OUM BUSINESS SCHOOLBBAP2103PERAKAUNAN PENGURUSAN

NAMA : MOHD DAHLIA BIN MOHD YATIMNOMBOR MATRIK: 720804125737001NO, KAD PENGENALAN: 720804125737NOMBOR TELEFON:0198009982 E MEL : dali@oum.edu.my

NAMA TUTOR : MUHAMMAD FAIZAL BIN WANARAPUSAT PEMBELAJARAN : TAWAU, SABAH

SEMESTER JANUARI 2014

21

Isi Kandungan

1.0 PengenalanKebanyakan industri pengeluaran dan perkhidmatan perlu mengetahui kos bagi setiap produk yang dihasilkannya. Kos digunakan untuk menentukan harga bagi sesuatu produk. Ia dikira berdasarkan keuntungan pada produk tersebut. Bagi industri yang menghasilkan hanya satu jenis produk, pengiraan kos adalah mudah. Sebaliknya bagi industri yang mengeluarkan pelbagai jenis produk, pengiraan kos adalah kompleks. Oleh itu pengiraan kos adalah penting bagi semua bidang industri samada pengeluaran atau perkhidmatan. Penghasilan sesuatu produk melibatkan proses yang dinamakan sebagai kos. Pengurus sesebuah perniagaan perlu menimbangkan sebarang penglibatan kos-kos yang diperuntukkan untuk produk yang akan dihasilkannya dengan mengambil kira faktor-faktor yang akan mempengaruhi perjalanan penghasilan produk terlibat.

1.1 Definasi KosKos merupakan apa-apa sumber tunai atau bersamaan tunai yang perlu dikeluarkan atau diserahkan bagi mendapatkan barangan/perkhidmatan untuk digunakan dan dimanfaatkan bagi kepentingan organisasi. Kos merupakan sumber yang diambil kira dalam memenuhi syarat penghasilan sesuatu produk. Kos lazimnya diambil kira dalam bentuk nilai matawang; contohnya, Ringgit Malaysia, US Dollars. Proses pengiraan kos biasanya berlaku apabila hendak mengeluarkan produk/syarikat baru. Kos adalah jumlah perbelanjaan yang perlu dibayar bagi mendapatkan sesuatu perkara atau melaksanakan sesuatu aktiviti.Menurut Institut Kos dan Pekerja Akauntan India (ICWA), kos adalah pengukurandaripada segi kewangan kepada bilangan sumber yang digunakan oleh sesebuah organisasi untuk tujuan pengeluaran barangan atau perkhidmatan yang hendak di tawarkan. Kos dikenakan kepada:-a) Unit Kosiaitu Unit keluaran yang mana kos dapat dihubungkan kepadanya dipilih berdasarkan yang paling berkaitan untuk sesuatu aktiviti dalam perniagaan tersebut, contohnya unit set TV yang dihasilkan, bilangan kerja, liter cat, kg bahan Kw/jam dan seumpamanya.b) Pusat Kosialah lokasi atau fungsi peralatan agar kos boleh dikaitkan sebelumdihubungkan kapada unit kos.1.2 Perbezaan Kos Dan BelanjaSegala kos barangan atau perkhidmatan yang masih belum digunakan dan mempunyai potensi ekonomi untuk digunakan pada masa akan datang dipanggil kos belum luput atau aset. Manakala, belanja pula adalah kos yang luput ataupun telah hangus atau kos yang diperuntukkan bagi tempoh semasa seperti belanja utiliti, belanja gaji dan belanja iklan yang dikeluarkan oleh sesebuah perniagaan. Jadual berikut merupakan contoh perbezaan antara kos dan belanja:-BilKos(kos belum luput = kos aset)Belanja(kos telah luput)

1. Bekalan/ Stok bahan mentah yang belum digunakanBelanja bekalan bahan mentah

2.Peralatan seperti mesin, kenderaan Belanja susutnilai peralatan

3.Insurans prabayarBelanja insuran

4.Inventori bahan mentahBahan mentah yang digunakan

Jadual 1.1 : Perbezaan kos dan belanjaSelain itu, kos kepada objek kos boleh berubah bergantung dengan faktor-faktor tertentu. Pengerak kos merupakan elemen atau penyebab yang menggerakkan kos untuk berubah samada meningkat atau menurun atau tidak berubah seperti unit jualan, unit pengeluaran, jam buruh langsung, jam mesin, kos bahan mentah dan lain-lain. Faktor yang apabila ia berubah akan menyebabkan jumlah kos bagi objek kos berkenaan turut berubah dipanggil Penggerak Kos (Cost Driver). Contohnya, kos jualan akan meningkat jika unit jualan (penggerak kos) meningkat akibat daripada peningkatan bayaran komisen kepada jurujual dan kos bahan mentah akan meningkat sekiranya unit pengeluaran (penggerak kos) meningkat.

2.0 Pengelasan Kos

Jadual 2.1: Klasifikasi kos

Kosdiklasifikasikan berasaskan objektif kos. Jenis kos digunakan bagi tujuan yang berbeza di dalam mengurus aktiviti sesebuah organisasi. Tujuan klasifikasi kos adalah untuk membuat keputusan yang tepat. Ini kerana,apabila pengurus hendak melaksanakan fungsi-fungsi pengurusan contohnya perancangan, kawalan dan membuat keputusan, pengurus memerlukan maklumat yang berfokuskan kepada kos-kos yang dilibatkan di dalam sesebuah organisasi. Kos seperti yang diketahui boleh dikelaskan kepada beberapa kategori tertentu. Antara tujuan dan sebab mengapa pengkelasan kos dibuat adalah agar proses sesuatu pembuatan keputusan dapat dibuat dengan meneliti serta mengambil kira kategori kos dengan betul. Kategori-kategori kos tersebut dapat dikelaskan seperti berikut:-2.1 Klasifikasi kos menurut kelakuan

Jadual 2.2: Klasifikasi kos menurut kelakuanKlasifikasi kos menurut kelakuan ialah kos yang diperlukan untuk menghasilkan produk. Kos mungkin atau tidak mungkin berubah mengikut tingkat aktiviti. Tingkat aktiviti biasanya merujuk kepada volum pengeluaran atau jumlah atau nilai barangan yang dijual. Pengurus harus mempunyai pengetahuan mengenai kelakuan kos syarikat agar dapat meramalkan kesan keputusannya ke atas untung dan kawalan terhadap kos. Terdapat empat jenis kos dikelaskan mengikut kelakuan iaitu:-i)Kos tetapKos tetap adalah kos yang tidak akan berubah mengikut sesuatu julat aktiviti (volum) dan dalam sesuatu lingkungan masa yang diberi. Contoh kos tetap termasuklah insurans, susutnilai dan gaji pengarah. Oleh kerana kos tetap berkait dengan satu jarak waktu ia juga dikenali sebagai kos tempoh. Contohnya, gaji pengarah adalah tetap setiap bulan tidak kira jumlah jam tempoh kerjanya. Kos tetap adalah seperti dalam gambarajah berikut:- Cth: tingkatkan jumlah jam bekerja sebanyak 10% walaubagaimana pun gaji pengarah tetap tidak berubah.Kos tetap: Kos yang tidak akan berubah dari segi jumlah mengikut paras operasi. (Rujuk rajah 2.1)

kos

kos tetap (Cth: sewa, gaji dll)

Rajah 2.1: Kos tetapOperasi(Pengeluaran/jualan)

ii) Kos BerubahKos ini adalah kos yang berubah dengan kadar yang seimbang dengan perubahan dalam aras aktiviti (volum). J ika sesebuah kilang meningkatkan pengeluarannya, kos berubah juga akan meningkat. Contohnya bahan mentah, upah langsung, belanja langsung dan bahan api yang digunakan oleh kenderaan. Kos berubah adalah seperti dalam gambarajah berikut:- Kos berubah: Kos ini berubah jumlahnya mengikut volum kegiatan tertentu dan ia berubah secara langsung. (rujuk rajah 2.2)

Cth: tingkatkan pengeluaran sebanyak 10% maka bekalan bahan mentah perlu ditingkatkan 10% koskos berubah(Cth: Bahan mentah, komisen, buruh langsung dll)

Rajah 2.2: Kos berubah Operasi(Pengeluaran/jualan)

iii) Kos separa berubahKos ini adalah kos yang mengandungi kedua-dua kos tetap dan kos berubah. Dengan kata lain, kos tersebut bukanlah tetap atau berubah secara sempurna. Kos telefon contohnya mengandungi suatu jumlah tetap iaitu sewa untuk tempoh sebulan dan kos berubah untuk kadar panggilan sebulan. Cth: kos telefon mengandungi suatu jumlah tetap iaitu sewa untuk suatu tempoh dan kos berubah untuk panggilan bermeter.Kos separa berubah: Kos ini mengandungi jumlah tetap di dalam sesuatu julat berkenaan dan kemudian bertambah atau berkurang mengikut paras kegiatan. (Rujuk rajah 2.3).

kos (Cth: kos air, Kos berubahtalifon dll)Kos tetap Kos tetapRajah 2.3: Kos separa tetap Operasi(Pengeluaran/jualan)

iv) Kos TanggaKos ini merupakan kos tetap untuk satu julat aktiviti kemudian meningkat kepada satu tingkat baru apabila aktiviti berubah. Contohnya, seorang penyelia pengeluaran menyelia sebilangan pekerja. Apabila bilangan pekerja meningkat disebabkan peningkatan pengeluaran, maka seorang lagi penyelia perlu ditambah. Oleh itu gaji penyelia adalah contoh kos tangga. Cth: Penambahan bilangan penyelia menyebabkan kos gaji penyelia juga berubah.Kos tangga: Kos ini mengandungi jumlah tetap di dalam sesuatu julat berkenaan dan kemudian bertambah atau berkurang mengikut paras kegiatan. operasi. (Rujuk rajah 2.4)

kos

kos Tangga(Cth: susut nilai, gaji dll)

Rajah 2.4: Kos TanggaOperasi(Pengeluaran/jualan)

2.2Klasifikasi kos menurut fungsi

Klasifikasi kos menurut fungsi perniagaan adalah kos yang diklafikasikan mengikut kegiatan atau operasi yang dijalankan oleh sesuatu perniagaan. Aspek fungsi tersebut adalah:-i) Kos PengeluaranKos pengeluaran adalah kos yang terlibat sejak daripada masa perolehan bahan sehingga penghantaran barang siap ke stor atau gudang. Contohnya termasuk overhead pengeluaran, bahan langsung, buruh langsung dan belanja langsung.ii) Kos PentadbiranKos pentadbiran ialah kos yang terlibat dalam pentadbiran am termasuk mengarah dan mengawal operasi sesebuah organisasi. Contoh kos pentadbiran ialah yuran audit, bil letrik dan sewa pejabat.iii) Kos PemasaranKos pemasaran ialah kos yang terlibat semasa penjualan, penyerataan, pengagihandan perkhidmatan keluaran. Kos pemasaran ditakrifkan oleh CIMA sebagai kos menyerantakan dan mempersembahkan kepada pelanggan keluaran perniagaan dalam bentuk yang menarik, pada harga yang boleh diterima, bersama dengan segala kos kos penyelidikan yang releven, memperolehi pesanan dan biasanya serahan barang kepada pelanggan. Dalam keadaan tertentu perkhidmatan selepas jualan juga termasuk dalam kos pemasaran. Kos pemasaran terbahagi kepada:-a) Kos penjualan ialah bahagian kos pemasaran yang terlibat semasa memperolehi pesanan. Contohnya diskaun diberikan, gaji jurujual, komisen jurujual dan penyelidikan pasaran

b) Kos publisiti ialah bahagian kos pemasaran yang terlibat dalam pengiklanan dan promosi sebagai bantuan kepada jualan barang dan perkhidmatan yang seterusnya. Contohnya sampel barang, kos bahan publisiti yang bertulis, kos pengurusan pertunjukan perdagangan dan kos pengiklanan.c) Kos pengagihan ialah bahagian kos pemasaran yang terlibat dalam penyimpanan barang di gudang dan menghantar barangan kepada pelanggan. Contohnya termasuk sewa gudang, penyelenggaraan gudang, kos pengangkutan, kos pembungkusan, kos simpanan dan susutnilai kenderaan.iv) Kos kewanganKos kewangan ialah kos yang terlibat dalam pembiayaan aktiviti perniagaan yang dijalankan. Contohnya termasuklah faedah, yuran janjisanggup, insurans dan dividen.v) Kos PenyelidikanKos penyelidikan adalah kos yang terlibat dalam usaha mencari inovasi idea, bahan kaedah dan keluaran baru atau tambahbaik produk. Contohnya termasuklah kos penyelenggaraan makmal, gaji kakitangan penyelidikan dan sebagainya.

2.3Klasifikasi menurut kos produk dan kos tempohi. Kos ProdukKos produk ialah kos yang diinventorikan di mana kosnya dimasukkan dalam pengiraan kos seunit produk. Kos produk adalah merupakan satu aset kerana apabila produk tersebut tidak dijual, kos tersebut akan tetap berada dalam inventori. Di dalam kes perkilangan, kos produk terdiri daripada bahan mentah lansung, buruh langsung dan overhed kilang. Kos produk dilihat sebagai dikenakan kepada unit produk dan pada titik jualan, kos tersebut akan bertukar menjadi belanja yang dikenali sebagai kos barang dijual. Kos produk tidak akan dianggap sebagai belanja serta merta apabila ia berlaku. Kelas kos dapat disimpulkan seperti rajah di bawah:-

Bahan mentah langsungBuruh langsungOverhed kilang

Bahan yang dapat dikesan dan dikenal pasti secara fizikal dalam penyediaan produk siapKos buruh yang terlibat secara langsung dalam menyediakan bahan dan membentuk produkSemua kos perkilangan yang terlibat ke atas penyediaan produk selain Bahan langsung dan buruh langsung

ii. Kos TempohKos tempoh adalah kos yang dicaj sebagai belanja pada tempoh ianya berlaku dan ia tidak boleh diinventorikan. Antara contoh yang boleh dilihat sebagai kos tempoh ialah belanja pentadbiran dan jualan (pemasaran). Kos pemasaran ialah kos yang terlibat untuk memastikan barangan sampai kepada pengguna. Kos pentadbiran pula ialah semua kos yang berkaitan dengan pengurusan operasi syarikat. Ringkasan dan contohnya boleh dilihat pada rajah di bawah:-Kos Pemasaran dan JualanKos Pentadbiran

Kos yang terlibat untuk memastikan barangan sampai kepada penggunaContoh:Komisen jurujualBelanja sampleBelanja promosi dan iklanSemua kos yang berkaitan dengan pengurusan operasi syarikatContoh:Gaji keraniGaji pengurusSusutnilai peralatan pejabat

2.4 Klasifikasi menurut kos relevan dan kos tidak relevan.Konsep yang berguna kepada pihak pengurusan dalam membuat keputusan adalah kerelevanan. Kos relevan merupakan kos masa depan yang boleh diubah daripada keputusan yang diambil manakala kos tidak relevan tidak dapat diubah walau apapun keputusan yang diambil.Kos relevan merupakan kos masa hadapan yang akan berbeza daripada satu alternatif kepada satu alternatif. Manakala kos tidak relevan adalah kos yang tiada bezanya di antara kesemua alternatif. Pengurus perlu mendefinisikan secara jelas antara kos relevan dan kos tidak relevan agar tada pembaziran masa mempertimbangkan kos yang sama yang tidak memberi kesan ke atas mana-mana keputusan yang akan diambil. Secara terperincinya, kos relevan merupakan maklumat kos dan hasil yang digunakan untuk membantu pengurusan membuat keputusan atau pertimbangan untuk memilih sesuatu yang mempunyai kesan jangka pendek dan dalam situasi tertentu. Kos relevan terbahagi kepada 5 jenis iaitu:- i. Kos HangusKos ini juga dikenali sebagai kos tenggelam merupakan kos yang telah dilibatkan dan tidak boleh diperolehi kembali, kos telah berlaku pada masa lepas yang tidak boleh elak dan tidak relevan. Kos dianggap relevan apabila kos tersebut akan terlibat atau berlaku di masa hadapan. Sebagai contohnya adalah kos mesin lama.

ii. Kos Pertambahan Kos ini terlibat apabila syarikat ingin menjalankan sesuatu aktiviti. Contohnya, apabila sesebuah kilang membeli mesin baru, mereka juga perlu menghantar pekerja baru untuk latihan.

iii. Kos Melepas Suatu faedah atau manfaat yang terpaksa dilepaskan atau dikorbankan akibat memilih satu alternatif yang lain. Contohnya, hasil sewa kedai yang terpaksa dilepaskan apabila syarikat menggunakan kedai tersebut untuk membuat tempahan khas.

iv. Kos Pembezaan Kos-kos yang terlibat antara alternatif hanya akan relevan apabila terdapat perbezaan kos antara alternatif-alternatif tersebut. Misalnya susutnilai mesin lama adalah RM1,000.00, susutnilai mesin baru RM 1,500.00, maka perbezaan RM 500 dikenali kos pembezaan.

v. Kos Boleh Elak / Tidak Boleh ElakKos Boleh Elak merupakakan kos yang tidak perlu terlibat atau tidak terus berlaku lagi di masa hadapan jika alternatif itu dipilih. Contohnya kos sewa peralatan khas dlm pembuatan sesuatu komponen. Manakala Kos Tidak Boleh Elak adalah kos yang masih perlu terus berlaku walaupun mana-mana alternatif diambil dan ianya tidak mempunyai ciri pembezaan dan tidak relevan.

3.0 Tujuan maklumat Perakaunan Pengurusan3.1 Perancangan Pihak pengurusan perlu mengetahui maklumat kos tempoh semasa dan masa lepas untuk membuat perancangan kewangan masa hadapan dalan bentuk belanjawan induk (operasi dan kewangan) dalam mencapai sasaran yang ditetapkan. Contohnya, maklumat harga belian mentah sekilogram dan berapa kilogram bahan mentah bagi seunit produk digunakan untuk menganggarkan kos belian bahan mentah untuk menampung sasaran jualan yang dikehendaki.Melalui analisis maklumat dan aktiviti kos yang lepas serta membandingkan dengan maklumat kos yang terkini, ia akan membantu di dalam membuat perancangan yang lebih baik seterusnya dapat mempertingkatkan prestasi pada masa hadapan. Perakaunan pengurusan dapat menyampaikan maklumat-maklumat untuk membolehkan sesuatu perniagaan merancang aktivitinya untuk mencapai sesuatu objektif, seperti mempertingkatkan untung atau memperkukuhkan kedudukan kewangannya. Contohnya, penyediaan analisis terhadap ketidakcekapan yang telah berlaku dalam pebagai bentuk seperti pembaziranbahan mentah, masa, perbelanjaan, kegunaan mesin, alatan dan pelbagai lagi membolehkan pihak pengurusan membuat perancangan yang lebih rapi untuk mengurangkan ketidakcekapan ini pada masa hadapan.3.2 Analisa Melalui maklumat kos perakaunan pengurusan, maka analisa kos inventori bahan mentah, kerja dalam proses (KDP) dan barang siap iaitu produk dapat ditentukan. Justeru, pihak pengurusan perlu mengetahui apakah kos yang perlu diambilkira dalam menentukan nilai inventori. Contohnya, kos produk akan ditentukan berdasarkan kos bahan mentah yang digunakan, buruh langsung dan kos overhed yang terlibat dalam menghasilkan produk siap ini. Kos inventori akan digunakan untuk mengira kos barangan dijual dalam penyata pendapatan dan aset semasa dalam lembaran imbangan.3.3 Kawalan kosPihak pengurusan memerlukan kos piawai (standard) dan kos sebenar yang berlaku bagi tujuan penilaian prestasi dan kawalan operasi perniagan. Ia bertujuan untuk mengetahui apakah kos operasi yang sebenar digunakan atau dibelanjakan seperti seperti kos piawai yang telah dijangkakan. Kawalan penting kepada pihak pengurusan untuk menentukan operasijabatan proses dan kos dalam keadaan terkawal. Melalui kawalan, ia membolehkan setiap bahagian dalam organisasi bekerja dengan cekap untuk mencapai objektif syarikat yang telah ditetapkan. Data-data yang diperolehi dari perakaunan kos boleh digunakan untukmendedahkan segala pembaziran dan kerugian yang telah berlaku disebabkan oleh kurang kecekapan supaya tindakan yang cepat dapat diambil.Contohnya kos buruh langsung yang dijangkakan sebulan adalah RM19,800.00 tetapi kos sebenar yang dilibatkan untuk membayar kos buruh langsung adalah RM21,500.00 sebulan. Lebihan RM1,700.00 ini adalah mungkin disebabkan oleh jam buruh bekerja melebihi jangkaan atau kadar upah yang lebih tinggi. Melalui maklumat kos ini tindakan pembaikan dapat 3.4 Penentuan Keuntungan Dan Anggaran HargaPihak pengurusan perlu mengetahui kos yang akan dimasukkan dalam penyata pendapatan bagi mengira untung bagi tempoh kewangan yang disediakan. Contohnya kos barangan dikilang, kos barangan dijual, belanja jualan, belanja pentadbiran dan sebagainya.Dalam penentuan harga faktor kos merupakan faktor yang penting disamping beberapa faktor yang lain seperti pasaran, persaingan dan lain-lain. Data-data kos dari perakaunan kos membolehkan kos sesuatu item dikira untuk tujuan menetapkan harga sebelum item tersebut dijual.3.5 Pembuatan keputusanPihak pengurusan perlu mengetahui maklumat kos untuk tujuan pembuatan keputusan yang berkaitan dengan penentuan kos produk, perletakan harga, penamatan segmen keluaran, penerusan barisan keluaran, keputusan pembelian dan sebagainya. Melalui maklumat kos, pihak pengurusan akan dapat membuat keputusan yang tepat dan menguntungkan perniagaan.Maklumat kos yang dipersembahkan dengan betul dan tepat amatberguna kepada pihak pengurusan dalam membuat keputusan yangboleh memberi kesan terhadap prestasi dan kedudukan kewanganperniagaan sama ada dalam jangka masa pendek atau pun panjang. Contohnya perakaunan kos membolehkan pihak pengurusan menentukan kos pelbagai kerja dan proses. Ia juga dapat menentukan pelbagai kerugian dan pembaziran sebelum kerja disiapkan. Justeru keputusan yang cepat dapat diambil bagi mengelakkan kerugian yang lebih besarberlaku.

4.0 Penyediaan Penyata kos barang dikilangOrganisasi perkilangan memproses bahan mentah menjadi barang siap. Justeru kos-kos yang terlibat adalah terdiri daripada bahan mentah langsung, buruh langsung dan kos overhed. Formula untuk mendapatkan kos barang dikilang adalah seperti di bawah:-

+Kos Buruh Langsung LangsungKos Bahan Langsung

+

Belanja Langsung Langsung=

Kos Prima

+Kos Overhead Langsung

+

-Kerja dalam proses awal Langsung

Kerja dalam proses akhir Langsung

==Kos Pengeluaran Langsung

4.1 Kos Bahan langsungBahan langsung terdiri daripada bahan yang boleh diperolehi secara fizikal daripada keluaran tertentu. Contohnya adalah bagi kilang pembuat perabot, kayu yang digunakan untuk membuat perabot adalah merupakan bahan langsung bagi industri tersebut. 4.2 Kos Buruh langsungBuruh langsung terdiri daripada buruh yang boleh dikenalpasti bekerja untuk produk tersebut. Contohnya adalah kos buruh langsung adalah daripada upah yang diperolehi oleh buruh tersebut untuk kerja melengkapkan bahagian meja untuk dijadikan meja siap atau upah yang dibayar kepada buruh yang bekerja dalam proses pengeluaran. 4.3Belanja langsungBelanja langsung adalah terlibat secara langsung dengan pengeluaran. Contohnya kos untuk menyewa mesin untuk pengeluaran keluaran tertentu.4.4 Kos Prima

Belanja Langsung LangsungKos Prima Kos prima juga turut dikenali sebagai kos utama iaitu kos bahan mentah langsung dan buruh langsung serta belanja langsung yang digunakan dalam pengeluaran produk siap.

+=+=Kos Bahan Langsung==Kos Buruh Langsung Langsung

4.5 Kos OverheadOverhed merupakan jumlah kos bahan tidak langsung, buruh tidak langsung langsung dan belanja tidak langsung. Disebabkan sifatnya tidak langsung ia sukar dikesan dan tidak menjadi sifat semulajadi kepada keluaran yang dikeluarkan. Contohnya, bahan tidak langsung, upah tidak langsung, insuran loji, sewa kilang, gaji pekerja pentadbiran, yuran audit, belanja alat tulis, kos pengiklanan, gaji dan komisen jurujual, pengangkutan, pembungkusan dan lain-lain.4.6 Kerja dalam proses awal dan akhirBermaksud barang-barang yang masih dalam proses pengeluaran yang mana akhirnya akan dijual dalam perniagaan atau dikenali disebagai barang separuh siap. Barang yang telah diproses tetapi belum dapat disiapkan pada akhir tempoh perakaunan. Ianya akan dinilai dengan mengambil kira kos bahan mentah, kos buruh langsung dan kos overhed yang terlibat.4.7 Contoh Penyata Kos Barangan di KilangContoh pengiraan dapat ditunjukkan seperti contoh soalan dan jawapan dibawah. Maklumat berikut telah diperolehi daripada Syarikat Esse Perabot Jati bagi tahun berakhir Disember 2013.

Kos-kos dan belanjaBelanja pengiklananInsurans peralatan kilangSusutnilai peralatan jualanSewa bangunan kilangUtiliti kilangKomisen jualanCuci bekalan kilangSusutnilai peralatan kilangGaji jualan dan pentadbiranPenyelenggaraan kilangBuruh langsungBelian bahan mentahRM214,0007,00030,00080,00051,00034,0005,000100,00084,00073,00064,000250,000

Baki inventori pada awal dan akhir tahun 2013 ialah seperti berikut:-Bahan mentahKerja dalam prosesBarang siap1 JanuariRM 40,000RM 47,000RM 20,000

31 DisemberRM 30,000RM 32,000RM 84,000

Esse Perabot Jati Penyata Kos Barang DikilangBagi tahun berakhir 31 Disember 2008Inventori awal bahan langsung+Belian bahan langsung

Bahan langsung sedia digunakan-Inventori akhir bahan langsung

Bahan langsung digunakanBuruh langsungOverhed kilang:Insurans kilangSewa bangunan kilangUtiliti kilangCuci bekalan kilangSusutnilai peralatan kilangPenyelenggaraan kilang

Kos perkilangan semasa+ Inventori awal kerja dalam proses

-Inventori akhir kerja dalam proses

Kos barang dikilang

RM40,000250,000

290,00030,000

7,00080,00051,0005,000100,00073,000

RM

260,00064,000

316,000

640,00047,000

687,00032,000

655,000

Contoh yang ditunjukkan di atas adalah bagaimana pengiraan kos barang dikilang dilakukan di mana inventori awal bahan langsung ditambah dengan belian bahan mentah dan kemudian ditolak dengan inventori akhir dan menghasilkan bahan langsung digunakan. Untuk mendapatkan kos perkilangan semasa, bahan langsung digunakan ditambah buruh langsung dan overhed kilang. Seterusnya, kos perkilangan semasa ditambah dengan inventori awal kerja dalam proses dan ditolak dengan inventori akhir kerja dalam proses untuk mendapatkan kos barang dikilang. Oleh itu jumlah kos perkilangan Esse Perabot Jati bagi tahun 2013 ialah RM 675,000.

5.0 Kesimpulan

Pengetahuan tentang konsep kos dan gelagatnya amat penting bagi setiap pengurus dalam proses merancang, mengawal dan pembuatan keputusan berkaitan aktiviti perniagaan organisasi. Ini kerana hanya kos yang relevan sahaja yang akan diambil kira dalam membuat sesuatu keputusan.

Manakala keupayaan membezakan klasifikasi kos serta menganalisa fungsi dan kesan yang di bawa oleh kos-kos yang terlibat akan membantu pengurus untuk dalam pembuatan keputusan yang tepat.

Perakaunan Pengurusan dapat membantu pengurus membuat keputusan yang lebih efisen kepada organisasi dalam penentuan kawalan belanjawan, harga produk, pembelian aset, penamatan segmen perniagaan atau barisan keluaran yang tidak menguntungkan, pengembangan cawangan perniagaan, penilaian prestasi dan sebagainya.

Dalam konteks pembuatan keputusan, adalah tidak mencukupi bagi pengurus untuk sekadar mengetahui berapa banyak kos ditanggung untuk menyediakan produk siap, tetapi mereka juga perlu tahu jenis-jenis kos yang menghasilkan jumlah kos tersebut. Justeru, penyediaan penyata kos barang dikilang yang baik akan membantu pengurus merealisasikan pembuatan keputusan yang cemerlang serta menguntungkan organisasi.

(2,957 patah perkataan)

RUJUKAN1. Abdul Rahman Hamzah (1998), Perakaunan Perniagaan. Shah Alam. Piramid Perdana Sdn. Bhd.2. Garrison, Noreen, Brewer (2006), Managerial Accounting; McGraw-Hill International Edition3. Jafri Mohd Rohani, dan K. Y. Wong (2000). Productivity Improvement in an V-Shape Manual AssemblyCel. Jurnal Teknologi, 32(A).4. Prof. Dr. Ansay Ahmed et.al (2006). Open University Malaysia: Perakaunan Pengurusan . Kuala Lumpur. Utusan Publications and Distributors Sdn. Bhd.5. Wan Madznah Wan Ibrahim (2006). Prinsip Perakaunan. Kuala Lumpur. Oxford Fajar Sdn Bhd.