AntanomTOKOH PERJUANGAN SABAH

Biodata beliau ;

Nama Sebenar : Ontorus A/L Antanom Jawatan : Ketua Kaum Murut Di Rundum Tarikh Lahir : 1885 Tahun Mula Memimpin : 30 Tahun Tempat Kelahiran : Masinpunon di Sungai Selarom Dikenali sebagai : Pahlawan gagah dan berani

PERISTIWA PENENTANGAN

1. Antanom menyatukan orang Murut menentang SBUB demi menebus maruah mereka

2. Feb 1915 - Antanom menyerang Pensiangan dan membakar bangunan kerajaan . 

3. Mac 1915 - Antanom memimpin kira-kira 600 orang Murut menyerang Rundum dan berjaya memusnahkan pejabat pentadbiran SBUB . 

4. Kejayaan itu menaikkan lagi semangat perjuangan orang Murut dan pengikut Antanom bertambah menjadi 900 orang .

5. Antanom membina kubu pertahanan di Sungai Selangit yang mengandungi 7 rumah bawah tanah . 

6. Apr 1915 - SBUB menghantar 400 orang tentera menyerang kubu Antanom

7. Pertempuran berlaku selama 6 minggu Antanom dan 400 pengikutnya terkorban dalam mempertahankan Rundum. Penentangan ini dikenali sebagai 'Kebangkitan Rundum'.

1. Nama asal Rentap ialah Libau yang bermaksud "penggong dunia". Beliau turut mendapt gelaran sebagai Raja Darat.

2. Rentap merupakan pemimpin kaum Iban di Sungai Skrang dan Sungai Saribas.

3. Rentap menentang pemerintahan Brooke di Sarawak kerana    a) Orang Iban di Skrang dianggap sebagai lanun.   b) Pembinaan Kubu Brooke di Nanga Skrang telah

menyekat kebebasan penduduk sekitar.c) Petempatan Orang Iban di Nanga Skrang telah

dimusnahkan. 4. Keberanian Rentap dan pengikut-pengikutnya menentang

penjajahan keluarga Brooke membuktikan mereka adalah pejuang bangsa.

5. Kini semangat juang Rentap diabadikan pada Batu Peringatan Rentap yang dibina oleh Kerajaan Negeri Sarawak.

 BIODATA MAT SALLEH  

Nama : Datu Mohammad Salleh bin Datu BaluTempat lahir : Inanam Jawatan : Pemerintah Sungai SugutKeturunan : Bajau dan Suluk Sifat :  kepahlawanan dan keberanian berperang

FAKTOR PENENTANGAN MAT SALLEH

PERATURAN YANG MEMBEBANKAN

Mat Salleh menentang pentadbiran SBUB kerana SBUB memperkenalkan peraturan baru seperti amalan buruh paksa  , cukai beras dan lesen perahu yang amat membebankan rakyat.

KRONOLOGI PERISTIWA

Julai 1897 - Mat Salleh telah mendirikan kubu di Ranau dan membakar Pulau Gaya

Nov 1897 - Mat Salleh menyerang Ambong 

William Cowie , Pengarah Urusan SBUB tidak berupaya mengalahkan Mat Salleh . Oleh itu , beliau menawarkan pendamaian dan pengampunan kepada Mat SallehApril 1898 - rundingan antara Mat Salleh dengan Cowie di Menggatal dan Mat Salleh dibenarkan mentadbir daerah Tambunan.Namun Pihak SBUB tidak menepati janji.

Pihak SBUB menyerang kubu Mat Salleh secara besar-besaran .

Julai 1902 - British berjaya menamatkan kebangkitan Mat Salleh .

Haji Abdul Rahman Limbong Pejuang Tani

(i) Latar belakang- nama sebenar Haji Abdul Rahman bin Haji

Abdul Hamid- dikenali sebagai Haji Abdul Rahman Limbong kerana beliau sering ke Limbong, Kemaman untuk mengajar agama- beliau berjuang untuk membela nasib petani yang ditindas- perjuangannya dikenalsebagai ‘Kebangkitan Tani’ di Terengganu

(ii)Faktor Penentangan1. Petani yang ingin membuka tanah dan bercucuk tanam perlu mendapatkan kebenaran dengan bayaran 50 sen2. 1923 diperkenalkan Undang-Undang Kawalan Binatang Buas yang melarang penduduk memburu binatang liar3. 1924 peraturan tanah mewajibkan penduduk mendaftar tanah mereka dengan bayaran sebanyak 2.50 sen seorang

(iii)Peristiwa Penetangan Kebangkitan 1922- British menangkap 43 orang petani dan mendakwa mereka di mahkamah- British gagal mematahkan hujahnya bahawa tanah adalah hak Allah dan bukan hak negeri- (iv)Kesan Penentangan- seramai 12 orang petani terkorban dan semua pemimpin petani termasuk Haji Abdul Rahman Limbong ditangkap- tahun 1928 mereka dibicarakan di Kuala Terengganu- British gagal mematahkan hujahnya bahawa tanah adalah hak Allah dan bukan hak negeri- Haji Abdul Rahman Limbong dijatuhi hukuman buang negeri ke Makkah atas tuduhan menghasut dan mencetuskan kebangkitan di Terengganu