7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
1/64
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
2/64
Urednik na edicijata: Nikola Gelevski
Grafi~ko ureduvawe i dizajn: To~kaTM
Pe~atnica:Alma
Korica i ilustracii: Branko Prqa
Templum, adresa:
Ilindenska 38, 1000 Skopje
www.templum.com.mk
CIP - Katalogizacija vo publikacija; Narodna i
univerzitetska biblioteka Kliment Ohridski, Skopje
821.163.3-32
PRQA, Branko
Za sekogo po ne{to za nekogo ni{to / Branko Prqa.
- Skopje : Templum, 2003. - 70 str.; 18 sm
ISBN 9989-902-18-6
COBISS.MK - ID 51989514
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
3/64
Branko Prqa
Za sekogo po ne{to,za nekogo ni{to
TEMPLUM
Skopje, 2003
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
4/64
Sodr`ina
Mina to, ne mina...................................................... 7Balot mal, golem alal...........................................8
Napoleon mal, a uspeal.........................................9
Bezbojno obojuvawe...............................................10
Ako saka{ da si car, a ne govedar........................11
Star drugar...........................................................12
Prostor-vreme, ~ove~ko breme..............................13
^ekor i ne stoj......................................................14Vreme {to dreme...................................................15
Misterija, kru`ewe i materija..........................16
Strujno oro............................................................17
Izmiga min...........................................................18
Kako od eden nastana nula...................................19
24 sekundi.............................................................20
Basni, od koi nekoi pou~ni...................................21
Petel~eto {to pelte~elo...................................22
Raspravija me|u izle~eniot petel i edno ku~e..23
Edna slika vo neprilika....................................24
Kap! I pak.............................................................25
Koj na drug dupka kopa, dupka stanuva...............26
To~ka {to talka...................................................28
Pacifisti~ka pu{ka..........................................29
Mav?.....................................................................31
Poema na tema..........................................................33
Vreme: godi{no:..................................................34
Esen.......................................................................34
Edna~ewe po zvu~nost.........................................34
Tancot na vetrot..................................................34Zima......................................................................35
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
5/64
Poema vo zima.......................................................35
Makata na gluv~eto..............................................35Prolet.................................................................36
Vasil nad kniga, a sonce go vika........................36
Slu~ka so eden par vo park..................................36
Leto.....................................................................37
Slu~ka vo no}ta....................................................37
Gad od grad.............................................................37
Mesto: grad...........................................................38Park......................................................................38
Ulica....................................................................40
Nekoi lu|e, izmisleni ili ne?.............................41
Prim-pra-ta-pram-tam-ta-tam... Prrrr... ...42
Tri.gi.tam.pi.go..................................................43
Pa?!.......................................................................44
Kako eden ~ovek se prokocka.................................45
Antipod................................................................46
^ovek so neodlu~na boja......................................47
Antiprikazna......................................................48
Neprikazna..........................................................49
Sudbini sli~ni, a li~nosti razli~ni................51
Kako na Danil `ivotot mu se zamrsil..............52
Koj ~ij nos nosi....................................................53
Vo son nema bonton..............................................54
Jadi, pij, ubavo spij.............................................55
Gorostasniot Goran.............................................56
Vlado, {to sakal ~okolado.................................57
Kako Svetko stana Mirko....................................58
Eden Jan................................................................59
Najdo beljata go snajde........................................60
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
6/64
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
7/64
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
8/64
Balot mal, golem alal
Si bil eden bal, golem, a mal. Do{ol tamu eden
golem kral i si sednal. Drugiot kral, doma}in na
toj bal, go poglednal. Mu pri{ol i go pra{al: -
Vie ste golem kral, a jas mal, {to ve nosi na ovoj
bal?
Golemiot kral odgovoril: - Moeto kralstvogolemo e, no, za mene malo e. Ta`en sum jas, iako
golem kako bedem, beden se ~uvstvuvam epten.
- Zo{to kralu mil, tolku si se nata`il? - go
pra{al kralot mal.
- Sinot go izgubiv, bez naslednik ostanav. Sega
sum sam, kako drvo bez granki patam. Taka dojdovtuka, za da se raspolo`am. I gledam, o~i plak-
nam, no nikako ne razbiram kako site veseli, a
takov bal mal? - odgovoril golemiot kral.
Kralot mal se nasmevnal i rekol: - Sre}ni sme
nie, za{to mali sme i idninata ne ja znaeme,
mo`ebi utre nema da postoime, no za nea nemislime. Korewata ni gi isekoa, steblata izbu-
{ija, grankite ni isu{ija, a listovite odamna
padnaa. Znaeme deka pove}e od toa ne mo`eme da
izgubime. Zatoa se veselime i igrame, namesto
da pla~eme i `alime. Utre, mo`ebi nema da
postoime i toa go prifa}ame. Zatoa na{iot bal
e mal, a golem alal.
8
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
9/64
Napoleon mal, a uspeal
Si bil eden drug kral, golem, a mal, Napoleon
{to se vikal. Nikogo ne sakal, @ozefina sal
i po nekoj od nego pomal. Vikaat deka ne spal,
edvaj tri saati dal. Pet raboti naedna{ pravel
i ne se zamoruval. Ako te poglednel, vedna{ te
vko~anuval, toj Napoleon mal. Se naoru`uval,
vojuval i postojano dumal kako strav vo koskite
da im vnese na drugite. I uspeal!
9
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
10/64
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
11/64
Ako saka{ da si car, a ne govedar
Se slu~i toa vaka. Edna ve~er nekoj na vrata mi
zayvoni i re~e, bez da se pretstavi:
- Izberi zname, gospod i lik, sega e vistinski
mig.
Izberi strana, izberi tolpa i mo} bez maana.
Izberi jazik, usta, o~i, u{i i lik na voshitu-
vawe.
Izberi pedigre, krv, gen, {ifra na prepozna-
vawe.
Izberi zemja, grad, ulica, ku}a i soba tvoja.
Izberi, da se izbere mora, za{to bez izbor si
kako bez skapa kola.
- Jas izbiram vrata da ti zatvoram! - Mu ka`av
i taka napraviv. [to }e mi e skapa kola daimam, pa za popravki skapo da pla}am?
11
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
12/64
Star drugar
Go sretnav eden den Adno, drugar od osnovno.Mnogu raboti se smenija, a sepak isti ostanaa.
Toj e seu{te Adno, a jas... samo jas.
- Ne, smeneto e mnogu! Konotacija, religija,
kultura i navika! Ne zaboravaj koj si, od kade
si! Distinkcijata eve ti ja: ima pravoslavnii krivoslavni, muslimani i muslifobi - bi
ka`al nekoj, kako da se raboti za mikrobi ili
mehani~ki tvorbi, rastitelni rodovi i kodo-
vi!
- Po |avolite so toj nekoj!
12
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
13/64
13
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
14/64
^ekor i ne stoj
Si be{e dvi`ewe, no ne be{e bez postoewe, a
koe od niv prvo nastana, ne n$ zasega. Bitno
be{e i ednoto i drugoto, pa nastana vremeto,
koe vsu{nost pred dvete be{e, no od dvete
zavise{e.
Kako i da e, trite trgnaa na pat, pa koga se zamo-rija, da se odmorat re{ija. Prvo dvi`eweto
zastana, koga vremeto od bolka vikna: - Ne{to
vnatre me stega, kako da me nema!
- I mene! Dvi`ewe, `iti s$, pomrdni se! Taka
i napravi toa, a postoeweto, prevrtlivo po
priroda, iskoristi, pa sedna, no koga drugitedve od bolka se previtkaa, vedna{ stana. Vre-
meto ne ni pomisli da eksperimentira, pa
predlo`i da prodol`at, dodeka mo`at.
I taka prodol`ija. Neka odat. Samo da ne se
zamorat!
14
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
15/64
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
16/64
Misterija, kru`ewe i materija
Rabotata stoi vaka: Se {etav eden den niz
parkot i stignav taka do kejot. Koga se zamoriv,
do Vardar si sednav, tuku mi zasmrde ne{to,
koga gledam, gomno pliva ve{to.
- Ebate priroda, doma }e si odam, da! Tamu ako
takvo pliva, lesno se izmiva, pu{ti voda, itoa. Ama, kade potoa? - Duma te{ka me opsedna,
no odgovor nema. - Toa da se ispita treba! - Vo-
dovod i kanalizacija svrtev, pa si pra{av.
Ovie se ~udat, me napravija ludak. Klik! Mi
spu{tija vo mig. - Ni tie ne znaat, samo se pra-
vat! - zaklu~iv, no misterijata ne ja razre{iv.
- Mo`ebi perspektiva da smenam i namesto
{oljata kako kraj na crevo da ja gledam, crevo-
to kako izdol`ena dupka da go vidam i taka
belkim krajot }e go zdogledam!? i taman da se
setam, koga edno drugo crevo me stegna, pa na
{olja me sedna.
I taka sedam i mi se ~ini cevka s$, pa i sekoebitie, a i za vselenata vikaat deka od nekoi
`ici e sozdadena, {to se creva, sepak, a jas vo
zbunetost, pak.
No, edno e jasno: Koga }e te stegne kakawe, ne
te pra{uva pra{awe. Jasno si ka`uva i glasno
doka`uva!
16
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
17/64
Strujno oro
Eden ~ovek si ka`al: - ]e smislam ne{to {tonikoj pred mene ne go smislil! - Mislel itopka izmislil, no mu ka`ale deka ve}e pronaj-dena bila. Smislil i sto drugi raboti, noispadnalo isto. Taka ~ovekot se razo~aral ipadnal vo koma.
Dolgo vreme minalo, no za ~ovekot kako s$ dastoelo, za{to toj nitu spiel, nitu bil buden,tuku vo ~uden svet `iveel. Vo toj svet bilo istos$, osven ~asovnicite, koi vremeto ne go mer-ele, tuku go delele, pa go mno`ele i sobirale ina kraj nula dobivale.
Koga od koma se razbudil na lu|eto im ka`al:- Svetot mora da doznae! Vremeto ne postoi,ne! ^asovnikot vo prazno ~uka, vremeto e samodupka! - Tie ne mu poveruvale, tuku go osudilena elektri~na stolica, no za sre}a, toga{ stru-jata u{te ne bila izmislena.
- Ete {to }e izmislam! ~ovekot si ka`ali vedna{ za rabota se fatil, pa strujata jaizmislil. I taka sam si presudil.
17
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
18/64
Izmiga min
Se slu~i toa vaka, da, toa be{e taka, za{to ne
be{e onaka, a be{e tokmu vaka:
- Brojka na se}avawe. Koli~estvo memorija.
Kvantitet pretstavi. Intenzitet do`ivuvawe.
Formi soni{ta. Boja mirizbi. Glas slu{a.
Bi-bip. Sli-slik. Ci-civ. Kako zdiv, eden mig,pa izmina - a posle ne be{e taka, za{to be{e
inaku.
18
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
19/64
Kako od eden nastana nula
Nula ne be{e vo po~etokot, tuku be{e eden, a
potoa nastana nula.
1 Nastana Eden i taka bi eden.
11 I nastana eden drug i taka bi dva, no
kako eden i eden.
111 I nastana eden i drug, tri taka bi, no
kako eden i eden {to e dva.
1111 I nastana eden i eden drug i eden i
drug i {est taka bi, no kako eden, eden {to
e, i dva {to e, i tri {to e.
10 I se naredija site eden do drug vo krug,
i taka bi eden i bi nula.
19
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
20/64
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
21/64
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
22/64
Petel~eto {to pelte~elo
Vo edno selo eden mal petel vikal, no glasot mu
ripal. Sonceto se zbunilo, izgrealo, pa za{lo
i taka nekolku pati, dodeka ne mu se slo{ilo i
ve}e ne izgrealo. Lu|eto od seloto se zagri`i-
le, na logoped petelot go pratile, no koga toj
ni{to ne napravil, na psihijatar go upatil.
Tamu petel~eto doznalo deka dovolno samodo-
verba nemalo i zatoa se sramelo.
Mnogu vreme minalo, dodeka eden den petel~eto
ne si ka`alo: - Jas mo`am! - i zapealo bez sram,
kako nikoga{ dotoga{.
A, dali se doznalo zo{to toa se sramelo? [to e
bitno, koga sonceto povtorno izgrealo!
22
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
23/64
Raspravija me|u izle~eniot
petel i edno ku~e
Petelot: Kukurikuuu!
Ku~eto(gledaj}i go petelot odozdola, ka~en na
ograda): [to vreska{ be, petel~e!
Petelot (odozgora-nadolu): Denot go najavu-vam, Sonceto go pre~ekuvam. Ne vreskam, nitu
vikam na sekoj, kako nekoj!
Ku~eto (zbuneto, potoa odlu~no): Jas ku}a
~uvam, od merak ili dosada ne lajam!
Petelot (cini~no): Ne li~i na kradec sekoj
~ovek, a site gi prati tvojot ek.Ku~eto:Li~i, mo`ebi ne, no, potencijalno e!
Petelot: Kaj mene nema mo`nost, tuku
sigurnost! Sonceto }e izgree znam, pa zatoa
kreskam.
Ku~eto:A, {to ako ne izgree?
Koga toa go ~u, petelot se zamisli, pa se
ispla{i i cela no} ne zatvori o~i, a nasabajle
zapelte~i. Sonceto, koga toa go ~u, si napravi
lak i zad rid se skri. Odime pak!
23
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
24/64
Edna slika vo neprilika
Slika Prilika:[to ima novo?
Slika Neprilika:Vo neprilika sum.
Slika Prilika: Kako taka?
Slika Neprilika: Taka, se gledav i gledav,
pa se zaqubiv vo svojata slika.Slika Prilika:[to ima tuka neprili~no?
Slika Neprilika: Ima, kako nema, s$ tuka
ne prili~i.
Slika Prilika: Eve i mene toa mi se slu~i,
pa ne mi pre~i.
Slika Neprilika: Kako taka?
Slika Prilika:Taka, ba{ mi prili~i.
Slika Neprilika:Mene pa ba{ ne mi li~i.
24
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
25/64
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
26/64
Koj na drug dupka kopa,
dupka stanuva
Si bila edna brojka porazli~na od drugite.
Site napred-nazad odele i imale forma inte-
resna, samo taa vo mesto stoela i bila sosema
obi~na.
- Ti si prazna kako dupka, nema{ duri nikuka za da se fati{, tuku samo se klati{! - &
ka`ala devetkata, a osmicata dodala: - Nema{
ni polovina, tvoeto telo e kako maana! pa se
nasmeala, na {to sedmicata doviknala: - Ni
ostar agol ima nejzinata glava, ne samo bez
stava, tuku i bez stav e taa. - a petkata od smea
puknala: - Ni krivina {to nekade zavr{uva,
tuku samo kru`i, bez po~etok il' pri~ina! -
[estkata mol~ela, za{to devetkata ve}e s$
ka`ala, ~etvorkata se slo`ila so sedmicata, a
i trojkata premol~ela, osmicata da ne ja pro-
glasi za svoja polovina.
Dvojkata cvrsto na zemja stoela i si mislela: -I krivina i agol imam, {to }e se raspravam!?
- no zatoa edinicata za site ka`ala: - Jas sum
prva, za{to od mene s$ po~nuva, a taa odvaj
stoi, pa mo`e i da ne postoi!
26
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
27/64
I taka site se mno`ele, delele, odzemale, sobi-
rale, pa se smeele, a nea nikoj ne ja gu{ka, sekoj
od sebe samo ja butka.
Butkaj, butkaj! ka`ala taa, gi poglednala
i naedna{: ripna, skokna i site pod noga gi
stavi, pa dru{tvo pravo si dobi. - Ete vi na!
27
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
28/64
To~ka {to talka
Eden den vo svetot na topkite nastana edna
to~ka. Si `ivee{e taa vo svojata top~esta ku}
i~ka i nikade ne izleguva{e, za{to od svoite
dimenzii se srame{e.
Be{e son~ev den, koga taa preku prozorec
gledaj}i vo svetlata topka na neboto, pomisli:Svetot e topka, a jas to~ka. Me smetaat za ne{to
nebitno, nebare zarazno il' valkano, kako da sum
virus il' mo~ka! No, ne e taka! Od {to nastanal
svetot? Od to~ka! Tokmu taka! Dosta mi e ve}e
da bidam nema. Od sega }e bidam glasna fonema!
Taka }e bide, i to~ka!
Toa to~kata go pomisli, pa od doma izleze i
vo svetot se upati, da doka`e deka vredi. I
od toga{ talka. I ako dobro pogledne{ }e ja
vidi{ nasekade. Pogledni! Ete ja, sega.
28
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
29/64
Pacifisti~ka pu{ka
Si bila edna pu{ka {to prezirala barut. Nesakala da puka, za da ne se valka.
Vojnikot v raka ja zema, a taa se proyeva, demekja fati dremka. Toj se nervira, taa prokletapu{ka go iritira. Kaj vodnikot toj se upati,
pa mu se po`ali. Ovoj pu{kata ja pogledna, pazaklu~i: - Slu~aj ve}e viden, ama lek tuka nemanieden, zdrava i prava, no da puka nema pu{ka-ta ovaa. Frli ja na otpad, de, za{to nema drugo~are!
Ete ja sega pu{kata na{a, na voen otpad dreme.- Barem ne seam zlo seme! Barem ne stavam krajna ne~ie vreme! - Toa M40 vika, pred nasobranaod oru`je publika, pa i na{ata pu{ka se smes-ti i o~i v nego vperi.
- Ne mo`e ve}e taka, ne, sredstvo na zloto nemada bideme! ]e se borime, |avolot da go uni{-time. No, kako!? Poslu{nost da se otka`e
dovolno ne e. Treba ogan da se pluka, za kauzatada se prekine molk, da se puka! Dodeka ~ovekima, mir }e nema. A, koga nego }e go snema, zanas raj }e ima! - na{ata pu{ka slu{a, pa sezamisli. Vo pravo e glasot, zaklu~i. No, ne{tone {tima, nekade me|u kauza i delo kako da segubi rima.
29
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
30/64
- Kako taka, zar ne sme tuka zaradi mol~ewe?
Kako sega naedna{, vo glas da se smenime!? -
dovikna zbuneto taa.
Voda~ot ja pogledna, pa na drugite im vikna: -
Ete koj ne se gri`i za na{iot raj, slabak koj v
~ove~ka raka bi pukal. Ete vi za ve`bawe meta,
nevernik na kogo ne mo`e da se smeta. Sega, site
zaedno, pukaj, za da ima raj!
30
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
31/64
Mav?
Ova e prikazna za eden slon. Toj slon bil debel
kako balon i tromav kako mav. Taka si odel i po
pat vikal: - Jas sum mav!
Go presretnal glu{ecot i go pra{al: - [to e
mav? - Slonot zastanal, pa se zamislil. Mis-
lel, mislel, no ne mu teknuvalo, pa ka`al: - Dago pra{ame pisatelot, toj mora da znae, za{to
ovaa prikazna negova e.
Taka zaedno trgnale i pisatelot pod edno drvo
go na{le, kako sedi i vo ladovinata si mezi. -
[to e mav? - go pra{ale vo eden glas, a pisate-
lot se nasmevnal, pa ka`al: - E, ajde de! Od kaj
da znam pak jas!? Taka mi dojde, pa niz rakav na
hartija otide!
Slonot se nalutil, pa viknal: - Kako taka!?
Koga ve}e moram da zboruvam, zarem gluposti da
tropam! - I, tras! Go sma~kal pisatelot so noga
i zaedno so glu{ecot si zaminale doma.
31
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
32/64
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
33/64
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
34/64
Vreme: godi{no:
Esen
Edna~ewe po zvu~nost
Kapki po olucite: tub-tup. ^asovnikot: tig-
tik. Misli vo glavata: kry, krc. Penkalo pohartijata: {krd, {krt!
Tancot na vetrot
Na prozor zastanuvam i gledam vetrot kako
tenki drvja vitka. Kakva bitka! @olti lisja
nasekade fr~at, granki krckaat, a tie tancu-
vaat, ne se davaat lesno. Neka duva besno!
34
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
35/64
Zima
Poema vo zima
Poetot ~ekori, no tragi vo snegot ne ostava.
Tolpa se sobira i se ~udi. I tie sakaat nozeteda ne im mrznat. No, }e mrznat!
Makata na gluv~eto
Veter~e duvna. Grmu{kata {u{na i snegot
od nea na zemja tresna. Gluv~eto se {trekna,
a potoa zdivna. Si pomisli ma~ka bila, a toavetre duvkalo, so gluv~eto si poigruvalo.
35
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
36/64
Prolet
Vasil nad kniga, a sonce go vika
Voda toj pivna i sve`o izdivna. Cigara
vdi{a i izdi{a. Se zagleda nadvor i vozdi-
vna. - Nauka u~am, nevroni gr~am, namesto da
tr~am i obrazi da pe~am. - si pomisli Vasil
i se rasta`i.
Slu~ka so eden par vo park
Den. Park. Klupa. Zaquben par. Starec skit-
nik pominuva i pari im bara. - [to }e ti
se pari kleti, pokraj sonceto {to sveti!? -
Starecot gore poglednuva i oblaci zdogledu-
va.
36
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
37/64
Leto
Slu~ka vo no}ta
@e{ka no}. Tap molk. ^ini{, spie s$, koga
nekoj vika: Lu|e, pomagajte! Nekoj drug od
tuka minuva i u{i zatnuva. - Ni{to ne se
slu{a - pomisluva i ulica pominuva, kade
kola go pregazuva. - Svirev, neli!?- voza~otvika i zaslepen od zabite beli na asfaltot
rastureni, o~ite gi zatvora i prodol`uva.
Gad od grad
Reka. Sonce pe~e. Cigan~iwata - {lap! Vo
rekata - plas! Vikaat i se smeat na cel glas.
- Lesno vi e vam! - minuva~ pomisluva. A
Sonceto: Bum! Tras! Po negovata glava mava.
37
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
38/64
Mesto: grad
Park
Park. Koli~ki fr~at. Roditeli po niv tr~aat.
Vo niv detski lica zaneseni. Pola metro nad
zemjata, a kakov motor vo du{ata!
1. Levo-desno. Levo-desno. Vozam besno! Vrtam
kru`no i polukru`no. Ne ko~am i - tras! Kakov
as!
2. Vozam kako da nema kraj, no zastanuva
koli~kata, lele, aj! Stiskaj na gasta, stiskaj!
3. Edno malo, plavo, ispla{eno. Sednuva i
vika: Ne znam! Edno ne`no.
4. Edno malku pogolemo, palavo, stanuva i vozi
od visina.
5. Tras! Vo prvoto drvo. Tr~a majkata, sin~eto
go baknuva.
- Zarem tuka!? Prodol`uvam!
- Ama, kako taka?
- Eve vaka!
38
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
39/64
6. Kakov manevar pravam! Me|u dete i
~ovek, rastam!
7. Dar-mar-sudar! I nema karawe, ne.
8. Krug. Elipsa. Cik-cak. I pak!
39
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
40/64
Ulica
1. Edna ravenka:
- Avtomobilska {irina + apsolutna brzina
vrz gustina uli~na + lenta tesna = ako mo`e{
re{i ja!
2. i ponekoja slu~ka:
- Eden brza, drug vo mrza, za tret polza.
- Eden grub site gi stava na kup.
- Eden star vozi kako da e na kej. Pozadi nego
nervozna tolpa vika: - Pobrzo! Ej!
3. ili slika:
- Zabavni parkovi za vozrasni; lica namurtenivo koli~ki {areni.
- Kako buba{vabi, brzaat, no ne begaat od svet-
loto, tuku da go fatat sakaat.
- Pe{ak i Kola, kako muva i pajak. Pajakot ~eka
nekoja slepa da progolta.
4. i ma~na buka, maka bu~na:- Bip-bip! Mrdni! Gubam mig!
- Svir, svir!! Vo stomakot ~ir.
- Vruum! Silen sum! Vruum! Bum!
40
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
41/64
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
42/64
Prim-pra-ta-pram-tam-ta-tam...
Prrrr...
Glasot (ponizno): Primete n$ vo vozrasnite,
jas i mojot glas ve molime!
Drugite: (zaedno): Pravo pred sebe dal' gleda{,
politika il' pari saka{, svoj stav da namet-
ne{?
Glasot(odlu~no): Taka }e bide!
Eden od drugite:Pramen kosa ise~ete mu, pa
nad usta zalepete mu.
Glasot (buntovno): Taman! Nad usna zarem,
aman!?Drugite(zaedno): Ta, ne na ~elo, zar!?
Glasot (vika): Tam' sakam!
Eden od drugite: Prrrr... avo da ti ka`am,
aj u{te nekoja godina da pomine, pa ako pri-
fati{ musta} nad usna da nosi{ i s$ drugo po
red kako {to odi, kako {to treba i kako {to
pravime site nie, toga{ }e te primime.
42
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
43/64
Tri.gi.tam.pi.go
Raska`uva~ot: Vidi nebo, gore nebo. Vidi
dolu, zemja dolu. Vidi me|u, ne{to me|u. I tamu
i tuka ima s$ i se{to. Smisli ne{to, bilo {to,
}e go najdeme vedna{, makar i vo najskriena
dupka da se krielo.
^ovekot: Sakam trigitampigo!Raska`uva~ot: Ete ti go.
43
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
44/64
Pa?!
Si bil eden A, koj brzaj}i na rabota se sud-
ril so eden P. Prviot iznenadeno vik-
nal: P!, a vtoriot za~udeno: A?
44
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
45/64
Kako eden ~ovek se prokocka
Nasmeano dete: Kakva topka! Igra, ripka,
cup-tup, tupka!
Namurten ~ovek: Kakva topka!? Nedovolno
top~esta!
Vo toj mig od neboto doleta kocka i go odnese
~ovekot.
Vo svetot na kockite:
Ispora~atelot na kockite: Nova pratka,
kralu na kockite.
Kralot na kockite: Nosi go na kockamatski
so drugite.
Ispora~atelot na kockite: Da, kralu golemna{, kako kockaveda{!
Na kockamatski:
Kockastiot lekar: Gledaj pravo
Kockastiot ~ovek: (gleda)
Kockastiot lekar: Zboruvaj!
Kockastiot ~ovek: Koc... Kocka!Kockastiot lekar: Smej se!
Kockastiot ~ovek: (ne mrda)
Kockastiot: Misli!
Kockastiot ~ovek: (ne misli)
Kockastiot lekar: (na ispora~atelot) Dobar
e.
I bi taka dobra kocka.
45
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
46/64
Antipod
- Baram zna~ewe! - re~e poetot, me|u zalak leb i
meso se~ewe. No`ot i vilu{kata se namurtija,
la`icata se proyevna, ~inijata krcna i se
rasprsna.
- Vkusna misla, ako ne zanesna! - Masata se
zatrese, stolicata pukna i poetot na podottresna.
- Na pod! Po pod! Pod pod!? Podno dno? Misla
antipodna! - poetot vikna, a vo nego bezdna.
46
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
47/64
^ovek so neodlu~na boja
]e vi raska`am prikazna za eden ~ovek. Tojbe{e crnec prav, iako vsu{nost be{e kafeav.No, koga }e pomislam sega, nekako `oltenikavmi se gleda. Ne, toj definitivno be{e zelen,iako ima{e nekakov crvenikav ten. Najverojat-no za{to cel be{e crven, osven {to u{ite, pai liceto mu bea sini, a i teloto celo, potpolnobelo. E, toj portokalov ~ovek izleze eden dennadvor i s$ mu se vide violetovo i zatoa re{idoma da se vrati. I se vrati. Tolku.
47
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
48/64
Antiprikazna
Ogan voda gasi. Treva krava pase. Noga ~ovek
odi. Misla se misli. - pomisli eden Denko
den. Toj Denko ubav be{e i posaka da se ison~a
Sonce. Izleze taka Sonce nadvor na Denko i
se son~a da se soble~e. Mu kasna osa raka, pa go
doleta, a toj doma odleta. Ogledalo se gleda vo
Denko, a toj vo nego i naedna{ se razbudi, pa za
raka se fati:
- Bolkata ne opstoi, za{to samo mislata pos-
toi, a jas postojam za{to mislam, zatoa od lu~u-
vam bolkata da ja negiram! - re~e Denko i taka
bi, za{to taka pomisli.
48
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
49/64
Neprikazna
Pisatelot re{i prikazna da napi{e, no ni
hartija ni penkalo ne najde. Bara po sobata toj,
no vo nea nema ni{to, osven nego i drug nikoj.
Taka odlu~uva so noktite vena da si ise~e, pa
so krv po yidovi prikazna da napi{e. Toj se~e,
ama krv ne te~e, nitu rakata go pe~e, za{to
ja snema, a ni yid nikade nema, naokolu samo
praznina. Go fati pisatelot dilema i taman
glava da go zaboli, koga sfati deka ni{to na
ramena ne mu te`i. Saka da vika, ama ne trep-
eri ni glasna `ica. Pomisli da bega, ama kako,
koga nozete mu gi nema. Taka ostana i prikazna
stana.
49
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
50/64
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
51/64
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
52/64
Kako na Danil `ivotot
mu se zamrsil
Eden den Danil izlegol da se pro{eta i go
sretnal Danil.
- Toa sum jas! - zaklu~il prviot.
- Ne, toa sum jas! - odgovoril drugiot.
Tuka rasprava i tepa~ka nastanala, tolpa se
sobrala, pa duri i policija na kraj gi razdeli-
la, tolpata ja rasterala, a niv doma gi pratila.
Ottoga{ Danil u{te nekolku pati go sretnal
Danil, a i Danil, Danil, nikoj ne zastanal,
tuku po patot si prodol`il, no vo sebe epten se
rastrevo`il.
Taka `ivotot na ~etvoricata im se zamrsil.
52
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
53/64
Koj ~ij nos nosi
Eden Bos izgubil nos. Go baral nasekade, no
ne go na{ol nikade. Se ispani~il, pa sednal
i zaplakal. Ottuka Rob pominuval, pa {to go
ma~i go pra{al. Koga doznal deka Bos izgu-
bil nos, svojot mu go podaril, samo ovoj da ne
ta`el.
Utredenta, koga na rabota Bos stignal kako po
obi~aj nosot si go dignal. Koga - ~udo! Nikoj
ne go fermal, tuku samo se potsmevnuval. [to
ne ~ini? Bos se zapra{al, pa vo ogledalo se
poglednal. Dignal glava gore, koga nosot mu se
spu{til dole.
- Kakov nos, {to gleda vo patos, kako da sum
Los, a ne Bos! - kriknal Los. Vo me|uvreme Rob
go na{ol nosot na Bos, pa si go stavil i stanal
Snob. Koj i drugar da presretnuval, vedna{
pomisluval: Ne se tie vo mojata liga, vidi
kako nosot mi se diga!
Taka bilo i taka ostanalo, s$ dodeka Los nego sretnal Snob, pa se stepale i nosevite si
gi otkornale, koga naedna{ sfatile deka ve}
e ne gi razlikuvale. Taka zbuneto nekoe vreme
stoele, sekoj v raka dr`ej}i go svojot (ili tu|)
nos, pa na mesto si gi vratile i se razoti{le.
No, ete i den denes seu{te ne se znae koj ~ij nos
nosi.
53
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
54/64
Vo son nema bonton
Tom se pretna od son. Izleze od svojot dom i
pogledna ubavo on. Naokolu s$ ne{to vrvi,
letka i {u{ka. Koga, naedna{, odzadi nekoj go
fa}a, pa go gu{ka. Tom ripa, gleda, misli, ne ja
poznava taa slika.
- Jas sum, Ron! - vika on.- Ti ne si Ron, ti si kow! - Tom vika i od ner-
voza puka.
- Ne sme se videle dolgo, znam, no ti si istiot
Tom, od mojot son, a jas sum Ron od tvojot son. -
odgovara Ron.
- Ne, ti si glupson, ti si kow {to kaska, ti
fali vo glavata daska, ti si tralalajka! - serazvika Tom, na {to se {trekna Ron, pa doma
trgna i da spie legna.
Spie taka Ron i go sonuva Tom. - Ti si balon,
glupav slon eden, degen! - mu vika na Tom, a ovoj
se namurti, pa doma se upati, legna i zaspa.
Sega }e go sonuvam Ron, pa }e vidi on, si
vika Tom. Koga vo son, namesto Ron, ete ti go
Tom, li~no on, pa ubavo go tresna Tom, koj pak
od bolka se svitka i od son se pretna. V panika
nadvor istr~a Tom i pogledna ubavo on, koga
tamu s$ ne{ to kucka, pecka i vo uvo go yvrcka.
54
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
55/64
Jadi, pij, ubavo spij
- [to e son? - me pra{a pred nekoj den eden
moron. Vsu{nost i ne be{e moron, za{to se
interesira za son, a jas ispadnav toa {to mis-
lev deka e on. Mislev i mislev {to da mu odgov-
oram, no ni{to ne smisliv, pa taka prikazna da
mu raska`am re{iv, za{to taa podobro od mene
znae son {to e.
- Poznavav edna devojka {to od nekoja pri~ina
misle{e deka e debela. Zatoa re{i taa na dieta
da se stavi, da se isposti i da oslabi. Pomina
den-dva, te{ka maka ja spopadna. I se jade s$,
duri i toa {to porano ne bi go jadela, ne. Ama,
ubavinata od gladta pobitna & e, na jave... no{to sonila?
Sonila taa kako doma sedi pred trpeza polna,
stomakot & krkori, a vo glavata dilema: Da se
jade ili ne? mislela, pa si ka`ala: I taka son
sonuvam, pa barem da se najadam. Taka sednala,
pa od s$ si zamezila. Koga se najala, se razbu-dila i so dietata bez problemi prodol`ila.
Toa mu go raska`av na ~ovekot toj, a dal raz-
bral ili ne, problem ne e moj.
55
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
56/64
Gorostasniot Goran
Poznavav eden bik, stra{en lik. Vsu{nost toj
~ovek be{e, i Goran se vika{e. Niz nego ne
mo`e{e so zbor da pomine{, a ni so tupanica
da probie{. Kako silna reka s$ pred sebe
ru{e{e i niz nos kako vistinski bik fr~e{e.
Golem kako neproodna gora, stra{en kako no}
na mora.
No, ete, eden den snagata mu sekna, ~ini{ vo
pol`av ili crv se stori, se svitka kako vekna.
Sila nema da zboruva, a kamoli da prigovara. A
drugite, od smea se kinat, so zborovi go ma~at i
ismevaat. - Kone~no dojde me|u nas! - likuvaat
tie gadovi, u{te na cel glas!
56
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
57/64
Vlado, {to sakal ~okolado
Si bil eden Vlado {to sakal ~okolado. Sakal
cel den da le`i i zamisleno da mezi. Eden den
~okolado mu snemalo, pa do prodavnica vedna{
da se trknelo. Vnatre vlegol i do ~okoladite
oti{ol, koga tamu ~udo: na nivno mesto ne{to
drugo. Panika go fatila, do solzi go dovela.
Edna prodava~ka za rakav fatil i za ~okola-
dite ja pra{al. - ^okolado, {to e toa!? - pra-
{ala taa, a Vlado kriknal i od tamu vo panika
istr~al.
- [to se slu~uva!? Svetot poluduva! - viknal
Vlado i vo pot se razbudil siot. - Kakva no}
na mora! ^okolado da si kupam mora! - rekol ido prodavnica izlegol. Na pol pat nekoe dete
go soprelo, i toa do prodavnica trknalo, pa se
izgubilo. No, za toa drug pat, za{to na Vlado
ve}e ne mu se raska`uvalo, tuku ne{to drugo
mu se pravelo. Koj pogodi {to (sakal da pravi
Vlado) }e dobie...
57
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
58/64
Kako Svetko stana Mirko
Eden den do prodavnica trgnal Svetko, za{to
majka mu go pratila da kupi mleko. Izlegol
Svetko, no na pola pat zastanal. Parite mu gi
snemalo. Baral po xebovite, drebulii nao|al,
no pari nikade nemalo. Se svrtel Svetko doma
da si odi. ^ekorel taka dolgo vreme, koga mu
svetnalo deka pomalku inaku do doma mu treba-
lo. Dumal, pustel, pra{uval, no domot nikade
ne go na{ol. Taka se izmoril i na klupa vo
parkot si zaspal.
Naedna{ ripnal, od ku~e{ki lae` se pretnal.
Ve}e no} stanalo i nemu mu svetnalo. Na patot
se setil i doma trgnal. Koga stignal na majkamu se izvinil i rekol deka se izgubil, a patem
i parite gi ispu{til. Majka mu se nasmeala i
rekla: - Pusti Svetko, pusto imeto ti bilo. A so
kolkav merak ti go dadov! Si rekov svet }e vidi,
}e mu se osvetli vidot. Ti li vo svet }e odi{,
a ni ku}ata ne mo`e{ da si ja najde{. Smotko
da te nare~ev, podobro }e storev! - Koga toa go
slu{nal Svetko se nalutil i imeto vo Mirko
da si go smeni odlu~il. I taka napravil.
58
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
59/64
Eden Jan
Si bil eden Jan, mnogu obrazovan. I na~itanbil Jan. Inteligenten, no glupavo voobrazen.Zatoa nikoj ne go sakal, kolku u~tiv i da bil.Se razbudil eden den i se po~uvstvuval beden,pa si ka`al:
- Delam pamet na kilo, a toa nikomu bitno nemu bilo. Namesto toa, me preziraat i vo sebepcujat. A bi laele na mene! ]e se smenam, toa }e napravam! - Drugite toj gi slu{al, so glavaklimal i ako ne se slo`uval, samo mol~el.Taka ostanalo, s$ dodeka Jan nenadejno ne gosnemalo.
Godini pominale i site go zaboravile, i jas zanego ne }e pi{uvav, ova da ne go slu{nev: Jango videle, tamu nekade vo parkot bil. Ku~iwago brkale, a toj kako bez glava vo nepoznatpravec se upatil.
59
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
60/64
Najdo beljata go snajde
Si bil eden Najdo {to dobar bil, no ni{to
nemal. Taka vo dilema se na{ol: - [to vredi
dobar da bide{, koga samo }e kolne{! Onoj
lo{ bil, a s$ imal. Ovoj la`el, onoj kradel, a
nikoj ne gi kudel. Drugarite od {kolo u~eweto
{to ne go sakaa, sega niv parata gi saka.
[to biva{e da u~am, {koli, fakulteti da
zavr{uvam. Treba{e lo{ da bidam, da la`am
i kradam. Ne mo`am vaka ve}e, i jas lo{ }e
bidam, }e la`am, }e kradam i s$ }e imam!
I taka bi. No, ne be{e ba{ taka, a be{e vaka:
Si bil eden Najdo {to mislel deka e dobari smetal deka ni{to nemal. Taka odlu~il da
ima pove}e, a da bide dobar pomalku. I taka bi
pribli`no, a to~no vaka be{e:
Si bil eden Najdo {to sretnal eden Sre}ko, pa
mu ja zemal sre}ata, a mu ja natovaril beljata.
Taka bi, ama i~ ne be{e taka, tuku vaka:
Si bil eden slon, a do nego eden balon. Slonot
pomislil deka se raboti za negov klon, pa od
sre}a puknal. E, taka be{e i dosta ve}e!
60
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
61/64
61
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
62/64
62
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
63/64
63
Ako si od tie {to prvo bele{kata za pisatelot ja
~itaat, a potoa na po~etok vrtat, toga{ ova po dolu
ne }e ti pomogne mnogu.
Koj e Branko ne e ni bitno, tuku napred svrti, pa
od toa {to napravil za nego sudi.Ako si od tie, prvo knigata {to ja ~itaat, a potoa
za pisatelot se interesiraat, toga{, seedno, ova
{to sledi ne }e ti vredi.
Kako i da e, neka vi e!
Eden avgustovski den vo Saraevo, se rodi Branko.
Denot be{e trinaesetti, za nego baksuzen ne,za{to istata brojka, po godini tolku, vo Skopje go
odvede. Potoa ni{to posebno ne se slu~i, {koli
toj si izu~i, zemji razni poseti, no kaj i da ode{e,
pak vo svojata soba zavr{uva{e.
Eden den Branko, sedej}i vo svojata soba, od ni{to,
tuku-taka, se zapra{a vaka: - Sedam vo ovaa soba i
pi{uvam, a godinite minuvaat, ne me {tedat. Pet
knigi napi{av, a nikoj za toa ne izvestiv. Zatoa,
ve}e ne mol~am, tuku izvestuvam!
I taka knigata izleze i eve ja pred tebe, a
ponatamu, koj znae!
7/21/2019 Za sekogo po nesto za nekogo nisto
64/64