Bab 3 Keanjalan Permintaan Dan Penawaran

7/28/2019 Bab 3 Keanjalan Permintaan Dan Penawaran

1/67

BAB 3KEANJALAN PERMINTAANDANPENAWARAN


2/67

Objektif Pengajaran

Di akhir pengajaran ini, pelajar diharapkan

dapat

Mentakrifkan keanjalan permintaan

harga, keanjalan permintaan silang dan

keanjalan permintaan pendapatan

Mentakrif keanjalan penawaran

3.1 Keanjalan Permintaan

3.1.1 Keanjalan Permintaan Harga

3.1.2 Keanjalan Permintaan Silang

3.1.3 Keanjalan Permintaan

Pendapatan

3.2 Keanjalan Penawaran


3/67

Definisi keanjalan

Suatu konsep yang mengukur darjah

tindakbalasdalam kuantiti permintaan

dan penawaran kesan daripadaperubahan sesuatu pembolehubah

tertentu.


4/67

Keanjalan Permintaan

Satuperubahan kuantiti diminta sesuatu barang kesanperubahan dalam tingkat harga barang tersebut atauharga barang lain atau tingkat pendapatan pengguna.

Terdapat tiga jenis keanjalan permintaan, iaitu:

1. Keanjalan permintaan harga ( )

2. Keanjalan pemintaan silang ( )

3. keanjalan permintaan pendapatan ( )


5/67

Keanjalan Permintaan Harga

ukuran kadar atau darjah tindakbalas

perubahan kuantiti yang diminta sesuatu

barang kesan daripada perubahan tingkat

harga barang tersebut.


6/67

Ed =

=

Rumus Keanjalan Permintaan Harga

Ed = Keanjalan permintaan harga

Qd = Perubahan kuantiti diminta barangP = Perubahan harga

Po = Harga asal

Qdo = Kuantiti diminta barang x asal


7/67

Contoh: Apabila harga barang A naik dari RM 2 ke RM 4,

kuantiti yang diminta terhadap barang A menurun dari 5 unit ke 4

unit maka

Ed = % Qd

% Px

=

=

=

-Ed bernilai negatif menunjukkan hubungan___________ antara harga dan kuantiti diminta.

-nilai -0.2 bermakna apabila harga barang X naik

1%, kuantiti barang A yang diminta akan menurun

sebanyak 0.2%


8/67

Keanjalan Lengkuk

Ed = Qd1 Qd0 X 1/2(P0 + P1)

1/2(Qd0 + Qd1) P1 P0

Ed = keanjalan permintaan harga

Q1 = kuantiti diminta baruQ0 = kuantiti diminta asal

P1 = harga baru

P0 = harga asal

keanjalan lengkuk mengukur keanjalan di___________

atau_______ pada keluk permintaan yang____ atau

apabila berlaku perubahan harga yang sangat besar diatas satu keluk permintaan yang sama.


9/67

Contoh: Rajah yang berikut menunjukkan keluk DDuntuk barang B. Hitung nilai keanjalan permintaanharga jika:

a) harga barang X naik dari RM 2 ke RM 4b) harga barang X turun dari RM 4 ke RM 2

Harga (RM)

Kuantiti

(unit)

4

2

0 8 10

D

D

B

A


10/67

a) Jika harga barang X naik dariRm 2 ke RM 4

Ed = % Qd

% Px

= Qd x Pxo

Px Qdo

=

=

b) Jika harga barang X turundari RM 4 ke RM 2

Ed = % Qd

% Px

= Qd x Pxo

Px Qdo

=

=Daripada contoh di atas, dapat disimpulkan

bahawa pekali keanjalan permintaan harga

adalah berbeza walaupun harga berubah

dalam julat yang sama


11/67

a) Jika harga barang X naikdari Rm 2 ke RM 4

Ed =

b) Jika harga barang X turundari RM 4 ke RM 2

Ed =

-untuk mengatasi masalah ini, rumus titik tengah digunakan:

Ed = Qd1 Qdo X ( Po + P1)

( Qdo + Qd1 ) ( P1- Po)

-berdasarkan contoh pengiraan dengan menggunakan

keanjalan lengkuk nilai keanjalan yang diperolehi

adalah sama iaitu -0.33 walaupun harga naik dari RM 2ke RM 4 atau harga jatuh dari RM 4 ke RM2


12/67

Keanjalan Titik

mengukur darjah tindakbalas kuantitipermintaan sesuatu barang apabila

berlaku______________________________

ke atas barang tersebut sehinggakan tidak

menampakkan kewujudan dua titik di ataslengkuk permintaan yang sama.


13/67

Rumus keanjalan titik boleh dibina dan dinyatakan

berdasarkan rajah di bawah. Titik X merupakan titikyang ingin dikira nilai keanjalannya dan ianya

merupakan titik tengah bagi keluk permintaan .

Keanjalan permintaan bagi titik X pada rajah 3.1

dapat dikira berdasarkan rumus berikut:

a. Ed = Q1 Q2

0 - Q2

b. Ed = 0 P

P1 Pc. Ed = Q1 X

P1 - X


14/67

Rajah 3.1 : keanjalan titik

kuantiti

Harga (RM)

P

P1

Q2 Q1

X

0


15/67

Nilai keanjalan bagi titik-titik di sepanjang

keluk permintaan adalah berbeza-beza

1. Pada tingkat harga melebihi 0P, nilai keanjalan (Ed)akan melebihi satu dan menuju infiniti

2. Pada tingkat harga 0P, nilai keanjalan (Ed) adalah

sama dengan satu

3. Pada tingkat harga yang kurang daripada harga 0P,nilai keanjalan (Ed) adalah kurang daripada satu dan

menuju ke nilai kosong


16/67

3.1.1.c. Darjah-darjah keanjalan permintaan

harga

Keanjalan permintaan harga dapat dibezakan kepada

lima darjah keanjalan yang berlainan.


17/67

Rajah : Darjah Keanjalan permintaan harga di

sepanjang keluk

Q

P

P1

Q2 Q10

P


18/67

1.

P

Q

D

Peratus perubahan kuantiti

diminta lebih besar daripada

peratus perubahan harga

Nilai keanjalan : 1< Ed <

DarjahKeanjalan


19/67

2.

P

Q

Dperatus perubahan kuantiti

diminta lebih kecil daripada peratus

perubahan harga

Nilai keanjalan : 0 < Ed < 1


20/67

Contoh:

1. Permintaan terhadap sesuatu barang dikatakan tak anjal apabila

A perubahan harga lebih kecil daripada perubahan kuantiti diminta

B perbuhana harga lebih besar daripada perubahan kuantiti diminta

C peratusan perubahan harga lebih kecil daripada peratusan

perubahan kuantiti diminta

D peratusan perubahan harga lebih besar daripada peratusan

perubahan kuantiti diminta [STPM 2009]


21/67

3.

P

Q

DPeratus perubahan kuantiti

diminta sama dengan peratus

perubahan hargaNilai keanjalan : Ed = 1


22/67

4.

P

Q

D

Tiada perubahan harga dan kuantiti

diminta tidak terhingga

Nilai keanjalan : Ed =


23/67

5.

P

Q

Dsebarang perubahan dalam harga

tidak akan menyebabkan perubahan

dalam kuantiti diminta.Nilai keanjalan : Ed = 0

Contoh soalan:

Jelaskan mengapa garam mempunyai nilai keanjalan sifar berbanding dengan

minuman the yang dianggap mempunyai keanjalan lebih dari 1. (6 M)

[STPM 2006]


24/67

3.1.1 d. Penentu keanjalan permintaan harga

1.

- Semakin banyak pengganti semakin anjal

2.

- Semakin banyak kegunaan semakin anjal

3.- Semakin tinggi % perbelanjaan, semakin anjal

4.

- Semakin penting barang itu semakin tak

anjal

Contoh soalan:

Jelaskan tiga faktor yang mempengaruhi keanjalan permintaan harga (6M)

[STPM 2007]


25/67

3.1.1.e. Hubungan darjah keanjalan

permintaan harga dengan

jumlah hasil /jumlah perbelanjaan

H b k j l P i t H d


26/67

Hubungan keanjalan Permintaan Harga dengan

jumlah hasilHarga

A

P

0 Q D Kuantiti

Keanjalan = 0

Keanjalan =

Anjal ( keanjalan > 1)

Anjal satu ( Keanjalan = 1)

Kurang anjal ( Keanjalan < 1)

Jumlah Hasil

TR

kuantiti


27/67

Jumlah hasil / Jumlah perbelanjaan diperoleh

dengan mendarabkan harga barang tersebutdengan kuantitinya.

Jumlah Hasil/ jumlah perbelanjaan = Harga X Kuantiti


28/67

P1

P

Q

P0

D

AB

C

0Q1 Q0

Anjal

Harga Jumlah

Hasil

Baru

(TR)

Rumusan

Hargameningkat

dari P0 ke

P1

0P1AQ1 TR berkurangansebab

pertambahan TR

(P0P1AC)

Pertambahan TR

(Q1CBQ0)

P

Q

P1

P0

DA

B

C

Q1 Q00


31/67

Contoh soalan:

Dengan menggunakan gambar rajah, terangkan kesan terhadap jumlah

hasil apabila harga meningkat sekiranya:

a) Keanjalan permintaan harga anjal (3 M)

b) Keanjalan permintaan harga tak anjal (3 M)

[STPM 2009}


32/67

Anjal SatuHarga Jumlah Hasil

Baru

(TR)

Rumusan

Harga

meningkat dari P0

ke P1

0P1AQ1 TR tetap

sebab

pertambahan

TR (P0P1AC) =

Pengurangan

TR (Q1CBQ0)

Harga

jatuh dariP1 ke P0

0P0BQ0 TR tetap sebab

penguranganTR (P0P1AC) =

Pertambahan

TR (Q1CBQ0)

Q1 Q0 Q

P

P0

P1

D

AB

C

0


33/67

3.1.2.Keanjalan Permintaan Silang (Exy)

Satu konsep keanjalan permintaan yang mengukurdarjah tindakbalas______________________________

bagi sesuatu barang (barang X) akibat daripada

___________________________________(barang Y).


34/67

Rumus keanjalan silang

Ec =

QX = Perubahan Kuantiti diminta barang xPy = Perubahan harga barang y

Qxo = Harga asalPy0 = Harga baru

=


35/67

Hubungan barang X dan barang Y

Perhubungan antara dua jenis barang dapat diketahui

sekiranya nilai keanjalan permintaan silang diperolehi

dengan menggunakan rumus keanjalan silang

Nilai Keanjalan

Silang (Exy)

Hubungan

Negatif ( - )

Positif ( + )

Sifar ( 0 )


36/67

Contoh pengiraan :

Harga

Barang X Barang S Barang T Barang U

2 6 12 9

3 4 13 9

Kuantiti diminta

Berdasarkan jadual di atas, cari nilai keanjalan

permintaan silang bagi barang S, T dan U apabila

harga barang X mengalami kenaikan dari RM2

kepada RM3. Tentukan perhubungan antara

barang X dengan barang S, T dan U.


37/67

Penyelesaian : Barang S

Ec = % QS

% Px

(kenaikan harga barang X 1%

menyebabkan kuantiti dimintabarang S berkurang 0.67%)

Oleh itu barang X dan barang

S adalah barang penggenapkerana nilai keanjalanya

adalah negatif


38/67

BARANG PENGGENAP

Kereta dan petrol ialah barang penggenap

Bila harga kereta mahal, permintaan

kereta akan berkurang Kesannya permintaan terhadap petrol

berkurang


39/67

Barang penggenap


40/67

Penyelesaian : Barang T

Ec = % QT

% Y

(kenaikan harga barang T

1% menyebabkan kuantitidiminta barang S meningkat0.17%)

Oleh itu barang X dan barangS adalah barang penggenap

kerana nilai keanjalanya

adalah positif


41/67

BARANG PENGGANTI

Mesin taip & komputer ialah barang pengganti

Bila harga mesin taip meningkat,permintaan

terhadap mesin taip akan berkurang Kesannya permintaan terhadap komputer

akan meningkat

Contoh soalan:


42/67

Contoh soalan:

Gambar rajah di bawah menunjukkan keluk permintaan terhadap teh dan kopi

dalam pasaran:

0 020 50

8

10

Kuantiti kopi

(unit)

Kuantiti teh

(unit)

15 35

5

Do

Do Do

Do

D1

D1

Harga kopi (RM) Harga teh (RM)

Berapakah keanjalan silang bagi the apabila harga kopi meningkat daripada

RM 8 ke RM 10?A. 0.19

B. 2.29

C. 2.86

D. 5.33

P l i B U


43/67

Penyelesaian : Barang U

Ec = % QU

% Px

(kenaikan harga barang X 1%menyebabkan kuantiti diminta

barang U tidak berubah)

Oleh itu barang X dan barang S

adalah barang tidak berkait

kerana nilai keanjalanya adalah 0


44/67

BARANG TIDAK BERKAIT

Kereta dan roti ialah barang tidak berkait

Bila harga kereta naik atau turun,tidak akan memberi apa-apa kesan

kepada permintaan roti.


45/67

3.1.3.a. Keanjalan Permintaan Pendapatan

mengukurdarjah tindak balas terhadap perubahan

kuantiti diminta sesuatu barang kesan daripada

perubahan tingkat pendapatan pengguna.

R K j l i d


46/67

Rumus Keanjalan permintaan pendapatan

Ey =

Ey = Keanjalan permintaan pendapatan

Qx = Perubahan kuantiti diminta barang x

Y = Perubahan pendapatan

Yo = Pendapatan asal

Qx = Kuantiti diminta barang x asal

K j l d t d j i b


47/67

Keanjalan pendapatan dan jenis barang

Keanjalan permintaan pendapatan dapat

mengenalpasti jenis-jenis barang.

Nilai Keanjalan

Pendapatan

Jenis barang

1. Positif

i. 0 < Ey < 1

ii. Ey > 1

2. Negatif

Ey < 03. Sifar

Ey = 0

Contoh pengiraan:


48/67

Co o pe g :

Pendapatan Kuantiti diminta

(RM) Barang

A

Barang B Barang C

2,000 4 10 8

7,000 20 5 9

Berdasarkan jadual di atas, kirakan nilai keanjalan

pendapatan bagi barang A, B dan C apabila tingkat

pendapatan meningkat dari RM2,000 ke RM7,000.

Tentukan apakah jenis barang-barang tersebut.

P l i B A


49/67

Penyelesaian : Barang A

Ey = % Qx

% Y

(kenaikan pendapatan 1% menyebabkan kuantiti diminta

barang A meningkat 1.6%)

Barang A adalah barang normal dalam kategori barangMewah kerana nilai keanjalan pendapatannya adalahpositif dan lebih besar dari 1


50/67

Penyelesaian : Barang B

Ey = % QB

% Y

(kenaikan pendapatan 1% menyebabkan kuantitidiminta barang B berkurang 0.2%)

Barang B adalah barang bawahan kerana nilai

keanjalan pendapatannya adalah negatif

Penyelesaian : Barang C


51/67

Penyelesaian : Barang C

Ey = % QC

% Y

kenaikan pendapatan 1% menyebabkan kuantiti diminta

barang C meningkat 0.05%)Barang C adalah barang normal dalam kategori

barang keperluan kerana nilai keanjalan

pendapatannya adalah positif dan kurang daripada 1


52/67

KEANJALAN

PENAWARAN


53/67

DEFINISI KEANJALAN PENAWARAN

PENGIRAAN NILAI KEANJALAN PENAWARAN

DARJAH-DARJAH KEANJALAN PENAWARAN

PENENTU KEANJALAN PENAWARAN


54/67

DEFINISI KEANJALAN PENAWARAN

mengukur darjah tindakbalas

perubahan dalam akibatperubahan

Peratus perubahan kuantiti ditawar

kesan daripada perubahan harga barang itu sendiri


55/67

FORMULAKeanjalan penawaran = Peratus perubahan kuantiti ditawar

Harga ( Es) Peratus perubahan harga

Ey =

Ey = Keanjalan permintaan pendapatan

Qx = Perubahan kuantiti diminta barang x

Y = Perubahan pendapatan

Yo = Pendapatan asal

Qx = Kuantiti diminta barang x asal


56/67

Contoh Pengiraan

Apabila harga durian turun dari RM6 ke RM4

sebiji maka kuantiti yang ditawarkan turundaripada 30 ke 16 biji. Apakah nilai keanjalan

penawaran harga?


57/67

Jawapan :

Es = % Qx

% P

= Qx x Po

P Qx

= 16 30 x 6

4 - 6 30

= 1.4(penurunan harga 1% menyebabkan

kuantiti durian ditawar menurun 1.4%)


58/67

Contoh soalan:

Pada harga RM 2 per kg, kuantiti ikan yang ditawarkan ialah 50 000 kg

perminggu. Apabila harganya RM 2.40 per kg, kuantiti ikan yang ditawarkanialah 55 000 kg per minggu. Berapakah keanjalan penawaranya?

A. 0.40

B. 0.50

C. 1.00D. 2.00 [STPM 2005]


59/67

DARJAH KEANJALAN PENAWARAN

Terdapat 5 jenis keanjalan penawaran :

i) Anjal

ii) Tidak Anjaliii) Anjal Satu

iv) Anjal Sempurna

v) Tidak Anjal Sempurna


60/67

Peratusan perubahan kuantiti ditawar melebihiperatusan perubahan harga barang

Nilai keanjalannya melebihi 1, tetapi kurang

daripada infiniti ( > Es > 1)

Rajah :

S

Q

P


61/67

Peratusan perubahan kuantiti ditawar kurangdaripada peratusan perubahan harga barang

Nilai keanjalannya melebihi 0, tetapi kurang

daripada satu ( 0< Es


62/67

Peratusan perubahan kuantiti ditawar sama

peratusan perubahan harga barang

Nilai keanjalannya adalah satu ( Es = 1)

Rajah :Keluk penawaran bermula dari asalan

P

S

0Q


63/67

Peratusan perubahan harga barang tersebut adalahsifar dan kuantiti ditawar infiniti (tidak terhingga)

Nilai keanjalannya adalah infiniti ( Es = ) Rajah : Keluk penawaran yang lurus selari paksi

kuantitiP

Q

S

0


64/67

Peratusan perubahan kuantiti ditawarkan adalah sifarwalaupun harga barang berubah

Nilai keanjalannya adalah 0 ( Es = 0)

Rajah : Keluk penawaran menegak selari paksi harga

P

Q

S

0

P K j l P


65/67

Penentu Keanjalan Penawaran

Apabila tambahan kos adalah besar untukmenghasilkan sesuatu barang maka penawarancenderung tidak anjal dan sebaliknya

-Dalam jangka masa pendek penawarannya tidak anjalmanakala dalam jangka masa panjang penawarannyaanjal.

-Semakin panjang jangka masa yang diperlukan untukmenghasilkan sesuatu barang semakin tak anjalpenawaran sebaliknya semakin pendek masayang diperlukan untuk menghasilkan barang

semakin anjal penawarannya


66/67

Penentu Keanjalan penawaran

Mobiliti input yang tinggi dapat meningkatkan daya

pengeluaran maka penawaran barang menjadi lebih

anjal dan sebaliknya.


67/67

Semakin banyak input pengganti, ia semakin anjal kerana

semakin banyak barang yang boleh dikeluarkan dan

sebaliknya.

Semakin banyak firma yang menawarkan barangan

tertentu dalam satu pasaran, penawaran barangan

semakin anjal dan sebaliknya.

Penggunaan teknologi moden akan meningkatkan

daya penegeluaran firma dengan menjimatkankos dan masa. Maka semakin tinggi tingkat

teknologi, semakin banyak barang ditawarkan.

Bab 3 Keanjalan Permintaan Dan Penawaran

Documents

Transcript of Bab 3 Keanjalan Permintaan Dan Penawaran