BAB2/ctu 553 1

PLURALITI PLURALITI MASYARAKAT MASYARAKAT ALAM MELAYU ALAM MELAYU

DALAM SEJARAHDALAM SEJARAH

BAB2/ctu 553 2

PENDAHULUAN

Dua konsep utama yang sering digunakan untuk menjelaskan ciri-ciri Asia Tenggara ialah pluraliti dan masyarakat pluralistik (plural society).

Pluriti masyarakat di Tanah Melayu bermula dari kejatuhan kerajaan Melayu Melaka ke tangan Pertugis pd 1511. 1641 Melaka jatuh ke tangan Belanda dan tahun 1795 jatuh ke tangan British.

 

BAB2/ctu 553 3

Sambungan…

• Asia Tenggara semasa pra-Eropah merupakan satu wilayah yang menjadi tempat pertemuan pelbagai tamadun dan budaya utama dunia yang didorong oleh serampang tiga mata iaitu Ketuhanan, Kekayaan dan Kemenangan (God, Gold and Glory).

BAB2/ctu 553 4

CIRI-CIRI PLURALITI DAN MASYARAKAT PLURAL

PLURALITI : Bercirikan semula jadi, tanpa paksaan dan fleksibel. Musnah dengan kedatangan kuasa-kuasa kolonial dan imperial Eropah. Mereka memperkenalkan sistem2 governan mereka dan membahagikan wilayah ini kepada satu komuniti masyarakat plural.

BAB2/ctu 553 5

Sambungan…

MASYARAKAT PLURAL: Bercirikan pemaksaan dan perbezaan. Masyarakt plural memperkenakan masyrakat migran(Cina & India). Mereka dipaksa datang untuk bekerja dan bergaul dengan masyarakat dan sistem yangh sedia ada di dalam masyarakat pribumi.

BAB2/ctu 553 6

PERSAMAAN

Wujudnya sejenis masyarakat pelbagai

bangsa seperti Melayu, Cina, India, Eropah, Jepun dan lain-lain yg mendiami sesuatu kawasan. Masyrakat yang pelbagai ini juga wujud pada zaman pluraliti.

BAB2/ctu 553 7

PERBEZAAN

PLURALITI

Melalui proses semulajadi tanpa sebarang pemaksaan.

Datang secara sukarela untuk mencari kehidupan dan kekayaan.

Disertai oleh ahli keluarga, kalau mengambil keputusan untuk memetap; berdasarkan persutujuan keluarga.

BAB2/ctu 553 8

….sambungan

Keadaan ini menjamin ketenangan fikiran dan perasaan para pendatang.

Hasilnya mereka berjaya mewujudkan interaksi yang harmoni dengan penduduk, alam sekitar dan sistem: Sanggup berkahwin dengan penduduk

tempatan (Cina Baba). Mengamalkan budaya kehidupan seharian

orang Melayu. Amalan dan adat resam pendatang diterima

pakai oleh penduduk tempatan, seperti amalan perkahwinan(bersanding, bunga manggar & bunga telor).

BAB2/ctu 553 9

PERBEZAAN

MASYARAKAT PLURALISTIK

Berlaku secara paksaan.

Demi kepentingan ekonomi dan politik Inggeris.

Tidak disertai oleh kaum keluarga.

BAB2/ctu 553 10

….sambungan

Akibatnya hasrat untuk kembali ke tanah air masing-masing tidak pernah padam

Hasilnya mereka gagal berasimilasi

dengan penduduk, alam sekitar serta sistem:

Wujudkan kelompok masyarakat beserta sistem mereka sendiri.

Terasing daripada kelompok yang lain walaupun di tempat sama.

Gagal mengenali antara satu sama lain.

BAB2/ctu 553 11

PENJAJAHAN: TITIK PEMISAH

ANTARA PLURALITI DAN

MASYARAKAT PLURAL

BAB2/ctu 553 12

Titik pemisah di antara pluraliti dan masyarakat plural ialah dengan ketibaan penjajah Inggeris ke Asia Tenggara khususnya Tanah Melayu.

Walaupun sebelum kedatangan Inggeris, Asia Tenggara telah dikunjungi kuasa-kuasa Eropah seperti Portugis, Belanda dan Sepanyol namun kedatangan Inggeris membawa fenomena yang berbeza.

BAB2/ctu 553 13

….sambungan

Kuasa-kuasa Eropah lain lebih banyak menekankan imperialisme di dalam misi-misi kedatangan mereka.

Inggeris pula menggunakan ‘senjata’ serampang dua mata di dalam misi-misi kedatangan mereka iaitu imperialisme dan kolonialisme.

Ini bermakna mereka menjajah kedua-dua aspek fizikal dan mental masyarakat yang dijajah.

BAB2/ctu 553 14

……sambungan

IMPERIALISME: Mereka menjajah secara fizikal iaitu segala kekayaan muka bumi seperti bijih timah dan emas diambil demi kepentingan ekonomi negara mereka sendiri. Oleh itu buruh dari China dan India dibawa masuk untuk mengusahakan lombong-lombong dan ladang getah.

KOLONIALISME: Mereka memperkenalkan sistem sosial, politik dan agama mereka kepada penduduk tempatan. Hasilnya mereka berjaya menjajah dan mengawal kehidupan masyarakat peribumi yang ramai dengan jumlah mereka yang sedikit.

BAB2/ctu 553 15

PLURALITI ZAMAN KEGEMILANGAN

KERAJAAN MELAYU MELAKA

BAB2/ctu 553 16

PEMERINTAHAN

Zaman keemasan dan kemuncak keagungan kerajaan Melayu.

Sultan/pembesar mempunyai misi & visi yang hebat.

Tempat pertemuan para pedagang (The Venice of The East).

BAB2/ctu 553 17

Sambungan…

Pemerintahan diplomasi & terbuka.

Perlembagaan Melaka yang dilaksanakan berdasarkan ajaran Islam (Hukum Kanun Melaka & Undang-undang Laut Melaka).

BAB2/ctu 553 18

PERDAGANGAN

Perdagangan rancak hasil sistem pemerintahan terbuka dan pentadbiran pelabuhan yang sangat cekap.

Panglima dan laksamana Melaka proaktif mengawal keselamatan dari ancaman perompak dan lanun.

BAB2/ctu 553 19

Sambungan…

Tahap keselamatan yang tinggi di Selat Melaka.

Kepulauan Melayu terkenal dengan hasil rempah ratus yang dianggap barang mewah.

BAB2/ctu 553 20

KEPENDUDUKAN

Proses penghijrahan berlaku secara alamiah tanpa ada paksaan.

Para pedagang tidak memerlukan pasport

dan visa sebagai pengenalan diri.

Interaksi aktif di kalangan pelbagai bangsa dan kaum di Melaka.

BAB2/ctu 553 21

KEBUDAYAAN

Keterbukaan pemerintah empayar Melaka, keselamatan perairan Selat Melaka menjadikan Melaka sebagai pelabuhan dan kota metropolitan serta kota multi budaya.

BAB2/ctu 553 22

MASYARAKAT PLURALISTIK

ZAMAN PENJAJAHAN

BAB2/ctu 553 23

Pembentukan Masyarakat Pluristik di Tanah Melayu

• Sebelum 1848, hampir semua penduduk Tanah Melayu terdiri drpd orang Melayu. Akibat perkembangan perusahaan bijih timah pada pertengahan abad ke 19 dan perusahaan getah pd abad ke 20, mengakibatkan penghijrahan besar-besaran orang Cina Dan India (mengekalkan kebudayaan masing-masing). Menjelang tahun 1931, jumlah penduduk bukan Melayu melebihi jumlah penduduk Melayu.

BAB2/ctu 553 24

PRINSIP

Pemisahan negara dari agama: Pentadbiran negara dikawal oleh mereka manakala hal ehwal agama Islam dan adat istiadat Melayu diletakkan di bawah pengawasan sultan.

Syed Naguib al–Attas; kehadira kolinialisme Barat (termasuk British) sebagai dasar tekal memisahkan orang Islam daripada agama mereka.

Pengagihan kuasa : kehakiman, eksekutif dan perundangan serta federalisme.

BAB2/ctu 553 25

Sambungan….

Setiap pihak hanya menjalankan bidang kuasa masing-masing dan tidak boleh bercampuraduk. Ini berbeza dengan sistem di zaman sebelum Inggeris di mana tiada agihan kuasa berlaku kerana raja dan sultan mempunyai kuasa mutlak.

BAB2/ctu 553 26

SISTEM DAN STRUKTUR

Sebelum kedatangan Inggeris:

Sistem kerajaan yang mencantumkan kedua-dua aspek agama dan negara(tiada pemisahan antara agama dan politik).

Raja merujuk kepada penasihat agama untuk membuat keputusan penting negara.

Agamawan dan raja saling berperanan di dalam sistem kerajaan tersebut.

BAB2/ctu 553 27

….sambungan

Selepas kedatangan Inggeris:

Pemisahan di antara agama dan negara iaitu negara ditadbir oleh pentadbir sekular dan agama diletakkan di bawah kuasa sultan-sultan Melayu.

BAB2/ctu 553 28

Sambungan…

Oleh itu terdapat dua bentuk sistem kerajaan di Alam Melayu iaitu:

Pertama: Kerajaan yang peranan

agama dan negara saling bertautan (KERAJAAN).

Kedua: Kerajaan yang telah memisahkan di antara negara dan agama (kerajaan).

BAB2/ctu 553 29

DASAR

Ilmu kolonial yang berasaskan sains moden yang bersifat rasional saintifik telah mencorakkan dasar-dasar pentadbiran, ekonomi dan pendidikan penjajah Inggeris.

Pentadbiran: Sistem pentadbiran yang memisahkan di antara negara dan agama.

BAB2/ctu 553 30

Sambungan…

Ekonomi: Ekonomi pula telah berubah dari hanya berasaskan pertanian sara diri kepada sistem ekonomi perindustrian dan perdagangan (sistem ekonomi kapitalis).

Pendidikan: Dwi-sistem iaitu pendidikan agama dan pendidikan sekular.

BAB2/ctu 553 31

MASYARAKAT PLURALISTIK

PASCA MERDEKA

BAB2/ctu 553 32

Pasca Penjajahan

• Alam Melayu mengalami dua jenis masyarakat iaitu pluraliti dan masyarakat plural ( terbentuk berdasarakan faktor dan suasana yg berbeza).

• Selepas penjajahan, masyarakat Malaysia mengalami perubahan dengan kewujudan pluraliti baru dan masyarakat plural.

• Salah satu aspek pluraliti baru dalam masyarakat plural ialah wujudnya federalsisme berlapis

BAB2/ctu 553 33

Federalisme Berlapis

• Wujud dua persekutaun dalam masa yang sama, iaitu:

i. Persekutuan Tanah Melayu (yang merdeka pada 31 Ogos 1957, anggotanya hanyalah negeri-negeri yang ada di Tanah Melayu).

ii. Persekutuan Malaysia (terbentuk pada 16 September 1963, terdiri dari Tanah Melayu, Singapura, Sabah dan Sarawak).

Kemerdekaan pada 31 Ogos hanayalah kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu dan bukannya kemerdekaan Malaysia.

.

BAB2/ctu 553 34

POLITIK

Politik dipengaruhi aspek etnik.

Kerjasama parti-parti politik – Parti Perikatan (1974).

Dasar-dasar kerajaan mengukuhkan kerjasama dan hubungan harmoni antara etnik.

Hubungan lebih bersifat utilitarian.

BAB2/ctu 553 35

PERLEMBAGAAN

Sumber segala perundangan dan panduan asas kepada pelaksanaan sistem politik.

Perlembagaan berlandaskan kontrak sosial antara kaum

BAB2/ctu 553 36

PENDIDIKAN

Sistem pendidikan kebangsaan berasaskan keseragaman kurikulum, sukatan mata pelajaran dan orientasi.

Penyata Razak (1956) dan Penyata Rahman Talib (1960) bermatlamat menyatukan etnik-etnik.

Bahasa Melayu sebagai bahasa pengantar utama.

BAB2/ctu 553 37

EKONOMI

Rancangan pembangunan ekonomi negara digiatkan bagi mengatasi masalah sosioekonomi dan sosiopolitik.Ekonomi berasaskan sara diri ditukar kepada sistem perindustrian dan perdagangan (bergantung kpd keaktifan pasaran).Kecairan modal menentukan pasang surut pasaran (sistem ekonomi kapitalis).

Dasar-dasar pembangunan negara dirangka bagi mewujudkan keseimbangan ekonomi.