7/25/2019 Perkembangan Politik Di Sabah Dan Sarawak

1/3

Perkembangan politik di Sabah dan Sarawak

Selepas Perang Dunia Kedua (1946 hingga 1961)

Selepas Perang Dunia Kedua, Sabah dan Sarawak telah menjadi tanah

jajahan British. Memandangkan pihak penjajah memainkan peranan yang lebih

dominan, kegiatan politik dan ekonomi dalam kalangan penduduk tempatan masih

ketinggalan (Mohd. Noor bdullah, !"#"$ %&'. Perkembangan politik di keduadua

negeri ini hanya menjadi pesat setelah Perdana Menteri Persekutuan )anah Melayu,

)unku bdul *ahman mengemukakan +adangannya pad %# Mei !"! untuk

menubuhkan Persekutuan Malaysia.

Keadaan politik di Sarawak

Pada tahun !"-, negeri Sarawak telah menjadi tanah jajahan British.

Perlembagaan Brooke tahun !"-! telah memberi kuasa tertentu kepada Majlis

Negeri (Council Negeri' dan Majlis )ertinggi (Supreme Council' terus dijadikan dasar

pemerintahan. Majlis ini mengandungi %& orang anggota, iaitu !- orang ahli rasmi

yang dilantik daripada pegawaipegawai Pentadbiran wam Sarawak dan !! orang

lagi ahli tidak rasmi yang dilantik untuk mewakili berbagaibagai kaum.

Perlembagaan itu juga membuat peruntukan bagi penubuhan sebuah Majlis

)ertinggi yang mengandungi anggotaanggota yang tidak kurang dari & orang.

Mereka dilantik daripada anggota Majlis Negeri dan Perkhidmatan wam Sarawak.

Mulai dari masa itu, kuasa *aja berpindah kepada abenor Dalam Majlis.

Keadaan politik di Sabah

Sabah pula tidak mempunyai perlembagaan tertentu dalam masa

pemerintahan Chartered Company. Syarikat itu lebih mengutamakan kepentingan

kepentingannya dan anakanak negeri tidak diberi peluang dalam pemerintahan.

/alaupun satu Majlis Perundangan telah ditubuhkan pada tahun !"!% yang terdiri

daripada # orang ahli rasmi dan - orang ahli tidak rasmi, namun tidak ada

seorangpun Bumiputera yang menjadi ahli. 0mpat orang ahli ti

7/25/2019 Perkembangan Politik Di Sabah Dan Sarawak

2/3

Detik-detik menjelang penubuhan ala!sia (1961 " 196#)

Kegiatan partiparti politik di Borneo adalah merupakan suatu perkara yang

baharu. Pada awal tahun !"!, ketika )engku bdul *ahman mengumumkan

+adangan hendak menubuhkan Malaysia, hanya ada tiga buah parti politik yang

telah berkembang di ketigatiga negeri Borneo itu. Partiparti politik itu ialah dua

buah di Sarawak dan sebuah di Brunei. Sedangkan di Sabah parti politik yang

pertama, 1nited National Kada2an 3rgani2ation (1NK3' baru ditubuhkan dalam

bulan 3gos, !"!.

Parti politik yang pertama ditubuhkan di Sarawak ialah 4The Sarawak United

Peoples Party (SUPP), ditubuhkan pada bulan 5un, !"&". 6ebih separuh daripada

ahli parti ini ialah orang 7hina manakala yang selebihnya anak negeri lainlain. Parti

ini mendakwa untuk mengekalkan perpaduan semua kaum, berkerajaan sendiri dan

men+apai kemerdekaan di Sarawak. 8a juga mahukan kerajaan demokrasi dengan

asasasas sosialis.

Parti politik kedua ialah Parti Negara Sarawak (PNS'. Parti yang

ditubuhkan dalam bulan pril !"9 ini mempunyai sebahagian besar ahliahlinya

terdiri daripada orang Melayu, 8ban, Dayak Darat dan sedikit bumiputera yang lain.

PNS juga mendakwa perjuangannya adalah untuk men+apai perpaduan kaum di

Sarawak dan menganggap komunis sebagai pengan+am keselamatan. 8a mahukan

pemerintahan demokrasi dan pembangunanpembangunan diperlukan untuk

meninggikan tara: hidup rakyat di samping memelihara hakhak bumiputera.

Dalam keadaan perkembangan politik di negerinegeri Borneo yang mulai

subur itu dan ditambah pula dengan kebimbangan )anah Melayu terhadap

Singapura yang lambat laun akan menuntut kemerdekaan. Kerajaan )anah Melayutelah mengemukakan +adangan menubuhkan Persekutuan Malaysia. Berikutan

dengan itu, kegiatan partiparti politik di Borneo tambah meluas dan mun+ul

beberapa parti lagi, seperti$ Parti Kebangsaan Sarawak (SNP', Barisan 5ati

Sarawak (B*5S'. Di Sabah pula, timbul Pertubuhan Kebangsaan Sabah

Bersatu (1SN3'. Pertubuhan Kebangsaan Pasok Momogun (NPM3' atau

Persatuan nak 5ati (National )rue Sons o: the Soil sso+iatin', Parti Demokrat, Parti

Bersatu (1P' dan Parti 6iberal (6P'.

7/25/2019 Perkembangan Politik Di Sabah Dan Sarawak

3/3

$eaksi parti politik di Sabah dan Sarawak terhadap %adangan penubuhan

ala!sia

Di Borneo, ran+angan penubuhan Malaysia itu agak mengejutkan pemimpin

pemimpin dan partiparti politik yang baru sahaja mun+ul di wilayahwilayah itu.

ntara pemimpin yang terkenal pada ketika itu di Sarawak ialah 3ng Kee ;ui, yang

menjadi pengerusi S1PP, )emenggung 5ugah anak Barieng, seorang pemimpin

Dayak yang menjadi