pH `th`§Y · kpd`p²¾p qHoAp Ct\c ^hW hr YI W Jtgy Yr dqhc Ym chr h & qBg YI W Jtgy Y \JRpEV dBr...

32
1 \pH `th`§Y gdd§ pht Ad± qh egd§ ` ² pd g§My \oy` Yp \oJRpep Ah`YrAp `t gqd` O`pW Yy Oez cv hp² r idrlp hkcW q`ckp `gcv c Ah`Y gph^ Yp it W^p Ot p q`Wr 21 gW¥^c 2012 Br. A²® epYH qJ. f`fpY Ah`Y AY² ^r.By .^r.A± T. \o HpfH ² kpcW ² fc} qBfpW, gYc A¥ Ot`² Ah`YrAp HpYrAp£ eZy cy Op² Hpcr dBr g¥\cH Hc} Apqlg : ² kpcW YpeW qBdd§ ph Op£ Apqlg : ² kpcW qBgdph e qBcfpY `t hd§ ph Ah`YrAp, HpYrAp£ , qkdp - JtcYpg\t c, \¥ Op^ (_pcW) drl} ² : 01872-220757, 01872-222763 R} d lo r ²¥ . 18001802131 (g`p £ : geycy 10 eOy W~ cpW 10 eOy H)

Transcript of pH `th`§Y · kpd`p²¾p qHoAp Ct\c ^hW hr YI W Jtgy Yr dqhc Ym chr h & qBg YI W Jtgy Y \JRpEV dBr...

1

\pH `th`§Y gdd§pht Ad±qh egd§

²¾pd g§My \oy` Yp \oJRpep Ah`YrAp `tgqd` O`pW Yy \¥Oez cvhp²¾r idrlp

hkcW q`ckp `gcvc Ah`Y gph^ Yp

itW^p Ot §p q`Wr 21 gW¥^c 2012 Br.

A²¾®epYH

qJ. f`fpY Ah`Y AY²¾ ^r.By.^r.A±T.

\oHpfH

²¾kpcW ²¾fc} qBfpW, gYc A¥Ot ²¾ Ah`YrAp HpYrAp£

eZycy Op²¾Hpcr dBr g¥\cH Hc}

Apqlg : ²¾kpcW YpeW qBdd§ph Op£ Apqlg : ²¾kpcW qBgdph e qBcfpY

thd§ph Ah`YrAp, HpYrAp£, qkdp - JtcYpg\tc, \¥Op^ (_pcW)

R±drl}²¾ : 01872-220757, 01872-222763

R}d lor ²¥¾. 18001802131 (g`p£ : geycy 10 eOy W~ cpW 10 eOy W§H)

2

TRUE LOVE FOR THE HOLY PROPHET

Pak Mohammad s.a.w. nal sachche prem da pargtawa

BY:

HAZRAT MIRZA MASROOR AHMAD

Imam and the Head of the world wide Ahmadiyya Muslim Jma’at,

Fifth Successor to the promised messiah

1st addition oct. 2012

Copies 5000

Translation into Punjabi language By :

Giani Shamshad Ahmad Eden B.A. B.Ed.

Published By :

NAZARAT NASHRO ISHAAT, QADIAN

Printed at :

Fazle Umar Printring press, Qadian

For further information pLease visit :

www.alaislam.org

Toll Free No. 18001802131

3

`t§I ^¥Y

HtP g`p£ \qhdp£ hr qBgdp` AWy qBgdp` Yy ^p²¾r hkcW `th`§Y

gddpht Ad±qh egd§ Yy qidpl A¥Wc cpfRcr \Z§c ’Wy Hr²¾p HU§V dBr

q²¥¾YV a}J aW²¾ HrWp qJAp h± & qeMpcp£ Yr ApkpYr AWy \§N`r g§q_AWp

Yr Apm qe§M _±mr _pfp Yr ecW~, ²¾p\pH q^Ap²¾ ^pkr, qBgdp`r

qg§qIApep£ AWy ²¾^r Hcr` gdd§pht Ad±qh egd§ Yy \qW§c Ore²¾ Ct\§c ^y

^trVApY Apc}\, K§RrAp \o\yJ¥Tp, Ap\ Or Yy E¨My Wy gt§My ApMcV E\§c

AWy qBgdp` ’Wy Zc` _cfRWp YrAp£ Apd}M²¾pep£ ²¥¾v MdpBr c§qIAp qJAp

h± &

A¥Wc cpfRcr O`pW Ah`YrAp Yy \¥Oez cvhp²¾r idrlp (qB`p`)

hkcW q`ckp `gcvc Ah`Y gph^ ²y¾ Ap\Vy 21 gW¥ c 2012 Br. Yy Ot§ y

Yy itW^y (\ceM²¾) qe§M O} Ah`YrAp `gqOY ^±Wtd ltWvh `pTc²¾ d¥T²¾

qe§M q³d` AWy hkcW `th`§Y gdd§pht Ad±qh egdd§` Yy qectZ ^yhvvYp

qMW§c (HpcRv²¾) Yr lop£g Yy `±jkr²¾ qe§M \oHpf²¾p Yr \oWrqnAp Yp

\oJRpep HrWp & qBg Ot§ y Yy itW^y qe§M hkvc ²y¾ qBH Ah`Yr `tgd`p²¾ Yr

\oWrqnAp Hr h}Vr MphrYr h±, Eg E\§c Mp²¾ªVp \pqBAp h± & Ap\ Or Yy¾

qBg Ot§`y Yy itW^y (\ceM²¾p£) ²¥¾v \¥ld±R Yy cv\ qe§M `pcJ Ycf²¾p dBr

\oHpfW HrWp Op qchp h± & gp²¥¾v MphrYp h± qH Ags qBg itW^y ²v¥ Ap\ er

j¡c ²¾pd AqZgA±²¾ HcrBy AWy qBg ²¥¾v `tlW e¥TrBy &

`t²¾rct§Yr²¾ f`g

A±Trf²¾d eHrdtW§g²¾rl

d¥T²¾, 1 AHWv c 2012

4

\pH `th §Y gdd§pht Ad±qh egd§ ²¾pd g§My \oy` Yp \oJRpep

Ah`YrAp `tgqd` O`pW Yy \¥Oez cvhp²¾r idrlp

hkcW q`ckp `gcvc Ah`Y gph^ Yp

itW^p (_pfV) Ot §p (ftH§cepc) q`Wr 21 gW¥ c 2012 Br.

دھشا

نا

ل

ہل ا

ال

للا

ہدحو

ل

یک

ش

ہل

دھشاو

ناا

د م م

ہ بدع

و

ہ ول سر

ا ما

دعب

وذ ع

أف

بلل م

نطی جیمالش

م-الر

بس

للا

ن ححیمالر

الر

دملا

لل بر

می

الع۔ال

ن حلرحیما

لک۔الر

مم

ی

ی

۔الد

ای

ک

د ب عن

و

ک ای

عیتس۔ن

دناھ

اط

الص

قیم

تس م۔ال

اط ص

ذی

ال

تمعنا

یم

لوبع

ضغمال یغ

یم

لع

یلا الض

لو

یلواع

لواص

نما ذی

اال ی ۔ی ب

الن

لع

ون

لص ی ہتئکلموللا

ان

۔ان لمی

سوات ملسہو

ھین مابذعم ھل دعاخرۃو

الیاو

ن فالد

للا

م نعل ہول سرللاو

نو ذ ی ذی

ال

ا

qBh²¾p£ ApqBWp£ Yp AcX qBh h± qH Ae§f hr Ad§ph Wy EgYy

lqcfWy ²¾^r E\§c cqh`W _yOYy h²¾ & hy! Eh d}H} O} Br`p²¾

qdApBy h} Wtgs er Eg’Wy YtcvY Wy gdp` _yO} & aHr²¾²¾ Eh d}H

5

O} Ad§ph Wy EgYy cgvd ²¥¾v Yt§I \ht¥MpE¤Yy h²¾, Ad§ph ²y¾ Eh²¾p£

’Wy qBg Yt²¾rAp qe§M er dp²¾ªW \pBr h± AWy A¥W (ApicW) qe§M

er AWy Eg²y¾ Eh²¾p£ dBr hrVWp _qcAp Akp^ qWApc HrWp

h}qBAp h± &

A§O H§d `tgqd` Yt²¾rAp qe§M, qBgdp`r Yyfp£ qe§M er, AWy

Yt²¾rAp Yy e§I e§I Yyfp£ qe§M cqhV epdy `tgd`p²¾p£ qe§M er

qBgdp` Ytf`V A¥gcp£ Yy AqWA¥W K§RrAp, qK²¾pEVy AWy

kpd`p²¾p qHoAp Ct\§c ^htW hr Yt§I Wy Jt§gy Yr dqhc Y¡m chr h± &

qBg Yt§I Wy Jt§gy Yy \oJRpEV dBr `tgd`p²¾ epgWe qe§M h§H qe§M

h²¾ & `tgd`p²¾ ²¥¾v qBg J§d Yp S¾rH S¾rH A²¾® p²¾ h± Op£ ²¾hr qH

hkcW th`§Y gdd§pht Ad±qh egd§ Yp epgWqeH `tHp` Hr h±,

Ap\ th`§Y gdd§pht Ad±qh egd§ Yy `pV Wy `qcapYp dBr `c

q`RV dBr qWApc h} Op£Yp h± & qBgdp` Yy e±crAp£ ²y¾ O} yhvYp

(Afdrd), PvS¾r Wy qeAcX qld` ^VpBr h± AWy kpd`p²¾p£ U¥J

²¾pd qBg qld` qe§M Ap\ Or ^pcy A\`p²¾ YcfpqBAp h±, qBg

’Wy hc `tgd`p²¾ Yp YtIr Wy n}ZW h}Vp HtYcWr J§d h± &

Eh \cE\Hpcr `²§¾tI, gpqcAp£ Ohp²¾p£ dBr cqh`W AWy c§

Yp q\Apcp qOg ²y¾ Ap\VrAp£ cpWp£ ²¥¾v er `idvH Yy j` qe§M

d¥KpqBAp, qOg ²y¾ Ap\Vy Ap\ ²¥¾v `idvH Yy W^ph h}V W~

^MpEV dBr \rmp£ ²¥¾v P§qdAp AWy qB¥Q Yt§I qe§M dr²¾ HrWp qH

Acfp£ Yy c§ ²y¾ Ap\ ²¥¾v g¥¥ }Z²¾ HcHy lc`pqBAp qH Hr Wv¥ qBh²¾p£

6

d}Hp£ dBr qH qBh Ap\Vy \±Yp Hc²¾ epdy c§ ²¥¾v qHDt ²¾hs

\NpVYy `pc dBzJp ? AqOhy `hp²¾ \cCHpcr `²¾t§I ^pcy AOyhr

A\`p²¾ _cr qld` ’Wy Ae§f hr qBH tgd`p²¾ Yp qYd iv²¾

²¾pd _c OpVp MphrYp gr AWy h}qBAp er AWy g§_ W~ e§Z Ah`Yr

`tgd`p²¾ ²¥¾v Y§tI \ht¥qMAp qH Ags hkcW `th §Y gdd§pht Ad±qh

egd§ Yy g§My ApfH Wy jtdp` Yy `²¾V epqdAp qe§M~ hp£ qOg ²y¾

gp²¥¾v hkcW th`§Y gdd§pht Ad±qh egd§ Yy `hp²¾W` tHp`¾ W~

OpVv¥ HcepqBAp & qBg dBr gpTy qYd qBg Hc²¾r ’Wy ed¥vZcy JBy

h²¾ Wy gpTr qh§H §d chr h± Ags c§ Yr hkvcr qe§M g§OYy Hc

chy hp£ qH qBh²¾p£ kpd`p£ W~ ^Ydp d±, Eh²¾p ²¥¾v Eh qg§qIAp Yp

Eh q²¾fp²¾ ^Vp qH cqh¥Yr Yt²¾rAp W§H q`gpd ^V Opey & gp²¥¾v

Wp£ qBg at§J Yy qB`p` ²y¾ cgvdtd§dph gdd§pht Ad±qh ed§ ²¾pd

qBfH Yp \pS¾ qBDt \mªpqBAp h± qH O¥Jd Yy g§\p£ AWy Op²¾ecp£

²¾pd q`W§cWp h} gHYr h± \c gpTy q\Apcy ApHp Wy `¡dp hkcW

`th §Y gdd§pht Adqh egd§ hkcWy ipWp`td A¥q^Ap Ad±qh

gdp` Yr W¡hr²¾ Hc²¾ epdy AWy Eg ’Wy h§S¾ Hc²¾ epdy ²¾pd

q`§WcWp ²¾hs h} gHYr &

hkcW `grh `FY Ad±qh gdp` lc`pE¤Yy h²¾ :-

“`tgd`p²¾ Eh H¡ h± O} Ap\Vy ²¾^r Hcr` gdd§pht Ad±qh

egd§ dBr Op²¾ qY¥Yy h²¾ AWy Eh qBg A\`p²¾ W~ `c²¾p M¥Jp

g`PYy h²¾ qH AqOhy `²§¾tIp£ ²¾pd `²¾ gpl Hc²¾ AWy Eh²¾p Yy

7

q`W§c ^V OpV qO¥²¾ªp£ Yp H¥ qY²¾ cpW q²¾c¥Wc qBh h± qH Eh

cgvdy Hcr` gdd§pht Adqh egd§ ²¾v¥ Jpdªp£ HU§Yy h²¾ AWy

Ap\Vy cgpqdAp£, qHWp^p£ AWy qBfqWhpcp£ qe§M AqWA¥W W¡hr²¾ _cy

U¥J ²¾pd Eh²¾p Yp ²¾p£ d|Yy h²¾ AWy AqWA¥W _±my f^Yp£ ²¾pd

Eh²¾p£ ²¥¾v apY HcYy h²¾ &” Ap\ lc`pE¤Yy h²¾, “apY c§I} qH

AqOhy d}H Ap\Vr H¡ Yy er i±cieph ²¾hs ht¥Yy qHDtqH Eh

Eh²¾p£ Yy `pcJ qe§M H¥Uy ^rOYy h²¾ & AWy | g§M g§M Hqh¥Yp h±|

qH OyHc Ags O¥Jd Yy g§\p£ EOpmp£ Yy Yqc¥qYAp£ ²¾pd gtdph Hc

dBrBy Wp£ qBh g¥_e h±, \c Ags AqOhy d}Hp£ ²¾pd gtdph ²¾hs Hc

gHYy O} c§ Yy _yOy h}By \pH ²¾^rAp£ Yr fp²¾ qe§M ^Yj}Br W~ ²¾hs

`tmYy & Eh g`PYy h²¾ qH Jpdªp£ Wy _±my ^M²¾p qe§M hr lqWh h±,

\c hc qBH ³qWh Apg`p²¾ W~ EWcYr h± &” lc`pqBAp£, “\pH

kt p²¾ epdy d}H Ap\Vr \pH }dr Yr ^cHW ²¾pd A¥W ²¥¾v g_ Yy

qYd lqWh Hc d|Yy h²¾ & \c _±my gt_pe Yy d}H qBg W~ e§Z h}c

H}Br ht²¾c ²¾hs c§IYy qH Yyf qe§M lgpYrAp£ ep£J ³§tR Wy \pm

\pE¤Yy h²¾ & ….. …….” q³c lc`pqBAp, “WOc^p er

Jephr qY¥Yp h± qH AqOhy _±my d}Hp£ Yp A¥W er M¥Jp ²¾hs ht¥Yp &

c§ Yr j±cW Eg Yy Eh²¾p q\ApqcAp£ dBr A¥W H}Br H¥` Hc

qYIpDtYr h± &” (Mf`pBy `pclW, cvhp²¾r ikpqB²¾, _pJ 23, \¥²¾p

385 W~ 387)

qBg at§J qe§M Ai^pcp£ Wy qBfqWhpcp£ Yy ²¾pd `rTrAp Yy

h}c²¾p gpZ²¾p ²¥¾v er qBg AfdrdWp qe§M ecqWAp Op qchp h± &

8

qBg dBr O} d}H Ap\Vy h§S¾ HcHy c§ ²¾pd RpHcp Hc chy h²¾,

Eh qB¥fpAd§ph EgYr ³m qe§M ApEVJy & qBh Ap\Vy h§S¾ E\§c

TRy h²¾ AWy UrS¾\tVy ²¾pd Ap\Vy ktd` Yp \oJRpep HcYy Op chy

h²¾ &

2006 Br. qe§M O§Y T±²¾`pcH Yy HtP YtfRp£ ²y¾ hkcW th §Y

gdd§pht Adqh egd§ ^pcy yhvYp qMW§c ^VpBy g²¾ Wp£ Eg g`z

er qO§Xy `| O`pW Ah`YrAp ²¥¾v EqMW \oWrqnAp qYIpEV dBr

qZAp²¾ YtApqBAp gr E¨Xy qBh er qHhp gr qH qBh kpd` d}H

\qhdp£ er \±Yp ht¥Yy chy h²¾ AWy qB§Xy hr ^g ²¾hs h}eyJr & qBg Yy

\o}R±gR ApqY W~ H}Br ³cH ²¾hs \ByJp, O} htV `tgd`p²¾p e§d~ h}

qchp h± & gJ~ qBh d}H _qe§I qeM er AqOhrAp£ H}PrAp£ hcHWp£

HcYy cqhVJy AWy htV Ags YyI chy hp£ qH Eg W~ er e§ZHy

AfdrdWp Wy ktd` qe§M e§Z JBy h²¾ AWy Eg g`z W~ h¡dr h¡dr

Eh²¾p£ Yp qBh U¥J e§ZYp hr Op qchp h± &

g}, qBh Eh²¾p Yr qBgdp` Yy RpHcy ’Wy hpc h± O} Eh²¾p ²¥¾v

qeMpcp£ Yr gtW¥WcWp Yy ²¾p£ E\§c AfdrdWp dBr EHgp chr h±,

qOez qH hkcW `grh `FY Wy `hYr `FY Ad±qh gdp` ²y¾

lc`pqBAp h± qH apY c§I} qBh d}H Ap\Vr H¡ Yy er i±c ieph

²¾hs h²¾ & qBh J§d qBH qY²¾ qBh²¾p H¡ p£ Yy d}Hp E\§c er I§td

OpeyJr AWy g\fR h} OpeyJp qH A§O O} yhvYJrAp£

(AfdrdWpep£) qBh Hc chy h²¾ Eh qBh²¾p£ Yr Ap\Vr H¡ dBr

er hp²¾rHpcH h± qBh d}H itYjck AWy kpd` h²¾ & qBh²¾p ²¥¾v

9

Hyed Ap\VrAp£ qBN§pep£ Yr \vcWr W~ q^²¾p£ qHgy W~ H}Br gc}Hpc

²¾hs

qBg g`z Wp£ qeMpcp£ Yr gtW¥WcWp Yy ²¾p£ ’Wy cpO²¾rWH drTc

er AWy h}c W^Hy Yy d}H er HBr XpBs It§dHy AWy HBr XpBs Y§ y

h}By f^Yp£ qe§M qBh²¾p Yy h§H qe§M er }d qchp h± AWy HBr epc

`tgd`p²¾p£ Yy h§H qe§M er }d qchp h± & \c apY c§I} qH Yt²¾rAp

htV qBH AqOhp Jd} d e±drk ^V MtHr h± qH OyHc It§dHy

tcpBr ²¥¾v tcpBr ²¾ qHhp qJAp Wp£ qBh J§dp£ Yyfp£ Yy A`²¾ Wz

fp£Wr ²¥¾v er ²¾fR Hc YyVJrAp£ AWy c§ Yr dpS¾r O} MdVr h± Eh

e§Icr h± &

g z Yy qB`p` Yr qBh J§d apY c§I} qH hc lqWh Apg`p²¾ W~

ApDtYr h± AWy c§ ²y¾ qBh q²¾cVp Hc N§qTAp h± qH qOg cgvd Yr

Wtgr£ yAY^r Hc²¾ Yy OW²¾ Hc chy h} Egy ²y¾ hr Yt²¾rAp E\§c

jpd^ ApEVp h± & qOez qH hkcW `grh `FY Ad±qh gdp` ²y¾

lc`pqBAp, qYdp£ ²¥¾v lqWh HcHy jpd^ ApCtVp h± qHDtqH \pH

Hdp` Yr Wpgrc (\o_pe) ht¥Yr h± & \pH Hdp` ²¥¾v d}m ²¾hs qH

giWr ecWr Opey Op£ AfdrdWp Yp EW§c AfdrdWp ²¾pd qY§Wp

Opey & AWy qBh Ht }d Wy _±my HpcO O} Eh²¾p£ d}Hp£ ²y¾ Ac¥_y h}By

h²¾, qBh qB¥fpAd§ph NyWr hr iW` h} OpVJy AWy q³c qBg¾

Ore²¾Hpd `Jc~ AqOhy d}Hp£ ²¾pd c§ Ap\y q²¾^myJp&

10

qBh ApqBWp£ O} `| htVy \mªrAp£ h²¾, qBh²¾p qe§M er Ad§ph

WApdp ²y¾ `} ²¾p£ ²¥¾v Eh²¾p£ YrAp£ qk¥ yYpcrAp£ e§d qZAp²¾

YtApqBAp h± qH WthpTp H¥ Eg cgvd E\§c YtcvY Wy gdp` _yOVp

h± & qBh²¾p£ d}Hp£ Yy Ht }dp£, Otd`p£ Wy hpgy S§¾qS¾Ap£ W~ Eg `hp²¾

²¾^r Yr `p²¾ `qcapYp E\§c H}Br ³cH ²¾hs \|Yp & qBh Wp£

AqOhp `hp²¾ ²¾^r h± qH qOg ’Wy c§ AWy EgYy lqcfWy er YtcvY

_yOYy h²¾ & `} ²¾p£ Yp H¥ h± qH Eh er Eg ²¾^r ’Wy YtcvY _yOYy

cqhV AWy O§Y Ytf`V AfdrdWp qe§M A§Jy eZV Wp£ \qhdp£ W}£

er e§ZHy YtcvY Wy gdp` _yOV &

ا دولع

م م لع

لص م ھلل۔

ید

مید

حکاناہیم

لاب

ا لع

واھیم

اب

لع

یت

لاصمدک

م لم

ا

لع

رک

ب م ھللا

دولع

م م

لع

تکرابمدک

م لم

اھا

یاب

م

لع

اہو

لاب

یا

م

حکیان

د یم

۔د

Adp§ht¥ p g§dy Adp `th¥ pqY²¾ e Adp Apdy `th¥ pqY²¾ H`p g§d±Wp Adp qB^cphr`p e Adp Apdy qB^cphr`p qB¥²¾pHp h`rYt¥ `OrY & Adp§ht¥ p ^pqcH Adp `th¥ pqY²¾ e Adp Apdy `th¥ pqY²¾ H`p ^pcHWp Adp qB^cphr`p e Adp Apdy qB^cphr`p qB¥²¾pHp h`rY¥t OrY &

qBh} YtcvY h± AWy qBh} ²¾^r h± qOgYp jd^p `tHY§c h} Mt§qHAp

h±&

qO§Xy qBH Ah`Yr `tgd`p²¾ qBg AfdrdWp E\§c qKoVp,

²¾lcW, Yt§I Wy n}Z Yp \oJRpep HcYp h± E¨Xy Eh²¾p d}Hp£ ²¥¾v er

AWy Ap\Vy Yyfp£ Yy gpHp£ g¥ ¥ZrAp£ ²¥¾v qBH Ah`Yr qBg

11

AfdrdWp W}£ Yvc cqhV e§d qZAp²¾ YtApE¤Yp h± AWy YtApEVr

MphrYr h± & g¥gpcH \§I~ er qBH Ah`Yr qBh OW²¾ HcYp h± qH

qBg gpkf Yy qectZ Yt²¾rAp ²¾v¥ Agd epgWqeHWp W~ OpVv HcpBy

AWy hHrHW Y§gy & hkcW `th §Y gdd§pht Ad±qh egd§ Yy Ore²¾

Yy gt¥Yc \§Ip£ ²¥¾v EOpJc HcHy gph`Vy qdApBy & Ap\Vy hc Hc`

W~ Ap\ Or Yy \qeW§c Ore²¾ MqcWo Yp \oJRp Hcy AWy qBgdp` Yr

\qeW§c qg§qIAp AWy Ap\ Or Yy \qeW§c Ore²¾ E\§c A`d HcHy

Yt²¾rAp ²¥¾v qYIpBy & hp£, ²¾pd hr qBh er qOez qH `| qHhp YtcvY Wy

gdp` e§d \qhdp£ W~ er e§Z Hy qZAp²¾ Yyey & \tctf, qBgWcr,

Oep²¾, t§Uy Wy §My gpcy hr Ap\Vy `ph¡d ²¥¾v, Ap\Vr epav `¥Td ²¥¾v

Wy Ap\Vy Apdy YtApdy ²¥¾v YtcvY Wy gdp` ²¾pd _c Yyey & Ap\Vy

A`dp£ ²¥¾v qBgdp`r qg§qIAp Yp epgWqeH cv\ ^Vp Yyey & g}, qBh

Eh gt¥Yc \oWrqnAp h± O} Ags qYIpEVr h± &

^pHr qBh²¾p£ kpd`p£ Yy A¥W ^pcy itYp WApdp ²y¾ YvOr ApqBW

qe§M Y§g qY§Wp h± qH cgvd ²¥¾v Yt§I \ht¥MpEV epdy Op£ qBg k`p²y¾

Yy hHrHr } ²¾p£ Yp qYd hkcW `th §Y gdd§pht Ad±qh egd§ Yy

qeAHWrWe Yy hepdy ²¾pd HfR \ht¥Mp Hy Nd§²¾r Hc²¾ epqdAp

²¾pd c§ Ap\y hr q²¾ §m dByJp & qBh²¾p£ d}Hp£ E\§c qBg Yt²¾rAp

qe§M c§ Yr dp²¾ªW h± AWy qBg dp²¾ªW Yy g^^ Eh h}c er J¥YJr

qe§M Tt Yy OpVJy & AWy `c²¾ E\c¥W er itYp WApdp ²y¾ AqOhy

d}Hp£ dBr hrVWp _qcAp ²¾cH c§qIAp h± & hkcW `grh `FY

Ad±qh gdp` ²y¾ qBgy¾ qefy ²¥¾v ec²¾V HrWp h± qH AqOhy _±my }d

12

}dV epdy d}Hp£ Yp A¥W M¥Jp ²¾hs ht¥Yp & qBg dBr qBh d}H qBg

Yt²¾rAp qe§M c§ Yr dp²¾ªW Yr AegXp qe§M `c²¾ AWy `Jc~

hrVWp _cy Akp^ Yr AegXp qe§M A¥W ²v¥ \ht¥MVJy &

O} YvOy `tgd`p²¾ h²¾, qBh²¾p£ `tgd`p²¾p£ ²¥¾v er Ad§ph WApdp

Yr qg§qIAp A²¾®gpc, EgYy htHt A²¾®gpc qBh \oWrqnAp qYIpCtVr

MphrYr h± qH YtcvY fcrl cphs Ap\Vy Yyfp£, Ap\Vy IyWcp£, Ap\Vy

epav `¥Td Wy `ph¡d ²¥¾v _c YyV & qBh \oWrqnAp h±&

qBh \oWrqnAp qeAcX h± qH Ap\Vy hr Yyfp£ qe§M Ap\VrAp£

hr OpqBYpYp£ ²¥¾v A§J dpBr Opey Op£ Ap\Vy Yyf Yy fqhc epgrAp£

²¥¾v `pqcAp Opey Op£ Odvg q²¾Hd chy h}V AWy \tqdg `O vc h}Hy

Ap\Vy hr ^qf¥qYAp£ E\§c lpqBqc¥J Hc chr h}ey AWy Ap\Vy hr

d}H `c chy h}V &

Ai^pcp£ Wy `rTrAp cphs O} i^cp£ ^phc Ap chrAp£ h²¾

Eh²¾p£ W~ \Wp dJ§Yp h± qH Ap` HcHy \N§ r fcrl d}Hp£ ²y¾ er

qBg H}Pr hcHW ²¥¾v M¥Jp ²¾hs ApqIAp AWy qKoVp Yp \oJRpep

HrWp h± & Eh d}H O} tgd`p²¾ ²¾hs h²¾ \c gt_pe qe§M fcplW

h± Eh²¾p ²y¾ A`crHp qe§M er AWy qB§Xy er qBg ²¥¾v M¥Jp ²¾hs

g`qPAp & \c O} drTcqf\ h± Eh qBH \pgy Wp£ Hqh¥Yr h± qH qBh

jdW h± AWy YvOy \pgy qeMpcp£ Yr gtW¥WcWp ²¥¾v GR ^Vp Hy qBg Yp

\§I er \vcYr h± & qBh Y}jdr J§d ²¾hs Md gHYr & ApkpYr

^pcy Hp²¾²¾ H}Br Apg`p²¾r htHt ²¾p`p ²¾hs h± & | A`crHp qe§M

13

cpO²y¾Wpep£ ²¥¾v _pfV qe§M qBh er qHhp gr qH Yt²¾rApYpcp£ Yy

^VpBy h}By Hp²¾²¾p qe§M EVWpBr h} gHYr h±, jdWrAp£ h} gHYrAp£

h²¾, Hp²¾²¾ ^VpE¤Yy g`z HtP \§I A§I~ Ghdy h} gHYy h²¾ qHDtqH

`²§¾tI j± Yp qJAp²¾ ²¾hs c§IYp & \c c§ A¥Wcap`r h± Eg Yy

^VpBy h}By Hp²¾²¾ Eh h²¾ qO¥²¾ªp qe§M H}Br EVWpBr ²¾hs ht¥Yr &

qBg dBr Ap\Vy Hp²¾²¾ ²¥¾v AqOhp Hp`d ²¾ g`PV qH Eg qe§M

H}Br W^Yrdr ²¾hs h} gHYr & qeMpcp£ Yr gtW¥WcWp Yp Hp²¾²¾ Wp£ h±

\c qHgy Yyf Yy Hp²¾²¾ qe§M, ²¾ av A±²¾ G Yy MpcRc qe§M qBh

Hp²¾²¾ h± qH qHgy `²§¾tI ²¥¾v qBh ApkpYr ²¾hs h}eyJr qH YvqOAp£ Yr

Zpc`H _pe²¾pep£ ²¥¾v Iycv¥ Iycv¥ Hc} & qBh qHWy ²¾hs qd§qIAp qH

h}c²¾p Zc`p Yy ^ktcJp£ Yp hpgp S§¾S¾p Hc²¾ Yr ApqJAp ²¾hs

h}eyJr qH qBg ²¾pd Yt²¾rAp Yp A`²¾ ²¾fR ht¥Yp h± & qBg ²¾pd

²¾lcW Yy dpey ltR§Yy h²¾ Wy qBg ²¾pd H¡ p£ Wy Zc`p£ qeMHpc Yvcr

eZ§Yr Op£Yr h± & qBg dBr OyHc qeMpcp£ Yr ApkpYr Yp Hp²¾²¾

^VpqBAp h± Wp£ qBH `²§¾tI Yr ApkpYr Yp Hp²¾²¾ Wp£ yfH

^²¾pEV \c YvqOAp£ Yr Zpc`H _pe²¾cep£ ²¾pd IyTV Yp Hp²¾²¾ ²¾

^²¾pEV & av A±²¾ G er qBgy dBr Agld h} chr h± qH qBh

Agld Hp²¾²¾ ^Vp Hy g`PYy h²¾ qH Ags ^htW e§Tp H¥ Hc

qdAp h± & Ad§ph WApdp Yp Hp²¾²¾ YyI}, Eh lc`pE¤Yp h± qH

h}c²¾p Yy tWp£ ²¥¾v er tcp ²¾ Hh} qH qBg ²¾pd g`pO Yp A`²¾

²¾fR ht¥Yp h± & Wtgs tWp£ ²¥¾v tcp Hh}Jy Wp£ Eh ²¾pg`Pr qe§M WthpTy

gc^ fHWr`p²¾ itYp ^pcy Ht }d ecW²¾Jy qOg ²¾pd Wthp²¥¾v Yt§I

h}eyJp qYdp£ qe§M Hr²y¾ Wy gpmy \dVJy & dmpBrAp£ Wy PJmy h}VJy

14

& Yyf qe§M Afp£Wr l±dyJr & qBg dBr qBh AqWA¥W M¥Jr qg§qIAp

h± O} qBgdp` Yp itYp qY¥Yp h±, qBg Yt²¾rAp Yp itYp qY¥Yp h±,

qBg HpqB²¾pW Yp ItYp qY¥Yp h±, Eh ItYp qBh qg§qIAp qY¥Yp h±

qOg ²y¾ g¥\vc²¾ qg§qIAp Yy ²¾pd Ap\Vy h^r^ hkcW `th §Y

gdd§pht Ad±qh egd§ ²¥¾v Yt²¾rAp Yy gtZpc dBr, q\Apc Wy

`th §W HpqB` Hc²¾ dBr _yqOAp h±, qOg²y¾ Ap\ ²¥¾v “ch`Wtd

qddApdp`r²¾” (gpqcAp£ Ohp²¾p dBr cqh`W) Yr E\pZr Yy

gpcr `idvH dBr cqh`W ^Vp Hy _yqOAp &

g}, Yt²¾rAp Yy \mªy qdIy d}H, \ofpg²¾H Wy cpO²¾rWH drTc

g}MV qH Hr qBh²¾p£ HtP yhvYp d}Hp£ ²¥¾v giWr ²¾pd ²¾ Y^pHy Ap\

d}H er Wp£ qBg lgpY Yp _pJ Wp£ ²¾hs ^V chy & Yt²¾rAp Yy Ap`

d}H er qeMpcV qH YvqOAp£ Yr Zpc`H _pe²¾pep£ ²¾pd IyTHy AWy

Yt²¾rAp Yy qBh²¾p HtP HrqmAp£ AWy J¥YJr qe§M JcH h}By d}Hp£ Yr

hp£ qe§M hp£ q`dp Hy Ap\ er Yt²¾rAp Yy A`²¾ ²¥¾v ^c^pY Hc²¾

qe§M _pJrYpc Wp£ ²¾hs ^V chy ?

Ags Ah`Yr `tgd`p²¾ Yv²¾rAp Yr gyep Yp H}Br ¡Hp h§X~ ²¾hs

OpV qY¥Yy & A`crHp qe§M iv²¾ Yr d}m \Br & ^rWy gpd Ags

Ah`YrAp£ ²y¾ 12000 }Wdp£ iv²¾ YrAp£ qBH§S¾rAp£ HcHy qY§WrAp£ &

qBg gpd q³c O`p£ Hc chy hp£ & A§O H§d qBh TcpBre

(Drive) Md chr gr & Eh²¾p£ ²¥¾v `| qHhp qH Ags Ah`Yr

`tgd`p²¾ Wp£ d}Hp£ ²¥¾v Ore²¾ YyV dBr Ap\Vp iv²¾ Yy chy hp£ AWy

15

Wtgs d}H Eh²¾p£ hcHW Hc²¾ epqdAp£ Yr hp£ qe§M hp£ q`dp Hy gpTy

qYd iv²¾ Hc chy h} & g}, qBH Ah`Yr tgd`p²¾ Yp AWy hHrHr

`tgd`p²¾ Yp qBh H¥ h± AWy qBh d}H O} g`PYy h²¾ qH Ags

q²¾Ap gXp\W Hc²¾ epdy hp£, Eh²¾p Yy qBH W^Hy Yp qBh H¥ h± &

`tgd`p²¾p£ ²¥¾v Wp£ Apc}\ qY§Wp Op£Yp h± qH Eh jdW Hc chy

h²¾ & S¾rH h± qH HtP \oWrqnApep£ jdW h²¾, W}m ³}m Hc²¾p,

KycpG Hc²¾p, `pgv d}Hp£ Yp HWd Hc²¾p, qeYyfr YvWp£ Yr

gtc§qIAp ²¾ Hc²¾p, Eh²¾p ²¥¾v `c²¾p Op£ HWd Hc²¾p g_ jdW h±

\c Ad§ph Yy `pgv ²¾^rAp£ Yp hpgp S§¾S¾p ETpEVp, _±my }dp£

qe§M e§ZVp, qBh er Wp£ ^htW e§Tp \p\ h± & htV YyIp YyIr q\Ndy

qY²¾r lop£g Yy qBH cgpdy ²¥¾v er Ct pd ApqBAp, Eg²y¾ q³c yhvYp

HpcRv²¾ \oHpfW HrWy h²¾ O} \qhdp£ W~ er e§ZHy yhvYp h²¾ & qBh

Yt²¾rApYpc Yt²¾rAp ²¥¾v hr g_ HtP g`PYy h²¾, \c ²¾hs OpVYy qH

qBh Yt²¾rAp hr Eh²¾p Yr W^phr Yp gpZ²¾ h± &

qB§Xy | qBh er ApIVp Mpht¥Yp hp£ qH Yt²¾rAp Yy qBH ^htW e§Ty

_pJ qe§M tgd`p²¾ htHv Wp£ h²¾ & Yt²¾rAp Yp qBH e§Tp IyWc

`tgd`p²¾p£ hyS¾ h± & ^htW gpcy `tgd`p²¾ Yygp£ ²¥¾v c§ ²y¾ HtYcWr

egrdy ^ify h}By h²¾ & `tgd`p²¾ Yyf av A±²¾ G Yp _pJ er h²¾ &

HtcAp²¾ Hcr` O} qH g¥\vc²¾ Ore²¾ H}f h± Eg²¥¾v `²¾V epdy AWy

Eg²¥¾v \mª²¾ epdy er h²¾ Wp£ q³c qHDt hc d±ed ’Wy qBg gt¥Yc

qg§qIAp ²¥¾v Yt²¾rAp qe§M \ogpcV Yy `tgd`p²¾ htHv Wp£ ²y¾ OW²¾

16

²¾hs HrWy ? qHDt ²¾hs qBh HcYy ? HtcAp²¾ Hcr` Yr qg§qIAp

A²¾®gpc qHDt Yt²¾rAp Yy gph`Vy qBh \yf ²¾hs HcYy qH Zpc`H

_pe²¾pep£ ²¾pd IyTVp AWy ²¾^rAp£ Yr yAY^r Hc²¾r Op£ Eg dBr

OW²¾ Hc²¾p er Otc` h±, ^htW e§Tp Otc` Wy \p\ h± & Yt²¾rAp Yy

A`²¾ dBr kcvcr h± qH qBg ²¥¾v er av A±²¾ G Yy A`²¾ MpcRc Yp

_pJ ^VpqBAp Opey & H}Br `| c Yyf Ap\Vy qHgy fqhcr ²¥¾v

ApqJAp ²¾hs YyeyJp qH YvqOAp£ Yr Zpc`H _pe²¾pep£ ²¾pd IyqTAp

Opey & qeMpcp£ Yr ApkpYr Yy ²¾p£ ’Wy Yt²¾rAp Yp A`²¾ ^c^pY

Hc²¾ Yr ApqJAp ²¾hs qY§Wr OpeyJr & \c Yt§I Yr J§d h± qH qB¥²y¾ª

d¥ y g`z W~ qBh g_ HtP h} qchp h±, HYy er `tgd`p²¾ Yyfp£ Yy

qBHOtR h}Hy S}¾g OW²¾ ²¾hs h}By qH gpcy ²¾^rAp£ Wy hkcW `th §Y

gdd§pht Ad±qh Yr `p²¾ Wy `capYp dBr Yt²¾rAp ²¥¾v OpVv HcpEV

AWy A¥Wc cpfRcr \§Zc ’Wy qBg J§d ²¥¾v `²¾epEV & yfH av A±²¾

G Yy h}c²¾p l±gqdAp£ ep£J qBg E\§c er A`d ²¾hs h}eyJp,

\qhdp£ qHhmp A`²¾ MpcRc E\§c A`d h} qchp h± \c K§R} K§R

qBH Mrk crHpcT qe§M Wp£ Ap OpeyJr & G ApBr gr (OIC)

ApcJy²¾pBrkyf²¾ Apl qBgdpq`H H¥Rork O} h±, qBh HpqB` Wp£ h±

\c qBh²¾p£ cphs HYy er H}Br S}¾g OW²¾ ²¾hs HrWp qJAp, qOg

²¾pd Yt²¾rAp qe§M tgd`p²¾p£ Yp eHpc HpqB` h}qBAp h}ey &

`tgd`p²¾ Yyfp£ Yy drTc Ap\VrAp£ qBN§pep£ Yr \vcWr dBr hc

g¥_e OW²¾ qe§M d§Jy h}By h²¾ & OyHc qiApd ²¾hs Wp£ Zc` Yr

`hp²¾Wp Yp qiApd ²¾hs & OyHc gpTy drTcp£ e§d~ S}¾g OW²¾ ht¥Yy

17

Wp£ Ap` d}Hp£ e§d~ qBh jdW \oWrqnAp er ²¾ ht¥Yr & O} A§O

EZpcV dBr \pqHgWp²¾ qe§M h} qchp h± Op£ h}c²¾p YvOy Yygp£ qe§M

h}qBAp h± Eh²¾p ²¥¾v \Wp ht¥Yp qH gpTy drTc qBg H¥ dBr

q²¾atHW h²¾, Eh qBg Yp h§H \vcp Hc²¾ Yp OW²¾ Hc²¾Jy & hkcW

`th §Y gdd§pht Ad±qh egd§ Yr `p²¾ Wy `qcapYp ²¥¾v HpqB`

c§IV dBr gpqcAp£ ²¾^rAp£ Yy `p²¾ Wy `qcapYp ²¥¾v HpqB` Hc²¾

epgWy Yt²¾rAp Yy \dyRlpc` E\§c qBg \oHpc ES§¾V qH Yt²¾rAp ²¥¾v

`²¾ªVp \ey qH qBh O} Hqh chy h²¾ g§M Wy h§H Yr J§d h± &

q³c \N§ r Yyfp£ AWy qe§M Yt²¾rAp Yy hc IyWc qe§M tgd`p²¾

e§Tr qJVWr qe§M e§g chy h²¾ & Zc` Yy \§I~ AWy qJVWr Yy \§I~

Yt²¾rAp qe§M tgd`p²¾ YvOr e§Tr fHWr h²¾ & OyHc qBh c§ Yy

htH`p£ E\§c Md§V epdrAp£ h}V Wp£ hc \§I~ g_ W~ e§Tr fHWr ^V

gHYy h²¾ & qBg AegXp qe§M HYy er qBgdp` Ytf`²¾ fHWrAp£ ²¥¾v

qBh Otc§W ²¾hs h}eyJr qH AqOhr qYd YtIpEV epdr hcHWp£ Hc

gHV Op£ qBg Yp qeMpc er `²¾ qe§M qdApEV &

`tgd`p²¾ Yyfp£ W~ q^²¾p Yt²¾rAp Yy hc Yyf qe§M tgd`p²¾p£ Yr

qBH e§Tr qJVWr eg§Yr h± & atc}\ qe§M q`qda²¾k (Millions)

Yr qJVWr qe§M Wp£ Hyed WtcH hr egYy h²¾ & Hyed \vcy avc}\¾

qe§M hr ²¾hs gJ~ atc}\ Yy hc qBH Yyf qe§M q`dra¥k Yr qJVWr

qe§M eg§Yy h²¾ & qBgy \oHpc YvOrAp£ `tgd`p²¾ H¡ p£ qB§Xy egYrAp£

h²¾ & ByfrAp W~ ApBy `tgd`p²¾ qB§Xy ApBy h}By h²¾ & avHy qe§M er

18

eg§Yy h²¾, A`crHp qe§M er eg§Yy h²¾ H±²y¾Tp qe§M er eg§Yy h²¾,

avc}\ Yy hc _pJ qe§M eg§Yy h²¾ & OyHc qBh gpcy l±gdp Hc d±V

qH Ap\Vy e}R Eh²¾p£ drTcp£ ²¥¾v YyVy h²¾ O} Zpc`H cepYpcr Yp

\oJRpep Hc²¾ & AWy Ch²¾p Yp \oJRpep ²¾ Hyed qeIpey Yp h}ey

gJ~ A`dr cv\ qe§M er h} qchp h}ey & AWy Eh AqOhy yhvYp d}Hp£

Yr, qeAcX ^HV epqdAp£ Op£ qld`p£ ^²¾pEV epqdAp£ Yr

q²¾IyYr Hc²¾Jy Wp£ qBh²¾p Yt²¾rAper htHv Wp£ qe§M hr qBH AqOAp

W^Hp It§d Hy qBg yhvYJr Yy qectZ I¥T²¾ Hc²¾ epdp q`d

OpeyJp&

qBg dBr OyHc `tgd`p²¾ Ap\Vr `hW§p ²¥¾v g`PV Wp£ Yt²¾rAp

qe§M qBH qB¥Hdp^ \±Yp h} gHYp h± & Eh Yyfp£ Yy A¥Yc Zpc`H

_pe²¾pep£ Yy `p²¾ g²¾`p²¾ Yy Hp²¾²¾ ^Vep gHYy h²¾ & \c

^YqHg`Wr qBh h± qH qBg e§d EH§p hr qZAp²¾ ²¾hs h± & O`pW

Ah`YrAp, O} qZAp²¾ YtApE¤Yr h± EgYr qec}ZWp qe§M d§H ¥²¾ªr

Imy h²¾ AWy Ytg`Vp Yy h§X `k vW Hc chy h²¾ & Ad§ph WApdp

`tgd`p²¾ drTcp£ ²¥¾v, cpO²¾rqWHp£ ²¥¾v Wy Gd`p ( ¡derAp£) ²¥¾v

AHd Yyey qH Ap\Vr WpHW ²¥¾v `k vW Hc²¾ & Ap\Vr `hW§p ²¾v¥

\Np²¾V Wy Ap\Vr qg§qIAp e§d qZAp²¾ YyV &

qBh d}H O} hkcW th §Y gdd§pht Ad±qh egd§ E\§c

yhvYp qBWcpk HcYy h²¾, Y}f dpE¤Yy h²¾ AWy qO¥²ª¾p ²y¾ qBh

qld` ^VpBr h± Op£ qBg qe§M H¥ HrWp h± Eh²¾p Yy ApMcVH

q`Apc Yp A²¾® p²¾ Wp£ `rTrAp qe§M Ch²¾p ^pcy O} Op²¾Hpcr qY§Wr

19

JBr h± Eg W~ h} hr gHYp h± & qHhp Op£Yp h± qH g_ W~ e§Z

qHcYpc qBH H^Wr BrgpBr Yp h± O} A`crHp qe§M cqh¥Yp h± &

²¾H¡dp ygdy (Nakoula Basseley) Op£ qBgy \oHpc Yp EgYp

H}Br ²¾p£ h± Op£ g±` ygdy (Sam Bacile) AIepE¤Yp h± & qBg

Yy ^pcy qd§qIAp h± qH qBg Yr nr`r²¾d ±HJcpE¤T (Criminal

background) h±, `tOc` h± & qBh lcpT HcHy 2010 Br.

qe§M Oyd qe§M er cqh Mt§qHAp h± & YvOp `²§¾tI qOg²y¾ qld`

TpqBc±HR HrWr h± qBh \}c²}¾Jolrk `verk Yp TpqBc±HRc h± & qBg

qe§M O} h}c n±HRc fp`d h²¾ Eh gpcy \}c²}¾JopqlHg `verk Yy

A±HRc h²¾ & qBh h²¾ qBh²¾p Yy ApMcV Yy q`Apc & \}c²}¾Joplrk

YrAp£ O} h§Yp£ h²¾ Eh Wp£ `²§¾tI g}M er ²¾hs gHYp & qBh d}H

qHhmy J¥Y qe§M Tt§ y h}By h²¾ Wy qBWcpk Eg hgWr E\§c Hc²¾ Rtcy

h²¾ qOg Yy E¨My Wy gt§My ApMcV AWy \qeW§cWp Yr c§ ²y¾ Jephr

qY§Wr h± &

g}, Eh²¾p£ ²y¾ qBh J¥YJr HcHy Aef hr c§ Yy Akp^ ²¥¾v g§Yp

qY§Wp h± AWy qY¥Yy Op chy h²¾ & qBgy \oHpc qBg qld` ²¥¾v g\p£gc

Hc²¾ epdy er c§ Yy Akp^ W~ §M ²¾hs gHYy & qBh²¾p£ qe§M qBH

Eh BrgpBr \pYcr er h± O} e§I e§I gq`Ap£ qe§M A`crHp qe§M

Ap\Vr ggWr fthcW dBr HtcAp²¾ ApqY ²¥¾v gpm²¾ Yy er OW²¾

HcYp qchp h± & Ad§pht`§p §qkHht` Htd§p `t k§pqH²¾ e gpqhHht

WghrHp &

20

`rTrAp qe§M HBrAp£ ²y¾ I¥T²¾ Hc²¾ Yp er OW²¾ HrWp h± AWy

²¾pd hr `tgd`p²¾p£ Yr \oWrqnAp Yp er I¥T²¾ HrWp h± & S¾rH h±

jdW \oWrqnAp Yp I¥T²¾ h}Vp MphrYp h± \c qBh er YyIV qH

\qhd Hc²¾ epdp H¡V h± &

qOez qH | qHhp `tgd`p²¾p£ Yr ^YqHg`Wr h± qH qBh g_ HtP

`tgd`p²¾p£ Yr ByHWp Wy drTcqf\ ²¾ h}V HcHy h} qchp h±& Zc` W~

Wp£ qBfHy cgvd Yp Ypep ht¥qYAp£ h}qBAp er Yvc h²¾ & Ypep Wp£

_pez h± \c Zc` Yp H}Br qJAp²¾ ²¾hs h± & g¥gpcH \§I~ er H`k}c

ht¥Yy Op chy h²¾ & qHgy `tgd`p²¾ Yyf ²y¾ qHgy Yyf ²¥¾v er \tck}c

U¥J ²¾pd \o}R±gR dBr ²¾hs qHhp & OyHc HrWp er h± Wp£ qBW²y¾

H`k}c U¥J ²¾pd qH `rTrAp ²y¾ qBg²¥¾v H}Br Ah`raW hr ²¾hs

qY§Wr & OyHc tgd`p²¾p£ Yy \oR±gR E\§c H}Br i^c dpBr er h± Wp£

qBh 1.8 q^dra²¾ `tgd`p²¾ §qMAp£ ep£J \oWrqnAp qYIp chy h²¾

& O§Y H}Br gp£_V epdp ²¾ h}ey Wp£ q³c qBZ§c EZ§c q³c²¾ epdy hr

ht¥Yy h²¾ & q³c \oWrqnAp §qMAp£ ecJr hr ht¥Yr h± & qBg \§I~ qBH

q`hVp er `pc qY§Wp Wy epgWqeHWp er \oHR Hc qY§Wr & htV er

c§ Hcy qH `tgd`p²¾p£ ²¥¾v fc` Ap Opey &

qBh d}H qO¥²ª¾p£ Yr cvhp²¾r A§I Wp£ A¥²¾ªr h± qO¥²¾ªp ²¥¾v ²¾^rAp£ Yy

`tHp` Yp \Wp hr ²¾hs h±, O} hkcW Brgp Ad±qh gdp` Yy `tHp`

²¥¾v er qTJpHy Mt§\ cqh¥Yy h²¾ Cth²¾p£ ²¥¾v Wp£ `tgd`p²¾p£ Yp hkcW

`th §Y gdd§pht Ad±qh egd§ dBr _pe²¾pep£ Yy \oJRpey §qMAp£

ep£J \oWrqnAp qY§gyJr & \c qOez qH `| qHhp qH 2006 Br. qe§M

21

er | qZAp²¾ YtApqBAp gr qH qBg e§d qZAp²¾ YyV AWy qBH

AqOhr S}¾g ²¾rWr EdrHr Opey qH _qe§I qe§M qHgy ²¥¾v AqOhr

yhvYJr Yr Otc§W ²¾ h}ey & Hpf `tgd`p²¾ Yyf qBh gtV d±V AWy

O} Eh²¾p W§H \ht¥M gHYp h± Wp£ hc Ah`Yr ²¥¾v Eh²¾p£ W§H

\ht¥MpCV Yp OW²¾ Hc²¾p MphrYp h± & Mpc qY²¾ Yp \o}R±gR HcHy

^qh OpV ²¾pd Wp£ qBh `gdp h§d ²¾hs h}eyJp &

q³c qBh gdph er qBH Xp£ W~ ApBr gr, d}H er e§I e§I

gdphep£ qY¥Yy cqh¥Yy h²¾ qH Yt²¾rAp _c Yy `tgd`p²¾ eHrd O}

qBHOtR h}Hy \Rrf²¾ YpqBc Hc²¾ & Hpf `tgd`p²¾ eHrd O} A¥Wc

cpfRcr \Z§c c§IYy h²¾ qBg ^pcy g}MV, qBg Yy g¥_e h}V E\§c

j¡c Hc²¾ qH qBh h} er gHYp h± Op£ ²¾hs Op£ H}Br h}c `pcJ

HU§V & HY~ W§H AqOhrAp£ yhvYJrAp£ ²¥¾v ht¥qYAp£ h}qBAp£ YyIYy

cqhVJy & AWy A\Vy Yyf qe§M \o}R±gR Wy _¥²¾ W}m HcHy ±S¾ Opep£Jy

& qBg Yp Wp£ Eg \N§ r Yt²¾rAp E\§c H}Br \o_pe ²¾hs h}eyJp Op£

Eh²¾p£ qld` ^²¾pEV epqdAp£ E\§c Wp£ H}Br \o_pe ²¾hs h}eyJp &

OyHc Yyfp£ qe§M `pgv p£ E\§c h`dp Hcp£Jy Op£ XcrR (Threat)

qYAp£Jy Op£ `pc²¾ Yp OW²¾ Hcp£Jy Op£ A¥ ±grk E\§c h`dp Hcp£Jy

Wp£ qBh Wp£ qBgdp` Yr qg§qIAp Yy qectZ h± & qBgdp` qBg Yr

E¨Hp hr ApqJAp ²¾hs qY¥Yp & AqOhr AegXp qe§M Wp£ hkcW

`th §Y gdd§pht Ad±qh egd§ E\§c qBWcpk dJpEV Yp `¡Hp

\±Yp Hc qYAp£Jy &

22

Wf§YtY qBgYp CtW§c ²¾hr£ h± & qBgYp EW§c Eh} h± O} `| E\§c

Y§g ApqBAp hp£ qH Ap\Vy Hc`p Yp gtZpc AWy Eg ²¾^r E\§c

YtcvY Wy gdp` O} `²§¾tIWp Yr `tHWr Yp gpZ²¾ h± & AWy g¥gpcH

OW²¾p£ dBr `tgd`p² Yyfp£ Yp qBHOtR h}Vp & \N§ r Yyfp£ qe§M

cqhV epdy `tgd`p²¾p£ ²¥¾v Ap\Vy e}R Yr fHWr `²¾epEVr & hp£,

O`pW Ah`YrAp Yy d}H qO§Xy qO§Xy er h²¾ Eh qBg U¥J ²¾pd H¥

Hc²¾ AWy Ap\Vy j±c Ah`Yr q`W§cp£ ²¥¾v er qBgy U¥J ²¾pd

MdpEV dBr OW²¾ Hc²¾ qH Ap\Vr WpHW Wy e}R Yr WpHW O}

Eh²¾p£ Yyfp£ qe§M h± `²¾epG & hkcW th`§Y gdd§pht Ad±qh

egd§ Yy \qeW§c Ore²¾ Yy A²y¾Hp£ \§Ip£ ²¥¾v er Yt²¾rAp Yy gph`Vy

iv gvcW U¥J ²¾pd \yf Hc} &

A§O qBh d}H qeMpcp£ Yr ApkpYr Yp c¡dªp \pE¤Yy h²¾ & c¡dªp

\pE¤Yy h²¾ qH qBgdp` qe§M Wp£ qeMpcp£ Yr gtW¥WcWp AWy ^}dV

Yp AiqWApc h± hr ²¾hs AWy EZpcVp A§O Hdª Yr `tgd`p²¾

Yt²¾rAp Yr qY¥Yy h²¾ qH tgd`p²¾ Yygp£ qe§M E¨X~ Yy d}Hp£ ²¥¾v Wy

fqhcrAp£ ²¥¾v AkpYr ²¾hs q`dYr & OyHc ²¾hs q`dYr Wp£ Cth²¾p£

Yyfp£ Yr ^YqHg`Wr h± qH qBgdp`r qg§qIAp Ct\§c A`d ²¾hs Hc

chy & qBgdp`r qg§qIAp Yp Wp£ qBg¾ ²¾pd H}Br g¥ ¥Z ²¾hs, gp²¥¾v

Wp£ qBqWhpg qe§M d}Hp£ Yp y ZmH hkcW th`§Y ggd§pht Ad±qh

egd§ ²¾pd g¥¥ }Z²¾ h}Vp gJ~ Ap\ Or ²¥¾v A\`p²¾W Hc²¾ YrAp£

A²y¾Hp£ hr KR²¾pep£ q`dYrAp£ h²¾, \c qBh g_ HtP ht¥qYAp£

h}qBAp£ er Ap\ Yy g^c, g¥W}I, gqh²¾frdWp Wy h¢gdy YrAp£

23

Yt²¾rAp qe§M qBg Yr H}Br EZpcV ²¾hs q`d gHYr & | HtP

EZpcVp \yf HcYp hp£& _pez qB²¾ªp£ KR²¾pep£ ²¥¾v Ap\ Or Yr

Yp²¾frdWp Wy EYpcWp qe§M ec²¾V HrWp Op£Yp h±, \c qBh²¾p hr

KR²¾pep£ qe§M Ap\Yr It§d-Tt§d Wy ApkpYr Yr h§Y Yp AWy q³c

Ap\ Or Yy h¢gdy Yp er \oJRpep ht¥Yp h± &

hkcW O^rc q^²¾ tWA` ckr Ad§ph A²¾ht Yr qcepqBW h± &

Eh Hqh¥Yy h²¾ qH qBH epc Eh cgvdtd§ph gdd§pht Ad±qh egd§

Yy ²¾pd g²¾ AWy Ap\ Or ²¾pd h}c er d}H g²¾& Ap\ ht²±¾²¾ W~ Ap

chy g²¾ qH ^Yer d}H Ap\ ²¥¾v qd\R JBy, Eh Ap\ W~ `¥JYy g²¾,

qB§X~ W§H qH Eh²¾p ²y¾ Ap\²¥¾v Z§Hy ²¾pd qBH ^ vd (qH§Hc) Yy ct§I

e§d hRV dBr `O vc Hc qY§Wp, qOg Yy H¥qUAp£ qe§M Ap\ Or Yr

MpYc ³g JBr & cgvdtd§ph gdd§pht Ad±qh egd§ S¾qhc JBy

AWy Ap\ ²y¾ lc`pqBAp, `ycr MpYc |²¥¾v Yy qYG, OyHc ycy H}d

O¥Jdr ct§Ip Yr qJVWr Yy ^cp^c FS¾ ht¥Yy Wp£ er `| Eh²¾p£ ²¥¾v

WthpTy qe§M e¥T qY¥Yp AWy q³c Wtgs `|²¥¾v ^ird (H¥Ovg) ²¾ qeh¥Yy

AWy ²¾ hr PvS¾p AWy ²¾ hr tkqYdp & (ghr tipcr qHWp^ lcktd

i`g ^p^ `p Hp²¾²§¾^r gdd§pht Ad±qh egd§ a}qWd `}Ad§lh

Htdv tht e j±cpht …hYrg ²¥¾. 3148)

q³c qBH qcepqBW hkcW A²¾g ckr Ad§ph A²¾ht Yr h±,

ec²¾V HcYyy h²¾ qH `| ²¾^r Hcr` gdd§pht Ad±qh egd§ Yr

g¥JW qe§M gr AWy Ap\²y¾ qBH `}Rr qH²¾pcr epdr MpYc \pBr h}Br

24

gr, qBH §Yv ²y¾ qBg MpYc ²¥¾v qB¥²y¾ª k}c ²¾pd qI§qMAp qH qBg Yr

qH²¾pcr Yy q²¾fp²¾ Ap\ Yr JcY²¾ E\§c \± JBy & q³c Eg ²y¾

qHhp, hy, `th §Y ! (gdd§pht Ad±qh egd§ ) Ad§ph Yy Eg `pd

qe§M~ O} Ctg²y¾ Ap\²¥¾v qY§Wp h± `ycy qBh²¾p Y}hp£ FS¾p£ E\§c d§Y qYG,

qHDtqH Ap\ `|²¥¾v ²¾ Wp£ Ap\Vy `pd qe§M~ AWy ²¾ hr Ap\Vy q\Wp Yy

`pd qe§M~ qYGJy & \qhdp£ Wp£ Ap\ Mt§\ chy, q³c lc`pqBAp,

Ad`pdt `pdtd§phy e A²¾p A^Ythv qH `pd Wp£ Ad§ph Yp hr h±

AWy `| EgYp ¥Yp hp£ & q³c Ap\ ²y¾ lc`pqBAp, `|²¾¥ O} HfR

\ht¥MpqBAp h± EgYp ^Ydp qdAp OpeyJp & Eg §Yv ²y¾ qHhp, ²¾hs

& Ap\²y¾ \t§qNAp qH ^Ydp qHDt ²¾hr qdAp OpeyJp ? Eg §Yv ²y¾

qHhp qBg dBr qH Ap\ tcpBr Yp ^Ydp tcpBr ²¾pd ²¾hs d|Yy&

qBg J§d ’Wy ²¾^r Hcr` gdd§pht Ad±qh egd§ h§g \By AWy Ap\

Or ²y¾ htHt lc`pqBAp qH qBg Yy qBH FS¾ E\§c O¡ AWy YvOy E\§c

IOvcp£ d§Y qY§WrAp£ OpV & (A§qflp qd Hpkr qBapk Otk Ae§d

glp 74 Ad^p tg§p²¾r lr WH`rqdd§phy WApdp … Adlgd e

A`§dqhd` …. Ypctd HtWt td qBdq`apWt ±cvW 2002 Br. )

qBh h± Cth g^c Wy gqh²¾frdWp Yy `tHp` O} hkcW `th §Y

gdd§pht Ad±qh egd§ Yp gr O} Ap\qVAp ²¾pd hr ²¾hs

Ytf`Vp ²¾pd er gr & qBh h²¾ Eh E¨My ApMcV, qBh²¾p£ qe§M

Yp²¾frdWp Wy EYpcWp er h±, g^c Wy gqh²¾frdWp er h± AWy

td¥Y h¢gdy Yp \oJRpep er h± & qBh qBWcpk Hc²¾ epdy vcI

q^²¾p qJAp²¾ Yy ES¾§Yy h²¾ AWy Eg ch`pWtd qdd Apdp`r²¾

25

(gpqcAp£ Ohp£²¾p dBr cqh`W) E\§c qBWcpk Hc qY¥Yy h²¾ qH

Cth²¾p£ ²y¾ qBh giWr HrWr gr AWy AWy ³dpVp gr Wy ³dpVp gr &

q³c HtcAp²¾ Hcr` E\§§c qBWcpk HcYy h²¾ & qBh er gtqVAp

h± qH qBg qld` qe§M dpqBAp qJAp h± & | YyIr Wp£ ²¾hs \c `|

d}Hp£ W~ gtqVAp h± qH qBh HtcAp²¾ Hcr` er hkcW iYrOp Yy O}

MMycy _pBr g²¾, ecHp q^²¾ ²¡¾ld, qO¥²¾ªp H}d hkcW iYrOp

\qhdr ehr Yy `Jc~ d±Hy JBr g²¾ Eh²¾p£ ²y¾ qd§I Hy qY§Wp gr &

Htl§pc (qB²¾Hpcr) Wp£ Ap\ Yy Ore²¾Hpd qe§M er qBh qBWcpk

HcYy chy qH qBh HtcAp²¾ Hcr` O} Wtgs qHgWp£ qe§M EWpc chy h}

OyHc qBh c§ Yp Hdp` h± Wp£ qB§H} epc qHDt ²¾hs EWqcAp ?

\c¥Wv qBh qeMpcy EH§p hr AqJAp²¾r h²¾ gJ~ qBqWhpg W~ er E¨Hp

hr A²¾OpV& ^qhchpd O} (qld`) ^²¾pCV epdy h²¾ Eh Wp£

AqOhy hr h²¾ \c Y} \pYcr O} Eh²¾p£ qe§M fp`d h²¾ O} Ap\Vy

Ap\ ²¥¾v qJAp²¾ep²¾ g`PYy h²¾ Eh er Op²¾Hpcr Yy \§I~ E¨Hp hr

Ophd h²¾ & ecHp q^²¾ ²¡¾ld ²y¾ Wp£ qBh qHhp gr qH Hpf | Ctg

g z OrDtYp ht¥Yp O§Y Wycr H¡ eW²¾’M~ H§UyJr AWy HtP g z `Jc~

Eh²¾p£ Yr ¡W er h} JBr & (ghr tipcr qHWp^ ^YpEd ehr

^p^ 3 hYrg ²¥¾. 3)

q³c qBh O} \pYcr h²¾ qOez qH `| Y§qgAp qBqWhpg AWy

hHrHW W~ EH§p hr g§IVy h²¾ & O} lc¥Jr h² (\vc^r _pfpep£ Yy

qJApWp) Eh HtcAp²¾ Hcr` ^pcy qBg ^qhg qe§M h yfp \By

26

cqh¥Yy h²¾ qH qBh gvcW qH§Xy EWcr gr AWy Eh gvpcW qH§Xy EWcr

? `Yr²y¾ qe§M ²¾pkd h}Br Op §Hy qe§M ? qBg J§d E\§c er

^qhg HcYy h²¾ AWy Hqh¥Yy h²¾ qH qBh Eg²y¾ qd§I Hy qY§Wp gr &

O§Y qH HtcAp²¾ Hcr` Yp Ap\Vp M±d¥O h± qH OyHc g`PYy h} qH

qd§I Hy qY§Wp h± Wp£ qlc qBg qOhr qBH gvcW hr qdAp Hy qYIpG&

q³c _pe²¾pep£ Yy gqWHpc Yp \of²¾ \±Yp ht¥Yp h± Wp£ qBg qe§M

er Ap\ gdd§pht Ad±qh egd§ Yp H}Br gp²¾r ²¾hs & qBh

OpVqYAp£ h}qBAp£ qH Ap\ gpqcAp£ ²¾^rAp£ W~ EW§ h²¾, ahvYr Yy

Okq^Ap£ Yp AY^ Hc²¾ dBr Ap\ lc`pDtYy h²¾ qH `|²¥¾v `vgp

E\§c e§qTApBr ²¾ qYG & (ghr tipcr qHWp^ qld igv`pW ^p^

`p akHtc qldAfipg ed igv h …… hYrg ²¥¾. 2411)

jcr^p YrAp£ _pe²¾pep£ Yp qiApd h± AWy Eh²¾p£ Yy `tHp` Yp

Ap\²¾y qBg \oHpc `p²¾ HrWp qH qBH epc Ap\ Yy qBH ghp^r O}

`pdYpc g²¾ Eh YvqOAp£ d}Hp£ Ct\§c Ap\Vr e§qTApBr \oJR Hc

chy g²¾ & cgvdy Hcr` gdd§pht Ad±qh egd§ ²y¾ qBh J§d gtV Hy

lc`pqBAp qH Hr Wtgs g`PYy h} qH WthpTr qBh fHWr Wy ^d AWy

WthpTp qBh `pd Wthp²¥¾v Ap\Vy ^§d ²¾pd q`dy h²¾ ? AqOhp HYy

²¾hs h±, WthpTr H¡ r fHWr AWy `pd Yr fHWr g_ jcr^p£ cphs

hr ApE£Yr h± & (ghr tipcr qHWp^td qOhpY e g±c ^p^

`q²¾gWAp²¾ q §ktAlpA e§gpqdhr²¾ qldhc^ hYrg ²¥¾ 2896)

27

ApkpYr Yy qBh YpeyYpc, A§O jcr^p£ Yy h§H HpqB` HcYy h²¾

& Eh²¾p£ Yy h§Hp£ Yr c§qIAp dBr OW²¾ HcYy h²¾ AWy qBh K}fVp

HcYy h²¾ \c Ap\ gdd§pht Ad±qh egd§ ²y¾ A§O W~ M¡Yp£ g¡ gpd

\qhdp£ qBh Hqh Hy h§H HpqB` Hc qY§Wp qH `kYvc Yr `kYvcr

EgYp \gr²¾p (`tmªHp) gtH§V W~ \qhdp£ qYG & (gt²¾²¾ qB^²y¾

`pOh qHWp tc chv²¾ ^p^ AOctd AOcpA hYrg ²¥¾.2443)

g}, qBh Eg \cC\Hpcr Yp qH§X~ W§H `tHp^dp Hc²¾Jy & Ag¥I

KR²¾pep£ h²¾ & ApMcV Yp hc qBH \§I d± dG EgYy EMW`

²¾`v²y¾ hkcW th §Y gdd§pht Ad±qh egd§ Yy eOvY qe§M \op\W

h}VJy &

q³c h}c ²¾hs Wp£ qBh} A\cpZ dp qY§Wp qH Ap\ ²¾¥

²¾Fkq^d§ph (c§ Yr \²¾ph) Ap\ ²¥¾v qBgWcrAp£ ^htW \g¥Y g²¾&

qeAphp£ E\§c qBWcpk HrWp Wp£ qlc Ad§ph WApdp ²y¾ EgYp

Yp er c§Y lc`pqBAp & Eg²¥¾v \Wp gr qH AqOhrAp£ KR²¾pep£

h}VrAp£ h²¾, AqOhy \of²¾ ES¾Vy h²¾ Wp£ Eh AqOhy hpdpW \±Yp

Hc qY¥Yp gr qH Eh²¾p£ J§dp£ Yp c§Y er gph`Vy Ap qJAp &

Ag`pA q ¥W ²¾®A`p²¾ q^²¾ A^r O¡²¾ Yy ^pcy ApE¤Yp h± qH

Ac^ YrAp£ gt¥Yc qBgWcrAp£ qe§M~ g²¾ & Eh O§Y `Yr²y¾ ApBr

h²¾ Wp£ qBgWcrAp£ ²y¾ Eh²¾p£ ²¥¾v E¨Xy OpHy YyqIAp Wp£ gpqcAp£ ²y¾

e§qTApBr HrWr qH AqOhr gt¥Yc qBgWcr Ags Ore²¾ qe§M ²¾hr£

YyIr & EgYy q\Wp Yr qB§Np E\§c Ap\ ²y¾ Ctg ²¾pd \¥O g¡ qYch`

28

h§H-`qhc E\§c q²¾Hph Hc qdAp & O§Y Ap\ EgYy H}d JBy Wp£

Eg²y¾ qHhp qH `| Ap\ W~ Ad§ph Yr \²¾ph `¥JYr hp£, Ap\

gdd§pht Ad±qh egd§ ²y¾ qBh gtV Hy lc`pqBAp qH Wv¥ qBH ^htW

hr `hp²¾ \²¾ph Jph Yr \²¾ph ¥Jr h± AWy ^phc Ap JBy AWy

Ap\Vy qBH ghp^r A v Eg±Y ²¥¾v lc`pqBAp qH qBg ²¾¥ CtgYy Kc

epqdAp£ H}d N§T ApG & q³c qBh er qBqWhpg qe§M h± qH qBg

qeAph E\§c CtgYy Kc epdy ^htW itf g²¾ qH gpTr \tW§cr hkcW

`th §Y gdd§pht Ad±qh egd§ Yy q²¾Hph qe§M ApBr h± \c ep\g

ApEV ’Wy ^htW ²¾cpk h}By AWy Eg²¥¾v ^htW ^tcp _dp qHhp &

(`pivk Ak W^HpWtd Ht cp qd qB^²y¾ gAY Otk 8 glp 318-

19 qkHc} ²¾ Wke§O cgvdtd§ph gdd§pht Ad±qh egd§ …

Ag`pA q ¥Wtd ²¾®A`p²¾, Ypc} qBhapqBW§cpgtd Ac^r, ±cvW

1996)

g}, qBh Eh `hp²¾ hgWr h± qOg Ct\§c qBgWcr Yy \§I~ qK²¡¾Vy

Apc}\ dJpBy Op£Yy h²¾ & qOgYp \W²¾rAp£ Hc²¾p er qBg dBr gr

qH c§ Yp htHtt gr & hkcW `grh `FY Ad±qh gdp` ²y¾ Wp

qd§qIAp h± qH OyHc \W²¾rAp£ ²¾p ht¥YrAp£, g¥Wp²¾ ²¾ ht¥Yr AWy O}

g¥Wp²¾ Yy g^^ A¡Hmp£ ApBrAp£ AWy qO¥²¾p£ Yp qOez \oJRp HrWp AWy

qlc \W²¾rAp£ ²¾pd M¥Jp ecWpG h±, ApMcV h±, qBh qHez gXp\W

h}ey AWy qBg Yy ²¾`v²y¾ qHez HpqB` h}V qH gp²¥¾v \Wp d§Jy & Ap\

Or Yp hc A`d (HpcO) c§ Yr ckp dBr ht¥Yp gr & (Mf`pBy

`pclW cvhp²¾r ikpqB²¾ _pJ 23, \¥²¾p 300)

29

hkcW ApqBfp ckr Ad§ph A²¾hp Yy ^pcy qBh Apc}\ h± qH

Eh ^htW dpTdr g²¾ AWy q³c E`c Yy qhgp^ ²¾pd er ^htW

jdW J§dp£ HrWrAp£ Op£YrAp£ h²¾ & \c ApqBfp ckr Ad§ph A²¾hp

²¥¾v Ap\ lc`pE¤Yy h²¾ qH HBr cpWp£ qe§M | gpcr cpW Ap\Vy c§

Yr qB^pYW Hc²¾p Mpht¥Yp hp£, O} |²¥¾v g_ W~ e§Z q\Apcp h± & (Yt§cy

`²¾gvc q³§Wlgrc q^d`pgvc qd qB`p` gavWr gvcW Ytip²¾ ApqBW

²¥¾.4 glp 350 Ypc} qBhapqBW§cpgtd Ac^r, ±cvW 2001Br.)

qBg dBr qO¥²¾p£ Yy `²¾p£ qe§M qBh J¥Y _cy h}By h²¾ Eh²¾p£ ²y¾

qBh Apc}\ dpEVy h²¾ AWy dpDtYy chy h²¾ & _qe§I qe§M er

g¥_eWp AqOhrAp£ hcHWp£ HcYy cqhV & qOez qH | \qhdp£ er

ec²¾V Hc Mt§qHAp£ hp£ & \c Adph WApdp ²y¾ l±gdp Hc qdAp h±

qH AqOhy d}Hp£ ²¾pd ²¾cH ²¥¾v _cYp chyJp & qBg dBr Eh²¾p£ d}Hp£

²¥¾v AWy Eh²¾p£ Yr qh`pqBW Hc²¾ epqdAp£ ²¥¾v er c§ Yy Akp^

(Y¥T) W~ TcYy cqhVp MphrYp h± & qOez hkcW `grh `FY

Ad±qh gdp` ²y¾ lc`pqBAp h± qH Eh Ap\Vy q\ApqcAp£ dBr

^htW j±cW c§IYp h± & (WcapHtd Htdv cvhp²¾r ikpqB²¾ _pJ 15,

\¥²¾p 378 )

qBg at§J qe§M Eg²y¾ Ap\Vy `grh Wy `hYr ²¥¾v _yO Hy Yt²¾rAp

Yy gtZpc e§d qZAp²¾ YtApqBAp h± & \c OyHc hpgy S§¾Sy¾ Wy ktd` W~

²¾ `tmy Wp£ c§ Yr \Hm er ^htW giW ht¥Yr h± & Yt²¾rAp Yy hc

_pJ qe§M A§O H§dª HtYcWr tgr^Wp£ Ap chrAp£ h²¾ & hc \pgy

W^phr h±, A`crHp qe§M er Wvlp²¾ Ap chy h²¾ AWy \qhdp£ W~ er

30

e§ZHy Ap chy h²¾& g`pOr ^Yhpdr e§Z chr h± & Jd} d

epcq`¥J HcHy e§g~ ²¥¾v \pVr qe§M Tt §V Yp iWcp \±Yp h} qchp h± &

qBh²¾p£ iWqcAp£ qe§M qKcy h}By h²¾ & qBg dBr qBh²¾p h§Y W~ eZy

h}qBAp£ ²¥¾v c§ e§d qZAp²¾ YyV Yr d}m h± & qBh²¾p£ gpcrAp£ J§dp£

²¥¾v c§ e§d ³yc²¾ epdp h}Vp MphrYp h±, ²¾ qBh qH qBg \oHpc

YrAp£ yhvYp J§dp£ e§d qZAp²¾ YyV & \c ^YqHg`Wr ²¾pd qBg Yy

EdR h} qchp h± & h§Yp W~ ^phc OpV Yy OW²¾ HrWy Op chy h²¾ &

O`p²y¾ Yp qB`p` ecOVp (W¥ rh) Hc Mt§qHAp h± AWy It§dª Hy Y§g

Mt§qHAp h± qH Yt²¾rAp ²y¾ OyHc EgYr Apepk E\§c H¥²¾ª ²¾ ZqcAp

Wp££ Eh²¾p£ Yp hc HY` Yt²¾rAp ²¥¾v W^phr e§d d± OpV epdp ^VpBy

Jp &

hkcW `grh `FY Ad±qh gdp` Yp g¥Yyf O} epc epc

YhtcpEV epdp g¥Yyf h± Ap` \yf ht¥Yp h± A§O q³c `| \yf HcYp

hp£ & lc`pqBAp qH :-

“apY chy qH |²¥¾v c§ ²y¾ Ap` W¡c ’Wy _tMpdp£ Yr i^c qY§Wr

h± & qBg dBr aHr²¾ OpV} qH qOez qH \yfJ}Br (_qe§I^pVr)

A²¾®gpc A`crHp qe§M kdkdy (_vMpd) ApBy AqOhp hr avc}\

qe§M er ApBy & AWy ByfrAp Yy e§I e§I IyWcp£ qe§M ApEVJy & AWy

HBr Eh²¾p£ qe§M \cd±(Hap`W) Yp ²¾ v²¾p h}VJy AWy qBW²¾r `}W

h}eyJr qH iv²¾ YrAp£ ²¾qhcp£ eJVJrAp & qBg `¡W W~ \fv \¥Nr er

^phc ²¾hs h}VJy & AWy ZcWr E\§c A±²¾ªr giW W^phr h}eyJr qH

31

Eg qY²¾ W~ qH `²§¾tI \±Yp h}qBAp AqOhr W^phr HYy ²¾hs ApBr

h}eyJr & AWy AqZHWc AgXp²¾ EX§d \tX§d h} OpVJy, AWy qBDt

Op\yJp qH OpV} Eh²¾p£ qe§M HYy e§g~ h± hr ²¾hr£ gr & AWy qBg Yy

²¾pd h}c er tgr^Wp£ ZcWr Wy ApHpf qe§M q_Ap²¾H AegXp qe§M

\±Yp h}VJrAp£ qB§X~ W§H qH hc qBH gvPep²¾ Yr qYofRr qe§M Eh

J§dp j±c ` vdr h}VJrAp£ AWy _tJ}d Wy ldlgy YrAp£ qHWp^p£ Yy

qHgy \¥²y¾ª E\§c Eh²¾p£ Yp HtP \Wp ²¾hs q`dyJp & Ctg g z `²§¾tIp£

qe§M qM¥Wp \±Yp h}eyJr qH qBh Hr h}V epdp h± & ^Xycy `tHWr

\pEVJy AWy ^Xycy hdpH h} OpVJy & Eh qY²¾ ²y¾my h²¾ gJ~ `|

YyIYp hp£ qH vhy E\§c h²¾ qH Yt²¾rAp qBH Hap`W Yp ²¾kpcp

YyIyJr AWy ²¾ Hyed _vMpd gJ~ h}c er TcpEV epdrAp£ AplWp£

\oJR h}VJrAp£ & HtP ApHpf qe§M~ AWy HtP ZcWr qe§M~ & qBh qBg

dBr qH `²§¾tIp£ ²y¾ c§ Yr qB^pYW N§T qY§Wr h± AWy gpcy `²¾, gpcy

h¢gdy Wy gpcy qeMpcp£ ²¾pd Yt²¾rAp Ctt\§c hr qT§J \By h²¾ & OyHc

`| ²¾ ApqBAp ht¥Yp Wp£ qBh²¾p£ ^dpep£ Yy ApEV qe§M HtP Yyc h}

Op£Yr, \c ycy ApEV ²¾pd c§ Yy jk^ Yy Eh dtHy h}By qBcpYy O}

qBH d¥ y g z W~ Jt\W g²¾ \oJR h} JBy g²¾ & qOez qH itYp ²y¾

lc`pqBAp e`p Ht¥²¾p `tA§ky r²¾p h§Wp ²¾^Apgp cgvdp (^²¾r

qBgcpBrd-16) AWy W¡ p (\fMpWp\) Hc²¾ epdy A`p²¾ \pEVJy

AWy O} ^dp ( tgr^W ) W~ \qhdp£ TcYy h²¾ Eh²¾p£ ’Wy cqh` HrWp

OpeyJp& Hr Wtgs qiApd HcYy h} qH Wtgs qBh²¾p£ _tMpdp£ W~ A`²¾

qe§M ch}Jy Op£ Wtgs Ap\VrAp£ qeDtWp£ ²¾pd Ap\Vy Ap\ ²¥¾v ^Mp

gHYy h} ? HYy er ²¾hs ? `²§¾tIr H¥ p Yp Eg qY²¾ ipW`p h}eyJp

32

& qBh qiApd ²¾ Hc} qH A`crHp AqY qe§M giW _vMpd ApBy AWy

WthpTp Yyf gtc§qIAW h± … … hy, avc}\ ! Wt¥ er A`²¾ qe§M ²¾hs

AWy hy, ByfrAp ! Wv¥ er gtc§qIAW ²¾hs AWy hy, Rp\tAp£ Yy cqhV

epqdG H}Br ^²¾pERr c§ WthpTr `YY ²¾hr HcyJp & `| fqhcp£ ²¥¾v

Uqh¥qYAp£ YyIYp hp£ AWy e§g~ ²¥¾v EOqmAp ezh¥Yp hp£ & Eh epqhY

qB§H} qBH itYp qBH g z W§H ip`}f qchp AWy CtgYrAp£ A§Ip£ Yy

gph`Vy `Hcvh H¥ HrWy JBy AWy Eh Mt§\ qchp & \c Eh htV

Tcp YyV epdp Ap\Vp qMhcp qYIpByJp qOgYy gt²¾V epdy H¥²¾

h}V Eh gtVy qH Eh g`p£ Yvc ²¾hs & `| OW²¾ HrWp qH itYp Yy

A`²¾ A`p²¾ qe§M g_ ²¥¾v qBHW§c Hcp£, \c kcvcr gr qH WHYrc

Yy HX²¾ \vcy ht¥Yy ……” lc`pqBAp, ²¾h Yp k`p²¾p WthpTrAp£

A§Ip£ Yy gph`Vy Ap OpeyJp AWy dvW Yr ZcWr Yr KRVp Wtgs

Ap\VrAp£ A§Ip£ ²¾pd YyI}Jy, \c c§ , itYp jk^ qe§M Zr`p h±&

W¡ p Hc} Wp£ O} WthpTy ’Wy cqh` HrWp Opey & O} itYp ²¥¾v NT§Yp h±

Eh qBH Hrmp h± ²¾ qH `²§¾tI AWy O} Ctg W~ ²¾hs TcYp Eh tcYp

h± ²¾ qH OrE¤Yp &”

(hHrHpWtd ehr cvhp²¾r ikpqB² _pJ 22, \¥²¾p 268-69)

Ad§ph WApdp Yt²¾rAp ²¥¾v er g}Pr ^ify & `Hcvh Wy

AqWApMpcr H¥ p W~ ^MV AWy gp²¥¾v er c§ Ap\VrAp£ qO¥ yepcrAp£

\tcrAp£ Hc²¾ Yp ^d ^ify &