Analisis Laras Bahasa

7/24/2019 Analisis Laras Bahasa

1/7

Analisis Laras Bahasa

1.0 Pendahuluan

Penelitian dijalankan terhadap laras jurnal sejarah yang dipilih Tun Dr. Ismail Dalam

Politik Awal Malaysia, 19!"19#$% yang dihasilkan oleh &hahirah 'inti Musta((a dan Ar'a%iyah

Mohd. )oor 'erdasarkan ukuran per'endaharaan kata, tata'ahasa dan ketenunan.

2.0 Aspek-aspek untuk dianalisis

2.1 Aspek Leksis

*aras la+imnya di(ahami dalam pengertian yang 'erhu'ungan dengan kosa kata

atau per'endaharaan kata -mar unus,19/90. &alah satu iri yang penting untuk mengenal

pasti laras ialah per'endaharaan kata atau kosa kata )ik &a(iah 2arim, 19/90.

Penelitian yang di'uat terhadap penggunaan istilah atau kata"kata khusus yang

menjadi penanda laras dalam teks sejarah adalah seperti yang 'erikut3

1. 2emenangan pihak Perikatandengan memperoleh majoriti 51 kerusi'er'anding

52 kerusiyang dipertandingkan dalampilihanraya19 telah mem'olehkanpihak

Perikatan di 'awah pimpinan Tunku mem'entuk kerajaan. Dalam pembentukan

kabinetpertama Tunku, 'eliau telah melantik Dr. Ismail se'agai Menteri Hasil Bumi.

2emudiannya, pada 19!, Tunku telah melakukan rombakanpada ka'inetnya danmelantik Dr. Ismail se'agai Menteri Perdagangan dan Perusahaan. &etelah Tanah

Melayumenapai kemerdekaan pada $1 4gos 19#, Tunku telah melantik Dr. Ismail

untuk memegang jawatan se'agai Menteri Tanpa Portfolio sekaligus menghantar

'eliau ke Amerika &yarikat untuk memegang jawatan se'agai Duta dan Wakil Tetap

pertama Tanah Melayu ke Pertubuhan Bangsabangsa Bersatu!PBB"#

5alaman 1690

7. 2etika memegang jawatan se'agai Menteri Dalam $egeri, 'eliau turut mem'eri

perhatian serius terhadap usaha mem'anteras anasir komunis. Antara usaha 'eliau

adalah mem'uka se'uah penjara ter'uka di &a'ah yang 'ertujuan untuk

menghapuskan pengganaspengganas komunis.&elain itu, 'eliau juga membuat

tinjauan di &arawak untuk memantau kemajuan pemulihan dalam penempatan di

%ampungkampung Baru di 'awah 84peration 5ammer di :atu 1#, alan &erian.

&elain memantau 2ampung"kampung :aru, Dr. Ismail juga telah memeriksa !. juta

tahanan di 2em 2uhing serta melawat unit"unit polis dan kastam 'agi

mem'inangkan mengenai masalah yang dihadapi mereka dalam menyempurnakan

1


2/7

tugasan harian. Tujuannya adalah 'agi memastikan tugas menga&al keselamatan

negara'erjalan dengan lanar dan 'erkesan. 5alaman 1/0

$. 2etika menyandang jawatan Timbalan Perdana Menteripada 77 &eptem'er 19#;,

Dr. Ismail dilihat 'anyak memainkan peranan terhadap isu"isu keselamatan danmenapai matlamat mensta'ilkan negaraagar masyarakat Malaysia merasa selesa

dan selamat. &elain itu, 'eliau juga 'erusaha untuk memastikan &arganegaraasing

yang ingin mem'uat se'arang urusan di Malaysiaseperti mela'ur atau melanong

akan merasa selamat. Dalam dekad #;"an, rantau 'sia Tenggara merupakan

kawasan yang paling panas% dalam medanperang dingin dunia.Melihatkan hal ini,

Dr. Ismail yakin keadaan dunia yang 'erada dalam suasana perang dingin dapat

diselesaikan dengan menggunakan pendekatan neutralisasi.4leh itu, 'eliau telah

mengusulkan dasar neutralisasi 'sia Tenggara dalam Mesyuarat '()'$ kalikeempat yang 'erlangsung di Manila pada 12 Ma* 1+,1. Tujuan dasar ini

diperkenalkan adalah demi melindungi negara"negara dalam rantau 'sia Tenggara

daripada dipergunakan oleh negaranegara kuasa besaruntuk kepentingan mereka.

5alaman 190

Perkataan"perkataan dan ungkapan"ungkapan yang digaris sepertipihak Perikatan-

Tanah Melayu- Pertubuhan Bangsabangsa Bersatu!PBB"- komunis- %ampungkampung

Baru- keselamatan- perang dingin- 'sia Tenggara- Mesyuarat '()'$ dan pendekatan

neutralisasi merupakan istilah ala 'idang sejarah. 2ata"kata yang disenaraikan merupakan

istilah menurut 'idang, iaitu 'idang sejarah yang 'ersi(at narati( dan deskripti(. Istilah"istilah

terse'ut mendukung konsep"konsep yang khusus dalam 'idang sejarah.

Istilah"istilah yang digunakan dalam laras sejarah dapat di'ahagikan kepada dua

golongan utama, iaitu istilah pinjaman dan 'ukan pinjaman. Dalam teks sejarah ini, 'ilangan

istilah pinjaman 'ahasa Inggeris le'ih ketara daripada kata pinjaman 'ahasa"'ahasa lain.

Antara istilah yang dipinjam daripada 'ahasa Inggeris adalah seperti komunis- portfolio-

karekter- politik- ekonomi- strategi- potensi- promosi- industri- positif- parti- kabinet dan

parlimen. 2ata"kata ini dipinjam dan diserapkan dengan penyesuaian ejaan dan la(a+.

Pinjaman sedemikian memang menjadi salah satu tataara untuk mem'entuk istilah 'aharu

yang digunakan oleh Dewan :ahasa dan Pustaka P-PI:M, 19#93 !0.

:agi istilah 'ukan pinjaman, istilah ini dapat di'ahagikan kepada dua kumpulan

utama, iaitu istilah yang terdiri daripada kata umum dan kata ter'itan yang dihasilkan melalui

proses pengim'uhan. 2ata"kata yang umum di'erikan pengertian yang khusus untuk

merujuk laras 'idang ini. 2ata"kata terse'ut menjadi 'ermakna menurut 'idang yang

2


3/7

diperkatakan. &e'agai ontoh, kata"kata *ampur tangan- jatuh- buang negeri dan kuasa

yang terdapat dalam teks menjadi istilahdalam 'idang sejarah.

&elain itu, terdapat 'anyak kata umum yang menjadi istilah selepas mengalami

proses pengim'uhan. 4leh itu, proses pengim'uhan menjadi produkti( dalam meniptakanistilah dalam 'ahasa Melayu. 2ata"kata ter'itan seperti di 'awah menjadi istilah sesudah

mengalami proses pengim'uhan sama ada awalan, akhiran atau apitan untuk mendukung

satu makna khusus mengikut 'idang itu memegang- melanjutkan- perdagangan- ja&atan-

persetujuan- tinjauan danperjanjian#

2.2 Aspek tatabahasa

2.2.1 Analisis Sintaksis

&intaksis merupakan 'idang kajian yang menakupi pem'entukan ayat, klausa dan

(rasa. )amun dalam 'ahagian ini, proses pem'entukan ayat dan (rasa sahaja yang dikaji

memandangkan setiap laras mempunyai ara pem'entukan ayat dan (rasa sendiri.

Ayat penyata merupakan ayat yang paling la+im diguna dalam laras ini. Ayat penyata

merupakan ayat yang mem'erikan keterangan tentang sesuatu hal )ik &a(iah 2arim,

19//3 6#0. Ini 'ersesuaian dengan laras sejarah yang 'ersi(at didaktik. :erikut merupakan

ontoh"ontoh dari journal yang dipilih3

. Pada &eptem'er 19#, Dr. Ismail telah 'erangkat ke Amerika &yarikat dengan

memegang status Menteri :erkuasa Penuh Tanpa Port(olio sekaligus menjadikan

'eliau se'agai Duta :esar Tanah Melayu pertama ke Amerika &yarikat.$#


4/7

5alaman 1/0

#. Malaysia dan Indonesia telah menandatangani perjanjian 'aru 'agi menaiktara(

kerjasama ketenteraan di kawasan sempadan kedua 'uah negara. Terdapat tigao'jekti( utama yang ingin diapai dalam Perjanjian 2eselamatan yang 'aru. Pertama,

'ertujuan menaiktara( dan menyelaraskan peraturan keselamatan sedia ada di

kedua" dua negara. 2edua, meluaskan kerjasama keselamatan meliputi sempadan Malaysia

Timur"Indonesia kerana dalam Perjanjian 2eselamatan se'elum ini, kawasan

kerjasama keselamatan adalah agak terhad. 2etiga, menyediakan mekanisme 'agi

memastikan kerjasama yang 'aik antara pasukan keselamatan kedua"dua negara.

&e'elum Perjanjian 2eselamatan yang 'aru ditandatangani pada April 19#7, Dr.

Ismail telah 'ertemu dengan Presiden &uharto untuk mem'inangkan mengenai anamankomunis dan keselamatan di sempadan kedua"dua negara.

5alaman 1!;0

>ontoh petikan 0, !0 dan #0 menjelaskan 'ahawa ke'anyakan ayat yang

digunakan dalam laras sejarah merupakan ayat penyata. Ini adalah dise'a'kan penyataan

(akta"(akta ilmu 'idang 'erkenaan seara langusung kepada para pelajar untuk

menelaahnya.

*aras sejarah memperlihatkan keenderungan penggunaan ayat akti(. >ontohnya,dalam petikan /0 yang 'erikut, se'anyak empat ayat akti( digunakan manakala terdapat

hanya dua ayat pasi( dalam petikan ini.

/. 2esungguhan Dr. Ismail dalam mendesak kerajaan memperepatkan penu'uhan

:ank Pusat, jelas dilihat apa'ila 'eliau turut mengirimkan surat kepada Tun ?a+ak

yang ketika itu Menteri Pertahanan mengenai usul 'eliau mengenai penu'uhan :ank

Pusat. :eliau mengirimkan surat terse'ut kepada Tun ?a+ak mungkin kerana Dr.

Ismail sedar 'ahawa Tun ?a+ak merupakan penasihat kepada Tunku. &e'a' lain

juga adalah kerana Tun ?a+ak merupakan tunjang kedua dalam kerajaan dan juga parti

-M)4. Pada 7/ Mei 19/, Tun ?a+ak telah mem'alas kiriman surat daripada Dr.

Ismail yang mengusulkan mengenai adangan penu'uhan :ank Pusat di

Persekutuan Tanah Melayu. Dalam surat terse'ut, Tun ?a+ak menyatakan penghargaan di

atas adangan Dr.Ismail itu dan 'eliau memaklumkan kepada Dr. Ismail 'ahawa 'eliau

telah mengam'il 'e'erapa tindakan susulan di atas adangan Dr. Ismail mengenai

penu'uhan :ank Pusat. *angkah yang diam'il Tun ?a+ak ialah 'erjumpa dengan

4sar A. &pener untuk 'er'inang le'ih lanjut mengenai penu'uhan :ank Pusat

dan juga 5.& *ee agar menyiapkan kertas kerja mengenai hal ini untuk di'entangkan

4


5/7

kepada ka'inet. 5alaman

10

Daripada petikan di atas, keenderungan penggunaan ayat majmuk juga dapat

dilihat, iaitu ayat yang mengandungi le'ih daripada satu klausa 'er'anding dengan ayattunggal. 5al ini terjadi adalah kerana gaya narati( memerlukan ayat yang mendukung

'e'erapa isi dalam satu ayat untuk memudahkan gaya 'ererita. >ontoh ayat majmuk yang

dipetik daripada petikan /0 di atas merupakan .Dalam surat tersebut- Tun /a0ak

menyatakan penghargaan di atas *adangan Dr#smail itu dan beliau memaklumkan kepada

Dr# smail baha&a beliau telah mengambil beberapa tindakan susulan di atas *adangan Dr#

smail mengenai penubuhan Bank Pusat#

&elain daripada ayat, penggunaan (rasa juga 'oleh dianalisis. @rasa ialah 'inaan

yang terdiri daripada sekurang"kurangnya satu perkataan yang 'erpotensi untuk menjadi

unit yang le'ih 'esar )ik &a(iah 2arim, 19/!3 770. Terdapat empat jenis (rasa yang diteliti

dalam laras ini, iaitu (rasa nama, (rasa kerja, (rasa adjekti( dan (rasa sendi. Dalam laras

sejarah, penggunaan penanda waktu diguna seara meluas. Ini amat penting dalam laras

sejarah kerana masa peristiwa 'erlaku menjadi mustahak dalam laras sejarah. Aspek urutan

masa atau kronologi peristiwa dipentingkan dalam laras sejarah. Penggunaan (rasa sendi

keterangan masa yang menggunakan sendi nama sepertipadadan sehingga se'elum kata

nama yang menunjukkan waktu 'anyak digunakan. >ontohnya,

9. Dr. Ismail telah memegang jawatan se'agai Tim'alan Perdana Menteri 'ermula

dari 22 (eptember 1+,3 sehingga 2 4gos 1+,# 5alaman 1;0

1;. Pada &eptem'er 19#, Dr. Ismail telah 'erangkat ke Amerika &yarikat dengan

memegang status Menteri :erkuasa Penuh Tanpa Port(olio sekaligus menjadikan

'eliau se'agai Duta :esar Tanah Melayu pertama ke Amerika &yarikat.

5alaman 1$0

11. Tumpuan Dr. Ismail terhadap aspek keselamatan negara jelas ter'ukti apa'ila'eliau kem'ali menyertai ka'inet selepas 'erlaku peristiwa rusuhan kaum pada1$

Mei 19!9. 5alaman 190

2.2.2 Analisis Morfologi

Mor(ologi 'ahasa Melayu ialah 'idang yang mengkaji struktur, 'entuk dan

penggolongan kata dalam 'ahasa Melayu )ik &a(iah 2arim et al#-19/93 $0. Menurut

&tre=ens 19!63 7/0,salah satu penanda laras sejarah ialah penggunaan nama"nama orang

dan tempat seara kerap. >ontoh daripada jurnal yang dipilih,

5


6/7

17. Dr# smail memulakan persekolahan di (ekolah Bukit 6aharah- 7ohor Bahru

se'elum memasuki )nglish 8ollege- 7ohor Bahru pada tahun 1977.

5alaman 16/0

1$. Pada 76 dan 7 April 19/, Dr# smailtelah 'erada di $e& 9orkuntuk makan

malam 'ersama 7a*obsondari Bank 8hase Manhanttan. 5alaman

10

16. Mr# Phuang (u&anrath, &etiausaha Dalam )egeri Thailand mem'eritahu

'ahawa 2erajaan Thailand telah mengam'il tindakan terhadap usul Dr# smail.

5alaman 1!10

&elain itu, proses menggandingkan im'uhan pada kata dasar amat produkti(. 2ata

kerja di'entuk melalui im'uhan awalan dan apitan. Terdapat empat jenis awalan yang 'iasa

digunakan, iaitu awalan men" , 'er" , ter" dan di". Penggunaan awalan men" pada kata kerja

le'ih kerap digunakan dalam teks sejarah daripada tiga awalan lain. >ontoh daripada jurnal,

1. Dr. Ismail berasaldaripada keluarga yang amat mementingkanpendidikan dan

perkara ini jelas terbuktiapa'ila ollege. &ikap gigih Dato% A'dul ?ahman dalam

mengejar ilmu telah di&arisi oleh anak"anaknya. 4leh itu, tidak hairanlah dilihat

'ahawa Dr. Ismail tidak pernah berputusasa dalam mendapatkanilmu dan berjuang

untuk menggapai ita"ita 'eliau. 5alaman 16/0

2.3 Aspek Ketenunan

2etenunan sering digunakan dalam laras sejarah untuk mengekalkan

kesinam'ungan 'ahasa dalam teks. >ontoh yang dipetik daripada jurnal,

1!. Dr# smail yang 'erasal dari ohor :ahru telah dilahirkan pada 6 )o=em'er 191.

Beliaumerupakan anak kepada pasangan Dato% A'dul ?ahman Bassin dan Caharah

A'u :akar. 5alaman 16/0

1#. 2esungguhan Dr. Ismail dalam mendesak kerajaan memperepatkan penu'uhan:ank Pusat, jelas dilihat apa'ila 'eliau turut mengirimkan surat kepada Tun /a0ak

6


7/7

yang ketika itu Menteri Pertahananmengenai usul 'eliau mengenai penu'uhan :ank

Pusat. :eliau mengirimkan surat terse'ut kepada Tun /a0akmungkin kerana Dr.

Ismail sedar 'ahawa Tun /a0akmerupakan penasihat kepada Tunku.

5alaman

10

2etenunan jelas kelihatan pada ontoh"ontoh di atas untuk menunjukkan

kesinam'ungan dalam teks.

3.0 Penutup

2onklusinya, laras sejarah dapat dikenal pasti dan dianalisis dari 'e'erapa aspek,

iaitu aspek leksis, tata'ahasa dan ketenunan. Dengan meneliti aspek"aspek ini, laras

sejarah dapat jelas kelihatan.

7

Analisis Laras Bahasa

Documents

Transcript of Analisis Laras Bahasa