Makalah Pemeriksaan Hb Sahli

8/17/2019 Makalah Pemeriksaan Hb Sahli

1/14

PEMERIKSAAN HEMOGLOBIN

METODE SAHLI

MAKALAH

Untuk memenuhi tugas semester I mata kuliah Bilgi Dasar !an

Perkem"angan #ang !i"ina leh $ant Har#ant% S& P!&% M& Kes

OLEH'

AKADEMI KEBIDANAN MUHAMMADI$AH

(URUSAN KEBIDANAN

)IREBON% NO*EMBER +,-.

Diana Anasthas#a Putri

/u0i 1ah#uningsih

Khil#atul Aulia

Pi2it Sami2ri

Shintani A3ka $lan!ita


2/14

DA/TAR ISI

KATA PENGANTAR.......................................................................................... i

DAFTAR ISI....................................................................................................... ii

BAB I PENDAHULUAN

1.1 Latar Belakang.................................................................................. 1

BAB II RUMUSAN MASALAH

2.1 Ruu!an Ma!ala"............................................................................ #

2.2 Tu$uan Penuli!an.............................................................................. #

BAB III PEMBAHASAN

#.1 Pengertian He%gl%&in.................................................................... '

#.2 Peerik!aan He%gl%&in Met%(e Sa"li.......................................... )

BAB I* PENUTUP

'.1 Ke!i+ulan....................................................................................... 1,

'.2 Saran.................................................................................................. 1,

DAFTAR PUSTAKA

ii


3/14

KATA PENGANTAR

Pu$i !-ukur kai +an$atkan ke"a(irat Alla" ST karena "an-a i/in0

ra"at0 (an kua!aN-a kai a!i" (i&erikan ke!e"atan !e"ingga (a+at

en-ele!aikan akala" ini -ang &er$u(ul Pemeriksaan Hemoglobin Metode

Sahli.

Pa(a ke!e+atan ini tak lu+a +ula +enuli! engua+kan teria ka!i"

ke+a(a !eua +i"ak terutaa ke+a(a D%!en +enga$ar Mata Kulia" Bi%l%gi Da!ar

(an Perke&angan -ang tela" e&erikan tuga! ini ke+a(a kai.

Kai !angat &er"ara+ akala" ini (a+at &erguna (ala rangka ena&a"

aa!an !erta +engeta"uan kita0 k"u!u!n-a engenai +eerik!aan HB. Kai

$uga en-a(ari !e+enu"n-a &a"a (i (ala tuga! ini ter(a+at kekurangan3

kekurangan (an a!i" $au" (ari a+a -ang (i"ara+kan.

Untuk itu0 kai &er"ara+ kritik0 !aran0 (an u!ulan (ei +er&aikan akala"

ini (i a!a -ang akan (atang0 engingat ti(ak a(a !e!uatu -ang !e+urna tan+a

kritik (an !aran -ang e&angun. Se%ga akala" !e(er"ana ini (a+at

&eran4aat &agi !ia+a +un -ang e&aan-a.

5ire&%n0 11 N%6e&er 2,17

Penuli!

i


4/14

BAB I

PENDAHULUAN

-&- Latar Belakang

Se$alan (engan kea$uan tekn%l%gi (ala ilu ke(%kteran0 (i

la&%rat%riu tela" (ike&angkan &eraa3aa alat +eerik!aan -ang le&i"

anggi". Alat ter!e&ut (a+at e&antu +enegakkan (iagn%!i!. Peantauan

+er$alanan +en-akit0 !erta +eantauan "a!il tera+i (engan le&i" &aik (an teliti

8Hari%n%0 2,,9:.

He%gl%&in 8H&: a(ala" %lekul +r%tein +a(a !el (ara" era" -ang

&er4ung!i !e&agai e(ia tran!+%rt kar&%n(i%k!i(a (ari $aringan tu&u" ke +aru3

+aru. Kan(ungan /at &e!i -ang ter(a+at (ala "e%gl%&in e&uat (ara"

&erarna era".

Peerik!aan "e%gl%&in (ala (ara" e+un-ai +eranan -ang +enting

(ala (iagn%!a !uatu +en-akit karena "e%gl%&in eru+akan !ala" !atu +r%tein

k"u!u! -ang a(a (i (ala !el (ara" era" (engan 4ung!i k"u!u! -aitu

engangkut ;2 ke $aringan (an enge&alikan 5;2 (ari $aringan ke +aru3+aru.

Kegunaan (ari +eerik!aan "e%gl%&in ini a(ala" untuk engeta"ui a(a

ti(akn-a gangguan ke!e"atan +a(a +a!ien0 i!aln-a kekurangan "e%gl%&in -ang

&ia!a (i!e&ut aneia. He%gl%&in &i!a !a$a &era(a (ala kea(aan larut lang!ung

(ala +la!a. Akan teta+i kea+uan "e%gl%&in untuk engikat %k!igen ti(ak

&eker$a !eara ak!iu (an akan e+engaru"i +a(a 4akt%r lingkungan.

He%gl%&in -ang eningkat ter$a(i karena kea(aan "e%k%n!entra!iaki&at (e"i(ra!i -ang enurun (i+engaru"i %le" &er&agai a!ala" klini!.

Peerik!aan "e%gl%&in (ilakukan +engukuran (engan et%(e "ae%eter atau

!a"li. Tu$uann-a a(ala" untuk enentukan ka(ar "e%gl%&in (ala (ara"

&er(a!arkan !atuan arna 8colorimetric:. He%gl%&in &er+eran +enting (ala

e+erta"ankan &entuk !el (ara" era" (an e&eri arna era" +a(a (ara".

Struktur "e%gl%&in -ang a&n%ral &i!a engganggu &entuk !el (ara" era" (an

eng"a&at 4ung!i aliran (ara" eleati +e&ulu" (ara".

1


5/14

Ka(ar "e%gl%&in (ala (ara" (a+at (itentukan (engan &er&agai aa

ara atau et%(e. Met%(e -ang +aling te+at a(ala" &er(a!arkan anali!a kan(ungan

&e!i atau ka+a!ita! +eningkatan %k!igen (ari %lekul ter!e&ut. Se$ula" +r%!e(ur

-ang e+at tela" (ike&angkan &er(a!arkan +engaatan !eara lang!ung +a(a

arna (ara" (an en-aakan (engan !uatu !tan(ar &uatan.

2


6/14

BAB II

RUMUSAN MASALAH

+&- Rumusan Masalah

1. A+a -ang (iak!u( (engan "e%gl%&in<

2. Bagaiana ara +eerik!aan "e%gl%&in (engan et%(e !a"li<

+&+ Tu0uan Penulisan

Setia+ +enuli!an !e!uatu +a!ti e+un-ai tu$uan tertentu0 (engan

(eikian $uga +enuli!an la+%ran ini +enuli! e+un-ai tu$uan =

1. Untuk engeta"ui a+a -ang (iak!u( (engan "e%gl%&in.

2. Untuk engeta"ui ara +eerik!aan "e%gl%&in (engan et%(e !a"li.

#


7/14

BAB III

PEMBAHASAN

4&- Pengertian Hemgl"in

He%gl%&in a(ala" etal +r%tein +engangkut %k!igen -ang engan(ung

&e!i (ala !el (ara" era" aalia (an "ean lainn-a. M%lekul "e%gl%&in

ter(iri (ari gl%&in0 a+%+r%tein0 (an e+at gugu! "ee0 !uatu %lekul %rganik

(engan !atu at% &e!i 8iki+e(ia0 2,,>:.

He%gl%&in a(ala" +r%tein -ang ka-a akan /at &e!i. Meiliki a4inita!

8(a-a ga&ung: ter"a(a+ %k!igen (an (engan %k!igen itu e&entuk

%?i"e%gl%&in (i (ala !el (ara" era". Dengan elalui 4ung!i ini aka %k!igen

(i&aa (ari +aru3+aru ke $aringan3$aringan 8E6el-n0 2,,@:.

He%gl%&in eru+akan !en-aa +e&aa %k!igen +a(a !el (ara" era".

He%gl%&in (a+at (iukur !eara kiia (an $ula" H&1,, l (ara" (a+at

(igunakan !e&agai in(ek! ka+a!ita! +e&aa %k!igen +a(a (ara".

He%gl%&in a(ala" k%+lek! +r%tein +igen -ang engan(ung /at &e!i.K%+lek! ter!e&ut &erarna era" (an ter(a+at (i (ala eritr%!it. Se&ua"

%lekul "e%gl%&in eiliki e+at gugu! "ee -ang engan(ung &e!i 4er% (an

e+at rantai gl%&in 8Br%%ker0 2,,1:.

He%gl%&in a(ala" !uatu !en-aa +r%tein (engan Fe -ang (inaakan

conjugated protein. Se&agai intin-a Fe (an (engan rangka protoperphyrin (an

gl%&in 8tetraphirin: en-e&a&kan arna (ara" era" karena Fe ini.

Eritr%!it H& &erikatan (engan kar&%n(i%k!i(a en$a(i kar&%?- "e%gl%&in (an

arnan-a era" tua. Dara" arteri engan(ung %k!igen (an (ara" 6ena

engan(ung kar&%n(i%k!i(a 8De+ke! RI (ala i(a-anti0 2,,):. Menurut

William0 He%gl%&in a(ala" !uatu %lekul -ang &er&entuk &ulat -ang ter(iri (ari

' !u& unit. Setia+ !u& unit engan(ung !atu &agian "ee -ang &erk%n$uga!i

(engan !uatu +%li+e+ti(a. Hee a(ala" !uatu (eri6at +%r4irin -ang engan(ung

http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Globin&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Globin&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Apoprotein&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Heme&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Heme&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Apoprotein&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Heme&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Globin&action=edit&redlink=1


8/14

&e!i. P%li+e+ti(a itu !eara k%lekti4 (i!e&ut !e&agai &agian gl%&in (ari %lekul

"e%gl%&in 8S"inta0 2,,7:.

Ka!ar Hemgl"in 5H"6

Ka(ar "e%gl%&in iala" ukuran +igen re!+irat%rik (ala &utiran3&utiran (ara"

era" 85%!till0 1@@):. ula" "e%gl%&in (ala (ara" n%ral a(ala" kira3kira 17

gra !etia+ 1,, l (ara" (an $ula" ini &ia!an-a (i!e&ut C1,, +er!en 8E6el-n0

2,,@:. Bata! n%ral nilai "e%gl%&in untuk !e!e%rang !ukar (itentukan karena

ka(ar "e%gl%&in &er6aria!i (i antara !etia+ !uku &ang!a. Naun H; tela"

eneta+kan &ata! ka(ar "e%gl%&in n%ral &er(a!arkan uur (an $eni! kelain

8H; (ala Ari!an0 2,,2:.

Ta"el Batas Ka!ar Hemgl"in

Struktur Hemgl"in 5H"6

Pa(a +u!at %lekul ter(iri (ari inin "eter%!iklik -ang (ikenal (engan

+%r4irin -ang ena"an !atu at% &e!i0 at% &e!i ini eru+akan !itu! l%kal ikatan

%k!igen. P%r4irin -ang engan(ung &e!i (i!e&ut "ee. Naa "e%gl%&in

eru+akan ga&ungan (ari "ee (an gl%&in0 gl%&in !e&agai i!tila" generik untuk +r%tein gl%&ular. A(a &e&era+a +r%tein engan(ung "ee (an "e%gl%&in a(ala"

-ang +aling (ikenal (an &an-ak (i+ela$ari. Pa(a anu!ia (ea!a0 "e%gl%&in

&eru+a tetraer 8engan(ung ' !u&it +r%tein:0 -ang ter(iri (ari (ari a!ing3

a!ing (ua !u& unit al4a (an &eta -ang terikat !eara n%n k%6alen. Su& unitn-a

iri+ !eara !truktural (an &erukuran "a+ir !aa. Tia+ !u& unit eiliki &erat

%lekul kurang le&i" 19.,,, Dalt%n !e"ingga &erat %lekul t%tal tetraern-a

en$a(i 9'.,,, Dalt%n. Tia+ !u& unit "e%gl%&in engan(ung !atu "ee0

'

7


9/14

!e"ingga !eara ke!eluru"an "e%gl%&in eiliki ka+a!ita! e+at %lekul

%k!igen 8iki+e(ia0 2,,>:.

Guna Hemgl"in 5H"6

He%gl%&in (i (ala (ara" e&aa %k!igen (ari +aru3+aru ke !eluru"

$aringan tu&u" (an e&aa ke&ali kar&%n(i%k!i(a (ari !eluru" !el ke +aru3

+aru untuk (ikeluarkan (ari tu&u". Mi%gl%&in &er+eran !e&agai re!er6%ir

%k!igen =eneria0 en-i+an0 (an ele+a! %k!igen (i (ala !el3!el %t%t.

Se&an-ak kurang le&i" ), /at &e!i tu&u" &era(a (i (ala "e%gl%&in 8Sunita0

2,,1:. Menurut De+ke! RI a(a+un guna "e%gl%&in antara lain =

1. Mengatur +ertukaran %k!igen (engan kar&%n(i%k!i(a (i (ala $aringan3

$aringan tu&u".

2. Menga&il %k!igen (ari +aru3+aru keu(ian (i&aa ke !eluru" $aringan3

$aringan tu&u" untuk (i+akai !e&agai &a"an &akar.

#. Me&aa kar&%n(i%k!i(a (ari $aringan3$aringan tu&u" !e&agai "a!il

eta&%li!e ke +aru3+aru untuk (i&uang untuk engeta"ui a+aka" !e!e%rang

itu kekurangan (ara" atau ti(ak0 (a+at (iketa"ui (engan +engukuran ka(ar

"e%gl%&in. Penurunan ka(ar "e%gl%&in (ari n%ral &erarti kekurangan

(ara" -ang (i!e&ut aneia 8i(a-anti0 2,,):.

/aktr7/aktr Mem2engaruhi Ka!ar Hemgl"in

9

Ta"el Batas Nrmal Ka!ar Hemgl"in Setia2 Kelm2k Umur

>


10/14

Be&era+a 4akt%r34akt%r -ang e+engaru"i ka(ar "e%gl%&in a(ala" =

1. Keuku+an Be!i (ala Tu&u".

Menurut Parakka!i0 Be!i (i&utu"kan untuk +r%(uk!i "e%gl%&in0 !e"ingga

aneia gi/i &e!i akan en-e&a&kan ter&entukn-a !el (ara" era" -ang le&i"

keil (an kan(ungan "e%gl%&in -ang ren(a". Be!i $uga eru+akan ikr%nutrien

e!!en!il (ala e+r%(uk!i "e%gl%&in -ang &er4ung!i engantar %k!igen (ari

+aru3+aru ke $aringan tu&u"0 untuk (iek!re!ikan ke (ala u(ara +erna4a!an0

!it%kr%0 (an k%+%nen lain +a(a !i!te en/i +erna4a!an !e+erti !it%kr%

%k!i(a!e0 katala!e0 (an +er%k!i(a!e. Be!i &er+eran (ala !inte!i! "e%gl%&in

(ala !el (ara" era" (an i%gl%&in (ala !el %t%t. Kan(ungan ,0,,' &erat

tu&u" 89,3>,: ter(a+at (ala "e%gl%&in -ang (i!i+an !e&agai 4erritin (i

(ala "ati0 "e%!i(erin (i (ala li+a (an !u!u tulang 8ariani!0 2,,9:.

Kurang le&i" ' &e!i (i (ala tu&u" &era(a !e&agai i%gl%&in (an !en-aa3

!en-aa &e!i !e&agai en/i %k!i(ati4 !e+erti !it%kr% (an 4la6%+r%tein. alau+un

$ula"n-a !angat keil naun e+un-ai +eranan -ang !angat +enting.

Mi%gl%&in ikut (ala tran!+%rta!i %k!igen ener%&%! !el3!el e&ran a!uk ke

(ala !el3!el %t%t. Sit%kr%0 4la6%+r%tein0 (an !en-aa3!en-aa it%k%n(ria

-ang engan(ung &e!i lainn-a0 eegang +eranan +enting (ala +r%!e! %k!i(a!i

eng"a!ilkan A(en%!in Tri P"%!+"at 8ATP: -ang eru+akan %lekul &erenergi

tinggi. Se"ingga a+a&ila tu&u" engalai aneia gi/i &e!i aka ter$a(i

+enurunan kea+uan &eker$a. Pa(a anak !ek%la" &er(a+ak +a(a +eningkatan

a&!en !ek%la" (an +enurunan +re!ta!i &ela$ar 8H; (ala ariani!0 2,,9:.

Menurut Kart%n% (an S%ekatri M0 Keuku+an &e!i -ang (irek%en(a!ikan

a(ala" $ula" iniu &e!i -ang &era!al (ari akanan -ang (a+at en-e(iakan

uku+ &e!i untuk !etia+ in(i6i(u -ang !e"at +a(a @7 +%+ula!i0 !e"ingga (a+at

ter"in(ar keungkinan aneia kekurangan &e!i 8ariani!0 2,,9:.

2. Meta&%li!e Be!i (ala Tu&u"

Menurut iraku!ua"0 Be!i -ang ter(a+at (i (ala tu&u" %rang (ea!a !e"at

&er$ula" le&i" (ari ' gra. Be!i ter!e&ut &era(a (i (ala !el3!el (ara" era"

atau "e%gl%&in 8le&i" (ari 207 g: -%gl%&in 817, g:0 phorphyrin cytochrome0

"ati0 li+a !u!u tulang 8 2,,317,, g:. A(a (ua &agian &e!i (ala tu&u"0


11/14

-aitu &agian 4ung!i%nal -ang (i+akai untuk ke+erluan eta&%lik (an &agian -ang

eru+akan a(angan. He%gl%&in0 i%gl%&in0 !it%kr%0 !erta en/i "e (an

n%n"e a(ala" &entuk &e!i 4ung!i%nal (an &er$ula" antara 27377 gkg &erat

&a(an. Se(angkan &e!i a(angan a+a&ila (i&utu"kan untuk 4ung!i34ung!i

4i!i%l%gi! (an $ula"n-a 7327 gkg &erat &a(an. Ferritin (an "e%!i(erin a(ala"

&entuk &e!i a(angan -ang &ia!an-a ter(a+at (ala "ati0 li+a0 (an !u!u

tulang. Meta&%li!e &e!i (ala tu&u" ter(iri (ari +r%!e! a&!%r+!i0 +engangkutan0

+ean4aatan0 +en-i+anan0 (an +engeluaran 8ariani!0 2,,9:

4&+ Pemeriksaan Hemgl"in !engan Met!e Sahli

He%gl%&in a(ala" !uatu !u&!tan!i +r%tein (ala !el3!el (ara" era" %k!igen.

Kriteria +er!angkaan Aneia &ila H& (i&aa" =

3 Pria (ea!a 1# g

3 anita tak "ail 12 g

3 anita "ail 11 g

3 Anak = 9 &l 9 t" 11 g

9 t" 1' t" 12 g

Reagen!ia =

1. H5l ,01 N

2. AJua&i(e!t

Alat!arana =

1. Pi+et "e%gl%&in

2. Alat !a"li 8H& Sa"li Set:

#. Pi+et +a!tur

'. Penga(uk

Pr%!e(ur ker$a =

1. Ma!ukkan H5l ,01 N ke (ala ta&ung !a"li !a+ai angka 2

)


12/14

2. Ber!i"kan u$ung $ari -ang akan (ia&il (ara"n-a (engan larutan (e!in4ektan

8alk%"%l >,0 &eta(in (an !e&again-a:0 keu(ian tu!uk (engan lanet atau

alat lain

#. I!a+ (engan +i+et "e%gl%&in !a+ai eleati &ata!0 &er!i"kan u$ung +i+et0

keu(ian tete!kan (ara" !a+ai ke tan(a &ata! (engan ara engge!erkan

u$ung +i+et ke kerta! !aring kerta! ti!u.

'. Ma!ukkan +i+et -ang &eri!i (ara" ke (ala ta&ung "e%gl%&in0 !a+ai u$ung

+i+et ene+el +a(a (a!ar ta&ung0 keu(ian tiu+ +elan3+elan.U!a"akan agar

ti(ak ti&ul gele&ung u(ara. Bila! !i!a (ara" -ang ene+el +a(a (in(ing

+i+et (engan ara eng"i!a+ H5l (an eniu+n-a lagi !e&an-ak #3' kali.

7. 5a+ur !a+ai rata (an (iakan !elaa kurang le&i" 1, enit.

9. Ma!ukkan ke (ala alat +e&an(ing0 enerkan (engan aJua(e!t tete! (ei

tete! !a+ai arna larutan 8!etela" (ia(uk !a+ai "%%gen: !aa (engan

arna gela! (ari alat +e&an(ing. Bila !u(a" !aa0 &aa ka(ar "e%gl%&in

+a(a !kala ta&ung.

BAB I*

@


13/14

PENUTUP

8&- Kesim2ulan

He%gl%&in a(ala" etal +r%tein +engangkut %k!igen -ang engan(ung

&e!i (ala !el (ara" era" aalia (an "ean lainn-a. M%lekul

"e%gl%&in ter(iri (ari gl%&in0 a+%+r%tein0 (an e+at gugu! "ee0 !uatu

%lekul %rganik (engan !atu at% &e!i. Menurut De+ke! RI a(a+un guna

"e%gl%&in antara lain =

1. Mengatur +ertukaran %k!igen (engan kar&%n(i%k!i(a (i (ala

$aringan3 $aringan tu&u".

2. Menga&il %k!igen (ari +aru3+aru keu(ian (i&aa ke !eluru"

$aringan3 $aringan tu&u" untuk (i+akai !e&agai &a"an &akar.

#. Me&aa kar&%n(i%k!i(a (ari $aringan3$aringan tu&u" !e&agai "a!il

eta&%li!e ke +aru3+aru untuk (i&uang untuk engeta"ui a+aka"

!e!e%rang itu kekurangan (ara" atau ti(ak0 (a+at (iketa"ui (engan

+engukuran ka(ar "e%gl%&in. Penurunan ka(ar "e%gl%&in (ari

n%ral &erarti kekurangan (ara" -ang (i!e&ut aneia.

Be&era+a 4akt%r34akt%r -ang e+engaru"i ka(ar "e%gl%&in a(ala" =

1. Keuku+an &e!i (ala tu&u"

2. Meta&%li!e &e!i (ala tu&u"

Peerik!aan "e%gl%&in (engan et%(e !a"li.

8&+ Saran

Se&agai !e%rang Bi(an !angat (itekankan akan +ela-anan -ang ak!ial.

Tuntutan !e%rang &i(an !angatla" &erat (an &eri!ik% tinggi terutaa (ala

enera+kan +eerik!aan "e%gl%&in (engan et%(e Sa"li. Maka (ari itu

!e%rang &i(an !e&agai tenaga e(i! a$i& en$alankan tuga! !e!uai +r%!e(ur

-ang !u(a" (itentukan &er(a!arkan +engeta"uan +raktik klinik.

1,

http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Globin&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Apoprotein&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Heme&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Globin&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Apoprotein&action=edit&redlink=1http://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Heme&action=edit&redlink=1


14/14

DA/TAR PUSTAKA

De+ke! RI. 1@)@. Hematologi. Pu!at Pen(i(ikan Tenaga Ke!e"atan. akarta.

Gan(%!%e&rata0 R.1@9@. Penuntun Laboratorium Klinik. akarta = Dian Rak-at

Gan%ng0 . F. 2,1,. Fisiologi Kedokteran. akarta = PT. Grae(ia Pu!taka Utaa

Makalah Pemeriksaan Hb Sahli

Documents

Transcript of Makalah Pemeriksaan Hb Sahli