fiz t4 bab 5

NOTA FIZIK TINGKATAN 4 DAN 5

1 | w w w . s a g a d b l . c o m C i k g u I r w a n

KANTA NIPIS:

KANTA CENBUNG

Dikenali sebagai kanta penumpu atau

kanta positif

Menumpukan cahaya yang selari dengan

paksi utama ke satu titik pada paksi

utama yang dinamakanfokus utama

nyata kerana cahaya yang ditumpu pada

titik itu dapat dilihat.

KANTA CEKUNG

Dikenali sebagai kanta pencapah atau

kanta negative

Mencapah cahaya yang selari dengan

paksi utama seolah-olah berasal dari satu

titik pada paksi utama yang dinamakan

focus utama maya.

KUASA KANTA:

Definisi : satu pengukuran tentang berapa banyaknya sinar cahaya yang disisihkan selepas

menerusi kanta.

SI unit : m-1

atau diopter,D

Contoh soalan;

Carikan kuasa kanta untuk: Hitungkan panjang focus bagi:

a) Kanta cembung, f = 20cm a) kanta cembung yang berkuasa kanta +6D

Kuasa =

. = +5D f =

= 17cm

b) Kanta cekung, f = -

Kuasa =

. = -2D

Kuasa kanta =

=



GAMBAR RAJAH SINAR:

Kanta cembung:

1. Satu sinar yang melalui pusat optik

kanta tidak dibias atau dipesong

2. Satu sinar yang selari dengan paksi

utama akan menumpu pada focus

utama, F selepas melalau kanta .

3. Satu sinar yang melalui focus utama, F

akan terbias selari dengan paksi

utama.

4. Titik imej adalah titik di mana sinar-

sinar cahaya bersilang.

Kanta cekung:

1. Satu sinar yang melalui pusat optic

kanta tidak akan dipesong atau

dibiaskan.

2. Satu sinar yang selari dengan paksi

utama mencapah dari focus utama, F

selepas melalui kanta.

3. Satu sinar yang menuju kearah F akan

terbias selari dengan paksi utama.

4. Titik imej adalah di mana sinar-sinar

cahaya bersilang.

IMEJ YANG DIHASILKAN OLEH KANTA CEMBUNG:

Jarak objek Rajah sinar Ciri-ciri imej

Jarak objek pada

ketakterhinggaan

u = infiniti

Jarak imej:

v = f Ciri-ciri imej:

- Nyata

- Songsang

- Lebih kecil daripada

objek

Jarak objek lebih

daripada 2f

u > 2f

jarak imej:

f < v < 2f ciri-ciri imej:

- nyata

- songsang

- lebih kecil daripada

objek



jarak objek sama

dengan 2f

u = 2f

jarak imej:

v = 2f ciri-ciri imej:

- nyata

- songsang

- sama saiz dengan

objek

jarak objek antara f

dan 2f

f < u < 2f

jarak imej:

v = 2f ciri-ciri imej: - nyata

- songsang

- lebih besar daripada

objek

jarak objek sama

dengan f

u = f

jarak imej:

v = f ciri-ciri imej:

- maya

- tegak


objek

jarak objek kurang

daripada f

u < f

jarak imej:

v > u ciri-ciri imej:

- maya

- tegak


objek



IMEJ YANG DIBENTUKKAN OLEH KANTA CEKUNG;

Imej yang dihasilkan oleh kanta cekung tidak bergantung kepada kedudukan objek dari

pusat kanta.ianya sentiasa;

i. Maya

ii. Tegak

iii. Lebih kecil daripada objek

PEMBESARAN LINEAR:

Saizimej yang terbentuk oleh kanta berubah dengan jarak objek. Nisbah tinggi imej

kepada tinggi objek disebut pembesaran linear.

Ini bermakna :

M =

=

a) Objek pada kedudukan melebihi f

b) Objek pada kedudukan kurang daripada

f

Pembesaran linear, m =

ATAU

m =



FORMULA KANTA:

Hubungan antara jarak objek,u, jarak imej, v dan panjang focus ,f bagi semua kanta nipis

diberi sebagai

+

=

Jenis kanta Kanta cembung Kanta cekung

Jarak objek, u Nyata ( + )

Maya ( - )

Nyata ( + )

Maya ( - )

Jarak imej, v Nyata ( + )

Maya ( - )

Sentiasa negatif

Panjang focus, f Sentiasa positif Sentiasa negatif

Contoh soalan:

1) Satu objek diletakkan 15cn dari sebuah kanta cembung yang panjang fokusnya 10cn.

Tentukan kedudukan imej dan pembesaran imej.

Kedudukan imej

+

=

+

=

=

V = 30cm

Pembesaaran imej

m =

= "

= 2



ISTILAH SEPUNYA

Pusat optic:

- Pusat kanta di mana sinar cahaya melaluinya tanpa disisihkan

Paksi utama:

- Garis lurus yang menerusi pusat optic kanta dan berserenjang dengan satah kanta

Focus utama, F:

- Satu titik pada paksi utama di mana:

a) Sinar cahaya yang selari dengan paksi utama akan tertumpu bagi kanta cembung

b) Sinar cahaya yang selari dengan paksi utama seolah-olah tercapah dari titik tersebut

bagi kanta cekung

Jarak objek, u:

- Jarak dari objek ke pusat optik

Jarak imej, v:

- Jarak dari imej ke pusat optik

Satah focus:

- Satah yang melalui focus utama dan selari dengan satah kanta

Panjang focus, f:

- Jarak antara focus utama,F dengan pusat optik

jarak objek

Pusat optic

Paksi utama

Focus utama jarak imej



Panjang fokus

fiz t4 bab 5

Documents

Transcript of fiz t4 bab 5