Topik 3.0 : Komponen Multimedia

TTM312 (ASAS MULTIMEDIA)

KOMPONEN-KOMPONEN MULTIMEDIA

3.1TEKS

o Teks merupakan satu elemen asas dalam penyampaian maklumat.

o Teks ditulis, dilukis dan dihasilkan secara manual.

o Sistem Penulisan Kuno

Manusia telah mencipta simbol dalam bentuk-bentuk

tertentu yang memberi makna terhadap perkara yang

ingin disampaikan.

Dengan simbol-simbol bermakna ini, maklumat dapat

dipersembahkan, direkod, dibaca, dihantar dan

dikongsi.

Heieroglpyh merupakan sistem penulisan kuno mesir.

Ia dilukis atas makam raja-raja Firaun dan

tempat-tempat ibadat untuk mencatat maklumat.

Rajah 3.1 : Sistem Penulisan Kuno Mesir

Prepared by: Pn Azreen Binti Ahmad Tan

1


Tulisan Cina

Antara sistem penulisan yang terawal wujud

dalam peradaban manusia.

Ia ditulis secara piktograf yang mempunyai ciri-

ciri yang hampir sama seperti huruf-huruf

roman.

Media yang digunakan ialah berus dakwat hitam

di mana saiz berus adalah berbeza mengikut

teknik menulis yang dipilih.

Tulisan dilukis pada dinding, kulit haiwan,

bangunan dan kertas dengan membentuk

lengkok, mendaki, bersambung, dibezakan huruf

besar dan huruf kecil dan sebagainya.

Dari medium tradisional maka simbol, huruf,

perkataan dan ayat terus berkembang.

Daripada gabungan huruf, perkataan dihasilkan

dan dapat disusun menjadi ayat yang bermakna.

Melalui penulisan kaligrafi maka berkembangnya

dokumen bercetak dalam pemperosesan

maklumat.

Rajah 3.2 : Tulisan Cina


2


o Pemprosesan Teks Bercetak

Sebelum kewujudan komputer, mesin key punch

merupakan platform utama yang digunakan dalam

pemprosesan teks dan kemasukan data secara manual.

Key Punch

Pengguna akan menekan kekunci yang

menghasilkan lubang dilokasi ditetapkan oleh

kekunci pada kad punch.

Lubang-lubang tersebut merupakan pengkodan

teks dan nombor, kebiasaannya sebaris program

setiap kad.

Teknologi key punch berkembang sehinggalah

mesin taip dicipta untuk pengguna peribadi.

Dokumen bercetak dapat dihasilkan dengan

mesin taip.

Rajah 3.3 : Key Punch


3


Mesin Taip

Kelemahan mesin taip ialah sekiranya kesilapan

berlaku ketika menaip.

Pengguna terpaksa menaip semula keseluruhan

baris yang mempunyai kesilapan di kad punch

yang baru.

Rajah 3.4 : Mesin Taip

Plain Text

Teks dapat dimanipulasi secara digital melalui

program penyunting teks yang menghasilkan

plain text.

Wujudnya teknologi perkongsian dimana sistem

pengoperasian membolehkan pengaturcara

boleh membuat capaian terus kepada kerangka

utama sistem komputer.


4


Jadual 3.1 : Perbezaan Antara Fail Plain Text dan Word Processor

Fail Plain Text Fail Word Processor

- Dihasilkan

oleh program penyunting teks

sperti Notepad (Windows) atau

TextEdit(Mac)

- Dihasilkan

oleh program word processor

seperti Microsoft Word,

WordPerfect atau Open Office.

- Paparan teks

terdiri daripada huruf, nombor dan

symbol dalam set aksara sahaja

(Contohnya : ASCII)

- Paparan teks

terdiri kesemua set aksara dan

aksara lain yang didefinisikan

membolehkan fungsi seperti bold,

italic, kolum dan jadual.

- Terdiri

daripada kod sumber, HTML dan

fail kawalan digunakan untuk

pengaturcaraan dan konfigurasi.

- Digunakan

dokumentasi maklumat dan

desktop publishing.

Rajah 3.5 : Fail Plain Text


5


Rajah 3.5 : Word Processor


6


o Asas Teks Digital

Asas teks digital mengambil kira dua sifat utama iaitu

kandungan leksikal dan rupa suatu keratan teks.

Kandungan teks merujuk kepada maksud abstrak atau

aksara yang membentuk ayat dan unit lain seperti tanda

bacaan dan simbol matematik, bukannya maksud mesej

yang ingin diterjemah dalam teks tersebut.

Rupa pula ialah ciri visual teks yang terdiri daripada

bentuk tepat aksara, saiz dan bagaimana kandungan

disusun di skrin.

Rajah 3.6 : Dua Keratan Teks yang mempunyai

Kandungan yang sama tetapi rupa yang berbeza.

o Set Aksara

o Apabila aksara-aksara abstrak dikumpulkan, ia menjadi huruf.

o Satu kod aksara paiwai perlu digunakan dalam memproses

teks dalam format digital.

o Kod ASCII (American Standard Code For Information

Interchange), di sebut sebagai ”ask key”

o Ia merupakan satu set aksara piawai yang digunakan untuk

perkakasan digital, komputer dan stesen kerja memproses,

menyimpan, mencetak dan berkomunikasi berasaskan aksara.


7

Selamat menyambut bulan Ramadhan Al Mubarak yang mulia kepada semua umat Islam seluruh dunia.

Selamat menyambut bulan Ramadhan Al Mubarak yang mulia kepada semua umat Islam seluruh dunia.


Rajah 3.7 : Kod ASCII


8


o Font

o Gylph merupakan rekabentuk set aksara yang dipapar pada

skrin.

o Ciri asas glyph ialah rekabentuk, rupa, saiz dan atribut lain.

o Font pula merupakan set gylph yang berkait rapat ciri asas

gylph.

o Font boleh disimpan di dalam komputer sama ada dalam

bentuk bitmap atau vektor.

o Rajah dibawah menunjukkan koleksi aksara yang sama

dipersembahkan menggunakan gylph yang berlainan.

Rajah 3.8 : Glyph untuk huruf kecil ”f”


9

f f f f f f

f f f f f


o Perbezaan utama font bitmap dan font vektor dapat dilihat

apabila kedua-dua teks ini di zoomkan ke jarak penglihatan

yang dekat.

Jadual 3.2 : Perbezaan Antara Font Bitmap dan Font Vektor

Font Bitmap Font Vektor

- Bergantung

kepada saiz dan jumlah piksel

- Dilukis dalam

sebarang saiz dengan menskalakan

primitif lukisan vektor secara

metamatikal.

- Apabila fail

lebih besar maka saiz font yang

lebih besar perlu ditambah.

- Saiz fail ini

sering lebih kecil berbanding

dengan Font bitmap.

- TrueType dan

Post Sctipt ialah font format vektor

yang digunakan dalam komputer.

- Font bitmap

yang dibesarkan akan

mengakibatkan kesan bergerigi di

bucu aksara. Ini disebabkan oleh

tatasusunan piksel yang bertimbun

ketika imej dihasilkan. Maka kesan

bergerigi ini dapat dibuang dengan

menggunakan teknik anti-aliasing.

- Teknik ini

menggantikan piksel tambahan

pada font dengan warna yang

menyebabkan otak manusia

menafsirkannya sebagai garis yang

bersambungan.

- Ini

menjadikan font bercampur

dengan warna latar.

- Font vektor

merupakan font yang telah

diproses menggunakan teknik anti

aliasing.


10


- Dengan ini

kesan bucu bergerigi dapat

dikurangkan menghasilkan rupa

font yang lebih halus.

Rajah 3.9 : Kesan Bergerigi

o Font Monospace dan Propotional

o Font boleh diklasifikasikan kepada beberapa kategori

berdasarkan ciri perbezaan yang nyata.

Jadual 3.3 : Jenis-jenis Font

Jenis Font Keterangan

Monospace dan Propotional Font Monospace

- Setiap aksara

mempunyai ruang kosong yang lebih

luas berbanding yang lain.

- Memudahkan

pembacaan dalam kebanyakan

konteks.

- Sesuai digunakan

sebagai heading

- Contoh : Courier,

Monaco, Letter Gothic.

Font Propotional

- luas ruang putih bergantung

kepada lebar bentuk tulisan yang kelihatan


11


seperti tulisan di dalam buku.

- Sesuai digunakan untuk

petikan yang padat dengan teks.

- Membenarkan lebih banyak

bilangan perkataan dimuatkan dalam sebaris teks

di skrin.

- Contoh : Times New

Roman, Garamond, Verdana.

Serif dan San Serif Serif

- Merupakan font yang

mempunyai strok yang terletak di penghujung

bentuk aksara.

- Digunakan dalam

kandungan utama teks kerana serif dikatakan

memberi panduan kepada mata ketika

membaca barisan teks.

San Serif

- Font San Serif tidak

mempunyai strok.

- Digunakan untuk

tajuk petikan dan penyataan bold.

Jadual 3.4 : Ciri-ciri Font

Ciri- Ciri Font Keterangan

Bentuk Tegak atau Italic - Font italic mirip kepada

tulisan tangan senget sedikit ke kanan.

- Font juga direkabentuk

dalam bentuk solid atau outline.

Ketebalan Strok Aksara - Dikenali sebagai Boldface.

- Terdapat beberapa tahap

ketebalan seperti Bold, Ultra Bold, Semi Bold,

Light dan Ultra Light.


12


- Font yang diboldkan

biasanya digunakan untuk menegaskan suatu

perkara kerana teksnya kelihatan timbul

berbanding teks biasa.

Ukuran Point - Satu point bersamaan lebih

kurang dengan 1/72 inci.

- Ketinggian dihitung

berdasarkan ketinggian aksara x tanpa

ascender dan decender.

- Tracking – jarak antara

aksara dengan aksara yang lain dalam satu

perkataan.

- Jarak ini boleh diubah

melalui proses kerning.

- Proses kerning akan

menambahkan dan mengurangkan ruang

kosong antara aksara.

Fail Data Teks

o Terdapat beberapa skema pengkodan data berasaskan teks dalam system

digital.

Jadual 3.5 : Fail Data Teks

Plain Text Rich Text

- Plain Text

ataupun ASCII merupakan teks

dalam bentuk elektronik yang

boleh difahami oleh pengguna

biasa.

- Rich Text

menghampiri sifat plain text tetapi

menyediakan kawalan khas

terhadap aksara dengan fitur

tambahan seperti penambahan

sifat bold, italic dan lain-lain lagi.

- Simbol

backslash (\) merupakan symbol


13


permulaan sebarang kod rich Text.

- Manakala

simbol (\par) ialah penutup kod

seperti digambarkan dalam satu

contoh keratan Rich Text berikut.

Jadual 3.6 : Penggunaan Rich Teks

Rich Text Hasil

{\rtfl\ansi\{\fontbl\f0\fswissArial;}f0\pardIni

ialah {\b bold} teks.\par}

Ini ialah bold teks.

o Versi Rich Format yang terus dikembangkan dikenali sebagai Enriched

Text digunakan secara meluas dalam aplikasi web khususnya html

(Hypertext Markup Language).

o HTML dikategorikan dalam teks hiper yang menggunakan format Rich

Text bagi membenarkan pengguna bergerak ke seksyen berlainan dalam

dokumen yang sama ataupun dokumen yang berlainan.

Reka Letak Teks

o Reka letak teks pada skrin dan cetakan dapat mempengaruhi pembacaan.

o Ini kerana skrin komputer menyediakan ruang yang terhad untuk

mengetengahkan idea yang kompleks.

o Terdapat beberapa unsur yang boleh dikenalpasti dalam menyusun reka

letak teks pada dokumen digital.

Jadual 3.7 : Unsur-unsur menyusun reka letak teks

Unsur-unsur Penerangan

Justifikasi o Lazimnya, pembacaan huruf rumi bermula

daripada kiri.

o Justeru itu, kandungan teks boleh disusun

dari sebelah kiri.

Pilihan Font o Font Serif merupakan font yang paling selesa


14


bai tujuan pembacaan.

o Gunakan serif untuk kandungan teks

manakala san serif untuk petikan.

Peralihan Perhatian o Kita perlu memastikan kawasan bacaan

bebas daripada unsur-unsur yang menggangu

perhatian kita kepada teks utama yang ingin

dibaca.

o Contoh: dalam satu dokumen yang padat

dengan teks, penggunaan latar bercorak, warna-

warna teks berbeza yang berlebihan atau saiz

yang berlainan mestilah di elakkan.

Langkau o Penggunaan langkau adalah penting

digunakan di antara satu kumpulan teks dengan

kumpulan teks yang lain dan dalam satu petikan

yang sama.

o Membantu pengguna menjadikannya sebagai

panduan dan melihat di peringkat mana

pembaca sudah berada.

o Contoh : Penggunaan perenggan, gambar

serta sebarang item bukan berasaskan teks.

Jarak o Dengan ruang yang lebih luas, satu dokumen

teks akan lebih mudah dibaca.

o Teks yang terlalu padat, rapat yang

dimuatkan dalam skrin menyukarkan

pembacaan kerana mata perlu betul-betul fokus

kepada lokasi yang ditetapkan.


15

Topik 3.0 : Komponen Multimedia

Education

Transcript of Topik 3.0 : Komponen Multimedia