KAWALAN GEODESI UFUK

1

kawalan ufuk

PengenalanUntuk mendapatkan maklumat atau data yang akan digunakan sebagai bahan perhitungan, cerapan dan pengukuran perlu dibuat diatas permukaan Bumi. Pengukuran bagi tujuan geodesi ini dipanggil pengukuran geodetik, dimana berbagai kuantiti berbentuk geometri dan fizikal diukur dan dicerap di atas permukaan Bumi dan juga disekitar ruang Bumi2kawalan ufuk

Pengukuran ini boleh dibahagikan kepada empat kumpulan. - Pengukuran geodesi terrestrial, dimana sudut ufuk atau arah, jarak, jarak zenit dan perbezaan ketinggian dicerap di atas Bumi - Pengukuran astronomi geodetik (astronomi berjitu tinggi), dimana cerapan kepada arah bintang dibuat bagi menentukan latitud, longitud dan azimut. - Pengukuran nilai graviti dan pemalar berbeda kedua bagi upayaan graviti dan juga pengukuran pasang-surut Bumi. - Pengukuran yang bebas dari satelit rekaan, sumber radio dan angkasa lepas

3

kawalan ufuk

TriangulasiTujuan pengukuran geodetik terrestrial ialah untuk mewujudkan jaringan kawalan geodesi ufuk dan tegak (ketinggian). Oleh itu perbincangan dibuat dengan membentangkan kaedah pengukuran sudut, jarak, dan penentuan ketinggian

4

kawalan ufuk

Tafsiran dan Tujuan TriangulasiTriangulasi adalah satu kaedah penentuan kedudukan beberapa titik yang digunakan sebagai stesen kawalan geodetik yang bertaburan jauh diantara satu sama lain tanpa memerlukan pengukuran jarak diantara stesen tersebut. Jika diketahui satu sisi (garis asas) dan semua sudut dalam rangkaian segi tiga yang membentuk triangulasi tersebut, maka sisi yang lain boleh dihitung dan seterusnya koordinat stesen dapat ditentukan.5kawalan ufuk

Tafsiran dan Tujuan Triangulasi

6

kawalan ufuk

Tujuan triangulasi boleh dirumuskan seperti berikut:Untuk membentuk satu jaringan kawalan yang boleh digunakan sebagai asas rujukan bagi cerapan dan pengukuran yang digunakan bagi pemetaan topografi dan ukur kadaster, dan juga kerja-kerja ukur kejuruteraan. Data dan maklumat dari triangulasi digunakan bersama cerapan latitud dan logitud astronomi berserta dengan nilai graviti untuk menentukan saiz dan bentuk Bumi serta perubahan jisim didalam Bumi7kawalan ufuk

Pengkelasan TriangulasiTriangulasi boleh dibahagikan kepada dua jenis, iaitu triangulasi geodesi dan triangulasi satah datar.- Dalam triangulasi satah datar kelengkungan permukaan Bumi diabaikan dan perhitungan boleh dibuat dengan mudah menggunakan segitiga satah datar dan digunakan didalam kerja ukur tanah yang meliputi kawasan kecil. - Triangulasi geodetik mengambilkira kelengkungan permukaan Bumi, dimana segitiga dibina sebagai suatu jaringan diatas permukaan elipsoid dimana baki kawalan elipsoid atau sfera dalam setiap segitiga diambilkira ufuk

8

Pengkelasan TriangulasiPengkelasan jaringan triangulasi boleh dibuat dalam dua bentuk: - Mengikut keutamaannya secara relatif Berdasarkan keutamaan secara relatif, triangulasi dikelaskan kepada jaringan utama, kedua dan ketiga mengikut kaedah pembentukan jaringan segitiga yang berkenaan.9

kawalan ufuk

- Mengikut tahap kejituan cerapan yang dicapai Pengkelasan bentuk kedua berdasarkan tahap kejituan, dimana penentuan kejituan tiap-tiap tahap ditentukan.

10

kawalan ufuk

Sebagai contoh, "International Association of Geodesy" (IAG) telah menetapkan penentuan seperti berikut: Purata Tikaian Tikaian Sudut Segitiga Lurus Tahap pertama Tahap kedua Tahap ketiga 11 1" 3" 5" 3" 8" 12" Tikaian Maksima 1: 25,000 1: 10,000 1: 5,000kawalan ufuk

Prinsip TriangulasiMesti memenuhi syarat : jumlah ketiga-tiga sudut yang dicerap mestilah bersamaan dengan 180o + + ; dimana adalah baki elipsoid atau sfera dan ialah tikaian sudut segitiga yang dibenarkan. suatu titik P ditentukan oleh sekuarang- kurang nya oleh 3 garisan skim jaringan triangulasi perlu dirancangkan supaya setiap sisi boleh dihitung dari sekurangkurangnya dua segitiga yang berlainan.12kawalan ufuk

Prinsip Triangulasi

13

kawalan ufuk

Merangka Bentuk TriangulasiDidalam merangka bentuk jaringan triangulasi, bentuk sesuatu segitiga perlu dipertimbangkan:Segitiga yang paling baik ialah segitiga yang sisinya sama panjang segitiga yang terlalu tirus hendaklah dielakkan seberapa boleh Perbezaan besar diantara sudut didalam segitiga akan menghasilkan segitiga yang mempunyai perbezaan kepanjangan sisi yang besar Jika sisi yang panjang dihitung dari sisi yang pendek, selisehnya akan menjadi lebih besar daripada selisih sisi asal (yang pendek) 14kawalan ufuk

Merangka Bentuk Triangulasisudut segitiga tidak boleh kurang daripada 30o dan tidak boleh melebihi 120o Perlu juga dipastikan supaya tidak ada satu stesen yang ditubuh yang bergantung hanya pada satu segitiga tirus

15

kawalan ufuk

Merangka Bentuk Triangulasi

16

kawalan ufuk

Merangka Bentuk TriangulasiSecara umum bentuk jaringan triangulasi yang terbaik ialah jaringan yang meliputi kawasan yang luas didalam satu jalinan berterusan secara keseluruhannya. Tetapi pada amalannya bentuk seperti ini tidak dapat dilaksanakan dalam beberapa keadaan. - contoh nya negara besar spt USA17kawalan ufuk

Merangka Bentuk Triangulasi

18

kawalan ufuk

Bentuk Triangulasidalam bentuk jaringan, yang meliputi kawasan secara keseluruhan dalam bentuk rangkaian rantai yang menghubungi sempadan kawasan yang luas dalam bentuk rangka lain-lain bentuk yang lebih komplek Secara tiorinya, sistem triangulasi dalam bentuk jaringan adalah lebih baik, tetapi dalam keadaan tertentu penggunaan rangkaian rantai adalah lebih sesuai19kawalan ufuk

Jenis RangkaianAntara jenis rangkaian : Rangkaian segitiga selapis Rembat segiempat Segitiga berpusat

20

kawalan ufuk

Jenis Rangkaian

21

kawalan ufuk

Jenis Rangkaian

22

kawalan ufuk

Jenis RangkaianJenis yang digunakan adalah tertaklok kepada pertimbangan praktik di padang, supaya sesuai dengan keadaan topografi. Perkara yang perlu diambilkira didalam pertimbangan untuk membuat keputusan adalah seperti berikut: - Setiap rangkaian triangulasi yang dibentuk hendaklahdapat memberikan penyelesaian segitiga melalui dua kaedah yang bebas, melainkan jika terpaksa menggunakan rangkaian segitiga selapis.

23

kawalan ufuk

Jenis Rangkaian- Bagi menubuhkan rangkaian segitiga sekurang-kurangnya satu atau lebih baik lagi jika kedua-dua kaedah digunakan supaya rangkaian itu adalah dalam "keadaan kukuh", iaitu segitiga berdasarkan prinsip dan bentuk di atas. - Garisan yang terlalu panjang dalam satu-satu segitiga perlu dielakkan. Yang paling baik ialah kepanjangan semua garisan lebih kurang sama. - Tertaklok pada perkara di atas, bentuk rangkaian hendaklah ditubuhkan supaya kerja di padang yang terlibat adalah minimum. Bagi tujuan ini, segienam berpusat dan bentuk yang lebih komplek adalah tidak sesuai.

24

kawalan ufuk

Kesesuaian RangkaianDi kawasan berbukit-bukau, rembat segiempat adalah yang paling sesuai. Di kawasan yang mendatar, rembat segiempat sukar digunakan dan segitiga berpusat adalah lebih sesuai. Segitiga selapis hanya digunakan jika tidak ada cara lain yang sesuai.25kawalan ufuk

Jarak dan Kedudukan StesenDikawasan berbukit jarak antara stesen yang paling sesuai ialah dalam lingkungan 50 km. walaupun jarak sejauh 150 km. atau hingga 300 km. pernah dicerap dengan memuaskan Di kawasan mendatar, purata jarak yang sesuai ialah 15 km. jika menara cerapan didirikan.26kawalan ufuk

Jarak dan Kedudukan StesenBuruk dan baiknya jarak jauh dan dekat di antara stesen-stesen trig.:Jika keadaan topografi, cuaca, peralatan dan kepakaran pencerap dan pembantu baik, maka stesen yang berjarak jauh akan mempercepatkan kerja dan menjimatkan perbelanjaan. Walau bagaimana pun masalah cuaca buruk dan seliseh faham diantara pencerap dan pembantu di stesen yang dicerap akan menyebabkan kerja tergendala Jika cahaya hanya melengkung dalam arah satah tegak, masalah seliseh pengukuran arah ufuk disebabkan oleh biasan tidak timbul. Bagi jarak yang jauh keadaan sekeliling mungkin mengakibatkan biasan sisi

27

kawalan ufuk

Jarak dan Kedudukan StesenJarak jauh akan mengurangkan kejituan perhitungan jarak yang berpunca dari garis asas yang pendek Jarak pendek memudahkan kerja triangulasi ditahap ketiga. Namun demikian dengan jarak pendek, bilangan stesen akan bertambah dan memerlukan cerapan dan perbelanjaan yang lebih Bagi jarak yang terlalu pendek, seliseh pemusatan alat akan memberi kesan didalam 28 cerapan sudut kawalan ufuk

Kedudukan StesenPemilihan samada jarak diantara stesen jauh atau dekat adalah tertaklok pada keadaan Adalah sesuai jika stesen terletak ditempat yang tertinggi di atas bukit. Kedudukan stesen di lereng bukit hendaklah dielakkan, kerana jika lereng bukit melintasi garis cerapan, perbezaan ketumpatan udara dikiri dan kanan garis cerapan akan berlaku. Ini akan menyebabkan cahaya melengkung dalam satah ufuk, iaitu biasan sisi berlaku pada garis cerapan. Biasan sisi ini sukar untuk diperbetulkan, oleh itu hanya perlukan dielakkan daripada berlaku supaya kawalan ufuk kejituan arah ufuk tidak terjejas.

29

Masalah biasanMasalah biasan sangat ketara apabila garis cerapan menggeser atau hampir menggeser permukaan Bumi. Di kawasan berbukit masalah ini dapat dielakkan, tetapi di kawasan mendatar penggeseran ini menjadi satu masalah. Ianya dapat dikurangkan dengan memendekkan jarak antara stesen atau membina menara cerapan yang tinggi dan menggunakan lebih banyak kawalan.30kawalan ufuk

Perancangan dan Persediaan Kerja di PadangPerkara yang dipertimbangkan : 1. perlulah dipastikan supaya semua ketiga-tiga sudut didalam setiap segitiga dapat diukur dan seberapa boleh elakkan penggunaan stesen satelit, iaitu stesen hampir 2. Elakkan juga daripada menggunakan kaedah silangalek untuk menentu kedudukan stesen

31

kawalan ufuk

Perancangan dan Persediaan Kerja di Padang3.

4.

5.

32

cara untuk mengawal seliseh kerana kelemahan sistem triangulasi ialah, ianya melibatkan pengumpulan seliseh skala dan azimut Oleh itu kawalan dari segi skala, iaitu mewujudkan garis asas tambahan, kawalan dari segi azimut, iaitu mewujudkan stesen Laplace, perlu dirancangkan Stesen Laplace ialah stesen dimana cerapan astronomi dibuat bagi mendapatkan latitud, kawalan ufuk longitud dan azimut

Perancangan dan Persediaan Kerja di Padang6.

garis asas dan Stesen Laplace hendaklah terletak sekurang-kurangnya berhampiran dengan persilangan rantaian triangulasi utama dan juga dipenghujung rantaian yang tidak merupakan rantaian tertutup

33

kawalan ufuk

PeninjauanPeninjauan ini boleh dilakukan dengan tiga cara:Menggunakan peta yang sedia ada. Bagi wilayah atau kawasan dimana petanya boleh digunakan, maka kesesuaian kedudukan stesen boleh ditentukan dengan 90% keputusan tanpa pergi meninjau di kawasan terlibat. Untuk mempastikan samada garis penglihatan diantara stesen terlindung atau tidak, perhitungan boleh dibuat berdasarkan maklumat 34 dari peta yang ada. kawalan ufuk

PeninjauanPeninjauan cara kedua menggunakan pesawat udara dan berpandukan peta kawasan terlibat. Maklumat penting kawasan tersebut seperti bukit serta masalah saling kelihatan antara stesen dicatitkan. Kedudukan stesen dan arah rantaian dicartakan dan kedudukan pilihan dikenalpasti. Peninjauan udara ini dibantu oleh sekumpulan kecil peninjau di bumi untuk mengesahkan dan mendapatkan maklumat tambahan.35kawalan ufuk

PeninjauanCara ketiga ialah membuat peninjauan di padang dengan pergi ke kawasan yang terlibat, dan ini selalunya adalah rumit. Perkara yang perlu diberi perhatian dan dicatitkan ialah seperti berikut:Anggaran ketinggian dan kedudukan stesen dan juga kemungkinan halangan pada garis penglihatan. Saling kelihatan hendaklah dibuktikan di kawasan stesen juga semasa peninjauan dibuat. Mengenalpasti perhubungan dan jalan yang baik, nama tempat, iaitu bukit, kampung atau wilayah Kemudahan bantuan yang boleh didapati dari kawasan sekitar, seperti bekalan air dan makanan, pemandu penunjuk jalan dan sebagainya

36

kawalan ufuk

Saling Kelihatan Antara StesenDari Rajah :AB2 = AB2 = AB2 = AB2 = AB2 = AB2 = atau BC = OB2 - AO2 (AO + BC)2 - AO2 2AO. BC + BC2 CD. BC + BC2 BC (CD + BC) BC. BD AB2/BD

37

kawalan ufuk

Saling Kelihatan Antara StesenOleh kerana BC adalah kecil jika dibandingkan dengan jejari Bumi R, maka boleh diandaikan bahawa BD adalah bersama CD dan garisan lurus AB bersamaan dengan arka AC , maka BC = H = S2/2R dimana S ialah jarak AC dan R ialah jejari sfera, iaitu Bumi38kawalan ufuk

Saling Kelihatan Antara StesenPada amalannya, garis penglihatan AB tidak merupakan satu garisan yang lurus, tetapi melengkung kearah kelengkungan permukaan Bumi, disebabkan oleh biasan udara. Garisan yang mengufuk di A akan menemui BC di B'. H = (1 2k) s2/2R dimana K ialah angkali biasan. Nilai purata K ialah 0.07 bagi garisan diatas tanah dan 0.08 bagi garisan di atas permukaan air.39kawalan ufuk

Saling Kelihatan Antara Stesen

40

kawalan ufuk

Saling Kelihatan Antara StesenSecara khusus nilai K boleh berubah dengan keadaan atmosfera, waktu dan kesan sekeliling dan tempatan. Jika S diukur dalam batu dan K diambil sebagai 1/14 (iaitu 0.07) :

H = ( 1 (1/7) x 5280 x S2/(2 x 3960)Atau

H (dlm kaki) = (4/7) S2dimana S dalam batu. 41kawalan ufuk

Penandaan StesenSetiap stesen yang telah dikenalpasti hendaklah ditanda dengan jelas. Tanda ini hendaklah kekal dipermukaan bumi ataupun ditanam dalam bumi. Tanda yang elok digunakan ialah kepingan logam seperti tembaga yang boleh dicatitkan maklumat di atasnya, tetapi ini mungkin tidak akan kekal disebabkan kecurian. Oleh itu penandaan yang selalu digunakan ialah tiub besi 21/2 kaki panjang dan 2 inci garis pusat. Tiub ini ditanam separas dengan permukaan bumi didalam konkerit. Selalunya terdapat dua atau tiga tanda sampingan berhampiran tanda stesen trig khususnya di kawasan dimana ada kemungkinan terdapat gangguan. Jarak dan bering dari stesen trig dan stesen sampingan diukur dan dicatitkan.

42

kawalan ufuk

Pembetulan Keeksentrikan Alat atau BeropAlat didirisiap di stesen satelit C sebagai ganti stesen sebenar A. Arah yang dicerap ialah CB, sementara yang diperlukan ialah AB. Sin B = (b Sin C)/c B = b Sin C/(c arka 1) atau = d Sin /(A arka 1) Atau Sin = d Sin /S 43

kawalan ufuk

Pembetulan Keeksentrikan Alat atau Berop

44

kawalan ufuk

Tanda Sasaran Cerapanberop Lampu Helioterop atau Helio

45

kawalan ufuk

Berop

46

kawalan ufuk

Berop

47

kawalan ufuk

Lampu

48

kawalan ufuk

Helioterop atau Helio

49

kawalan ufuk

Kaedah dan Prosidur CerapanSudut ufuk boleh dicerap menggunakan beberapa kaedah : Kaedah PusinganKaedah ini dimulakan dengan cerapan penyilang kiri teodolit pada stesen yang paling kiri, dan seterusnya teropong teodolit diarahkan ke setiap stesen mengikut giliran berdasarkan arah pusingan jam sehingga sampai ke stesen semula. Cerapan diulang dengan penyilang kanan teodolit dan ini merupakan satu pusingan

50

kawalan ufuk

Kaedah dan Prosidur CerapanKaedah Arah - Menggunakan kaedah ini satu stesen perlu dipilih sebagai stesen rujukan, dan stesen ini seharusnya dapat kelihatan berterusan sepanjang pencerapan. - Sudut diukur secara bebas diantara stesen rujukannya dan setiap stesen yang lainnya. - Untuk mendapatkan kejituan yang sama kaedah ini memerlukan kerja dua kali ganda dibandingkan dengan menggunakan kaedah

51

kawalan ufuk

Kaedah dan Prosidur CerapanKaedah Arah - Kaedah arah ini sesuai dalam keadaan dimana terdapat gangguan pada penglihatan stesen yang dicerap. - Jika tidak ada satu stesen yang boleh kelihatan secara berterusan maka dua stesen boleh digunakan sebagai stesen rujukan.

52

kawalan ufuk

Kaedah dan Prosidur CerapanKaedah Sudut - Menggunakan kaedah ini, sudut diantara setiap stesen berhampiran diukur secara bebas mengikut pusingan. - Ini juga memerlukan kerja yang hampir dua kali ganda jika dibandingkan dengan kaedah pusingan. - Pengukuran sudutsudut besar yang mengandungi dua atau tiga sudut kecil akan 53 menjadi kurang jitu.

kawalan ufuk

Kaedah dan Prosidur CerapanKaedah Sudut - Ini adalah kerana untuk mendapatkan sudut besar tersebut, sudut-sudut kecil didalamnya yang diukur secara bebas, perlu dicampurkan. - Oleh itu seliseh pengukuran sudut kecil ini akan terkumpul didalam sudut besar.

54

kawalan ufuk

Kaedah dan Prosidur CerapanKaedah Schreiber - Kaedah ini memerlukan pengukuran sudut seperti kaedah sudut dan juga pengukuran sudut secara bebas diantara setiap stesen yang lain. - Ini memerlukan banyak kerja tetapi ianya sangat sesuai dikawasan dimana penglihatan ke stesen yang dicerap menjadi masalah. - Kaedah ini banyak digunakan di Eropah dan Afrika.kawalan ufuk

55

Kaedah dan Prosidur CerapanKaedah pusingan adalah kaedah yang paling baik jika penglihatan pada stesen yang dicerap tidak menjadi masalah. Kaedah pusingan ini adalah mudah dan cerapan boleh diselesaikan dalam masa yang singkat. Kaedah arah atau Schreiber pula boleh digunakan dalam keadaan dimana cerapan pusingan penuh adalah sukar dibuat. Kaedah sudut hanya sesuai digunakan sebagai tambahan pada kaedah lain jika kejituan yang tinggi diperlukan.56kawalan ufuk

Cerapan dibuat dengan beberapa zeroMenghapuskan seliseh disebabkan keeksentrikan bulatan Menghapuskan seliseh disebabkan kolimatan yang tidak betul Menghapuskan seliseh disebabkan senggatan yang tidak tepat atau tidak sempurna57kawalan ufuk

Jaringan Geodetik MalaysiaJaringan Geodetik Semenanjung Malaysia Jaringan Geodetik Sabah & Serawak

58

kawalan ufuk

Jaringan Geodetik Semenanjung MalaysiaJaringan triangulasi utama Semenanjung Malaysia meliputi kawasan dari Singapura (Latitud 1oU) disebelah selatan hingga ke Kedah dan Kelantan (Latitud 6oU) disebelah utara Panjang keseluruhan jaringan ialah lebih kurang 700 kilometer, mengandungi 77 stesen geodetik, 240 stesen primary, 837 stesen secondary and 51 stesen tertiary dengan 340 sudut, 4 azimut, 4 jarak dan 4 latitud dan longitud dicerap berserta 5 kedudukan stesen ditentukan menggunakan kaedah satelit Doppler 59

kawalan ufuk

Jaringan Geodetik Semenanjung MalaysiaPercubaan pertama untuk mewujudkan satu sistem triangulasi di Semenanjung Malaysia dibuat di Pulau Pinang oleh Lieut Moore, R.N. dalam tahun 1832 Asas jaringan triangulasi yang wujud sekarang adalah berpunca daripada triangulasi Pulau Pinang dan Province Wells (1885-1887), Ukur Trigonometri Perak (1886) dan Ukur Trigonometri Melaka (1886 - 1888).60kawalan ufuk

Jaringan Geodetik Semenanjung MalaysiaEmpat peringkat perkembangan kerja triangulasi: Triangulasi Lama Repsoid atau Triangulasi Utama Malayan Revised Triangulation(MRT) Triangulasi Utama (Geodesi) Semenanjung61kawalan ufuk

Jaringan Geodetik Semenanjung MalaysiaTriangulasi Lamatujuan utamanya untuk mengawal kerja ukur kadaster Dua sistem yang terdapat dalam triangulasi lama ini ialah sistem Perak (yang terdahulu) dan sistem Asa. Sistem Perak digunakan di Kedah, Pulau Pinang dan Perak Sistem Asa digunakan disemua negeri di Semenanjung, kecuali Kedah, Pulau Pinang dan Perak 62 kawalan ufuk

Jaringan Geodetik Semenanjung MalaysiaRepsold atau Triangulasi Utamatriangulasi Repsoid telah diwujudkan pada tahun 1913 1916 rangkaian triangulasi bermula dari sempadan negeri Thai, meliputi negeri-negeri Kedah, Perak, Pahang, Negeri Sembilan, Johor dan seterusnya ke Singapura rangkaian kedua meliputi utara negeri Pahang hingga ke utara negeri Kelantan. Sistem triangulasi ini dihubungkan dengan sistem triangulasi di Negeri Thai disebelah utara dan Triangulasi Riau (Indonesia) disebelah selantan 63 Latitud dan azimut berdasarkan cerapan di Kertau kawalan ufuk

Jaringan Geodetik Semenanjung MalaysiaTriangulasi Malaya Tersemak (1948) triangulasi ini adalah berdasarkan triangulasi Repsoid, iaitu dengan hanya menggunakan nilai bagi bagi latitud dan longitud di origin, Kertau Sudut yang telah dilaraskan dalam sistem Repsold digunakan dengan nilai koordinat origin yang baru untuk mendapatkan latitud dan longitud bagi semua titik dalam jaringan64

kawalan ufuk

Jaringan Geodetik Semenanjung MalaysiaTriangulasi Malaya Tersemak (1948)Nilai parameter Tersemak ialah: yang digunakan bagi Triangulasi Malaysia

Titik Datum (Asalan) Latitud Longitud Elipsoid a f Pisahan geoid N

: : : : : : :

Kertau 3o 27' 50".71 U 102o 37' 24".55 T Everest (Modified) 6377304.063 meter 1/300.8017 0kawalan ufuk

65

back 66kawalan ufuk

Jaringan Geodetik Semenanjung MalaysiaTriangulasi Utama (Geodesi) SemenanjungSatu pelarasan baru telah dilakukan oleh U.S Army map services menggunakan creapan tambahan bagi latitude, longitud, azimut dan satu jarak garis dasar. Data yang digunakan dalam pelarasan ialah: (a) (b) (c) Datum : sama seperti Triangulasi Malaya Tersemak. Sudut : seperti dalam Triangulasi Repsoid. Garis asas yang diturunkan ketas elipsoid : Garis asas Serting : 11364.083 meter Garis asas Kedah : 9041.058 meter Garis asas Kelantan : 11350.521 meter

67

kawalan ufuk

68

kawalan ufuk

Jaringan Geodetik Sabah & SarawakThe geodetic network in Sabah and Sarawak, known as Borneo Triangulation, 1968 (BT68) was established with the station at Bukit Timbalai, on the Island of Labuan as the origin. BT68 resulted from the readjustment of the primary control of East Malaysia (Sabah, Sarawak plus Brunei) made by the Directorate of Overseas Surveys, United Kingdom (DOS). This network consists of the Borneo West Coast Triangulation of Brunei and Sabah (1930-1942), Borneo East Coast Triangulation of Sarawak and extension of the West Coast Triangulation in Sabah (1955-1960) and some new points surveyed between 1961 and 1968.

69

kawalan ufuk

Jaringan Geodetik Sabah & SarawakNilai parameter yang digunakan bagi Borneo Triangulation, 1968 (BT68) : Titik Datum (Asalan) Latitud Longitud Elipsoid a f : : : : : : Timbalai, Labuan 51703".55 U 115 10 56".41 T Everest (Modified) 6 377 298.556 meter 1/300.8017

70

kawalan ufuk

71

kawalan ufuk

72

kawalan ufuk

Pelarasan JaringanDua kaedah: Pelarasan Gandadua Terdikit Semi-rigorous atau Equal Shift

73

kawalan ufuk

Pelarasan Gandadua Terdikit

74

kawalan ufuk

Pelarasan Gandadua Terdikit

75

kawalan ufuk

Pelarasan Gandadua Terdikit

76

kawalan ufuk

Pelarasan Gandadua Terdikit

77

kawalan ufuk

Pelarasan Gandadua Terdikit

78

kawalan ufuk

Pelarasan Gandadua Terdikit

79

kawalan ufuk

Pelarasan Gandadua Terdikit

80

kawalan ufuk

Pelarasan Gandadua Terdikit

81

kawalan ufuk

Kaedah Semi-rigorous @ Equal ShiftDua syarat mesti dipenuhi : Syarat Sudut Syarat Sisi

82

kawalan ufuk

Kaedah Semi-rigorous @ Equal ShiftSyarat Sudut 10 + 11 + 12 + 13 = 180 10 + 11 = 14 + 17 12 + 13 = 9 + 18

83

kawalan ufuk

Kaedah Semi-rigorous @ Equal Shift

84

kawalan ufuk

Kaedah Semi-rigorous @ Equal ShiftSyarat Sisi Jika semua sisi dihitung: - Dari DE dalam EDG dapatkan DG - Dari DGF dapatkan GF - Dari GFE dapatkan FE - Dari FED dapatkan DE

ED DG FG FE + + + =1 DG FG FE ED85kawalan ufuk

Kaedah Semi-rigorous @ Equal ShiftHanya gunakan sudut bukan sisi. Syarat sisi perlu di tranform ke sudut melalui formula Sine.

sin 18 sin 14 sin 12 sin 10 + + + =1 sin 11 sin 9 sin 17 sin 1386

kawalan ufuk

Kaedah Semi-rigorous @ Equal ShiftDalam bentuk logs:sin 18 sin 14 sin 12 sin 10 + + + =1 sin 11 sin 9 sin 17 sin 13Log sin 18 + log sin 14 + log sin 12 + log sin 10 - (log sin 11 + log sin 9 + log sin17 + log sin 13) = 0

87

kawalan ufuk

Kaedah Semi-rigorous @ Equal Shift

88

kawalan ufuk

Kaedah Semi-rigorous @ Equal Shift

89

kawalan ufuk

Kaedah Semi-rigorous @ Equal Shift

90

kawalan ufuk

TAMAT

91

kawalan ufuk