliti yang tidak boleh diiktiraf disebabkan ia tidak dapat dinilai dengan pasti. Walau bagaimanapun, liabiliti luar jangka tidak merangkumi kontrak jaminan kewangan.

Aset luar jangka ialah aset yang mungkin timbul daripada peristiwa lampau yang mana kewujudannya akan disahkan oleh berlakunya atau tidak berlakunya satu atau lebih peristiwa masa hadapan yang tidak pasti dan di luar kawalan Kumpulan. Kumpulan tidak mengiktiraf aset luar jangka, tetapi mendedahkan kewujudannya di mana terdapat kemungkinan aliran masuk manfaat ekonomi, tetapi tidak boleh ditentukan dengan pasti.

Dalam pengambilalihan anak-anak syarikat oleh Kumpulan di bawah kombinasi perniagaan, liabiliti luar jangka yang diambil alih pada mulanya dinilai pada nilai saksamanya pada tarikh pengambilalihan, tanpa mengambil kira setakat mana sebarang kepentingan bukan mengawal.

Kumpulan mengiktiraf secara berasingan liabiliti luar jangka bagi syarikat-syarikat yang diambil alih sebagai sebahagian daripada pengagihan kos kombinasi perniagaan di mana nilai saksamanya boleh ditentukan dengan pasti. Jika nilai saksama tidak boleh ditentukan dengan pasti, kesannya akan terangkum dalam muhibah yang timbul daripada pengambilalihan ini.

Selepas pengiktirafan awal, Kumpulan mengukur liabiliti luar jangka yang diiktiraf secara berasingan pada tarikh pengambilalihan pada nilai yang lebih tinggi antara amaun yang mungkin diiktiraf selaras dengan peruntukan MFRS 137 dan amaun yang diiktiraf pada awalnya kurang, apabila wajar, pelunasan terkumpul yang diiktiraf selaras dengan peruntukan MFRS 118.



56

Penyata Kewangan



(w) Pengiktirafan Hasil

Seperti yang dinyatakan dalam Nota 2(a)(i), Kumpulan dan Syarikat telah mengguna pakai MFRS 15, yang mengakibatkan perubahan dalam dasar perakaunan dan penyesuaian kepada kedudukan kewangan pada 1 Januari 2018. Perubahan utama digariskan di bawah.

Dasar perakaunan yang digunakan sehingga 31 Disember 2017

Hasil kendalian meliputi nilai saksama pertimbangan yang diterima atau belum terima bagi penjualan produk dan penyediaan perkhidmatan, ditolak pulangan, duti, diskaun jualan dan cukai barangan/jualan dan perkhidmatan, selepas menyingkirkan jualan dalam Kumpulan. Hasil kendalian diiktiraf atau diakru semasa penyediaan produk atau perkhidmatan, apabila amaun hasil boleh diukur dengan pasti dan manfaat ekonomi masa hadapan berkemungkinan akan mengalir kepada Kumpulan dan Syarikat.

Pengebilan sewa terdahulu merangkumi terutamanya bil pendahuluan untuk perkhidmatan data, yang dilunaskan mengikut kaedah garis lurus bergantung kepada terma kontrak.

Pendapatan dividen daripada pelaburan-pelaburan dalam anak-anak syarikat, syarikat-syarikat bersekutu dan pelaburan-pelaburan ekuiti diiktiraf dalam ‘pendapatan kendalian lain (bersih)’ apabila hak untuk menerima bayaran adalah pasti.

Pendapatan pembiayaan termasuk pendapatan daripada deposit di bank-bank berlesen, institusi-institusi kewangan lain, deposit lain, belum terima tersedia-untuk-dijual dan pinjaman anggota, diiktiraf menggunakan kaedah faedah berkesan.

Dasar perakaunan berkuat kuasa 1 Januari 2018

(i) Pengiktirafan hasil dan peruntukan untuk kontrak dengan pelanggan yang dibundel

(a) Hasil daripada perkhidmatan Internet dan multimedia, suara dan data

Hasil daripada perkhidmatan Internet dan multimedia, suara dan data adalah dari kontrak berbundel yang lazim kepada segmen unifi, TM ONE dan Global. Adalah perkara biasa untuk kontrak dengan pelanggan di bawah perkhidmatan ini untuk memerlukan tempoh langganan minimum yang mana penamatan awal akan dikenakan denda terhadap pelanggan. Tempoh langganan minimum sedemikian hendaklah diambil sebagai tempoh kontrak. Tempoh kontrak boleh diubah suai untuk pemanjangan tempoh apabila pelanggan menerima peralatan yang berkaitan dengan kontrak, tanpa caj, sebagai pertukaran untuk tempoh kontrak minimum.

Peruntukan jumlah pertimbangan belum terima kepada komponen-komponen kontrak yang berlainan adalah berdasarkan harga jual berasingan bagi setiap komponen.

Peralatan premis pelanggan (CPE) yang disediakan untuk kontrak Internet, multimedia dan suara dikira sebagai obligasi pelaksanaan berasingan kepada pelanggan. Peralatan premis pelanggan untuk perkhidmatan data kebanyakannya intrinsik kepada perkhidmatan yang diberikan kepada pelanggan dan tidak diambil kira sebagai obligasi pelaksanaan yang berasingan. Hasil yang diperuntukkan kepada CPE diiktirafkan semasa pemasangan CPE pada permulaan kontrak. Justeru, ini akan mengurangkan hasil yang diiktiraf untuk perkhidmatan bulanan jika dibandingkan dengan jumlah tetap yang dibilkan kemudiannya secara berulang setiap bulan. Ini mengakibatkan pengiktirafan aset kontrak apabila CPE atau kandungan disampaikan sebelum bayaran perlu dijelaskan manakala jika pembayaran dibuat sebelum pelaksanaan atau pemasangan CPE atau penerimaan kandungan, maka liabiliti kontrak diiktiraf.

Obligasi pelaksanaan lain dalam kontrak perkhidmatan Internet dan multimedia, suara dan data data diiktiraf berasaskan garis lurus sepanjang tempoh kontrak kerana perkhidmatan disediakan secara berterusan.

57


Penyata Kewangan


(w) Pengiktirafan Hasil (sambungan)

Dasar perakaunan berkuat kuasa 1 Januari 2018 (sambungan)

(i) Pengiktirafan hasil dan peruntukan untuk kontrak dengan pelanggan yang dibundel (sambungan)

(b) Hasil daripada perkhidmatan Suara dan Data Borong di bawah Perniagaan Global

Perkhidmatan borong tertentu dikontrakkan dengan diskaun volum bertingkat berdasarkan agregat jumlah servis terkumpul. Hasil daripada kontrak yang seperti ini diiktiraf berdasarkan harga yang dinyatakan dalam kontrak, kemudian dikurangkan dengan anggaran diskaun volum yang akan diberikan sepanjang tempoh kontrak, secara agregat. Pengalaman terkumpul dari kontrak-kontrak yang lalu dan trend yang dijangka digunakan untuk menganggarkan dan menyediakan diskaun, menggunakan kaedah nilai yang dijangkakan. Hasil hanya diiktiraf setakat yang kemungkinan besar pembalikan ketara tidak akan berlaku. Perbezaan antara hasil diiktiraf selepas ditolak anggaran diskaun dan jumlah yang dibilkan kepada pelanggan diiktiraf sebagai liabiliti kontrak.

Hasil selepas ditolak anggaran diskaun diiktiraf berasaskan kaedah garis lurus sepanjang tempoh kontrak.

(c) Hasil daripada perkhidmatan berkaitan telekomunikasi yang lain

Hasil daripada perkhidmatan berkaitan telekomunikasi lain terutamanya terdiri daripada hasil daripada kontrak dengan pelanggan TM ONE yang membundelkan penyediaan perkhidmatan data dan/atau perkhidmatan internet dan suara bersama dengan produk dan penyelesaian Teknologi Maklumat dan Komunikasi (ICT). Ia merupakan perkara biasa bagi kontrak seperti ini untuk merangkumi penghantaran, pemasangan dan penyelenggaraan peralatan dan rangkaian berkaitan telekomunikasi. Hasil daripada Perkhidmatan Luaran Proses Perniagaan Kumpulan juga didedahkan di bawah klasifikasi hasil ini.

Apabila jumlah harga kontrak bagi kontrak yang dibundelkan dirundingkan dan disimpulkan bersama, sebahagian daripada peralatan atau perkhidmatan yang dibundelkan mungkin disediakan pada harga diskaun. Jumlah pertimbangan dalam kontrak obligasi pelaksanaan yang dibundel bersama diperuntukkan antara obligasi pelaksanaan yang berlainan berdasarkan harga jual beli berasingan untuk setiap komponen masing-masing. Jika ini tidak dapat dilihat secara langsung, anggaran dibuat berdasarkan kos dan margin yang dijangkakan.

Kemajuan penyempurnaan obligasi pelaksanaan diukur berdasarkan salah satu kaedah berikut yang menggambarkan kemajuan pelaksanaan Kumpulan dan Syarikat secara tepat dalam memenuhi obligasi pelaksanaan:

• pengukuran langsung nilai yang dilaksanakan oleh Kumpulan atau Syarikat kepada pelanggan (iaitu melalui sijil-sijil penerimaan);

• usaha atau input Kumpulan untuk memenuhi obligasi pelaksanaan (iaitu kos yang ditanggung pada projek sehingga kini)

Oleh itu, masa dan kadar pengiktirafan hasil mungkin berbeza daripada jumlah dan kekerapan bil kontrak. Aset kontrak akan diiktiraf apabila peralatan atau perkhidmatan disampaikan sebelum bil yang berkaitan kepada pelanggan perlu dibayar, sedangkan jika pengebilan kepada pelanggan berlaku sebelum penyerahan peralatan atau perkhidmatan yang berkaitan, maka liabiliti kontrak diiktiraf.

(d) Hasil daripada perkhidmatan bukan telekomunikasi

Hasil daripada perkhidmatan bukan berkaitan telekomunikasi terutamanya terdiri daripada hasil daripada pengumpulan tiket aktiviti pelancongan di menara telekomunikasi dan yuran pengajian dari bidang pendidikan Kumpulan, antara lain. Sebahagian besar kontrak-kontrak dengan pelanggan ini adalah kontrak obligasi pelaksanaan tunggal.



58

Penyata Kewangan



(w) Pengiktirafan Hasil (sambungan)

(ii) Hasil daripada sumber lain

Setelah penggunaan pakai MFRS 15 dan MFRS 9, pendapatan kewangan dan pendapatan dividen diiktiraf dan diambil kira berdasarkan keperluan MFRS 9.

Pendapatan dividen daripada pelaburan dalam anak-anak syarikat, syarikat-syarikat bersekutu dan pelaburan ekuiti diiktiraf dalam ‘pendapatan kendalian lain (bersih)’ apabila hak untuk menerima pembayaran wujud. Dari 1 Januari 2018 dan seterusnya, dividen yang jelas mewakili pemulihan sebahagian daripada kos pelaburan akan diiktiraf dalam pendapatan keseluruhan lain, jika ia berkaitan dengan pelaburan dalam instrumen ekuiti yang diukur pada nilai saksama melalui pendapatan keseluruhan lain.

Pendapatan kewangan termasuk pendapatan daripada deposit dengan bank berlesen, institusi kewangan lain, deposit lain, belum terima sedia dan pinjaman kakitangan, dan diiktiraf menggunakan kaedah faedah berkesan. Pendapatan kewangan dikira dengan menggunakan kadar faedah efektif kepada jumlah dibawa kasar aset kewangan kecuali aset kewangan yang kemudiannya menjadi kredit terjejas. Bagi aset kewangan kredit terjejas, kadar faedah berkesan digunakan untuk nilai dibawa bersih aset kewangan (selepas potongan elaun kerugian).

(x) Kontrak dengan Pelanggan

Dasar perakaunan berkuat kuasa 1 Januari 2018

(i) Aset Kos Kontrak

Komisen jualan dan kos pihak ketiga yang lain yang terhasil secara langsung untuk mendapatkan kontrak dengan pelanggan akan dipermodalkan sebagai tidak ketara apabila ianya dijangka dapat diperoleh semula sepanjang tempoh kontrak yang melebihi 12 bulan. Ini kemudiannya dilunaskan mengikut kaedah garis lurus sepanjang purata tempoh pengekalan pelanggan atau tempoh kontrak, bergantung kepada keadaan. Kerugian rosot nilai diiktiraf kepada untung atau rugi setakat amaun dibawa aset kos pengambilalihan kontrak yang diiktiraf melebihi baki amaun pertimbangan yang dijangkakan oleh Kumpulan dan Syarikat bagi kontrak khusus yang berkaitan dengan kos tersebut.

(ii) Aset Kontrak

Aset kontrak jualan merupakan hak Kumpulan dan Syarikat untuk menerima pertimbangan sebagai pertukaran untuk barangan atau perkhidmatan yang dipindahkan oleh Kumpulan dan Syarikat kepada pelanggan bersyaratkan kepada faktor-faktor selain daripada tempoh masa.

(iii) Liabiliti Kontrak

Kewajipan Kumpulan dan Syarikat untuk memindahkan barang atau perkhidmatan kepada pelanggan yang mana Kumpulan dan Syarikat telah menerima pertimbangan terlebih dahulu daripada pelanggan dibentangkan sebagai liabiliti kontrak. Liabiliti kontrak juga diiktiraf untuk diskaun volum yang dijangkakan kepada pelanggan untuk pembelian masa depan.

(iv) Belum Terima

Hak Kumpulan dan Syarikat untuk pertimbangan yang tidak bersyarat (di mana hanya tempoh masa diperlukan sebelum pembayaran pertimbangan itu perlu dibayar) dibentangkan sebagai belum terima.

59


Penyata Kewangan


(y) Manfaat Anggota

(i) Manfaat Anggota Jangka Pendek

Upah, gaji, cuti tahunan dan cuti sakit berbayar, bonus dan manfaat bukan monetari diakru dalam tempoh perkhidmatan berkaitan dilaksanakan oleh anggota Kumpulan.

(ii) Pelan Caruman yang Ditetapkan

Caruman Kumpulan kepada pelan caruman yang ditetapkan dicaj kepada Penyata Pendapatan dalam tempoh caruman dikaitkan. Setelah caruman dibayar, Kumpulan tidak lagi bertanggungjawab untuk pembayaran selanjutnya. Caruman prabayar diiktiraf sebagai aset sehingga terdapat pemulangan tunai atau pengurangan dalam pembayaran pada masa hadapan.

(iii) Manfaat Penamatan Kerja

Manfaat penamatan kerja akan dibayar apabila penggajian seseorang anggota ditamatkan sebelum tarikh persaraan biasa atau apabila seseorang anggota menerima pemberhentian secara sukarela sebagai pertukaran untuk manfaat ini. Kumpulan mengiktiraf manfaat penamatan kerja apabila ia menunjukkan komitmen sama ada untuk menamatkan penggajian anggota semasa menurut pelan rasmi terperinci tanpa kemungkinan untuk menarik balik atau menyediakan manfaat penamatan kerja berikutan tawaran yang dibuat untuk menggalakkan pemberhentian secara sukarela. Manfaat yang perlu dibayar dalam tempoh lebih daripada 12 bulan selepas tarikh pelaporan didiskaunkan kepada nilai kini. Manfaat penamatan kerja ini termasuk manfaat perubatan terhad yang disediakan sehingga suatu tempoh umur tertentu bagi bekas pekerja yang layak di bawah skim persaraan pilihan tertentu.

(iv) Pampasan Berasaskan Saham

• Pampasan Berasaskan Saham yang Diselesaikan Secara Ekuiti

Nilai saksama perkhidmatan anggota yang diselesaikan dengan pemberian saham kepada anggota-anggota Kumpulan dan Syarikat diiktiraf sebagai perbelanjaan dalam Penyata-penyata Pendapatan sepanjang tempoh letak hak berkenaan (atau bagi tempoh letak hak setiap pemberian masing-masing jika berlaku pemberian berbilang) selari dengan peningkatan rizab dalam ekuiti.

Bagi saham yang diberikan kepada anggota-anggota anak-anak syarikat, nilai saksama pemberian diiktiraf sebagai kos pelaburan dalam anak-anak syarikat sepanjang tempoh letak hak dengan pelarasan yang selari kepada ekuiti.

• Pampasan Berasaskan Saham yang Diselesaikan Secara Tunai

Nilai saksama perkhidmatan anggota yang diselesaikan dengan pembayaran tunai oleh Kumpulan atau Syarikat kepada anggota-anggota sebagai ganti kepada saham Syarikat diiktiraf pada nilai saksama tanggungan liabiliti tersebut, sebagai perbelanjaan dalam Penyata-penyata Pendapatan sepanjang tempoh letak hak berkenaan (atau bagi tempoh letak hak setiap pemberian masing-masing jika berlaku pemberian berbilang).

Jumlah keseluruhan yang akan dibelanjakan sepanjang tempoh letak hak masing-masing akan ditentukan melalui rujukan kepada nilai saksama saham yang diberikan, tidak termasuk kesan dari mana-mana syarat letak hak bukan pasaran. Syarat letak hak bukan pasaran dirangkumkan ke dalam andaian yang digunapakai dalam menetapkan bilangan saham yang dijangka untuk letak hak. Pada setiap tarikh pelaporan, Kumpulan menyemak semula anggaran bilangan saham yang dijangka untuk letak hak. Kumpulan mengiktiraf kesan semakan semula anggaran asal liabiliti pemberian saham, jika ada, dalam Penyata Pendapatan dengan pelarasan selari dengan rizab dalam ekuiti.

Nilai saksama saham yang diberikan kepada anggota-anggota anak-anak syarikat diperuntukkan kepada anak-anak syarikat.

Apabila saham yang diberikan diletakkan hak dan diterbitkan, nilai saksama akan dikreditkan kepada modal saham dengan debit selari kepada rizab dan tunai yang diterima (jika ada).



60

Penyata Kewangan



(z) Mata Wang Asing

(i) Mata Wang Fungsian dan Pembentangan

Butiran yang dimasukkan dalam penyata kewangan setiap entiti dalam Kumpulan ditentukan dengan menggunakan mata wang persekitaran ekonomi yang utama di mana entiti tersebut beroperasi (mata wang fungsian). Penyata kewangan yang disatukan dibentangkan dalam Ringgit Malaysia, iaitu mata wang fungsian dan pembentangan Kumpulan dan Syarikat.

(ii) Urus Niaga dan Baki

Urus niaga dalam mata wang asing diterjemahkan ke dalam mata wang fungsian dengan menggunakan kadar pertukaran yang ada pada tarikh urus niaga. Laba dan kerugian pertukaran asing hasil daripada penyelesaian urus niaga sedemikian dan daripada terjemahan aset dan liabiliti monetari yang nilainya dinyatakan dalam mata wang asing, pada kadar pertukaran akhir tahun, diiktiraf dalam Penyata Pendapatan, kecuali apabila tertunda dalam pendapatan keseluruhan lain sebagai lindung nilai aliran tunai yang layak.

Laba dan kerugian pertukaran asing yang berkaitan dengan peminjaman dibentangkan dalam Penyata Pendapatan dalam ‘kos pembiayaan bersih’. Kesemua laba dan kerugian pertukaran asing yang lain dibentangkan dalam Penyata Pendapatan dalam ‘kos kendalian’.

(iii) Syarikat-syarikat dalam Kumpulan

Keputusan dan kedudukan kewangan kesemua entiti dalam Kumpulan (tiada satu pun mempunyai mata wang ekonomi inflasi melampau) yang mempunyai mata wang fungsian berbeza daripada mata wang pembentangan, diterjemahkan kepada mata wang pembentangan seperti berikut:

• aset dan liabiliti bagi setiap Penyata Kedudukan Kewangan yang dibentangkan diterjemahkan pada kadar penutup pada tarikh pelaporan;

• pendapatan dan perbelanjaan bagi setiap Penyata Pendapatan diterjemahkan pada kadar pertukaran purata (melainkan purata ini merupakan anggaran yang tidak munasabah bagi kesan terkumpul kadar semasa pada tarikh urus niaga, dan dalam hal ini, pendapatan dan perbelanjaan diterjemahkan menggunakan kadar semasa pada tarikh urus niaga); dan

• semua perbezaan pertukaran yang terhasil diiktiraf sebagai komponen berasingan dalam pendapatan keseluruhan lain.

Semasa penyatuan, perbezaan pertukaran yang timbul daripada terjemahan pelaburan bersih dalam operasi asing diambil kira dalam pendapatan keseluruhan lain. Apabila operasi asing dilupus atau dijual, perbezaan pertukaran sedemikian yang dicatatkan dalam ekuiti diiktiraf dalam Penyata Pendapatan sebagai sebahagian daripada laba atau kerugian atas pelupusan.

(aa) Pelaporan Segmen

Segmen operasi dilaporkan dengan cara yang konsisten dengan pelaporan dalaman yang disediakan kepada ketua pembuat keputusan operasi. Ketua pembuat keputusan operasi tersebut bertanggungjawab untuk mengagihkan sumber-sumber dan menilai prestasi segmen operasi dan membuat keputusan strategik secara keseluruhannya.

Pendedahan lanjut berkenaan Pelaporan Segmen dibentangkan dalam nota 45 kepada penyata kewangan.

61


Penyata Kewangan

3. ANGGARAN DAN PERTIMBANGAN PERAKAUNAN YANG KRITIKAL

Anggaran dinilai secara berterusan oleh para Pengarah berdasarkan kepada pengalaman masa lalu serta faktor-faktor lain, termasuk jangkaan peristiwa masa hadapan yang dipercayai munasabah mengikut keadaan.

Kumpulan dan Syarikat membuat anggaran dan andaian berhubung masa hadapan. Mengikut takrifan, anggaran perakaunan yang dilakukan jarang menyamai keputusan sebenar yang berkaitan. Untuk mempertingkatkan kandungan maklumat di dalam anggaran, faktor-faktor pemboleh ubah utama tertentu yang dijangka mempunyai kesan ketara terhadap keputusan dan kedudukan kewangan Kumpulan dan Syarikat diuji kepekaannya terhadap perubahan parameter asas. Anggaran dan andaian yang mempunyai risiko ketara yang boleh menyebabkan pelarasan ketara terhadap amaun dibawa aset dan liabiliti dalam tahun hadapan dinyatakan di bawah.

(a) Perakaunan untuk Kontrak dengan Pelanggan

Anggaran tertentu dibuat dalam menggunakan MFRS 15 untuk Kumpulan dan Syarikat berkuat kuasa 1 Januari 2018. Anggaran ini dibuat, antara lain, mengenai komitmen jumlah, harga transaksi dan diskaun masa hadapan, yang mengambil kira keadaan dan maklumat yang tersedia pada tarikh pelaporan. Sehubungan itu, Kumpulan dan Syarikat akan terus memperbaiki anggaran ini, di mana berkenaan.

Bidang Anggaran Asas Anggaran

(i) Penentuan harga jualan berasingan

Harga Jualan Berasingan (SSP) yang relatif bagi setiap obligasi pelaksanaan digunakan sebagai asas untuk memperuntukkan jumlah harga yang dikontrakkan dengan pelanggan kepada obligasi pelaksanaan yang berlainan yang terkandung di dalam kontrak tersebut.

Pihak pengurusan menganggarkan harga jualan berasingan setiap obligasi pelaksanaan pada permulaan kontrak berdasarkan harga yang diperhatikan untuk jenis perkakasan, barangan atau perkhidmatan yang mungkin disediakan dalam keadaan yang sama kepada pelanggan yang serupa. Apabila harga pasaran yang diperhatikan daripada pasaran adalah terhad, sejarah margin keuntungan untuk perkhidmatan serupa yang disediakan dari tahun-tahun terdahulu ini digunakan sebagai asas untuk digunakan pada kos yang dirancang atau dianggarkan untuk mendapatkan harga jualan berasingan.

(ii) Pengukuran kemajuan obligasi pelaksanaan

Sesetengah kontrak yang mana kombinasi obligasi pelaksanaan memerlukan tempoh jangka sederhana/panjang untuk disampaikan kepada pelanggan mungkin memerlukan anggaran peratusan kemajuan perkhidmatan yang disampaikan kepada pelanggan berdasarkan jumlah kos yang ditanggung berbanding dengan kos kontrak yang dijangkakan. Di mana berkenaan, pelaksanaan yang diterima pelanggan dari jumlah pelaksanaan kontrak juga digunakan sebagai ukuran kemajuan.

(iii) Penentuan harga transaksi

Kontrak borong jangka sederhana/panjang yang tertentu melibatkan diskaun bertingkat atau diskaun volum yang diberikan berasaskan pada harga transaksi bagi semua perkhidmatan di bawah kontrak itu apabila jumlah atau bilangan perkhidmatan tertentu dicapai. Anggaran dibuat berdasarkan diskaun yang dijangkakan untuk kontrak tersebut berdasarkan jumlah perkhidmatan terkumpul bersama-sama dengan anggaran skala yang dijangka dapat dicapai sepanjang tempoh kontrak dan persekitaran ekonomi umum yang mempengaruhi tahap permintaan umum daripada pelanggan tertentu. Pelarasan pada anggaran tersebut dan kesannya terhadap jumlah harga transaksi yang dijangkakan daripada keseluruhan kontrak disemak semula secara terkumpul sekurang-kurangnya setiap tahun.

(iv) Peruntukan diskaun dan harga transaksi kepada obligasi pelaksanaan

Pihak pengurusan menganggarkan harga jualan berasingan pada permulaan kontrak berdasarkan harga yang boleh dilihat bagi jenis perkakasan yang mungkin disediakan dan perkhidmatan yang diberikan dalam keadaan yang sama kepada pelanggan yang serupa. Sekiranya diskaun diberikan sama ada untuk kesemua atau obligasi pelaksanaan tertentu sahaja, kesemua diskaun terkumpul kontrak tersebut diperuntukkan kepada kesemua obligasi pelaksanaan dalam kontrak berdasarkan harga jualan tersendiri secara relatif.



62

Penyata Kewangan


3. ANGGARAN DAN PERTIMBANGAN PERAKAUNAN YANG KRITIKAL (SAMBUNGAN)

(b) Anggaran Hayat Berguna Hartanah, Loji dan Peralatan

Kumpulan dan Syarikat menyemak semula anggaran hayat berguna hartanah, loji dan peralatan pada setiap tahun berdasarkan kepada pelbagai faktor seperti rancangan dan strategi perniagaan, jangkaan tahap penggunaan, perubahan dalam teknologi, penemuan terkini dalam penyelidikan dan pembangunan, amalan terkini untuk meningkatkan prestasi aset rangkaian tertentu dan kemajuan teknologi masa hadapan. Keputusan operasi masa hadapan boleh terjejas dengan ketara oleh perubahan anggaran ini yang disebabkan oleh perubahan faktor-faktor tersebut. Perubahan dalam anggaran hayat berguna hartanah, loji dan peralatan akan mengubah susut nilai yang direkodkan serta amaun dibawa hartanah, loji dan peralatan.

(c) Rosot Nilai Hartanah, Loji dan Peralatan, Aset Tak Ketara (selain daripada muhibah) serta Pelaburan dalam Anak-anak Syarikat

Kumpulan dan Syarikat menaksir rosot nilai aset yang dinyatakan di atas apabila terdapat peristiwa atau perubahan keadaan yang menunjukkan bahawa amaun dibawa sesuatu aset mungkin tidak boleh diperoleh semula iaitu apabila amaun dibawa sesuatu aset adalah melebihi amaun boleh diperoleh semula. Amaun boleh diperoleh semula ditentukan pada nilai yang lebih tinggi antara nilai saksama tolak kos untuk menjual aset berkenaan dan nilai gunanya. Nilai guna adalah nilai kini bersih aliran tunai masa hadapan yang diunjurkan yang boleh diperoleh daripada aset berkenaan, didiskaunkan pada kadar diskaun yang sewajarnya.

Unjuran aliran tunai masa hadapan adalah berasaskan kepada anggaran Kumpulan dan Syarikat yang dikira berdasarkan kepada arah aliran masa lalu, sektor dan industri, keadaan pasaran dan ekonomi umum, perkembangan teknologi dan maklumat-maklumat lain yang sedia ada.

Butiran lanjut mengenai andaian dan anggaran yang digunakan untuk mencapai RM982.5 juta (2017: RM8.3 juta) dan RM209.3 juta (2017: RM nil) kerugian rosot nilai ke atas hartanah, loji dan peralatan yang diiktiraf Kumpulan dan Syarikat dalam tahun kewangan semasa adalah seperti yang dinyatakan dalam nota 22(b) kepada kewangan pernyataan. Rosot nilai pada Syarikat untuk pelaburan dalam anak syarikat berjumlah RM402.6 juta didedahkan dalam nota 6(b) dan 25 kepada penyata kewangan.

(d) Rosot Nilai Muhibah

Kumpulan menguji rosot nilai muhibah sekali setahun selaras dengan dasar perakaunannya atau apabila terdapat peristiwa atau perubahan keadaan yang menunjukkan perlunya ujian rosot nilai. Andaian yang digunakan, keputusan dan kesimpulan bagi penilaian rosot nilai ini dinyatakan dalam nota 24(b) kepada penyata kewangan.

Butiran lanjut mengenai andaian dan anggaran yang digunakan untuk mencapai kerugian rosot nilai RM52.1 juta (2017: tidak ada) yang diiktiraf sepanjang tahun kewangan semasa adalah seperti yang dinyatakan dalam nota 24(b) kepada penyata kewangan.

(e) Rosot Nilai Belum Terima Perdagangan

Kumpulan dan Syarikat menaksir pada setiap tarikh pelaporan sama ada terdapat bukti objektif bahawa belum terima perdagangan harus dirosot nilai. Kerugian rosot nilai dikira secara berkala berdasarkan semakan semula status semasa belum terima sedia ada dan arah aliran kutipan masa lalu untuk mencerminkan pengalaman sebenar dan jangkaan.

Berkuat kuasa mulai 1 Januari 2018, Kumpulan dan Syarikat telah menggunakan pendekatan rosot nilai Kerugian Kredit Yang Dijangkakan (ECL) di bawah keperluan MFRS 9 Instrumen Kewangan. Elaun rugi untuk aset kewangan adalah berdasarkan andaian berkenaan risiko mungkir dan unjuran kadar kerugian. Kumpulan dan Syarikat menggunakan pertimbangan dalam membuat andaian tersebut dan memilih input kepada pengiraan rosot nilai, berdasarkan sejarah masa lalu Kumpulan dan Syarikat, keadaan pasaran semasa serta anggaran jangka hadapan pada akhir setiap tempoh pelaporan. Butiran mengenai andaian utama dan input yang digunakan dinyatakan dalam nota 4(a)(ii) kepada penyata kewangan.

63


Penyata Kewangan


(f) Hayat Berguna Aset Tak Ketara yang Diperoleh Menerusi Gabungan Perniagaan

Aset tak ketara dilunaskan mengikut tempoh hayat berguna yang bergantung kepada anggaran pihak pengurusan terhadap tempoh manfaat ekonomi yang boleh diperoleh daripada aset itu. Hayat berguna dikaji semula dari semasa ke semasa bagi memastikan bahawa ianya kekal munasabah. Asas untuk menentukan hayat berguna aset tak ketara yang diperoleh melalui penggabungan perniagaan adalah seperti berikut:

• Spektrum telekomunikasi dianggarkan mempunyai hayat berguna yang tidak terhad atas anggapan kos pembaharuan adalah kecil dan boleh diabaikan dan Kumpulan dijangka terus menggunakan spektrum tersebut dalam menyediakan perkhidmatan telekomunikasi tanpa had tempohnya.

(g) Cukai

(i) Cukai Pendapatan

Kumpulan adalah tertakluk kepada peruntukan-peruntukan cukai pendapatan di serata rantau. Pertimbangan digunakan untuk menentukan peruntukan cukai pendapatan bagi seluruh Kumpulan. Terdapat urus niaga dan pengiraan tertentu yang mana penentuan muktamad cukai pendapatan tidak dapat dipastikan dalam urusan biasa perniagaan. Kumpulan mengiktiraf liabiliti cukai berdasarkan kepada anggaran sama ada cukai tambahan akan dikenakan. Jika keputusan akhir cukai tersebut adalah berbeza daripada amaun yang diiktiraf pada permulaan, perbezaan tersebut akan memberi kesan kepada peruntukan cukai pendapatan dan/atau cukai tertunda dalam tempoh di mana penentuan sedemikian dibuat.

(ii) Aset Cukai Tertunda

Aset cukai tertunda diiktiraf hingga ke takat selagi mana ada kemungkinan bahawa keuntungan yang boleh dicukai pada masa hadapan akan terhasil, yang daripadanya, perbezaan sementara atau kerugian cukai belum guna dan kredit cukai (termasuk elaun pelaburan) boleh digunakan. Ini melibatkan pertimbangan berhubung keuntungan yang boleh dicukai pada masa hadapan bagi entiti tertentu di mana aset cukai tertunda telah diiktiraf.

Anggaran keuntungan yang boleh dicukai pada masa hadapan melibatkan andaian-andaian penting, terutamanya berhubung dengan permintaan perkhidmatan sedia ada dan baru, persaingan dan perubahan kawal selia yang mungkin memberi kesan terhadap harga perkhidmatan. Andaian-andaian ini diperoleh berdasarkan prestasi masa lalu dan diselaraskan untuk keadaan yang tidak berulang.

(h) Liabiliti Luar Jangka

Penentuan kaedah perakaunan bagi liabiliti luar jangka adalah berdasarkan kepada pendapat para Pengarah tentang keputusan yang dijangka daripada perkara-perkara luar jangka selepas mendapat nasihat daripada penasihat undang-undang bagi kes-kes litigasi dan pakar-pakar dalaman dan luaran Kumpulan bagi perkara-perkara berbangkit daripada urusan biasa perniagaan. Perincian-perincian bagi prosiding undang-undang yang melibatkan Kumpulan, jika ada, setakat 31 Disember 2018 didedahkan dalam nota 50 kepada penyata kewangan.

(i) Nilai Saksama Derivatif dan Instrumen Kewangan Lain

Nilai saksama instrumen kewangan yang tidak didagangkan dalam pasaran yang aktif (misalnya, derivatif atas kaunter) ditentukan dengan menggunakan teknik penilaian. Kumpulan melaksanakan pertimbangannya dalam memilih pelbagai kaedah penilaian dan membuat andaian yang terutamanya berdasarkan keadaan pasaran pada akhir setiap tempoh pelaporan.

Nilai saksama derivatif adalah nilai kini aliran tunainya di masa hadapan. Kumpulan menganggarkan nilai saksama pada tarikh pelaporan, bagi aset kewangan tersedia-untuk-dijual tertentu yang tidak didagangkan di pasaran yang aktif dengan menggunakan kaedah aset ketara bersih dan kaedah aliran tunai terdiskaun. Dalam menganggar nilai saksama opsyen jual dan beli atas saham sebuah anak syarikat, Kumpulan telah menggunakan model penilaian dalam mengunjur jangkaan harga saham dengan menggunakan kadar diskaun dan pertumbuhan yang mencerminkan keadaan pasaran khusus kepada industri tertentu yang sedia ada pada tarikh pelaporan. Walaupun Kumpulan dan Syarikat percaya bahawa anggaran nilai saksama adalah bersesuaian, penggunaan kaedah atau andaian yang lain boleh membawa kepada pengukuran nilai saksama yang berbeza.

Ringkasan instrumen kewangan mengikut kategori didedahkan dalam nota 46 kepada penyata kewangan. Penilaian bagi instrumen kewangan sedemikian dibincangkan dengan lebih lanjut dalam nota 47 kepada penyata kewangan.



64

Penyata Kewangan



(j) Anggaran Kesan daripada Harga Kawal Selia

Penerbitan Penetapan No. 1 pada tahun 2017 mengenai Piawaian Mandatori berkaitan Harga Akses (MSAP) (Penetapan) oleh Suruhanjaya Komunikasi dan Multimedia Malaysia (MCMC) pada 20 Disember 2017 seterusnya mengakibatkan Kumpulan dan Syarikat melibatkan MCMC dalam siri perbincangan, penjelasan dan rundingan untuk menentukan kesan dan skop Penetapan kepada Kumpulan dan Syarikat.

Kumpulan dan Syarikat masing-masing telah mengiktiraf peruntukan sebanyak RM169.2 juta dan RM173.2 juta pada 31 Disember 2018. Ini mewakili anggaran kesan MSAP ke atas hasil Kumpulan dan Syarikat di bawah segmen borong, dari 1 Januari 2018 hingga 31 Disember 2018, berdasarkan kadar terkini yang dirundingkan.

Anggaran tersebut termasuk tetapi tidak terhad kepada tindakan, keputusan, perundingan dan ulasan, serta syarat atau keperluan industri masa depan di bidang operasi Kumpulan dan Syarikat akan terus dipantau dan disemak semula sejajar dengan apa-apa perubahan di sekitar landskap industri dan faktor pasaran berkaitan yang lain. Kumpulan dan Syarikat juga akan menilai sebarang kesan yang boleh dikira secara munasabah kepada hasil di bawah segmen runcit dan borong yang timbul daripadanya. Anggaran dibuat berdasarkan maklumat yang tersedia pada akhir tahun kewangan sehingga penandatanganan penyata kewangan dan sebarang perubahan dalam hasil sebenar akan memberi kesan kepada kewangan Kumpulan dan Syarikat.

4. MATLAMAT DAN DASAR PENGURUSAN RISIKO KEWANGAN

(a) Faktor Risiko Kewangan

Risiko utama yang timbul daripada aset dan liabiliti kewangan Kumpulan adalah risiko pasaran (merangkumi risiko pertukaran asing, risiko harga dan risiko kadar faedah), risiko kredit dan risiko kecairan. Pengurusan risiko keseluruhan Kumpulan adalah untuk mengurangkan potensi kesan-kesan buruk risiko-risiko ini ke atas prestasi kewangan Kumpulan.

Kumpulan telah menyediakan dasar, garis panduan dan prosedur pengurusan risiko untuk menangani pendedahan kepada risiko-risiko kewangan ini. Strategi-strategi lindung nilai ditetapkan memandangkan komitmen perdagangan untuk mengurangkan pendedahan risiko-risiko yang berkaitan. Instrumen kewangan derivatif digunakan untuk melindung nilai pendedahan perdagangan yang utama dan tidak dipegang untuk tujuan spekulatif.

(i) Risiko Pasaran

• Risiko Pertukaran Asing

Risiko pertukaran asing Kumpulan merujuk kepada pergerakan kadar pertukaran yang buruk ke atas kedudukan mata wang asing yang berpunca daripada belum terima dan belum bayar perdagangan, deposit dan peminjaman yang didenominasikan dalam mata wang asing, dan daripada keuntungan tertahan dalam anak-anak syarikat luar negeri, yang mata wang kefungsiannya bukan dalam Ringgit Malaysia.

Matlamat Kumpulan ialah untuk mengurangkan pendedahan kadar pertukaran asing ke tahap yang boleh diterima berbanding had dan kesan yang telah ditentukan terlebih dahulu kepada Penyata Pendapatan. Kumpulan memantau aset dan liabilitinya yang didenominasikan dalam mata wang asing dan menggunakan pelbagai instrumen lindung nilai seperti kontrak hadapan, Kontrak Swap Kadar Faedah Mata Wang Bersilang (CCIRS) dan struktur opsyen selain mengekalkan dana dalam mata wang asing pada tahap yang berpatutan untuk menyokong keperluan aliran tunai operasi. Dasar Kumpulan memerlukan semua urus niaga bagi melindung nilai pendedahan risiko pertukaran mata wang asing hendaklah dilaksanakan mengikut parameter yang diluluskan oleh Lembaga Pengarah.

Risiko pertukaran asing Kumpulan timbul terutamanya daripada peminjaman yang didenominasikan dalam mata wang asing, terutamanya Dolar AS. Selepas melindung nilai peminjaman dalam Dolar AS, komposisi peminjaman mata wang asing daripada jumlah peminjaman Kumpulan pada 31 Disember 2018 dikurangkan kepada 18.1% (2017: 19.1%).

Berdasarkan kepada kedudukan peminjaman pada 31 Disember 2018, sekiranya Ringgit Malaysia menyusut/mengukuh sebanyak 5.0% berbanding dengan Dolar AS dengan kesemua pemboleh ubah lain adalah malar, keuntungan selepas cukai bagi tahun kewangan tersebut untuk Kumpulan adalah lebih rendah/lebih tinggi sebanyak kira-kira RM118.9 juta (sebelum lindung nilai) dan RM77.6 juta (selepas lindung nilai) disebabkan kerugian atau laba daripada pertukaran asing atas terjemahan peminjaman yang didenominasikan dalam Dolar AS.

65


Penyata Kewangan

4. MATLAMAT DAN DASAR PENGURUSAN RISIKO KEWANGAN (SAMBUNGAN)

(a) Faktor Risiko Kewangan (sambungan)

(i) Risiko Pasaran (sambungan)

• Risiko Harga

Kumpulan terdedah kepada risiko harga sekuriti ekuiti dan pendapatan tetap yang timbul daripada pelaburan dalam Penyata Kedudukan Kewangan, dikategorikan sama ada sebagai tersedia-untuk-dijual pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian atau nilai saksama kepada OCI, selepas 1 Januari 2018. Kumpulan tidak terdedah kepada risiko harga komoditi. Portfolio sekuriti ekuiti disebut harga telah menurun kepada RM1.8 juta pada 31 Disember 2018 daripada RM4.0 juta pada akhir tahun 2017 disebabkan oleh penurunan harga pasaran portfolio sekuriti ekuiti yang sedia ada.

Berdasarkan portfolio sekuriti ekuiti yang disebut harga pada 31 Disember 2018, jika indeks ekuiti Bursa Malaysia berubah sebanyak 5.0%, dengan kesemua pemboleh ubah lain adalah malar, kesan terhadap keuntungan selepas cukai bagi tahun kewangan tersebut adalah sebanyak kira-kira RM0.1 juta (2017: RM0.5 juta). Keuntungan selepas cukai bagi tahun kewangan tersebut akan meningkat atau berkurangan disebabkan laba/kerugian daripada sekuriti ekuiti yang dikelaskan pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian.

Bagi sekuriti pendapatan tetap, Kumpulan melabur dalam bon pada penarafan tertentu. Penurunan nilai akan memicu pelupusan sekuriti tertentu pada harga yang sesuai.

Komponen-komponen lain ekuiti sepatutnya bertambah/berkurangan disebabkan laba/kerugian atas sekuriti ekuiti dan pendapatan tetap yang dikelaskan sebagai nilai saksama melalui pendapatan keseluruhan lain.

• Risiko Kadar Faedah

Kumpulan mempunyai tunai dan deposit jangka pendek dan sekuriti pendapatan tetap yang terdedah kepada pergerakan kadar faedah. Kumpulan menguruskan risiko kadar faedah atas tunai dan deposit jangka pendek melalui peruntukan dalam tempoh bersesuaian. Manakala, bagi sekuriti pendapatan tetap, Kumpulan mengguna pakai tempoh bersesuaian dan analisis penilaian mata asas untuk menguruskan risiko kadar faedahnya.

Pelaburan-pelaburan Kumpulan dalam pasaran wang dan sekuriti pendapatan tetap pada 31 Disember 2018 masing-masing adalah RM2,164.5 juta (2017: RM1,112.9 juta) dan RM147.9 juta (2017: RM364.7 juta). Bagi kenaikan dalam Kadar Dasar Semalaman (OPR) sebanyak 25 mata asas oleh Bank Negara Malaysia dan diandaikan keluk hasil faedah keseluruhan juga meningkat dengan peratusan yang sama, pendapatan pembiayaan daripada portfolio pasaran wang akan bergerak secara selaras sebanyak kira-kira RM5.4 juta manakala nilai aset bersih bagi portfolio pendapatan tetap akan bergerak secara songsang sebanyak kira-kira RM1.8 juta.

Hutang Kumpulan termasuk kredit pusingan, peminjaman, bon, nota dan debentur. Matlamat Kumpulan adalah untuk menguruskan risiko kadar faedah ke tahap pendedahan yang boleh diterima atas kos pembiayaan. Kumpulan menyemak semula komposisi kadar hutang tetap dan terapungnya berdasarkan penilaian pendedahannya yang sedia ada dan profil kadar faedah yang dikehendaki yang boleh diterima oleh Kumpulan. Instrumen lindung nilai seperti swap kadar faedah digunakan bagi mengurus risiko-risiko ini.

Dasar Kumpulan menghendaki semua urus niaga bagi melindung nilai pendedahan risiko kadar faedah dilaksanakan mengikut parameter yang diluluskan oleh Lembaga Pengarah.

Kumpulan telah melaksanakan beberapa urus niaga swap kadar faedah dengan institusi kewangan yang taraf kreditnya berwibawa. Berdasarkan kedudukan lindung nilai pada 31 Disember 2018, profil nisbah kadar faedah Kumpulan selepas lindung nilai, adalah 100% pada kadar faedah tetap (2017: 100% kadar faedah tetap). Oleh itu, Kumpulan tidak akan terjejas oleh sebarang kenaikan dalam kadar OPR. Ini juga kedudukan seperti pada akhir tahun kewangan yang lepas.



66

Penyata Kewangan




(ii) Risiko Kredit

Aset kewangan yang terutamanya terdedah kepada risiko kredit adalah belum terima, tunai dan baki bank, sekuriti boleh niaga dan instrumen kewangan yang digunakan dalam aktiviti lindung nilai.

Bertepatan dengan jenis perniagaan Kumpulan, para pelanggan adalah dibahagikan, terutamanya, mengikut segmen perniagaan. Kumpulan tidak mempunyai penumpuan risiko kredit yang ketara oleh kerana kepelbagaian asas pelanggannya. Risiko kredit diurus melalui penilaian dan kelulusan kredit, had kredit dan prosedur pemantauan yang ketat. Di mana wajar, Kumpulan akan mendapatkan deposit atau jaminan bank daripada para pelanggan yang akan dipegang sebagai cagaran.

Kerugian Kredit yang Dijangkakan (ECL)

Kumpulan dan Syarikat menganggarkan dan memperuntukkan untuk ECL berhubung dengan belum terima perdagangan dan lain-lain.

(a) Pengukuran ECL

(i) Belum Terima Perdagangan dan Aset Kontrak – Pendekatan ringkas

Kadar kerugian yang dianggarkan yang diiktiraf bagi Belum Terima Perdagangan dan Aset Kontrak adalah berdasarkan profil pembayaran jualan sepanjang tempoh 24 hingga 36 bulan sebelum tarikh pelaporan dan kerugian kredit sejarah yang berkaitan dalam tempoh ini. Kadar kerugian sejarah diselaraskan untuk mencerminkan maklumat semasa dan berpandangan ke hadapan pembolehubah makroekonomi yang mempengaruhi keupayaan pelanggan untuk menyelesaikan belum terima tersebut. Kumpulan dan Syarikat telah mengenal pasti perkara-perkara berikut sebagai faktor yang paling relevan untuk setiap tiga bidang perniagaan utama dalam Kumpulan dan Syarikat, dan dengan itu korelasi antara kadar kerugian sejarah dan pembolehubah makroekonomi ini digunakan sebagai asas dalam ramalan berpandangan ke hadapan berkenaan kadar kerugian yang dijangka berdasarkan perubahan yang dijangkakan dalam faktor-faktor ini.

unifi • Kadar Inflasi dan Kadar Pertukaran USD/RM• Kadar Inflasi dan Indeks Harga Pengguna Malaysia

TM ONE • Kadar Inflasi dan kadar KLIBOR 3-bulan• Kadar Pertukaran USD/RM dan Harga Minyak Mentah

Global Business • Keluaran Dalam Negeri Kasar dan Indeks Harga Pengguna Malaysia• Kadar Pertukaran USD/RM

Tiada perubahan ketara ke atas teknik anggaran atau andaian dibuat sepanjang tempoh pelaporan berbanding dengan yang diterapkan pada 1 Januari 2018.

67


Penyata Kewangan



(ii) Risiko Kredit (sambungan)

Kerugian Kredit yang Dijangkakan (ECL) (sambungan)

(a) Pengukuran ECL (sambungan)

(ii) Belum terima lain – Pendekatan 3-peringkat am

Kumpulan dan Syarikat menggunakan pendekatan 3-peringkat untuk ECL terhadap belum terima lain dan amaun yang terhutang daripada entiti-entiti dalam Kumpulan. Pendekatan 3-peringkat mencerminkan risiko kredit belum terima dan bagaimana elaun kerugian ditentukan bagi setiap kategori tersebut. Ringkasan andaian yang menyokong model ECL Kumpulan dan Syarikat adalah seperti berikut:

Kategori Definisi Kategori oleh Kumpulan dan SyarikatAsas untuk mengenal pasti ECL

Berprestasi baik Penghutang mempunyai risiko mungkir yang rendah dan keupayaan yang kuat untuk memenuhi aliran tunai kontraktual

ECL 12 bulan

Berprestasi rendah Penghutang yang mana terdapat peningkatan ketara dalam risiko kredit atau peningkatan ketara dalam risiko kredit dianggap jika faedah dan/atau pembayaran pokok adalah 30 hari melampaui tempoh

ECL sepanjang hayat

Tidak berprestasi Penghutang dan pembayaran balik adalah lebih daripada 365 hari melampaui tempoh

ECL sepanjang hayat

Hapus kira Terdapat bukti yang menunjukkan bahawa tidak ada jangkaan pemulihan yang munasabah berdasarkan kesediaan sumber pendapatan atau aset penghutang yang tidak dapat dijana untuk menghasilkan aliran tunai masa depan yang mencukupi untuk membayar balik amaun tersebut

Aset dihapus kira

Berdasarkan perkara di atas, elaun kerugian diukur pada setiap ECL 12 bulan atau ECL sepanjang hayat menggunakan metodologi PD x LGD x EAD di mana:

• PD (‘kemungkinan berlaku mungkir’) – kemungkinan bahawa penghutang tidak akan dapat membayar balik sepanjang tempoh kontrak;

• LGD (‘kerugian akibat mungkir’) – peratusan aliran tunai kontrak yang tidak akan dikutip akibat mungkir; dan

• EAD (‘pendedahan sewaktu mungkir’) – jumlah tertunggak yang terdedah kepada risiko mungkir.

Dalam menentukan PD dan LGD, Kumpulan dan Syarikat mempertimbangkan data sejarah dari setiap penghutang berdasarkan kategori dan menyesuaikan kepada data makroekonomi yang berpandangan ke hadapan. Kumpulan dan Syarikat telah mengenal pasti industri dan kawasan geografi di mana penghutang beroperasi sebagai faktor-faktor yang paling penting, dan dengan itu menyesuaikan kadar kerugian sejarah berdasarkan perubahan yang dijangkakan dalam faktor-faktor ini. Elaun kerugian diukur pada amaun wajaran kebarangkalian yang mencerminkan kemungkinan kehilangan kredit dan kemungkinan tiada kerugian kredit. Tiada perubahan ketara ke atas teknik anggaran atau anggapan yang dibuat semasa tempoh pelaporan.



68

Penyata Kewangan






(b) Penyesuaian elaun kerugian

(i) Belum terima perdagangan – pendekatan ringkas

Elaun kerugian bagi belum terima perdagangan pada 31 Disember 2018 telah diselaraskan kepada pembukaan peruntukan kerugian bagi peruntukan seperti berikut:

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017*RM

2018RM

2017*RM

Pada 1 Januari sebelum penyataan semula dikira – di bawah MFRS 139 978.8 1,157.6 569.6 746.3

Jumlah yang dinyatakan semula menerusi pembukaan pendapatan tertahan (nota 51) 19.6 – 19.6 –

Pembukaan elaun kerugian pada 1 Januari 2018 – dikira di bawah MFRS 9 998.4 1,157.6 589.2 746.3

Peningkatan elaun kerugian diiktiraf dalam keuntungan atau kerugian sepanjang tahun 156.5 69.4 217.9 56.0

Belum terima dihapus kira (80.4) (247.8) (47.7) (232.7)Elaun kerugian berbalik – (0.4) – –

Pada 31 Disember 1,074.5 978.8 759.4 569.6

* Elaun kerugian yang dinyatakan dalam tempoh perbandingan adalah berdasarkan kepada model kerugian tertanggung MFRS 139

69


Penyata Kewangan





(b) Penyesuaian elaun kerugian (sambungan)


Elaun kerugian bagi belum terima lain pada 31 Disember 2018 disesuaikan kepada pembukaan elaun kerugian bagi peruntukan seperti berikut:

Kumpulan

Berprestasibaik

RM

Berprestasirendah

RM

Tidakberprestasi

RMJumlah

RM

Pada 1 Januari 2018 sebelum penyataan semula (dikira di bawah MFRS 139) (nota 34 dan 43) – – 48.4 48.4

Pembukaan elaun kerugian pembukaan pada 1 Januari 2018 (dikira di bawah MFRS 9) – – 48.4 48.4

Aset kewangan baharu/asal 1.8 0.1 24.5 26.4Kerugian tambahan pada aset kewangan sedia ada 2.4 1.9 – 4.3Hapus kira – – (0.2) (0.2)

Penutupan elaun kerugian pada 31 Disember 2018 (dikira di bawah MFRS 9) 4.2 2.0 72.7 78.9

Syarikat

Berprestasibaik

RM

Berprestasirendah

RM

Tidakberprestasi

RMJumlah

RM

Pada 1 Januari 2018 sebelum penyataan semula (dikira di bawah MFRS 139) (nota 34 dan 43) – – 119.2 119.2

Jumlah yang dinyatakan semula menerusi pembukaan pendapatan tertahan – 7.0 711.4 718.4

Pembukaan elaun kerugian pembukaan pada 1 Januari 2018 (dikira di bawah MFRS 9) – 7.0 830.6 837.6

Aset kewangan baharu/asal 1.8 3.0 609.7 614.5Kerugian tambahan pada aset kewangan sedia ada 2.4 1.9 1,230.3 1,234.6Hapus kira – – (0.3) (0.3)

Penutupan elaun kerugian pada 31 Disember 2018 (dikira di bawah MFRS 9) 4.2 11.9 2,670.3 2,686.4



70

Penyata Kewangan






(c) Pendedahan maksimum kepada risiko kredit

(i) Belum Terima Perdagangan dan Aset Kontrak – Pendekatan ringkas

Jadual berikut mengandungi analisis pendedahan risiko kredit instrumen kewangan yang mana elaun ECL diiktiraf. Amaun dibawa kasar aset kewangan di bawah ini juga mewakili pendedahan maksimum Kumpulan dan Syarikat kepada risiko kredit ke atas aset-aset ini:

Kumpulan

31 Disember 2018Semasa

RM

1-90 harilampautempoh

RM


RM

Lebihdaripada181 harilampautempoh

RMJumlah

RM

Kadar kerugian yang dijangkakan 4.66% 11.72% 52.18% 82.19% 46.35%Jumlah dibawa kasar

– belum terima perdagangan 672.7 374.5 151.2 1,119.9 2,318.3Elaun kerugian (31.3) (43.9) (78.9) (920.4) (1,074.5)Jumlah dibawa (elaun kerugian

bersih) 641.4 330.6 72.3 199.5 1,243.8

Syarikat

31 Disember 2018Semasa

RM


RM


RM

Lebihdaripada181 harilampautempoh

RMJumlah

RM

Kadar kerugian yang dijangkakan 5.62% 11.69% 45.40% 69.95% 37.31%Jumlah dibawa kasar

– belum terima perdagangan 620.8 378.0 182.8 853.9 2,035.5Elaun kerugian (34.9) (44.2) (83.0) (597.3) (759.4)Jumlah dibawa (elaun kerugian

bersih) 585.9 333.8 99.8 256.6 1,276.1

71


Penyata Kewangan





(c) Pendedahan maksimum kepada risiko kredit (sambungan)


Jadual berikut mengandungi analisis pendedahan risiko kredit bagi Belum Terima Lain yang mana elaun ECL diiktiraf. Jumlah dibawa kasar Belum Terima Lain yang dinyatakan di bawah juga mewakili pendedahan maksimum Kumpulan dan Syarikat kepada risiko kredit ke atas aset-aset tersebut:

Kumpulan

Penarafan kredit dalaman

Kadar kerugian kredit yang dijangkakan

Asas untuk pengiktirafan peruntukan kerugian kredit yang dijangkakan

Anggarankasar amaun

dibawapada mungkir

RM

Elaunkerugian

RM

Jumlahdibawa(bersih

daripadaperuntukan

rosotnilai)

RM

Berprestasi baik 0.4% ECL 12 bulan 996.6 (4.2) 992.4Berprestasi rendah 8.0% ECL sepanjang hayat 25.1 (2.0) 23.1Tidak berprestasi 99.3% ECL sepanjang hayat 73.2 (72.7) 0.5

Jumlah 1,094.9 (78.9) 1,016.0

Syarikat

Penarafan kredit dalaman

Kadar kerugian kredit yang dijangkakan

Asas untuk pengiktirafan peruntukan kerugian kredit yang dijangkakan

Anggarankasar amaun

dibawapada mungkir

RM

Elaunkerugian

RM

Jumlahdibawa(bersih

daripadaperuntukan

rosotnilai)

RM

Berprestasi baik 0.5% ECL 12 bulan 829.9 (4.2) 825.7Berprestasi rendah 8.6% ECL sepanjang hayat 138.1 (11.9) 126.2Tidak berprestasi 98.1% ECL sepanjang hayat 2,721.3 (2,670.3) 51.0

Jumlah 3,689.3 (2,686.4) 1,002.9



72

Penyata Kewangan





Kumpulan menyimpan tunai dan kesamaan tunai dalam beberapa institusi kewangan yang taraf kreditnya berwibawa. Dasar Kumpulan mengehadkan penumpuan pendedahan kredit terhadap sesebuah institusi kewangan tunggal berdasarkan kedudukan aset ketara bersih dan/atau penarafan kredit, tertakluk kepada semakan semula tahunan.

Kumpulan telah melantik beberapa pengurus dana pendapatan tetap dan surat perdagangan untuk mengendalikan portfolio pelaburannya. Dalam menguruskan risiko kredit portfolio berkenaan, parameter pelaburan telah diwujudkan bagi mengehadkan semua pengurus dana untuk hanya melabur dalam sekuriti-sekuriti yang mempunyai penarafan kredit sekurang-kurangnya A3/P1 atau yang setara dengannya. Ini adalah selaras dengan Dasar dan Garis Panduan Pelaburan Perbendaharaan Kumpulan. Pada tahun kewangan semasa, portfolio pelaburan Kumpulan terutamanya adalah sekuriti-sekuriti yang mempunyai penarafan kredit AA/P1 atau lebih daripada itu, seperti yang ditunjukkan dalam nota 28(d) kepada penyata kewangan.

Kesemua instrumen lindung nilai dilaksanakan dengan institusi kewangan yang taraf kreditnya berwibawa demi mengehadkan pendedahan risiko kredit Kumpulan. Walau bagaimanapun, Kumpulan tetap terdedah kepada kerugian yang berkaitan dengan kredit sekiranya berlaku kegagalan pelaksanaan oleh pihak-pihak berurusan dalam instrumen kewangan derivatif, namun Kumpulan tidak menjangkakan mana-mana pihak berurusan akan gagal memenuhi obligasi mereka.

Dalam mematuhi dasar pengurusan risiko, semua pihak yang berurusan perlu mengekalkan penarafan kredit tertentu seperti yang ditakrifkan oleh agensi penarafan antarabangsa dan tempatan.

(iii) Risiko Kecairan

Perbendaharaan Kumpulan mengekalkan tunai dan kesamaan tunai pada tahap yang dianggap berpatutan oleh pengurusan untuk membiayai operasi Kumpulan. Ia juga memantau dan mengawal pendedahan risiko kecairan dan keperluan pendanaan secara aktif bagi semua entiti yang sah dalam Kumpulan, bidang perniagaan dan mata wang, dengan mengambil kira had-had perundangan, pengawalseliaan dan operasi menerusi operasi Perbendaharaan berpusat.

Disebabkan bentuk perniagaan utamanya yang dinamik, Kumpulan juga berhasrat untuk terus mengekalkan keluwesan dalam pembiayaan dengan memastikan adanya talian kredit yang dijanji sanggup dan tidak dijanji sanggup.

Unjuran aliran tunai dibuat dalam operasi entiti-entiti Kumpulan atas dasar boleh pinda dan diagregat oleh Perbendaharaan Kumpulan untuk memastikan terdapat tunai yang mencukupi bagi memenuhi keperluan pengendalian sambil mengekalkan penimbal yang mencukupi atas kemudahan kredit yang telah dijanji sanggup yang belum digunakan pada setiap masa. Pada 31 Disember 2018, Kumpulan mempunyai deposit sebanyak RM2,164.5 juta (2017: RM1,112.9 juta) dengan institusi-institusi kewangan dan tunai dan baki bank sebanyak RM661.8 juta (2017: RM606.9 juta) yang dijangka tersedia bagi memenuhi apa sahaja obligasi bayaran apabila tiba masanya.

Risiko pembiayaan semula diuruskan dengan mengehadkan amaun peminjaman yang matang dalam tempoh yang tertentu dan dengan mempunyai strategi yang sewajarnya untuk menguruskan keperluan pembiayaan semula apabila perlu. Pada 28 September 2018, Kumpulan menerima kelulusan daripada Suruhanjaya Sekuriti Malaysia bagi penubuhan program Kertas Komersil Islam (ICP) dan program Nota Jangka Sederhana Islam (IMTN) dengan jumlah had gabungan sehingga RM4.0 bilion dalam nilai nominal, yang mempunyai tempoh maksimum 7 dan 30 tahun dari tarikh permulaan pertama. Selanjutnya, Kumpulan telah mengeluarkan Nota Jangka Sederhana Islam bernilai RM800.0 juta yang akan matang pada 31 Oktober 2028. Obligasi untuk membayar akan melalui gabungan aliran tunai dalaman dan pinjaman baru. Menerusi program Kertas Komersil Islam, program Nota Jangka Sederhana Islam dan program Nota Jangka Sederhana Eropah Pelbagai Mata Wang sedia ada dengan had gabungan sehingga RM5.6 billion dalam nilai nominal, Kumpulan mempunyai kemudahan kewangan yang mencukupi untuk menepati keperluan perbelanjaan modal dan operasi perniagaan dalam 12 bulan akan datang. Analisis profil kematangan bagi liabiliti kewangan Kumpulan dan Syarikat ditunjukkan dalam nota 48 kepada penyata kewangan.

73


Penyata Kewangan



(iii) Risiko Kecairan (sambungan)

Pada 31 Disember 2018, Kumpulan mempunyai keupayaan kewangan yang mencukupi dan kemudahan sedia ada untuk memenuhi segala obligasi apabila tiba masanya 12 bulan dari tarikh penyata kewangan.

Tiada perubahan ketara dalam matlamat dan dasar pengurusan risiko kewangan Kumpulan begitu juga dengan pendedahan risiko kewangannya dalam tahun kewangan semasa berbanding dengan tahun kewangan sebelumnya.

(b) Pengurusan Risiko Modal

Matlamat Kumpulan dalam menguruskan modal adalah untuk melindungi keupayaan Kumpulan untuk terus beroperasi, sebagai usaha yang berterusan, bagi menyediakan pulangan jangka panjang kepada pemegang-pemegang saham dan ganjaran bagi pihak-pihak berkepentingan lain. Rangka kerja pengurusan modal Kumpulan merangkumi dasar dividen selain berusaha mengekalkan struktur modal optimum yang akan meningkatkan keupayaan modalnya.

Dalam usaha untuk mengekalkan atau menyelaraskan struktur modal, Kumpulan boleh menyelaraskan amaun dividen yang akan dibayar kepada pemegang-pemegang saham atau modal pulangan kepada pemegang-pemegang saham menerusi nisbah hutang ekuiti (paras penggearan). Pada 2014, Kumpulan telah memperkenalkan Skim Pelaburan Semula Dividen (DRS) di mana pemegang-pemegang saham mempunyai pilihan untuk menerima dividen tunai atau melabur semula dividen tersebut dalam saham biasa baru Syarikat. Bergantung kepada tahap langganan DRS, Kumpulan dijangka membesarkan asas modal saham dan juga mengukuhkan kedudukan modalnya menerusi DRS pada bila-bila masa yang boleh diguna pakai.

Nisbah penggearan pada 31 Disember adalah seperti berikut:

Kumpulan

2018 2017

Peminjaman (RM juta) (nota 17) 8,571.3 8,150.2 Jumlah Ekuiti Pemegang Saham (RM juta) 7,525.2 7,843.5 Nisbah Hutang-kepada-Ekuiti 1.1 1.0

Kumpulan juga memantau tahap penggearannya berbanding dengan pesaing-pesaingnya dalam industri di samping mengekalkan paras penarafan kredit yang dikehendaki. Pada tahun 2018, penarafan kredit Kumpulan terus kekal pada AAA oleh RAM, A- oleh S&P dan A3 oleh Moody’s.

Tambahan pula, Kumpulan mematuhi Keperluan Penyenaraian Pasaran Utama Bursa Malaysia Securities Berhad untuk mengekalkan ekuiti pemegang saham yang disatukan sebanyak lebih 25 peratus daripada modal diterbitkan dan berbayar dan mengekalkan ekuiti pemegang saham pada tidak kurang daripada RM40.0 juta.

Kumpulan juga mematuhi semua perjanjian hutang luar yang dikenakan.



74

Penyata Kewangan


5. HASIL KENDALIAN

(a) Kesan awal dari penggunaan MFRS 15 kepada hasil Kumpulan dan Syarikat daripada kontrak dengan pelanggan dijelaskan di dalam nota 51 kepada Penyata Kewangan. Disebabkan pendekatan peralihan retrospektif yang telah diubahsuai yang telah dipilih oleh Kumpulan dan Syarikat dalam menggunakan MFRS 15 pada tarikh awal penggunaannya iaitu 1 Januari 2018, maklumat perbandingan Kumpulan dan Syarikat tidak dinyatakan semula. Termasuk dalam nota 51 adalah keputusan daripada piawaian perakaunanan yang sebelumnya tanpa MFRS 15 bagi hasil Kumpulan dan Syarikat untuk tahun kewangan semasa yang berakhir pada 31 Disember 2018.

Pembahagian hasil Kumpulan dan Syarikat daripada kontrak dengan pelanggan dinyatakan seperti di bawah.

(i) Hasil diambil kira di bawah MFRS 15 dan lain-lain, dikelaskan mengikut jenis perkhidmatan yang diberikan:

Kumpulan Syarikat

2018 2017 2018 2017

RMMFRS 15

RMLain-lain

RMJumlah

RM RMMFRS 15

RMLain-lain

RMJumlah

RM

Perkhidmatan Internet dan multimedia 4,119.9 – 4,119.9 3,974.0 3,772.3 – 3,772.3 3,719.5

Perkhidmatan suara 3,012.7 – 3,012.7 3,180.3 2,997.8 – 2,997.8 3,172.6Perkhidmatan data 2,325.7 116.8 2,442.5 2,675.2 2,180.4 118.6 2,299.0 2,468.4Perkhidmatan berkaitan

telekomunikasi yang lain 1,372.6 585.2 1,957.8 1,931.0 880.8 575.0 1,455.8 1,414.8Perkhidmatan bukan

berkaitan telekomunikasi 286.4 – 286.4 324.6 – – – –

JUMLAH HASIL KENDALIAN 11,117.3 702.0 11,819.3 12,085.1 9,831.3 693.6 10,524.9 10,775.3

Selain daripada hasil yang diambil kira di bawah MFRS 15, Lain-lain Kumpulan dan Syarikat adalah terdiri daripada hasil kontrak daripada pajakan dan hasil geran daripada kerajaan atau pihak berkuasa tempatan atau persekutuan yang berkenaan.

(ii) Hasil diambil kira di bawah MFRS 15, dikelaskan mengikut masa pengiktirafan hasil

Kumpulan2018

RM

Syarikat2018

RM

– Pada satu-satu masa 387.6 228.9– Dari semasa ke semasa 10,729.7 9,602.4

JUMLAH HASIL KENDALIAN 11,117.3 9,831.3

75


Penyata Kewangan

5. HASIL KENDALIAN (SAMBUNGAN)

(b) Aset kontrak

Jadual di bawah meringkaskan perubahan penting dalam aset kontrak:

Kumpulan2018

RM

Syarikat2018

RM

Aset kontrak pada 1 Januari 2018 654.3 515.5– Hasil yang diiktiraf bagi perkhidmatan yang belum diinvoiskan 291.6 227.3– Jumlah yang kemudiannya diinvoiskan (dipindahkan ke belum terima perdagangan) (315.0) (323.3)– Rosot nilai diiktiraf untuk aset kontrak disebabkan penamatan awal (6.4) (6.4)

Aset kontrak pada 31 Disember 2018 624.5 413.1

(c) Liabiliti kontrak

Jadual di bawah meringkaskan perubahan penting dalam liabiliti kontrak:

Kumpulan2018

RM

Syarikat2018

RM

Liabiliti kontrak pada 1 Januari 2018 863.5 880.6– Jumlah yang dibilkan terdahulu bagi perkhidmatan yang belum dibekalkan 7,675.4 7,033.5– Hasil yang direalisasi daripada penerimaan terdahulu bagi pembekalan barangan dan perkhidmatan (7,631.0) (6,953.8)

Liabiliti kontrak pada 31 Disember 2018 907.9 960.3

Semasa tahun kewangan, baki keseluruhan liabiliti kontrak pada 1 Januari 2018 sebanyak RM863.5 juta telah diiktiraf sebagai hasil.

(d) Obligasi Pelaksanaan Yang Tidak Dipenuhi

Jadual di bawah meringkaskan harga kontrak yang diperuntukkan kepada obligasi pelaksanaan yang tidak dipenuhi disebabkan oleh kontrak dengan pelanggan

Kumpulan2018

RM

Syarikat2018

RM

– baki tempoh kontrak daripada kontrak-kontrak suara, data, Internet dan multimedia 6,985.8 6,985.8– perkhidmatan yang belum dibekalkan daripada projek-projek pelanggan 372.7 243.9

JUMLAH OBLIGASI PELAKSANAAN YANG TIDAK DIPENUHI 7,358.5 7,229.7

Obligasi ini dijangka akan dipenuhi atau dibekalkan kepada pelanggan dalam tempoh masa 1 ke 36 bulan berikutnya.



76

Penyata Kewangan


5. HASIL KENDALIAN (SAMBUNGAN)

(e) Aset-aset yang diiktiraf daripada kos untuk mendapatkan dan memenuhi sesuatu kontrak

Selain daripada baki-baki kontrak yang dinyatakan di atas, Kumpulan dan Syarikat juga telah mengiktiraf aset-aset yang berkaitan dengan kos untuk mendapatkan dan memenuhi sesuatu kontrak dengan pelanggan. Aset ini ditunjukkan di dalam aset kos kontrak di dalam penyata kedudukan kewangan. Kebanyakan aset ini adalah komisen yang dibayar kepada agen-agen apabila berjaya mendapatkan kontrak baru dengan pelanggan, di mana jumlah yang dibayar ini boleh dikaitkan terus kepada kontrak baru ini.

Kumpulan2018

RM

Syarikat2018

RM

Aset yang diiktiraf daripada kos-kos yang ditanggung untuk mendapatkan dan memenuhi kontrak pada 1 Januari 116.1 132.6

– tambahan daripada projek-projek pelanggan yang belum dibekalkan perkhidmatan kerana obligasi pelaksanaan yang belum dipenuhi 226.5 171.5

– tolak: Pelunasan (118.1) (145.8)

Aset yang diiktiraf daripada kos-kos yang ditanggung untuk mendapatkan dan memenuhi kontrak pada 31 Disember 224.5 158.3

6(a) SUSUT NILAI, ROSOT NILAI DAN PELUNASAN

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Susut nilai hartanah, loji dan peralatan (PPE) (nota 22) 2,261.2 2,377.0 1,983.8 2,023.9Susut nilai hartanah pelaburan (nota 23) – – 2.2 2.2Rosot nilai PPE (nota 22 dan 22(b)) 982.5 8.3 209.3 –Hapus kira/penamatan penggunaan PPE (nota 22) 88.8 62.2 83.4 63.1Pelunasan aset tak ketara (nota 24) 20.2 36.2 – –Pengurangan niai aset tidak ketara (nota 24) 52.1 – – –

JUMLAH SUSUT NILAI, ROSOT NILAI DAN PELUNASAN 3,404.8 2,483.7 2,278.7 2,089.2

77


Penyata Kewangan

6(b) KOS KENDALIAN LAIN

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Pembayaran domestik dan antarabangsa, dan komisen 2,611.1 2,470.9 2,525.7 2,475.4Bahan/Peralatan pelanggan dan pemasangan 523.8 521.9 215.1 178.4Litar suwa 129.6 153.2 – –Caruman Penyediaan Perkhidmatan Sejagat 355.4 330.2 330.0 302.2Penyelenggaraan 614.5 675.3 586.6 639.0Kos anggota 2,439.4 2,629.0 1,831.2 1,918.1Kos anggota dipermodalkan dalam PPE (123.6) (131.5) (123.6) (130.4)Sewa 493.7 447.9 313.0 295.1Utiliti 348.3 344.3 282.0 284.5Rosot nilai pelaburan dalam anak syarikat – – 402.6 –Pertukaran asing 2.2 57.9 2.1 60.1Lain-lain 903.8 1,116.0 963.8 1,104.1

JUMLAH KOS KENDALIAN LAIN 8,298.2 8,615.1 7,328.5 7,126.5

Kos anggota termasuk:– gaji, elaun, kerja lebih masa dan bonus 1,744.8 1,883.0 1,265.9 1,319.4– caruman kepada Kumpulan Wang Simpanan Pekerja (KWSP) 294.6 307.3 220.1 222.8– manfaat lain anggota 227.6 233.4 185.8 190.0– Pelan Insentif Jangka Panjang (PIJP) 45.2 36.5 35.7 28.1– imbuhan para Pengarah Eksekutif Syarikat

– gaji, elaun dan bonus 3.1 9.4 3.1 9.4– caruman kepada KWSP 0.4 1.3 0.4 1.3

– imbuhan para Pengarah Bukan Eksekutif Syarikat– yuran 3.0 2.6 2.4 2.1– elaun 0.9 0.9 0.9 0.9

Lain-lain termasuk:– yuran audit berkanun

– PricewaterhouseCoopers Malaysia 2.6 2.5 1.5 1.4– firma ahli PricewaterhouseCoopers International Limited 0.4 0.2 – –

– yuran berkaitan audit 1.0 0.8 0.6 0.5– perkhidmatan cukai dan perkhidmatan bukan audit lain 2.1 4.6 2.0 4.4

Anggaran nilai wang bagi manfaat para Pengarah berjumlah RM0.8 juta (2017: RM0.9 juta) bagi Kumpulan dan Syarikat.

Bagi memastikan kebebasan juruaudit luar, Jawatankuasa Audit Lembaga mempunyai dasar bagi mentadbir pengambilan juruaudit luar bagi kerja-kerja bukan audit dan proses kelulusan berkaitan yang perlu dipatuhi sebelum sebarang kerja-kerja bukan audit tersebut bermula. Kerja-kerja bukan audit boleh ditawarkan oleh juruaudit luar sekiranya terdapat manfaat kecekapan dan tambah nilai kepada Kumpulan.



78

Penyata Kewangan


7. PENDAPATAN KENDALIAN LAIN (bersih)

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Pendapatan dividen daripada anak-anak syarikat – – 131.6 78.3Pendapatan dividen daripada sekuriti ekuiti – disebut harga – 0.5 – 0.5 – tidak disebut harga 11.7 12.4 11.7 12.4Pendapatan daripada penjualan sekerap 34.3 16.5 32.1 16.5Pendapatan daripada anak-anak syarikat – faedah – – 97.4 70.1 – lain-lain – – 0.2 0.3Tuntutan insuran 2.0 3.0 2.0 2.5Kerugian atas pelupusan pinjaman anggota (0.4) (0.9) (0.4) (0.9)Keuntungan atas pelupusan PPE 1.7 44.0 2.4 43.7Keuntungan atas pelupusan aset bukan semasa dipegang untuk dijual 0.1 0.5 0.1 0.5Penalti pelanggaran kontrak 4.0 4.1 4.0 4.1Pendapatan sewa daripada tanah dan bangunan 42.5 45.5 98.0 84.2Pendapatan sewa daripada kenderaan – – 0.2 0.3Pendapatan daripada aktiviti latihan dan yang berkaitan 1.6 1.8 1.5 2.6Lain-lain 34.4 36.6 49.1 46.0

JUMLAH PENDAPATAN KENDALIAN LAIN (bersih) 131.9 164.0 429.9 361.1

8. LABA/(KERUGIAN) LAIN (bersih)

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Aset kewangan pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian– sekuriti ekuiti disebut harga di Bursa Malaysia Securities Berhad (2.2) (2.0) (2.2) (2.0)– pelaburan dalam dana pelaburan teknologi 2.0 – 2.0 –– opsyen beli atas saham dipegang oleh kepentingan bukan mengawal – (22.5) – –– kematangan swap kadar faedah mata wang bersilang – (15.1) – (15.1)Pergerakan nilai saksama liabiliti opsyen jual daripada saham sebuah anak

syarikat (nota 47(a)) 311.0 46.3 – –Pelaburan pada nilai saksama melalui pendapatan keseluruhan lain– pengelasan semula daripada rizab nilai saksama 0.1 – 0.1 –Pelaburan tersedia-untuk-dijual– pengelasan semula daripada rizab nilai saksama – 1.8 – 1.8

JUMLAH LABA/(KERUGIAN) LAIN (bersih) 310.9 8.5 (0.1) (15.3)

79


Penyata Kewangan

9. KOS PEMBIAYAAN BERSIH

2018 2017

KumpulanAsing

RMDomestik

RM

PrinsipIslam

RMJumlah

RMAsing

RMDomestik

RM

PrinsipIslam

RMJumlah

RM

Pendapatan pembiayaan daripada– deposit bank jangka pendek 2.1 30.2 38.1 70.4 3.0 24.4 50.4 77.8– deposit lain – 4.6 2.9 7.5 – 13.2 2.5 15.7– Nota Jangka Sederhana Boleh Tebus

Boleh Tukar (nota 30) – – – – – 17.3 – 17.3– pinjaman anggota – 2.5 16.7 19.2 – 0.3 12.9 13.2– pertambahan pendapatan

pembiayaan – 5.2 – 5.2 – 7.8 – 7.8– belum terima tersedia-untuk-dijual – – – – – # – #

JUMLAH PENDAPATAN PEMBIAYAAN 2.1 42.5 57.7 102.3 3.0 63.0 65.8 131.8

Kos pembiayaan atas– pinjaman daripada institusi kewangan

dan debentur (95.4) (13.2) (5.4) (114.0) (112.0) (13.3) (0.5) (125.8)– Sekuriti Pendapatan Terkait Islam TM

(nota 17(b)) – – (44.7) (44.7) – – (45.0) (45.0)– Nota Jangka Sederhana Islam

(nota 17(c)) – – (241.4) (241.4) – – (208.3) (208.3)– pertambahan kos pembiayaan

(nota 17(d) dan 37(b)) – (28.9) – (28.9) – (2.6) – (2.6)– pajakan kewangan (nota 17(g)) – (3.9) – (3.9) – (4.2) – (4.2)– pelepasan diskaun ke atas opsyen

jual saham sebuah anak syarikat (nota 47(a)) – (23.3) – (23.3) – (32.1) – (32.1)

– pelunasan subsidi faedah atas pinjaman anggota – – (6.4) (6.4) – – (3.7) (3.7)

Kos peminjaman dipermodalkan 0.1 3.0 9.4 12.5 0.6 6.4 27.6 34.6

JUMLAH KOS PEMBIAYAAN (95.3) (66.3) (288.5) (450.1) (111.4) (45.8) (229.9) (387.1)

Penilaian semula pertukaran asing atas peminjaman

– (kerugian)/laba (48.4) – – (48.4) 267.2 – – 267.2– pengelasan semula daripada rizab

lindung nilai 17.1 – – 17.1 (92.7) – – (92.7)

JUMLAH (KERUGIAN)/LABA PERTUKARAN ASING ATAS PEMINJAMAN (31.3) – – (31.3) 174.5 – – 174.5

KOS PEMBIAYAAN BERSIH (124.5) (23.8) (230.8) (379.1) 66.1 17.2 (164.1) (80.8)




80

Penyata Kewangan


9. KOS PEMBIAYAAN BERSIH (SAMBUNGAN)

2018 2017

SyarikatAsing

RMDomestik

RM

PrinsipIslam

RMJumlah

RMAsing

RMDomestik

RM

PrinsipIslam

RMJumlah

RM

Pendapatan pembiayaan daripada– deposit bank jangka pendek 1.9 30.9 37.0 69.8 2.9 22.0 49.2 74.1– deposit lain – 4.6 2.1 6.7 – 13.2 2.0 15.2– pinjaman anggota – 2.5 16.7 19.2 – 0.3 12.9 13.2– belum terima tersedia-untuk-dijual – – – – – # – #

JUMLAH PENDAPATAN PEMBIAYAAN 1.9 38.0 55.8 95.7 2.9 35.5 64.1 102.5

Kos pembiayaan atas– peminjaman daripada institusi

kewangan dan debentur (94.1) – – (94.1) (111.9) – – (111.9)– Sekuriti Pendapatan Terkait Islam TM

(nota 17(b)) – – (44.7) (44.7) – – (45.0) (45.0)– Nota Jangka Sederhana Islam

(nota 17(c)) – – (241.4) (241.4) – – (208.3) (208.3)– pertambahan kos pembiayaan

(nota 17(d) dan 37(b)) – (28.9) – (28.9) – (2.6) – (2.6)– pajakan kewangan (nota 17(g)) – (2.5) – (2.5) – (2.8) – (2.8)– Pengoptimuman Dana Antara Syarikat

(nota 43(a)(iv) dan (b)) – (14.6) (0.8) (15.4) – (19.8) (1.3) (21.1)– pelunasan subsidi faedah atas

pinjaman anggota – – (6.4) (6.4) – – (3.7) (3.7)Kos peminjaman dipermodalkan 0.1 3.0 9.4 12.5 0.6 2.3 27.6 30.5

JUMLAH KOS PEMBIAYAAN (94.0) (43.0) (283.9) (420.9) (111.3) (22.9) (230.7) (364.9)

Penilaian semula pertukaran asing atas peminjaman

– (kerugian)/laba (48.9) – – (48.9) 267.0 – – 267.0– pengelasan semula daripada rizab

lindung nilai 17.1 – – 17.1 (92.7) – – (92.7)

JUMLAH (KERUGIAN)/LABA PERTUKARAN ASING ATAS PEMINJAMAN (31.8) – – (31.8) 174.3 – – 174.3

KOS PEMBIAYAAN BERSIH (123.9) (5.0) (228.1) (357.0) 65.9 12.6 (166.6) (88.1)


81


Penyata Kewangan

10. CUKAI DAN ZAKAT

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Caj cukai bagi Kumpulan dan Syarikat terdiri daripada:

MalaysiaCukai Pendapatan

Tahun semasa 231.6 231.3 172.9 163.0Tahun terdahulu (20.0) (10.9) (25.1) (11.0)

Cukai Tertunda (bersih) 53.0 78.1 56.1 88.2

264.6 298.5 203.9 240.2Luar Negeri

Cukai PendapatanTahun semasa 0.8 4.6 – –Tahun terdahulu 6.0 0.3 – –

Cukai Tertunda (bersih) # 5.2 – –

6.8 10.1 – –

JUMLAH CUKAI 271.4 308.6 203.9 240.2Zakat 6.5 8.9 4.3 6.4

CUKAI DAN ZAKAT 277.9 317.5 208.2 246.6


Cukai semasaTahun semasa 232.4 235.9 172.9 163.0Lebihan akruan pada tahun-tahun terdahulu (bersih) (14.0) (10.6) (25.1) (11.0)

Cukai tertundaPermulaan dan kebalikan perbezaan sementara 87.5 184.1 90.6 189.0Insentif cukai (34.5) (100.8) (34.5) (100.8)

271.4 308.6 203.9 240.2

Perhubungan antara cukai dan keuntungan sebelum cukai dan zakat boleh diterangkan melalui penyesuaian berangka antara belanja cukai dan hasil keuntungan perakaunan didarab dengan kadar cukai Malaysia seperti di bawah:

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Keuntungan/(Kerugian) Sebelum Cukai dan Zakat 17.4 1,048.0 (1,076.8) 1,743.0

Cukai dikira pada kadar cukai Malaysia yang diterima pakai sebanyak 24.0% 4.2 251.5 (258.5) 418.3Kesan cukai daripada:– bahagian keputusan syarikat-syarikat bersekutu (6.1) (6.6) – –– perbezaan kadar cukai di negara-negara lain – 0.3 – –– belanja tidak boleh dipotong bagi tujuan cukai 148.1 134.2 664.3 104.7– pendapatan tidak tertakluk kepada cukai (126.0) (149.1) (125.1) (154.0)– belanja dibenarkan untuk potongan cukai berganda (17.2) (17.0) (17.2) (17.0)– insentif cukai (34.5) (100.8) (34.5) (100.8)– perbezaan sementara yang mana tiada cukai tertunda telah diiktirafkan 177.0 – – –– aset cukai tertunda yang dihapus kira 20.0 – – –– kerugian cukai tahun semasa yang dinyahiktiraf 119.9 206.7 – –– lebihan akruan cukai pendapatan (bersih) (14.0) (10.6) (25.1) (11.0)

JUMLAH CUKAI 271.4 308.6 203.9 240.2



82

Penyata Kewangan


11. PEROLEHAN SESAHAM

(a) Perolehan sesaham asas

Perolehan sesaham asas Kumpulan dikira dengan membahagikan keuntungan bersih milik pemegang-pemegang ekuiti dengan purata wajaran bilangan saham biasa yang diterbitkan dan berbayar Syarikat pada tahun kewangan berkenaan.

Kumpulan

2018RM

2017RM

Keuntungan milik pemegang-pemegang ekuiti Syarikat (RM juta) 153.2 929.7Purata wajaran bilangan saham biasa (juta) 3,757.9 3,757.9

Perolehan sesaham asas (sen) milik pemegang-pemegang ekuiti Syarikat 4.1 24.7

(b) Perolehan sesaham yang dicairkan

Perolehan sesaham yang dicairkan bagi tahun kewangan semasa dikira dengan membahagikan keuntungan bersih milik pemegang-pemegang ekuiti Syarikat dengan purata wajaran bilangan saham biasa yang diterbitkan dan berbayar dilaraskan untuk penukaran kesemua saham biasa yang berpotensi untuk dicairkan yang diberikan kepada anggota-anggota di bawah Pelan Insentif Jangka Panjang (PIJP) (nota 14 kepada penyata kewangan) iaitu skim saham pekerja yang akan diletak hak tertakluk kepada pencapaian syarat prestasi tertentu.

Kumpulan

2018RM

2017RM

Keuntungan milik pemegang-pemegang ekuiti Syarikat (RM juta) 153.2 929.7

Purata wajaran bilangan saham biasa (juta) 3,757.9 3,757.9Pelarasan untuk kesan kecairan dari PIJP (juta) 22.0 16.0

Purata wajaran bilangan saham biasa (juta) 3,779.9 3,773.9

Perolehan sesaham yang dicairkan (sen) milik pemegang-pemegang ekuiti Syarikat 4.1 24.6

12. DIVIDEN BERHUBUNG SAHAM BIASA

Dividen yang dilulus dan dibayar berhubung saham biasa:

Syarikat

2018 2017

Dividensesaham

Sen

Amaundividen

setingkatRM

Dividensesaham

Sen

Amaundividen

setingkatRM

Dividen interim kedua bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2016 – – 12.2 458.5Dividen interim pertama bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2017 – – 9.4 353.2Dividen interim kedua bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2017 12.1 454.7 – –

DIVIDEN DIIKTIRAF SEBAGAI PENGAGIHAN KEPADA PEMEGANG EKUITI BIASA SYARIKAT 12.1 454.7 21.6 811.7

Skim Pelaburan Semula Dividen (DRS) sebagaimana yang diterangkan dalam nota 13(d) kepada penyata kewangan tidak terpakai ke atas mana-mana dividen yang telah diagihkan setakat ini oleh Syarikat dalam tahun kewangan semasa dan lepas.

83


Penyata Kewangan

12. DIVIDEN BERHUBUNG SAHAM BIASA (SAMBUNGAN)

Lembaga Pengarah telah mengumumkan dividen tunai setingkat interim kedua sebanyak 12.1 sen sesaham bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2017. Dividen tersebut akan dibayar pada 13 April 2018 kepada para pemegang saham yang nama mereka tercatat dalam Buku Daftar Ahli dan Rekod Pendeposit pada 16 Mac 2018.

Lembaga Pengarah juga telah mengumumkan dividen tunai setingkat interim sebanyak 2.0 sen sesaham bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018 (2017: dividen tunai setingkat interim pertama dan kedua, masing-masing sebanyak 9.4 sen dan 12.1 sen sesaham).

13. MODAL SAHAM

Syarikat

2018 2017

Bilangansaham RM

Bilangansaham RM

Diterbitkan dan berbayar penuh:Saham biasa

Pada 1 Januari 3,758.0 3,667.1 3,758.0 2,630.6Peralihan kepada rejim tiada-nilai tara pada 31 Januari 2017 di bawah

Akta Syarikat 2016 (nota kecil (e))– Dipindah dari Premium Saham – – – 964.9– Dipindah dari Rizab Penebusan Modal – – – 71.6

Pada 31 Disember – saham biasa dengan tiada nilai tara 3,758.0 3,667.1 3,758.0 3,667.1Saham Istimewa (nota kecil (a))

Pada 1 Januari dan 31 Disember # # # #Saham Keutamaan Boleh Tebus Tak Boleh Tukar Kelas D

Saham Keutamaan (nota kecil (c))Pada 1 Januari dan 31 Disember # # # #

JUMLAH MODAL SAHAM DITERBITKAN DAN BERBAYAR PENUH 3,758.0 3,667.1 3,758.0 3,667.1


Kumpulan dan Syarikat

2018RM

2017RM

Premium SahamPada 1 Januari – 964.9Pergerakan sepanjang tahun:

Peralihan kepada rejim tiada-nilai tara pada 31 Januari 2017 (nota kecil (e)) – (964.9)

Pada 31 Disember – –

(a) Saham Keutamaan Boleh Tebus Hak Istimewa (Saham Istimewa)

Saham Istimewa dipegang oleh Pemegang Saham Istimewa, Menteri Kewangan, badan korporat yang ditubuhkan di bawah Akta Menteri Kewangan (Perbadanan) 1957 (MOF Inc). Pemegangan MOF Inc membolehkan pihak Kerajaan melalui Menteri Kewangan memastikan bahawa keputusan penting tertentu yang melibatkan kendalian Syarikat adalah konsisten dengan dasar Kerajaan. Pemegang Saham Istimewa yang mungkin hanya Kerajaan sahaja atau mana-mana wakil atau sesiapa yang bertindak bagi pihaknya, adalah berhak untuk menerima notis mesyuarat, tetapi tidak mempunyai sebarang hak untuk mengundi pada mesyuarat Syarikat. Namun, Pemegang Saham Istimewa berhak menghadiri mesyuarat dan bersuara dalam mesyuarat tersebut.

Perkara-perkara tertentu, terutamanya, mengenai pindaan kepada Tataurusan Pertubuhan Syarikat berhubung dengan hak Pemegang Saham Istimewa, pembubaran Syarikat, sebarang pemerolehan dan pelupusan aset penting, percantuman, penggabungan dan pengambilalihan, memerlukan persetujuan terlebih dahulu daripada Pemegang Saham Istimewa.

Pemegang Saham Istimewa berhak untuk memohon Syarikat menebus Saham Istimewa pada nilai tara pada bila-bila masa. Dalam pengagihan modal ketika pembubaran Syarikat, Pemegang Saham Istimewa berhak mendapatkan pembayaran balik modal berbayar atas Saham Istimewa, mendahului pembayaran balik modal kepada mana-mana ahli lain. Saham Istimewa ini tidak memberi sebarang hak penglibatan dalam modal atau keuntungan Syarikat.



84

Penyata Kewangan


13. MODAL SAHAM (SAMBUNGAN)

(b) Akta Syarikat 2016, yang berkuat kuasa pada 31 Januari 2017, memansuhkan konsep modal saham dibenarkan dan nilai tara modal saham.

(c) Saham Keutamaan Boleh Tebus Tak Boleh Tukar (NCRPS)

Pada 20 Julai 2007, Syarikat telah menerbitkan 925 NCRPS Kelas D (NCRPS D TM) pada premium bernilai RM999.00 sesaham melebihi nilai tara RM1.00 sesaham. NCRPS D TM adalah bertaraf pari passu antara satu sama lain tetapi bertaraf di bawah Saham Istimewa dan lebih diutamakan daripada saham biasa Syarikat dalam pengagihan modal jika berlakunya pembubaran atau likwidasi Syarikat. NCRPS D TM telah dikelaskan sebagai liabiliti. Maklumat mengenai NCRPS D TM adalah dijelaskan dalam nota 17(b)(I) kepada penyata kewangan. Pada 26 Februari 2019, Syarikat telah menebus NCRPS D TM selepas pembayaran baliknya pada 28 Disember 2018.

(d) Skim Pelaburan Semula Dividen (DRS)

Pada 27 Mac 2014, Syarikat mengumumkan satu cadangan untuk melaksanakan DRS yang memberi opsyen kepada pemegang-pemegang saham Syarikat (Pemegang Saham) memilih untuk melabur, sama ada keseluruhan atau sebahagian daripada dividen tunai mereka yang merangkumi dividen interim, akhir, khas atau apa-apa dividen tunai yang lain, dalam saham-saham biasa yang baru pada harga RM0.70 setiap satu dalam Syarikat (Saham Baru TM).

DRS telah mendapat kelulusan daripada Bursa Malaysia Securities Berhad menerusi suratnya bertarikh 7 April 2014 dan kelulusan pemegang-pemegang saham dalam Mesyuarat Agung Luar Biasa Syarikat pada 8 Mei 2014.

Bilamana DRS diguna pakai kepada mana-mana dividen yang diagihkan, pemegang-pemegang saham mempunyai opsyen untuk melabur semula dividen tunai mereka dalam Saham Baru TM (Opsyen untuk Melabur Semula):

• memilih untuk menyertainya dengan melabur semula keseluruhan atau sebahagian daripada dividen itu di mana Opsyen untuk Melabur Semula terpakai (Bahagian yang Boleh Dipilih) pada harga terbitan Saham Baru TM.

Sekiranya hanya sebahagian daripada Bahagian yang Boleh Dipilih dilabur semula, pemegang-pemegang saham akan menerima bahagian selebihnya dalam bentuk tunai; atau

• memilih untuk tidak menyertai dalam Opsyen untuk Melabur Semula dan akan menerima keseluruhan dividen itu dalam bentuk tunai.

DRS tidak diguna pakai ke atas mana-mana dividen yang diagihkan selepas yang di atas iaitu semua dividen yang diagihkan bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2015 hingga 2018.

(e) Sebelum 31 Januari 2017, permohonan akaun premium saham ditadbir oleh Seksyen 60 dan 61 Akta Syarikat 1965. Selaras dengan peruntukan peralihan yang dinyatakan dalam Seksyen 618 (2) Akta Syarikat 2016 yang baru, pada 31 Januari 2017 sebarang amaun yang ada pada kredit akaun premium saham Syarikat telah menjadi sebahagian daripada modal saham Syarikat. Walau apa pun peruntukan ini, Syarikat boleh dalam masa 24 bulan dari permulaan Akta Syarikat 2016 berkuat kuasa, menggunakan amaun yang ada pada kredit akaun premium sahamnya sebanyak RM964.9 juta untuk tujuan seperti yang dinyatakan dalam Seksyen 618 (3) kepada Akta Syarikat 2016.

Syarikat tidak menggunakan sebarang premium saham peralihan ini untuk sebarang tujuan sepanjang tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018 atau selepas tahun berakhir tarikh tamat pada 31 Januari 2019.

14. SKIM SAHAM PEKERJA – PELAN INSENTIF JANGKA PANJANG (PIJP)

Pada 28 April 2016, pemegang saham Syarikat meluluskan PIJP dan Pemberian Saham Syarikat kepada anggota yang layak dalam Kumpulan dan Syarikat pada Mesyuarat Agung Luar Biasa. PIJP ialah skim di mana saham boleh diterbitkan oleh Syarikat kepada anggotanya tanpa sebarang pertimbangan tunai.

PIJP terdiri daripada Pemberian Saham Terhad (RS) dan Pemberian Saham Prestasi (PS) di mana untuk tujuan penjelasan, perbezaan utama dalam ciri-ciri RS dan PS adalah kelayakan Anggota yang Layak dari segi gred jawatan mereka dalam Kumpulan, metrik prestasi yang perlu dipenuhi yang akan ditentukan sebelum pemberian dibuat secara bertulis kepada Anggota yang Layak dan tempoh letak hak Pemberian kepada Anggota yang Layak. Jawatankuasa kecil telah ditubuhkan untuk mentadbir PIJP mengikut Undang-undang Kecil yang mentadbir PIJP (Jawatankuasa PIJP).

85


Penyata Kewangan

14. SKIM SAHAM PEKERJA – PELAN INSENTIF JANGKA PANJANG (PIJP) (SAMBUNGAN)

Ciri-ciri PIJP

(i) Kelayakan

Semua anggota selain daripada Pengarah Syarikat bukan eksekutif atau bebas, yang telah menjadi anggota sepenuh masa atau anggota tetap dengan, dan berada dalam senarai gaji Kumpulan atau Syarikat adalah layak untuk mengambil bahagian dalam skim tersebut (Anggota yang Layak) tertakluk kepada memenuhi sebarang kriteria kelayakan yang lain yang akan ditetapkan oleh Jawatankuasa PIJP mengikut budi bicara mutlaknya dari semasa ke semasa. Anggota yang layak boleh memilih untuk tidak mengambil bahagian dalam skim ini.

(ii) Bilangan maksimum saham biasa baru Syarikat di bawah PIJP

Di bawah PIJP, jumlah bilangan saham biasa Syarikat yang boleh ditawarkan di bawah PIJP tidak boleh melebihi agregat sepuluh peratus (10%) daripada modal saham diterbitkan dan berbayar Syarikat (tidak termasuk saham perbendaharaan) (Saham Maksimum) pada bila-bila masa sepanjang tempoh PIJP.

(iii) Asas peruntukan dan pengagihan maksimum yang dibenarkan

Jumlah bilangan saham biasa baru Syarikat yang boleh ditawarkan dan diperuntukkan kepada mana-mana Anggota yang Layak (seperti yang ditakrifkan dalam Undang-undang Kecil PIJP, adalah atas budi bicara mutlak Jawatankuasa PIJP) selepas mengambil kira antara faktor lain, prestasi, potensi anggota untuk pembangunan masa hadapan dan sumbangan kepada kejayaan dan pembangunan Kumpulan dan apa-apa kriteria lain yang dianggap wajar oleh Jawatankuasa PIJP.

Di samping itu, tidak lebih daripada 10% daripada saham-saham biasa baru Syarikat yang tersedia di bawah PIJP akan diperuntukkan kepada mana-mana Anggota yang Layak, sama ada secara tunggal atau secara kolektif melalui orang yang berkaitan dengan Anggota yang Layak, yang memegang 20% atau lebih modal saham diterbitkan dan berbayar penuh Syarikat.

Jawatankuasa PIJP mempunyai budi bicara mutlak dalam menentukan sama ada saham-saham Syarikat yang sedia ada untuk letak hak di bawah PIJP yang Dicadangkan adalah untuk diberikan kepada Anggota yang Layak atau mana-mana kumpulan atau kumpulan Anggota yang Layak melalui:

(a) satu Pemberian tunggal (jika berkenaan) pada satu-satu masa yang ditetapkan oleh Jawatankuasa PIJP; atau

(b) beberapa Pemberian (jika berkenaan) di mana peletakan hak Saham-saham Syarikat terdiri daripada Pemberian berperingkat atau dibuat dalam beberapa tranche pada masa-masa dan atas terma-terma yang ditentukan oleh Jawatankuasa PIJP.

Sekiranya Jawatankuasa PIJP memutuskan bahawa Pemberian atau peletakan hak sebarang bilangan saham-saham Syarikat di bawah PIJP adalah untuk dibuat secara berperingkat, jumlah saham yang akan diberikan pada setiap Pemberian dan masa bagi peletakan hak itu hendaklah diputuskan oleh Jawatankuasa PIJP mengikut budi bicara mutlaknya. Setiap Pemberian hendaklah berasingan dan bebas dari yang lain.

(iv) Tempoh PIJP

PIJP akan terus berkuat kuasa untuk tempoh sepuluh (10) tahun bermula dari tarikh kuat kuasa pelaksanaan PIJP yang Dicadangkan, iaitu tarikh di mana pematuhan sepenuhnya terhadap keperluan yang berkenaan di bawah Undang-undang Kecil dan Syarat-syarat Penyenaraian berhubung dengan PIJP yang Dicadangkan, telah diperoleh dan/atau dipenuhi.

Apabila tamat PIJP, mana-mana Pemberian yang masih belum diletak hak (sama ada sepenuhnya atau sebahagian) akan dianggap ditamatkan dan adalah batal dan tidak sah. Walau apa pun yang dinyatakan dalam Undang-undang Kecil dan tertakluk kepada pematuhan Keperluan Penyenaraian Pasaran Utama Bursa Malaysia Sekurities Berhad berhubung dengan PIJP, PIJP boleh ditamatkan pada bila-bila masa semasa tempohnya.

(v) Kedudukan saham yang diterbitkan di bawah PIJP

Saham-saham baru yang diterbitkan di bawah PIJP hendaklah tertakluk kepada peruntukan memorandum dan tataurusan pertubuhan Syarikat. Saham-saham baru tersebut, hendaklah, berikutan penerbitan dan peruntukkan, mempunyai taraf yang sama dalam semua aspek berhubung dengan saham-saham Syarikat yang sedia ada, kecuali bahawa saham-saham tersebut tidak layak untuk sebarang dividen, hak, peruntukkan dan/atau pengagihan lain, bilamana tarikh kelayakannya adalah sebelum tarikh saham-saham baru diserahkan kepada semua penerima di bawah PIJP.



86

Penyata Kewangan



Ciri-ciri PIJP (sambungan)

(vi) Sekatan ke atas Pemindahan

Saham-saham baru yang diterbitkan di bawah PIJP akan tertakluk kepada sekatan ke atas pemindahan bergantung kepada terma dan syarat mengikut Undang-undang Kecil.

Kumpulan dan Syarikat telah melaksanakan PIJP berkuat kuasa dari 29 September 2016, setelah memperolehi semua kelulusan yang diperlukan dan mematuhi kehendak-kehendak yang berkaitan dengan PIJP. Pada akhir tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018, 2 Pemberian RS dan PS masing-masing, telah diberi kepada Anggota yang Layak.

Saham Terhad (RS)

Di bawah RS, anggota Kumpulan dan Syarikat yang layak dan terpilih akan diletakkan hak saham-saham Syarikat sepanjang Tempoh PIJP (seperti yang ditentukan oleh Jawatankuasa PIJP untuk setiap tranche RS masing-masing), tertakluk kepada metrik prestasi individu yang dipenuhi dan pencapaian langkah-langkah operasi tertentu, termasuk tetapi tidak terhad kepada sasaran keuntungan selepas cukai dan/atau langkah kewangan lain sebagaimana yang berkaitan, mengikut terma dan syarat yang ditetapkan dan ditentukan oleh Jawatankuasa PIJP mengikut budi bicara mutlaknya.

Sekiranya metrik prestasi tidak dipenuhi dalam tempoh yang ditetapkan oleh Jawatankuasa PIJP sebagaimana yang terpakai bagi Penerima RS, RS tersebut tidak akan diletakkan hak kepada mereka pada akhir tempoh tersebut.

Saham Prestasi (PS)

Di bawah PS, anggota dan Pengarah Eksekutif Kumpulan dan Syarikat yang layak dan terpilih akan diletakkan hak saham-saham Syarikat sepanjang Tempoh PIJP (seperti yang ditentukan oleh Jawatankuasa PIJP untuk setiap tranche PS masing-masing), tertakluk kepada metrik prestasi individu yang dipenuhi dan pencapaian petunjuk pasaran yang tertentu.

Sekiranya metrik prestasi tidak dipenuhi dalam tempoh yang ditetapkan oleh Jawatankuasa PIJP sebagaimana yang terpakai bagi Penerima PS, satu ciri lanjutan boleh memanjangkan tempoh prestasi dan tarikh peletakan selama satu tahun.

(a) Jumlah bilangan RS dan PS yang diberikan bagi Kumpulan dan Syarikat, peratusan saham yang akan diletakkan hak dan tempoh letak hak adalah seperti berikut:


Hak atas Saham Syarikat

RS/PS Tarikh Pemberian Tarikh Letak HakBilangan Saham

yang DiberikanHarga Rujukan

seunit (RM)1

RSPemberian 1 1 Disember 2016 30 April 2019 9,219,500 6.15Pemberian 2 1 Jun 2017 1 Jun 2020 9,401,200 6.47

PSPemberian 1 1 Jun 2017 1 Jun 2020/1 Jun 20212 1,928,100 6.35Pemberian 2 4 Disember 2017 30 November 2020/30 November 20212 1,854,200 6.26

1 Merujuk kepada harga pada tarikh rujukan bagi tujuan pemberian bilangan saham kepada anggota. Bagi PS, ini berdasarkan harga purata berwajaran tiga bulan (VWAP).

2 Sekiranya metrik prestasi tidak dipenuhi dalam tempoh yang ditetapkan oleh Jawatankuasa PIJP sebagaimana yang terpakai bagi Penerima PS, satu ciri penggulungan boleh memanjangkan tempoh prestasi dan tarikh peletakan selama satu tahun.

87


Penyata Kewangan


(b) Pergerakan sepanjang tahun kewangan dalam bilangan saham-saham RS dan PS Syarikat, yang telah diberikan kepada anggota Kumpulan dan Syarikat adalah seperti berikut:

Diagihkan kepada Penerima daripada Kumpulan:

Harga Tutupseunit pada

TarikhPemberian

(RM)Pada

1 Januari Diberikan DiselaraskanDiletakkan

hakDilucutkan

hakPada

31 Disember

NilaiSaksama

pada TarikhPemberian

(RM)

2018RSPemberian 1 6.15 9,103,600 – – – (146,500) 8,957,100 6.15Pemberian 2 6.47 9,337,100 – – – (180,900) 9,156,200 6.47

PSPemberian 1 6.47 1,745,700 – – – (330,200) 1,415,500 4.12Pemberian 2 5.97 1,854,200 – – – (324,400) 1,529,800 3.25

2017RSPemberian 1 6.15 9,219,500 – – – (115,900) 9,103,600 6.15Pemberian 2 6.47 – 9,401,200 2,800 – (66,900) 9,337,100 6.47

PSPemberian 1 6.47 – 1,928,100 – – (182,400) 1,745,700 4.12Pemberian 2 5.97 – 1,854,200 – – – 1,854,200 3.25

Diagihkan kepada Penerima daripada Syarikat:

Harga Tutupseunit pada

TarikhPemberian

(RM)Pada

1 Januari Diberikan DiselaraskanDiletakkan

hakDilucutkan

hakPada

31 Disember

NilaiSaksama

pada TarikhPemberian

(RM)

2018RSPemberian 1 6.15 6,957,600 – 73,800 – (66,300) 6,965,100 6.15Pemberian 2 6.47 7,013,200 – 58,000 – (71,200) 7,000,000 6.47

PSPemberian 1 6.47 1,650,600 – – – (330,200) 1,320,400 4.12Pemberian 2 5.97 1,725,600 – – – (324,400) 1,401,200 3.25

2017RSPemberian 1 6.15 6,749,600 – 272,200 – (64,200) 6,957,600 6.15Pemberian 2 6.47 – 7,039,400 2,800 – (29,000) 7,013,200 6.47

PSPemberian 1 6.47 – 1,833,000 – – (182,400) 1,650,600 4.12Pemberian 2 5.97 – 1,725,600 – – – 1,725,600 3.25



88

Penyata Kewangan



(c) Nilai saksama RS yang diberikan di mana MFRS 2 Pembayaran Berasaskan Saham (MFRS 2) terpakai, telah dianggarkan dengan menggunakan model simulasi Monte Carlo. Input penting dalam model ini adalah seperti berikut:

RS

Hak Atas Saham Syarikat

Harga Rujukan seunit (RM)*

Pemberian 1 Pemberian 2

Harga Rujukan 6.15 6.47Tarikh Pemberian* 1 Disember 2016 1 Jun 2017Tarikh Letak Hak 30 April 2019 1 Jun 2020Harga Saham Penutup pada Tarikh Pemberian* 6.15 6.47

* Tarikh pemberian merujuk kepada tarikh di mana majoriti anggota menerima tawaran.

PS

Hak Atas Saham Syarikat

Harga Rujukan seunit (RM)*

Pemberian 1 Pemberian 2

Harga Rujukan 6.35 6.26Tarikh Pemberian* 1 Jun 2017 4 Disember 2017Tarikh Letak Hak 1 Jun 2020/ 30 November 2020/

1 Jun 2021 30 November 2021Harga Saham Penutup pada Tarikh Pemberian* 6.47 5.97

* Tarikh pemberian merujuk kepada tarikh di mana majoriti anggota menerima tawaran.

(d) Amaun yang diiktiraf dalam penyata pendapatan seperti yang dinyatakan dalam nota 6(b) kepada penyata kewangan untuk semua anggota yang wujud daripada RS dan PS adalah seperti yang diringkaskan di bawah:

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Saham Terhad 41.9 34.9 32.8 26.6Saham Prestasi 3.3 1.6 3.0 1.5

89


Penyata Kewangan

15. RIZAB-RIZAB LAIN

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Rizab nilai saksama (nota 2(h)(iii)) – 127.2 – 127.2Nilai saksama melalui rizab pendapatan keseluruhan yang lain (FVOCI) 88.8 – 88.8 –Rizab lindung nilai (nota 2(j)) 28.3 85.7 28.3 85.7Kos rizab lindung nilai 29.7 – 29.7 –Rizab pelan insentif jangka panjang (nota 2(y)(iv)) 83.4 36.7 83.6 38.4Rizab lain (nota 2(q)(iii) dan nota (19(e)(i)) (352.9) (352.9) – –Perbezaan terjemahan mata wang yang timbul daripada terjemahan– anak-anak syarikat (38.7) 19.9 – –– syarikat bersekutu 2.1 1.9 – –

JUMLAH RIZAB-RIZAB LAIN (159.3) (81.5) 230.4 251.3

16. KEUNTUNGAN TERTAHAN

Pada 31 Disember 2018, kesemua keuntungan tertahan Syarikat sebanyak RM2,104.3 juta (2017: RM4,478.6 juta) tersedia untuk pengagihan dividen yang dikecualikan cukai kepada pemegang-pemegang saham.

17. PEMINJAMAN

Kumpulan

2018 2017

KadarPurata

WajaranPembiayaan

BukanSemasa

RMSemasa

RMJumlah

RM

KadarPurata

WajaranPembiayaan

BukanSemasa

RMSemasa

RMJumlah

RM

DOMESTIKBercagarPeminjaman daripada institusi

kewangan (nota kecil (a)) 5.30% 25.9 34.5 60.4 5.31% 60.5 25.1 85.6Pajakan kewangan (nota kecil (g)) – – – – 2.50% 7.4 10.4 17.8

Jumlah Domestik Bercagar 5.30% 25.9 34.5 60.4 4.83% 67.9 35.5 103.4

Tidak BercagarPeminjaman daripada institusi

kewangan 4.39% – 175.0 175.0 4.14% – 57.0 57.0Peminjaman di bawah prinsip Islam– Sekuriti Pendapatan Terkait Islam TM

(nota kecil (b)) – – – – 4.87% – 925.0 925.0– Nota Jangka Sederhana Islam (nota

kecil (c)) 4.43% 5,799.0 – 5,799.0 4.38% 4,500.0 – 4,500.0Nota Jangka Sederhana Boleh Ubah

(nota kecil (e)) 4.88% 38.2 3.2 41.4 4.88% 38.2 0.2 38.4Peminjaman lain (nota kecil (d)) 4.38% 71.3 – 71.3 4.60% 68.4 50.0 118.4Pajakan kewangan (nota kecil (g)) 4.92% 28.8 21.2 50.0 5.73% 32.4 11.1 43.5

Jumlah Domestik Tidak Bercagar 4.44% 5,937.3 199.4 6,136.7 4.47% 4,639.0 1,043.3 5,682.3

Jumlah Domestik 4.44% 5,963.2 233.9 6,197.1 4.48% 4,706.9 1,078.8 5,785.7



90

Penyata Kewangan


17. PEMINJAMAN (SAMBUNGAN)

Kumpulan

2018 2017

KadarPurata

WajaranPembiayaan

BukanSemasa

RMSemasa

RMJumlah

RM

KadarPurata

WajaranPembiayaan

BukanSemasa

RMSemasa

RMJumlah

RM

ASINGTidak BercagarPeminjaman daripada institusi

kewangan 3.72% 412.8 – 412.8 1.52% 403.9 40.0 443.9Peminjaman di bawah prinsip Islam– Nota Jangka Sederhana Euro

(nota kecil (f)) 3.64% 720.4 – 720.4 3.14% 705.2 – 705.2Debentur (nota kecil (h)) 7.88% 1,238.4 – 1,238.4 7.88% 1,212.7 – 1,212.7Peminjaman lain – 2.4 0.2 2.6 – 2.5 0.2 2.7

Jumlah Asing 5.86% 2,374.0 0.2 2,374.2 5.57% 2,324.3 40.2 2,364.5

JUMLAH PEMINJAMAN 4.84% 8,337.2 234.1 8,571.3 4.79% 7,031.2 1,119.0 8,150.2

Kumpulan

2018 2017

DomestikRM

AsingRM

JumlahRM

DomestikRM

AsingRM

JumlahRM

Peminjaman bukan semasa Kumpulan akan dibayar balik seperti berikut:Selepas setahun dan sehingga lima tahun 2,872.0 620.1 3,492.1 1,991.7 404.7 2,396.4Selepas lima tahun dan sehingga sepuluh tahun 3,091.2 1,753.1 4,844.3 2,715.2 1,918.8 4,634.0Selepas sepuluh tahun – 0.8 0.8 – 0.8 0.8

5,963.2 2,374.0 8,337.2 4,706.9 2,324.3 7,031.2

Syarikat

2018 2017

KadarPurata

WajaranPembiayaan

BukanSemasa

RMSemasa

RMJumlah

RM

KadarPurata

WajaranPembiayaan

BukanSemasa

RMSemasa

RMJumlah

RM

DOMESTIKTidak BercagarPeminjaman di bawah prinsip Islam– Sekuriti Pendapatan Terkait Islam TM

(nota kecil (b)) – – – – 4.87% – 925.0 925.0– Nota Jangka Sederhana Islam

(nota kecil (c)) 4.43% 5,799.0 – 5,799.0 4.38% 4,500.0 – 4,500.0Peminjaman lain (nota kecil (d)) 4.38% 71.3 – 71.3 4.53% 68.4 50.0 118.4Pajakan kewangan (nota kecil (g)) 5.70% 26.0 11.0 37.0 5.78% 32.1 10.3 42.4

Jumlah Domestik 4.44% 5,896.3 11.0 5,907.3 4.47% 4,600.5 985.3 5,585.8

91


Penyata Kewangan


Syarikat

2018 2017

KadarPurata

WajaranPembiayaan

BukanSemasa

RMSemasa

RMJumlah

RM

KadarPurata

WajaranPembiayaan

BukanSemasa

RMSemasa

RMJumlah

RM

ASINGTidak BercagarDebentur (nota kecil (h)) 7.88% 1,238.4 – 1,238.4 7.88% 1,212.7 – 1,212.7Peminjaman lain – 2.4 0.2 2.6 – 2.5 0.2 2.7

Jumlah Asing 7.86% 1,240.8 0.2 1,241.0 7.87% 1,215.2 0.2 1,215.4

JUMLAH PEMINJAMAN 5.03% 7,137.1 11.2 7,148.3 5.15% 5,815.7 985.5 6,801.2

Syarikat

2018 2017

DomestikRM

AsingRM

JumlahRM

DomestikRM

AsingRM

JumlahRM

Peminjaman bukan semasa Syarikat akan dibayar balik seperti berikut:Selepas setahun dan sehingga lima tahun 2,813.2 0.8 2,814.0 1,897.5 0.8 1,898.3Selepas lima tahun dan sehingga sepuluh tahun 3,083.1 1,239.2 4,322.3 2,703.0 1,213.6 3,916.6Selepas sepuluh tahun – 0.8 0.8 – 0.8 0.8

5,896.3 1,240.8 7,137.1 4,600.5 1,215.2 5,815.7

(a) Peminjaman bercagar anak-anak syarikat merupakan kemudahan yang berkaitan dengan projek-projek bagi anak-anak syarikat dan dicagar terutamanya menerusi penyerahan hak belum terima daripada projek, caj tetap dan terapung ke atas aset.

(b) Pada 20 Julai 2007, Syarikat telah menerbitkan, secara sendiri dan melalui anak syarikat milik penuhnya, Hijrah Pertama Berhad (HPB), Sekuriti Pendapatan Terkait Islam TM (TM ISIS) yang terdiri daripada:

(i) (a) RM925,000 NCRPS Kelas D (NCRPS D TM) yang terdiri daripada 925 NCRPS Kelas D bernilai RM1.00 setiap satu dengan premium RM999.00, diterbitkan oleh Syarikat pada harga terbitan RM1,000 setiap satu;

(b) Sukuk Ijarah Kelas B pada nilai nominal RM924,075,000 diterbitkan oleh HPB.

Sukuk Ijarah Kelas B, secara kolektif, dirujuk sebagai ‘Sukuk’.

NCRPS TM (yang terdiri daripada NCRPS Kelas D) adalah berkaitan secara efektif dengan Sukuk kerana NCRPS TM dan Sukuk diterbitkan serentak kepada pihak yang sama dan obligasi membuat pengagihan berkala di bawah Sukuk adalah bergantung kepada pembayaran yang dibuat di bawah NCRPS TM. Amaun tertunggak bagi Sukuk diambil kira sebagai peminjaman oleh Syarikat kerana Sukuk tersebut secara efektif merupakan obligasi Syarikat.

TM ISIS dikelaskan sebagai instrumen hutang dan justeru, ia dilaporkan sebagai liabiliti. Oleh itu, dividen belum bayar di bawah NCRPS TM dan sewa belum bayar di bawah Sukuk, dilaporkan sebagai kos pembiayaan.



92

Penyata Kewangan



(b) (I) NCRPS TM

Ciri-ciri utama NCRPS TM diringkaskan seperti berikut:

(i) NCRPS tidak boleh ditukar kepada saham biasa Syarikat.

(ii) NCRPS tidak boleh dipindah milik/didagangkan dan akan dipegang oleh Pelanggan Utama. NCRPS wajib ditebus oleh Syarikat pada tempoh matang Sukuk tersebut.

(iii) Tidak akan ada hak pengundian kecuali berhubung dengan cadangan untuk mengurangkan modal Syarikat, kebenaran melupuskan keseluruhan harta, perniagaan dan perusahaan Syarikat atau di mana cadangan yang akan dikemukakan kepada mesyuarat, memberi kesan secara langsung kepada hak dan keistimewaan pemegang NCRPS atau sebagaimana diperuntukkan dalam Akta Syarikat 1965.

(iv) NCRPS tidak akan disenaraikan di mana-mana papan di Bursa Malaysia Securities Berhad.

(v) NCRPS bertaraf pari passu di antara mereka tetapi bertaraf di bawah Saham Istimewa dan lebih diutamakan daripada saham biasa Syarikat dalam pengagihan modal jika berlaku pembubaran atau likwidasi Syarikat.

(II) Sukuk Ijarah

Sukuk diterbitkan dalam 4 kelas dan bertujuan untuk membiayai pembelian oleh HPB ke atas pemilikan benefisial aset-aset tertentu. Sukuk mengandungi Sukuk Kelas B yang terdiri daripada Suku Kelas B1 dan B2 (secara kolektif dirujuk sebagai ‘Sukuk Kelas B’).

Sukuk Kelas B merupakan pemilikan benefisial sepenuhnya terhadap aset-aset yang berkenaan dan meliputi obligasi amanah HPB secara langsung, tanpa syarat dan tanpa cagaran dan bertaraf pari passu pada setiap masa, tanpa diskriminasi, keutamaan atau prioriti di antara mereka.

Ciri-ciri Sukuk diringkaskan seperti berikut:

(i) Sukuk mengandungi obligasi amanah HPB berhubung dengan, dan merupakan pemilikan benefisial sepenuhnya terhadap aset-aset.

(ii) Sukuk Kelas B2 tidak boleh dipindah milik/didagangkan dan akan dipegang oleh Pelanggan Utama sehingga tempoh matang Sukuk.

(iii) Sukuk mengandungi, antara lain, obligasi Syarikat.

(iv) Obligasi Syarikat berhubung dengan Sukuk merupakan obligasi Syarikat secara langsung, tanpa syarat dan tanpa cagaran dan bertaraf pari passu pada setiap masa, tanpa diskriminasi, keutamaan atau prioriti di antara mereka dan sekurang-kurangnya pari passu dengan semua obligasi lain tanpa cagaran dan bukan subordinat semasa dan masa hadapan Syarikat, tertakluk kepada yang diutamakan oleh undang-undang atau dokumen urus niaga.

(v) Sukuk diberi penarafan AAA oleh RAM Rating Services Berhad pada tarikh terbitannya.

Tempoh pemegangan Sukuk berkenaan adalah seperti berikut:

Kelas Tarikh Matang

B1 28 Disember 2018

B2 28 Disember 2018

Sepanjang tempoh pemegangan TM ISIS, Syarikat boleh memilih sama ada untuk:

(i) Membayar dividen kasar, yang terdiri daripada dividen bersih bersama dengan kredit cukai berkenaan kepada pelabur-pelabur dan Sewa Nominal belum bayar kepada HPB; atau

(ii) Membayar sewa penuh kepada HPB, HPB pula akan mengagihkannya sebagai pengagihan berkala kepada pelabur-pelabur yang memegang Sukuk Kelas B2.

93


Penyata Kewangan


(b) (II) Sukuk Ijarah (sambungan)

Apabila Syarikat memilih untuk membayar dividen, HPB akan hanya menerima Sewa Nominal di bawah perjanjian pajakan. HPB pula yang akan membayar kepada pelabur-pelabur di bawah Sukuk Kelas B2 sebagai pengagihan berkala nominal. Kadar pengagihan berkala nominal ialah 0.01% setahun.

Apabila Syarikat memilih untuk membayar sewa penuh, Kadar Pengagihan Berkala yang terdapat dalam TM ISIS bagi NCRPS Kelas D yang berkaitan dengan Sukuk Kelas B ialah masing-masing pada kadar 5.25% setahun, yang perlu dibayar pada setiap setengah tahun secara tunggakan. Kadar Pengagihan Berkala bagi Sukuk Kelas B telah ditetapkan semula pada 31 Disember 2008 kepada 4.193% setahun yang perlu dibayar setiap setengah tahun secara tunggakan. Kadar Pengagihan Berkala bagi Sukuk Kelas B telah ditetapkan semula sekali lagi pada 31 Disember 2013 kepada 4.87% setahun yang perlu dibayar setiap setengah tahun secara tunggakan. Tidak akan ada penetapan semula Kadar Pengagihan Berkala bagi Sukuk Kelas B selepas 2013 sehingga tarikh matang Sukuk.

Menurut Akta Kewangan, 2007, kredit cukai tidak boleh lagi dipindahkan kepada pelabur-pelabur yang bukan pemegang-pemegang saham biasa, berkuat kuasa dari 1 Januari 2008. Pada 28 Disember 2018, Syarikat telah membayar semula RM0.925 juta NCRPS Kelas D dan RM924.075 juta Sukuk Kelas B dalam nilai nominal.

(c) Pada 28 September 2018, Syarikat menerima kelulusan daripada Suruhanjaya Sekuriti Malaysia bagi pewujudan satu program Kertas Komersil Islam (ICP) dan program Nota Jangka Sederhana Islam (IMTN) yang baru dengan jumlah had gabungan sehingga RM4.0 bilion dalam nilai nominal, masing-masing mempunyai tempoh selama 7 dan 30 tahun dari tarikh terbitan pertama. ICP mempunyai tempoh tidak lebih daripada 12 bulan sementara IMTN di antara 1 hingga 30 tahun dengan syarat sekuriti-sekuriti hutang tersebut masing-masing matang sebelum tarikh luput program masing-masing.

Perolehan daripada terbitan ICP dan/atau IMTN itu digunakan oleh Kumpulan dan Syarikat TM bagi memenuhi keperluan perbelanjaan modal dan operasi perniagaannya.

Pada 30 Ogos 2013, Syarikat menerima kelulusan daripada Suruhanjaya Sekuriti Malaysia bagi pewujudan satu program Kertas Komersil Islam (ICP) dan program Nota Jangka Sederhana Islam (IMTN) yang baru dengan jumlah had gabungan sehingga RM3.0 bilion dalam nilai nominal, masing-masing mempunyai tempoh selama 7 dan 20 tahun dari tarikh terbitan pertama. ICP mempunyai tempoh tidak lebih daripada 12 bulan sementara IMTN di antara 1 hingga 20 tahun dengan syarat sekuriti-sekuriti hutang tersebut masing-masing matang sebelum tarikh luput program masing-masing.

Sebelum itu, pada 5 April 2011, Syarikat juga mewujudkan program-program ICP dan IMTN dengan had gabungan sehingga RM2.0 bilion dalam nilai nominal, yang telah diterbitkan sepenuhnya dalam tahun 2013.

Perolehan daripada terbitan ICP dan/atau IMTN itu digunakan oleh Syarikat bagi memenuhi keperluan perbelanjaan modal dan operasi perniagaannya. IMTN dalam terbitan terdiri daripada yang berikut:


2018RM

2017RM

IMTN matang pada tahun 2020 (4.30%) 200.0 200.0IMTN matang pada tahun 2021 (4.20% – 4.50%) 800.0 800.0IMTN matang pada tahun 2022 (3.95% – 4.23%) 850.0 850.0IMTN matang pada tahun 2023 (3.93% – 4.34%) 900.0 650.0IMTN matang pada tahun 2024 (4.55% – 4.82%) 1,200.0 1,200.0IMTN matang pada tahun 2025 (4.88%) 300.0 300.0IMTN matang pada tahun 2027 (4.58%) 500.0 500.0IMTN matang pada tahun 2028 (4.68% – 4.73%) 1,049.0 –

5,799.0 4,500.0



94

Penyata Kewangan



(d) Peminjaman lain domestik termasuk nilai kini obligasi pembayaran masa hadapan berhubung dengan geran kerajaan yang diterima Syarikat.

(e) Nota Jangka Sederhana Boleh Ubah (MTN Boleh Ubah)

Pada 15 September 2015, Webe Digital Sdn Bhd (webe) telah menerbitkan nilai nominal RM660.0 juta bagi terbitan tranche pertama MTN Boleh Ubah (Tranche Pertama MTN Boleh Ubah). Sebanyak RM622.5 juta telah dilanggan oleh Mobikom Sdn Bhd, sebuah anak syarikat milik penuh Kumpulan. Baki selebihnya sebanyak RM37.5 juta Tranche Pertama MTN Boleh Ubah telah dilanggan oleh Packet One Sdn Bhd (sebuah anak syarikat milik penuh Green Packet Berhad) yang memegang kepentingan bukan mengawal dalam webe. MTN Boleh Ubah yang akan matang pada 15 September 2023 mempunyai kadar kupon tahunan 1.0%, dibayar setiap tahun, dan hasil tambahan pada penebusan sebanyak 4.0% setahun, membawa kepada hasil hingga matang pada kadar kira-kira 4.88% setahun.

(f) Program Sukuk Nota Jangka Sederhana Euro Pelbagai Mata Wang (EMTN)

Pada 3 Mac 2015, Syarikat melalui anak syarikat milik penuhnya, Tulip Maple Berhad menerima kelulusan daripada Suruhanjaya Sekuriti Malaysia untuk pewujudan program Sukuk EMTN sehingga USD750.0 juta dalam nilai nominal (atau sama nilai dalam mata wang asing).

Perolehan daripada urus niaga ini telah digunakan untuk membiayai perbelanjaan modal Syarikat dan keperluan kendalian perniagaan. Nilai dibawa terbitan EMTN terdiri daripada yang berikut:

Kumpulan

2018RM

2017RM

EMTN matang pada tahun 2026 (3.70%) 204.2 199.7EMTN matang pada tahun 2023 (Kadar Tawaran Antara Bank London (LIBOR) 1 bulan, tambah 1.35%) 206.5 202.3EMTN matang pada tahun 2026 (3.422%) 309.7 303.2

720.4 705.2

(g) Bayaran pajakan minimum pada tarikh pelaporan adalah seperti berikut:

Kumpulan2018

RM2017

RM

Tidak lebih daripada satu tahun 23.0 24.4Selepas satu tahun dan tidak lebih daripada lima tahun 31.9 41.4Selepas lima tahun dan tidak lebih daripada sepuluh tahun – 2.8

54.9 68.6Caj pembiayaan masa hadapan (4.9) (7.3)

Nilai kini liabiliti pajakan kewangan 50.0 61.3

Nilai kini liabiliti pajakan kewangan pada tarikh pelaporan adalah seperti berikut:Tidak lebih daripada satu tahun 21.1 21.3Selepas satu tahun dan tidak lebih daripada lima tahun 28.9 37.2Selepas lima tahun dan tidak lebih daripada sepuluh tahun – 2.8

50.0 61.3

95


Penyata Kewangan


(g) Bayaran pajakan minimum pada tarikh pelaporan adalah seperti berikut: (sambungan)

Syarikat2018

RM2017

RM

Tidak lebih daripada satu tahun 12.9 12.5Selepas satu tahun dan tidak lebih daripada lima tahun 28.5 33.3Selepas lima tahun dan tidak lebih daripada sepuluh tahun – 3.0

41.4 48.8Caj pembiayaan masa hadapan (4.4) (6.4)

Nilai kini liabiliti pajakan kewangan 37.0 42.4

Nilai kini liabiliti pajakan kewangan pada tarikh pelaporan adalah seperti berikut:Tidak lebih daripada satu tahun 11.0 10.2Selepas satu tahun dan tidak lebih daripada lima tahun 26.0 29.3Selepas lima tahun dan tidak lebih daripada sepuluh tahun – 2.9

37.0 42.4

Pajakan kewangan merujuk kepada bangunan pejabat Syarikat di Melaka dan sistem sokongan komputer Kumpulan, yang berada di bawah pengaturan pajakan kewangan.

(h) Debentur terdiri daripada yang berikut:


2018RM

2017RM

Debentur 7.875% USD300.0 juta matang pada tahun 2025 1,238.4 1,212.7

Tiada Debentur yang telah ditebus, dibeli atau dibatalkan dalam tahun kewangan semasa.

18. BELUM BAYAR KEPADA ANAK-ANAK SYARIKAT

(a) Pada 12 November 2013, TM Global Incorporated, sebuah anak syarikat, telah memperoleh pinjaman 7 tahun bernilai USD100.0 juta daripada sebuah institusi kewangan yang akan matang pada 30 Oktober 2020. Pinjaman ini mengenakan faedah pada kadar terapung USD sebanyak Kadar Tawaran Antara Bank London (LIBOR) 3 bulan, campur 0.91% setahun yang perlu dibayar setiap suku tahun pada 12 Februari, Mei, Ogos dan November pada setiap tahun kewangan termasuk 30 Oktober 2020. Pinjaman tersebut adalah dijamin oleh Syarikat dengan jaminan tanpa syarat dan tidak boleh dibatalkan.

(b) Pada 3 Mac 2015, Syarikat melalui anak syarikat milik penuhnya, Tulip Maple Berhad (Tulip Maple) menerima kelulusan daripada Suruhanjaya Sekuriti Malaysia untuk pewujudan Program Sukuk Nota Jangka Sederhana Euro Pelbagai Mata Wang (EMTN) sehingga USD750.0 juta dalam nilai nominal (atau sama nilai dalam mata wang asing).

Pada 25 Februari 2016, Tulip Maple menerbitkan Sukuk 10-tahun bernilai USD50.0 juta yang akan matang pada 25 Februari 2026. Sukuk tersebut mengenakan kadar pengagihan berkala sebanyak 3.7% setahun yang perlu dibayar pada setiap setengah tahun secara tunggakan pada 25 Ogos dan 25 Februari pada setiap tahun kewangan mulai Ogos 2016.

Pada 19 Ogos 2016, Tulip Maple menerbitkan Sukuk 7-tahun bernilai USD50.0 juta yang akan matang pada 21 Ogos 2023. Sukuk ini mengenakan kadar pengagihan berkala LIBOR 1 bulan, campur 1.35% setahun yang perlu dibayar pada setiap bulan secara tunggakan pada tanggal 19 setiap bulan mulai September 2016.

Pada 15 November 2016, Tulip Maple menerbitkan Sukuk 10-tahun bernilai USD75.0 juta yang akan matang pada 15 November 2026. Sukuk tersebut mengenakan kadar pengagihan berkala sebanyak 3.422% setahun yang perlu dibayar pada setiap setengah tahun secara tunggakan pada 15 Mei dan 15 November pada setiap tahun kewangan mulai Mei 2017.

Perolehan daripada urus niaga ini telah digunakan untuk membiayai perbelanjaan modal Syarikat dan keperluan kendalian perniagaan. Pinjaman bertempoh ini ditunjukkan sebagai peminjaman Kumpulan (nota 17 kepada penyata kewangan).



96

Penyata Kewangan


19. INSTRUMEN KEWANGAN DERIVATIF DAN URUS NIAGA LINDUNG NILAI

Kumpulan

Amaunkontrak atau

nosionalRM

Nilai saksama

Perubahannilai saksama

dalam tahunkewangan

tersebutRM

AsetRM

LiabilitiRM

2018Liabiliti opsyen jual ke atas saham dipegang oleh kepentingan

bukan mengawal– lebih daripada 3 tahun (nota kecil (e)(i) dan nota 47(a)) – – – 311.0

Derivatif diambil kira di bawah perakaunan lindung nilaiSwap kadar faedah – lindung nilai saksama (nota kecil (i))– lebih daripada 3 tahun (nota kecil (b)(i)) 206.6 7.0 – 1.5Swap kadar faedah mata wang bersilang – lindung nilai aliran tunai

(nota kecil (ii))– 1 tahun hingga 3 tahun (nota kecil (d)) 316.8 99.2 – 5.7– lebih daripada 3 tahun (nota kecil (a)) 310.5 148.2 – (17.8)

JUMLAH 833.9 254.4 – 300.4

2017Derivatif pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugianOpsyen beli atas saham dipegang oleh kepentingan bukan mengawal– luput dalam tahun kewangan (nota kecil (e)(ii)) 87.1 – – (22.5)

Liabiliti opsyen jual ke atas saham dipegang oleh kepentingan bukan mengawal

– lebih daripada 3 tahun (nota kecil (e)(i) dan nota 47(a)) – – 287.7 46.3

Derivatif diambil kira di bawah perakaunan lindung nilaiSwap kadar faedah - lindung nilai saksama (nota kecil (i))– lebih daripada 3 tahun (nota kecil (b)(ii)) 202.4 5.5 – 0.3Swap kadar faedah mata wang bersilang – lindung nilai aliran tunai

(nota kecil (ii))– matang dalam tahun kewangan (nota kecil (c)) 298.9 – – (1.0)– 1 tahun hingga 3 tahun (nota kecil (d)) 316.8 93.5 – (42.6)– lebih daripada 3 tahun (nota kecil (a)) 310.5 166.0 – (60.6)

JUMLAH 1,215.7 265.0 287.7 (80.1)

97


Penyata Kewangan

19. INSTRUMEN KEWANGAN DERIVATIF DAN URUS NIAGA LINDUNG NILAI (SAMBUNGAN)

Syarikat

Amaunkontrak atau

nosionalRM

Nilai saksama

Perubahannilai saksama

dalam tahunkewangan

tersebutRM

AsetRM

LiabilitiRM

2018Derivatif diambil kira di bawah perakaunan lindung nilaiSwap kadar faedah – lindung nilai saksama (nota kecil (i))– lebih daripada 3 tahun (nota kecil (b)(i)) 206.6 7.0 – 1.5Swap kadar faedah mata wang bersilang – lindung nilai aliran tunai

(nota kecil (ii))– 1 tahun hingga 3 tahun (nota kecil (d)) 316.8 99.2 – 5.7– lebih daripada 3 tahun (nota kecil (a)) 310.5 148.2 – (17.8)

JUMLAH 833.9 254.4 – (10.6)

2017Derivatif diambil kira di bawah perakaunan lindung nilaiSwap kadar faedah – lindung nilai saksama (nota kecil (i))– lebih daripada 3 tahun (nota kecil (b)(i)) 202.4 5.5 – 0.3Swap kadar faedah mata wang bersilang – lindung nilai aliran tunai

(nota kecil (ii))– matang dalam tahun kewangan (nota kecil (c)) 298.9 – – (1.0)– 1 tahun hingga 3 tahun (nota kecil (d)) 316.8 93.5 – (42.6)– lebih daripada 3 tahun (nota kecil (a)) 310.5 166.0 – (60.6)

JUMLAH 1,128.6 265.0 – (103.9)

(i) Laba atau kerugian terkumpul atas butiran lindung nilai berkaitan dengan risiko dilindung nilai didedahkan dalam nota 17 kepada penyata kewangan atau dibawa ke rizab. Perakaunan lindung nilai telah diguna pakai bagi lindung nilai saksama ini.

(ii) Perakaunan lindung nilai telah diguna pakai bagi lindung nilai aliran tunai ini yang mana butiran pendasar yang dilindung nilai adalah seperti berikut:

(a) bahagian bayaran kupon berkala setiap setengah tahun dan penyelesaian akhir Debentur 7.875% bernilai USD300.0 juta yang akan matang pada tahun 2025.

(b) bayaran faedah setiap setengah tahun dan penyelesaian akhir pinjaman bernilai JPY7.8 bilion yang telah matang pada tahun 2017.

(c) bayaran faedah setiap suku tahun dan penyelesaian akhir pinjaman bernilai USD100.0 juta yang akan matang pada tahun 2020.

Nilai saksama instrumen kewangan derivatif adalah nilai kini bagi aliran tunai masa hadapannya. Nilai saksama yang menguntungkan menunjukkan amaun belum terima oleh Kumpulan dan Syarikat jika kontrak-kontrak tersebut ditamatkan atau sebaliknya. Kumpulan dan Syarikat terdedah kepada risiko kredit apabila nilai saksama kontrak menguntungkan, di mana pihak yang berurusan dikehendaki membayar Kumpulan atau Syarikat sekiranya kontrak ditamatkan.

Pendedahan maksimum kepada risiko kredit pada tarikh pelaporan ialah amaun dibawa bagi aset-aset derivatif seperti yang dibentangkan dalam Penyata-penyata Kedudukan Kewangan.



98

Penyata Kewangan



Ringkasan di bawah adalah urus niaga derivatif lindung nilai yang dimeterai oleh Syarikat:

(a) Kontrak Swap Kadar Faedah Mata Wang Bersilang (CCIRS)

Liabiliti PendasarDebentur 7.875% USD300.0 juta matang pada tahun 2025

Pada tahun 1995, Syarikat menerbitkan Debentur 7.875% bernilai USD300.0 juta yang akan matang pada tahun 2025.

Instrumen Lindung Nilai

Pada 17 Oktober 2011, Syarikat telah memeterai perjanjian CCIRS dengan amaun nosional bernilai USD50.0 juta yang melayakkannya menerima faedah pada kadar tetap 7.875% setahun atas amaun nosional USD dan mewajibkannya membayar faedah pada kadar tetap 7.875% atas amaun nosional RM (dikira pada kadar pertukaran yang telah ditentukan terlebih dahulu). Swap ini akan matang pada 1 Ogos 2025. Pada tarikh matang, Syarikat akan menerima amaun nosional USD dan membayar pihak yang berurusan amaun yang sama nilai dalam RM berjumlah RM154.0 juta.

Pada 2 Disember 2011, Syarikat telah memeterai satu lagi perjanjian CCIRS dengan amaun nosional bernilai USD50.0 juta yang melayakkannya menerima faedah pada kadar tetap 7.875% setahun atas amaun nosional USD dan mewajibkannya membayar faedah pada kadar tetap 7.875% atas amaun nosional RM (dikira pada kadar pertukaran yang telah ditentukan terlebih dahulu). Swap ini akan matang pada 1 Ogos 2025. Pada tarikh matang, Syarikat akan menerima amaun nosional USD dan membayar pihak yang berurusan amaun yang sama nilai dalam RM berjumlah RM156.5 juta.

Kontrak-kontrak CCIRS ini menukar sebahagian liabiliti USD secara berkesan kepada liabiliti RM.

(b) Kontrak Swap Kadar Faedah (IRS)

Liabiliti PendasarUSD50.0 juta LIBOR 1 bulan campur 1.35% Nota Jangka Sederhana Islamik Euro (EMTN) matang pada 2023

Pada tahun 2016, Syarikat, melalui anak syarikat milik penuhnya, Tulip Maple Berhad menerbitkan USD50.0 juta Sukuk yang akan matang pada 21 Ogos 2023.


Pada 19 Ogos 2016, Syarikat memeterai perjanjian IRS dengan amaun nosional bernilai USD50.0 juta yang melayakkannya menerima faedah setengah tahun pada kadar akruan terapung LIBOR 1 bulan campur 1.35% setahun. Syarikat wajib membayar faedah pada kadar tetap 2.85% setahun. Swap ini akan matang pada 21 Ogos 2023.

99


Penyata Kewangan


Ringkasan di bawah adalah urus niaga derivatif lindung nilai yang dimeterai oleh Syarikat: (sambungan)

(c) Kontrak Swap Kadar Faedah Mata Wang Bersilang (CCIRS)

Liabiliti PendasarPinjaman 0.91375% JPY7.8 bilion matang pada tahun 2017

Pada tahun 2012, Syarikat melalui anak syarikat milik penuhnya iaitu TM Global Incorporated, telah memperoleh pinjaman 5 tahun bernilai JPY7.8 bilion daripada sebuah institusi kewangan.


Pada 20 November 2012, Syarikat telah memeterai perjanjian CCIRS dengan amaun nosional bernilai JPY7.8 bilion yang melayakkannya menerima faedah pada kadar tetap sebanyak 0.91375% setahun atas amaun nosional JPY dan mewajibkannya membayar faedah pada kadar tetap sebanyak 3.62% atas amaun nosional RM (dikira pada kadar pertukaran yang telah ditentukan terlebih dahulu). Swap ini telah matang pada 20 November 2017. Pada tarikh matang, Syarikat telah menerima amaun nosional JPY dan membayar pihak yang berurusan CCIRS ini amaun yang sama nilai dalam RM berjumlah RM298.9 juta.

Kontrak CCIRS ini menukar liabiliti JPY secara berkesan kepada liabiliti RM.

(d) Kontrak Swap Kadar Faedah Mata Wang Bersilang (CCIRS)

Liabiliti PendasarPinjaman LIBOR 3 bulan tambah 0.91% USD100.0 juta matang pada tahun 2020

Pada tahun 2013, Syarikat melalui anak syarikat milik penuhnya iaitu TM Global Incorporated, telah memperoleh pinjaman 7 tahun bernilai USD100.0 juta daripada sebuah institusi kewangan.


Pada 12 November 2013, Syarikat telah memeterai dua perjanjian CCIRS dengan amaun nosional masing-masing bernilai USD70.0 juta dan USD30.0 juta. CCIRS yang pertama melayakkan Syarikat menerima faedah pada kadar terapung LIBOR 3 bulan, campur 0.91% setahun atas amaun nosional USD dan mewajibkannya membayar faedah pada kadar tetap sebanyak 4.02% setahun atas amaun nosional RM (dikira pada kadar pertukaran yang telah ditentukan terlebih dahulu). CCIRS yang kedua melayakkan Syarikat menerima faedah pada kadar terapung LIBOR 3 bulan, campur 0.91% setahun atas amaun nosional USD dan mewajibkannya membayar faedah pada kadar tetap sebanyak 4.00% setahun atas amaun nosional RM (dikira pada kadar pertukaran yang telah ditentukan terlebih dahulu). Swap ini akan matang pada 30 Oktober 2020. Pada tarikh matang, Syarikat akan menerima amaun nosional USD dan membayar pihak-pihak yang berurusan CCIRS ini amaun yang sama nilai dalam RM berjumlah RM316.8 juta.

Kontrak CCIRS ini menukar liabiliti USD secara berkesan kepada liabiliti RM.

(e) Opsyen Beli dan Opsyen Jual atas Saham Sebuah Anak Syarikat kepada Kumpulan

Pada 27 Mac 2014, Kumpulan telah mengumumkan bahawa anak syarikat milik penuhnya, Mobikom Sdn Bhd (Mobikom) telah memeterai perjanjian pelaburan bersyarat dengan pihak-pihak berikut yang berhubung dengan, antara lain, langganan oleh Mobikom saham biasa baru RM1.00 setiap satu dalam webe (saham webe) untuk jumlah pertimbangan sebanyak RM350.0 juta (Langganan Saham) (Perjanjian Pelaburan):

(a) Packet One Sdn Bhd (Packet One), anak syarikat milik penuh Green Packet Berhad (Green Packet);(b) SK Telecom Co. Ltd (SKT);(c) Green Packet;(d) Telekom Malaysia Berhad (Syarikat); dan(e) Webe Digital Sdn Bhd (webe)



100

Penyata Kewangan



Ringkasan di bawah adalah urus niaga derivatif lindung nilai yang dimeterai oleh Syarikat: (sambungan)

(e) Opsyen Beli dan Opsyen Jual atas Saham Sebuah Anak Syarikat kepada Kumpulan (sambungan)

Perjanjian Pelaburan antara lain termasuk pemberian tertentu opsyen jual dan beli di antara Mobikom dan Packet One dan SKT masing-masing ke atas saham webe, seperti berikut:

(i) Liabiliti opsyen jual ke atas saham dipegang oleh kepentingan bukan mengawal

Kumpulan melalui Mobikom telah memberi Packet One Sdn Bhd (Packet One) opsyen untuk menjual, yang memerlukan Mobikom membeli, semua saham dalam modal webe yang didaftar atas nama Packet One (termasuk badan korporat Packet One yang berkaitan), secara kolektif (Opsyen Jual Packet One).

Opsyen Jual Packet One boleh dilaksanakan secara keseluruhan dan tidak secara bahagian pada atau selepas 31 Mac 2021 sehingga 30 September 2022 pada harga pasaran purata wajaran volum webe pada masa pelaksanaan jika ia didagang atau disenaraikan di bursa saham yang diiktiraf seperti Bursa Malaysia Securities Berhad atau jika saham webe tidak didagangkan secara awam, nilai ekuiti atau nilai pasaran pengagihan sepenuhnya seandainya saham webe didagangkan di bursa saham yang diiktiraf.

Instrumen ini merupakan nilai kini bagi liabiliti Kumpulan untuk membeli ekuitinya sendiri. Pergerakan nilai saksama daripada perubahan dalam liabiliti jangkaan masa hadapan, diiktiraf sebagai laba dan kerugian lain dalam Penyata Pendapatan manakala pelepasan diskaun jangkaan aliran keluar masa hadapan diiktiraf sebagai kos pembiayaan.

(ii) Opsyen beli atas saham dipegang oleh kepentingan bukan mengawal

SKT telah memberi satu opsyen kepada Mobikom untuk membeli dan SKT untuk menjual, semua saham webe yang didaftar di bawah nama SKT (termasuk badan korporat SKT yang berkaitan), secara kolektif (Opsyen Beli SKT).

Antara syarat-syaratnya, Opsyen Beli SKT hanya boleh dilaksanakan secara keseluruhan dan tidak secara bahagian, pada bila-bila masa setelah SKT dan badan-badan korporatnya berhenti memiliki sekurang-kurangnya 10% daripada modal saham terbitan webe dan akan luput secara automatik berikutan yang paling awal dari yang berikut:

(i) dua (2) bulan selepas penyempurnaan terbitan MTN Boleh Ubah bernilai RM1.65 bilion;

(ii) tarikh sejurus sebelum sempurnanya sebarang tambahan modal selain yang terkandung dalam Perjanjian Pelaburan; atau

(iii) penawaran awam awal yang dilaksanakan oleh webe.

Harga pelaksanaan adalah pada harga yang bersamaan dengan harga langganan sesaham yang dilanggani Mobikom pada masa penyempurnaan pengambilalihan webe oleh Kumpulan pada 30 September 2014.

Penerbitan RM1.65 bilion MTN Boleh Ubah telah disempurnakan pada 28 September 2017. Kesannya, Opsyen Beli telah luput dan tidak dilaksanakan pada 28 November 2017 dan telah dinyahiktirafkan daripada penyata kewangan Kumpulan.

Selain daripada yang disebut di atas, terdapat derivatif lain yang berbangkit daripada pelaburan Kumpulan dalam webe di mana harga pelaksanaannya adalah pada nilai saksama pasaran saham-saham dalam webe semasa opsyen itu bakal dilaksanakan dan dengan demikian, nilai saksama opsyen-opsyen itu adalah sifar.

101


Penyata Kewangan

20. CUKAI TERTUNDA

Aset dan liabiliti cukai tertunda diimbangi apabila terdapat hak yang boleh dikuatkuasakan dari segi undang-undang untuk mengimbangkan aset cukai semasa terhadap liabiliti cukai semasa dan apabila cukai tertunda berkait dengan pihak berkuasa cukai yang sama. Amaun berikut, yang ditentukan selepas pengimbangan yang bersesuaian, dibentangkan dalam Penyata-penyata Kedudukan Kewangan:

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Tertakluk kepada cukai pendapatan:Aset cukai tertunda 17.9 23.5 – –Liabiliti cukai tertunda 1,661.3 1,591.3 1,613.6 1,533.6

JUMLAH CUKAI TERTUNDA 1,643.4 1,567.8 1,613.6 1,533.6

Pada 1 Januari 1,567.8 1,484.2 1,533.6 1,445.4– Penggunaan permulaan MFRS 15 (nota 51(A)(a)) 22.1 – 23.9 –

Seperti yang dinyatakan semula 1,589.9 1,484.2 1,557.5 1,445.4(Dikredit)/Dicaj kepada Penyata Pendapatan pada tahun semasa yang

timbul daripada:– hartanah, loji dan peralatan (127.1) (171.9) (115.8) (143.8)– insentif cukai 157.5 211.4 157.5 211.4– peruntukan dan lain-lain 22.6 43.8 14.4 20.6

53.0 83.3 56.1 88.2– perbezaan terjemahan mata wang 0.5 0.3 – –

Pada 31 Disember 1,643.4 1,567.8 1,613.6 1,533.6

Pecahan baki terkumpul menurut setiap jenis perbezaan sementara:

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

(a) Aset cukai tertundaHartanah, loji dan peralatan 24.5 109.7 – –Insentif cukai – 157.5 – 157.5Kerugian cukai 2.6 2.6 – –Peruntukan dan lain-lain 390.5 465.4 367.5 417.2

417.6 735.2 367.5 574.7Imbangan (399.7) (711.7) (367.5) (574.7)

Jumlah aset cukai tertunda selepas imbangan 17.9 23.5 – –

(b) Liabiliti cukai tertundaHartanah, loji dan peralatan 2,016.5 2,237.8 1,943.4 2,059.2Peruntukan dan lain-lain 44.5 65.2 37.7 49.1

2,061.0 2,303.0 1,981.1 2,108.3Imbangan (399.7) (711.7) (367.5) (574.7)

Jumlah liabiliti cukai tertunda selepas imbangan 1,661.3 1,591.3 1,613.6 1,533.6

Syarikat telah diberi kelulusan di bawah Seksyen 127 (3A) Akta Cukai Pendapatan, 1967 bagi pengecualian cukai pendapatan dalam bentuk Elaun Pelaburan (IA) seperti berikut:

(i) 60% atas aset jalur lebar berkelajuan tinggi yang layak yang diperoleh dalam tempoh 5 tahun mulai 16 September 2008 hingga 15 September 2013 yang dibenarkan ditolak sehingga 70% maksimum daripada pendapatan berkanun bagi setiap tahun taksiran.

(ii) 60% atas aset jalur lebar berkelajuan tinggi yang layak yang diperoleh dalam tempoh 5 tahun mulai 1 Januari 2015 hingga 31 Disember 2019 yang dibenarkan ditolak sehingga 70% maksimum daripada pendapatan berkanun bagi setiap tahun taksiran.



102

Penyata Kewangan


20. CUKAI TERTUNDA (SAMBUNGAN)

Apa-apa elaun yang belum digunakan boleh dibawa ke hadapan ke tahun berikutnya sehingga digunakan sepenuhnya. Amaun pendapatan yang dikecualikan daripada cukai dikreditkan ke akaun pengecualian cukai yang daripadanya dividen yang dikecualikan daripada cukai boleh diisytiharkan.

Aset cukai tertunda atas IA yang belum digunakan telah diiktiraf atas dasar keuntungan yang dicatatkan oleh Syarikat sebelum ini, dan setakat terdapatnya kemungkinan bahawa keuntungan yang boleh dicukai pada masa hadapan akan terhasil, yang daripadanya perbezaan sementara boleh digunakan.

Kerugian cukai belum guna dan elaun modal/cukai lain tidak terserap anak-anak syarikat yang mana tiada aset cukai tertunda telah diiktirafkan daripadanya dalam Penyata Kedudukan Kewangan, adalah seperti berikut:

Kumpulan

2018RM

2017RM

Kerugian cukai belum guna 2,464.1 1,964.5Elaun modal/cukai lain tidak terserap 2,283.8 2,235.7

4,747.9 4,200.2

Manfaat kerugian dan kredit cukai ini hanya akan diperoleh sekiranya anak-anak syarikat yang berkenaan memperoleh pendapatan taksiran masa hadapan dalam amaun yang mencukupi untuk manfaat tersebut digunakan.

Dibawah Akta Kewangan Malaysia 2018 yang diwartakan pada 27 Disember 2018, kerugian cukai belum guna Kumpulan yang tiada tempoh tamat berjumlah RM2,464.1 juta pada 31 Disember 2018 akan dikenakan had masa penggunaan. Apa-apa kerugian cukai belum guna yang terkumpul dan dibawa ke hadapan dari tahun taksiran 2018 boleh dibawa ke hadapan untuk 7 tahun taksiran berturut-turut lagi (iaitu dari tahun taksiran 2019 hingga 2025).

21. PENDAPATAN TERTUNDA

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Pada 1 Januari 1,796.5 1,711.4 1,782.9 1,694.0Tambahan 44.8 386.2 44.6 384.9Dikreditkan kepada Penyata Pendapatan (370.4) (301.1) (368.2) (296.0)

Pada 31 Disember 1,470.9 1,796.5 1,459.3 1,782.9

Pendapatan tertunda terdiri daripada pendanaan oleh kerajaan bagi Penyediaan Perkhidmatan Sejagat (USP), projek Jalur Lebar Berkelajuan Tinggi (HSBB), HSBB2, Jalur Lebar Pinggir Bandar (SUBB) dan projek Jalur Lebar kepada Penduduk Umum (BBGP) yang dilunaskan berasaskan kaedah garis lurus sepanjang anggaran hayat kegunaan aset berkaitan.

103


Penyata Kewangan

22. HARTANAH, LOJI DAN PERALATAN

Kumpulan

RangkaianTeleko-

munikasiRM

HartaMudah Alih

danPeralatan

RM

SistemSokonganKomputer

(nota kecil (c))RM

Tanah(nota kecil (d))

RM

Bangunan(nota kecil (c))

RM

Modal KerjaDalam

PelaksanaanRM

JumlahHartanah,

Loji danPeralatan

RM

Nilai Buku BersihPada 1 Januari 2018 11,250.2 380.9 646.4 822.9 2,105.6 1,334.7 16,540.7Tambahan (nota kecil (a)) 305.4 42.3 53.8 1.4 2.4 1,852.9 2,258.2Assetisation 1,490.6 31.2 254.6 – 125.3 (1,901.7) –Pelupusan (0.7) (4.2) (2.2) – (0.1) (0.2) (7.4)Dicaj kepada Penyata Pendapatan – – – – – (196.3) (196.3)Dihapus kira (nota 6(a)) (54.7) (7.5) (6.4) – (0.6) (19.6) (88.8)Susut nilai (nota 6(a)) (1,709.9) (130.4) (262.6) (1.1) (157.2) – (2,261.2)Rosot nilai (nota 6(a) dan

nota kecil (b)) (973.2) (8.1) (1.2) – – – (982.5)Perbezaan terjemahan mata wang – 0.2 – – 0.5 – 0.7Pindahan kepada aset bukan semasa

yang dipegang untuk dijual (nota 32) – – – (0.1) – – (0.1)Pengelasan semula (1.2) 6.4 2.0 – (7.2) – –

Pada 31 Disember 2018 10,306.5 310.8 684.4 823.1 2,068.7 1,069.8 15,263.3

Pada 31 Disember 2018Kos 45,928.9 2,640.6 5,173.4 843.0 4,602.7 1,069.8 60,258.4Susut nilai terkumpul (34,395.9) (2,309.5) (4,481.0) (17.3) (2,534.0) – (43,737.7)Rosot nilai terkumpul (1,226.5) (20.3) (8.0) (2.6) – – (1,257.4)

Nilai Buku Bersih 10,306.5 310.8 684.4 823.1 2,068.7 1,069.8 15,263.3

Nilai Buku BersihPada 1 Januari 2017 9,943.6 388.9 643.5 826.5 1,900.5 2,307.6 16,010.6Tambahan (nota kecil (a)) 159.2 101.8 92.3 – 14.9 2,778.2 3,146.4Assetisation 2,990.6 65.0 218.4 – 329.3 (3,603.3) –Pelupusan (10.6) (2.9) (0.1) (2.6) (0.1) – (16.3)Dicaj kepada Penyata Pendapatan – – – – – (145.6) (145.6)Dihapus kira (nota 6(a)) (55.7) (0.7) – – (4.2) (1.6) (62.2)Susut nilai (nota 6(a)) (1,775.9) (143.0) (307.9) (1.0) (149.2) – (2,377.0)Rosot nilai (nota 6(a) dan

nota kecil (b)) – (7.8) – – – (0.5) (8.3)Perbezaan terjemahan mata wang (0.5) (2.5) (0.1) – (3.7) (0.1) (6.9)Pengelasan semula (0.5) (17.9) 0.3 – 18.1 – –

Pada 31 Disember 2017 11,250.2 380.9 646.4 822.9 2,105.6 1,334.7 16,540.7

Pada 31 Disember 2017Kos 45,963.5 2,723.1 5,179.5 842.7 4,631.6 1,335.2 60,675.6Susut nilai terkumpul (34,460.0) (2,322.1) (4,526.3) (17.2) (2,526.0) – (43,851.6)Rosot nilai terkumpul (253.3) (20.1) (6.8) (2.6) – (0.5) (283.3)




104

Penyata Kewangan


22. HARTANAH, LOJI DAN PERALATAN (SAMBUNGAN)

Syarikat

RangkaianTeleko-

munikasiRM

HartaMudah Alih

danPeralatan

RM

SistemSokonganKomputer

(nota kecil (c))RM

Tanah(nota kecil (d))

RM

Bangunan(nota kecil (c))

RM

Modal KerjaDalam

PelaksanaanRM

JumlahHartanah,

Loji danPeralatan

RM

Nilai Buku BersihPada 1 Januari 2018 10,335.1 325.2 465.7 344.0 1,570.8 1,340.2 14,381.0Tambahan (nota kecil (a)) 270.8 24.4 11.9 1.4 0.5 1,545.8 1,854.8Assetisation 1,316.0 19.8 186.9 – 121.7 (1,644.4) –Pelupusan (0.2) (3.4) – – (0.1) – (3.7)Dicaj kepada Penyata Pendapatan – – – – – (191.9) (191.9)Dihapus kira (nota 6(a)) (66.5) (2.3) (0.1) – (0.6) (13.9) (83.4)Susut nilai (nota 6(a)) (1,564.2) (94.5) (196.8) (0.9) (127.4) – (1,983.8)Rosot nilai (nota 6(a) dan

nota kecil (b)) (208.1) – (1.2) – – – (209.3)Pindahan kepada aset bukan semasa

yang dipegang untuk dijual (nota 32) – – – (0.1) – – (0.1)Pengelasan semula (1.2) 6.4 2.0 – (7.2) – –

Pada 31 Disember 2018 10,081.7 275.6 468.4 344.4 1,557.7 1,035.8 13,763.6

Pada 31 Disember 2018Kos 40,404.6 1,814.6 4,242.9 362.3 3,835.6 1,035.8 51,695.8Susut nilai terkumpul (29,913.7) (1,539.0) (3,773.3) (15.3) (2,277.9) – (37,519.2)Rosot nilai terkumpul (409.2) – (1.2) (2.6) – – (413.0)


Nilai Buku BersihPada 1 Januari 2017 9,111.3 325.7 485.1 347.5 1,354.5 2,321.0 13,945.1Tambahan (nota kecil (a)) 221.3 74.4 8.3 – 7.3 2,370.8 2,682.1Assetisation 2,623.0 49.7 224.7 – 308.2 (3,205.6) –Pelupusan (10.5) (2.5) (0.1) (2.6) (0.1) – (15.8)Dicaj kepada Penyata Pendapatan – – – – – (143.4) (143.4)Dihapus kira (nota 6(a)) (55.6) (0.7) – – (4.2) (2.6) (63.1)Susut nilai (nota 6(a)) (1,553.9) (103.5) (252.6) (0.9) (113.0) – (2,023.9)Pengelasan semula (0.5) (17.9) 0.3 – 18.1 – –

Pada 31 Disember 2017 10,335.1 325.2 465.7 344.0 1,570.8 1,340.2 14,381.0

Pada 31 Disember 2017Kos 39,912.7 1,872.1 4,264.0 361.2 3,719.8 1,340.2 51,470.0Susut nilai terkumpul (29,376.3) (1,546.9) (3,798.3) (14.6) (2,149.0) – (36,885.1)Rosot nilai terkumpul (201.3) – – (2.6) – – (203.9)


105


Penyata Kewangan


(a) Termasuk dalam tambahan Kumpulan dan Syarikat adalah kos peminjaman sebanyak RM12.5 juta (2017: RM34.6 juta) dan RM12.5 juta (2017: RM30.5 juta) yang berkait secara langsung daripada pembinaan aset yang layak.

(b) Kerugian rosot nilai

Sepanjang tahun kewangan semasa yang berakhir, Kumpulan dan Syarikat telah mengiktiraf kerugian rosot nilai sebanyak RM982.5 juta dan RM209.3 juta masing-masing pada aset rangkaian berikutan tekanan berterusan daripada keadaan perniagaan, industri dan ekonomi yang mencabar, ditambah dengan kesan harga MSAP.

Bagi tujuan semakan tahunan terhadap rosot nilai dan nilai boleh pulih aset rangkaian dan hartanah, loji dan peralatan secara lazimnya, unit penjanaan tunai (CGU) terendah yang mana hartanah, loji dan peralatan dan aset rangkaian dikaitkan untuk kajian ini adalah pada entiti masing-masing di mana aset-aset ini direkodkan. Ini memandangkan hakikat bahawa, secara konsisten merentasi Kumpulan, aset rangkaian dikekalkan dan digunakan secara ekonomik dan dipantau sebagai satu rangkaian dalam menghasilkan portfolio produk yang ditawarkan oleh setiap entiti.

Aset rangkaian tembaga bagaimanapun boleh dikenalpasti secara berasingan daripada aset rangkaian keseluruhan Syarikat. Begitu juga aliran tunai daripada aset-aset ini juga boleh dikenal pasti memandangkan produk berbeza dan aliran tunai yang boleh dikaitkan dengan jelas kepada teknologi yang disokong oleh aset rangkaian tembaga. Justeru, aset rangkaian tembaga dinilai sebagai CGU berasingan dalam aset rangkaian Syarikat yang lebih besar.

(i) Syarikat menjalankan penilaian terhadap pemulihan hartanah, loji dan peralatannya yang dicetuskan oleh tekanan yang disebut di atas yang mana menjejaskan hasil yang dijangka dihasilkan oleh produk dan perkhidmatan tertentu yang beroperasi pada rangkaian tembaga warisannya. Walaupun rangkaian tembaga warisan mempunyai hayat berguna yang panjang, hasil pendapatan daripada penggunaannya dijangka akan terjejas oleh perkembangan pasaran dan industri yang berlaku sepanjang tahun kewangan semasa. Bilangan tahun di mana produk tersebut dijangka berada dalam perkhidmatan aktif kepada pelanggan dijangkakan terhad dan dikurangkan. Di dalam keadaan sedemikian, amaun yang boleh dipulih semula daripada aset rangkaian yang dirosot nilai ditentukan berdasarkan nilai sedang digunakan di mana andaian utama yang berikut digunakan:

– Nilai sedang digunakan dikira menggunakan unjuran aliran tunai didiskaunkan 8 tahun dari tahun 2019 hingga 2026;

– Tiada nilai terminal digunakan memandangkan hayat terhad bagi aset yang sedang ditinjau dan hala tuju aliran tunai 8 tahun yang digunakan dalam semakan adalah mencerminkan jangka hayat berguna bagi aset yang ditinjau;

– Ramalan sepanjang tempoh ini menggambarkan jangkaan pengurusan terhadap pertumbuhan pendapatan, kos operasi dan aliran keluar dan margin tunai lain berdasarkan rekod terdahulu dan penilaian semasa jangkaan pertumbuhan pasaran dan industri; dan

– Kadar diskaun yang digunakan untuk mengira nilai saksama tolak kos untuk dijual ialah 10.4%.

Perubahan pasaran dan industri turut mempengaruhi pemulihan aset rangkaian di anak-anak syarikat lain dalam Kumpulan. Tinjauan yang serupa atas nilai boleh pulih berdasarkan nilai sedang digunakan di anak-anak syarikat yang dipengaruhi juga mengakibatkan pengiktirafan rosot nilai bagi aset rangkaian yang masing-masing menyokong segmen perniagaan tanpa wayar dan perniagaan borong Kumpulan.

(ii) Berikut adalah andaian yang digunakan dalam tinjauan untuk aset rangkaian tanpa wayar Kumpulan bagi tahun kewangan semasa yang berakhir, yang disebabkan oleh keputusan kewangan bagi entiti di mana aset itu dimiliki.

– Nilai sedang digunakan yang dikira bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018 didasarkan pada unjuran aliran tunai 10 tahun yang didiskaunkan dari tahun 2019 hingga 2028 (2017: 2018 hingga 2027);

– Tiada nilai terminal yang digunakan memandangkan hayat terhad bagi aset yang ditinjau dan hala tuju aliran tunai 10 tahun mencerminkan baki hayat berguna aset di bawah tinjauan.

– Ramalan sepanjang tempoh ini menggambarkan jangkaan pertumbuhan hasil pengurusan, kos kendalian dan aliran keluar dan margin aliran tunai lain berdasarkan rekod masa lalu dan penilaian semasa jangkaan pasaran dan pertumbuhan industri; dan

– Kadar diskaun sebelum cukai yang digunakan untuk mengira nilai sedang digunakan ialah 15.0% (2017: 15.0%).



106

Penyata Kewangan



(b) Kerugian rosot nilai (sambungan)

(iii) Bagi aset rangkaian di bawah segmen borong kluster Global Kumpulan, kesan daripada Standard Mandatori Mengenai Harga Capaian telah menyebabkan tekanan menurun ke atas pendapatan bagi salah satu anak-anak syarikat Kumpulan. Kerugian rosot nilai sebanyak RM66.5 juta telah diiktiraf berdasarkan kajian rosot nilai, dilakukan sepanjang unjuran hasil 9 tahun (2019-2027) yang mencerminkan purata baki hayat berguna aset rangkaian, menggunakan kadar diskaun 11.5% dan tanpa andaian untuk terminal atau nilai sisa.

(iv) Kerugian rosot nilai RM5.3 juta disediakan untuk aset rangkaian yang secara langsung dikaitkan dengan kontrak pelanggan yang telah ditamatkan secara awal. Ini adalah aset yang tidak boleh diguna semula dan telah dikurangkan nilai sepenuhnya dan yang mana nilai sekerap tidak dijangka menjadi material.

(v) Kerugian rosot nilai RM8.3 juta pada tahun kewangan sebelum ini di peringkat Kumpulan adalah berkaitan dengan peralatan dan aset dalam pembinaan anak syarikat yang dipengaruhi oleh keusangan teknologi lalu dikurangkan nilai sepenuhnya.

(c) Termasuk dalam hartanah, loji dan peralatan Kumpulan dan Syarikat adalah sebuah bangunan pejabat dan sistem sokongan komputer masing-masing dengan nilai buku bersih sebanyak RM38.1 juta (2017: RM40.5 juta) dan RM47.5 juta (2017: RM50.1 juta), di bawah pengaturan pajakan kewangan.

(d) Butiran mengenai tanah adalah seperti berikut:

Kumpulan

PeganganKekal

RM

PeganganPajak

(nota kecil (i))RM

Tanah Lain(nota kecil (ii))

RMJumlah

RM

Nilai Buku BersihPada 1 Januari 2018 726.2 67.8 28.9 822.9Tambahan 1.4 – – 1.4Susut nilai – (1.1) – (1.1)Pindahan kepada aset bukan semasa yang dipegang untuk dijual

(nota 32) – (0.1) – (0.1)

Pada 31 Disember 2018 727.6 66.6 28.9 823.1

Pada 31 Disember 2018Kos 730.2 83.5 29.3 843.0Susut nilai terkumpul – (16.9) (0.4) (17.3)Rosot nilai terkumpul (2.6) – – (2.6)

Nilai Buku Bersih 727.6 66.6 28.9 823.1

Nilai Buku BersihPada 1 Januari 2017 728.7 68.9 28.9 826.5Pelupusan (2.5) (0.1) – (2.6)Susut nilai – (1.0) – (1.0)

Pada 31 Disember 2017 726.2 67.8 28.9 822.9



107


Penyata Kewangan


(d) Butiran mengenai tanah adalah seperti berikut: (sambungan)

Syarikat

PeganganKekal

RM

PeganganPajak

(nota kecil (i))RM

Tanah Lain(nota kecil (ii))

RMJumlah

RM

Nilai Buku BersihPada 1 Januari 2018 257.4 57.7 28.9 344.0Tambahan 1.4 – – 1.4Susut nilai – (0.9) – (0.9)Pindahan kepada aset bukan semasa yang dipegang untuk dijual

(nota 32) – (0.1) – (0.1)

Pada 31 Disember 2018 258.8 56.7 28.9 344.4



Nilai Buku BersihPada 1 Januari 2017 259.9 58.7 28.9 347.5Pelupusan (2.5) (0.1) – (2.6)Susut nilai – (0.9) – (0.9)

Pada 31 Disember 2017 257.4 57.7 28.9 344.0



(i) Tanah pegangan pajak termasuk yang berikut:

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Tanah pegangan pajak jangka panjang 45.5 42.1 44.4 41.1Tanah pegangan pajak jangka pendek 21.1 25.7 12.3 16.6

Jumlah 66.6 67.8 56.7 57.7

Tanah pegangan pajak jangka panjang mempunyai tempoh pemegangan pajakan belum tamat selama 50 tahun dan ke atas.

(ii) Surat ikatan hak milik bagi tanah lain masih belum didaftarkan atas nama Syarikat. Sehingga penyelesaian dicapai dengan pihak berkuasa yang berkenaan, tanah-tanah ini masih belum dikelaskan mengikut tempoh pegangannya.

Tanah lain akan dikelaskan semula dengan sewajarnya apabila surat ikatan hak milik bagi tanah tersebut telah didaftarkan.



108

Penyata Kewangan


23. HARTANAH PELABURAN

Syarikat

2018RM

2017RM

Nilai Buku BersihPada 1 Januari 107.9 110.1Susut nilai (nota 6(a)) (2.2) (2.2)

Pada 31 Disember 105.7 107.9

Pada 31 DisemberKos 128.0 128.0Susut nilai terkumpul (22.3) (20.1)

Nilai Buku Bersih 105.7 107.9

Hartanah pelaburan Syarikat terdiri daripada sebuah bangunan pejabat yang terletak di atas tanah pegangan kekal yang disewa dan diduduki oleh sebuah anak syarikat milik penuh.

Nilai saksama hartanah Syarikat pada 31 Disember 2018 bernilai RM140.3 juta (2017: RM135.0 juta) berdasarkan penilaian yang dibuat oleh penilai profesional bebas. Penilaian ini berasaskan pada harga semasa boleh dipantau dalam pasaran, yang telah dikelaskan sebagai Tahap 3 hierarki nilai saksama.

109


Penyata Kewangan

24. ASET TAK KETARA

KumpulanMuhibah

RM

AsasPelanggan

RM

SpektrumTeleko-

munikasi**RM

AsetTak Ketara

Lain*RM

JumlahRM

Nilai Buku BersihPada 1 Januari 2018 361.7 – 168.2 8.7 538.6Tambahan – – – 27.7 27.7Pelunasan (nota 6(a)) – – – (20.2) (20.2)Rosot nilai (nota 6(a)) (52.1) – – – (52.1)Penggunaan (nota kecil (a)) – – – (4.0) (4.0)

Pada 31 Disember 2018 309.6 – 168.2 12.2 490.0

Nilai Buku BersihPada 1 Januari 2017 361.7 10.5 168.2 23.2 563.6Tambahan – – – 31.1 31.1Pelunasan (nota 6(a)) – (10.5) – (25.7) (36.2)Penggunaan (nota kecil (a)) – – – (19.9) (19.9)

Pada 31 Disember 2017 361.7 – 168.2 8.7 538.6

Pada 31 Disember 2018Kos 366.7 40.6 168.2 94.4 669.9Pelunasan terkumpul – (40.6) – (82.2) (122.8)Rosot nilai terkumpul (57.1) – – – (57.1)

Nilai Buku Bersih 309.6 – 168.2 12.2 490.0

Pada 31 Disember 2017Kos 366.7 40.6 168.2 94.4 669.9Pelunasan terkumpul – (40.6) – (85.7) (126.3)Rosot nilai terkumpul (5.0) – – – (5.0)

Nilai Buku Bersih 361.7 – 168.2 8.7 538.6

* Aset tak ketara lain merangkumi nilai saksama bagi tanggungan perbelanjaan pembangunan reka bentuk, kemajuan dan pengujian produk dan perkhidmatan, perisian dan hak-hak program bagi anak-anak syarikat lain.

** Diagihkan kepada Webe Digital Sdn Bhd.

(a) Termasuk dalam aset tak ketara lain adalah nilai saksama baucar yang tidak boleh ditarik balik diberi kepada sebuah anak syarikat oleh sebuah pembekal utama, yang telah digunakan sepenuhnya pada 31 Disember 2018 (31 Disember 2017: RM4.0 juta).

Baucer yang telah digunakan pada tahun semasa telah diimbang ke atas amaun belum bayar kepada pembekal tersebut.



110

Penyata Kewangan


24. ASET TAK KETARA (SAMBUNGAN)

(b) Ujian rosot nilai bagi muhibah dan aset tak ketara yang tidak terhad

Kumpulan menjalankan ujian rosot nilai tahunan terhadap unit-unit penjanaan tunai yang diperuntukkan muhibah. Dalam tahun kewangan semasa berakhir, Kumpulan telah mengiktiraf rosot nilai penuh bagi muhibah yang diiktiraf daripada pengambilalihan Webe Digital Sdn Bhd (webe) yang telah diperuntukkan kepada kumpulan entiti webe (seperti yang dinyatakan dalam nota 52 kepada penyata kewangan) berdasarkan nilai sedang digunakan yang telah terjejas semasa tahun kewangan semasa disebabkan oleh kombinasi beberapa faktor, terutamanya harga pasaran yang lebih kompetitif dan dinamik berbanding kos operasi yang diperlukan untuk mengekalkan jejak rangkaian tanpa wayar kami yang semakin berkembang.

Kumpulan juga telah menjalankan kajian pada tahun kewangan semasa yang telah berakhir untuk mengagihkan semula muhibah daripada VADS Berhad (VADS) kepada unit penjanaan tunai yang lebih besar merangkumi kluster perniagaan TM ONE seperti yang dinyatakan dalam nota 45 kepada penyata kewangan, yang terdiri daripada unit perniagaan dalam Telekom Malaysia Berhad yang menyampaikan perkhidmatan kepada segmen pelanggan Sektor Awam dan Perusahaan bersama-sama dengan VADS dan anak-anak syarikatnya serta VADS Lyfe Sdn Bhd, antara lain. Pengagihan semula muhibah kepada unit perniagaan dan entiti perniagaan lain dalam TM ONE mencerminkan penyesuaian semula terkini TM ONE dalam tahun kewangan semasa di mana aktiviti penciptaan nilai yang berasal daripada VADS memberi manfaat kepada semua entiti dalam TM ONE. Ini termasuk tawaran perkhidmatan VADS yang merangkumi pembangunan produk dan penyelesaian Teknologi Maklumat dan Komunikasi (ICT), lesen pengedar, pangkalan pelanggan dan kontrak dengan pelanggan. Semakan rosot nilai bagi tahun kewangan semasa yang telah berakhir adalah berdasarkan nilai sedang digunakan bagi muhibah TM ONE yang diperuntukkan semula dan ia menunjukkan bahawa tidak terdapat rosot nilai.

Jumlah muhibah Kumpulan pada akhir tahun kewangan masing-masing boleh diringkaskan kepada unit penjanaan tunai berikut, iaitu tahap terendah dalam kumpulan aset yang mana terdapat aliran tunai yang boleh dikenal pasti secara berasingan di mana setiap muhibah ini akan masing-masing dipantau:

2018RM

2017RM

Webe Digital Sdn Bhd (webe) – 52.1VADS Berhad (VADS) – 308.4 Diperuntukkan semula kepada: Kluster Perniagaan TM ONE 308.4 –Lain-lain 1.2 1.2

309.6 361.7

Amaun muhibah yang diiktiraf pada mulanya adalah bergantung kepada pengagihan harga belian kepada nilai saksama aset diperoleh dan liabiliti ditanggung yang boleh dikenal pasti. Penentuan nilai saksama aset dan liabiliti adalah berdasarkan, sebahagian besarnya, kepada pertimbangan pihak pengurusan.

111


Penyata Kewangan

24. ASET TAK KETARA (SAMBUNGAN)

(b) Ujian rosot nilai bagi muhibah dan aset tak ketara yang tidak terhad (sambungan)

Amaun boleh diperoleh semula daripada unit penjanaan tunai termasuk muhibah dalam ujian ini, adalah ditentukan berdasarkan pengiraan nilai guna.

Pengiraan nilai guna mengguna pakai model aliran tunai terdiskaun yang menggunakan unjuran aliran tunai berdasarkan ramalan dan unjuran yang diluluskan oleh pihak pengurusan, yang merangkumi tempoh lima tahun bagi TM ONE. Bagi webe, unjuran aliran tunai yang digunakan adalah berdasarkan ramalan sepuluh tahun memandangkan sifat jangka panjang dan pelan Kumpulan yang intensif modal untuk pelaksanaan rangkaian Evolusi Jangka Panjang (LTE) melalui webe. Ramalan dan unjuran ini menggambarkan jangkaan pengurusan terhadap pertumbuhan hasil, kos kendalian dan margin bagi unit penjanaan tunai berdasarkan pengalaman masa lalu. Aliran tunai masing-masing selepas tahun kelima bagi TM ONE dan tahun kesepuluh bagi webe diekstrapolasi menggunakan anggaran kadar pertumbuhan terminal. Kadar-kadar ini telah ditentukan berdasarkan kadar pertumbuhan unjuran bagi pasaran di mana unit penjanaan tunai beroperasi.

Kadar diskaun yang diguna pakai ke atas unjuran aliran tunai ditanda aras dengan pesaing tempatan pada tarikh penilaian unit penjanaan tunai berkenaan. Kadar diskaun pra-cukai diperoleh dengan menghapus aliran tunai cukai dari nilai guna selepas bercukai dan melalui lelaran, kadar diskaun sebelum cukai yang menjadikan nilai semasa aliran tunai diselaraskan bersamaan dengan nilai guna bercukai adalah dikenal pasti.

Andaian-andaian berikut telah diguna pakai dalam pengiraan nilai guna:

2018 2017

TM ONE webe VADS webe

Kadar diskaun sebelum cukai 13.5% 16.1% 11.1% 16.4%Kadar pertumbuhan terminal -1.0% 0.5% 1.5% 1.5%

Kadar pertumbuhan terminal yang digunakan dalam tahun kewangan semasa berakhir adalah lebih rendah daripada yang digunakan pada tahun sebelumnya untuk mencerminkan peningkatan kompleksiti dalam penyelesaian pasaran perusahaan dan persaingan pasaran yang lebih besar.

(i) Kesan daripada perubahan yang mungkin dalam andaian-andaian utama

Perubahan dalam andaian-andaian yang dipilih oleh pihak pengurusan, khususnya andaian kadar diskaun yang digunakan dalam model aliran tunai terdiskaun boleh memberi kesan yang ketara terhadap keputusan ujian rosot nilai dan juga keputusan Kumpulan. Kajian yang dijalankan Kumpulan termasuk penilaian kesan perubahan dalam andaian-andaian utama. Berdasarkan kepada analisis kepekaan yang dijalankan, pengurusan telah merumuskan bahawa tiada perubahan munasabah dalam andaian utama kes asas yang mungkin akan menyebabkan amaun dibawa bagi unit penjanaan tunai TM ONE melebihi amaun yang boleh diperoleh semula.

Sekiranya kadar diskaun sebelum cukai berubah sebanyak 1.0% diguna pakai ke atas ramalan dan unjuran aliran tunai webe, ia akan menghasilkan pengurangan sebanyak RM30.8 juta nilai boleh diperoleh semula, dengan andaian bahawa semua pembolehubah lain kekal tidak berubah.

25. ANAK-ANAK SYARIKAT

Syarikat

2018 2017

MalaysiaRM

LuarNegara

RMJumlah

RMMalaysia

RM

LuarNegara

RMJumlah

RM

Pelaburan-pelaburan tidak disebut harga, pada kos 1,713.0 22.0 1,735.0 1,713.0 22.0 1,735.0Rosot nilai terkumpul (407.1) (13.2) (420.3) (4.5) (13.2) (17.7)

1,305.9 8.8 1,314.7 1,708.5 8.8 1,717.3Sumbangan ekuiti– Opsyen yang diberikan kepada anggota-anggota anak-anak

syarikat 24.3 – 24.3 24.3 – 24.3– PIJP yang diberikan kepada anggota-anggota anak-anak syarikat 18.1 0.2 18.3 8.9 – 8.9Pelaburan-pelaburan tidak disebut harga, pada nilai yang

diturunkan (nota kecil (a)) – – – – – –

PELABURAN BERSIH DALAM ANAK-ANAK SYARIKAT 1,348.3 9.0 1,357.3 1,741.7 8.8 1,750.5



112

Penyata Kewangan


25. ANAK-ANAK SYARIKAT (SAMBUNGAN)

(a) Pelaburan dalam anak-anak syarikat tertentu telah diturunkan nilai kepada amaun boleh diperoleh semula berjumlah RM1.00 setiap satu. Kerugian rosot nilai yang diiktiraf adalah berdasarkan pendekatan nilai guna menggunakan andaian utama berikut:

(i) nilai guna dikira bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018 adalah berdasarkan unjuran aliran tunai didiskaunkan 5 dan 10 tahun anak- anak syarikat. Di mana berkaitan, aliran tunai melebihi tahun kelima atau kesepuluh diekstrapolasi menggunakan kadar pertumbuhan terminal yang dianggarkan SIFAR. Kadar tersebut telah ditentukan berdasarkan kadar pertumbuhan unjuran pada kos ekuiti masing-masing.

Kepentingan ekuiti efektif Kumpulan dalam anak-anak syarikat, aktiviti-aktiviti utama dan negara-negara diperbadankan masing-masing adalah disenaraikan dalam nota 52 kepada penyata kewangan. Selain daripada Yayasan Telekom Malaysia, yang 100% disatukan dalam keputusan kewangan Kumpulan, perkadaran hak mengundi Kumpulan dalam anak-anak syarikat yang dipegang oleh Kumpulan tidak berbeza daripada perkadaran saham biasa yang dipegang atau kepentingan ekuiti efektif Kumpulan dalam anak-anak syarikat tersebut. Kumpulan mempunyai kawalan de facto ke atas Yayasan Telekom Malaysia disebabkan gabungan beberapa fakta termasuk sumber pendanaan dan hak untuk melantik Lembaga Pemegang Amanah.

Tiada sebarang sekatan penting terhadap keupayaan anak-anak syarikat untuk memindahkan dana dalam bentuk dividen dan pengagihan modal lain atau bagi pinjaman atau pendahuluan yang dibuat atau dibayar balik, kepada (atau daripada) Kumpulan.

Di bawah adalah maklumat kewangan yang diringkaskan untuk setiap daripada tiga anak-anak syarikat yang mempunyai kepentingan bukan mengawal yang penting kepada Kumpulan, sebelum apa-apa penyingkiran antara syarikat:

Webe Digital Sdn Bhd Fiberail Sdn BhdFibrecomm Network

(M) Sdn Bhd

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Penyata Pendapatan yang DiringkaskanHasil 398.8 320.8 147.1 179.3 108.6 126.9(Kerugian)/Keuntungan sebelum cukai pendapatan (1,434.0) (799.2) 22.2 53.8 (74.1) 3.6Cukai pendapatan – – (5.8) (13.0) 15.9 (3.1)(Kerugian)/Keuntungan selepas cukai dan jumlah pendapatan

keseluruhan (1,434.0) (799.2) 16.4 40.8 (58.2) 0.5

Jumlah (kerugian)/pendapatan keseluruhan yang diagihkan kepada kepentingan bukan mengawal (388.6) (216.6) 5.7 18.8 (28.6) 0.2

Dividen dibayar kepada kepentingan bukan mengawal – – 9.2 17.7 – –

Penyata Kedudukan Kewangan yang DiringkaskanAset semasa 155.1 229.6 119.2 119.1 63.4 69.0Liabiliti semasa (1,383.9) (683.8) (95.1) (52.2) (85.5) (82.9)

Jumlah (liabiliti)/aset bersih semasa (1,228.8) (454.2) 24.1 66.9 (22.1) (13.9)

Aset bukan semasa 66.5 850.3 192.8 185.2 95.7 166.9Liabiliti bukan semasa (1,373.5) (1,305.3) (25.4) (31.1) (3.4) (23.1)

Jumlah (liabiliti)/aset bersih bukan semasa (1,307.0) (455.0) 167.4 154.1 92.3 143.8

(Liabiliti)/Aset bersih (2,535.8) (909.2) 191.5 221.0 70.2 129.9

Kepentingan bukan mengawal terkumpul (687.2) (246.4) 88.1 101.7 34.4 63.7

113


Penyata Kewangan

25. ANAK-ANAK SYARIKAT (SAMBUNGAN)

Di bawah adalah maklumat kewangan yang diringkaskan untuk setiap anak syarikat yang mempunyai kepentingan bukan mengawal yang penting kepada Kumpulan, sebelum apa-apa penyingkiran antara syarikat: (sambungan)

Webe Digital Sdn Bhd Fiberail Sdn BhdFibrecomm Network

(M) Sdn Bhd

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Penyata Aliran Tunai yang DiringkaskanTunai yang (digunakan dalam)/dijana daripada operasi (194.5) (510.8) 76.6 48.7 48.5 19.2Faedah yang dibayar (22.0) (2.7) – – (0.5) (0.5)Cukai pendapatan dibayar – – (13.7) (24.1) (5.9) (15.1)

Aliran tunai (digunakan dalam)/dijana daripada aktiviti kendalian (216.5) (513.5) 62.9 24.6 42.1 3.6Aliran tunai digunakan dalam aktiviti pelaburan (227.4) (295.4) (19.4) (18.9) (23.4) (27.5)Aliran tunai dijana daripada/(digunakan dalam) aktiviti pembiayaan 373.3 565.4 (20.0) (38.5) (2.0) (3.0)

Penyusutan)/Peningkatan bersih dalam tunai dan kesamaan tunai (70.6) (243.5) 23.5 (32.8) 16.7 (26.9)Kesan perubahan kadar pertukaran – – – – 0.1 (0.3)Tunai dan kesamaan tunai pada awal tahun kewangan 106.0 349.5 17.5 50.3 4.9 32.1

Tunai dan kesamaan tunai pada akhir tahun kewangan 35.4 106.0 41.0 17.5 21.7 4.9

26. PINJAMAN DAN PENDAHULUAN KEPADA ANAK-ANAK SYARIKAT

Pinjaman dan pendahuluan kepada anak-anak syarikat sebanyak RM0.2 juta (2017: RM1,835.9 juta) mewakili pinjaman dan pendahuluan pemegang saham bagi tujuan modal kerja. Pinjaman dan pendahuluan ini adalah tidak bercagar dan dikenakan faedah antara 4.50% hingga 5.68% (2017: 3.45% hingga 4.71%) dan akan matang di antara 1 hingga 10 tahun. Pergerakan dalam baki sepanjang tahun adalah didedahkan dalam nota 43(c).

Rosot nilai sebanyak RM1,510.2 juta (2017: RM1.0 juta) telah diiktiraf pada tahun semasa bagi pinjaman kepada anak-anak syarikat tertentu disebabkan oleh prestasi kewangan masing-masing.

27. SYARIKAT BERSEKUTU

Kumpulan2018

RM2017

RM

Bahagian dalam aset bersih syarikat bersekutuPelaburan tidak disebut harga 74.3 62.8

JUMLAH 74.3 62.8

Bahagian Kumpulan dalam hasil dan keuntungan syarikat bersekutu adalah seperti berikut:Hasil 26.8 35.6Keuntungan selepas cukai dan jumlah pendapatan keseluruhan 21.0 27.6

Bahagian Kumpulan dalam aset dan liabiliti syarikat bersekutu adalah seperti berikut:Aset bukan semasa 90.4 76.4Aset semasa (0.6) 8.5Liabiliti semasa (15.5) (22.1)

Aset bersih 74.3 62.8

Syarikat bersekutu Kumpulan adalah tidak penting secara individu kepada kedudukan kewangan, prestasi kewangan dan aliran tunai bagi Kumpulan.

Kepentingan ekuiti efektif Kumpulan dalam syarikat bersekutu, suatu syarikat yang tidak disebut harga, aktiviti-aktiviti utamanya dan negara di mana ia diperbadankan adalah disenaraikan dalam nota 53 kepada penyata kewangan.

Tiada liabiliti luar jangka yang berkaitan dengan kepentingan Kumpulan dalam syarikat bersekutu dan tiada sebarang sekatan penting terhadap keupayaan syarikat bersekutu untuk memindahkan dana dalam bentuk dividen kepada Kumpulan.



114

Penyata Kewangan


28(a) PELABURAN TERSEDIA-UNTUK-DIJUAL

Kumpulan

Pelaburandalam Dana

PelaburanTeknologi

RM

Pelaburandalam Sekuriti

Ekuiti TidakDisebut Harga

RM


PendapatanTetap

RMJumlah

RM

Pada 31 Disember 2017 70.6 159.2 364.7 594.5Pengelasan semula daripada penggunaan MFRS 9:– pelaburan kepada FVTPL dikelaskan semula (70.6) – – (70.6)– pelaburan dalam ekuiti bukan dagangan kepada FVOCI – (159.2) – (159.2)– bon korporat tersenarai dan tidak tersenarai kepada FVOCI – – (358.8) (358.8)– bon korporat tersenarai kepada FVTPL – – (5.9) (5.9)

Pada 1 Januari 2018 – – – –

Pada 1 Januari 2017 56.4 140.1 518.0 714.5Tambahan 14.2 – 236.1 250.3Perubahan nilai saksama dipindahkan kepada pendapatan keseluruhan lain 5.4 19.1 2.9 27.4Perbezaan pertukaran asing dan yuran pengurusan tahun terdahulu (5.4) – – (5.4)Pelupusan – – (393.2) (393.2)Pertambahan pendapatan pembiayaan (bersih) – – 0.9 0.9

Pada 31 Disember 2017 70.6 159.2 364.7 594.5

Bahagian semasa – – 364.7 364.7Bahagian bukan semasa 70.6 159.2 – 229.8

JUMLAH PELABURAN TERSEDIA-UNTUK-DIJUAL 70.6 159.2 364.7 594.5

Syarikat

Pelaburandalam Dana

PelaburanTeknologi

RM


Ekuiti TidakDisebut Harga

RM


PendapatanTetap

RMJumlah

RM

Pada 31 Disember 2017 70.6 159.1 364.7 594.4Pengelasan semula daripada penggunaan MFRS 9:– pelaburan kepada FVTPL dikelaskan semula (70.6) – – (70.6)– pelaburan dalam ekuiti bukan dagangan kepada FVOCI – (159.1) – (159.1)– bon korporat tersenarai dan tidak tersenarai kepada FVOCI – – (358.8) (358.8)– bon korporat tersenarai kepada FVTPL – – (5.9) (5.9)

Pada 1 Januari 2018 – – – –

Pada 1 Januari 2017 56.4 140.0 518.0 714.4Tambahan 14.2 – 236.1 250.3Perubahan nilai saksama dipindahkan kepada pendapatan keseluruhan lain 5.4 19.1 2.9 27.4Perbezaan pertukaran asing dan yuran pengurusan tahun terdahulu (5.4) – – (5.4)Pelupusan – – (393.2) (393.2)Pertambahan pendapatan pembiayaan (bersih) – – 0.9 0.9

Pada 31 Disember 2017 70.6 159.1 364.7 594.4

Bahagian semasa – – 364.7 364.7Bahagian bukan semasa 70.6 159.1 – 229.7

JUMLAH PELABURAN TERSEDIA-UNTUK-DIJUAL 70.6 159.1 364.7 594.4

115


Penyata Kewangan

28(a) PELABURAN TERSEDIA-UNTUK-DIJUAL (SAMBUNGAN)

Kualiti kredit bagi pelaburan dalam sekuriti pendapatan tetap adalah seperti berikut:

Kumpulan dan Syarikat2017

RM

AAA 109.2AA 217.2A 15.4BBB 4.5Sekuriti Kerajaan Malaysia 18.4

364.7

28(b) PELABURAN EKUITI PADA NILAI SAKSAMA MELALUI PENDAPATAN KESELURUHAN LAIN (FVOCI)

Pelaburan ekuiti di FVOCI terdiri daripada pelaburan ekuiti individu.

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017*RM

2018RM

2017*RM

Dikelaskan semula daripada tersedia-untuk-dijual 159.2 – 159.1 –

Pada 1 Januari 2018 159.2 – 159.1 –Perubahan nilai saksama dipindahkan kepada pendapatan

keseluruhan lain (11.2) – (11.2) –

Pada 31 Disember 2018 148.0 – 147.9 –

* Pelaburan-pelaburan ini telah dikelaskan sebagai tersedia-untuk-dijual pada tahun 2017, seperti yang didedahkan dalam nota 51B(b)(ii)

Pelaburan ekuiti diwakili terutamanya oleh pelaburan Kumpulan dan Syarikat di Asean Cableship Pte Ltd dan Labuan Reinsurance (L) Ltd. Dividen yang diterima oleh Kumpulan dan Syarikat sepanjang tahun kewangan berjumlah RM11.7 juta (2017: RM12.4 juta).

Kumpulan dan Syarikat mempunyai pelaburan ekuiti bukan perdagangan yang tidak boleh ditarik balik pada pengiktirafan awal untuk membentangkan perubahan nilai saksamanya dalam OCI. Kumpulan dan Syarikat menganggap klasifikasi ini lebih relevan kerana instrumen-instrumen ini merupakan pelaburan strategik Kumpulan dan Syarikat dan tidak dipegang untuk tujuan perdagangan.

Kumpulan memilih untuk mengemukakan perubahan OCI dalam nilai saksama bagi semua pelaburan ekuiti yang sebelum ini dikelaskan sebagai sedia untuk dijual, kerana pelaburan tersebut dipegang sebagai pelaburan strategik jangka panjang yang tidak dijangka akan dijual dalam jangka pendek dan sederhana. Akibatnya, aset dengan nilai saksama RM159.2 juta dan RM159.1 juta untuk Kumpulan dan Syarikat telah diklasifikasikan semula daripada aset kewangan sedia untuk dijual kepada aset kewangan di FVOCI dan keuntungan nilai saksama sebanyak RM117.1 juta diklasifikasikan semula daripada rizab aset kewangan sedia untuk dijual kepada rizab FVOCI pada 1 Januari 2018.



116

Penyata Kewangan


28(c) PELABURAN PADA NILAI SAKSAMA MELALUI KEUNTUNGAN ATAU KERUGIAN (FVTPL)

Pelaburan dalam Dana Pelaburan Teknologi (RM70.6 juta pada 1 Januari 2018) dan pelaburan tertentu dalam sukuk Tanggungjawab Sosial Korporat (CSR) yang dinilai (RM5.9 juta pada 1 Januari 2018) telah dikelaskan semula daripada sedia untuk dijual kepada aset kewangan di FVTPL. Pelaburan ini tidak memenuhi kriteria MFRS 9 untuk klasifikasi pada kos terlunas, kerana aliran tunainya tidak mewakili pembayaran prinsipal dan faedah semata-mata. Keuntungan nilai saksama berkenaan sebanyak RM0.1 juta telah dipindahkan daripada rizab aset kewangan sedia untuk dijual kepada pendapatan tertahan pada 1 Januari 2018.


2018RM

2017*RM

Dikelaskan semula daripada tersedia-untuk-dijual 76.5 –

Pada 1 Januari 2018 76.5 –Pelaburan tambahan 6.3 –Perubahan nilai saksama dikreditkan menerusi keuntungan atau kerugian (bersih) 2.0 –Yuran pengurusan (3.7) –Perbezaan pertukaran asing 1.6 –

Pada 31 Disember 2018 82.7 –

Bahagian semasa 6.0 –Bahagian bukan semasa 76.7 –

JUMLAH PELABURAN PADA NILAI SAKSAMA MELALUI KEUNTUNGAN ATAU KERUGIAN (FVTPL) 82.7 –

* Pelaburan-pelaburan ini telah dikelaskan sebagai tersedia-untuk-dijual pada tahun 2017, seperti yang didedahkan dalam nota 51B(b)(i) dan (v)

Laba nilai saksama yang berkaitan sebanyak RM6.4 juta telah dipindahkan daripada rizab aset kewangan tersedia-untuk-dijual kepada pendapatan tertahan pada 1 Januari 2018.

Tiada pelupusan portfolio sepanjang tahun. Pelaburan tambahan adalah berkaitan dengan Dana Pelaburan Teknologi berjumlah RM6.3 juta.

28(d) PELABURAN PADA NILAI SAKSAMA MELALUI PENDAPATAN KESELURUHAN LAIN (FVOCI)

Pelaburan dalam bon tersenarai dan tidak tersenarai telah diklasifikasikan daripada tersedia-untuk-dijual kepada FVOCI, oleh kerana model perniagaan Kumpulan dan Syarikat dicapai dengan mengumpul aliran tunai berkontrak dan penjualan aset-aset tersebut. Aliran tunai berkontrak daripada pelaburan ini adalah prinsipal dan faedah semata-mata.

Akibatnya, bon tersenarai dan tidak tersenarai dengan nilai saksama sebanyak RM358.8 juta telah diklasifikasikan semula daripada aset kewangan tersedia-untuk-dijual kepada aset kewangan di FVOCI dan keuntungan nilai saksama sebanyak RM1.3 juta diklasifikasikan semula daripada rizab aset kewangan tersedia-untuk-dijual kepada rizab FVOCI pada 1 Januari 2018.


2018RM

2017*RM

Dikelaskan semula daripada tersedia-untuk-dijual 358.8 –

Pada 1 Januari 2018 358.8 –Tambahan 103.1 –Perubahan nilai saksama dipindahkan kepada pendapatan keseluruhan lain (0.3) –Pelupusan (313.0) –Pertambahan pendapatan pembiayaan (bersih) (0.7) –

Pada 31 Disember 2018 147.9 –

* Pelaburan-pelaburan ini telah dikelaskan sebagai tersedia-untuk-dijual pada tahun 2017, seperti yang didedahkan dalam nota 51B(b)(iii)

117


Penyata Kewangan

29(a) BELUM TERIMA TERSEDIA-UNTUK-DIJUAL


RM

Pada 1 Januari 23.6Dikelaskan semula kepada belum terima di FVOCI –

Pada 1 Januari 23.6Pembayaran balik (selepas ditolak penukaran) (3.1)Perubahan nilai saksama dipindahkan kepada pendapatan keseluruhan lain #

Pada 31 Disember 20.5Rosot nilai pada 1 Januari dan 31 Disember (18.8)

JUMLAH BELUM TERIMA TERSEDIA-UNTUK-DIJUAL (bersih) 1.7


Belum terima tersedia-untuk-dijual Syarikat adalah merupakan pinjaman pendidikan yang diberikan kepada mahasiswa-mahasiswa dan boleh ditukar kepada biasiswa jika kriteria prestasi tertentu dipenuhi. Pinjaman tersebut mengikut kontrak, tidak dikenakan faedah dan jika tidak ditukar kepada biasiswa, perlu dibayar dalam suatu tempoh yang tidak melebihi 11 tahun.

Pada tahun kewangan tersebut, RM# juta telah ditukar kepada biasiswa dan dibelanjakan kepada Penyata Pendapatan.

Syarikat tidak memegang sebarang cagaran untuk sekuriti berhubung dengan pinjaman pendidikan.

Rujuk nota 51B(b)(iv) untuk ringkasan klasifikasi semula belum terima tersedia-untuk-dijual pada 1 Januari 2018 atas penggunaan pakai MFRS 9.

29(b) BELUM TERIMA PADA FVOCI


RM2017*

RM

Dikelaskan semula daripada:– Belum terima tersedia-untuk-dijual 1.7 –– Belum terima bukan semasa lain 218.7 –– Belum terima perdagangan dan lain-lain 10.6 –

Pada 1 Januari 231.0 –Pelarasan nilai saksama kepada baki mula (21.8) –Tambahan (termasuk faedah) 84.6 –Pembayaran balik (selepas ditolak penukaran) (20.0) –Pelupusan (7.9) –Pelunasan bayaran pendahuluan (15.2) –Kebalikan rosot nilai 0.4 –Perubahan nilai saksama dipindahkan kepada pendapatan keseluruhan lain 1.4 –

JUMLAH BELUM TERIMA DI FVOCI (bersih) 252.5 –

Bahagian semasa 13.1 –Bahagian bukan semasa 239.4 –

JUMLAH BELUM TERIMA DI FVOCI (bersih) 252.5 –

* Pelaburan-pelaburan ini telah dikelaskan sebagai tersedia-untuk-dijual pada tahun 2017, seperti yang didedahkan dalam nota 51B(b)(iv)



118

Penyata Kewangan


29(b) BELUM TERIMA PADA FVOCI (SAMBUNGAN)

Pinjaman yang dilanjutkan kepada pengaturan kakitangan bagi tujuan pelupusan pinjaman kepada pihak ketiga apabila keadaan tertentu yang telah ditetapkan dipenuhi. Jumlah RM21.8 juta telah diiktiraf kepada Rizab Nilai Saksama yang timbul daripada pengiktirafan kos terlunas belum terima pada nilai saksama.

Rujuk nota 51(B)(b) untuk ringkasan klasifikasi semula belum terima tersedia-untuk-dijual pada 1 Januari 2018 atas penggunaan pakai MFRS 9.

30. BELUM TERIMA BUKAN SEMASA LAIN

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Pada 31 Disember 2017 260.8 – 260.8 –Pinjaman anggota – dikelaskan semula kepada belum terima di FVOCI (229.3) – (229.3) –

Pada 1 Januari 2018 31.5 – 31.5 –Pinjaman anggota pada kos terlunas– di bawah prinsip Islam 1.3 260.0 1.3 260.0– di bawah prinsip konvensional – 0.2 – 0.2

Jumlah pinjaman anggota (nota kecil (i)) 32.8 260.2 32.8 260.2Belum terima bukan semasa lain– deposit lain (nota kecil (ii)) 200.9 177.5 200.9 177.5– cukai boleh dipungut semula (nota kecil (iii)) 113.8 113.8 113.8 113.8– belum terima Nota Jangka Sederhana Boleh Tebus Boleh Tukar

(nota kecil (iv)) 233.7 233.7 – –– lain-lain (nota kecil (v)) 112.6 162.9 – –

693.8 948.1 347.5 551.5Manfaat prabayar anggota 51.0 35.6 51.0 35.6

744.8 983.7 398.5 587.1Pinjaman anggota boleh diterima dalam tempoh dua belas bulan yang

termasuk di bawah belum terima lain (nota 34) (7.1) (17.1) (7.1) (17.1)

JUMLAH BELUM TERIMA BUKAN SEMASA LAIN 737.7 966.6 391.4 570.0

(i) Pinjaman anggota terdiri daripada pinjaman perumahan, kenderaan, komputer dan keahlian kelab yang ditawarkan kepada anggota-anggota dengan kos pembiayaan berkontrak sebanyak 4.0% setiap tahun berasaskan kaedah baki berkurangan kecuali untuk pinjaman keahlian kelab yang tidak dikenakan kos pembiayaan. Tidak terdapat sebarang pendedahan risiko kredit tunggal yang ketara kerana amaun tersebut sebahagian besarnya boleh diterima daripada individu. Pinjaman anggota termasuk kos pembiayaan, boleh dibayar balik secara ansuran bulanan tetap seperti berikut:

• Pinjaman perumahan – tempoh maksimum adalah sehingga umur pencen anggota (pada usia 60 tahun)• Pinjaman kenderaan – maksimum 9 tahun untuk kereta-kereta baru dan 7 tahun untuk kereta-kereta terpakai• Pinjaman komputer – 3 tahun

Risiko kredit yang timbul daripada pinjaman anggota dikurangkan dengan penguatkuasaan potongan gaji sebagai satu kaedah pembayaran balik. Tambahan pula, cagaran diperoleh untuk yang berikut:

• Pinjaman perumahan – gadaian tanah yang didaftar dan peletakan hak ke atas hartanah yang dibiayai• Pinjaman kenderaan – tuntutan hak milik ke atas kenderaan yang dibiayai

119


Penyata Kewangan

30. BELUM TERIMA BUKAN SEMASA LAIN (SAMBUNGAN)

(i) Pada tahun kewangan semasa, Syarikat telah melupuskan pinjaman perumahan anggota bernilai RM7.9 juta (2017: RM18.0 juta) dengan jumlah harga tunai sebanyak RM7.5 juta (2017: RM17.1 juta), berikutan Perjanjian Jual Beli (S&P) yang dilaksanakan pada 27 Mei 2009 dengan AmMortgage One Berhad (AmMortgage One), sebuah anak syarikat milik penuh AmBank (M) Berhad (AmBank). Seiringan dengan Perjanjian S&P, satu Perjanjian Perkhidmatan di antara Syarikat, AmMortgage One dan AmBank turut dilaksanakan. Pengaturan ini memperlihatkan AmBank sebagai pembekal sumber luaran untuk pengendalian perkhidmatan pinjaman secara gadai janji Syarikat.

Pelupusan pada tahun 2009 termasuk portfolio pinjaman anggota yang tempoh pembayaran balik melebihi umur persaraan anggota. Portfolio pinjaman ini tidak dinyahiktiraf memandangkan risiko kredit sekiranya berlaku kemungkiran membayar selepas umur persaraan anggota, kekal dengan Syarikat. Nilai dibawa bagi portfolio pinjaman tersebut dan nilai saksamanya adalah seperti berikut:


2018 2017

Amaundibawa

RM

Nilaisaksama

RM

Amaundibawa

RM

Nilaisaksama

RM

Pinjaman anggota pada kos terlunas/FVOCI 0.1 0.1 0.2 0.2Peminjaman lain (nota 17) (0.1) (0.1) (0.2) (0.2)

Jumlah bersih # # # #


(ii) Deposit lain merangkumi deposit dan faedah terakru berkaitan dengan pajakan kendalian tidak boleh dibatalkan bagi empat buah bangunan pejabat dan deposit jangka panjang.

Syarikat memeterai dua perjanjian deposit Ringgit Malaysia pada tahun 2011 dengan kematangan pada 1 Ogos 2025 yang mana Syarikat akan mendeposit masing-masing sebanyak RM4.1 juta dan RM4.2 juta setiap enam bulan sehingga tarikh kematangan deposit. Pada tarikh matang, Syarikat akan layak untuk mendapat pembayaran balik deposit masing-masing sebanyak RM154.0 juta dan RM156.5 juta. Deposit-deposit berkenaan adalah dicagarkan dengan Bon Kerajaan Malaysia.

Deposit-deposit tersebut secara berkesannya mewujudkan dana terikat dengan nilai terjamin masing-masing sebanyak RM154.0 juta dan RM156.5 juta pada 1 Ogos 2025 bagi pembayaran balik Debentur Syarikat.

(iii) Ini merangkumi kredit cukai berhubung tahun sebelumnya yang timbul daripada insentif cukai jalur lebar sambungan terakhir seperti yang diterangkan dalam nota 20 kepada penyata kewangan, yang akan ditolak daripada jumlah cukai yang perlu dibayar pada masa.

(iv) Ini merangkumi nilai dibawa bagi tiga tranche dan faedah terakru Nota Jangka Sederhana Boleh Tebus Boleh Tukar 8 tahun (MTN Boleh Tukar) yang diterbitkan oleh Green Packet Berhad (Green Packet) yang dilanggani oleh anak syarikat milik penuh Kumpulan. Instrumen ini dibawa pada nilai saksama melalui Keuntungan atau Kerugian di bawah Tahap 3 hierarki nilai saksama.

(v) Merangkumi nilai kini belum terima bagi tanah yang dilupuskan oleh sebuah anak syarikat milik penuh, yang perlu dibayar sepanjang baki tempoh berkontrak bagi perjanjian pembangunan tanah bersama dan belum terima pajakan jangka panjang anak syarikat milik penuh Kumpulan.



120

Penyata Kewangan


31. INVENTORI

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Peralatan telekomunikasi 76.5 74.7 76.5 74.7Kapasiti dipegang untuk dijual semula 9.3 13.3 9.3 13.3Kerja dalam pelaksanaan – 123.2 – 39.3Tanah dipegang untuk dijual 4.4 4.4 – –Tanah dipegang untuk pembangunan hartanah 35.5 35.5 – –Lain-lain 8.9 7.4 3.6 5.9

JUMLAH INVENTORI 134.6 258.5 89.4 133.2

32. ASET BUKAN SEMASA DIPEGANG UNTUK DIJUAL


Pada1 Januari

RM

Amaundibawa

sebelumpengelasan

semuladaripada

hartanah, lojidan peralatan

(nota 22)RM

PelupusanRM

Pada31 Disember

RM

Amaun dibawa2018Tanah– Pegangan kekal 13.4 – – 13.4– Pegangan pajak 1.0 0.1 (0.1) 1.0Bangunan 4.5 – – 4.5

18.9 0.1 (0.1) 18.9

2017Tanah– Pegangan kekal 13.5 – (0.1) 13.4– Pegangan pajak 1.0 – – 1.0Bangunan 4.5 – – 4.5

19.0 – (0.1) 18.9

121


Penyata Kewangan

33(a) ASET KOS KONTRAK

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Pada 1 Januari 116.1 – 132.6 –Tambahan 226.5 – 171.5 –Dilunaskan kepada Penyata Pendapatan (118.1) – (145.8) –

Pada 31 Disember 224.5 – 158.3 –

33(b) KOS PEMEROLEHAN PELANGGAN

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Pada 1 Januari – 53.2 – 53.2Tambahan – 79.4 – 79.4Dilunaskan kepada Penyata Pendapatan – (75.6) – (75.6)

Pada 31 Disember – 57.0 – 57.0

34. BELUM TERIMA PERDAGANGAN DAN LAIN-LAIN

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Belum terima daripada pelanggan luar 2,279.1 2,520.6 1,513.9 1,806.1Belum terima daripada anak-anak syarikat – – 482.4 116.6Belum terima daripada syarikat bersekutu 39.2 73.3 39.2 73.3

2,318.3 2,593.9 2,035.5 1,996.0Rosot nilai– pelanggan luar (1,074.5) (978.8) (690.6) (569.6)– anak-anak syarikat – – (68.8) –

1,243.8 1,615.1 1,276.1 1,426.4Perolehan terakru – 925.0 – 780.6

Jumlah belum terima perdagangan (bersih) 1,243.8 2,540.1 1,276.1 2,207.0

Bayaran pendahuluan 315.2 266.8 186.6 152.0Geran boleh diperoleh semula 404.0 – 404.0 –Cukai boleh dipungut semula 135.7 122.2 69.3 76.0Pinjaman anggota (nota 30) 7.1 17.1 7.1 17.1Cukai Barangan dan Perkhidmatan (GST) 30.1 31.0 50.1 0.8Belum terima lain daripada anak-anak syarikat – – 671.5 401.9Belum terima lain 348.2 781.4 241.2 617.8Rosot nilai belum terima lain– pelanggan luar (78.9) (48.4) (69.2) (108.2)– anak-anak syarikat – – (475.0) –

Jumlah belum terima lain (bersih) 1,161.4 1,170.1 1,085.6 1,157.4

JUMLAH BELUM TERIMA PERDAGANGAN DAN LAIN-LAIN (bersih) 2,405.2 3,710.2 2,361.7 3,364.4



122

Penyata Kewangan


34. BELUM TERIMA PERDAGANGAN DAN LAIN-LAIN (SAMBUNGAN)

Pergerakan akaun rosot nilai belum terima perdagangan dan lain-lain adalah seperti berikut:

Kumpulan2017

RM

Syarikat2017

RM

(a) Belum terima perdaganganPada 1 Januari 1,157.6 746.3Rosot nilai (bersih) 69.4 56.0Belum terima dihapus kira sebagai tidak boleh dipungut semula (247.8) (232.7)Perbezaan pertukaran asing (0.4) –


(b) Belum terima lainPada 1 Januari 40.9 77.0Rosot nilai bersih 7.7 31.3Belum terima dihapus kira sebagai tidak boleh dipungut semula (0.2) (0.1)


Pewujudan dan pelepasan bagi belum terima yang dikurangkan nilai telah dimasukkan dalam ‘kos kendalian lain’ dalam Penyata Pendapatan (nota 6(b) kepada penyata kewangan). Amaun yang dicaj kepada akaun rosot nilai biasanya dihapus kira, apabila tiada jangkaan untuk memperoleh semula tunai tambahan.

Analisis pergerakan Kerugian Kredit yang Dijangkakan pada tahun semasa didedahkan dalam nota 4(a)(ii) kepada penyata kewangan.

Kelas lain dalam belum terima perdagangan dan lain-lain tidak mengandungi aset yang terjejas nilainya.

Sejumlah amaun belum terima perdagangan adalah tertakluk kepada pengimbangan dengan belum bayar perdagangan yang mana baki ini adalah daripada urus niaga yang dibuat dengan pihak berurusan yang sama dan diselesaikan pada asas bersih, diringkaskan seperti berikut:

2018 2017

Jumlah kasarbelum terimaperdagangan

RM

Jumlah kasarbelum bayarperdagangan

dan akruanditolak denganbelum terimaperdagangan

(nota 37)RM

Jumlah bersihbelum terimaperdagangan

RM


RM


dan akruanditolak denganbelum terimaperdagangan

(nota 37)RM

Jumlah bersihbelum terimaperdagangan

RM

Kumpulan 1,480.3 (236.5) 1,243.8 2,777.8 (237.7) 2,540.1

Syarikat 1,512.6 (236.5) 1,276.1 2,444.7 (237.7) 2,207.0

Bagi belum terima perdagangan dan belum bayar perdagangan yang tertakluk kepada pengaturan tolak selesai di atas, setiap perjanjian antara Kumpulan dan pihak-pihak yang berurusan dijalankan secara penyelesaian bersih, termasuk peristiwa kemungkiran.

123


Penyata Kewangan


Belum terima perdagangan masing-masing sebanyak RM616.1 juta (2017: RM761.5 juta) dan RM696.8 juta (2017: RM748.7 juta) bagi Kumpulan dan Syarikat telah lampau tempoh tetapi tidak dikurangkan nilai. Ini berkaitan dengan sebilangan pelanggan bebas yang tidak pernah mungkir sebelum ini. Analisa pengusiaan bagi belum terima perdagangan ini adalah seperti berikut:

Kumpulan

Lampau tempoh tetapi tidak dikurangkan nilai

Tidak lampautempoh

RM

1 hingga3 bulan

RM

4 hingga6 bulan

RM> 6 bulan

RMJumlah

RM

2017Dinilai secara berkumpulan 332.9 2.6 2.5 10.5 348.5Dinilai secara individu 520.7 284.3 146.0 315.6 1,266.6

853.6 286.9 148.5 326.1 1,615.1

Syarikat

Lampau tempoh tetapi tidak dikurangkan nilai

Tidak lampautempoh

RM

1 hingga3 bulan

RM

4 hingga6 bulan

RM> 6 bulan

RMJumlah

RM

2017Dinilai secara berkumpulan 232.6 – – – 232.6Dinilai secara individu 397.5 257.2 149.0 273.5 1,077.2Amaun belum terima daripada anak-anak syarikat 47.6 15.5 12.4 41.1 116.6

677.7 272.7 161.4 314.6 1,426.4

Analisa belum terima perdagangan tidak lampau tempoh ataupun dikurangkan nilai adalah seperti berikut:

Kumpulan2017

RM

Syarikat2017

RM

TM GLOBAL 200.9 172.8unifi 247.4 232.6TM ONE 256.7 224.7Amaun belum terima daripada anak-anak syarikat – 47.6Lain-lain* 148.6 –

853.6 677.7

* Lain-lain terutamanya terdiri daripada penghutang pelajar dan penghutang daripada bahagian Kumpulan pembangunan tanah bersama

Analisis pergerakan dan baki tahun semasa didedahkan dalam nota 4(a)(ii) kepada penyata kewangan.



124

Penyata Kewangan



Kumpulan dan Syarikat tidak terdedah kepada penumpuan risiko kredit yang ketara disebabkan oleh kepelbagaian asas pelanggannya. Analisa belum terima perdagangan mengikut bidang perniagaan dianggap pendedahan penumpuan kredit yang paling wajar. Tambahan pula, risiko kredit dikurangkan hingga ke suatu takat tertentu melalui deposit tunai (nota 38 kepada penyata kewangan) dan jaminan bank yang diperoleh daripada pelanggan berjumlah RM70.0 juta (2017: RM16.6 juta). Kumpulan dan Syarikat menganggap rosot nilai pada tarikh pelaporan adalah mencukupi untuk menampung kemungkinan kerugian kewangan.

Tempoh kredit bagi belum terima perdagangan tidak termasuk perolehan terakru adalah antara 30 hingga 90 hari (2017: 30 hingga 90 hari).

Pendedahan maksimum kepada risiko kredit pada tarikh pelaporan adalah amaun dibawa bagi setiap kelas belum terima yang dinyatakan di atas.

35. ASET KEWANGAN PADA NILAI SAKSAMA MELALUI KEUNTUNGAN ATAU KERUGIAN


2018RM

2017RM

Sekuriti ekuiti disebut harga di Bursa Malaysia Securities Berhad 1.8 4.0

JUMLAH ASET KEWANGAN PADA NILAI SAKSAMA MELALUI KEUNTUNGAN ATAU KERUGIAN 1.8 4.0

36. TUNAI DAN BAKI BANK

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Deposit dengan bank berlesen 1,265.2 607.8 1,242.7 596.8Deposit di bawah prinsip Islam 899.3 505.1 849.9 464.8

Jumlah deposit 2,164.5 1,112.9 2,092.6 1,061.6Tunai dan baki bank 460.9 556.1 333.1 232.5Tunai dan baki bank di bawah prinsip Islam 200.9 50.8 130.6 28.4

JUMLAH TUNAI DAN BAKI BANK 2,826.3 1,719.8 2,556.3 1,322.5Tolak: Wang dipegang dalam amanah (nota kecil (a))/Deposit bercagar (69.8) (0.8) (69.1) –

JUMLAH TUNAI DAN KESAMAAN TUNAI 2,756.5 1,719.0 2,487.2 1,322.5

(a) Wang dipegang dalam amanah berjumlah USD16.7 juta (RM69.1 juta) terdiri daripada baki bank sebuah konsortium syarikat-syarikat telekomunikasi antarabangsa yang melabur secara bersama dalam kabel dasar laut antarabangsa. Ia dipegang dalam amanah oleh Syarikat sebagai fungsinya sebagai pihak pengagihan pusat yang dilantik oleh konsortium.

125


Penyata Kewangan

36. TUNAI DAN BAKI BANK (SAMBUNGAN)

Deposit hanya disimpan dengan sebilangan institusi kewangan yang taraf kreditnya berwibawa. Tidak terdapat penumpuan utama bagi simpanan deposit dalam sesebuah institusi kewangan tunggal. Kualiti kredit bagi institusi kewangan di mana tunai dan deposit disimpan adalah seperti berikut:

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

AAA 828.5 726.1 715.1 384.5AA 1,245.6 775.5 1,191.1 723.0A 381.2 204.5 285.9 201.4NR (nota kecil (b)) 371.0 13.7 364.2 13.6

2,826.3 1,719.8 2,556.3 1,322.5

(b) Terutamanya merangkumi deposit yang disimpan dengan institusi kewangan lain yang mempunyai penarafan yang setaraf berdaulat.

Deposit mempunyai julat tempoh matang masing-masing dari semalaman hingga 90 hari (2017: dari semalaman hingga 90 hari) bagi Kumpulan dan Syarikat. Baki bank adalah deposit yang disimpan dan sedia ditunaikan di bank.

Purata wajaran kadar faedah deposit pada 31 Disember 2018 masing-masing adalah 3.89% (2017: 3.92%) dan 3.91% (2017: 3.57%) bagi Kumpulan dan Syarikat.

37. BELUM BAYAR PERDAGANGAN DAN LAIN-LAIN

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Belum bayar perdagangan dan akruan 2,494.6 2,364.3 1,694.2 1,970.8Belum bayar bagi Penyediaan Perkhidmatan Sejagat 179.9 351.8 165.0 326.6Hasil tertunda 131.2 122.5 28.8 15.6Peruntukan Skim MESRA (nota kecil (b)) 22.2 31.2 16.4 24.8Kos pembiayaan belum bayar 86.3 74.3 86.1 74.3Duti dan cukai-cukai lain belum bayar 38.7 5.5 36.9 2.6Deposit dan wang amanah 84.6 91.1 56.5 55.3Belum bayar kepada anak-anak syarikat (nota kecil (a)) – – 716.2 683.3Belum bayar lain dan akruan 594.3 899.0 552.1 369.2

3,631.8 3,939.7 3,352.2 3,522.5

Bahagian semasa 3,610.3 3,934.2 3,348.3 3,517.0Bahagian bukan semasa (nota kecil (b)) 21.5 5.5 3.9 5.5

JUMLAH BELUM BAYAR PERDAGANGAN DAN LAIN-LAIN 3,631.8 3,939.7 3,352.2 3,522.5

(a) Termasuk lebihan dana anak-anak syarikat yang diuruskan dan dilaburkan oleh Syarikat, yang dikenakan bayaran faedah seperti yang dibentangkan dalam nota 43(b) kepada penyata kewangan.



126

Penyata Kewangan


37. BELUM BAYAR PERDAGANGAN DAN LAIN-LAIN (SAMBUNGAN)

(b) Peruntukan Skim MESRA untuk pekerja yang layak

Pada 1 Oktober 2016, Kumpulan dan Syarikat mengumumkan penawaran siri ketiga skim persaraan opsyenal khas, yang dikenali sebagai Skim MESRA, kepada pekerja yang berumur 55 tahun dan ke atas pada 31 Disember 2016. Pekerja yang layak dan yang menerima tawaran persaraan opsyenal ini akan dibayar pampasan menerusi insentif-insentif khas serta faedah-faedah ditetapkan sehingga mereka mencapai umur 60 tahun. Skim yang sama juga telah ditawarkan kepada pekerja Kumpulan dan Syarikat yang layak pada dua tahun kewangan yang sebelumnya.

Kesan kewangan yang dijangkakan bagi skim ini yang melibatkan pembayaran pampasan sekali gus dalam tempoh 12 bulan berikutan tahun kewangan semasa serta faedah penjagaan kesihatan pra-tentu terhad yang dijangkakan bagi 5 tahun kewangan berikutnya atau apabila penerima mencecah 60 tahun umurnya (jika lebih awal), telah diiktiraf dalam penyata kewangan berasaskan bilangan pekerja yang telah menerima tawaran ini pada akhir tahun tersebut.

Sejumlah amaun belum bayar perdagangan dan akruan adalah tertakluk kepada pengimbangan dengan belum terima perdagangan yang mana baki ini adalah daripada urus niaga yang dibuat dengan pihak berurusan yang sama dan diselesaikan pada asas bersih, diringkaskan seperti berikut:

2018 2017


dan akruanRM


ditolak denganbelum bayarperdagangan

dan akruan(nota 34)

RM

Jumlah bersihbelum bayarperdagangan

dan akruanRM


dan akruanRM


ditolak denganbelum bayarperdagangan

dan akruan(nota 34)

RM

Jumlah bersihbelum bayarperdagangan

dan akruanRM

Kumpulan 2,731.1 (236.5) 2,494.6 2,602.0 (237.7) 2,364.3

Syarikat 1,930.7 (236.5) 1,694.2 2,208.5 (237.7) 1,970.8

Tempoh kredit bagi belum bayar perdagangan dan lain-lain tidak termasuk akruan berbeza-beza dari 30 hingga 90 hari (2017: 30 hingga 90 hari) bergantung kepada terma-terma kontrak.

38. DEPOSIT PELANGGAN

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Perkhidmatan telefon 340.8 395.0 340.7 394.9Perkhidmatan data 12.0 3.0 2.8 1.7

JUMLAH DEPOSIT PELANGGAN 352.8 398.0 343.5 396.6

Deposit pelanggan perkhidmatan telefon adalah tertakluk kepada rebat sebanyak 2.5% setahun berkuat kuasa pada 1 April 2010 selaras dengan peruntukan Peraturan-peraturan Komunikasi dan Multimedia (Kadar) 2002. Deposit pelanggan adalah dibayar semula mengikut permintaan apabila pelanggan menamatkan perkhidmatan.

127


Penyata Kewangan

39. ALIRAN TUNAI DARIPADA AKTIVITI KENDALIAN

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Penerimaan daripada pelanggan 11,269.9 11,157.3 9,803.7 10,006.6Pembayaran kepada pembekal dan anggota (8,060.3) (8,146.1) (6,655.6) (6,591.5)Pembayaran kos pembiayaan (430.3) (350.2) (370.8) (342.9)Pembayaran cukai pendapatan dan zakat (bersih) (194.2) (243.4) (119.5) (151.8)

JUMLAH ALIRAN TUNAI DARIPADA AKTIVITI KENDALIAN 2,585.1 2,417.6 2,657.8 2,920.4

40. ALIRAN TUNAI DIGUNAKAN DALAM AKTIVITI PELABURAN

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Sumbangan bagi pembelian hartanah, loji dan peralatan 541.4 322.9 541.4 322.9Pelupusan hartanah, loji dan peralatan 22.4 44.0 21.7 43.2Pembelian hartanah, loji dan peralatan (2,276.1) (3,318.7) (1,897.6) (2,868.1)Pembubaran anak syarikat – – – #Pelupusan pelaburan tersedia-untuk-dijual semasa – 393.2 – 393.2Pelupusan pelaburan semasa pada nilai saksama dipindahkan kepada

pendapatan keseluruhan lain 298.1 – 298.1 –Pembelian pelaburan semasa pada nilai saksama dipindahkan kepada

pendapatan keseluruhan lain (103.1) – (103.1) –Pembelian pelaburan tersedia-untuk-dijual semasa – (236.1) – (236.1)Pembelian pelaburan tersedia-untuk-dijual bukan semasa – (14.2) – (14.2)Tempoh matang pelaburan semasa pada nilai saksama dipindahkan kepada

pendapatan keseluruhan lain 14.9 – 14.9 –Pembelian pelaburan pada FVTPL (6.3) – (6.3) –Pelupusan aset bukan semasa yang dipegang untuk dijual 0.2 – 0.2 –Deposit jangka panjang (16.6) (16.6) (16.6) (16.6)Pembayaran balik daripada anak-anak syarikat – pinjaman dan pendahuluan – – 4.5 7.4 – belum terima lain – – 490.6 124.2Pendahuluan kepada anak-anak syarikat termasuk langganan MTN Boleh Ubah – – (842.3) (651.1)Pembayaran balik kepada anak-anak syarikat bagi Pengoptimuman Dana

Antara Syarikat (ICFO) – – (2,872.7) (3,488.5)Penerimaan daripada anak-anak syarikat bagi ICFO – – 2,840.7 3,446.1Pembayaran balik pinjaman oleh anggota 26.9 14.5 26.9 14.5Pinjaman kepada anggota (85.7) (98.0) (85.7) (98.0)Pelupusan pinjaman perumahan 7.5 17.1 7.5 17.1Faedah diterima 87.8 95.8 71.5 89.5Dividen diterima 11.7 12.9 143.3 91.2

JUMLAH ALIRAN TUNAI DIGUNAKAN DALAM AKTIVITI PELABURAN (1,476.9) (2,783.2) (1,363.0) (2,823.3)




128

Penyata Kewangan


41. ALIRAN TUNAI DIGUNAKAN DALAM AKTIVITI PEMBIAYAAN

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Perolehan daripada peminjaman 2,707.1 2,492.2 2,426.0 2,398.6Pembayaran balik peminjaman (bersih) (2,301.5) (2,457.2) (2,101.2) (2,472.8)Pembayaran balik pajakan kewangan (23.8) (8.4) (11.6) (9.6)Dividen dibayar kepada pemegang saham (454.7) (811.7) (454.7) (811.7)Dividen dibayar kepada kepentingan bukan mengawal (9.2) (17.7) – –

JUMLAH ALIRAN TUNAI DIGUNAKAN DALAM AKTIVITI PEMBIAYAAN (82.1) (802.8) (141.5) (895.5)

Perubahan liabiliti yang timbul daripada aktiviti pembiayaan:

Kumpulan

Pada1 Januari

2018RM

AliranTunai

RM

Perubahan bukan tunai

Pada31 Disember

2018RM

PertambahanFaedah

RM

PergerakanPertukaran

AsingRM

PajakanBaru

RM

PerubahanNilai

SaksamaRM

Lain-lainRM

Peminjaman (8,150.2) (381.8) (4.5) (48.4) (16.8) – 30.4 (8,571.3)Derivatif dipegang untuk lindung nilai 265.0 – – – – (10.6) – 254.4

(7,885.2) (381.8) (4.5) (48.4) (16.8) (10.6) 30.4 (8,316.9)

Syarikat

Pada1 Januari

2018RM

AliranTunai

RM


Pada31 Disember

2018RM

PertambahanFaedah

RM


AsingRM

PajakanBaru

RM

PerubahanNilai

SaksamaRM

Lain-lainRM

Peminjaman (6,801.2) (313.2) (3.7) (25.4) (4.8) – – (7,148.3)Belum bayar kepada Anak-anak

Syarikat (1,109.0) – (0.8) (23.5) – – – (1,133.3)Derivatif dipegang untuk lindung nilai 265.0 – – – – (10.6) – 254.4

(7,645.2) (313.2) (4.5) (48.9) (4.8) (10.6) – (8,027.2)

Kumpulan

Pada1 Januari

2017RM

AliranTunai

RM


Pada31 Disember

2017RM

PertambahanFaedah

RM


AsingRM

PajakanBaru

RM

PerubahanNilai

SaksamaRM

Lain-lainRM

Peminjaman (8,363.3) (35.8) (6.5) 262.3 (6.9) – – (8,150.2)Derivatif dipegang untuk lindung nilai 369.0 9.2 – 5.9 – (119.1) – 265.0

(7,994.3) (26.6) (6.5) 268.2 (6.9) (119.1) – (7,885.2)

129


Penyata Kewangan

41. ALIRAN TUNAI DIGUNAKAN DALAM AKTIVITI PEMBIAYAAN (SAMBUNGAN)

Perubahan liabiliti yang timbul daripada aktiviti pembiayaan: (sambungan)

Syarikat

Pada1 Januari

2017RM

AliranTunai

RM


Pada31 Disember

2017RM

PertambahanFaedah

RM


AsingRM

PajakanBaru

RM

PerubahanNilai

SaksamaRM

Lain-lainRM

Peminjaman (6,640.2) (215.1) (2.4) 131.5 (6.9) – (68.1) (6,801.2)Belum bayar kepada Anak-anak

Syarikat (1,528.7) 289.7 (0.6) 130.6 – – – (1,109.0)Derivatif dipegang untuk lindung nilai 369.0 9.2 – 5.9 – (119.1) – 265.0

(7,799.9) 83.8 (3.0) 268.0 (6.9) (119.1) (68.1) (7,645.2)

42. URUS NIAGA BUKAN TUNAI KETARA

Urus niaga bukan tunai ketara sepanjang tahun kewangan adalah seperti berikut:

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

(a) Penyelesaian kontra dengan anak-anak syarikat di antara belum terima perdagangan dan lain-lain dan belum bayar perdagangan dan lain-lain – – 1.4 1.3

(b) Penyelesaian kontra dengan pelanggan merangkap pembekal di antara belum terima perdagangan dan belum bayar perdagangan 381.7 268.5 381.7 268.5



130

Penyata Kewangan


43. PENDEDAHAN PENTING PIHAK BERKAITAN

Berikut adalah urus niaga dan baki penting pihak berkaitan, selain urus niaga dan baki pihak berkaitan yang dinyatakan di bahagian lain penyata kewangan:

(a) Urus niaga penting dengan anak-anak syarikat dan syarikat bersekutu

Syarikat mempunyai urus niaga penting pihak berkaitan dengan anak-anak syarikat dan syarikat bersekutunya, seperti dinyatakan di bawah:

BlueTel Networks Pte Ltd Telekom Multi-Media Sdn BhdFiberail Sdn Bhd Telekom Research & Development Sdn BhdFibrecomm Network (M) Sdn Bhd Telekom Sales dan Services Sdn BhdGITN Sdn Berhad TM ESOS Management Sdn BhdVADS Lyfe Sdn Bhd TM Facilities Sdn BhdMeganet Communications Sdn Bhd TMF Autolease Sdn BhdMenara Kuala Lumpur Sdn Bhd TM Global IncorporatedWebe Digital Sdn Bhd TM Info-Media Sdn BhdTelekom Applied Business Sdn Bhd TM Net Sdn BhdTelekom Malaysia (Australia) Pty Ltd Universiti Telekom Sdn BhdTelekom Malaysia (Hong Kong) Limited VADS BerhadTelekom Malaysia (S) Pte Ltd VADS e-Services Sdn BhdTelekom Malaysia (UK) Limited VADS Solutions Sdn BhdTelekom Malaysia (USA) Inc VADS Business Process Sdn Bhd

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

(i) Penjualan barangan dan pemberian perkhidmatan kepada anak-anak syarikat dan syarikat bersekutu:

– perkhidmatan berkaitan telekomunikasi 8.2 9.0 747.1 743.7– pajakan/sewa dan penyelenggaraan bangunan dan kenderaan – – 39.6 23.6– pendapatan lain* – – 13.0 12.8

(ii) Pendapatan dividen dan faedah daripada anak-anak syarikat

– – 229.1 148.4

(iii) Pembelian barangan dan perkhidmatan daripada anak-anak syarikat dan syarikat bersekutu:

– perkhidmatan berkaitan telekomunikasi 78.0 101.6 1,094.0 1,166.4– pajakan/sewa bangunan – – 37.2 5.8– penyelenggaraan kenderaan dan bangunan – – 42.0 47.7– perbelanjaan lain – – 214.0 129.3

(iv) Kos pembiayaan dibayar/belum bayar kepada anak-anak syarikat

– pinjaman bertempoh – – 36.9 36.4– Pengoptimuman Dana Antara Syarikat – – 15.4 21.1

* Termasuk yuran pengurusan, royalti, caj untuk perkhidmatan keselamatan dan perkhidmatan-perkhidmatan berkongsi lain, latihan dan aktiviti-aktiviti berkaitan.

131


Penyata Kewangan

43. PENDEDAHAN PENTING PIHAK BERKAITAN (SAMBUNGAN)

(b) Baki akhir tahun yang timbul daripada:

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

(i) Penjualan/Pembelian barangan/Perkhidmatan– belum terima daripada anak-anak syarikat – – 1,153.9 518.5– belum terima daripada syarikat bersekutu 39.2 73.3 39.2 73.3– belum bayar kepada anak-anak syarikat – – 358.0 308.4– belum bayar kepada syarikat bersekutu 0.4 75.7 0.4 75.7

(ii) Belum bayar lain– anak-anak syarikat – – 358.2 374.9

Belum terima daripada/belum bayar kepada pihak-pihak berkaitan di atas, timbul terutamanya daripada urus niaga penjualan/pembelian yang mempunyai tempoh kredit selama 30 hingga 90 hari. Belum terima/belum bayar tersebut adalah tidak bercagar dan tanpa faedah.

Belum bayar lain kepada anak-anak syarikat terutamanya merangkumi lebihan dana anak-anak syarikat yang diuruskan dan dilaburkan oleh Syarikat di bawah pengaturan pengoptimuman dana. Amaun ini dibayar semula mengikut permintaan dan faedah dibayar kepada anak-anak syarikat sepanjang tahun kewangan adalah antara 3.39% hingga 3.90% (2017: 3.39% hingga 3.61%).

(c) Pinjaman dan pendahuluan kepada anak-anak syarikat

Syarikat

2018RM

2017RM

Pada 1 Januari 1,835.9 1,349.3Kesan penggunaan MFRS 9 – peningkatan peruntukan terhadap pinjaman antara syarikat dan

pendahuluan kepada anak syarikat (621.0) –

1,214.9 1,349.3Pinjaman kepada anak-anak syarikat 300.0 –Pendahuluan termasuk langganan MTN Boleh Ubah – 495.0Pembayaran balik (nota 40) (4.5) (7.4)Rosot nilai ke atas pinjaman dan pendahuluan kepada sebuah anak syarikat (1,510.2) (1.0)Faedah dikenakan (nota 7) 97.4 70.1Dikelaskan semula sebagai belum terima lain (97.4) (70.1)

Pada 31 Disember (nota 26) 0.2 1,835.9

(d) Anggota-anggota pengurusan utama

Anggota-anggota pengurusan utama adalah anggota-anggota yang berautoriti dan bertanggungjawab untuk merancang, mengarah dan mengawal aktiviti-aktiviti Kumpulan atau Syarikat sama ada secara langsung atau tidak langsung. Konsisten dengan tahun kewangan yang lepas, anggota-anggota pengurusan utama telah ditakrif sebagai para Pengarah (eksekutif dan bukan eksekutif) Syarikat dan ketua atau pegawai pengurusan kanan yang menganggotai Jawatankuasa Pengurusan masing-masing untuk Kumpulan dan Syarikat.

Apabila wujud, urus niaga pihak berkaitan juga merangkumi urus niaga dengan entiti-entiti dikawal, entiti-entiti dikawal bersama atau dipengaruhi dengan nyata sekali, secara langsung atau tidak langsung, oleh mana-mana anggota pengurusan utama atau oleh ahli keluarga mereka yang rapat.



132

Penyata Kewangan


43. PENDEDAHAN PENTING PIHAK BERKAITAN (SAMBUNGAN)

(d) Anggota-anggota pengurusan utama (sambungan)

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Pampasan anggota-anggota pengurusan utama@

– manfaat anggota jangka pendek– yuran 3.0 2.6 2.4 2.1– gaji, elaun dan bonus 8.6 21.7 8.6 21.7– caruman kepada Kumpulan Wang Simpanan Pekerja (KWSP) 1.3 2.9 1.3 2.9– anggaran nilai wang bagi manfaat 1.1 1.1 1.1 1.1

@ Termasuk imbuhan para Pengarah (sama ada eksekutif atau sebaliknya) seperti didedahkan dalam nota 6(b) kepada penyata kewangan.

Di samping itu, beberapa anggota pengurusan utama mempunyai ahli keluarga yang berkhidmat sebagai pegawai di anak-anak syarikat dengan jumlah imbuhan sebanyak RM0.3 juta (2017: RM0.1 juta).

(e) Entiti berkaitan kerajaan

Khazanah Nasional Berhad (Khazanah) adalah pemegang saham utama dengan kepentingan ekuiti sebanyak 26.21% (2017: 26.21%) dan adalah pihak berkaitan Kumpulan dan Syarikat. Khazanah ialah sebuah entiti milik penuh MOF Inc, yang juga dimiliki oleh Kementerian Kewangan, sebuah kementerian di dalam Kerajaan Persekutuan Malaysia. Oleh itu, Kerajaan Malaysia dan badan-badan yang dikawal atau dikawal bersama oleh Kerajaan Malaysia juga merupakan pihak berkaitan kepada Kumpulan dan Syarikat.

Urus niaga penting secara individu yang dimeterai oleh Kumpulan dan Syarikat dengan pihak berkaitan yang dikenal pasti dan baki sepadan bagi penyediaan perkhidmatan berkaitan telekomunikasi pada tarikh pelaporan masing-masing adalah seperti berikut:

Jumlah urus niaga penting individu

Baki tertunggak yangsepadan

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

KumpulanJualan dan Belum Terima 706.6 648.6 111.2 107.7

SyarikatJualan dan Belum Terima 160.1 77.5 – 7.9

Kumpulan dan Syarikat juga mempunyai kontrak penting secara individu dengan entiti berkaitan Kerajaan lain di mana Kumpulan dan Syarikat telah menerima pendanaan bagi projek-projek di mana pelunasan geran kepada penyata pendapatan dalam tahun kewangan semasa adalah sebanyak RM306.5 juta (2017: RM281.9 juta) dengan belum terima sepadan berjumlah RM2.2 juta (2017: RM5.1 juta).

Selain daripada yang didedahkan di atas, Kumpulan dan Syarikat mempunyai urus niaga penting secara berkumpulan, tetapi bukan secara individu, dengan entiti-entiti berkaitan Kerajaan yang lain berhubung dengan penyediaan perkhidmatan berkaitan telekomunikasi serta perolehan telekomunikasi dan peralatan serta perkhidmatan berkaitan dalam urusan biasa perniagaan.

133


Penyata Kewangan

44. KOMITMEN MODAL DAN LAIN-LAIN

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

(a) Hartanah, loji dan peralatan

Komitmen berhubung dengan perbelanjaan yang telah dilulus dan dikontrakkan 3,323.2 2,941.2 3,114.4 2,535.5

(b) Projek Jalur Lebar Berkelajuan Tinggi (HSBB)

Pada 25 Julai 2008, Syarikat telah menerima Surat Keputusan (Letter of Award) daripada Kerajaan Malaysia (GoM) untuk melaksanakan projek HSBB di bawah pengaturan perkongsian awam-swasta (PPP). Perjanjian PPP ini telah dimeterai oleh GoM dan Syarikat pada 16 September 2008.

Tujuan projek HSBB ialah untuk membangun infrastruktur jalur lebar negara bagi meningkatkan penembusan jalur lebar dan persaingan negara dalam usaha menarik pelaburan asing. Projek ini melibatkan penempatan rangkaian akses, teras domestik dan rangkaian antarabangsa untuk menyediakan sambungan infrastruktur HSBB dari hujung ke hujung. Anggaran kos penyediaan ini, yang ditanggung sepanjang tempoh 10 tahun (sehingga 25 Julai 2018) diunjurkan sebanyak RM11.3 bilion. Sebagai Penaja Bersama projek ini, GoM telah bersetuju untuk membiayai sebanyak RM2.4 bilion daripada kos projek. Baki RM8.9 bilion akan ditanggung oleh Syarikat. Penyediaan kemudahan HSBB telah meliputi 1.3 juta premis dalam tahun 2012.

Di bawah persetujuan bagi projek tersebut, Syarikat akan menuntut daripada GoM lima puluh peratus (50.0%) daripada perbelanjaan modal yang ditanggung untuk projek HSBB, secara suku tahunan sepanjang tempoh unjuran selama 3.5 tahun, sehingga amaun maksimum sebanyak RM2.4 bilion.

Berhubung dengan pengaturan tersebut, Syarikat perlu memenuhi beberapa syarat tertentu untuk GoM termasuk perkongsian bahagian yang berpatutan bagi sebarang lebihan hasil sebenar dan penjimatan kos lain yang ditanggung berhubung dengan projek tersebut.

Syarat-syarat lain termasuk pelaksanaan rangkaian HSBB di luar kawasan liputan untuk GoM, membangun beberapa pusat hubungan (telecentre), membentuk satu pakej jalur lebar dengan capaian Internet kos rendah dan membuat promosi kesedaran masyarakat mengenai sumbangan HSBB agar objektif projek ini tercapai.

(c) Projek Jalur Lebar Berkelajuan Tinggi Fasa 2 (HSBB2) dan Projek Jalur Lebar Pinggir Bandar (SUBB)

Pada 17 Disember 2015, Syarikat telah menandatangani dua (2) perjanjian PPP dengan GoM bagi pelaksanaan HSBB2 dan SUBB untuk menempatkan akses dan infrastruktur rangkaian teras domestik bagi menyediakan perkhidmatan infrastruktur rangkaian jalur lebar menyeluruh untuk negara.

Projek 10 tahun HSBB2 meliputi penggunaan akses tambahan dan kapasiti teras yang meliputi ibu negeri dan bandar-bandar utama terpilih di seluruh negara. Ia termasuk perancangan, reka bentuk, pelaksanaan, operasi dan penyelenggaraan rangkaian infrastruktur dan perkhidmatan HSBB. Di bawah projek ini, tambahan 95 ibu sawat sedia HSBB2 akan menyediakan akses kepada 390,000 premis menjelang 2017.

Infrastruktur SUBB juga akan disiapkan dalam jangka masa sepuluh (10) tahun, termasuk menaik taraf jaluran tembaga sedia ada untuk menghasilkan akses jalur lebar berkelajuan tinggi sehingga 20Mbps dan sehingga 100Mbps di kawasan yang dilengkapi dengan teknologi Gentian-ke-Kediaman (FTTH), kepada 420,000 premis menjelang 2019.

Jumlah kos pelaburan HSBB2 bagi tempoh sepuluh (10) tahun adalah RM1.8 bilion di mana Kerajaan akan melaburkan sebanyak RM500.0 juta manakala baki sebanyak RM1.3 bilion lagi akan dilaburkan oleh Syarikat. Jumlah kos pelaburan bagi SUBB untuk tempoh sepuluh (10) tahun adalah berjumlah RM1.6 bilion di mana Kerajaan akan melaburkan sebanyak RM600.0 juta manakala Syarikat pula melabur sebanyak RM1.0 bilion.

Berhubung dengan pengaturan tersebut, Syarikat mempunyai beberapa syarat tertentu yang perlu dilaksanakan untuk GoM termasuk pengaturan berkaitan dengan penjimatan kos yang ditanggung berhubung dengan kedua-dua projek tersebut.



134

Penyata Kewangan


44. KOMITMEN MODAL DAN LAIN-LAIN (SAMBUNGAN)

Syarikat

2018RM

2017RM

(d) Derma kepada Yayasan Telekom Malaysia

Amaun yang telah diluluskan dan terikat 20.6 17.6

Kumpulan Syarikat

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

(e) Bayaran pajakan minimum masa hadapan atas komitmen pajakan kendalian tidak boleh dibatalkan

Tidak lebih daripada satu tahun 354.7 317.2 161.2 159.4Selepas satu tahun dan tidak lebih daripada lima tahun 1,046.3 975.7 536.8 614.3Selepas lima tahun 1,177.0 1,197.1 1,005.8 1,058.6

2,578.0 2,490.0 1,703.8 1,832.3

Bayaran pajakan di atas adalah berkaitan dengan pajakan kendalian tidak boleh dibatalkan bagi bangunan-bangunan pejabat termasuk daripada Menara ABS Berhad, dan tanah atau tapak dari kerajaan dan pihak lain, berhubung dengan rangkaian dan peralatan telekomunikasi Kumpulan dan Syarikat.

135


Penyata Kewangan

45. PELAPORAN SEGMEN

Mengikut Bidang Perniagaan

Kumpulan mengendalikan perniagaannya mengikut segmen-segmen yang diringkaskan seperti berikut:

• unifi terdiri daripada bahagian perniagaan runcit Syarikat dan anak-anak syarikatnya yang merupakan pelengkap kepada perniagaan runcit. Bidang perniagaan ini bertanggungjawab untuk membekalkan pelbagai jenis perkhidmatan telekomunikasi dan penyelesaian telekomunikasi kepada isi rumah, individu serta syarikat-syarikat perusahaan kecil dan sederhana (SME).

• TM ONE bertanggungjawab untuk membekalkan pelbagai jenis perkhidmatan telekomunikasi dan penyelesaian komunikasi kepada perniagaan kecil dan sederhana serta pelanggan korporat dan kerajaan.

• TM GLOBAL terdiri daripada bahagian perniagaan borong Syarikat dan anak-anak syarikatnya yang merupakan pelengkap kepada perniagaan borong. Bidang perniagaan ini bertanggungjawab untuk membekalkan pelbagai jenis perkhidmatan telekomunikasi borong yang dibekalkan menerusi rangkaian Kumpulan kepada pembawa domestik dan antarabangsa.

Perkhidmatan Berkongsi/Lain-lain termasuk semua bahagian perkhidmatan berkongsi, semua bahagian fungsi perniagaan seperti teknologi maklumat dan rangkaian, dan anak-anak syarikat yang tidak termasuk dalam bidang perniagaan seperti yang dinyatakan di atas.

Keuntungan segmen menggambarkan hasil kendalian segmen berkenaan setelah ditolak belanja segmen tersebut. Pendapatan yang tidak diuntukkan/laba atau kerugian lain meliputi pendapatan kendalian lain seperti pendapatan dividen dan laba lain seperti laba atas pelupusan pelaburan tersedia-untuk-dijual yang tidak diuntukkan kepada segmen perniagaan tertentu. Kos yang tidak diuntukkan merupakan belanja yang ditanggung oleh bahagian-bahagian korporat seperti Modal Insan Kumpulan, Kewangan Kumpulan, Undang-undang, Pematuhan dan Setiausaha Syarikat Kumpulan, Perolehan Kumpulan dan entiti-entiti tujuan khas dan perbezaan pertukaran asing yang timbul daripada terjemahan simpanan dalam mata wang asing yang tidak diuntukkan kepada segmen perniagaan tertentu. Dasar-dasar perakaunan yang digunakan untuk menghasilkan keuntungan pelaporan segmen adalah konsisten dengan dasar-dasar yang diterangkan dalam Dasar-dasar Perakaunan yang Penting.

Aset segmen yang didedahkan bagi setiap segmen merupakan aset yang diuruskan secara langsung oleh setiap segmen, terutamanya, mengandungi aset tak ketara, hartanah, loji dan peralatan, belum terima dan inventori. Aset yang tidak diuntukkan termasuk, terutamanya, pelaburan dan belum terima pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian dan pendapatan keseluruhan lain, belum terima bukan semasa lain, aset kewangan pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian, aset cukai tertunda serta tunai dan baki bank Syarikat serta teknologi maklumat dan rangkaian telekomunikasi am, hartanah, loji dan peralatan bahagian-bahagian fungsi serta korporat.

Liabiliti segmen merangkumi liabiliti kendalian dan tidak termasuk peminjaman, faedah belum bayar atas peminjaman, liabiliti cukai dan zakat, liabiliti cukai tertunda dan dividen belum bayar.

Perbelanjaan modal segmen merangkumi tambahan kepada hartanah, loji dan peralatan dan aset tak ketara, termasuk tambahan yang terhasil daripada pengambilalihan anak-anak syarikat.

Perbelanjaan bukan tunai yang ketara merangkumi, terutamanya, peruntukan bagi rosot nilai belum terima dan laba atau kerugian pertukaran asing belum direalisasi bagi penyelesaian seperti yang didedahkan dalam nota 6(b) kepada penyata kewangan.



136

Penyata Kewangan


45. PELAPORAN SEGMEN (SAMBUNGAN)

unifi>

RMTM ONE

RMTM GLOBAL

RM

PerkhidmatanBerkongsi/

Lain-lainRM

JumlahRM

Tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018

Hasil kendalianJumlah hasil kendalian 5,319.7 4,420.0 2,356.4 5,003.3 17,099.4Antara Segmen@ (33.8) (323.4) (411.0) (4,511.9) (5,280.1)

Hasil kendalian luar 5,285.9 4,096.6 1,945.4 491.4 11,819.3

Keputusan(Kerugian)/Keuntungan segmen (618.3) 546.3 428.4 (21.5) 334.9Pendapatan tidak diuntukkan/Laba lain 326.1Kos tidak diuntukkan (285.5)

Keuntungan kendalian sebelum kos pembiayaan 375.5

Pendapatan pembiayaan 102.3Kos pembiayaan (450.1)Kerugian pertukaran asing atas peminjaman (31.3)Syarikat bersekutu– bahagian keputusan (selepas ditolak cukai) 21.0

Keuntungan sebelum cukai dan zakat 17.4Cukai dan zakat (277.9)

Kerugian bagi tahun kewangan tersebut (260.5)

Pada 31 Disember 2018Aset segmen 792.6 1,805.5 1,280.5 4,920.3 8,798.9Syarikat bersekutu 74.3Aset tidak diuntukkan 14,831.3

Jumlah aset 23,704.5

Liabiliti segmen 1,031.7 884.7 1,874.6 2,480.3 6,271.3Peminjaman 8,571.3Liabiliti tidak diuntukkan 1,846.4

Jumlah liabiliti 16,689.0

Tahun kewangan berakhir 31 Disember 2018Maklumat lainPerbelanjaan modal– tambahan dalam tahun kewangan tersebut 275.7 219.1 144.5 1,646.6 2,285.9Susut nilai dan pelunasan 164.7 227.3 63.7 1,825.6 2,281.3(Kebalikan)/Hapus kira hartanah, loji dan peralatan (0.7) 1.3 5.0 83.2 88.8Rosot nilai hartanah, loji dan peralatan 826.1 81.5 74.9 – 982.5Rosot nilai aset tak ketara 52.1 – – – 52.1Perbelanjaan bukan tunai ketara 49.9 60.1 45.5 47.7 203.2

137


Penyata Kewangan


unifi>

RMTM ONE

RMTM GLOBAL

RM

PerkhidmatanBerkongsi/

Lain-lainRM

JumlahRM


Hasil kendalianJumlah hasil kendalian 5,414.1 4,653.9 2,316.5 5,037.8 17,422.3Antara Segmen@ (52.3) (428.9) (360.1) (4,495.9) (5,337.2)

Hasil kendalian luar 5,361.8 4,225.0 1,956.4 541.9 12,085.1

KeputusanKeuntungan segmen 146.2 754.8 472.9 32.7 1,406.6Pendapatan tidak diuntukkan/Laba lain 31.6Kos tidak diuntukkan (337.0)

Keuntungan kendalian sebelum kos pembiayaan 1,101.2

Pendapatan pembiayaan 131.8Kos pembiayaan (387.1)Kerugian pertukaran asing atas peminjaman 174.5Syarikat bersekutu– bahagian keputusan (selepas ditolak cukai) 27.6

Keuntungan sebelum cukai dan zakat 1,048.0Cukai dan zakat (317.5)

Keuntungan bagi tahun kewangan tersebut 730.5

Pada 31 Disember 2017Aset segmen 1,461.3 1,709.8 1,550.6 5,329.6 10,051.3Syarikat bersekutu 62.8Aset tidak diuntukkan 14,647.7

Jumlah aset 24,761.8

Liabiliti segmen 1,225.3 840.2 1,347.7 3,413.6 6,826.8Peminjaman 8,150.2Liabiliti tidak diuntukkan 2,018.0

Jumlah liabiliti 16,995.0

Tahun kewangan berakhir 31 Disember 2017Maklumat lainPerbelanjaan modal– tambahan dalam tahun kewangan tersebut 375.3 134.3 117.7 2,550.2 3,177.5Susut nilai dan pelunasan 225.0 233.1 69.1 1,886.0 2,413.2(Kebalikan)/Hapus kira hartanah, loji dan peralatan (0.1) (0.4) – 62.7 62.2Rosot nilai hartanah, loji dan peralatan 8.3 – – – 8.3Perbelanjaan bukan tunai ketara 38.3 26.1 20.8 51.3 136.5

@ Hasil kendalian antara segmen adalah berkaitan dengan caj semula antara bahagian dan hasil antara syarikat, dan telah disingkirkan pada hasil kendalian segmen masing-masing. Caj semula antara bahagian telah dipersetujui antara bidang perniagaan yang berkaitan. Urusan perdagangan antara segmen ini terhasil daripada urus niaga biasa perniagaan dan adalah tertakluk kepada semakan semula dari semasa ke semasa.

> Segmen unifi bagi tahun kewangan semasa serta perbandingan tahun sebelumnya termasuk maklumat kewangan Webe Digital Sdn Bhd (webe) dan anak-anak syarikatnya, seperti yang didedahkan dalam nota 25 kepada penyata kewangan, mencerminkan profil pelanggan semasa webe sejajar dengan pemetaan operasi keseluruhan Kumpulan.



138

Penyata Kewangan



Mengikut Lokasi Geografi

Kumpulan beroperasi di beberapa buah negara seperti yang didedahkan dalam nota 52 kepada penyata kewangan. Oleh itu, pemetaan operasi Kumpulan mengikut lokasi geografi disegmenkan kepada Malaysia dan luar negara. Operasi luar negara tidak diasingkan selanjutnya kerana tiada negara di seberang laut yang menyumbang lebih daripada 10.0% daripada hasil kendalian atau aset yang disatukan.

Dalam membentangkan maklumat bagi segmen geografi Kumpulan, jualan adalah berasaskan negara di mana pelanggan berada. Jumlah aset dan perbelanjaan modal ditentukan dengan asas di mana aset itu berada.

Hasil kendalian Perbelanjaan Modal

2018RM

2017RM

2018RM

2017RM

Malaysia 10,624.0 11,001.2 2,211.9 2,910.0Negara-negara lain 1,195.3 1,083.9 74.0 267.5

11,819.3 12,085.1 2,285.9 3,177.5

Hartanah,Loji dan

PeralatanRM

AsetTak Ketara

RM

Syarikat-syarikat

BersekutuRM

Lain-lainRM

JumlahRM

2018AsetMalaysia 14,265.7 490.0 – 7,710.5 22,466.2Negara-negara lain 997.6 – 74.3 166.4 1,238.3

15,263.3 490.0 74.3 7,876.9 23,704.5

2017AsetMalaysia 15,533.2 538.6 – 7,418.0 23,489.8Negara-negara lain 1,007.5 – 62.8 201.7 1,272.0

16,540.7 538.6 62.8 7,619.7 24,761.8

139


Penyata Kewangan

46. INSTRUMEN KEWANGAN MENGIKUT KATEGORI

Kumpulan

Pada kostertunas

RM

Pada nilaisaksama

melaluipendapatan

keseluruhanlainRM

Pada nilaisaksama

melaluikeuntungan

ataukerugian

RM

DerivatifFVTPL

diambil kiramenurut

perakaunanlindung nilai

RM

Liabilitikewangan lain

pada kosterlunas

RMJumlah

RM

2018Aset kewanganInstrumen kewangan derivatif (nota 19) – – – 254.4 – 254.4Pelaburan ekuiti pada nilai saksama melalui

pendapatan keseluruhan lain (FVOCI) (nota 28(b)) – 148.0 – – – 148.0

Pelaburan pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian (FVTPL) (nota 28(c)) – – 82.7 – – 82.7

Pelaburan pada nilai saksama melalui pendapatan keseluruhan lain (FVOCI) (nota 28(d)) – 147.9 – – – 147.9

Pinjaman anggota dan belum terima bukan semasa lain (tidak termasuk cukai boleh dipungut semula dan manfaat prabayar anggota) (nota 30) 346.3 – 233.7 – – 580.0

Belum terima perdagangan dan lain-lain (tidak termasuk bayaran pendahuluan, GST dan cukai boleh dipungut semula, geran boleh dipungut semula dan pinjaman anggota) (nota 34) 1,513.1 – – – – 1,513.1

Belum terima pada FVOCI (nota 29(b)) – 252.5 – – – 252.5Aset kewangan pada nilai saksama melalui

keuntungan atau kerugian (nota 35) – – 1.8 – – 1.8Tunai dan baki bank (nota 36) 2,826.3 – – – – 2,826.3

Jumlah 4,685.7 548.4 318.2 254.4 – 5,806.7

Liabiliti KewanganPeminjaman (tidak termasuk liabiliti pajakan

kewangan) (nota 17) – – – – 8,521.3 8,521.3Liabiliti pajakan kewangan (nota 17) – – – – 50.0 50.0Belum bayar perdagangan dan lain-lain

(tidak termasuk liabiliti berkanun, peruntukan Skim MESRA dan hasil tertunda) (nota 37) – – – – 3,259.8 3,259.8

Deposit pelanggan (nota 38) – – – – 352.8 352.8

Jumlah – – – – 12,183.9 12,183.9



140

Penyata Kewangan


46. INSTRUMEN KEWANGAN MENGIKUT KATEGORI (SAMBUNGAN)

Kumpulan

Pada kostertunas

RM

Pada nilaisaksama

melaluikeuntungan

ataukerugian

RM

DerivatifFVTPL

diambil kiramenurut


RM

Tersedia-untuk-dijual

RM


pada kosterlunas

RMJumlah

RM

2017Aset kewanganInstrumen kewangan derivatif (nota 19) – – 265.0 – – 265.0Pelaburan tersedia-untuk-dijual (nota 28) – – – 594.5 – 594.5Belum terima tersedia-untuk-dijual (nota 29) – – – 1.7 – 1.7Pinjaman anggota dan belum terima bukan

semasa lain (tidak termasuk cukai boleh dipungut semula dan manfaat prabayar anggota) (nota 30) 834.3 – – – – 834.3


Aset kewangan pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian (nota 35) – 4.0 – – – 4.0

Tunai dan baki bank (nota 36) 1,719.8 – – – – 1,719.8

Jumlah 5,827.2 4.0 265.0 596.2 – 6,692.4


kewangan) (nota 17) – – – – 8,088.9 8,088.9Liabiliti pajakan kewangan (nota 17) – – – – 61.3 61.3Instrumen kewangan derivatif (nota 19) – 287.7 – – – 287.7Belum bayar perdagangan dan lain-lain



Jumlah – 287.7 – – 12,008.1 12,295.8

141


Penyata Kewangan


Syarikat

Pada kostertunas

RM

Pada nilaisaksama

melaluipendapatan

keseluruhanlainRM

Pada nilaisaksama

melaluikeuntungan

ataukerugian

RM

DerivatifFVTPL

diambil kiramenurut


RM


pada kosterlunas

RMJumlah

RM

2018Aset kewanganInstrumen kewangan derivatif (nota 19) – – – 254.4 – 254.4Pinjaman dan pendahuluan kepada anak-anak

syarikat (nota 26) 0.2 – – – – 0.2Pelaburan ekuiti pada nilai saksama melalui

pendapatan keseluruhan lain (FVOCI) (nota 28(b)) – 147.9 – – – 147.9

Pelaburan pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian (FVTPL) (nota 28(c)) – – 82.7 – – 82.7

Pelaburan pada nilai saksama melalui pendapatan keseluruhan lain (FVOCI) (nota 28(d)) – 147.9 – – – 147.9

Pinjaman anggota dan belum terima bukan semasa lain (tidak termasuk cukai boleh dipungut semula dan manfaat prabayar anggota) (nota 30) 233.7 – – – – 233.7


Belum terima pada FVOCI (nota 29(b)) – 252.5 – – – 252.5Aset kewangan pada nilai saksama melalui

keuntungan atau kerugian (nota 35) – – 1.8 – – 1.8Tunai dan baki bank (nota 36) 2,556.3 – – – – 2,556.3

Jumlah 4,434.8 548.3 84.5 254.4 – 5,322.0


kewangan) (nota 17) – – – – 7,111.3 7,111.3Liabiliti pajakan kewangan (nota 17) – – – – 37.0 37.0Belum bayar kepada anak-anak syarikat (nota 18) – – – – 1,133.3 1,133.3Belum bayar perdagangan dan lain-lain



Jumlah – – – – 11,730.2 11,730.2



142

Penyata Kewangan



Syarikat

Pinjamandan belum

terimaRM

Pada nilaisaksama

melaluikeuntungan

ataukerugian

RM

DerivatifFVTPL

diambil kiramenurut


RM

Tersedia-untuk-dijual

RM


pada kosterlunas

RMJumlah

RM

2017Aset kewanganInstrumen kewangan derivatif (nota 19) – – 265.0 – – 265.0Pinjaman dan pendahuluan kepada anak-anak

syarikat (nota 26) 1,835.9 – – – – 1,835.9Pelaburan tersedia-untuk-dijual (nota 28) – – – 594.4 – 594.4Belum terima tersedia-untuk-dijual (nota 29) – – – 1.7 – 1.7Pinjaman anggota dan belum terima bukan

semasa lain (tidak termasuk cukai boleh dipungut semula dan manfaat prabayar anggota) (nota 30) 437.7 – – – – 437.7

Belum terima perdagangan dan lain-lain (tidak termasuk bayaran pendahuluan, GST dan cukai boleh dipungut semula dan pinjaman anggota) (nota 34) 3,118.5 – – – – 3,118.5

Aset kewangan pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian (nota 35) – 4.0 – – – 4.0

Tunai dan baki bank (nota 36) 1,322.5 – – – – 1,322.5

Jumlah 6,714.6 4.0 265.0 596.1 – 7,579.7


kewangan) (nota 17) – – – – 6,758.8 6,758.8Liabiliti pajakan kewangan (nota 17) – – – – 42.4 42.4Belum bayar kepada anak-anak syarikat (nota 18) – – – – 1,109.0 1,109.0Belum bayar perdagangan dan lain-lain

(tidak termasuk liabiliti berkanun dan hasil tertunda) (nota 37) – – – – 3,177.7 3,177.7


Jumlah – – – – 11,484.5 11,484.5

143


Penyata Kewangan

47. NILAI SAKSAMA

Nilai saksama adalah harga yang boleh diperoleh daripada penjualan aset atau dibayar untuk memindahkan suatu liabiliti dalam urus niaga yang teratur dalam pasaran utama (atau paling menguntungkan) pada tarikh pengukuran.

(a) Instrumen Kewangan Dibawa pada Nilai Saksama

Jadual di bawah menganalisis instrumen kewangan yang dibawa pada nilai saksama, berdasarkan kaedah penilaian yang diguna pakai. Tahap- tahap penilaian yang berbeza adalah seperti berikut:

• Harga sebutan (tidak terlaras) dalam pasaran aktif bagi aset atau liabiliti yang serupa (Tahap 1).

• Input selain daripada harga sebutan yang termasuk dalam Tahap 1 yang boleh dipantau bagi aset atau liabiliti tersebut, sama ada secara langsung (iaitu, sebagai harga) atau tidak langsung (iaitu, berpunca daripada harga) (Tahap 2).

• Input bagi aset atau liabiliti yang tidak berdasarkan data pasaran boleh dipantau (iaitu, input tidak boleh dipantau) (Tahap 3).

Jadual berikut membentangkan aset dan liabiliti kewangan Kumpulan dan Syarikat yang diukur pada nilai saksama pada 31 Disember.

2018 2017

Tahap 1RM

Tahap 2RM

Tahap 3RM

JumlahRM

Tahap 1RM

Tahap 2RM

Tahap 3RM

JumlahRM

Kumpulan AsetAset kewangan pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian– sekuriti disebut harga 1.8 – – 1.8 4.0 – – 4.0Derivatif diambil kira menurut perakaunan lindung nilai – 254.4 – 254.4 – 99.1 165.9 265.0Aset kewangan tersedia-untuk-dijual– pelaburan – – – – – 447.9 146.6 594.5– belum terima – – – – – 1.7 – 1.7Pelaburan pada nilai saksama melalui OCI – 147.9 – 147.9 – – – –Pelaburan pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian – – 82.7 82.7 – – – –Pelaburan ekuiti pada nilai saksama melalui OCI – – 148.0 148.0 – – – –Belum terima pada nilai saksama melalui OCI – – 252.5 252.5 – – – –

Jumlah 1.8 402.3 483.2 887.3 4.0 548.7 312.5 865.2

LiabilitiLiabiliti opsyen jual ke atas saham yang dipegang oleh

kepentingan bukan mengawal – – – – – – 287.7 287.7

Jumlah – – – – – – 287.7 287.7

SyarikatAsetAset kewangan pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian– sekuriti disebut harga 1.8 – – 1.8 4.0 – – 4.0Derivatif diambil kira menurut perakaunan lindung nilai – 254.4 – 254.4 – 99.1 165.9 265.0Aset kewangan tersedia-untuk-dijual– pelaburan – – – – – 447.8 146.6 594.4

– belum terima – – – – – 1.7 – 1.7Pelaburan pada nilai saksama melalui OCI – 147.9 – 147.9 – – – –Pelaburan pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian – – 82.7 82.7 – – – –Pelaburan ekuiti pada nilai saksama melalui OCI – – 147.9 147.9 – – – –Belum terima pada nilai saksama melalui OCI – – 252.5 252.5 – – – –

Jumlah 1.8 402.3 483.1 887.2 4.0 548.6 312.5 865.1



144

Penyata Kewangan


47. NILAI SAKSAMA (SAMBUNGAN)

(a) Instrumen Kewangan Dibawa pada Nilai Saksama (sambungan)

Nilai saksama instrumen kewangan yang didagangkan dalam pasaran yang aktif adalah berdasarkan harga pasaran disebut harga pada tarikh pelaporan. Suatu pasaran dianggap sebagai aktif sekiranya harga sebutan sentiasa dan kerap tersedia daripada bursa, peniaga, broker, kumpulan industri, perkhidmatan penetapan harga, atau agensi pengawalseliaan, dan harga-harga berkenaan mewakili urus niaga pasaran yang sebenar, kerap berlaku dan atas dasar tulus. Harga sebutan dalam pasaran yang digunakan bagi aset kewangan yang dipegang oleh Kumpulan dan Syarikat adalah harga bida semasa. Instrumen-instrumen ini termasuk dalam Tahap 1. Instrumen-instrumen yang termasuk dalam Tahap 1 merangkumi sekuriti ekuiti yang disebut harga di Bursa Malaysia Securities Berhad yang telah dikelaskan sebagai nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian.

Nilai saksama instrumen kewangan yang tidak didagangkan dalam pasaran aktif (misalnya derivatif atas kaunter) ditentukan dengan menggunakan teknik penilaian. Teknik penilaian ini memaksimumkan penggunaan data pasaran boleh dipantau yang ada dan amat sedikit bergantung kepada anggaran khusus entiti. Sekiranya semua input penting yang diperlukan untuk menilai saksama sesuatu instrumen dapat dipantau, instrumen tersebut termasuk dalam Tahap 2.

Sekiranya terdapat satu atau lebih input penting yang tidak berdasarkan data pasaran boleh dipantau, instrumen tersebut termasuk dalam Tahap 3.

Teknik penilaian khusus yang digunakan untuk menilai instrumen kewangan adalah termasuk:

• Harga sebutan dalam pasaran atau sebutan peniaga bagi instrumen yang serupa.

• Nilai saksama swap kadar faedah yang dikira pada nilai kini anggaran aliran tunai masa hadapan berdasarkan keluk hasil boleh dipantau.

• Nilai saksama kontrak hadapan pertukaran asing yang ditentukan dengan menggunakan kadar pertukaran masa hadapan pada tarikh pelaporan, dengan nilai terhasil didiskaunkan semula kepada nilai kini.

• Nilai saksama liabiliti opsyen jual ke atas saham yang dipegang oleh kepentingan bukan mengawal ditentukan dengan menggunakan jangkaan nilai hadapan sesebuah anak syarikat yang kemudiannya didiskaunkan kepada nilai semasa.

• Nilai saksama opsyen beli atas saham sebuah anak syarikat yang dipegang oleh kepentingan bukan mengawal yang ditentukan melalui model penilaian opsyen dengan input pasaran boleh dipantau.

• Nilai saksama pinjaman anggota dan belum terima jangka panjang ditentukan dengan mendiskaunkan aliran tunai masa hadapan pada kadar pinjaman pasaran yang boleh dipantau, mencerminkan penarafan kredit individu apabila belum terima tersebut matang.

• Nilai saksama peminjaman dan belum bayar jangka panjang adalah berdasarkan kepada jangkaan kos dan aliran keluar tunai jika peminjaman dan jumlah matang ditamatkan atau diselesaikan segera.

• Teknik-teknik lain, seperti analisis aliran tunai terdiskaun, digunakan bagi menentukan nilai saksama bagi instrumen kewangan yang selebihnya.

145


Penyata Kewangan



Semua hasil anggaran nilai saksama adalah termasuk dalam Tahap 2 kecuali bagi pinjaman anggota, pelaburan dalam sekuriti ekuiti yang tidak didagangkan dan dana pelaburan teknologi, dan liabiliti opsyen jual ke atas saham sebuah anak syarikat yang dipegang oleh kepentingan bukan mengawal.

Jadual berikut menunjukkan penyesuaian daripada baki mula hingga ke baki akhir bagi pengukuran nilai saksama dalam Tahap 3 hierarki nilai saksama:


PinjamanAnggota

EkuitiPelaburan

yang TidakDidagangkan(nota kecil (i))

Swap KadarFaedah Mata

WangBersilang

DanaPelaburanTeknologi

dan SukukTanggungjawab

SosialKorporat

(nota kecil (ii))RM RM RM RM

Aset2018Seperti dilaporkan pada 31 Disember – – 165.9 146.6Pengelasan semula daripada:– Belum terima tersedia-untuk-dijual 1.7 – – –– Belum terima bukan semasa lain 218.7 – – –– Belum terima perdagangan dan lain-lain 10.6 – – –Pengelasan semula – 76.0 – (76.0)

Pada 1 Januari 231.0 76.0 165.9 70.6Pemindahan ke Tahap 2 – – (165.9) –Pemindahan dari Tahap 2 – 83.2 – 5.9Tambahan sepanjang tahun 84.6 – – 6.3Yuran pengurusan – – – (3.7)Pembayaran balik (selepas ditolak penukaran) (20.0) – – –Pelupusan (7.9) – – –Pelunasan bayaran pendahuluan (15.2) – – –Kebalikan rosot nilai 0.4 – – –Perbezaan pertukaran asing – – – 1.6Perubahan nilai saksama dipindahkan kepada pendapatan keseluruhan (20.4) (11.2) – –Perubahan nilai saksama kepada keuntungan atau kerugian – – – 2.0

Pada 31 Disember 252.5 148.0 – 82.7



146

Penyata Kewangan




Jadual berikut menunjukkan penyesuaian daripada baki mula hingga ke baki akhir bagi pengukuran nilai saksama dalam Tahap 3 hierarki nilai saksama: (sambungan)

Kumpulan

Liabiliti Opsyen Jual ke atasSaham yang Dipegang oleh

Kepentingan Bukan Mengawal(nota kecil (iii))

RM

Liabiliti2018Pada 1 Januari 287.7Pelepasan diskaun (nota 9) 23.3Pengurangan liabiliti (nota 8) (311.0)

Pada 31 Disember –

2017Pada 1 Januari 301.9Pelepasan diskaun (nota 9) 32.1Nilai saksama dicaj kepada untung dan rugi (nota 8) (46.3)

Pada 31 Disember 287.7

(i) Nilai saksama pelaburan ekuiti yang tidak didagangkan adalah berdasarkan kepada aliran tunai masa hadapan terdiskaun yang diperoleh daripada belanjawan dan unjuran entiti penerima pelaburan, yang telah diluluskan oleh Lembaga Pengarah. Aliran tunai masa hadapan adalah didiskaunkan berdasarkan faktor-faktor diskaun entiti setanding yang disenarai awam jika ada, serta penanda aras industri, setelah mengambil kira keupayaan masa lalu penerima pelaburan dalam memenuhi belanjawan dan unjuran yang sebelumnya. Kumpulan juga mempunyai perwakilan Lembaga dalam penerima pelaburan yang dapat memberi pemahaman sewajarnya mengenai prestasi sebenar dan unjuran yang digunakan oleh Kumpulan dalam menilai kepatutan anggaran dan andaian yang digunakan dalam penilaian.

(ii) Sepanjang tahun kewangan yang lepas, pelaburan tertentu dalam dana pelaburan teknologi telah dipindahkan daripada Tahap 2 kepada Tahap 3. Semasa tahun kewangan semasa, Sukuk CSR telah dipindahkan dari Tahap 2 kepada Tahap 3. Pemindahan ini disebabkan oleh input yang tidak dapat dipantau, kerana jarang atau tidak langsung didagangkan memandangkan operasi entiti penerima pelaburan dalam portfolio berada pada peringkat awal. Apabila harga yang boleh dipantau tidak tersedia, satu atau lebih teknik penilaian digunakan seperti pendekatan pasaran atau pendekatan pendapatan, diselaraskan di mana sesuai untuk kecairan, kredit, pasaran dan/atau faktor risiko lain. Pemilihan teknik penilaian yang sesuai mungkin dipengaruhi oleh ketersediaan input berkaitan serta kebolehpercayaan relatif input tersebut.

(iii) Dalam menganggar nilai saksama opsyen jual ke atas saham sebuah anak syarikat yang dipegang oleh kepentingan bukan mengawal, Kumpulan telah menggunakan model penilaian dalam mengunjur jangkaan harga saham anak syarikat tersebut secara kumulatif pada tahun 2021 hingga 2022 dengan menggunakan, kadar pertumbuhan yang setanding dan faktor-faktor diskaun khusus kepada industri tertentu yang tersedia pada tarikh pelaporan.

Walaupun Kumpulan dan Syarikat percaya bahawa anggaran nilai saksama adalah wajar, penggunaan kaedah atau andaian yang lain boleh membawa kepada pengukuran nilai saksama yang berbeza. Bagi pengukuran nilai saksama dalam Tahap 3, sekiranya kadar diskaun yang digunakan dalam analisis aliran tunai terdiskaun dan gandaan yang digunakan berbeza sebanyak 5.0% daripada anggaran pengurusan, amaun dibawa pelaburan ekuiti yang tidak didagangkan adalah kira-kira RM5.2 juta lebih rendah atau RM5.1 juta lebih tinggi (2017: aset kewangan tersedia-untuk-dijual RM5.2 juta lebih rendah dan RM5.4 juta lebih tinggi). Amaun dibawa pinjaman anggota pada Tahap 3 adalah kira-kira RM12.6 juta lebih rendah atau lebih tinggi sekiranya kadar diskaun yang digunakan dalam penilaian berbeza sebanyak 5.0% daripada anggaran pengurusan. Amaun dibawa Dana Pelaburan Teknologi dan Sukuk Tanggungjawab Sosial Korporat adalah dianggarkan RM4.1 juta lebih rendah atau RM4.1 juta lebih tinggi sekiranya kadar diskaun yang digunakan dalam penilaian berbeza sebanyak 5.0% daripada anggaran pengurusan.

147


Penyata Kewangan


(b) Instrumen Kewangan Selain Daripada yang Dibawa pada Nilai Saksama

Selain dari yang didedahkan di bawah, amaun dibawa bagi aset kewangan dan liabiliti kewangan Kumpulan dan Syarikat adalah kewajaran yang hampir dengan nilai saksama, sama ada disebabkan sifat jangka pendeknya atau ianya adalah instrumen kadar terapung yang dinilai semula pada kadar faedah pasaran pada atau hampir dengan tarikh pelaporan. Instrumen-instrumen berikut berada pada Tahap 3 dalam hierarki nilai saksama, kecuali untuk pinjaman, yang berada pada Tahap 2.

Kumpulan Syarikat

2018 2017 2018 2017

Amaundibawa

RM

Nilaisaksama

bersihRM

Amaundibawa

RM

Nilaisaksama

bersihRM

Amaundibawa

RM

Nilaisaksama

bersihRM

Amaundibawa

RM

Nilaisaksama

bersihRM

AsetPinjaman anggota 32.8 23.6 260.2 235.1 32.8 23.6 260.2 235.1Belum terima Nota Jangka Sederhana

Boleh Tebus Boleh Tukar – – 233.7 215.0 – – – –Belum terima bukan semasa lain

(tidak termasuk cukai boleh dipungut semula) 313.5 305.8 340.4 337.8 200.9 193.2 177.5 174.9

LiabilitiPeminjaman 8,571.3 8,918.6 8,150.2 8,584.8 7,148.3 7,500.1 6,801.2 7,218.8Belum bayar kepada anak-anak syarikat – – – – 1,133.3 1,124.0 1,109.0 1,120.7

AsetBagi menaksir nilai saksama instrumen kewangan tidak didagangkan, Kumpulan dan Syarikat menggunakan pelbagai kaedah dan membuat andaian yang berasaskan kepada keadaan pasaran yang ada pada setiap tarikh pelaporan. Jika rosot nilai dibuat berhubung sebarang pelaburan, amaun dibawa selepas ditolak peruntukan rosot nilai dianggap menghampiri nilai saksamanya.

Nilai saksama bagi pinjaman anggota dan belum terima bukan semasa lain telah dianggarkan dengan mendiskaunkan anggaran aliran tunai masa hadapan dengan menggunakan kadar pasaran semasa, masing-masing untuk risiko kredit dan baki tempoh matang yang sama.

Cagaran diambil bagi pinjaman anggota dan para Pengarah berpendapat bahawa potensi kerugian sekiranya terdapat sebarang kemungkiran, dapat dilindungi dengan nilai cagaran atas setiap pinjaman.

LiabilitiNilai saksama bon disebut harga telah dianggarkan dengan menggunakan harga tawaran disebut harga masing-masing. Untuk peminjaman tidak disebut harga dengan kadar faedah tetap, nilai saksama telah dianggarkan dengan mendiskaunkan anggaran aliran tunai masa hadapan dengan menggunakan kadar pasaran semasa untuk risiko kredit dan baki tempoh matang yang sama.

Liabiliti kewangan akan direalisasi pada amaun dibawanya dan bukan pada nilai saksamanya kerana para Pengarah tidak berhasrat untuk melangsaikan liabiliti tersebut selain daripada mengikut obligasi berkontrak.



148

Penyata Kewangan


48. RISIKO KECAIRAN

Jadual berikut menunjukkan analisa profil matang liabiliti kewangan bagi Kumpulan dan Syarikat (termasuk liabiliti derivatif kewangan) berdasarkan aliran tunai berkontrak tidak terdiskaun:

Kurang dari1 tahun

RM

>1 tahunhingga

2 tahunRM

>2 tahunhingga

5 tahunRM

>5 tahunRM

Jumlahaliran tunaiberkontrak

tidakterdiskaun

RM

Perbezaandaripada

amaundibawa

RM

Amaundibawaseperti

PenyataKedudukan

KewanganRM

Kumpulan2018Peminjaman (235.6) (635.2) (2,862.0) (4,852.5) (8,585.3) 14.0 (8,571.3)Belum bayar perdagangan dan lain-lain

(tidak termasuk liabiliti berkanun, peruntukan bagi Skim MESRA dan hasil tertunda) (3,259.8) – – – (3,259.8) – (3,259.8)

Deposit pelanggan (352.8) – – – (352.8) – (352.8)

Jumlah (3,848.2) (635.2) (2,862.0) (4,852.5) (12,197.9) 14.0 (12,183.9)

Faedah (402.5) (393.0) (984.3) (598.1) (2,377.9)

2017Peminjaman (1,119.1) (39.6) (2,365.9) (4,636.2) (8,160.8) 10.6 (8,150.2)Liabiliti opsyen jual ke atas saham anak

syarikat yang dipegang oleh kepentingan bukan mengawal – – (480.7) – (480.7) 193.0 (287.7)

Belum bayar perdagangan dan lain-lain (tidak termasuk liabiliti berkanun dan hasil tertunda) (3,459.9) – – – (3,459.9) – (3,459.9)


Jumlah (4,977.0) (39.6) (2,846.6) (4,636.2) (12,499.4) 203.6 (12,295.8)

Faedah (380.6) (377.7) (956.7) (595.7) (2,310.7)

Syarikat2018Peminjaman (12.7) (210.3) (2,608.8) (4,330.5) (7,162.3) 14.0 (7,148.3)Belum bayar kepada anak-anak syarikat – (412.8) (206.5) (514.0) (1,133.3) – (1,133.3)Belum bayar perdagangan dan lain-lain

(tidak termasuk liabiliti berkanun, peruntukan bagi Skim MESRA dan hasil tertunda) (3,105.1) – – – (3,105.1) – (3,105.1)


Jumlah (3,461.3) (623.1) (2,815.3) (4,844.5) (11,744.2) 14.0 (11,730.2)

Faedah (387.6) (386.6) (978.4) (592.2) (2,344.8)

2017Peminjaman (987.9) (9.7) (1,892.5) (3,918.9) (6,809.0) 7.8 (6,801.2)Belum bayar kepada anak-anak syarikat – – (403.9) (705.1) (1,109.0) – (1,109.0)Belum bayar perdagangan dan lain-lain

(tidak termasuk liabiliti berkanun dan hasil tertunda) (3,177.7) – – – (3,177.7) – (3,177.7)


Jumlah (4,562.2) (9.7) (2,296.4) (4,624.0) (11,492.3) 7.8 (11,484.5)

Faedah (325.4) (323.0) (803.8) (433.1) (1,885.3)

149


Penyata Kewangan

49. ANALISIS KEMATANGAN KADAR FAEDAH

Jadual di bawah meringkaskan profil kadar faedah Kumpulan dan Syarikat. Termasuk dalam jadual tersebut ialah aset dan liabiliti kewangan Kumpulan dan Syarikat pada amaun dibawa, yang dikategorikan mengikut tarikh yang lebih awal antara tarikh dinilai semula atau tarikh matang kontrak. Oleh itu, sebaran baki di antara kumpulan pengusiaan dalam jadual di bawah tidak semestinya bersesuaian dengan yang ditunjukkan dalam jadual risiko kecairan dalam nota 48 atau jadual pembayaran balik dalam nota 17 kepada penyata kewangan. Kepekaan Kumpulan kepada kadar faedah timbul daripada ketidakpadanan tarikh dinilai semula, aliran tunai dan ciri-ciri lain aset dengan pembiayaan liabilitinya.

Kumpulan WARF*

Matang atau dinilai semula (yang mana lebih awal)Jumlah

pekakepadafaedah

RM

Tidakpeka

kepadafaedah

RMJumlah

RM

1 tahunatau

kurangRM

>1 – 2tahun

RM

>2 – 3tahun

RM

>3 – 4tahun

RM

>4 – 5tahun

RM

Lebihdaripada5 tahun

RM

2018Aset KewanganInstrumen kewangan derivatif – – 99.2 – – 7.0 148.2 254.4 – 254.4Pelaburan ekuiti pada nilai saksama melalui

pendapatan keseluruhan lain (FVOCI) – – – – – – – – 148.0 148.0Pelaburan pada nilai saksama melalui

keuntungan atau kerugian (FVTPL)– tidak peka kepada faedah – – – – – – – – 76.7 76.7– kadar faedah tetap 4.53% 6.0 – – – – – 6.0 – 6.0

Pelaburan pada nilai saksama melalui pendapatan keseluruhan lain (FVOCI) (nota 28(d))– kadar faedah tetap 4.53% 147.9 – – – – – 147.9 – 147.9

Boleh diterima pada FVOCI– konvensional 4.73% – – – – – 0.1 0.1 – 0.1– baki di bawah prinsip Islam 6.37% 0.1 0.3 0.3 1.3 0.7 249.7 252.4 – 252.4

Pinjaman anggota dan belum terima bukan semasa lain (tidak termasuk cukai boleh dipungut semula dan manfaat prabayar anggota)– tidak peka kepada faedah – – – – – – – – 119.8 119.8– kadar faedah tetap

– konvensional 5.81% – – – – – 376.8 376.8 – 376.8– baki di bawah prinsip Islam 5.64% 58.3 0.2 – 5.5 6.6 12.8 83.4 – 83.4

Belum bayar perdagangan dan lain-lain(tidak termasuk bayaran pendahuluan,

GST dan cukai boleh dipungut semula, geran boleh dipungut semula dan pinjaman anggota) – – – – – – – – 1,513.1 1,513.1

Aset kewangan pada FVTPL – 1.8 – – – – – 1.8 – 1.8Tunai dan baki bank

– tidak peka kepada faedah – – – – – – – – 661.8 661.8– kadar faedah tetap

– konvensional 2.63% 1,265.2 – – – – – 1,265.2 – 1,265.2– baki di bawah prinsip Islam 2.92% 899.3 – – – – – 899.3 – 899.3

Jumlah 2,378.6 99.7 0.3 6.8 14.3 787.6 3,287.3 2,519.4 5,806.7

Liabiliti kewanganPeminjaman

– tidak peka kepada faedah – – – – – – – – 2.6 2.6– kadar faedah terapung 3.73% 10.0 412.8 – – – – 422.8 – 422.8– kadar faedah tetap

– konvensional 7.10% 223.9 21.2 10.4 28.4 62.1 1,280.5 1,626.5 – 1,626.5– baki di bawah prinsip Islam 4.34% – 200.0 800.0 850.0 1,106.5 3,562.9 6,519.4 – 6,519.4

Belum bayar perdagangan dan lain-lain (tidak termasuk liabiliti berkanun, peruntukan Skim MESRA dan hasil tertunda)– tidak peka kepada faedah – – – – – – – – 3,259.8 3,259.8

Deposit pelanggan – – – – – – – – 352.8 352.8

Jumlah 233.9 634.0 810.4 878.4 1,168.6 4,843.4 8,568.7 3,615.2 12,183.9

Jurang kepekaan faedah 2,144.7 (534.3) (810.1) (871.6) (1,154.3) (4,055.8)



150

Penyata Kewangan


49. ANALISIS KEMATANGAN KADAR FAEDAH (SAMBUNGAN)

Kumpulan WARF*


pekakepadafaedah

RM

Tidakpeka

kepadafaedah

RMJumlah

RM

1 tahunatau

kurangRM

>1 – 2tahun

RM

>2 – 3tahun

RM

>3 – 4tahun

RM

>4 – 5tahun

RM


RM

2017Aset kewanganInstrumen kewangan derivatif – 265.0 – – – – – 265.0 – 265.0Pelaburan tersedia-untuk-dijual

– tidak peka kepada faedah – – – – – – – – 229.8 229.8– kadar faedah tetap 4.45% 364.7 – – – – – 364.7 – 364.7

Belum terima tersedia-untuk-dijual 7.93% – – – – – 1.7 1.7 – 1.7Pinjaman anggota dan belum terima bukan semasa

lain (tidak termasuk cukai boleh dipungut semula dan manfaat prabayar anggota)– tidak peka kepada faedah – – – – – – – – 101.0 101.0– kadar faedah tetap

– konvensional 5.51% 0.1 0.1 – – – 417.4 417.6 – 417.6– baki di bawah prinsip Islam 4.64% 56.6 1.7 3.1 5.6 6.6 242.1 315.7 – 315.7

Belum terima perdagangan dan lain-lain (tidak termasuk bayaran pendahuluan, GST dan cukai boleh dipungut semula dan pinjaman anggota) – – – – – – – – 3,273.1 3,273.1

Aset kewangan pada FVTPL – – – – – – – – 4.0 4.0Tunai dan baki bank


– konvensional 3.30% 607.8 – – – – – 607.8 – 607.8– baki di bawah prinsip Islam 3.92% 505.1 – – – – – 505.1 – 505.1

Jumlah 1,799.3 1.8 3.1 5.6 6.6 661.2 2,477.6 4,214.8 6,692.4


– tidak peka kepada faedah – – – – – – – – 2.7 2.7– kadar faedah terapung 2.65% 12.0 – 403.8 – – – 415.8 – 415.8– kadar faedah tetap

– konvensional 7.11% 182.0 30.9 26.9 18.3 65.5 1,277.9 1,601.5 – 1,601.5– baki di bawah prinsip Islam 4.33% 925.0 – 200.0 800.0 850.0 3,355.2 6,130.2 – 6,130.2

Instrumen kewangan derivatif – – – – – 287.7 – 287.7 – 287.7Belum bayar perdagangan dan lain-lain

(tidak termasuk liabiliti berkanun dan hasil tertunda)– tidak peka kepada faedah – – – – – – – – 3,459.9 3,459.9


Jumlah 1,119.0 30.9 630.7 818.3 1,203.2 4,633.1 8,435.2 3,860.6 12,295.8

Jurang kepekaan faedah 680.3 (29.1) (627.6) (812.7) (1,196.6) (3,971.9)

* WARF – Kadar Purata Wajaran Pembiayaan pada 31 Disember

151


Penyata Kewangan


Jadual di bawah meringkaskan kadar purata wajaran pembiayaan (WARF) pada 31 Disember mengikut mata wang utama bagi setiap kelas aset dan liabiliti kewangan:

Kumpulan

2018 2017

USD RM USD RM

Aset kewanganPelaburan tersedia-untuk-dijual – – – 4.45%Belum terima tersedia-untuk-dijual – – – 7.93%Pelaburan pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian (FVTPL) – 4.53% – –Pelaburan pada nilai saksama melalui pendapatan keseluruhan lain (FVOCI) – 4.53% – –Belum terima pada FVOCI – kadar faedah tetap – 6.37% – –Pinjaman anggota dan belum terima bukan semasa lain

(tidak termasuk cukai boleh dipungut semula dan manfaat prabayar anggota) – 6.14% – 5.13%

Tunai dan baki bank – 2.75% – 3.58%

Liabiliti kewanganPeminjaman 5.86% 3.31% 5.57% 4.35%



152

Penyata Kewangan



Syarikat WARF*


pekakepadafaedah

RM

Tidakpeka

kepadafaedah

RMJumlah

RM

1 tahunatau

kurangRM

>1 – 2kurang

RM

>2 – 3kurang

RM

>3 – 4kurang

RM

>4 – 5kurang

RM


RM

2018Aset kewanganInstrumen kewangan derivatif – – 99.2 – – 7.0 148.2 254.4 – 254.4Pinjaman dan pendahuluan kepada anak-anak

syarikat (bersih)– kadar faedah terapung 4.95% 0.2 – – – – – 0.2 – 0.2

Pelaburan ekuiti pada nilai saksama melalui pendapatan keseluruhan lain (FVOCI) – – – – – – – – 147.9 147.9

Pelaburan pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian (FVTPL)– tidak peka kepada faedah – – – – – – – – 76.7 76.7– kadar faedah tetap 4.53% 6.0 – – – – – 6.0 – 6.0

Pelaburan pada nilai saksama melalui pendapatan keseluruhan lain (FVOCI) (nota 28(d))– kadar faedah tetap 4.53% 147.9 – – – – – 147.9 – 147.9

Belum terima pada FVOCI– konvensional 4.73% – – – – – 0.1 0.1 – 0.1– baki di bawah prinsip Islam 6.37% 0.1 0.3 0.3 1.3 0.7 249.7 252.4 – 252.4

Pinjaman anggota dan belum terima bukan semasa lain (tidak termasuk cukai boleh dipungut semula dan manfaat prabayar anggota)– tidak peka kepada faedah – – – – – – – – 7.1 7.1– kadar faedah tetap

– konvensional 3.52% – – – – – 143.1 143.1 – 143.1– baki di bawah prinsip Islam 5.64% 58.3 0.2 – 5.5 6.6 12.9 83.5 – 83.5


Aset kewangan pada FVTPL – 1.8 – – – – – 1.8 – 1.8Tunai dan baki bank


– konvensional 2.62% 1,242.7 – – – – – 1,242.7 – 1,242.7– baki di bawah prinsip Islam 2.92% 849.9 – – – – – 849.9 – 849.9

Jumlah 2,306.9 99.7 0.3 6.8 14.3 554.0 2,982.0 2,340.0 5,322.0

153


Penyata Kewangan


Syarikat WARF*


pekakepadafaedah

RM

Tidakpeka

kepadafaedah

RMJumlah

RM

1 tahunatau

kurangRM

>1 – 2kurang

RM

>2 – 3kurang

RM

>3 – 4kurang

RM

>4 – 5kurang

RM


RM



– konvensional 7.63% 11.0 9.1 7.3 25.7 21.1 1,272.5 1,346.7 – 1,346.7– baki di bawah prinsip Islam 4.43% – 200.0 800.0 850.0 900.0 3,049.0 5,799.0 – 5,799.0

Belum bayar kepada anak-anak syarikat– kadar faedah terapung 3.72% – 412.8 – – – – 412.8 – 412.8– baki di bawah prinsip Islam 3.62% – – – – 206.5 514.0 720.5 – 720.5

Belum bayar perdagangan dan lain-lain (tidak termasuk liabiliti berkanun, peruntukan Skim MESRA dan hasil tertunda)– tidak peka kepada faedah – – – – – – – – 2,746.9 2,746.9– kadar faedah terapung 3.82% 358.2 – – – – – 358.2 – 358.2


Jumlah 369.2 621.9 807.3 875.7 1,127.6 4,835.5 8,637.2 3,093.0 11,730.2

Jurang sensitiviti faedah 1,937.7 (522.2) (807.0) (868.9) (1,113.3) (4,281.5)



154

Penyata Kewangan



Syarikat WARF*


pekakepadafaedah

RM

Tidakpeka

kepadafaedah

RMJumlah

RM

1 tahunatau

kurangRM

>1 – 2kurang

RM

>2 – 3kurang

RM

>3 – 4kurang

RM

>4 – 5kurang

RM


RM

2017Aset kewanganInstrumen kewangan derivatif – 265.0 – – – – – 265.0 – 265.0Pinjaman dan pendahuluan kepada anak-anak

syarikat (bersih)– kadar faedah terapung 4.45% 1,835.9 – – – – – 1,835.9 – 1,835.9

Pelaburan tersedia-untuk-dijual– tidak peka kepada faedah – – – – – – – – 229.7 229.7– kadar faedah tetap 4.45% 364.7 – – – – – 364.7 – 364.7

Belum terima tersedia-untuk-dijual 7.93% – – – – – 1.7 1.7 – 1.7Pinjaman anggota dan belum terima bukan

semasa lain (tidak termasuk cukai boleh dipungut semula dan manfaat prabayar anggota)– kadar faedah tetap

– konvensional 3.53% 0.1 0.1 – – – 121.8 122.0 – 122.0– baki di bawah prinsip Islam 4.64% 56.6 1.7 3.1 5.6 6.6 242.1 315.7 – 315.7


Aset kewangan pada FVTPL – – – – – – – – 4.0 4.0Tunai dan baki bank


– konvensional 3.30% 596.8 – – – – – 596.8 – 596.8– baki di bawah prinsip Islam 3.92% 464.8 – – – – – 464.8 – 464.8

Jumlah 3,583.9 1.8 3.1 5.6 6.6 365.6 3,966.6 3,613.1 7,579.7



– konvensional 7.52% 60.5 9.1 7.1 6.3 24.9 1,265.6 1,373.5 – 1,373.5– baki di bawah prinsip Islam 4.46% 925.0 – 200.0 800.0 850.0 2,650.0 5,425.0 – 5,425.0

Belum bayar kepada anak-anak syarikat– kadar faedah terapung 2.60% – – 403.8 – – – 403.8 – 403.8– baki di bawah prinsip Islam 3.36% – – – – – 705.2 705.2 – 705.2

Belum bayar perdagangan dan lain-lain (tidak termasuk liabiliti berkanun dan hasil tertunda)– tidak peka kepada faedah – – – – – – – – 2,802.8 2,802.8– kadar faedah terapung 3.67% 374.9 – – – – – 374.9 – 374.9


Jumlah 1,360.4 9.1 610.9 806.3 874.9 4,620.8 8,282.4 3,202.1 11,484.5

Jurang sensitiviti faedah 2,223.5 (7.3) (607.8) (800.7) (868.3) (4,255.2)

* WARF – Kadar Purata Wajaran Pembiayaan pada 31 Disember

155


Penyata Kewangan


Jadual di bawah meringkaskan kadar purata wajaran pembiayaan (WARF) pada 31 Disember mengikut mata wang utama bagi setiap kelas aset dan liabiliti kewangan:

Syarikat

2018 2017

USD RM USD RM

Aset kewanganPinjaman dan pendahuluan kepada anak-anak syarikat (bersih) – 4.96% 3.46% 4.46%Pelaburan tersedia-untuk-dijual – – – 4.45%Belum terima tersedia-untuk-dijual – – – 7.93%Pelaburan ekuiti pada nilai saksama melalui pendapatan keseluruhan lain

(FVOCI) – 4.53% – –Pelaburan pada nilai saksama melalui keuntungan atau kerugian (FVTPL) – 4.53% – –Belum terima pada FVOCI – 6.37% – –Pinjaman anggota dan belum terima bukan semasa lain

(tidak termasuk cukai boleh dipungut semula dan manfaat prabayar anggota) – 4.34% – 4.33%

Tunai dan baki bank – 2.74% – 3.57%

Liabiliti kewanganPeminjaman 7.88% 4.43% 7.88% 4.46%Belum bayar kepada anak-anak syarikat 3.66% – 3.08% –Belum bayar perdagangan dan lain-lain

(tidak termasuk liabiliti berkanun dan hasil tertunda) – 3.82% – 3.67%

50. LIABILITI LUAR JANGKA (TIDAK BERCAGAR)

Para Pengarah tidak mempunyai maklumat tentang kewujudan sebarang prosiding lain yang sedang berjalan ke atas Syarikat dan/atau anak-anak syarikatnya, ataupun sebarang fakta yang memungkinkan sebarang prosiding yang boleh menjejaskan dengan ketara kedudukan kewangan atau perniagaan Syarikat dan/atau anak-anak syarikatnya.

Tidak terdapat liabiliti luar jangka atau litigasi penting atau jaminan yang lain, selain daripada apa yang timbul dalam urusan biasa perniagaan Kumpulan dan Syarikat, dan juga tiada kerugian ketara dijangka daripada perkara-perkara tersebut.



156

Penyata Kewangan


51. KESAN PERUBAHAN DALAM DASAR PERAKAUNAN

Penggunaan MFRS 9 dan 15 oleh Kumpulan dan Syarikat dari 1 Januari 2018 mengakibatkan perubahan dalam dasar perakaunan dan penyesuaian kepada jumlah yang diambil kira dalam penyata kewangan. Walaupun dasar-dasar perakaunan penting yang timbul daripada penggunaan MFRS 9 dan 15 telah dinyatakan di bawah nota 2, berikut merupakan kesan penting penggunaannya. Pandangan keseluruhan mengenai kesan penerimaan MFRS 9 dan 15 oleh Kumpulan dan Syarikat kepada pendapatan tertahan Kumpulan dan Syarikat adalah seperti berikut:

Dilaporkanpada

31 Disember2017

RMMFRS 9

RMMFRS 15

RM

Diumumkansemula pada

1 Januari 2018RM

Kumpulan 4,257.9 (13.1) 74.1 4,318.9

Syarikat 4,478.6 (731.5) 96.9 3,844.0

A. MFRS 15

Selaras dengan peruntukan peralihan dalam MFRS 15, Kumpulan dan Syarikat telah memilih untuk menggunakan pendekatan retrospektif yang diubahsuai untuk penggunaan awal MFRS 15. Selaras dengan kaedah peralihan ini, MFRS 15 digunakan secara retrospektif hanya untuk kontrak-kontrak yang belum dipenuhi pada 1 Januari 2018. Kesan penerimaan MFRS 15 akan diiktiraf dalam ekuiti pada 1 Januari 2018, justeru tidak mempunyai kesan ke atas penyata pendapatan. Jumlah tahun sebelumnya tidak dinyatakan semula. Seperti yang dinyatakan dalam nota 2(i), Kumpulan telah menerima pakai MFRS 15, yang menyebabkan perubahan dalam dasar perakaunan dan pelarasan kepada kedudukan kewangan pada 1 Januari 2018. Perubahan-perubahan utamanya adalah seperti berikut:

(a) Kesan kepada pendapatan tertahan Kumpulan dan Syarikat pada 1 Januari adalah seperti berikut:

Nota

Kumpulan 2018

RM

Syarikat2018

RM

Pendapatan tertahan – sebelum penyataan semula MFRS 15 dan MFRS 9 4,257.9 4,478.6Pengiktirafan aset kontrak daripada pengiktirafan peruntukan hasil ke obligasi pelaksanaan

yang telah dipenuhi (i) 121.5 127.1Pengiktirafan liabiliti kontrak daripada diskaun bertingkat dan senario lain yang berkaitan (ii) (84.4) (81.9)Kapitalisasi komisen dan kos pemasangan yang berkaitan dengan pelanggan baru selepas

pelunasan bersih sepanjang tempoh kontrak (iii) 59.1 75.6Peningkatan liabiliti cukai tertunda (iv) (22.1) (23.9)

Pelarasan kepada pendapatan tertahan daripada penggunaan pakai MFRS 15 74.1 96.9

Pembukaan pendapatan tertahan 1 Januari – selepas MFRS 15 sebelum MFRS 9 4,332.0 4,575.5

157


Penyata Kewangan

51. KESAN PERUBAHAN DALAM DASAR PERAKAUNAN (SAMBUNGAN)

A. MFRS 15 (sambungan)

(a) Kesan kepada pendapatan tertahan Kumpulan dan Syarikat pada 1 Januari adalah seperti berikut: (sambungan)

(i) Pengiktirafan aset kontrak daripada pengiktirafan peruntukan hasil kepada obligasi pelaksanaan yang telah dipenuhi

Seperti yang dijelaskan dalam nota 2(w), penggunaan MFRS 15 memberi kesan kepada masa dan pengukuran hasil yang diiktiraf untuk kontrak yang dibundel seperti yang ditakrifkan dalam nota 2(w)(i). Bagi kontrak dengan pelanggan untuk perkhidmatan internet dan multimedia dan suara, seperti yang dinyatakan dalam 2(w)(i)(a), peralatan premis pelanggan tertentu diberikan kepada pelanggan pada permulaan kontrak. Dalam kebanyakan kes, tidak ada caj berasingan yang dibilkan kepada pelanggan untuk peralatan ini. Justeru, sebahagian daripada pertimbangan yang diterima dalam obligasi pelaksanaan yang dibundel atau pelaksanaan berbilang untuk kontrak Internet dan multimedia, perkhidmatan suara dan data akan diperuntukkan dan diiktiraf lebih awal oleh kerana sebahagian daripada jumlah hasil kontrak tersebut boleh dikaitkan dengan peralatan yang dihantar sebagai obligasi pelaksanaan yang berasingan pada permulaan tempoh kontrak atau dalam keadaan lain, kandungan yang hanya disediakan semasa sebahagian daripada tempoh kontrak. Ini mengakibatkan pengiktirafan aset kontrak apabila peranti atau kandungan diserahkan sebelum pembayaran bagi hasil yang diperuntukkan kepada mereka perlu dibayar. Oleh itu, ini dapat mengurangkan pengiktirafan hasil bulanan jika dibandingkan dengan jumlah tetap yang dibilkan kemudian secara berulang untuk perkhidmatan ini.

(ii) Pengiktirafan liabiliti kontrak daripada diskaun bertingkat dan senario lain yang berkaitan

Penggunaan MFRS 15 memberikan kesan terhadap pengagihan semula jumlah kontrak antara obligasi pelaksanaan dalam kontrak yang berkaitan. Pada masa yang sama, pengurangan dalam pendapatan tertahan timbul apabila hasil yang telah diiktiraf sebelum ini diagihkan semula kepada obligasi pelaksaan pada penggunaan MFRS15 yang mana obligasi pelaksanaan belum dipenuhi atau dihantar kepada pelanggan. Dalam keadaan sedemikian liabiliti kontrak diiktiraf. Lanjutan daripada nota kecil (i) di atas, liabiliti kontrak diiktiraf bagi invois yang dikeluarkan atau pembayaran diterima untuk obligasi pelaksanaan sebelum penyampaian atau pemberian perkhidmatan kepada pelanggan. Kontrak bagi hasil daripada perkhidmatan berkaitan telekomunikasi yang lain menyumbang kepada liabiliti kontrak seperti yang dinyatakan dalam nota 2(w)(i)(c).

Seperti yang dinyatakan dalam nota 2(w)(i)(b), perkhidmatan borong tertentu dikontrakkan dengan diskaun volum retrospektif berdasarkan jumlah terkumpul agregat. Pendapatan tertahan dikurangkan selepas penggunaan MFRS15 apabila hasil yang diiktiraf sebelumnya daripada kontrak sebegini adalah kini ditangguhkan apabila anggaran diskaun volum yang dijangka akan diberikan pada tempoh kemudian daripada jumlah jualan kumulatif daripada kontrak diiktiraf dan dikaitkan dengan jualan yang direkodkan pada bahagian awal kontrak. Pengalaman terkumpul dan trend yang dijangka digunakan untuk menganggarkan dan menyediakan diskaun, menggunakan kaedah nilai yang dijangkakan. Hasil hanya diiktiraf setakat yang kemungkinan besar pembalikan ketara tidak akan berlaku. Liabiliti kontrak diiktiraf di bahagian awal kontrak dengan ciri-ciri diskaun volum untuk mencerminkan diskaun volum yang dijangkakan yang akan diberikan kepada pelanggan memandangkan jualan kumulatif yang lebih tinggi yang dijangka akan dicapai pada akhir tempoh kontrak.

(iii) Kapitalisasi komisen dan kos pemasangan yang berkaitan dengan pelunasan bersih pelanggan baru sepanjang tempoh kontrak

Seperti yang dinyatakan dalam nota 2(x)(i), komisen jualan dan kos pengambilalihan pihak ketiga yang lain yang terhasil secara langsung dalam mendapatkan kontrak dengan pelanggan akan dikapitalisasi sebagai aset kos kontrak apabila ia adalah kos tambahan dan dijangka akan diperoleh semula sepanjang tempoh kontrak apabila melebihi 12 bulan. Di bawah MFRS 15, kos dianggap tambahan bila kos tidak akan ditanggung jika kontrak dengan pelanggan tidak diperolehi. Ini kemudiannya dilunaskan mengikut kaedah garis lurus sama ada sepanjang purata tempoh pengekalan pelanggan atau tempoh kontrak, bergantung kepada keadaan. Jumlah yang dikapitalisasi pada 1 Januari 2018 adalah termasuk sebarang rosot nilai yang diiktiraf daripada penamatan kontrak pelanggan sebelum 1 Januari 2018.

(iv) Peningkatan liabiliti cukai tertunda

Kesan cukai oleh pelarasan MFRS15 ke atas pendapatan tertahan pada 1 Januari 2018 diiktiraf pada 24% kadar cukai efektif memandangkan kesan perbezaan masa untuk perolehan tertunda daripada liabiliti kontrak dan cukai yang perlu dibayar pada tahun 2018 bagi aset kontrak yang akan mempunyai hasil yang diiktiraf dalam penyata pendapatan sebelum invois sebenar.



158

Penyata Kewangan




(b) Kesan MFRS 15 ke atas kedudukan kewangan Kumpulan pada 1 Januari 2018 mengenai Penyata Kedudukan Kewangan adalah seperti berikut:

Kumpulan Nota

Jumlah dibawaMFRS 118

31 Disember2017

RM

Pengelasansemula

RMPelarasan

RM

Jumlah dibawaMFRS 151 Januari

2018RM

Belum terima perdagangan dan lain-lain 34 3,710.2 (532.8) – 3,177.4Aset kontrak (a)(i) – 532.8 121.5 654.3Kos pemerolehan pelanggan 33(b) 57.0 (57.0) – –Aset kos kontrak (a)(iii) – 57.0 59.1 116.1Liabiliti cukai tertunda (a)(iv) (1,591.3) – (22.1) (1,613.4)Pengebilan sewa terdahulu (779.1) 779.1 – –Liabiliti kontrak (a)(ii) – (779.1) (84.4) (863.5)

Syarikat Nota


31 Disember2017

RM

Pengelasansemula

RMPelarasan

RM

Jumlah dibawaMFRS 151 Januari

2018RM

Belum terima perdagangan dan lain-lain 34 3,364.4 (388.4) – 2,976.0Aset kontrak (a)(i) – 388.4 127.1 515.5Kos pemerolehan pelanggan 33(b) 57.0 (57.0) – –Aset kos kontrak (a)(iii) – 57.0 75.6 132.6Liabiliti cukai tertunda (a)(iv) (1,591.3) – (23.9) (1,615.2)Pengebilan sewa terdahulu (798.7) 798.7 – –Liabiliti kontrak (a)(ii) – (798.7) (81.9) (880.6)

159


Penyata Kewangan



(c) Kesan MFRS 15 kepada Penyata Pendapatan Kumpulan dan Syarikat bagi tahun berakhir 31 Disember 2018 adalah seperti berikut:

Kumpulan Nota


(Pra-MFRS 15)

RM

Kesan MFRS 15

RM

(Pasca-MFRS 15)

RM

Hasil operasi (a)(i) & (ii) 11,761.4 57.9 11,819.3Perbelanjaan operasi (a)(iii) (11,827.5) (59.1) (11,886.6)Pendapatan operasi lain (bersih) 131.9 – 131.9Laba lain (bersih) 310.9 – 310.9

Keuntungan operasi sebelum kos pembiayaan 376.7 (1.2) 375.5Kos pembiayaan bersih (379.1) – (379.1)Syarikat-syarikat bersekutu 21.0 – 21.0

Keuntungan sebelum cukai dan zakat 18.6 (1.2) 17.4Cukai dan zakat (a)(iv) (278.2) 0.3 (277.9)

Kerugian bagi tahun kewangan (259.6) (0.9) (260.5)

Keuntungan bagi tahun kewangan yang boleh diagihkan kepada pemegang ekuiti Syarikat 154.1 (0.9) 153.2

Pendapatan sesaham (sen)– Asas/Cair 4.1 # 4.1

# Jumlah kurang daripada RM0.1 juta

Syarikat Nota


(Pra-MFRS 15)

RM

Kesan MFRS 15

RM

(Pasca-MFRS 15)

RM

Hasil operasi (a)(i) & (ii) 10,489.3 35.6 10,524.9Perbelanjaan operasi (a)(iii) (11,618.4) (56.1) (11,674.5)Pendapatan operasi lain (bersih) 429.9 – 429.9Kerugian lain (bersih) (0.1) – (0.1)

Kerugian operasi sebelum kos pembiayaan (699.3) (20.5) (719.8)Kos pembiayaan bersih (357.0) – (357.0)

Kerugian sebelum cukai dan zakat (1,056.3) (20.5) (1,076.8)Cukai dan zakat (a)(iv) (213.1) 4.9 (208.2)

Kerugian bagi tahun kewangan yang boleh diagihkan kepada pemegang ekuiti Syarikat (1,269.4) (15.6) (1,285.0)

Anggaran tertentu telah dibuat dalam menggunakan MFRS 15 untuk Kumpulan dan Syarikat. Anggaran ini dibuat, antara lain, mengenai komitmen volum, harga urus niaga dan diskaun masa hadapan, yang mengambil kira keadaan dan maklumat yang tersedia pada tarikh pelaporan tersebut. Sehubungan itu, Kumpulan dan Syarikat akan terus memperbaiki anggaran ini, jika berkenaan.



160

Penyata Kewangan




(d) Kesan MFRS 15 kepada Penyata Kedudukan Kewangan Kumpulan dan Syarikat pada Disember 2018 adalah seperti berikut:

Kumpulan

Pada 31 Disember 2018

(Pra-MFRS 15)

RM

ImpakMFRS 15 dan

pengelasansemula

RM

(Pasca-MFRS 15)

RM

Inventori 212.6 (78.0) 134.6Belum terima perdagangan dan lain-lain 2,976.5 (571.3) 2,405.2Aset kontrak – 624.5 624.5Aset kos kontrak – 224.5 224.5Kos pemerolehan pelanggan 31.5 (31.5) –Liabiliti cukai tertunda (1,639.5) (21.8) (1,661.3)Liabiliti kontrak – (907.9) (907.9)Pengebilan sewa terdahulu (834.7) 834.7 –

Syarikat

Pada 31 Disember 2018

(Pra-MFRS 15)

RM

ImpakMFRS 15

RM

(Pasca-MFRS 15)

RM

Inventori 115.4 (26.0) 89.4Belum terima perdagangan dan lain-lain 2,715.3 (353.6) 2,361.7Aset kontrak – 413.1 413.1Aset kos kontrak – 158.3 158.3Kos pemerolehan pelanggan 31.5 (31.5) –Liabiliti cukai tertunda (1,594.6) (19.0) (1,613.6)Liabiliti kontrak – (960.3) (960.3)Pengebilan sewa terdahulu (900.3) 900.3 –

161


Penyata Kewangan


B. MFRS 9

Seperti yang dinyatakan dalam nota 2(i), Kumpulan dan Syarikat telah menerima pakai MFRS 9, yang menyebabkan perubahan dalam dasar perakaunan dan pelarasan kepada kedudukan kewangan. Perubahan utamanya digariskan di bawah.

(a) Kesan penggunaan MFRS 9 kepada pendapatan tertahan Kumpulan dan Syarikat pada 1 Januari 2018 adalah seperti berikut:

NotaKumpulan

RMSyarikat

RM

Penutupan pendapatan tertahan 31 Disember 2017 – Seperti yang dilaporkan 4,257.9 4,478.6Reklasifikasi semula pelaburan dari sedia untuk dijual kepada FVTPL (b)(i) 6.4 6.4Peningkatan peruntukan bagi belum terima perdagangan dan aset kontrak (d)(i) (19.6) (19.6)Peningkatan peruntukan bagi pinjaman kepada dan belum terima bukan perdagangan

daripada anak-anak syarikat(d)(iii) – (718.4)

Reklasifikasi nilai saksama bon korporat daripada sedia untuk dijual kepada FVTPL (b)(v) 0.1 0.1

Pelarasan kepada pendapatan tertahan daripada penggunaan MFRS 9 pada 1 Januari 2018 (13.1) (731.5)

Pembukaan pendapatan tertahan 1 Januari 2018 – MFRS 9 (sebelum penyataan semula untuk MFRS 15) 4,244.8 3,747.1

(b) Klasifikasi Semula & Pengukuran

Pada 1 Januari 2018 (tarikh permulaan penggunaan MFRS 9), Pihak Pengurusan Kumpulan dan Syarikat telah menilai model-model perniagaan yang boleh digunakan untuk aset kewangan yang dipegang oleh Kumpulan dan Syarikat dan telah mengelaskan instrumen kewangannya ke dalam kategori MFRS 9 yang bersesuaian seperti berikut:

Kumpulan dan Syarikat NotaFVTPL*

RMFVOCI

RM

Sedia untukdijual

RM

Kos Terlunas(Pinjaman

AnggotaBelum

Terima)RM

Aset kewangan – 1 Januari 2018Baki penutupan 31 Disember 2017 – MFRS 139 – – 596.2 260.2

Klasifikasi semula pelaburan dari sedia untuk dijual kepada FVTPL (b)(i) 70.6 – (70.6) –

Klasifikasi semula pelaburan dalam ekuiti bukan perdagangan daripada sedia untuk dijual kepada FVOCI (b)(ii) – 159.2 (159.2) –

Klasifikasi bon korporat yang tersenarai dan tidak tersenarai daripada sedia untuk dijual kepada FVOCI (b)(iii) – 358.8 (358.8) –

Klasifikasi pinjaman perumahan kepada pinjaman anggota dan pendidikan kepada FVOCI (b)(iv) – 231.0 (1.7) (229.3)

Klasifikasi semula bon korporat tersenarai daripada sedia untuk dijual kepada FVTPL (b)(v) 5.9 – (5.9) –

Baki pembukaan 1 Januari 2018 – MFRS 9 76.5 749.0 – 30.9

* Tidak termasuk instrumen kewangan derivatif



162

Penyata Kewangan



B. MFRS 9 (sambungan)

(b) Klasifikasi Semula & Pengukuran (sambungan)

Kesan perubahan ini ke atas ekuiti Kumpulan dan Syarikat adalah seperti berikut:

Kumpulan Nota

Kesanke atas

Rizab AFSRM

Kesanke atas

RizabFVOCI

RM

RizabLindung

NilaiRM

Kos RizabLindung

NilaiRM

Kesanke atas

PerolehanTertahan

RM

Baki penutupan 31 Disember 2017 – MFRS 139 127.2 – 85.7 – 4,257.9

Klasifikasi semula pelaburan daripada sedia untuk dijual kepada FVTPL (b)(i) (6.4) – – – 6.4

Klasifikasi semula pelaburan dalam ekuiti bukan perdagangan daripada sedia untuk dijual kepada FVOCI (b)(ii) (117.1) 117.1 – – –

Klasifikasi semula bon korporat yang tersenarai dan tidak tersenarai dari sedia untuk dijual kepada FVOCI (b)(iii) (1.3) 1.3 – – –

Klasifikasi semula pinjaman kepada anggota dan yang lain daripada kos terlunas dan sedia untuk dijual kepada FVOCI (b)(iv) (2.3) (21.8) – – –

Klasifikasi semula bon korporat tersenarai daripada sedia untuk dijual kepada FVTPL (b)(v) (0.1) – – – 0.1

Klasifikasi semula kos lindung nilai kepada kos rizab lindung nilai (c)(i) – – (81.2) 81.2 –

Peningkatan peruntukan bagi belum terima perdagangan dan aset kontrak (d)(i) – – – – (19.6)

Kesan keseluruhan (127.2) 96.6 (81.2) 81.2 (13.1)

Baki pembukaan 1 Januari 2018 – sebelum pelarasan MFRS 9 – 96.6 4.5 81.2 4,244.8

163


Penyata Kewangan




Kesan perubahan ini ke atas ekuiti Kumpulan dan Syarikat adalah seperti berikut: (sambungan)

Syarikat Nota

Kesanke atas

Rizab AFSRM

Kesanke atas

RizabFVOCI

RM

RizabLindung

NilaiRM

Kos RizabLindung

NilaiRM

Kesanke atas

PendapatanTertahan

RM

Baki penutupan 31 Disember 2017 – MFRS 139 127.2 – 85.7 – 4,478.6

Klasifikasi semula pelaburan daripada sedia untuk dijual kepada FVTPL (b)(i) (6.4) – – – 6.4

Klasifikasi semula pelaburan dalam ekuiti bukan perdagangan daripada sedia untuk dijual kepada FVOCI (b)(ii) (117.1) 117.1 – – –

Klasifikasi semula bon korporat yang tersenarai dan tidak tersenarai dari sedia untuk dijual kepada FVOCI (b)(iii) (1.3) 1.3 – – –

Klasifikasi semula pinjaman kepada anggota dan yang lain daripada kos terlunas dan sedia untuk dijual kepada FVOCI (b)(iv) (2.3) (21.8) – – –

Klasifikasi semula bon korporat tersenarai daripada sedia untuk dijual kepada FVTPL (b)(v) (0.1) – – – 0.1

Klasifikasi semula kos lindung nilai kepada kos rizab lindung nilai (c)(i) – – (81.2) 81.2 –

Peningkatan peruntukan bagi belum terima perdagangan dan aset kontrak (d)(i) – – – – (19.6)

Peningkatan peruntukan bagi pinjaman antara syarikat dan pendahuluan kepada anak-anak syarikat (d)(ii) – – – – (621.0)

Peningkatan peruntukan bagi belum terima bukan perdagangan kepada anak-anak syarikat (d)(ii) – – – – (97.4)

Kesan keseluruhan (127.2) 96.6 (81.2) 81.2 (731.5)

Baki pembukaan 1 Januari 2018 – sebelum pelarasan MFRS 9 – 96.6 4.5 81.2 3,747.1



164

Penyata Kewangan





(i) Klasifikasi semula pelaburan dari sedia untuk dijual kepada FVTPL

Pelaburan dalam Dana Pelaburan Teknologi telah dikelaskan semula daripada sedia untuk dijual kepada aset kewangan di FVTPL (RM70.6 juta pada 1 Januari 2018). Pelaburan ini tidak memenuhi kriteria MFRS 9 untuk klasifikasi pada kos terlunas, kerana aliran tunainya tidak mewakili pembayaran prinsipal dan faedah semata-mata.

Laba nilai saksama sebanyak RM6.4 juta telah dipindahkan daripada rizab aset kewangan sedia dijual kepada pendapatan tertahan pada 1 Januari 2018.

(ii) Klasifikasi semula pelaburan dalam ekuiti bukan dagangan daripada sedia untuk dijual kepada FVOCI

Kumpulan dan Syarikat memilih untuk membentangkan perubahan OCI dalam nilai saksama bagi semua pelaburan ekuitinya yang sebelum ini dikelaskan sebagai sedia dijual, kerana pelaburan ini dipegang sebagai pelaburan strategik jangka panjang yang tidak dijangka dijual dalam jangka pendek ke jangka sederhana. Akibatnya, aset dengan nilai saksama RM159.2 juta dikelaskan semula daripada aset kewangan sedia dijual kepada aset kewangan di FVOCI dan keuntungan nilai saksama sebanyak RM117.1 juta telah dikelaskan semula daripada rizab aset kewangan sedia dijual kepada rizab FVOCI pada 1 Januari 2018.

(iii) Klasifikasi semula pelaburan dalam bon korporat tersenarai dan tidak tersenarai daripada sedia untuk dijual kepada FVOCI

Pelaburan dalam bon tersenarai dan tidak tersenarai telah dikelaskan daripada sedia dijual kepada FVOCI, kerana kedua-dua model perniagaan Kumpulan dan Syarikat dicapai baik dengan mengumpul aliran tunai berkontrak dan menjual aset-aset tersebut. Aliran tunai berkontrak daripada pelaburan ini adalah prinsipal dan faedah semata-mata. Hasilnya, bon tersenarai dan tidak tersenarai dengan nilai saksama sebanyak RM358.8 juta telah dikelaskan semula daripada aset kewangan sedia dijual kepada aset kewangan di FVOCI dan keuntungan nilai saksama sebanyak RM1.3 juta dikelaskan semula daripada sedia untuk dijual rizab aset kewangan kepada rizab FVOCI pada 1 Januari 2018.

(iv) Klasifikasi semula pinjaman kepada anggota dan yang lain daripada kos terlunas dan sedia untuk dijual kepada FVOCI

Pinjaman yang dilanjutkan kepada anggota dilupuskan kepada pihak ketiga apabila syarat yang telah ditentukan terlebih dahulu dipenuhi. Di samping itu, pinjaman pendidikan yang boleh ditukar kepada biasiswa setelah kriteria prestasi tertentu dipenuhi juga dikelaskan semula kepada FVOCI. Akibatnya, ujian Bayaran Prinsipal dan Faedah Semata-mata (SPPI) MFRS 9 telah dipenuhi dan dengan itu menyebabkan pengelasan semula kepada FVOCI. Jumlah RM21.8 juta telah diiktiraf kepada Rizab Nilai Saksama yang timbul daripada pengiktirafan kos terlunas belum terima pada nilai saksama.

(v) Klasifikasi semula pelaburan dalam bon korporat berkadar daripada sedia untuk dijual kepada FVTPL

Pelaburan tertentu dalam sukuk Tanggungjawab Sosial Korporat (CSR) berkadar telah dikelaskan semula daripada sedia untuk dijual kepada aset kewangan di FVTPL (RM5.9 juta pada 1 Januari 2018). Pelaburan ini tidak memenuhi kriteria MFRS 9 untuk pengelasan pada kos terlunas, kerana aliran tunainya tidak mewakili bayaran prinsipal dan faedah semata-mata. Laba nilai saksama sebanyak RM0.1 juta telah dipindahkan daripada rizab aset kewangan sedia untuk dijual kepada pendapatan tertahan pada 1 Januari 2018.

165


Penyata Kewangan



(c) Aktiviti Derivatif & Lindung Nilai

(i) Klasifikasi kos lindung nilai kepada kos rizab lindung nilai

Swap kadar faedah mata wang bersilang (CCIRS) yang tersedia pada 31 Disember 2017 adalah layak sebagai lindung nilai aliran tunai di bawah MFRS 9. Strategi pengurusan risiko dan dokumentasi lindung nilai Kumpulan dan Syarikat strategi adalah sejajar dengan keperluan MFRS 9 dan justeru hubungan tersebut dianggap sebagai lindung nilai yang berterusan. Sejak penggunaan MFRS 9, laba atau kerugian yang berkaitan dengan bahagian efektif perubahan dalam nilai saksama CCIRS (tidak termasuk tebaran asas mata wang asing) diiktiraf dalam pendapatan keseluruhan lain dan terkumpul dalam rizab lindung nilai aliran tunai dalam ekuiti. Perubahan dalam tebaran asas mata wang asing derivatif diiktiraf dalam pendapatan keseluruhan lain dan terkumpul dalam kos rizab lindung nilai dalam ekuiti. Perubahan ini telah diterima pakai secara retrospektif seperti yang dibenarkan oleh MFRS 9.

Laba dan kerugian lindung nilai tertunda dan kos tertunda lindung nilai dikelaskan semula kepada keuntungan atau kerugian dalam tempoh yang sama bila aliran tunai yang dilindung nilai memberi kesan kepada keuntungan atau kerugian.

(ii) Kesan penggunaan MFRS 9 pada tempoh terdahulu

Seperti yang dinyatakan di atas, penggunaan MFRS 9 pada tahun 2018 menyebabkan klasifikasi semula dan perubahan dalam pengukuran aset kewangan dan liabiliti kewangan tertentu. Selaras dengan peruntukan peralihan yang disediakan dalam MFRS 9, maklumat perbandingan untuk tahun 2017 tidak dinyatakan semula dan terus dilaporkan di bawah dasar perakaunan terdahulu yang diselia di bawah MFRS 139. Kategori pengukuran dan jumlah dibawa bagi aset kewangan dan liabiliti kewangan berdasarkan MFRS 139 dan MFRS 9 pada 1 Januari 2018 adalah seperti berikut:

Kumpulan Nota


31 Disember2017

RM

Klasifikasisemula

RM

Pengukuransemula

RM

Jumlah dibawaMFRS 9

1 Januari2018

RM

Belum Terima Perdagangan dan Lain-lain B(d)(i) 3,710.2 – (19.6) 3,690.6

Syarikat Nota


31 Disember2017

RM

Klasifikasisemula

RM

Pengukuransemula

RM

Jumlah dibawaMFRS 9

1 Januari2018

RM

Belum Terima Perdagangan dan Lain-lain B(d)(i) & (ii) 3,363.4 – (117.0) 3,246.4Pinjaman dan pendahuluan kepada

Anak-anak SyarikatB(d)(iii) 1,835.9 – (621.0) 1,214.9



166

Penyata Kewangan




(d) Rosot nilai

Sehingga 31 Disember 2017, Kumpulan dan Syarikat menilai rosot nilai pinjaman dan belum terima serta aset kewangan AFS berdasarkan model kerugian tertanggung. Nota 2(i) menggariskan butiran dasar perakaunan untuk rosot nilai aset kewangan di bawah MFRS 139. Dari 1 Januari 2018, Kumpulan dan Syarikat menggunakan model kerugian kredit yang dijangkakan (ECL) untuk menentukan rosot nilai pelaburan dalam instrumen hutang yang diukur pada kos terlunas dan pada FVOCI serta kontrak jaminan kewangan. Dasar-dasar perakaunan baru untuk rosot nilai MFRS 9 dinyatakan dalam nota 2(i).

(i) Belum terima perdagangan dan aset kontrak yang tidak mengandungi komponen pembiayaan yang ketara

Bagi semua belum terima perdagangan dan aset kontrak yang tidak mengandungi komponen pembiayaan yang ketara, Kumpulan dan Syarikat menggunakan pendekatan ringkas MFRS 9 untuk mengukur elaun kerugian pada jumlah yang bersamaan ECL sepanjang hayat pada pengiktirafan awal dan sepanjang hayatnya. Ini mengakibatkan pengiktirafan elaun kerugian tambahan bagi belum terima perdagangan dan aset kontrak pada 1 Januari 2018.

(ii) Belum terima perdagangan dan bukan perdagangan daripada syarikat-syarikat berkaitan

Bagi belum terima yang terhutang daripada syarikat-syarikat berkaitan dalam Kumpulan, suatu model ECL digunakan yang melibatkan pendekatan tiga peringkat di mana aset kewangan bergerak melalui tiga peringkat apabila kualiti kreditnya berubah. Peringkat-peringkat ini menentukan bagaimana entiti mengukur kerugian rosot nilai dan menggunakan kaedah kadar faedah yang berkesan.

Jadual berikut menyesuaikan penutupan elaun kerugian bagi Belum Terima Perdagangan yang diukur menurut model kerugian tertanggung MFRS 139 pada 31 Disember 2017 bersama-sama dengan kesan penggunaan ECL yang dipermudahkan pada baki aset kontrak yang diiktiraf daripada penggunaan MFRS 15 terhadap elaun kerugian pembukaan yang diukur menurut model ECL MFRS 9 pada 1 Januari 2018:

Kumpulan

Belum terimaperdagangan

RM

Elaun KerugianSeperti yang dilaporkan terdahulu pada 31 Disember 2017 978.8Kesan penggunaan MFRS 9 19.6

Seperti yang dinyatakan semula pada 1 Januari 2018 998.4

Syarikat

Belum terimaperdagangan

RM

Elaun KerugianSeperti yang dilaporkan terdahulu pada 31 Disember 2017 569.6Kesan penggunaan MFRS 9 19.6

Seperti yang dinyatakan semula pada 1 Januari 2018 589.2

167


Penyata Kewangan



(d) Rosot nilai (sambungan)

(iii) Kerugian kredit yang dijangkakan ke atas belum terima bukan perdagangan dan belum terima daripada anak-anak syarikat

Bagi belum terima yang terhutang daripada syarikat-syarikat berkaitan dalam Kumpulan, suatu model ECL digunakan yang melibatkan pendekatan tiga peringkat di mana aset kewangan bergerak melalui tiga peringkat apabila kualiti kreditnya berubah. Peringkat-peringkat ini menentukan bagaimana entiti mengukur kerugian rosot nilai dan menggunakan kaedah kadar faedah yang berkesan.

Jadual berikut menyesuaikan penutupan elaun kerugian bagi Belum Terima Bukan Perdagangan dan belum terima yang terhutang daripada syarikat-syarikat berkaitan dengan Kumpulan untuk Syarikat, diukur berdasarkan model kerugian tertanggung MFRS 139 pada 31 Disember kepada pembukaan elaun kerugian diukur berdasarkan model ECL MFRS 9 pada 1 Januari 2018:

Kumpulan

Belum terima lainRM

JumlahRM

Elaun KerugianSeperti yang dilaporkan terdahulu pada 31 Disember 2017 48.4 48.4Kesan penggunaan MFRS 9 – –

Seperti dinyatakan semula 1 Januari 2018 48.4 48.4

Syarikat

Jumlahterhutang

daripadaanak-anak

syarikat RM

Belum terima lainRM

JumlahRM

Elaun KerugianSeperti yang dilaporkan terdahulu pada 31 Disember 2017 11.0 108.2 119.2Kesan penggunaan MFRS 9 621.0 97.4 718.4

Seperti dinyatakan semula 1 Januari 2018 632.0 205.6 837.6



168

Penyata Kewangan


52. SENARAI ANAK-ANAK SYARIKAT PADA 31 DISEMBER 2018

Anak-anak syarikat adalah seperti berikut:

Nama Syarikat

KepentinganEfektif Kumpulan

ModalBerbayar

Aktiviti-aktiviti Utama2018

%2017

%2018Juta

2017Juta

Fiberail Sdn Bhd 54 54 RM15.8 RM15.8 Penyediaan sambungan rangkaian dan perkhidmatan lebar jalur di Malaysia dan perkhidmatan pengurusan projek berkaitandengan telekomunikasi

Fibrecomm Network (M) Sdn Bhd 51 51 RM75.0 RM75.0 Penyediaan perkhidmatan rangkaian pemancar gentian optik

GITN Sdn Berhad 100 100 RM50.0 RM50.0 Penyediaan perkhidmatan rangkaian terurus dan perkhidmatan telekomunikasi nilai ditambah yang telah dipertingkatkan dan teknologi maklumat

Hijrah Pertama Berhad 100 100 RM# RM# Entiti tujuan khas

Intelsec Sdn Bhd 100 100 RM10.7 RM10.7 Penyediaan perkhidmatan teknologi maklumat dan komunikasi (ICT) dan penggunaan awan dengan mereka bentuk dan memanfaatkan platform rangkaian dan pertukaran

Menara Kuala Lumpur Sdn Bhd 100 100 RM10.0 RM10.0 Pengurusan dan pengendalian Menara Kuala Lumpur

Mobikom Sdn Bhd 100 100 RM610.0 RM610.0 Penyediaan pemancar suara dan data melalui sistem selular

Parkside Properties Sdn Bhd 100 100 RM0.1 RM0.1 Dorman

Telekom Applied Business Sdn Bhd 100 100 RM1.6 RM1.6 Penyediaan perkhidmatan pembangunan perisian dan penjualan produk-produk perisian

Telekom Enterprise Sdn Bhd 100 100 RM0.6 RM0.6 Pemegangan pelaburan

Telekom Malaysia (Australia) Pty Ltd**

100 100 AUD# AUD# Penyediaan perkhidmatan telekomunikasi antarabangsa

Telekom Malaysia (Hong Kong) Limited*

100 100 HKD18.5 HKD18.5 Penyediaan perkhidmatan telekomunikasi antarabangsa

Telekom Malaysia DMCC* 100 – AED0.05 – Penyediaan perkhidmatan telekomunikasi antarabangsa

Telekom Malaysia (S) Pte Ltd* 100 100 SGD# SGD# Penyediaan perkhidmatan telekomunikasi antarabangsa

Telekom Malaysia (UK) Limited* 100 100 GBP# GBP# Penyediaan perkhidmatan telekomunikasi antarabangsa

Telekom Malaysia (USA) Inc* 100 100 USD3.5 USD3.5 Penyediaan perkhidmatan telekomunikasi antarabangsa

Telekom Multi-Media Sdn Bhd 100 100 RM1.7 RM1.7 Pemegangan pelaburan

Telekom Research & Development Sdn Bhd

100 100 RM20.0 RM20.0 Penyediaan aktiviti-aktiviti penyelidikan dan pembangunan dalam bidang komunikasi, aplikasi berteknologi canggih serta produk dan perkhidmatan dalam perniagaan berkaitan

Telekom Sales and Services Sdn Bhd

100 100 RM14.5 RM14.5 Penyediaan perkhidmatan pengurusan khidmat pelanggan dan perdagangan peralatan telekomunikasi premis pelanggan

Telekom Technology Sdn Bhd 100 100 RM13.0 RM13.0 Telah berhenti beroperasi

TM ESOS Management Sdn Bhd 100 100 RM0.1 RM0.1 Entiti tujuan khas

TM Facilities Sdn Bhd 100 100 RM2.3 RM2.3 Penyediaan aktiviti pembangunan hartanah

TM Global Incorporated 100 100 USD# USD# Pemegangan pelaburan

169


Penyata Kewangan

Nama Syarikat


ModalBerbayar


%2017

%2018Juta

2017Juta

TM Info-Media Sdn Bhd 100 100 RM6.0 RM6.0 Penerbitan direktori telefon bercetak dan perkhidmatan direktori telefon atas talian serta penyediaan penyelesaian pelbagai platform bagi pengiklanan

TM Net Sdn Bhd 100 100 RM180.0 RM180.0 Pembangunan kandungan dan aplikasi bagi perkhidmatan Internet

Tulip Maple Berhad 100 100 RM# RM# Entiti tujuan khas

Universiti Telekom Sdn Bhd 100 100 RM650.0 RM650.0 Mengurus dan mentadbir sebuah universiti swasta yang dikenali sebagai Universiti Multimedia

VADS Berhad 100 100 RM5.0 RM5.0 Penyediaan perkhidmatan rangkaian terurus, perkhidmatan penyepaduan sistem rangkaian dan perkhidmatan yang berkaitan dengan rangkaian

VADS Lyfe Sdn Bhd 100 100 RM1.1 RM1.1 Penyediaan sistem perkhidmatan sekuriti teknologi maklumat dan komunikasi (ICT), sistem pengurusan keselamatan bersepadu, dan membina, menyedia dan mengurus perkhidmatan bangunan pintar termasuk perkhidmatan sewaanpintar bagi pemilik, pengendali, penghuni dan pelawat bangunan

Anak-anak syarikat dipegang melalui Intelsec Sdn Bhd

Inneonusa Sdn Bhd 51 51 RM15.0 RM15.0 Penyediaan perkhidmatan sistem sekuriti ICT dan perkhidmatan bangunan pintar termasuk perkhidmatan sewaan pintar bagi pemilik, pengendali, penghuni dan pelawat bangunan

Lyfe Medini Sdn Bhd 51 51 RM2.0 RM2.0 Penyediaan produk dan perkhidmatan pintar yang berinovatif dan nilai terbaik

Anak syarikat dipegang melalui Mobikom Sdn Bhd

Webe Digital Sdn Bhd 72.9 72.9 RM27.5 RM27.5 Menyediakan kemudahan dan perkhidmatan infrastruktur rangkaian jalur lebar sambungan terakhir

Anak-anak syarikat dipegang melalui Webe Digital Sdn Bhd

P1.Com Sdn Bhd 72.9 72.9 RM# RM# Pemungut hasil telekomunikasi bagi anak-anak syarikat di dalam kumpulan

Millercom Sdn Bhd (dalam pembubaran)

72.9 72.9 RM0.3 RM0.3 Dorman

RuumzNation Sdn Bhd 72.9 72.9 RM0.1 RM0.1 Dorman

Packet One (L) Ltd 72.9 72.9 RM# RM# Pemegangan pelaburan

Anak syarikat dipegang melalui TM Info-Media Sdn Bhd

Cybermall Sdn Bhd 100 100 RM2.7 RM2.7 Telah berhenti beroperasi

52. SENARAI ANAK-ANAK SYARIKAT PADA 31 DISEMBER 2018 (SAMBUNGAN)

Anak-anak syarikat adalah seperti berikut: (sambungan)



170

Penyata Kewangan


Nama Syarikat


ModalBerbayar


%2017

%2018Juta

2017Juta

Anak syarikat dipegang melalui TM Facilities Sdn Bhd

TMF Autolease Sdn Bhd 100 100 RM1.0 RM1.0 Penyediaan perkhidmatan pengurusan kenderaan

Anak-anak syarikat dipegang melalui Universiti Telekom

Sdn Bhd

Unitele Multimedia Sdn Bhd 100 100 RM1.0 RM1.0 Penyediaan latihan dan perkhidmatan yang berkaitan

Multimedia College Sdn Bhd 100 100 RM2.0 RM2.0 Mengurus dan mentadbir sebuah kolej swasta dikenali sebagai Kolej Multimedia

Anak syarikat dipegang melalui Unitele Multimedia Sdn Bhd

MMU Creativista Sdn Bhd 100 100 RM# RM# Telah berhenti beroperasi

Anak-anak syarikat dipegang melalui VADS Berhad

Meganet Communications Sdn Bhd 100 100 RM11.0 RM11.0 Untuk membangun, mengendali dan menyediakan Sistem Bangunan Pintar, Keselamatan Pintar, Penyelesaian Telekomunikasi Bersepadu dan Teknologi Maklumat kepadasektor Kerajaan dan sektor swasta

VADS Business Process Sdn Bhd 100 100 RM10.0 RM10.0 Penyediaan perkhidmatan pusat perhubungan yang terurus

VADS e-Services Sdn Bhd 100 100 RM1.0 RM1.0 Penyediaan perkhidmatan teknologi maklumat yang terurus, perkhidmatan aplikasi yang terurus dan perkhidmatan pusat perhubungan

VADS Professional Services Sdn Bhd 100 100 RM# RM# Dorman

VADS Solutions Sdn Bhd 100 100 RM1.5 RM1.5 Penyediaan perkhidmatan penyepaduan sistem

VADS Digital Sdn Bhd 100 100 RM# RM# Penyediaan ICT dan tambah nilai dan perkhidmatan data kepada pengguna akhir

Anak syarikat dipegang melalui VADS Business Process

Sdn Bhd

PT VADS Indonesia (secara kolektif bersama VADS Berhad)^*

100 100 IDR17,052.8

IDR17,052.8

Penyediaan perkhidmatan pusat perhubungan yang terurus

Anak syarikat disatukan melalui kawalan berkesan seperti yang ditakrifkan oleh MFRS 10

Yayasan Telekom Malaysia^^ – – – – Amanah yang diperbadankan di bawah peruntukan Akta Pemegang Amanah (Perbadanan), 1952, bagi penggalakan dan kemajuan pendidikan, penyelidikan dan penyebaran ilmu


Anak-anak syarikat adalah seperti berikut: (sambungan)

171


Penyata Kewangan


Semua anak syarikat diperbadankan di Malaysia kecuali yang berikut:

Nama Syarikat Tempat Diperbadankan

PT VADS Indonesia – IndonesiaTelekom Malaysia (Australia) Pty Ltd – AustraliaTelekom Malaysia DMCC – Emiriah Arab BersatuTelekom Malaysia (Hong Kong) Limited – Hong KongTelekom Malaysia (S) Pte Ltd – SingapuraTelekom Malaysia (UK) Limited – United KingdomTelekom Malaysia (USA) Inc – Amerika Syarikat

AUD Dolar AustraliaAED Dirham Emiriah Arab BersatuIDR Rupiah IndonesiaHKD Dolar Hong KongSGD Dolar SingapuraGBP Pound SterlingUSD Dolar AS

# Amaun kurang daripada 0.1 juta dalam mata wang masing-masing* Diaudit oleh firma ahli PricewaterhouseCoopers International Limited yang merupakan entiti sah berasingan dan bebas daripada PricewaterhouseCoopers

Malaysia.** Diaudit oleh firma selain daripada ahli firma PricewaterhouseCoopers International Limited.^ VADS Berhad dan VADS Business Process Sdn Bhd memegang kepentingan secara langsung masing-masing sebanyak 10.0% dan 90.0% dalam

PT VADS Indonesia.^^ Sebagai satu entiti yang ditubuhkan di bawah peruntukan Akta Pemegang Amanah (Perbadanan), 1952, entiti ini mempunyai sumbangan permulaan

sebanyak RM13.0 juta dan bukan modal berbayar.

53. SYARIKAT BERSEKUTU PADA 31 DISEMBER 2018

Nama Syarikat



%2017

%

Syarikat bersekutu dipegang melalui Telekom Malaysia (S) Pte Ltd

BlueTel Networks Pte Ltd 29 29 Penyediaan penyelesaian telekomunikasi dan rangkaian

BlueTel Neworks Pte Ltd (BTN) telah diperbadankan di Singapura dan mempunyai akhir tahun kewangan yang sama dengan Syarikat.

54. MATA WANG

Semua amaun dinyatakan dalam Ringgit Malaysia (RM) kecuali bila dinyatakan sebaliknya.

55. KELULUSAN PENYATA KEWANGAN

Penyata Kewangan ini telah diluluskan untuk penerbitan selaras dengan resolusi Lembaga Pengarah pada 26 Februari 2019.



172

Penyata Kewangan


Kami, Rosli Man dan Datuk Bazlan Osman, dua ahli Pengarah Telekom Malaysia Berhad, dengan ini menyatakan bahawa, pada pendapat para Pengarah, penyata kewangan di muka surat 26 hingga 172 telah dibentangkan supaya memberikan gambaran yang benar dan saksama berkenaan kedudukan Kumpulan dan Syarikat pada 31 Disember 2018 dan keputusan serta aliran tunai Kumpulan dan Syarikat bagi tahun kewangan berakhir pada tarikh tersebut selaras dengan Piawaian Pelaporan Kewangan Malaysia, Piawaian Pelaporan Kewangan Antarabangsa dan keperluan Akta Syarikat 2016 di dalam Malaysia.

Selaras dengan resolusi Lembaga Pengarah bertarikh 26 Februari 2019.

ROSLI MAN DATUK BAZLAN OSMANPengarah Pengarah

Kuala Lumpur

Saya, Nor Fadhilah Mohd Ali, pegawai yang terutamanya bertanggungjawab terhadap pengurusan kewangan Telekom Malaysia Berhad, dengan sesungguh dan seikhlasnya mengaku bahawa penyata kewangan yang dibentangkan di muka surat 26 hingga 172 adalah, pada pendapat saya, betul, dan saya membuat pengakuan ini dengan bersungguh-sungguh mempercayai bahawa ianya benar dan menurut peruntukan Akta Akuan Berkanun, 1960.

Ditandatangani dan diakui benar )di Kuala Lumpur pada ) 26 Februari 2019. ) NOR FADHILAH MOHD ALI MIA No. 42525

Di hadapan saya:

Pesuruhjaya SumpahKuala Lumpur

173


Penyata Kewangan

AkuanBerkanunMenurut Seksyen 251(1)(b) Akta Syarikat 2016

PenyataPengarahMenurut Seksyen 251(2) Akta Syarikat 2016

LAPORAN AUDIT PENYATA KEWANGAN

Pendapat kami

Pada pendapat kami, penyata kewangan Telekom Malaysia Berhad (“Syarikat”) dan anak-anak syarikatnya (“Kumpulan”) memberikan pandangan yang benar dan saksama mengenai kedudukan kewangan Kumpulan dan Syarikat pada 31 Disember 2018, serta prestasi kewangan dan aliran tunainya bagi tahun berakhir pada tarikh tersebut, selaras dengan Piawaian Pelaporan Kewangan Malaysia, Piawaian Pelaporan Kewangan Antarabangsa dan keperluan Akta Syarikat 2016 di Malaysia.

Apa yang kami telah audit

Kami telah mengaudit penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat, yang merangkumi penyata kedudukan kewangan pada 31 Disember 2018 bagi Kumpulan dan Syarikat penyata pendapatan, penyata pendapatan keseluruhan, penyata perubahan ekuiti dan penyata aliran tunai Kumpulan dan Syarikat bagi tahun yang berakhir pada tarikh tersebut, serta nota-nota kepada penyata kewangan, termasuk ringkasan dasar-dasar perakaunan penting, seperti yang dibentangkan di muka surat 26 hingga 172.

Asas bagi pendapat

Kami telah menjalankan audit kami selaras dengan piawaian pengauditan yang diluluskan di Malaysia dan Piawaian Pengauditan Antarabangsa. Tanggungjawab kami di bawah piawaian-piawaian ini dijelaskan lebih lanjut dalam seksyen laporan kami di “Tanggungjawab Juruaudit ke atas audit terhadap penyata kewangan”.

Kami percaya bahawa bukti audit yang telah kami peroleh adalah mencukupi dan wajar untuk memberi asas bagi pendapat audit kami.

Kemerdekaan dan tanggungjawab etika lain

Kami bebas daripada Kumpulan dan Syarikat selaras dengan Undang-Undang Kecil (bagi Etika Profesional, Tingkah Laku dan Amalan) bagi Institut Akauntan Malaysia (“Undang-undang Kecil”) dan Badan Piawaian Etika Antarabangsa untuk Kod Etika Akauntan bagi Akauntan Bertauliah (“Kod IESBA”), dan kami telah memenuhi tanggungjawab etika kami selaras dengan Undang-undang Kecil dan Kod IESBA.

Pendekatan audit kami

Sebagai sebahagian daripada perancangan audit kami, kami menentukan materialiti dan menilai risiko-risiko salah nyata yang ketara dalam penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat. Khususnya, kami menimbangkan di mana Pengarah membuat penilaian subjektif; sebagai contoh, berkenaan dengan anggaran perakaunan penting yang melibatkan andaian dibuat dan pertimbangan peristiwa masa hadapan yang tidak pasti. Seperti dalam kesemua audit kami, kami juga menangani risiko pengurusan penolakan kawalan dalaman, termasuk antara hal-hal lain, pertimbangan sama ada terdapat bukti berat sebelah yang menjurus kepada risiko salah nyata yang ketara disebabkan oleh penipuan.

Kami menyesuaikan skop audit kami bagi melaksanakan kerja yang mencukupi untuk membolehkan kami memberi pendapat mengenai penyata kewangan secara keseluruhan, dengan mengambil kira struktur Kumpulan dan Syarikat, proses-proses perakaunan dan kawalan, dan industri di mana Kumpulan dan Syarikat beroperasi.

Hal-hal audit utama

Hal-hal utama audit adalah Hal-hal yang mana, dalam pertimbangan profesional kami, adalah yang paling penting dalam audit kami terhadap penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat bagi tahun semasa. Hal-hal ini dikemukakan dalam konteks audit kami terhadap penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat secara keseluruhan, dan dalam membentuk pendapat kami, dan kami tidak memberikan pendapat yang berasingan ke atas hal-hal ini.

174

Penyata Kewangan


LaporanJuruaudit BebasKepada ahli-ahli Telekom Malaysia Berhad (Diperbadankan di Malaysia) (No. Syarikat 128740-P)

LAPORAN AUDIT PENYATA KEWANGAN (SAMBUNGAN)

Hal-hal audit utama (sambungan)

Hal-hal audit utama Bagaimana audit kami menangani hal-hal audit utama

1) Menjalankan penilaian terhadap nilai dibawa ke atas muhibah yang diperuntukkan kepada Webe Digital Sdn Bhd (“webe”) dan VADS Berhad (“VADS”)

(Rujuk nota 24(b) kepada penyata kewangan yang disatukan)

Muhibah perlu dinilai setiap tahun untuk rosot nilai atau berdasarkan penunjuk rosot nilai menurut piawaian pelaporan kewangan. Dalam menilai muhibah, pihak pengurusan perlu melaksanakan pertimbangan yang ketara dalam mengenal pasti unit penjanaan tunai (“CGU”) yang diperuntukkan muhibah di samping keadaan pasaran masa depan yang mempengaruhi unjuran aliran tunai seperti kadar pertumbuhan, peralihan pelanggan, purata pendapatan setiap pengguna, margin operasi dan kadar diskaun. Setakat 1 Januari 2018, nilai dibawa muhibah adalah RM361.7 juta, dilaporkan di bawah aset tidak ketara dalam penyata kedudukan kewangan yang disatukan. Muhibah yang sebahagian penuhnya disumbangkan kepada webe dan VADS masing-masing berjumlah RM52.1 juta dan RM308.4 juta. Pihak pengurusan menjalankan penilaian rosot nilai menggunakan model nilai guna berdasarkan unjuran aliran tunai yang dianggarkan untuk CGU masing-masing. Oleh yang demikian, caj rosot nilai sebanyak RM52.1 juta telah dibuat pada tahun kewangan semasa untuk keseluruhan muhibah yang diperuntukkan kepada webe. Andaian utama yang digunakan oleh pihak pengurusan dalam penilaian rosot nilai dan kepekaan perubahan dalam andaian ini dinyatakan dalam nota 24(b)(i) kepada penyata kewangan yang disatukan.

Dalam menaksir nilai dibawa muhibah, kami telah menilai keberkesanan reka bentuk dan menguji kecekapan operasi kawalan pihak pengurusan ke atas proses belanjawan dan ramalan tersebut. Kami menilai kesesuaian CGU yang diperuntukkan muhibah dan perubahan CGU untuk VADS kepada TM ONE berdasarkan MFRS 136 – Rosot nilai Aset.

Kami menaksir penilaian rosot nilai pihak pengurusan dengan:

• menguji ketepatan matematik model aliran tunai dan mencabar anggapan-anggapan utama berdasarkan belanjawan yang diluluskan oleh Lembaga Pengarah;

• menanda aras jangkaan pihak pengurusan terhadap andaian utama yang digunakan dalam unjuran aliran tunai yang diperuntukkan seperti kadar pertumbuhan jangka panjang, margin operasi, peralihan pelanggan dan bahagian pasaran kepada data luaran dan industri;

• mengkaji semula keputusan aliran tunai sebenar yang lalu berbanding unjuran yang lalu bagi memastikan keteguhan ramalan pihak pengurusan; dan

• menggunakan pakar penilaian dalaman kami untuk menilai secara bebas kadar diskaun yang digunakan oleh pihak pengurusan ke sumber pihak ketiga dan data pasaran.

Kami telah menyemak kecukupan caj rosot nilai yang diiktiraf sepanjang tahun kewangan semasa. Kami juga mengambil kira kesesuaian pendedahan yang termasuk dalam nota 24(b). Hasil daripada kerja kami, kami berpendapat bahawa andaian yang dibuat adalah munasabah dan pendedahannya sesuai.

175


Penyata Kewangan




2) Menaksir nilai dibawa hartanah, loji dan peralatan (Rujuk nota 22 kepada penyata kewangan yang disatukan)

Setakat 31 Disember 2018, nilai dibawa hartanah, loji dan peralatan yang ditunjukkan dalam penyata kedudukan kewangan yang disatukan berjumlah RM15,263.3 juta. Dalam menaksir nilai dibawa hartanah, loji dan peralatan, pihak pengurusan telah membuat pertimbangan dalam menentukan nilai guna, hayat berguna ekonomi, keusangan teknologi dan keadaan operasi. Sepanjang tahun kewangan semasa, aset-aset rangkaian tetap tertentu telah dipengaruhi oleh pelaksanaan Standard Mandatori mengenai Harga Capaian (“MSAP”) yang mengurangkan harga borong. Aset-aset rangkaian tanpa wayar juga terjejas oleh keadaan industri yang mencabar dan persaingan sengit. Oleh itu, petunjuk rosot nilai telah dikenal pasti. Pihak pengurusan kemudian melakukan penilaian rosot nilai untuk menentukan amaun boleh diperoleh semula daripada aset-aset rangkaian ini menggunakan model nilai guna berdasarkan unjuran aliran tunai sepanjang hayat berguna ekonomi aset-aset ini. Hasilnya, caj rosot nilai sebanyak RM982.5 juta dan RM209.3 juta telah masing-masing diiktiraf oleh Kumpulan dan Syarikat atas aset rangkaian tetap dan tanpa wayar tertentu.

Kami menilai keberkesanan reka bentuk dan menguji kecekapan operasi kawalan pihak pengurusan di sekitar kitaran hartanah, loji dan peralatan termasuk kawalan ke atas proses belanjawan dan ramalan. Kita menguji kawalan ke atas kajian semula tahunan jangka hayat aset dan mengambil kira pandangan pihak pengurusan atas hayat berguna ekonomi aset-aset rangkaian dengan menanda aras kepada rakan-rakan industri.

Tatacara audit yang berikut telah dijalankan untuk menaksir penilaian rosot nilai pihak pengurusan terhadap aset-aset rangkaian tertentu:

• mengkaji kesesuaian model-model nilai guna yang digunakan untuk menentukan amaun boleh diperoleh semula dan menguji ketepatan matematik model-model yang digunakan;

• bersetuju dengan andaian-andaian utama yang digunakan dalam model-modal nilai guna kepada belanjawan yang diluluskan oleh Lembaga Pengarah;

• mengkaji semula keputusan aliran tunai sebenar yang lalu berbanding ramalan yang lepas untuk menentukan keteguhan unjuran pihak pengurusan; dan

• menggunakan pakar penilaian dalaman kami untuk menilai secara bebas kemunasabahan kadar diskaun yang digunakan oleh pihak pengurusan kepada sumber luaran.

Kami telah menyemak kecukupan caj rosot nilai yang diiktiraf sepanjang tahun kewangan semasa. Kami juga telah menilai kesesuaian pendedahan di dalam penyata kewangan.

Hasil daripada kerja kami, kami berpendapat bahawa andaian yang dibuat adalah munasabah dan pendedahannya sesuai.

176

Penyata Kewangan






3) Pengiktirafan hasil – ketepatan pendapatan yang dicatatkan memandangkan kerumitan sistem dan permulaan penggunaan MFRS 15 -– Hasil daripada Kontrak dengan Pelanggan (‘MFRS 15’) termasuk hasil daripada kontrak-kontrak yang ketara dengan pelanggan sektor awam dan perusahaan

(Rujuk nota 5 kepada penyata kewangan yang disatukan dan nota 2(w) untuk dasar perakaunan bagi pengiktirafan hasil)

Hasil sebanyak RM11,819.3 juta diiktiraf dalam penyata pendapatan yang disatukan. Terdapat risiko yang wujud ke atas ketepatan hasil yang diiktiraf memandangkan kerumitan pelbagai sistem pengebilan yang memproses jumlah data yang besar yang dipengaruhi oleh campuran produk, harga dan kadar (termasuk diskaun pelanggan dan penyediaan insentif).

Akibatnya, penggunaan piawaian perakaunan adalah rumit dan melibatkan, pada tahap tertentu, beberapa pertimbangan dan anggaran utama oleh pihak pengurusan.

Hasil pendapatan meliputi kontrak-kontrak ketara dengan pelanggan sektor awam dan perusahaan di mana kerja-kerja pemasangan dilakukan dan perkhidmatan diberikan sepanjang tempoh masa tertentu. Kami memberi tumpuan kepada kontrak-kontrak tersebut oleh kerana ia melibatkan anggaran yang ketara dan pertimbangan kritikal oleh pihak pengurusan terhadap:

• kos kontrak yang ditanggung;

• hak dan kewajipan berkontrak diiktiraf dan diukur dengan teliti; dan

• nilai yang boleh diperoleh semula daripada aset-aset kontrak termasuk kos perkhidmatan yang ditanggung sehingga kini.

Selain itu, penggunaan piawaian baru berkenaan pengiktirafan hasil, MFRS 15 untuk tahun kewangan semasa memberi kesan material kepada Kumpulan. Kumpulan telah memilih untuk menggunakan kaedah retrospektif yang diubah suai untuk mengiktiraf kesan kumulatif peralihan secara langsung kepada ekuiti pada 1 Januari 2018 yang mengakibatkan pendapatan tertahan meningkat sebanyak kira-kira RM74.1 juta setakat 1 Januari 2018.

Kami menilai dan mengesahkan proses dan kawalan pihak pengurusan ke atas kitaran hasil pendapatan. Pendekatan audit kami atas kitaran hasil pendapatan terdiri daripada ujian kawalan dan tatacara audit substantif yang memberi tumpuan kepada:

• menguji persekitaran Teknologi Maklumat yang merangkumi sistem pengebilan, penarafan dan sokongan berkenaan yang lain termasuk tatacara kawalan perubahan yang tersedia di sekeliling sistem yang mengebil aliran hasil material;

• menguji penyesuian yang lengkap untuk kitaran hasil dan bayaran belum diterima;

• menentukan sistem pengebilan kepada lejar am, termasuk mengesahkan jurnal material yang telah diproses;

• menguji berdasarkan sampel, ketepatan penjanaan bil pelanggan;

• ujian berdasarkan sampel, kredit dan diskaun yang digunakan untuk bil pelanggan dan resit tunai ke invois pelanggan; dan

• mempertimbangkan penggunaan dasar perakaunan Kumpulan hingga ke hasil yang diiktiraf serta implikasi perakaunan produk baru untuk memastikan bahawa dasar perakaunan Kumpulan telah dilaksanakan dengan sewajarnya bagi produk-produk ini.

Bagi kontrak yang ketara dengan pelanggan sektor awam dan perusahaan, kami mengukur populasi dan sampel terpilih, dengan memberi tumpuan kepada mereka yang dikenalpasti sebagai risiko yang lebih tinggi oleh kerana sifat kontraknya, peringkat penyiapannya dan juga yang ketara.

Kami menilai kesesuaian andaian dan anggaran yang menyokong perakaunan bagi kontrak-kontrak penting seperti yang berikut:

• menilai keberkesanan reka bentuk dan menguji kecekapan operasi kawalan ke atas kontrak penting;

• memperoleh dan membaca kontrak-kontrak terpilih untuk memastikan bahawa terma-terma kontrak telah diterapkan dengan sewajarnya;

• mengesan urus niaga hasil kepada bukti sokongannya, seperti bukti penghantaran dan/atau penerimaan pelanggan; dan

• menilai profil pengusiaan dan memeriksa resit-resit seterusnya serta aliran sejarah pembayaran masa lalu.

Berhubung dengan penerimaan MFRS 15, kami telah menilai proses Kumpulan untuk menganggarkan kesannya. Pendekatan audit kami termasuk:

• menilai analisis impak dan anggaran perakaunan serta keputusan yang dibuat berkenaan dengan produk Kumpulan;

• menilai kesesuaian kaedah yang digunakan untuk menentukan kesan penggunaan awal MFRS 15; dan

• menilai reka bentuk sistem dan proses yang ditubuhkan oleh pihak pengurusan untuk menjelaskan urus niaga berdasarkan piawaian baru dan digunakan untuk menentukan kesan penggunaan awal MFRS 15.

Tiada pengecualian penting yang diperhatikan berdasarkan kerja-kerja di atas.

177


Penyata Kewangan




4) Penilaian opsyen jual webe (Rujuk nota 19(e)(i) kepada penyata kewangan yang disatukan dan nota 2(q)(iii) untuk dasar perakaunan bagi liabiliti kewangan)

Pengambilalihan webe merangkumi opsyen jual berhubung dengan saham webe yang dipegang oleh Green Packet Berhad (“Green Packet”). Opsyen jual ini merupakan liabiliti kewangan kerana Kumpulan tidak dapat mengelakkan kewajiban kontrak untuk membeli sahamnya tersendiri dan diukur berdasarkan nilai kini jumlah penebusan opsyen tersebut, apabila ia dilaksanakan. Pada 31 Disember 2018, nilai saksama opsyen jual tersebut telah diturun nilai.

Kami memberi tumpuan kepada bidang ini kerana penilaian opsyen tersebut adalah tertakluk kepada penggunaan anggaran dan andaian yang ketara dalam unjuran aliran tunai masa depan webe.

Tatacara audit berikut telah dijalankan untuk menilai aliran tunai pihak pengurusan:

• kami menilai keberkesanan reka bentuk dan menguji kecekapan operasi kawalan pengurusan ke atas proses belanjawan dan ramalan;

• mengkaji kesesuaian model penilaian yang digunakan untuk menentukan amaun boleh diperoleh semula dan menguji ketepatan matematik model yang digunakan;

• bersetuju dengan andaian utama yang digunakan dalam model penilaian kepada belanjawan yang diluluskan oleh Lembaga Pengarah;

• menilai andaian utama pihak pengurusan yang digunakan dalam model penilaian kepada trend sejarah masa lalu, data industri dan rakan-rakan setanding;

• mengkaji semula keputusan aliran tunai sebenar yang lalu berbanding unjuran yang lepas bagi memastikan keteguhan ramalan pengurusan; dan

• menggunakan pakar-pakar penilaian dalaman kami untuk secara bebas menilai kemunasabahan kadar pertumbuhan jangka panjang dan kadar diskaun yang digunakan oleh pihak pengurusan kepada sumber luaran.

Berdasarkan tatacara yang dilakukan, tiada pengecualian ketara telah diperhatikan.

178

Penyata Kewangan






5) Menaksir nilai dibawa pelaburan ekuiti dalam dan amaun belum terima daripada anak-anak syarikat (Rujuk nota 25 dan nota 26 kepada penyata kewangan Syarikat)

Pada 31 Disember 2018, nilai dibawa bersih pelaburan ekuiti di dalam anak-anak syarikat dan jumlah belum terima daripada anak-anak syarikat yang dilaporkan dalam penyata kewangan Syarikat adalah masing-masing RM1.4 bilion dan RM0.9 bilion.

(a) Pelaburan ekuiti dalam anak-anak syarikatSepanjang tahun kewangan semasa, pelaburan ekuiti dalam anak-anak syarikat tertentu telah diturunkan sebanyak RM0.4 bilion kerana amaun yang boleh diperolehi semula adalah lebih rendah daripada nilai bawaannya.

Kami menumpukan perhatian khusus ke atas nilai dibawa pelaburan ekuiti dalam anak-anak syarikat kerana amaun boleh diperoleh semula adalah tertakluk kepada pertimbangan yang ketara dan anggaran kritikal yang dibuat oleh pihak pengurusan atas andaian utama yang digunakan dalam unjuran aliran tunai dan kadar diskaun.

(b) Amaun belum terima daripada anak-anak syarikatSepanjang tahun kewangan semasa, amaun yang belum terima daripada anak-anak syarikat telah dikurangkan sebanyak RM2.0 bilion menggunakan pendekatan kerugian kredit yang dijangkakan (“ECL”).

Kami menumpukan perhatian khusus ke atas nilai dibawa bagi jumlah yang belum diterima daripada anak-anak syarikat kerana terdapat pertimbangan yang ketara dan anggaran kritikal yang dibuat oleh pihak pengurusan dalam menentukan ECL.

(a) Pelaburan ekuiti dalam anak-anak syarikatDalam menaksir amaun boleh diperoleh semula bagi pelaburan ekuiti di dalam anak-anak syarikat, kami telah menjalankan tatacara audit berikut:

• mengkaji nilai guna berdasarkan aliran tunai berdiskaun yang digunakan oleh pihak pengurusan untuk menentukan amaun boleh diperoleh semula;

• bersetuju atas unjuran aliran tunai kepada belanjawan yang diluluskan oleh Lembaga Pengarah anak-anak syarikat masing-masing;

• membincangkan dengan pihak pengurusan andaian-andaian utama yang digunakan dalam model penilaian dan membandingkannya dengan prestasi kewangan dan rakan-rakan industri;

• mengkaji semula keputusan aliran tunai sebenar yang lalu berbanding unjuran yang lepas untuk memastikan keteguhan ramalan pihak pengurusan; dan

• menggunakan pakar penilaian dalaman kami untuk secara bebas menilai kemunasabahan kadar pertumbuhan terminal dan kadar diskaun kepada rakan setanding dan tanda aras industri.

(b) Amaun belum terima daripada anak-anak syarikatDalam menilai model ECL ke atas amaun yang boleh diterima daripada anak-anak syarikat, kami manjalankan tatacara audit berikut:

• berbincang dengan pihak pengurusan untuk memahami andaian asas yang digunakan dalam model rosot nilai 3 peringkat umum dalam MFRS 9 apabila menentukan ECL untuk amaun belum terima daripada anak-anak syarikat;

• mengkaji kesesuaian andaian utama yang digunakan dalam model rosot nilai 3 peringkat dan menguji ketepatan matematik model yang digunakan; dan

• menguji ketepatan pengusiaan terhadap dokumen sokongan berdasarkan sampel.

Kami menilai kecukupan caj rosot nilai yang diiktiraf sepanjang tahun kewangan semasa. Kami juga menilai kesesuaian pendedahan yang termasuk dalam nota kepada penyata kewangan Syarikat.

Berdasarkan tatacara yang dijalankan, tiada pengecualian ketara telah diperhatikan.

179


Penyata Kewangan


Maklumat selain daripada penyata kewangan dan laporan juruaudit

Para Pengarah Syarikat bertanggungjawab untuk maklumat yang lain. Maklumat yang lain terdiri daripada Laporan Para Pengarah, yang kami peroleh sebelum tarikh laporan juruaudit ini dan bahagian-bahagian lain dalam Laporan Tahunan Bersepadu 2018, yang dijangka diberikan kepada kami selepas tarikh tersebut. Maklumat lain tidak termasuk penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat dan laporan juruaudit kami mengenainya.

Pendapat kami ke atas penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat tidak merangkumi maklumat yang lain dan kami tidak menyatakan sebarang bentuk jaminan kesimpulan mengenainya.

Sehubungan dengan audit kami terhadap penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat, tanggungjawab kami adalah untuk membaca maklumat yang lain dan, dalam berbuat demikian, mempertimbangkan sama ada maklumat yang lain itu tidak konsisten secara ketara dengan penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat atau pengetahuan yang kami peroleh dalam audit atau sebaliknya menampakkan tersalah nyata ketara.

Jika, berdasarkan kerja yang kami telah lakukan, kami membuat kesimpulan bahawa ada salah nyata ketara maklumat lain ini, kami dikehendaki untuk melaporkan fakta itu. Kami tidak mempunyai apa-apa untuk melaporkan dalam hal ini.

Tanggungjawab para Pengarah terhadap penyata kewangan

Para Pengarah Syarikat adalah bertanggungjawab terhadap penyediaan penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat yang memberi gambaran yang benar dan saksama selaras dengan Piawaian Pelaporan Kewangan Malaysia, Piawaian Pelaporan Kewangan Antarabangsa dan keperluan Akta Syarikat 2016 di Malaysia. Para Pengarah juga bertanggungjawab bagi kawalan dalaman seperti yang ditentukan oleh para Pengarah sebagai perlu untuk membolehkan penyediaan penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat adalah bebas daripada salah nyata ketara, sama ada disebabkan oleh penipuan atau kesilapan.

Dalam menyediakan penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat, para Pengarah bertanggungjawab untuk menilai keupayaan Kumpulan dan Syarikat untuk terus beroperasi, mendedahkan, yang mana berkenaan, perkara-perkara yang berkaitan dengan usaha berterusan dan menggunakan asas usaha berterusan perakaunan melainkan jika para Pengarah sama ada berhasrat untuk membubarkan Kumpulan atau Syarikat atau untuk menghentikan operasi, atau tidak mempunyai alternatif yang realistik melainkan untuk berbuat demikian.

Tanggungjawab juruaudit terhadap audit penyata kewangan

Objektif kami adalah untuk memperoleh keyakinan yang munasabah sama ada penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat secara keseluruhan adalah bebas dari salah nyata ketara, sama ada disebabkan oleh penipuan atau kesilapan, dan mengeluarkan laporan juruaudit yang merangkumi pendapat kami. Jaminan yang munasabah adalah jaminan tahap tinggi, tetapi bukan satu jaminan bahawa audit yang dijalankan ini mengikut piawaian pengauditan yang diluluskan di Malaysia dan Piawaian Pengauditan Antarabangsa akan sentiasa mengesan salah nyata ketara apabila ia wujud. Salah nyata ketara yang boleh timbul daripada penipuan dan kesilapan adalah dianggap ketara jika, secara individu atau dalam agregat, mereka dengan munasabah dijangka akan mempengaruhi keputusan ekonomi pengguna yang diambil berdasarkan penyata kewangan ini.

Sebagai sebahagian daripada audit mengikut piawaian pengauditan yang diluluskan di Malaysia dan Piawaian Pengauditan Antarabangsa, kami menggunakan pertimbangan profesional dan mengekalkan keraguan profesional pada keseluruhan audit. Kami juga:

(a) Mengenal pasti dan menilai risiko salah nyata ketara dalam penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat, sama ada disebabkan oleh penipuan atau kesilapan, reka bentuk dan melaksanakan prosedur audit responsif kepada risiko berkenaan, dan mendapatkan bukti audit yang mencukupi dan bersesuaian untuk memberi asas yang munasabah bagi pendapat kami. Risiko untuk tidak mengesan salah nyata ketara yang disebabkan oleh penipuan adalah lebih tinggi daripada kesilapan, kerana penipuan mungkin melibatkan pakatan sulit, pemalsuan, peninggalan yang sengaja, gambaran yang salah, atau mengatasi kawalan dalaman.

(b) Mendapatkan pemahaman kawalan dalaman yang berkaitan dengan audit bagi tujuan merangka prosedur audit yang bersesuaian dengan keadaan, tetapi bukan untuk bertujuan untuk menyatakan pendapat mengenai keberkesanan kawalan dalaman Kumpulan dan Syarikat.

(c) Menilai kesesuaian dasar perakaunan yang digunakan dan kemunasabahan anggaran perakaunan dan pendedahan berkaitan yang dibuat oleh para Pengarah.

180

Penyata Kewangan




Tanggungjawab juruaudit terhadap audit penyata kewangan (sambungan)

(d) Kesimpulan mengenai kesesuaian penggunaan asas perakaunan usaha berterusan oleh para Pengarah dan, berdasarkan bukti audit yang diperoleh, sama ada wujudnya ketidakpastian ketara yang berkaitan dengan peristiwa-peristiwa atau keadaan yang boleh menimbulkan keraguan besar ke atas keupayaan Kumpulan dan Syarikat untuk terus beroperasi. Jika kami membuat kesimpulan bahawa ketidakpastian ketara wujud, kami dikehendaki untuk menarik perhatian dalam laporan juruaudit kami kepada pendedahan berkaitan dalam penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat atau, jika pendedahan tersebut tidak mencukupi, untuk mengubah pendapat kami. Kesimpulan kami adalah berdasarkan bukti audit yang diperoleh sehingga tarikh laporan juruaudit. Walau bagaimanapun, peristiwa masa hadapan atau keadaan boleh menyebabkan Kumpulan dan Syarikat berhenti beroperasi secara usaha berterusan.

(e) Menilai keseluruhan pembentangan, struktur dan kandungan penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat, termasuk pendedahan, dan sama ada penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat mewakili urus niaga asas dan peristiwa dengan cara yang mencapai pembentangan saksama.

(f) Mendapatkan bukti audit yang mencukupi mengenai maklumat kewangan entiti atau aktiviti perniagaan dalam Kumpulan untuk menyatakan pendapat ke atas penyata kewangan Kumpulan. Kami bertanggungjawab ke atas arahan, penyeliaan dan prestasi audit kumpulan. Kami bertanggungjawab sepenuhnya ke atas pendapat audit kami.

Kami berkomunikasi dengan para Pengarah mengenai, antara lain, skop yang dirancang dan masa audit dan penemuan ketara audit, termasuk sebarang kekurangan yang ketara dalam kawalan dalaman yang kami kenal pasti semasa proses audit dijalankan.

Kami juga menyediakan para Pengarah dengan kenyataan bahawa kami telah mematuhi keperluan etika yang berkaitan kebebasan, dan berkomunikasi dengan mereka semua hubungan dan perkara-perkara lain yang dengan munasabahnya boleh diangggap untuk membincangkan mengenai kebebasan kami, dan di mana berkenaan, perlindungan yang berkaitan.

Dari perkara-perkara yang telah disampaikan dengan para Pengarah, kami telah mengenalpasti perkara-perkara yang paling penting dalam audit penyata kewangan Kumpulan dan Syarikat bagi tahun semasa dan oleh itu hal-hal audit utama. Kami menerangkan hal-hal ini di dalam laporan juruaudit kami melainkan jika undang-undang atau peraturan menghalang pendedahan awam mengenai hal-hal tersebut, atau apabila, dalam keadaan yang amat jarang berlaku, kami menentukan bahawa sesuatu hal itu tidak perlu disampaikan dalam laporan kami kerana kesan buruk daripada perbuatan sedemikian akan semunasabahnya dijangkakan lebih besar daripada manfaat kepentingan awam komunikasi sedemikian.

LAPORAN MENGENAI KEPERLUAN UNDANG-UNDANG DAN PENGAWALSELIAAN YANG LAIN

Selaras dengan keperluan Akta Syarikat 2016 di Malaysia, kami melaporkan bahawa anak-anak syarikat yang kami tidak bertindak sebagai juruaudit, adalah didedahkan dalam nota 52 kepada penyata kewangan.

PERKARA-PERKARA LAIN

Laporan ini dibuat hanya kepada ahli-ahli Syarikat, sebagai sebuah badan, selaras dengan Seksyen 266 Akta Syarikat 2016 di Malaysia dan bukan untuk tujuan lain. Kami tidak bertanggungjawab terhadap mana-mana pihak lain mengenai kandungan laporan ini.

PRICEWATERHOUSECOOPERS PLT TIANG WOON MENGLLP0014401-LCA & AF 1146 02927/05/2020JAkauntan Berkanun Akauntan Berkanun

Kuala Lumpur26 Februari 2019

* Jika terdapat sebarang percanggahan di antara versi Bahasa Melayu dan Bahasa Inggeris, versi Bahasa Inggeris hendaklah diterima pakai.

181


Penyata Kewangan

ANALISA PEGANGAN SAHAM

Saham Terbitan : 3,757,934,824

Kategori Saham : • 3,757,934,823 saham biasa • Satu (1) Saham Keutamaan Boleh Tebus Hak Istimewa (Saham Istimewa) dipegang oleh Pemegang Saham Istimewa,

iaitu Menteri Kewangan, sebuah badan korporat yang ditubuhkan di bawah Akta Menteri Kewangan (Diperbadankan) 1957 (MKD).

Jumlah Pemegang Saham : 37,637 pemegang saham

Hak Mengundi : • Satu (1) undi bagi setiap saham biasa • Saham istimewa tidak mempunyai hak mengundi selain dari dinyatakan pada nota 13(a) penyata kawangan.

PENGAGIHAN PEGANGAN SAHAM BIASA

Saiz Pegangan Saham

Pemegang Saham Saham Dipegang

Malaysia Asing Malaysia Asing

Bilangan % Bilangan % Bilangan % Bilangan %

Kurang dari 100 1,586 4.21 27 0.07 25,666 0.00 442 0.00100 – 1,000 9,597 25.50 123 0.33 7,234,443 0.19 85,188 0.001,001 – 10,000 21,318 56.64 362 0.96 79,414,512 2.11 1,602,032 0.0410,001 – 100,000 3,659 9.72 305 0.81 91,738,855 2.44 12,265,864 0.33100,001 – 187,896,740(*) 354 0.94 302 0.80 1,113,798,857 29.64 403,590,556 10.74187,896,741 dan ke atas (**) 3 0.01 0 0.00 2,048,178,408 54.50 0 0.00

Jumlah 36,517 97.03 1,119 2.97 3,340,390,741 88.89 417,544,082 11.11

Nota:* Kurang dari 5% pegangan modal diterbitkan** 5% atau lebih dari pegangan modal diterbitkan

KLASIFIKASI PEMEGANG SAHAM YANG MEMEGANG SAHAM-SAHAM BIASA

Kategori

Bilangan Pemegang Saham Jumlah Saham Dipegang % Saham Diterbitkan

Malaysia Asing Malaysia Asing Malaysia Asing

INDIVIDUa. Bumiputera 4,140 – 17,391,201 – 0.46 –b. Cina 24,573 – 141,046,145 – 3.75 –c. India 1,210 – 5,236,670 – 0.14 –d. Lain-lain 124 367 512,083 4,059,440 0.02 0.11

BADAN KORPORATa. Bank/Syarikat Kewangan 62 0 1,203,781,505 0 32.03 0.00b. Pelaburan Amanah/Yayasan/Badan Amal 5 0 463,823 0 0.01 0.00c. Lain-lain Jenis Syarikat 311 11 55,889,191 8,417,075 1.49 0.22

AGENSI/INSTITUSI KERAJAAN 11 0 994,849,711 0 26.47 0.00

PENAMA 6,081 741 921,220,412 405,067,567 24.52 10.78

JUMLAH 36,517 1,119 3,340,390,741 417,544,082 88.89 11.11

182

Penyata Kewangan


Statistik Pegangan Sahamsetakat 29 Mac 2019

PEMEGANG SAHAM UTAMABerdasarkan Buku Daftar Pemegang Saham Utama

Bil. Pemegang Saham

Jumlah Saham Biasa yang Dipegang Peratus (%)

LangsungTidak

Langsung LangsungTidak

Langsung

1 Khazanah Nasional Berhad 984,825,713 – 26.21 –2 Citigroup Nominees (Tempatan) Sdn Bhd

– Kumpulan Wang Simpanan Pekerja 655,614,900 – 17.45 –3 AmanahRaya Trustees Berhad

– Amanah Saham Bumiputera 445,035,200 – 11.84 –

Jumlah 2,085,475,813 – 55.50 –

KEPENTINGAN LANGSUNG DAN TIDAK LANGSUNG PENGARAH-PENGARAH DALAM SYARIKATBerdasarkan Buku Daftar Pegangan Saham Pengarah


Jumlah Saham Dipegang

%LangsungTidak

Langsung

Rosli Man – 3,000* –**

Balasingham A. Namasiwayam 16,013 – –**

JUMLAH 16,013 3,000 0.00

Nota:* Pegangan tidak langsung melalui anak lelaki, Mohd Azizi Rosli (anggota TM)** Kurang daripada 0.01%

Opsyen Saham dalam bentuk PIJP yang dipegang oleh pengarah dinyatakan dalam Laporan Pengarah di halaman 24 Penyata Kewangan.

KEPENTINGAN LANGSUNG DAN TIDAK LANGSUNG PEMANGKU KETUA PEGAWAI EKSEKUTIF KUMPULAN DALAM SYARIKAT


Jumlah Saham DipegangOpsyen saham dalam bentuk

PIJP

%LangsungTidak

Langsung LangsungTidak

Langsung*

Shazril Imri Mokhtar 3,000 – 80,200^ 1,300# –**

86,900^^ 1,300## –**

JUMLAH 3,000 – 167,100 2,600 0.00

Nota:^ Saham Prestasi (PS) yang diberikan pada 1 Jun 2017^^ PS yang diberikan pada 4 Disember 2017# Saham Terhad (RS) yang diberikan pada 1 Disember 2016## RS yang diberikan pada 1 Jun 2017* Pegangan tidak langsung melalui pemilikan isteri, Hasnita Hashim (anggota TM)** Kurang daripada 0.01%

183


Penyata Kewangan

PELAN INSENTIF JANGKA PANJANG (PIJP)

Dalam tahun kewangan 2018, PIJP merupakan satu-satunya skim penerbitan saham pekerja Syarikat sejak ia diluluskan oleh para pemegang saham di Mesyuarat Agung Luar Biasa yang diadakan pada 28 April 2016.

Sepanjang 2018, pemegang saham pada MAT ke-33 telah meluluskan peruntukan maksimum yang dibenarkan menurut PIJP kepada bekas Pengarah-pengarah Eksekutif (PE), iaitu Dato’ Sri Mohammed Shazalli Ramly dan Datuk Bazlan Osman masing-masing sehingga 6.0 juta dan 5.4 juta saham biasa dalam Syarikat (Saham TM). Tiada geran diberikan kepada Dato’ Sri Mohammed Shazalli Ramly sebelum peletakan jawatannya sebagai Pengarah Urusan/Ketua Pegawai Eksekutif Kumpulan pada 6 Jun 2018. Jumlah geran kepada Datuk Bazlan sejak permulaan PIJP kekal pada 454,000 unit saham dan tiada geran tambahan dikeluarkan kepadanya semasa tahun kewangan dan sebelum peletakan jawatannya sebagai PE pada 28 Februari 2019.

Geran maksima yang dibenarkan untuk Shazril Imri Mokhtar ialah 334,200 Saham TM yang telah diluluskan sebelum pelantikannya sebagai Pemangku Ketua Pegawai Eksekutif Kumpulan Syarikat pada 16 November 2018. Daripada jumlah peruntukan yang dibenarkan, 167,100 Saham TM telah diberikan pada bulan Jun dan Disember 2017. Tiada geran tambahan yang diberikan kepadanya sepanjang tahun kewangan 2018.

Oleh yang demikian, agregat geran PIJP kepada bekas PE dan Pemangku Ketua Pegawai Eksekutif Kumpulan sejak bermulanya skim itu adalah 621,100 Saham TM.

Pada tahun 2018, agregat peruntukan maksimum yang diberikan kepada PE, Pemangku Ketua Pegawai Eksekutif Kumpulan dan Pengurusan Kanan sepertimana yang dinyatakan di muka surat 110 hingga 116 Tinjauan Korporat, adalah 3.6% daripada jumlah saham yang boleh diperuntukkan di bawah PIJP dan peratusan sebenar yang diberikan kepada mereka adalah 0.39%.

Sejak bermulanya PIJP pada 2016 dan berikutan peletakan jawatan bekas Pengarah Urusan/Ketua Pegawai Eksekutif Kumpulan dan Datuk Bazlan sebagai PE pada 28 Februari 2019, agregat peruntukan maksima yang diperuntukkan kepada Pemangku Ketua Pegawai Eksekutif Kumpulan dan Pengurusan Kanan sehingga kini adalah 0.54%, di mana peratus yang diberikan kepada mereka adalah 0.27%. Sejak bermulanya PIJP dan sepanjang tahun 2018, tiada Saham TM yang diberikan di bawah PIJP telah diberi hak pemunyaan. Tiada Saham TM di bawah PIJP juga diberikan atau diberi hak pemunyaan kepada pengarah bukan eksekutif.

Maklumat lanjut mengenai PIJP dinyatakan dalam nota 14 di muka surat 85 hingga 89 Penyata Kewangan.

SENARAI 30 PEMEGANG SAHAM TERATASBerdasarkan Buku Daftar Ahli dan Rekod Pendeposit

Bil Nama Pemegang Saham

JumlahSaham biasa

yang Dipegang

PeratusSaham yang

Diterbitkan (%)

1 Khazanah Nasional Berhad 984,825,713 26.21

2 Citigroup Nominees (Tempatan) Sdn Bhd– Lembaga Kumpulan Wang Simpanan Pekerja

618,317,495 16.45

3 AmanahRaya Trustees Berhad– Amanah Saham Bumiputera

445,035,200 11.84

4 Kumpulan Wang Persaraan (Diperbadankan) 154,095,331 4.10

5 AmanahRaya Trustees Berhad– Amanah Saham Malaysia 2 – Wawasan

93,000,000 2.47

6 AmanahRaya Trustees Berhad– Amanah Saham Malaysia

83,148,800 2.21

7 AmanahRaya Trustees Berhad– Amanah Saham Malaysia 3

70,951,158 1.89

8 Valuecap Sdn Bhd 68,910,600 1.83

184

Penyata Kewangan


Statistik Pegangan Sahamsetakat 29 Mac 2019

Bil Nama Pemegang Saham

JumlahSaham biasa

yang Dipegang

PeratusSaham yang

Diterbitkan (%)

9 AmanahRaya Trustees Berhad– Amanah Saham Bumiputera 3 – Didik

45,921,812 1.22

10 Urusharta Jamaah Sdn Bhd 40,470,000 1.08

11 AmanahRaya Trustees Berhad– Amanah Saham Bumiputera 2

38,000,000 1.01

12 AmanahRaya Trustees Berhad– Dana Dividen Islam Awam

35,788,639 0.95

13 Permodalan Nasional Berhad 33,661,400 0.90

14 Maybank Nominees (Tempatan) Sdn Bhd– Maybank Trustees Berhad untuk Dana Public Ittikal (N14011970240)

31,500,000 0.84

15 Cartaban Nominees (Asing) Sdn Bhd– Exempt AN untuk State Street Bank & Trust Company (WEST CLT OD67)

26,804,783 0.71

16 Citigroup Nominees (Tempatan) Sdn Bhd– Great Eastern Life Assurance (Malaysia) Berhad (Par 1)

24,444,167 0.65

17 AmanahRaya Trustees Berhad– Dana Susulan Public Ittikal

19,216,805 0.51

18 HSBC Nominees (Asing) Sdn Bhd– JPMCB NA untuk Dana Vanguard Emerging Markets Stock Index

18,336,278 0.49

19 HSBC Nominees (Asing) Sdn Bhd– JPMCB NA untuk Dana Vanguard Total International Stock Index

18,294,400 0.49

20 HSBC Nominees (Asing) Sdn Bhd– TNTC untuk Edgbaston Asian Equity Trust

18,216,900 0.48

21 Maybank Nominees (Tempatan) Sdn Bhd– Maybank Trustees Berhad untuk Dana Simpanan Biasa Awam (N14011940100)

16,995,816 0.45

22 AmanahRaya Trustees Berhad– Dana Ekuiti Islam Awam

16,467,885 0.44

23 Maybank Nominees (Tempatan) Sdn Bhd– MTrustee Berhad untuk Dana Pertumbuhan Ekuiti Dali CIMB Islamic (UT-CIMB-DALI) (419455)

15,031,803 0.40

24 Citigroup Nominees (Tempatan) Sdn Bhd– Exempt AN untuk AIA Bhd

14,474,910 0.39

25 Pertubuhan Keselamatan Sosial 13,900,045 0.37

26 Citigroup Nominees (Asing) Sdn Bhd– Exempt AN untuk Citibank New York (Norges Bank 14)

13,208,700 0.35

27 Citigroup Nominees (Tempatan) Sdn Bhd– Lembaga Kumpulan Wang Simpanan Pekerja (Nomura)

12,175,905 0.32

28 AmanahRaya Trustees Berhad– Dana Pertumbuhan Optima Awam Islam

11,874,062 0.32

29 Cartaban Nominees (Tempatan) Sdn Bhd– PAMB untuk Dana Ekuiti Prulink

11,762,337 0.31

30 DB (Malaysia) Nominee (Asing) Sdn Bhd– BNYM SA/NV untuk Blackrock Frontiers Investment Trust PLC

11,407,800 0.30

JUMLAH 3,006,238,744 79.98

185


Penyata Kewangan

No. Lokasi

Pegangan Kekal Pegangan Pajak Tanah Lain* Tanah Terkecuali** Nilai BukuBersih

Tanah***(RM Juta)

Nilai BukuBersih

Bangunan#

(RM Juta)Bilangan

LotKawasan

(’000 kp)Bilangan

LotKawasan

(’000 kp)Bilangan

LotKawasan

(’000 kp)Bilangan

LotKawasan

(’000 kp)

1. Wilayah Persekutuana. Kuala Lumpur 26 1,582 6 155 1 114 – – 261.6 1,136.1b. Labuan – – 6 511 – – – – 0.2 4.0c. Putrajaya – – – – 1 20 – – 0.8 4.6

2. Selangor 10 9,943 21 1,335 2 144 70 6,078 503.1 372.63. Perlis – – 3 35 – – 9 678 0.2 2.24. Perak 4 17 21 945 3 213 84 5,043 4.0 35.45. Pulau Pinang 3 5,015 16 929 – – 35 6,157 4.5 29.26. Kedah 8 524 14 976 – – 45 2,866 21.6 49.57. Johor 5 146 29 1,455 9 285 92 6,375 6.1 60.08. Melaka 2 3 23 2,049 – – 21 3,597 15.6 138.29. Negeri Sembilan 4 160 11 397 3 198 47 1,840 36.5 15.3

10. Terengganu – – 16 809 – – 41 5,648 0.5 27.211. Kelantan – – 16 708 – – 35 2,050 0.5 11.012. Pahang 1 40 29 2,118 6 445 61 5,956 2.2 33.113. Sabah – – 14 184 4 162 53 4,760 3.6 47.114. Sarawak 4 46 29 941 10 400 91 8,804 16.4 55.815. Hong Kong – – – – – – – – – 51.9

Jumlah 67 17,476 254 13,547 39 1,981 684 59,852 877.4 2,073.2

* Surat ikatan hak milik bagi tanah lain belum lagi didaftarkan atas nama Syarikat. Sehingga penyelesaian dicapai dengan pihak-pihak berkuasa yang berkenaan, tanah-tanah tersebut tidak dikelaskan mengikut tempoh pajakan dan keluasan tanah adalah berdasarkan anggaran.

** Tanah terkecuali ialah tanah yang terletak di luar Wilayah Persekutuan sama ada tanah diberi milik, tanah rizab yang dimiliki oleh Kerajaan Persekutuan atau tanah yang diduduki, diguna, dikawal dan diurus oleh Kerajaan Persekutuan untuk tujuan persekutuan (di Melaka, Pulau Pinang, Sabah dan Sarawak) sepertimana disebut di dalam Seksyen 3(2) Akta Perkhidmatan Telekomunikasi (Syarikat Pengganti), 1985. Kerajaan telah bersetuju untuk memajakkan tanah-tanah ini kepada Telekom Malaysia Berhad bagi tempoh 60 tahun dengan opsyen untuk melanjutkan tempoh pajakannya, di bawah Artikel 85 dan 86 Perlembagaan Persekutuan.

*** Termasuk tanah dipegang untuk pembangunan hartanah dan tanah dipegang untuk dijual sebuah anak syarikat milik penuh dan aset bukan semasa dipegang untuk dijual Syarikat.

# Termasuk aset bukan semasa dipegang untuk dijual Syarikat.

186

Penyata Kewangan


Nilai Buku Bersih Tanah & Bangunanpada 31 Disember 2018

No. Lokasi

Ibu Sawat/Pusat

DataStesen

PemancarBangunan

Pejabat KediamanStor/

Gudang

Satelit/Stesen

KabelDasar Laut

PusatPeranginan

Kedai TM/Primatel/

PusatPerniagaan

Universiti/Kolej

Latihan

MenaraTeleko-

munikasi/Pelancongan

1. Wilayah Persekutuana. Kuala Lumpur 13 2 6 4 – – – – 1 –b. Labuan 1 – 1 – – 2 – – – –

2. Selangor 75 8 6 7 4 – – 3 1 –3. Perlis 8 1 1 2 1 – – 1 – –4. Perak 85 10 3 12 2 – – 4 1 –5. Pulau Pinang 40 1 3 4 2 1 1 4 – –6. Kedah 44 7 1 3 2 – 1 3 – 17. Johor 91 11 3 3 2 1 – 2 – –8. Melaka 29 1 1 1 1 2 – 2 1 –9. Negeri Sembilan 45 8 3 2 – – – 2 – –

10. Terengganu 44 4 2 3 2 – – 2 1 –11. Kelantan 30 2 2 4 2 – – – – –12. Pahang 56 14 2 11 1 3 4 – – –13. Sabah 46 18 1 3 2 3 1 4 – –14. Sarawak 76 24 2 8 2 3 – 3 1 –15. Hong Kong 1 – – – – – – – – –

187


Penyata Kewangan

Penggunaan Hartanahpada 31 Disember 2018

Muka surat ini sengaja dibiarkan kosong.

TELEKOM MALAYSIA BERHAD - tm.com.my · di sini untuk anda… laporan tahunan bersepadu 2018 penyata...

Documents

Transcript of TELEKOM MALAYSIA BERHAD - tm.com.my · di sini untuk anda… laporan tahunan bersepadu 2018 penyata...