PEMBANGUNAN PRODUK-PRODUK KECAIRAN BARU YANG...

11th Kuala Lumpur IslamicFinance Forum 2014

10 November 2014 * Hotel Istana Kuala Lumpur CIty Centre

MUZAKARAH PENASIHAT SYARIAH KEWANGAN ISLAM KALI KE-9

Muhd Ramadhan Fitri Ellias &Muhamad Nasir HaronKetua Jabatan Pengurusan SyariahMaybank Islamic

PEMBANGUNAN PRODUK-PRODUK KECAIRAN BARU YANG BERKUALITI TINGGI YANG PATUH SHARIAH

MUZAKARAH PENASIHAT SYARIAH KEWANGAN ISLAM KALI KE-910 November 2014

Bersempena KLIFF 2014

© CERT 2014. All rights reserved. 1

PEMBANGUNAN PRODUK-PRODUK KECAIRAN BARU YANG BERKUALITI TINGGI YANG PATUH BARU YANG BERKUALITI TINGGI YANG PATUH

SHARIAH

MUHD RAMADHAN FITRI ELLIASMUHAMAD NASIR HARON

MUZAKARAH KEWANGAN ISLAMMUZAKARAH KEWANGAN ISLAMKUALA LUMPUR ISLAMIC FINANCE FORUM (KLIFF)

10 NOVEMBER 2014

1

Kertas ini akan menyentuh secara ringkas topik-topik di bawah:

1 Konsep pengurusan kecairan dalam Institusi Kewangan Islam

SKOP PERBINCANGAN

1. Konsep pengurusan kecairan dalam Institusi Kewangan Islam2. Struktur-struktur instrumen kecairan Islam terpilih bagi3. Inisiatif Rentas Sempadan: International Islamic Liquidity Management

(IILM)4. Rumusan

2




PENGENALAN

Pengurusan kecairan adalah salah satu aspek kritikal yang menentukan tahapkecekapan sesebuah Institusi Kewangan Islam (IKI). Dalam mengurus risikokecairan (liquidity risk), IKI biasanya menghadapi beberapa masalah utamaiaitu, pertama, kesukaran bagi IKI tersebut memenuhi obligasi kewangan dant t t li bilit bil tib di b bk k b kk t IKI d l htuntutan liability apabila tiba masanya disebabkan kebanyakkan aset IKI adalahtidak cair (illiquid) dan kedua, kesukaran mendapatkan dana pada kadarpembiayaan yang kompetitif.

Justeru kewujudan instrumen kecairan Islam yang berkualiti adalah suatu yangmustahak bagi membolehkan pihak IKI menguruskan kecairan termasuklahketika berlakunya lebihan tunai (cash surplus) dan kekurangan tunai (cashshortage).

Walaupun telah wujud pelbagai instrumen pengurusan kecairan bagi IKI,

3

masalah utama ketika ini adalah sangat kurangnya instrumen pengurusankecairan berjangka pendek. Kecuali Malaysia, kebanyakan negara menghadapimasalah ini.

Secara perbandingan institusi kewangan konvensional mempunyai lebih banyakpilihan daripada sudut instrumen pengurusan sama ada dalam negara mahupunyang bersifat cross border.

SAMB..

Walaubagaimanapun, sudah wujud beberapa usaha untuk mewujudkaninstrumen pengurusan kecairan yang berkualiti dan bersifat rentas sempadan.

Pembentangan ini akan menyentuh instrumen pengurusan kecairan Islamsemasa khusunya di Malaysia dan pada masa yang sama, berkongsi secararingkas instrumen-instrumen yang dibangunkan dan digunapakai di peringkatantarabangsa. Pembentangan ini juga akan mengemukakan analisa ringkasmengenai instrumen-instrumen tersebut.

4




1. Menyediakan institusi kewangan Islam dengan fasiliti untuk pembiayaan danpenyesuaian portfolio dalam jangka pendek.

FUNGSI - FUNGSI PENGURUSAN KECAIRAN

2. Instrumen kewangan dan pelaburan antara bank akan membolehkan bank-banksurplus untuk menyalurkan dana kepada bank-bank defisit, sekali gusmengekalkan pembiayaan dan kecairan mekanisme yang perlu untukmenggalakkan kestabilan dalam sistem.

3. Mengembangkan lagi kapasiti pengurusan kecairan dan risiko institusi-institusiterlibat dalam pasaran kewangan Islam sehingga ke peringkat antarabangsa.

4. Penambahbaikan dalam aliran tunai institusi bagi mengurangkan risikokecairan dan lain-lain (liquidity,misplaced,operation).

5

Definisi Produk Kecairan Berkualiti Tinggi

Aset akan dianggap sebagai aset kecairan yang berkualiti tinggi sekiranya aset tersebutmudah didapati dan dapat ditukar dengan segera kepada nilai tunai pada kadar kerugian

dikit t l ti d k i K i t b t k d t k

PRODUK KECAIRAN BERKUALITI TINGGI

yang sedikit atau langsung tiada kerugian. Kecairan aset bergantung kepada tekananscenario yang sedia ada, jumlah yang akan dicairkan dan tempoh masa tertentu (BNMConcept Paper – Liquidity Coverage Ratio).

Ciri-Ciri Produk Kecairan berkualiti Tinggi

i. Risiko kredit dan risiko pasaran yang rendah: Aset yang kurang berisiko mempunyaikecairan yang lebih tinggi. Kedudukan kredit yang tinggi boleh menyebabkanmeningkatkan kecairan aset.g

ii. Penilaian dalam menentukan harga (pricing) yang mudah dan tertentu;iii. Kolerasi yang rendah dengan aset yang berisiko;iv. Disenaraikan di pasaran tukaran (exchange market) antarabangsa yang diiktiraf. Ini

menjadi tanda aras ketelusan aset tersebut.

6




A B

KONSEP PENGURUSAN KECAIRAN

7

STRUKTUR-STRUKTUR PRODUK TERPILIH

Secara umumnya, instrumen-instrumen pengurusan kecairan boleh dibahagikandalam beberapa kategori iaitu:

1) Deposit Antara Bank (interbank deposit)– Deposit berasaskan Mudarabah– Deposit berasaskan Commodity Murabahah– Deposit berasaskan Wakalah

2) Islamic Negotiable Paper- Islamic NID berasaskan Mudarabah- NIDC berasaskan Inah/ Commodity Murabahah- Bank`s Acceptance

8

3) Sukuk (berjangka sederhana atau panjang)

4) “Islamic Repo”– Sell and Buy Back Arrangement (SBBA)– Collateralised Commodity Murabahah (CCM)




PLACEMENT/DEPOSIT

1) Mudarabah

• Bank A (surplus )

• (rabbul mal) • Tanggung

kerugian jikaada

• Bank B (defisit)• penerima

pelaburan• (mudarib)

Dana• Pelaburan

Dana PSR (x:y)

9

Untung (y)Untung (x) / rugi

SAMB..

2) Commodity Murabahah

(3) Jual komoditi secara murabahah

Bank BBank A

(surplus)(4) Harga beli tangguh+ untung

(1)Harga belitunai

(2) Komoditi

( )

(5) Komoditi (6) Harga belitunai

10

Broker 2 Broker 1




SAMB..

3) Konsep Wakalah bil istithmar

• Bank A (surplus) (muwakkil)

• Tanggungkerugian jikaada

Dana

• Bank B (defisit) penerimapelaburan(wakil=ejen)

Dana• Pelaburan

untung/rugi

11

g g

Untung selepas upah

Kos biaya/upah

(2) ISLAMIC NEGOTIABLE INSTRUMENTS

1) INID berdasarkan kontrak Mudarabah

InstitusiKewangan

Islam /Mudarib

Pelabur/Rabb al Mal

Deposit/Placement

Sijil INID

Tarikh MatangPri i l+ di id

12

Prinsipal+ dividen




Ilustrasi:

(1) Pelabur selaku rabb al mal akan mendeposit sejumlah wang ke dalam institusi

SAMB..

kewangan Islam bertindak sebagai mudarib dalam kontrak mudarabah. Nisbahkeuntungan mudarabah ditentukan dan sebarang kerugian akan ditanggungoleh rabb al mal.

(2) dan institusi kewangan Islam selaku pengusaha akan mengeluarkan Sijil INIDkepada pelabur sebagai bukti penerimaan deposit berkenaan.

(3) Pada tarikh matang, pelabur akan menyerahkan semula sijil INID kepada(3) Pada tarikh matang, pelabur akan menyerahkan semula sijil INID kepadainstitusi kewangan Islam dan menerima nilai prinsipal INID berserta dividenyang diumumkan.

13

SAMB..

2) NIDC berdasarkan kontrak BBA-Inah

(3) Asset A

InstitusiKewangan

Islam Pelabur

(1)Tunai

(2) Asset A

14

(4) Bayaran Tangguh (Kos+ Untung)

Sijil NIDC (Tarikh matang =Prinsipal+ untung)




Ilustrasi:

(1) Pelabur akan bertindak sebagai pembeli di mana membeli aset tertentu

SAMB..

daripada IKI secara tunai.

(2) Pelabur akan menjual kembali aset tersebut kepada IKI dengan harga kos +keuntungan tertentu yang akan dibayar secara tangguh dalam tempoh tertentuoleh IKI.

(3) IKI akan mengeluarkan Sijil NIDC kepada pelabur sebagai bukti hutang yangperlu dibayar oleh IKI kepada pelabur dalam tempoh tertentu.perlu dibayar oleh IKI kepada pelabur dalam tempoh tertentu.

(4) Pada tarikh matang, pelabur akan menyerahkan semula sijil NIDC kepada IKIdan menerima nilai prinsipal NIDC berserta keuntungan.

15

(4) “ISLAMIC REPO”

1) Sell and Buy Back Arrangement (SBBA)

2. Pembayaran berdasarkan harga yang dipersetujui dan tarikh penyelesaian

Pelanggan IKI

1. Pembelian sekuriti Islamik

3. Membeli sekuriti

16

4. Pembayaran ansuran dengan harga yang

dipersetujui




Ilustrasi:

1 Pihak pelanggan membeli sekuriti Islamik daripada IKI

SAMB..

1. Pihak pelanggan membeli sekuriti Islamik daripada IKI.

2. Pihak pelanggan membayar sekuriti berdasarkan harga dan tarikhpenyelesaian yang telah dipersetujui oleh kedua-dua pihak.

3. IKI akan membeli semula sekuriti tersebut dari pihak pelanggan denganmembuat pembayaran ansuran pada harga yang dipersetujui.

17

SAMB..

Pledge – Islamic securities as security of payment Agreement to Pledge

1

2) Collaterised Commodity Murabahah

BNM

(Purchaser/ Client)

Purchase commodity from Client

Sale on deferred payment

7

Commodity delivers on the

same day

Purchase commodity on spot

4

Bursa pays Bank A the

Purchase Price

Sell the commodity on the same

day

36

5

2

Broker 1

MasterCommodity Murabahah Agreement

Bank A

(Purchaser/ Client)

18

Commodity Supplier Participant (CSP)

(e.g. Commodity Supplier A)

Commodity Supplier Participant (CSP)

(e.g. Commodity Supplier B, C, D)

Bursa




Ilustrasi:

1) BNM membeli komoditi daripada Commodity Supplier Participant melalui

SAMB..

1) BNM membeli komoditi daripada Commodity Supplier Participant melaluibroker 1 dengan harga Pembelian Secara Tunai.

2) BNM kemudiannya menjual komoditi tersebut kepada Bank A harga PembelianSecara Tangguh (kos + untung).

3) Sebagai jaminan pembayaran Pembelian Secara Tangguh, Bank A menyerahkansekuriti (sebagai cagaran) kepada BNM.

4) Pihak B menjual komoditi tersebut kepada Commodity Supplier Participantmelalui Bursa dengan harga pembelian secara tunai yang asal.

5) P d ikh B k A b h P b li S T h k d5) Pada tarikh matang, Bank A membayar harga Pembelian Secara Tangguh kepadaBNM dan sekuriti (cagaran) diserahkan kembalikan kepada Bank A.

19

CONTOH INSTRUMEN PENGURUSAN KECAIRAN DIGUNAKAN OLEH IKIs

No Instrumen Negara1 Commodity Murabahah Bahrain, Kingdom of Saudi Arabia, Qatar, Malaysia, Pakistan,

Kuwait, UAE2 Interbank Mudarabah Investments Malaysia, Indonesia, Bangladesh

JADUAL A

3 Qurudh Mutabadalah Kingdom of Saudi Arabia, Kuwait, etc4 Interbank Wakalah Bahrain, Kuwait, Pakistan, etc5 Issuance of Sukuk of Ijarah/Salam/

Murabahah-sovereign, corporate orinstitution

Malaysia, Bahrain, Kingdom of Saudi Arabia, UAE, Qatar,,Pakistan, Indonesia,

6 Issuance of Islamic short term instrumentse.g Islamic Treasury Bill, BNMNs, GII,Wadiah Placement, Central Bank IjarahCertificate, Rahn Lending Facility, ShortTerm Shariah Financing Facility, IslamicC tifi t f D it (f t li

Malaysia, Indonesia, Sudan, Brunei, UAE

20

Certificate of Deposit (for monetary policyand holding of required and excessreserves)

7 Musharakah Certificates Sudan8 Islamic REPO berdasarkan SBBA Bahrain, UAE, Malaysia9 Government Investment Certificates (Ijarah,

Salam, Mudharabah)Sudan

10 Government Participation Papers(Musharakah)

Iran




Melihat kepada struktur instrumen yang telah dibentangkan sebelum ini, isu-isu yang berbangkit boleh dikategorikan kepada 3 seperti berikut:1 Isu-isu Syariah

OBSERVASI TERHADAP INSTRUMEN PENGURUSAN KECAIRAN (1/4)

1. Isu-isu Syariah. 2. Isu-isu berkaitan ciri-ciri komersil instrument 3. Isu-isu berkaitan pasaran

21

Isu-isu Syariah:

Para penasihat Syariah daripada negara negara yang berbeza mempunyai


Para penasihat Syariah daripada negara-negara yang berbeza, mempunyaipandangan yang berbeza berhubung isu-isu Syariah di bawah:1. Bay’ al Inah2. Bay’ al dayn. 3. Isu-isu dalam sukuk seperti isu formula bagi Exercise Price dalam

Sukuk Musharakah dan Mudharabah yang telah ditentukan daripadaawal, pemilikan benifisial khususnya dalam asset-based sukuk, isu

f li t t di i d i d t t ibl d h tporfolio aset yang terdiri daripada aset tangible dan hutang(receivables).

22




Isu-isu Berkaitan Ciri-ciri Komersil Instrument

1. Kecuali di Malaysia, kebanyakan negara-negara lain menghadapi kekurangan


y y g g g p ginstrumen kecairan jangka pendek untuk pengurusan kecairan Islam. Inimenyebabkan instrumen kecairan jangka pendek yang diterbitkan akandipegang sehingga tempoh matang instrumen tersebut tanpa didagangkan (holduntill maturity).

2. Ketiadaan platform khusus untuk dagangan produk pengurusan kecairanterutamanya dalam pasaran sekunder.

3 P i t di d lib tk k ti i k3. Penggunaan instrumen sedia ada yang melibatkan kos yang tinggi mengurangkankadar persaingan produk Islam dengan produk konvensional.

23

Isu-isu berkaitan pasaran

1. Secondary market yang sangat kecil atau hampir tiada bagi instrumen kecairanIslam


Islam.

2. Kalaupun wujud secondary market, jumlah peserta pasaran (marketparticipants) juga sangat kecil.

24




International Islamic Liquidity Management (IILM) Ditubuhkan pada tahun 2010 Negara anggota: 10 anggota iaitu 9 bank pusat di negara-negara terlibat

INISIATIF RENTAS SEMPADAN: INTERNATIONAL LIQUIDITY MANAGEMENT (IILM)

Negara anggota: 10 anggota iaitu 9 bank pusat di negara negara terlibat(Malaysia, Indonesia, Kuwait, UAE, Turki, Qatar, Nigeria, Mauritius,Luxembourg) dan Islamic Development Bank.

IILM berpangkalan di Kuala Lumpur, Malaysia dan diberikan beberapakeistimewaan di bawah IILM Act 2011.

Objektif utama:i. membangunkan pasaran pengurusan kecairan Islam di peringkat global.ii. Bertujuan untuk menangani masalah kekurangan produk-produk pengurusan

kecairan Islam berjangka pendek.iii. Menangani masalah transaksi “cross-border” dalam pasaran pengurusan

kecairan Islam.

25

CIRI-CIRI INSTRUMEN DITAWARKAN OLEH IILM:

i Tahap kredit yang berkualiti tinggi yang disokong oleh alat kewangan yang


i. Tahap kredit yang berkualiti tinggi yang disokong oleh alat kewangan yangberstatus sovereign dan quaisi sovereign.

ii. Mempunyai ciri kebolehniagaan (tradability) dan disokong oleh infrastrukturpasaran.

iii. Pengawasan kawal selia yang khususiv. Struktur berlandaskan konsep Syariah yang diterima pakai secara meluasv. Dagangan dalam matawang USD dan matawang lain yang berkaitanvi. Instrumen kewangan bank pusat dan alat kestabilan kewangan

26




1) Sukuk IILM


Borrower IILM Holding

IILMIssuer Vehicle

Primary Dealers

3. ProceedsPurchase

Price

[5-tahun] Sukuk

4. Purchase Price

1. Issuance of Sukuk [5 years, USD 300 million]

2. A1/P1

27

Ilustrasi:

1 Pihak pelanggan yang memerlukan dana kecairan tunai akan mendapatkan


1. Pihak pelanggan yang memerlukan dana kecairan tunai akan mendapatkankhidmat IILM. Mereka akan menerbitkan sukuk kepada IILM.

2. Bagi tujuan memperolehi dana, pihak IILM akan melantik IILM Issuer Vehicleakan menerbitkan sijil kepada Primary Dealers dan menggunakan dana yangdiperolehi untuk membeli sukuk yang diterbitkan oleh pelanggan.

3. IILM akan bertindak selaku perantara antara pelanggan dan Primary Dealers dan akan menguruskan pembelian aset daripada pelanggan dan pembayarankepada PD.

28




Biarpun masih terlalu awal untuk mengukur pencapaian IILM yang barumencecah 4 tahun, beberapa cabaran yang dihadapi oleh IILM setakat initermasuklah:

Observasi Terhadap Pencapaian Inisiatif IILM Sehingga Kini

1. Komitmen daripada shareholders di kalangan bank pusat khususnyadaripada aspek memperuntukkan aset untuk tujuan penerbitaninstrumen pengurusan kecairan;

2. Saiz instrumen yang masih terlalu kecil berbanding keperluan IKIterhadap instrumen pengurusan kecairan;

3. Disebabkan saiz instrumen yang kecil, kebanyakan PDs ‘menyimpan’instrumen kecairan mereka sehingga tempoh matang. Maka situasi iniid k b k b l ik l h k itidak banyak membantu menyelesaikan masalah kurangnya instrumen

pengurusan kecairan berjangka pendek di peringkat global; dan4. Mengharmonikan fatwa/ resolusi Syariah yang berbeza bagi

memastikan instrumen boleh dipasarkan di semua jurisdiksi.

29

RUMUSAN DAN CADANGAN

1. Walaupun telah wujud instrumen pengurusan kecairan Islam yang banyak, namunkurangnya instrumen yang berjangka pendek masih menjadi masalah di peringkatglobal.

2. Antara kekurangan instrumen pengurusan kecairan yang sedia ada adalah daripadaaspek kebolehniagaan (tradibility) kerana isu Syariah dan secondary market yangsangat kecil.

3. Penubuhan IILM adalah satu idea yang baik. Walaubagaimanapun, tanpa komitmendaripada Bank-bank Pusat yang terlibat, usaha ini berkemungkinan gagal memberikanimpak yang baik dalam membantu IKI menguruskan kecairan masing-masing.

4. Usaha menyeragamkan struktur dan dokumen transaksi adalah salah satu usaha yangb ik b i j dk i k i d

30

baik bagi mewujudkan instrumen pengurusan kecairan merentas sempadan yangsewajarnya dipertingkatkan seperti yang telah wujud dalam industry kewangankonvensional.




TERIMA KASIH

31

PEMBANGUNAN PRODUK-PRODUK KECAIRAN BARU YANG...

Documents

Transcript of PEMBANGUNAN PRODUK-PRODUK KECAIRAN BARU YANG...