Teori dan Kaedah Sejarah LisanPenyelidikan ke atas sumber sejarah perlu bagi mencari bukti2 tentang:kejadian masa lampaumengorganisasi karyamentafsir [interpretasi] kejadianmenunjukkan apa, kenapa dan bagaimana yang sebenarnya telah berlaku

** Segala kejadian dan pemahaman sejarah hanya boleh diperolehi melalui penyelidikan terhadap sumber sejarah

Seseorang yang mahu menghuraikan sesebuah peristiwa sejarah tidak boleh bersandar kepada imaginasinya perlu melakukan penyelidikan sejarah (historical research).

Apa itu penyelidikan sejarah ?

Apakah proses-proses yang terlibat dalam melakukan penyelidikan sejarah?

Apa itu penyelidikan sejarah ?

tatacara mendapat dan melakukan penelitian kepada rujukan utama (sumber primer) bagi mewujudkan penghuraian sejarah.Penyelidikan bergantung kepada sumber sejarah kerana ilmu sejarah mementingkan ketepatan sejarah.Sumber primari adalah bahan utama yang akan dapat memberi fakta-fakta yang dikira mewakili kebenaran dan ketepatan sejarah seperti sebenarnya berlaku (L.V.Ranke).

Apakah proses yang terlibat dalam melakukan penyelidikan sejarah? menjejak keberadaan sumber dan pengumpulan sumber (heuristic)

Menganalisa sumber menggunakan kaedah kritikan (critique)

Menggabungkan sumber berdasarkan kesesuaian penyelidikan (synthesis)

Menyajikan hasil penyelidikan dalam bentuk tulisan laporan, buku, artikel, kertas kerja, dsb. (exposition)

Apa itu sumber?Sumber sejarah sangat penting dalam proses penyelidikan sejarah bukti dalam penghuraian dan penulisan sejarah.

Sejarah tidak boleh berdiri tanpa sumber (Leopold van Ranke).Sumber sejarah wujud dalam boleh dibahagikan kepada 3:Sumber berbentukSumber lisanSumber tulisan -

a. Sumber berbentuk apa itu sumber berbentuk?contoh2.Sumber lisan apa itu sumber lisan ?

2 jenis sumber lisan: i. tradisi lisan ii. sejarah lisanTradisi lisan ?Merupakan satu sumber yang boleh dirujuk sebagai bahan bukti dalam kajian sejarah.Wujud dari pelbagai jenis sastera rakyat (folklore) berbentuk mitos, legenda,cerita asal usul, dsb., cth2.

i. Tradisi lisan

sastera tradisi boleh memberikan gambaran tentang pandangan hidup dan cara hidup masyarakat tradisi. merupakan sumber yang diperturunkan dari 1 generasi ke 1 generasi berubah2 isi penceritaan akibat tokoh tambah/ pengurangan menyebabkan berlaku pemesongan fakta penceritaan sumber lisan tersebut sumber lisan tidak banyak digunakan khuatir kepalsuan fakta.

ii. Sejarah lisan

Apakah yang dimaksudkan dengan sejarah lisan?

iii. Sumber tulisan merujuk kepada khazanah warisan tamadun intelektual sesuatu bangsa dan umat terpenting Sumber tulisan merujuk kepada objek yang berbentuk dan berupa eg. Tulisan cuneiform, lukisan di dinding2 gua berbentuk binatang dsb, tulisan berbentuk prasasti dan inskripsi batu kapur, tulisan di batu nesan.Sumber tulisan dibahagi 2: i. sumber rasmi rekod2 kerajaan spt. laporan, surat, fail sulit, dokumen, dllii. sumber tidak rasmi buku, majalah, akhbar, dll.

Kategori SumberSumber dikategorikan kepada 3:

a. Berbentukdibahagikan kepada 2:b. Lisani. primerc. Tulisanii. sekunder

Contoh-contoh:

Setelah mengenalpasti jenis2 sumber sejarah dan kategorinya maka pengumpulan bahan-bahan sejarah dilakukan dalam proses penyelidikan sejarah.

Proses penyelidikan sejarah ada 4 tahap yang dilakukan secara bersistematik mengikut kaedah disiplin sejarah:a. heuristikb. analisisc. sintesisd. eksposisi

Pengertian Sejarah Lisan:Kaedah Sejarah Lisan diwujudkan oleh seorang ahli sejarah dari University of Columbia Allan Nevins pada 1948.

Nevins mengabadikan ingatan dan kenangan yang tidak direkodkan di dalam bentuk tulisan pada masa ini sejarah lisan dilakukan tanpa alat perakam catatan tangan oleh mereka yang melakukan wawancara.Konsep sejarah lisan penggunaan alat rakaman dan penerapan teori dan kaedah yang lebih berpiawai objektif sejarah.

Konsep sejarah lisan moden tidak terpisah antara wawancara dengan kewujudan alat perakam.

Definisi Dictionary of Archival Terminology (susunan Peter Walne, The International Council of Archives, 1984) sejarah lisan:the interviews with indivisuals usually in the form of sound recording or transcripts thereof,intended for research use.

William Moss (tokoh sejarah lisan) dalam bukunya Oral History Manual menjelaskan sejarah lisan sebagai:suatu proses menghasilkan sumber-sumber sejarah melalui teknik wawancara, wawancara/ soaljawab yang dibuat di atas pita rakaman oleh seorang sejarawan, ahli sosiologi, ahli folklor, wartawan, pegawai inteligen tentera, dsb.

Sidi Ghazalbamengakui bahawa sumber lisan merupakan sumber yang tertua sekali iatu waktu fikiran manusia mula tumbuh, waktu kebudayaan mulai lahir dan serentak dengan itu bahasa mula digunakan.

Sumber-sumber lisan: iaitu sumber-sumber yang penyebarannya dari mulut ke mulut. meliputi seluruh bahan yang melibatkan komunikasi melalui kata yang diucapkan.kaedah merakamkan kenang-kenangan tokoh-tokoh tertentu dengan cara temuramah.

Sejarah lisan bukanlah satu bidang yang baru.

Merupakan satu kaedah inquiry untuk mendapatkan maklumat lanjut kepada sejarah bertulisan.

Bukan satu bidang baru.

Abad ke-5 SM kaedah ini telah digunakan oleh sejarawan Herodotus (Bapa Sejarah) telah mengetahui tentang kegunaan sumber-sumber lisan sebagai tambahan kepada sumber-sumber tertulis.

Thucydides (sejarawan Yunani selepas Herodotus) telah menggunakan sejarah lisan bagi melengkapkan kajiannya ke atas kekalahan orang Yunani kepada orang Sparta dalam peperangan Peloponnesia beliau menjalankan kaedah wawancara untuk mendapatkan keterangan lisan serta dibandingkan dengan sumber-sumber yang ada

Bahan bahan sejarah lisan tidak boleh mengganti rekod rekod bertulis

Sebagai sumber alternatif bagi sumber2 tertulis yang kurang lengkap.

Kekuatan dan kekurangan sumber lisan:

sumber lisan tidak mungkin menunjukkan kenyataan atau fakta yang sesungguhnya tepat kerana apa yang merupakan fakta selepas ditambah atau dikurang, akhirnya menjadi bentuk sejarah lisan.

boleh berubah-ubah lantaran sifatnya yang sentiasa berubah mengikut setiap jenis penuturnya atau pengkisahnya.

KATEGORI SUMBER SEJARAH LISANSumber sejarah lisan dapat dikategorikan kepada tiga: keterangan protoketerangan saksimata (eye-witness) keterangan kata dengar (hearsay) pada tahap ini keterangan lisan akan mencapai tahap tradisi lisan.