BAB 5:PENILAIAN PELABURAN AWAM

Oleh: Prof. Madya Dr Sallahuddin Hassan

GMGF3013PLK UUM *

PLK UUM

PENDAHULUANGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *Sesuatu cadangan projek kerajaan mesti dianalisis secara menyeluruh sebelum diterima untuk dilaksanakan. Kerajaan mesti mengetahui maklumat kewangan berhubung dengan segala kos dan faedah (pulangan).

PLK UUM

PENDAHULUANFaedah (pulangan) terdiri daripada pulangan hasil kewangan dan bukan kewangan.Kos terdiri daripada kos kewangan dan bukan kewangan.

GMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *

PLK UUM

PENDAHULUANGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *Tujuan analisis kewangan adalah untuk:menentu kemampuan kewangan projek daripada sudut kos dan faedah yang dinilai mengikut harga pasaran. membantu kerajaan mencari faktor kecekapan sumber di mana kombinasi input berkos paling rendah digunakan untuk menyediakan projek awam (Hyman, 1990).

PLK UUM

SEJARAH CBAGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *Analisis kos faedah (CBA) mula dikembangkan oleh Kementerian Pertahanan,USA. Semenjak tahun 1990an, para jurutera tentera USA (Army Corps of Engineers) telah menggunakan kaedah CBA untuk menilai alternatif projek sumber air.

PLK UUM

DEFINISI CBAGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *CBA juga dipanggil sebagai project appraisal. CBA adalah satu teknik praktikal untuk membuat pentaksiran kewangan dan bukan kewangan bagi kos dan faedah sesuatu projek.

PLK UUM

TUJUAN CBAGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *Memperoleh maklumat penting bagi membuat keputusan terhadap projek-projek kerajaan. Menentu kelebihan berbanding sesuatu projek untuk satu tempoh tertentu.

PLK UUM

TUJUAN CBAGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *Membantu kerajaan membuat pilihan beberapa alternatif projek pelaburan awam.Menyumbang kepada kecekapan dengan mempastikan projek-projek baru menghasilkan faedah sosial marginal mengatasi kos sosial marginal.

PLK UUM

LANGKAH-LANGKAH CBAGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *Langkah Pertama:Mengenalpasti semua faedah dan kos. Impak/kesan yang kurang nampak seperti apa-apa risiko yang dapat mempengaruhi kejayaan atau kegagalan projek. Mengelak daripada projek awam yang siap tidak dapat beroperasi kerana faktor kos tidak nampak tidak diambil kira di peringkat awal dan menjadi penghalang projek bila (hampir) siap.

PLK UUM

Faedah Dan KosGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *

PLK UUM

Kos ProjekGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *Kos langsung kos berkaitan dengan perbelanjaan modal dan operasi sesuatu projek.Contoh kos langsung:tanah, jentera, upah, bahan mentah.

PLK UUM

Kos ProjekGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *Kos Tidak Langsung - kos yang tiada kaitan dengan operasi utama projek atau kos lepas. Contoh:Peningkatan kes jenayah awam di sekitar kawasan perniagaan adalah kos tidak langsung kepada projek pembangunan kawasan bandar.Kehilangan pendapatan petani akibat ambil-alih tanah oleh kerajaan.

PLK UUM

Kos ProjekGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *

Jenis-Jenis KosContohModalTanah, penyediaan tapak, pembelian peralatan (pinjaman atau pembiayaan kerajaan).OperasiBahan mentah, tenaga buruh, bahan bekalanPerbelanjaan Pra-ProjekPerbelanjaan perkhidmatan , pakar juru ukur, arkitek, jurutera dan perunding.Kos LesapPenggunaan harta modal daripada projek lain.Modal KerjaStok (bahan mentah), alat ganti, wang tunai dalam tangan untuk membayar bil-bil.

PLK UUM

Faedah ProjekGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *Faedah adalah impak atau pulangan positif yang diperoleh daripada perlaksanaan sesuatu projek.

PLK UUM

Faedah ProjekGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *Faedah langsung - pulangan yang diperoleh secara langsung oleh kumpulan sasar daripada perlaksanaan projek awam samada dalam jangka pendek atau jangka panjang.Contoh:Projek pengairan sawah padi meningkatkan penanaman padi dua kali setahun. Pendapatan petani akan meningkat.

PLK UUM

Faedah ProjekGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *Faedah tidak langsung - faedah yang diperoleh secara tidak langsung oleh kumpulan bukan sasar/pihak lain yang tidak terlibat dalam sesuatu projek awam.Contoh:Projek pembangunan kawasan bandar akan meningkatkan aktiviti pelancongan.

PLK UUM

Faedah Dan KosSemua faedah dan kos dapat dibahagi kepada dua iaitu:NampakTidak NampakContoh:Projek pembinaan pusat latihan di atas bendang sawah padi.GMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *

PLK UUM

Faedah Dan KosGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *

Kategori Faedah dan KosContohFaedah langsung nampakPelatih mendapat latihan kemahiranFaedah langsung tidak nampakKemahiran yang dimiliki pelatihFaedah tidak langsung nampakPembangunan sekitarFaedah tidak langsung tidak nampakPeningkatan kualiti kehidupan masyarakatKos langsung nampakKos pembinaan pusat latihanKos langsung tidak nampakKehilangan pendapatan petaniKos tidak langsung nampakKos pentadbiran pusat latihanKos tidak langsung tidak nampakKehilangan persekitaran yang cantik

PLK UUM

LANGKAH-LANGKAH CBAGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *Langkah KeduaMenentu nilai kewangan bagi semua faedah dan kos bagi membolehkan CBA yang lebih berkesan.segala kos dan faedah berbentuk kewangan yang objektif sifatnya dan bukan kewangan yang subjektif dapat ditukar kepada nilai wang.

PLK UUM

Pengukuran Kos Tidak LangsungGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *Kos tidak langsung bagi kenaikan jenayah diukur berdasarkan nilai pampasan insuran kepada firma-firma yang dirompak boleh dijadikan ukuran mengukur kos tidak langsung.

PLK UUM

Pengukuran Faedah Tidak LangsungGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *Faedah pembangunan boleh dikira dengan mengambil kira potensi bilangan pelancong dan perbelanjaan yang dibuat oleh mereka seperti sewa hotel and makan.Pendidikan ?

PLK UUM

LANGKAH-LANGKAH CBAGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *Langkah Ketiga:Menganggar dan menaksir kos dan faedah dalam nilai wang

PLK UUM

LANGKAH-LANGKAH CBAGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *Langkah Keempat:Mendiskaunkan jangkaan faedah bersih (R) masa hadapan bagi sesuatu projek awam.Faedah bersih (R) diperoleh dengan mencari perbezaan antara faedah (F) dan kos (K) iaitu F K.

PLK UUM

LANGKAH-LANGKAH CBANilai kini R bagi sesuatu projek awam diperoleh dengan menggunakan formula berikut:

di mana R0, R1, R2, ..., RT adalah faedah bersih.

GMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *

PLK UUM

LANGKAH-LANGKAH CBAGarisan masaGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM ***Aliran R0 R1 R2 R3 R4 R5FaedahTahun 0 1 2 3 4 5

PLK UUM

Pengiraan Nilai Kini Faedah BersihGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *

TahunNilai FB (RM)Faktor DiskaunNilai Kini (PV)0R01R01R1(1+r)R1/(1+r)2R2(1+r)2R2/(1+r)2............TRT(1+r)TRT/(1+r)T

PLK UUM

GMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *Pengiraan Nilai Kini Faedah BersihPLK UUM *

TahunFaedahKosNilai FB (RM)Faktor DiskaunNilai Kini (PV)0--100,000-100,0001.000(100,000.00)192,00080,00012,0000.95211,424.00278,00064,00014,0000.90712,698.00372,00056,00016,0000.86413,824.00466,00048,00018,0000.82314,814.00550,00030,00020,0000.78415,680.00T44,00022,00022,0000.74616,412.00Total(15,148.00)

PLK UUM

LANGKAH-LANGKAH CBAGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *Langkah KelimaMembanding faedah bersih satu projek dengan projek lain untuk membuat pilihan projek.Susunan keutamaan projek boleh dibuat berdasarkan kepada:Faedah BersihNisbah Faedah dan Kos (B/C)Katakan peruntukan untuk membina jalan raya adalah RM700,000. Tujuh alternatif projek boleh dipilih.

PLK UUM

Pilihan ProjekGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *

ProjekKos (C)RMFaedah (B)RMFaedah Bersih (FB)B/CKedudukan B/C12004002002.022145175301.25380104241.34450125752.5153004201201.436305330251.167125100-250.87

PLK UUM

KEPERLUAN CBAGMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *Kemahiran beberapa bidang seperti:ekonomi, kejuruteraan, sains, pemasaran, matematik dan senibina. Kos dan faedah perlu ditinjau dan diandai daripada maklumat pasaran dan sumber yang lain.

PLK UUM

KEPERLUAN CBAPertimbangan kos dan faedah adalah berbeza mengikut sektor ekonomi dan sosial.Setiap sektor mengambilkira:kesesuaian jenis-jenis impak dalam pengiraan kos dan faedahbagaimana impak tersebut dinilai dalam bentuk kewangan. GMGF3013 Pelaburan Awam PLK UUM *

PLK UUM

*