1.

(a) Mereka yang berpegang teguh dengan ajaran Tuhan:

(i) sentiasa menjaga kebersihan alam sekitar [1 m]

(ii) mempunyai rasa tanggungjawab untuk menjaga amanah Tuhan [1 m]

(b)

(i) Boleh menyebabkan banjir [1 m]

(ii) Berlaku pencemaran sungai [1 m]

(iii) Hidupan sungai mati [1 m]

(c)

(i) Kempen ‘Sayangi Sungai Kita’ [1 m]

(ii) Ceramah kesedaran [1 m]

(iii) Melalui media massa seperti televisyen [1 m]

(d) Kegiatan membuang sampah ke dalam sungai akan menyebabkan:

pencemaran [1 m]

memberi kesan kepada hidupan sungai [1 m]

banjir [1 m][Pilih mana-mana 2 @jawapan lain yang munasabah]

2.

(a) Tidak wajar [1 m]

Mengkhianati kepercayaan yang telah diberi oleh rakan-rakan [1 m]

Dia mungkin terlibat dengan rasuah / menyalahgunakan kuasa [1 m]

(b)

(i) Tidak lagi mendapat kepercayaan daripada rakan [1 m]

(ii) Rakan-rakan akan hilang hormat kepadanya [1 m]

(iii) Rakan-rakan tidak mahu berkawan dengannya [1 m]

(c)

(i) Mengingatkan diri akan kesan perbuatan kepada diri dan keluarga [1 m]

(ii) Berpegang teguh kepada ajaran agama [1 m]

(d)

(i) Menasihati Swee Lin dengan baik [1 m]

(ii) Menawarkan bantuan kewangan sekiranya Swee Lin benar-benar memerlukan [1 m]

(iii) Meminta Swee Lin untuk berpegang kepada ajaran agama [1 m]

[Pilih mana-mana 2 @jawapan lain yang munasabah]

3.

(a)

(i) Menolak ajakan rakan yang negatif [1 m]

(ii) Menurut nasihat ibu bapa [1 m]

(iii) Berpegang teguh kepada ajaran agama [1 m]

(b)

(i) Menegur dan meminta mereka untuk berhenti [1 m]

(ii) Melaporkan kejadian kepada guru disiplin [1 m]

(c)

(i) Keluarga mendapat malu [1 m]

(ii) Maruah keluarga tercemar [1 m]

(iii) Masyarakat menjadi kurang hormat kepada keluarga [1 m]

(d)

(i) Mengambil tindakan tegas ke atas murid yang terlibat [1 m]

Guru-guru / pihak sekolah / pengawas perlu memantau murid-murid terutama yang bermasalah [1 m]

4.

(a)

(i) Tambang bas [1 m]

(ii) Buku latihan / rujukan [1 m]

(iii) Alat tulis [1 m]

(iv)Kasut sekolah [1 m][Pilih mana-mana 3 @jawapan lain yang munasabah]

(b)

(i) Menonton wayang [1 m]

(ii) Membeli telefon pintar [1 m]

(iii) Beg sekolah berjenama [1 m]

(c)

(i) Menghadapi masalah kewangan [1 m]

(ii) Tidak mempunyai simpanan untuk kecemasan [1 m]

(Sebarang jawapan munasabah lain diterima)

(d)

(i) Menentukan sama ada barangan yang hendak dibeli merupakan keperluan atau kehendak [1 m]

(ii) Tidak berbelanja secara boros [1 m]

(Sebarang jawapan munasabah lain diterima)

5.

(a) Tidak terburu-buru dalam berkata-kata [1 m]

Perlu memikirkan baik buruk [1 m]

(b)

(i) Supaya tidak menyinggung perasaan orang lain [1 m]

(ii) Supaya dapat menimbangkan buruk baik kata-kata yang ingin disampaikan [1 m]

(iii) Kata-kata mencerminkan tahap pemikiran seseorang [1 m]

(c)

(i) Menyinggung perasan orang lain [1 m]

(ii) Pergaduhan [1 m]

(d)

(i) Bersopan santun [1 m]

(ii) Berbudi bahasa [1 m]

(iii) Menitik beratkan nilai kemanusiaan [1 m]

6.

(a) Tidak wajar [1 m]

Sebagai rakyat Malaysia, kita perlulah menghormati kepercayaan agama dan budaya kaum lain [1 m]

(b)

(i) Berlaku perpecahan kaum [1 m]

(ii) Berlaku pergaduhan antara kaum [1 m]

(iii) Negara menjadi huru-hara dan kacau bilau [1 m]

(c)

(i) Mengadakan aktiviti gotong-royong di antara masyarakat setempat [1 m]

(ii) Meraikan sambutan perayaan kaum secara bersama-sama [1 m]

(iii) Penganjuran aktiviti sukan [1 m]

(d)

(i) Tidak menyentuh isu-isu sensitif yang melibatkan perkauman dan sebagainya [1 m]

(ii) Tidak berkongsi maklumat yang tidak diketahui kesahihannya [1 m]

7.

(a)

(i) Membuat kerja rumah yang diberikan tanpa meniru kawan [1 m]

(ii) Tidak mengharapkan bantuan guru semata-mata dalam mendapatkan maklumat [1 m]

(iii) Menaiki bas ke sekolah [1 m]

(b)

(i) Memiliki pengetahuan [1 m]

(ii) Mempunyai kemahiran [1 m]

(iii) Tidak bergantung pada orang lain [1 m]

(iv)Tekun dan gigih berusaha [1 m]

[Pilih mana-mana 3 @jawapan lain yang munasabah]

(c)

(i) Mengeksport barang-barang dan perkhidmatan ke luar negeri [1 m]

(ii) Menentukan hala tuju dan wawasan kebangsaan sendiri [1 m]

(d) Sikap tidak bergantung pada orang lain dapat:

mengembangkan bakat dan potensi diri [1 m]

menentukan hala tuju negara [1 m]

8.

(a)

(i) Usaha yang berterusan [1 m]

(ii) Gigih [1 m]

(iii) Tekun [1 m]

(iv)Cekal [1 m]

(b)

(i) Menjadi negeri yang mundur [1 m]

(ii) Rakyat tidak dapat hidup selesa [1 m]

(c)

(i) Tidak mudah berputus asa [1 m]

(ii) Berusaha dengan bersungguh-sungguh untuk memperbaiki diri [1 m]

(iii) Bersabar [1 m]

(d) Supaya pelajar sentiasa:

berdaya maju [1 m]

berjaya dalam hidup [1 m]

9.

(a)

(i) Persekitaran yang tidak bersih [1 m]

(ii) Perubahan cuaca [1 m]

(iii) Faktor pergerakan manusia [1 m]

(iv)Urbanisasi [1 m]

(v) Perubahan serotaip virus denggi [1 m]

[Pilih mana-mana 3 @jawapan lain yang munasabah]

(b)

(i) Menghapuskan tempat pembiakan aedes [1 m]

(ii) Menjaga kebersihan persekitaran / Tidak membuang sampah merata-rata [1 m]

(iii) Memakai baju dan seluar panjang ketika tidur [1 m]

(c)

(i) Membersihkan kawasan-kawasan longkang dan saliran air [1 m]

(ii) Mengutip botol dan tin kosong yang boleh menakung air [1 m]

(iii) Melakukan gotong-royong membersihkan kawasan perumahan [1 m]

(iv)Memastikan pengurusan kutipan sampah diuruskan secara berjadual [1 m]

[Pilih mana-mana 2 @jawapan lain yang munasabah]

(d) Wajar [1 m]

Memberi kesedaran kepada orang ramai tentang bahaya denggi dan cara pencegahan denggi yang betul [1 m]

10.

(a)

(i) Meningkatkan kualiti hidup rakyat berpendapatan rendah [1 m]

(ii) Mengurangkan gejala sosial [1 m]

(b)

(i) Memberi bantuan biasiswa [1 m]

(ii) Memberi bantuan modal untuk memulakan perniagaan [1 m]

(iii) Menyediakan latihan dan kemahiran untuk meningkatkan taraf hidup [1 m]

(c)

(i) Masalah sosial berleluasa [1 m]

(ii) Keadilan tidak dapat ditegakkan [1 m]

(iii) Golongan berpendapatan rendah akan terus tertindas [1 m]

(d)

(i) Berkawan dengan semua tanpa mengira kaum, latar belakang [1 m]

(ii) Tidak berat sebelah ketika membuat sebarang keputusan [1 m]

11.

(a) Tidak wajar [1 m]

kerana Ravi belum tentu bersalah [1 m]

menggunakan kekerasan untuk menyelesaikan masalah adalah tindakan yang salah [1 m]

[Pilih mana-mana 1 @jawapan lain yang munasabah]

(b)

(i) Tidak bertindak terburu-terburu [1 m]

(ii) Berjumpa sendiri dengan Ravi dan memintanya menjelaskan perkara sebenar [1 m]

(iii) Mencari bukti [1 m]

(iv)Menganalisis bukti [1 m]

(v) Membuat keputusan yang terbaik untuk menyelesaikan masalah [1 m]

[Pilih mana-mana 3 @jawapan lain yang munasabah]

(c)

(i) Menimbulkan perasaan tidak puas hati orang lain [1 m]

(ii) Tidak disenangi oleh orang sekeliling [1 m]

(iii) Memalukan diri sendiri dan keluarga [1 m]

(d)

(i) Dapat mengelakkan salah faham [1 m]

(ii) Supaya kita tidak membuat keputusan yang salah [1 m]

12.

(a)

(i) Pembangunan yang melibatkan jasmani, emosi, kerohanian dan intelek [1 m]

(ii) Meliputi kemudahan prasarana, infrastruktur dan materialistik [1 m]

(b)

(i) Kempen antidadah [1 m]

(ii) Penyediaan taman hiburan / pusat membeli-belah [1 m]

(iii) Penyediaan tempat-tempat ibadah seperti masjid, kuil dan gereja [1 m]

(iv)Menubuhkan universiti-universiti tempatan [1 m]

[Pilih mana-mana 3 @jawapan lain yang munasabah]

(c)

(i) Kemudahan lebuh raya / jalan raya [1 m]

(ii) Kemudahan perubatan seperti hospital dan klinik [1 m]

(iii) Menyediakan kemudahan pengangkutan seperti LRT, STAR, monorel [1 m]

(d)

(i) Nilai-nilai murni dan nilai-nilai agama terhakis [1 m]

(ii) Perpaduan dan persefahaman antara rakyat menjadi longgar [1 m]

(iii) Melahirkan negara yang tidak aman [1 m]

[Pilih mana-mana 2 @jawapan lain yang munasabah]