Gurauan Yang Dituntut Oleh Islam

SELAIN mengumpat, satu daripada bencana yang dilakukan oleh lidah manusia

ialah gurauan. Termasuk dalam istilah gurauan ini ialah kelakar, melawak, olok-

olok dan berjenaka. Abdus Samad Falembani dalam kitab Hidayatus Salikin

menyebut gurauan sebagai 'al-mizah'. Beliau membawa hadis Rasulullah yang

bermaksud; "Jangan engkau bantahi saudaramu dan jangan engkau

perguraukan dia." (Hidayatus Salikin: 170). Menurut Imam al-Ghazali, bergurau

itu ditegah syarak kerana ia membawa kepada banyak tertawa.

Banyak tertawa itu mematikan hati dan boleh 'menanggalkan' hati. Paling

dahsyat, menurut beliau, ia boleh membawa atau mendorong kepada perbuatan

derhaka. Ini berdasarkan hadis Rasulullah yang bermaksud; "Seseorang lelaki

yang berkata dengan suatu perkataan supaya rakannya tertawa maka dia

dijatuhkan ke dalam neraka selama 70 tahun." Imam Ghazali menasihatkan

supaya manusia menjaga lidahnya daripada berkata-kata untuk menimbulkan

gelak ketawa.

Kata-kata gurau senda sebenarnya boleh menghilangkan malu seseorang. Ini

kerana dalam mencari bahan ketawa, manusia sanggup membuat cerita bohong

dan tidak munasabah. Untuk mereka-reka bahan lucu, mereka membuat cerita

yang ganjil dan tidak masuk akal dan kebanyakannya cerita dusta. Inilah

puncanya orang yang membuat kelakar boleh hilang malu. Pada hakikatnya

malu senjata orang beriman. Malu adalah alamat atau tanda orang yang

beriman.

Yang paling mengaibkan, sebahagian daripada kita suka membawa cerita lucah

atau separuh lucah dalam perkataan semata-mata untuk menimbulkan gelak

ketawa orang lain. Rasulullah bersabda bermaksud; "Malu adalah cabang

daripada iman." Dalam sabda lain, baginda menyatakan; "Malu dan iman

seganding. Apabila terangkat salah satu daripadanya maka terangkatlah kedua-

duanya." Dapat difahami daripada hadis ini, jika seseorang itu hilang perasaan

malu daripada dirinya maka hilang jugalah imannya.

Namun begitu, bergurau ala kadar dibolehkan. Bagi sesetengah orang yang tidak

tahan bergurau mungkin menimbulkan persengketaan atau perkelahian. Maka ini

bertentangan dengan kehendak Islam. Firman Allah bermaksud; "Sesungguhnya

orang beriman itu adalah bersaudara maka perbaikilah hubungan antara kedua-

duanya." (al-Hujurat: 11). Justeru, elakkanlah bergurau, bersenda melampaui

batas perasaan atau pemikiran rasional supaya ukhuwah sesama kita tetap

terpelihara.