sosioekonomi Malaysia

8/16/2019 sosioekonomi Malaysia

http://slidepdf.com/reader/full/sosioekonomi-malaysia 1/43

1.0 Konsep Patriotisme Dan Nasionalisme

1.1 Pengenalan

Patriotisme dan nasionalisme sering dikaitkan dengan kesetiaan dan kecintaan

terhadap negara sendiri serta gerakan kesedaran yang menumpukan perhatian bagi

menentukan nasib sendiri, bangsa, dan negara untuk mencapai kebebasan dan

kesejahteraan serta memupuk keperibadian sejati.

Antara faktor yang menyumbang kepada kebejatan sosial dalam masyarakat

mutakhir ini ialah akibat lunturnya semangat patriotisme dan nasionalisme yang

dihayati khususnya generasi muda. Maka, nilai-nilai patriotisme dan nasionalisme

yang merupakan sebahagian daripada nilai-nilai murni, sekiranya dapat dijiwai dan

diamalkan sebaik mungkin, akan dapat menyumbang ke arah pembentukan generasi

yang berhemah tinggi dan berakhlak mulia.

Kesedaran tentang nasionalisme dan patriotisme adalah penting dalam

kewujudan sesebuah negara. Nasionalisme dan rasa cinta pada tanah air merupakan

intipati keutuhan sesebuah negara. Adalah diharapkan kita semua dapat terus

menyuburkan rasa cinta kepada negara dan tanah air berasaskan kepada pepatah

melayu di mana bumi dipijak di situ langit dijunjung!.

"egitu juga kita dapat lihat kemerdekaan #anah Melayu diasaskan kepada

unsur patriotisme rakyatnya yang merupakan teras kepada cabaran nasionalisasi

pembentukan negara Malaysia. $alam penulisan ini kita akan berbincang dan tinjau

mengenai konsep patriostisme dan nasionalisme yang membawa kita mewujudkan

rakyat Malaysia yang mempunyai nilai patriotik unggul terhadap negara.

1



1.2 Konsep Patriotisme

Patriotisme dikaitkan dengan kesetiaan dan kecintaan terhadap negara sendiri.

%eseorang itu dianggap berjiwa patriot apabila kepercayaan, amalan dan tindakannya

menepati ciri-ciri patriotisme yang berteraskan kecintaan dan kesetiaan kepada negara

&Nik Anuar Nik Mahmud, '(('). Patriotisme membawa pengertian indi*idu atau

kumpulan yang berada di hadapan dalam usaha membela tanah air.

%eseorang yang kuat semangat patriotisme dikenali sebagai patriot yang

dikatakan sebagai seorang yang cintakan negaranya dan akan membuat apa sahaja

untuk mempertahankannya. Patriot bermaksud orang yang mempertahankan

&memperjuangkan) kebebasan atau hak tanah air atau pembela negara. Patriot juga

bererti orang yang cinta tanah airnya dan akan melakukan apa saja demi untuknya.

%elain itu, patriotisme juga membawa maksud atau nilai kepercayaan yang

menggabungkan indi*idu, kelompok dan wilayah di mana kelompok tersebut

menghuni. +anya juga melibatkan slogan dan simbol yang mencetuskan pengaruh

yang kuat terhadap tingkahlaku manusia. +anya sering kali dikaitkan dengan kesetiaan

dan kecintaan seseorang terhadap negaranya sendiri &Nordin Kardi, '(().

Manakala "ill #otten &/) menjelaskan patriotisme bermaksud semangat

cintakan negara. Menurut beliau, tidak ada bangsa, keluarga, pasukan dan kumpulan

dalam apa bentuk pun boleh berfungsi dengan baik melainkan semua ahli cintakan

negara. %yeikh $aud Abdullah al-0atani, seorang ulama besar Patani pernah

mengingatkan bahawa mempertahankan negara daripada penjajahan ataupun tekanan

kuasa asing &khususnya kafir harbi) adalah fardu ain. #anpa semangat ini, kita tidak

boleh yakin kita dapat bertahan &Nik Anuar Nik Mahmud, '((').

$i Malaysia, sejarah kebangkitan bangsa daripada belenggu penjajahan untuk

membentuk negara yang bebas merdeka dan memperlihatkan perjuangan sesuatu

2



bangsa yang penuh dengan semangat patriotisme. %emangat patriotisme yang

ditunjukkan oleh generasi terdahulu sanggup berkorban demi mempertahankan negara

adalah contoh yang patut dihidupkan sepanjang masa. Pengkaji sejarah melihat

semangat patriotisme di Malaysia bermula sejak 1aman Melaka dan menyemarak

pada abad ke 2 &Abdul 3atif Abu "akar, 4).

1.3 Konsep Nasionalisme

Menurut "oyd &55), nasionalisme merupakan cinta pada tanah air, bangsa

atau sejarah budaya bersama6 suatu keinginan kemerdekaan politik, keselamatan dan

martabat bangsa serta doktrin yang menyatakan bahawa bangsanya sendiri harus

dominan atau tertinggi di antara bangsa-bangsa lain dan harus bertindak agresif.

Nasionalisme adalah satu konsep yang menciptakan dan mempertahankan

kedaulatan sesebuah negara &nation!) dengan mewujudkan satu konsep indentiti atau

milik bersama untuk sekelompok manusia. Pada masa yang sama, nasionalisme

menimbulkan perasaan cintakan bangsa dan negara sendiri yang mendalam atau

dalam erti lain semangat kebangsaan.

Nasionalisme merupakan sentimen dalam kalangan penghuni sesuatu wilayah

tertentu. Perasaan ini dapat dilihat apabila rakyat sesuatu wilayah itu menggunakan

lambang-lambang tertentu seperti sempadan dan ibu kota bagi menentukan taraf

negara bangsa, keperibadian kebangsaan, kewarganegaraan, bahasa kebangsaan,

ekonomi, kebudayaan dan kesenian, bendera, lagu kebangsaan dan lain-lain.

%ecara umunya, nasionalisme ialah gerakan kesedaran yang menumpukan perhatian

bagi menentukan nasib sendiri, bangsa, dan negara untuk mencapai kebebasan dan

kesejahteraan serta memupuk keperibadian sejati. +ni berpunca daripada tekanan dan

pengaruh asing atau penjajah sehingga anak negeri merasa lemah dan tertinggal dalam

lapangan ekonomi, sosial, politik, dan kebudayaan &7ngkili 8.P., 2').

3



Pada awal abad ke-'(, nasionalisme menjadi persoalan yang menonjol di Asia

#enggara. Pendidikan "arat telah memberi makna baru kepada hak asasi manusia, persamaan,

kebebasan, dan kemerdekaan. $i #anah Melayu, orang Melayu memainkan peranan penting

dalam memperjuangkan nasib bangsanya pada 9aman penjajahan +nggeris. Pengertian

kebangsaan! dihayati oleh orang-orang Melayu kerana ia dikaitkan dengan perjuangan

menegakkan maruah bangsa dan negara dalam menentang penjajah.

#erdapat perbe9aan antara nasionalisme dan patriotisme iaitu nasionalisme

merupakan perasaan yang lahir dari rasa cinta terhadap pemilikan dan kepunyaan

dalam diri seseorang manakala patriotisme dilihat sebagai api yang membakar

nasionalisme.

1.4 Kesimpulann

:alaupun patriotisme adakalanya diseiringkan dan disamakan dengan

nasionalisme, tetapi kedua-duanya mempunyai kelainan &%aifuddin Abdullah, '((').

Perbe9aan antara nasionalisme dan patriotisme, nasionalisme ialah ideologi tentang

kelebihan bangsa sendiri dan berkait rapat dengan unsur-unsur ras, bahasa dan adat.

Manakala patriotisme ialah sentimen cintakan negara dan berkait rapat dengan emosi

mempertahankan kedaulatan negara, institusi politik dan undang-undang daripada

dicerobohi oleh kuasa asing.

Nasionalisme boleh wujud secara kolektif yang mendorong kepada

pertumbuhan kesatuan, parti-parti yang berbentuk kebangsaan ataupun kesukuan.

Manakala, Patriotik merupakan elemen yang wujud dalam diri indi*idu itu sendiri.

Patriotisme membangkitkan perasaan kesetiaan kepada negara dan ia menjadi unsur

penting nasionalisme.

4



2.0 Isu-Isu Dan Cabaran Ke Arah Pembentukan ala!sia "1#4$-1#%#&

2.1 Pengenalan

;saha pembentukan Malaysia secara serius mula menunjukkan hasil semasa

era #unku Abdul <ahman dengan pengumuman penubuhan Malaysia pada '2 Mei

4 di %ingapura. +dea penubuhan ini sebenarnya didorong oleh beberapa faktor

utama seperti faktor politik, keselamatan, ekonomi dan sosial.

:alaupun usaha untuk melaksanakan dan menjayakannya telah menghadapai

beberapa isu dan cabaran besar yang merangkumi cabaran daripada beberapa pihak

dalaman seperti kebimbangan daripada parti politik di #anah Melayu dan juga para

pemimpin di wilayah "orneo. Manakala cabaran dari luar pula datangnya dari negara

"runei, +ndonesia dan 0ilipina. Penulisan seterusnya ini kita akan meninjau secara

mendalam beberapa isu yang menjadi cabaran ke arah pembentukan Malaysia.

2.2 Darurat

1ainal Abidin Abdul :ahid &2'), menyatakan bahawa kegagalan PKM

mencapai tujuannya dengan cara perlembagaan telah mendorongnya menggunakan

kekerasan. 7leh itu, maka mulalah darurat dalam bulan 8un =/. Pengharaman PKM

ini telah menimbulkan rasa tidak puas hati PKM kerana beranggapan jasa mereka

semasa pendudukan 8epun telah "ritish lupakan.

Keadaan di #anah Melayu bertambah buruk apabila dikatakan PKM telah

mengubah dasarnya yang sebelum itu bersikap sederhana kepada berbentuk agresif

iaitu memusnahkan harta benda dan membunuh. $okumen Kerdan &kerdan

$ocument) yang dikeluarkan oleh 8awatankuasa Pusat PKM menyebut untuk

mencapai kejayaann, pemberontakan akan dijalankan dalam tiga peringkat &Mohd.

<eduan Asli, ). #indakkan sebegini menyebabkan berlaku huru-hara dalam #anah

5



Melayu yang memberi pelbagai kesan terutamanya perpaduan sukar dicapai sekaligus

kemerdekaan sukar diperoleh apatah lagi pembentukan sebuah negara bernama

Malaysia.

PKM merancang satu kebangkitan bersenjata atas sebab tidak balas berikutan

menerima tekanan daripada komunis dari luar untuk memulakan kebangkitan pada

tahun =/. Kongres Pemuda Asia yang diadakan di >ulcutta +ndia bulan 0ebruari

=/ membangkitkan semangat yang menghasilkan keputusan menggunakan

kekerasan. %epanjang $arurat, banyak sumber manusia dan masa serta wang

dibelanjakan untuk menentang PKM. #untasnya isu ini memberi cabaran kepada

pemerintah negara mahupun rakyat yang terpaksa memberi tumpuan kepada

menangani PKM berbanding tumpuan kepada pembentukan negara yang sempurna.

Pembentukan negara yang merdeka sukar dicapai atas sebab darurat sejak

tahun =/ hingga 4( telah meninggalkan banyak kesan. +ni termasuklah

kehilangan nyawa yang begitu ramai. $ata di bawah menunjukkan jumlah nyawa

yang telah hilang.

ati Ce'era Ditangkap(

)ilang

*erah Diri

+erila

Komunis

4,2 n.a '/ ',2(=

Pasukan

Keselamatan

/45 '54( - -

,rang Aam ',=2 /5 /( -

/A) ,(= =5 '( '2(=

a'ual 1 Kesan enana Darurat 1#4-1#%0

#unku &/(), menyatakan menjelang akhir bulan 8ulai 4( darurat

menyebabkan keadaan hidup bertambah susah disebabkan terlalu ramai yang

terkorban ditambah pula perintah berkurung yang dijalankan pihak kerajaan

menyebabkan kawasan pertanian tidak dapat diusahakan. <akyat sukar untuk

6



mendapatkan bekalan makanan dan bergerak berikutan pelbagai sekatan yang

dikenakan oleh kerajaan.

+nisiatif membanteras kegiatan komunis menyebabkan kerajaan

membelanjakan sejumlah wang yang banyak. %ituasi ini menyebabkan kerajaan

mengalami defisit belanjawan pada tahun 5. +ni menyebabkan program

pembangunan tidak dapat dilaksanakan sepenuhnya. Malah suatu ketika, kerajaan

telah membelanjakan <M(( ((( sehari hanya untuk menentang komunis. 8usteru

kita dapat lihat disini bahawa pembentukan negara yang baik dari segala aspek sukar

dicapai berikutan cabaran darurat yang memberi kesan mendalam kepada pemerintah

mahupun dalam diri rakyat yang memberi kesan jangka panjang yang negatif dalam

proses pembentukan Malaysia.

2.3 5entetan Peristia *e6arah )itam

Antara tahun =5-4 terdapat beberapa peristiwa perit hitam yang melanda

#anah Melayu ini yang memberi kesan tanpa sedar terutama dalam pembentukan

Malaysia yang ingin dikecapi. #ragedi yang boleh kita tinjau secara ringkasnya disini

ialah peristiwa kaat maut *an'akan adalah kejadian paling buruk diketahui dalam

siri kejadian yang mengakibatkan kematian sehingga 4,((( orang awam hamba

kerahan +ndonesia dan tahanan perang pihak "erikat, yang ditahan oleh ?mpayar

8epun semasa Perang Pasifik semasa Perang $unia ++, di kem penjara di "orneo

;tara. $ari keseluruhan tahanan yang ditawan di kem tersebut semasa perbarisan,

hanya 4 yang diketahui terselamat selepas perperangan.

Pada =', orang awam +ndonesia, diimport dari pulau 8awa, bersama tahanan

perang Australia dan "ritish, yang telah ditahan semasa kejatuhan %ingapura, dihantar

melalui kapal ke "orneo ;tara, untuk membina padang terbang di %andakan. %eperti

7

https://ms.wikipedia.org/wiki/Indonesia

https://ms.wikipedia.org/wiki/Perang_Dunia_II

https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Kem_penjara&action=edit&redlink=1

https://ms.wikipedia.org/wiki/Borneo_Utara


https://ms.wikipedia.org/wiki/1942

https://ms.wikipedia.org/wiki/Australia

https://ms.wikipedia.org/wiki/United_Kingdom

https://ms.wikipedia.org/wiki/Sandakan


https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Kem_penjara&action=edit&redlink=1




https://ms.wikipedia.org/wiki/Australia

https://ms.wikipedia.org/wiki/United_Kingdom

https://ms.wikipedia.org/wiki/Sandakan

https://ms.wikipedia.org/wiki/Indonesia



pada landasan kereta api "urma, tahanan dipaksa bekerja keras dengan diacukan

senapang kepada mereka, sering dipukul dan tidak menerima makanan serta ubatan

yang cukup. Mereka terus ditahan walaupun kerja pembinaan telah siap. <amai yang

mati. Pada awal =5, apabila Pihak "erikat makin hampir, komandan kem Kapten

%usumi @oshijima memutuskan untuk memindahkan baki tahanan ke pedalaman di

<anau, kira-kira '5( kilometer &4( batu).

#ahanan Australia dan +ndonesia ini telah dikerah oleh tentera 8epun untuk

berjalan dari %andakan di pantai timur ke Kota Kinabalu di pantai barat. $alam

perjalanan tersebut, lebih ,((( orang telah maut akibat keletihan, kebuluran dan

penyakit. Melalui kejadian peristiwa ini dapat kita lihat perkara sebegini memberi

kesan yang mendalam terutamanya dalam aspek sosial dan kebajikan pihak terlibat.

Keupayaan untuk orang tempatan berkerajaan sendiri sekaligus membentuk negara

merdeka yang menjurus pembentukan Malaysia dilihat sukar dicapai sekiranya

penjajah begitu mudah melakukan perkara seperti peristiwa kejam ini tanpa perhatian

dan cakna oleh penduduk tempatan yang dilihat seperti lalang.

Akibat kepen'u'ukan epun juga telah meninggalkan beberapa kesan

negatif dalam diri rakyat tempatan yang menjadi isu dan cabaran yang besar dalam

kearah pembentukan Malaysia. Kesan sosial ialah antara contoh jelas yang

meninggalkan kesan buruk kepada penduduk tanah ini. Pertamanya dapat kita lihat

melalui penduduk begitu rasa sengsara dan takut walaupun kependudukan 8epun

sudah berakhir. Perkara ini terjadi berikutan beberapa peristiwa kekejaman 8epun

suatu ketika dahulu. Penduduk dikenakan perintah berkurung sekatan perjalanan

ditambah penduduk saling mencurigai satu sama lain kerana bimbang dianggap anti-

8epun. %eterusnya, ramai menjadi tali barut 8epun dan ramai juga yang menjadi

mangsa kekejaman 8epun. Misalnya, kempeitai sentiasa mengintip sesiapa sahaja

8

https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Landasan_kereta_api_Burma&action=edit&redlink=1


https://ms.wikipedia.org/wiki/Ranau

https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Landasan_kereta_api_Burma&action=edit&redlink=1


https://ms.wikipedia.org/wiki/Ranau



yang dianggap bersalah melalui prinsip kempeitai adalah seksa dulu kemudian

siasat!. Psikologi penduduk tempatan menjadi kurang baik setelah hukuman dera

hukuman mati dikenakan di khalayak ramai yang memberi kesan kepada setiap

indi*idu itu sendiri yang menyukarkan kemampuan kita kearah pembentukan

Malaysia.

%eterusnya penulisan ini kita akan meninjau secara ringkas peristiwa "ukit

Kepong yang menjadi isu hangat dan cabaran yang besar buat negara ingin mencapai

tahap yang diimpikan. Peristiwa alai Polis ukit Kepong adalah kejadian serangan

komunis semasa keadaan darurat di Persekutuan #anah Melayu selepas Perang $unia

++. $alam kejadian tersebut, balai polis "ukit Kepong diserang oleh segerombolan

/( orang komunis pada ' 0ebruari 5(. $alam kejadian tersebut, sekitar '5 orang

anggota polis berjuang habis-habisan sehingga seorang demi seorang gugur. $ua

orang isteri anggota polis marin turut mengangkat senjata apabila mendapati suami

mereka terkorban dan mereka terus bertempur bersama anggota-anggota lain sehingga

kehabisan peluru. $alam kejadian ini, 2 orang anggota polis dan hampir =( orang

komunis telah terkorban.

Kejadian "ukit Kepong adalah pertempuran bersenjata yang bersejarah yang

berlaku pada ' 0ebruari 5( antara pihak polis dan Parti Komunis Malaya sebelum

kemerdekaan Persekutuan #anah Melayu &=/-4). Kejadian ini bermula sebelum

subuh apabila pihak Komunis melancarkan serangan gerila ke balai polis. +a berakhir

dengan tragik dalam penyembelihan berdarah dengan penyerang membunuh hampir

kesemua pegawai polis yang bertugas di situ. Pihak komunis hendak menjadikan

contoh dari serangan itu tentang apa yang akan terjadi kepada mereka yang

menentang perjuangan Komunis. Apabila mereka memulakan pengepongan, pihak

9

https://ms.wikipedia.org/wiki/Komunisme

https://ms.wikipedia.org/wiki/Darurat_Tanah_Melayu

https://ms.wikipedia.org/wiki/Persekutuan_Tanah_Melayu



https://ms.wikipedia.org/wiki/Balai_polis

https://ms.wikipedia.org/wiki/Bukit_Kepong

https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Polis_marin&action=edit&redlink=1

https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Peluru&action=edit&redlink=1

https://ms.wikipedia.org/wiki/23_Februari


https://ms.wikipedia.org/wiki/Parti_Komunis_Malaya


https://ms.wikipedia.org/wiki/Komunisme

https://ms.wikipedia.org/wiki/Darurat_Tanah_Melayu




https://ms.wikipedia.org/wiki/Balai_polis

https://ms.wikipedia.org/wiki/Bukit_Kepong

https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Polis_marin&action=edit&redlink=1

https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Peluru&action=edit&redlink=1

https://ms.wikipedia.org/wiki/23_Februari


https://ms.wikipedia.org/wiki/Parti_Komunis_Malaya




penyerang percaya bahawa mereka akan dapat mengalahkan polis dan mengawal

stesen polis tersebut dalam tempoh yang singkat.

@anya selepas lima jam bertempur, baru pihak komunis berjaya menawan

balai polis dan membakar balai tersebut. Mereka kemudian berundur kedalam hutan,

meninggalkan kesan kemusnahan dan kematian. Pihak komunis turut melontar

mereka yang tercedera dan mayat mereka yang terkorban ke dalam api. Antaranya

termasuk @assan bin Abu "akar anak kepada Mata-Mata Abu "akar yang dicampak

hidup-hidup kedalam api. = anggota polis termasuk %arjan 8amil, = pengawal

kampung, polis bantuan, isteri Abu "akar $aud &adalah seorang polis yang

terselamat) dan tiga anak mereka terbunuh dalam kejadian tersebut. 8umlah kematian

adalah '5 orang. Mereka yang terselamat pertempuran maut itu adalah = anggota polis

dan ahli keluarga termasuk isteri dan anak mereka.

Pertempuran "ukit Kepong dianggap sebagai kekalahan tragik yang

bagaimanapun mengukuhkan lagi semangat kerajaan dan penduduk untuk memerangi

pengganas komunis. %epasukan kecil berjuang menentang pasukan yang jauh lebih

besar meningkatkan semangat dan moral dalam perjuangan menentang komunis.

#erdapat pendapat yang menyamai peristiwa "ukit Kepong dengan Alamo, di mana

anggota polis "ukit Kepong sama seperti penduduk &Texas) berhadapan dengan

cabaran yang hebat dan berjuang sehingga ketitisan darah terakhir. 8elaslah peristiwa

"ukit Kepong menjadi isu dan cabaran yang berat buat negara setelah kegagalan

pihak kerajaan menyekat perjuangan kemaraan komunis yang menjadi klimaks

tempoh darurat.

2.4 Isu 'an Cabaran Dalaman

Kearah pembentukan gagasan Malaysia telah mendapat beberapa tentangan

dari dalam negeri khususnya daripada pemimpin masyarakat dan pemimpin parti

10

https://ms.wikipedia.org/wiki/Hutan

https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Alamo&action=edit&redlink=1

https://ms.wikipedia.org/wiki/Darah

https://ms.wikipedia.org/wiki/Hutan

https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Alamo&action=edit&redlink=1

https://ms.wikipedia.org/wiki/Darah



politik sama ada dari #anah Melayu, %abah dan juga %arawak. %eterusnya penulisan

ini mengandungi dan menceritakan keadaan #anah Melayu pasca merdeka ke arah

pembentukan satu gagasan berkonsepkan Malaysia.

. Menurut daripada Na9aruddin &2), terdapat sebilangan kecil pemimpin

;MN7 yang menentang kerana bimbang jika pembentukan Malaysia tersebut hanya

melibatkan #anah Melayu dan %ingapura kerana ianya melibatkan kepentingan orang-

orang Melayu. %elain itu, pemimpin-pemimpin Pari +slam %etanah Melayu &PA%)

merupakan antara pihak yang lantang menentang penubuhan Malaysia dengan alasan

bahawa orang-orang Melayu akan merasa rugi dengan penggabungan tersebut dan

mereka lebih berminat kepada konsep MAP@+3+N$7.

Mereka mengkritik soal penggabungan tersebut kerana #unku tidak berunding

dengan pemimpin-pemimpin politik lain sebelum mengemukakan rancangannya

&Mohd. Noor, 2). Menurut daripada Ma9lan &2/), para pemimpin dan parti-parti

politik terkejut dengan cadangan tersebut dan pihak inilah yang dikatakan lantang

menentang gagasan penubuhan sekitar tahun 4 dan 4'.

Penentangan ini merupakan satu lagi cabaran yang perlu dihadapi oleh #unku

dan kerajaan #anah Melayu bagi merealisasikan idea penggabungan tersebut. Menurut

daripada Ma9lan lagi, penentangan daripada pihak di %abah dan %arawak berpunca

daripada kurangnya pengalaman masyarakat di kedua-dua wilayah ini dalam arena

politik, kebanyakan juga penduduk yang masih buta huruf dan juga sikap para

pemimpin yang sudah biasa dengan corak pemerintahan +nggeris.

11



a'ual 2 5eaksi parti politik 'i *abah 'an *araak 'alam isu

pembentukan ala!sia

<ancangan #unku juga didakwa sebagai satu helah daripada kerajaan #anah

Melayu untuk meluaskan kuasa dan menggantikan penjajah +nggeris &Mohd. Noor,

2). $akwaan ini dirasakan sebagai sebuah neokolonialisme dalam bentuk baru

yang membawa kepada kebimbangan masyarakat di kedua-dua wilayah ini.

Para pemimpin dan parti-parti politik di kedua-dua wilayah dan juga dari

"runei telah membentuk satu perikatan yang dinamakan "arisan "ersatu &;nited

0ront) pada 8ulai 4 untuk mencabar rancangan penubuhan Malaysia &Mohd. Noor,

2). Perikatan ini berusaha untuk menentang usaha tersebut atas alasan untuk

mengelakkan daripada dikuasai oleh sebarang kuasa asing. 8ika dilihat dari sudut

pengalaman yang kurang dalam diri para pemimpin di %abah dan %arawak dalam

dunia politik, adalah tidak menghairankan jika suara lantang datang dari "orneo untuk

menentang idea penggabungan tersebut dan ini dianggap sebagai salah satu daripada

cabaran yang wujud dalam merialisasikan gagasan Malaysia.

12



2.$ Isu 'an Cabaran luaran

>abaran atau isu daripada pihak luar dalam ke arah pembentukan Malaysia

dapat kita lihat melalui Kon7rantasi In'onesia-ala!sia 4-44. Kedudukan

kedua-dua negara yang berdekatan ini telah melahirkan satu hubungan antara

Malaysia dan +ndonesia yang baik sebelum ini. @ubungan baik antara Malaysia dan

+ndonesia telah tergugat apabila Ketua Menteri Persekutuan #anah Melayu, #unku

menggumumkan pembentukan negara Malaysia yang menggabungkan #anah Melayu,

%ingapura, %abah dan %arawak. :alaupun 0ilipina turut menentang penubuhan

Malaysia, namun 0ilipina tidak menggunakan kekerasan tidak seperti +ndonesia

&1ainal et al ., 4).

Konfrantasi +ndonesia terhadap Malaysia mulai serius apabila pemberontakan

daripada "runei gagal. Konfrantasi ini merupakan satu penentangan yang telah

diistiharkan oleh Menteri 3uar +ndonesia, $r. %ubandrio pada '( 8anuari 4 sebagai

bantahan terhadap penubuhan Malaysia &1ulhilmi Asrar 7mar, '((). Pada

mulanya, Konfrantasi ini hanya merupakan penentangan daripada segi ekonomi

sahaja. Namum ianya terus berubah kepada penentangan melalui gerakan tentera.

%abah dan %arawak telah diserang oleh tentera-tentera +ndonesia sepanjang

Konfrontasi tersebut. %emenanjung Malaysia juga turut diserang oleh +ndonesia. @al

ini telah menyebabkan hubungan diplomatik antara Malaysia dan +ndonesia telah

terputus. 0ilipina juga telah memutuskan hubungan diplomatik antara Malaysia dan

negaranya atas dasar tuntutan ke atas %abah.

. %ebelum tahun 4 lagi hubungan antara +ndonesia dengan Kuala 3umpur

memang sudah sedia tegang berikutan tuduhan +ndonesia yang mengatakan bahawa

Kuala 3umpur cuba campur tangan dalam hal ehwal negara +ndonesia. +ndonesia juga

menuduh #unku menggunakan seorang pemimpin P<<+ &Pemerintah <e*olusioner

13



<epublik +ndonesia) iaitu %umitro $jojohadikusumo supaya memusuhi +ndonesia.

+ndonesia juga telah mendakwa bahawa #anah Melayu tidak mahu menyerahkan

orang-orang yang dikatakan sebagai anggota P<<+ yang ditangkap di perairan

Persekutuan #anah Melayu. "ukan itu sahaja, +ndonesia turut menuduh pelabuhan

#anah Melayu digunakan oleh anggota P<<+ untuk menyeludup bahan-bahan seperti

kelapa kering dan getah yang telah menyebabkan kerugian dari segi tukaran luar

negara +ndonesia.

Negara-negara "arat juga telah dikatakan menggunakan pelabuhan di #anah

Melayu sebagai tempat untuk menyalurkan bantuan kepada P<<+ dalam

pemberontakan mereka &:illiam %te*enson dalam 1ulhilmi Asrar, '(().

Peristiwa-peristiwa yang telah berlaku antara #anah Melayu dan +ndonesia pada awal

tahun 4(-an telah menjadi bibit dalam Konfrantasi tersebut. Pembentukan Malaysia

telah menjadi pencetus kepada peristiwa ini pada tahun 4. Penentangan +ndonesia

adalah desakan daripada PK+ &Parti Komunis +ndonesia) yang bimbang bahawa

sekiranya Malaysia dibentuk, ini akan menyekat perkembangan ideologi komunis di

"orneo. $engan pembentukan Malaysia juga, %ukarno bimbang bangsa >ina di rantau

Asia akan bertambah dengan pesat sekali dan ini boleh menggugat kedudukan bangsa

Melayu di rantau itu &Kahin6 Kunaselan aBl Muniandy dalam 1ulhilmi Asrar, '(().

>abaran dan isu dalam pembentukan Malaysia juga dapat dilihat melalui

tuntutan 8ilipina. 0ilipina yang diketuai oleh Presiden $iosdado Macapagal telah

menentang keras cadangan penubuhan Malaysia kerana percantuman tersebut

melibatkan wilayah %abah &"orneo ;tara). 0ilipina cuba membuat tuntutan kerana

%abah merupakan sebahagian daripada wilayah Kesultanan %ulu dan kesultanan ini

pula merupakan sebahagian daripada 0ilipina juga. 7leh itu kerajaan 0ilipina

membuat kesimpulan bahawa %abah merupakan sebahagian daripada 0ilipina.

14



Menurut daripada Mohd. +sa &'((2), tuntutan yang dikemukakan 0ilipina ini

sebenarnya hasil daripada desakan beberapa pihak di 0ilipina agar menuntut hak ke

atas %abah bagi pihak waris %ultan %ulu.

#untutan ini telah dijadikan sebagai cabaran oleh kerajaan #anah Melayu dan

juga #unku Abdul <ahman dalam merialisasikan pembentukan gagasan Malaysia

pada peringkat awal perancangan. "erdasarkan daripada beberapa penulis, cabaran

daripada pihak 0ilipina wujud atas alasan %abah dimasukkan dalam rancangan untuk

menjadikan salah sebuah wilayah dalam gagasan Malaysia dan tuntutan rasmi 0ilipina

terhadap %abah bermula sejak '' 8un 4'. %elain daripada itu, terdapat beberapa asas

lain yang digunakan oleh kerajaan 0ilipina dalam usaha untuk menghalang

pembentukan persekutuan Malaysia seperti <esolusi Macapagal, surat wakil %ultan

%ulu 4' dan keputusan Mahkamah #inggi "orneo &Mohd. +sa, '((').

%ebenarnya, tuntutan yang dibuat oleh kerajaan 0ilipina adalah secara

diplomasi dan tidak melibatkan sebarang kekerasan seperti yang dilakukan oleh

kerajaan +ndonesia di bawah pimpinan %ukarno. :alaupun halangan dan protes yang

dijalankan oleh 0ilipina cuma berbentuk diplomasi, namun hubungan antara

Malaysia-0ilipina pernah terputus buat seketika apabila Malaysia diisytiharkan secara

rasmi. "agi mengatasi masalah ini, beberapa siri rundingan di antara #anah Melayu

dengan 0ilipina serta +ndonesia telah diadakan bagi menyelesaikan masalah pertikaian

penubuhan gagasan Malaysia.

%eterusnya kita akan membincangkan dan memfokuskan mengenai isu-isu dan

cabaran yang pernah timbul diantara ala!sia 'an runei. %ekiranya melihat

kepada aspek kronologi sejarah mengenai mana-mana cadangan penggabungan yang

membabitkan Negara "runei dengan Negara lain, pemimpin tertinggi "runei, iaitu

sultan 7mar Ali tidak pernah bersetuju dengan mana-mana penggabungan. "aginda

15



seolah-olah tidak berminat dengan sebarang penggabungan kerajaan. Pembentukan

Malaysia ini ditolak mentah-mentah kerana baginda berpendapat apabila

penggabungan ini dilakukan maka kuasa ekonomi dan politik rakyat "runei akan

tenggelam. "aginda juga berpendapat bahawa penggabungan ini hanya akan

merugikan Negara "runei dan beranggapan penggabungan ini hanyalah untuk

menjaga kepentingan "ritish yang menghadapi masalah kewangan.

$apat dilihat bahawa isu kemasukan "runei kedalam gagasan Malaysia ini

lebih jelas berpunca kepada aspek politik dalaman negara "runei sendiri. @al ini

dapat dilihat apabila pro*okasi-pro*okasi yang timbul sehingga menyebabkan

pertikaian adalah berpunca dari politik dalam Negara "runei tersebut terutamanya

dari pihak Parti rakyat "runei. Ketidakpuasan hati sesetengah rakyat "orneo yang

diketuai oleh P<" terhadap gagasan ini telah menyebabkan berlakunya peristiwa

pemberontakan pada / $isember. #ragedi berdarah ini juga disebabkan oleh

kegagalan pihak P<" dalam menyatukan wilayah borneo iaitu %abah, %arawak dan

"runei dalam satu wilayah yang sama iaitu Negara Kesatuan Kalimantan

;tara& NKK;).

$isini juga dapat dilihat berlakunya dua pendekatan yang berbe9a dalam

menghadapi isu diantara tanah melayu dan "runei didalam isu gagasan Malaysia ini.

%ekiranya, A.M. A9ahari lebih kepada cara keganasan, bagi pemerintah utama

dikedua-dua Negara ini pula iaitu %ultan 7mar Ali dan #unku Abdul <ahman, mereka

menghadapi dan menyelesaikan isu ini melalui cara yang diplomatik iaitu melalui

perbincangan dan siri rundingan yang dijalankan. Pendekatan ini lebih adil bukan

sahaja kepada pemimpin-pemimpin kedua Negara, tetapi juga kepada rakyat.

:alaupun melalui banyak siri rundingan, tetapi akibat daripada keengganan

masing-masing untuk mengalah telah menyebabkan "runei menarik diri daripada

16



menyertai gagasan Malaysia ini. "eberapa sebab utama yang dapat diringkaskan yang

menjadi punca kepada keengganan "runei menyertai Malaysia adalah disebabkan

oleh kegagalan pihak tanah melayu memenuhi permintaan "runei seperti hal

pengagihan sumber minyak, hal pembahagian kekayaan dan juga faktor penggiliran

yang di pertuan Agong. :alaubagaimanapun, dapat dilihat disini bahawa keengganan

"runei untuk menyertai gagasan Malaysia bukanlah melalui paksaan, sebaliknya

secara sukarela dan Malaysia juga tidak pernah memaksa "runei menyertai Malaysia

sekaligus menidakkan tuduhan jahat bahawa cabaran gagasan Malaysia ini merupakan

satu bentuk penjajahan baru.

2.% Ketegangan hubungan kera6aan Persekutuan 'an kera6aan *ingapura

Antara salah satu faktor penting penubuhan Persekutuan Malaysia adalah

untuk mengatasi masalah ketidakseimbangan kaum. #unku mengambil langkah yang

lebih besar dengan pengenalan satu konsep sebuah Persekutuan yang lebih besar

melibatkan jajahan "ritish di Asia #enggara. %elain P#M dan %ingapura, wilayah

"orneo turut akan dimasukan dalam Persekutuan Malaysia.

8ika pergabungan hanya melibatkan P#M dan %ingapura sahaja

kebarangkalian kedudukan orang Melayu akan terjejas. Malah, penduduk Persekutuan

menjadi tidak seimbang kerana, %ingapura mempunyai penduduk bukan Melayu yang

ramai jumlahnya lebih /(C. Majaroti penduduk %ingapura berbangsa >ina. 8adi,

kalau di campur dengan penduduk bukan Melayu di #anah melayu, golongan bukan

Melayu akan menjadi golongan yang terbesar di dalam satu pencantuman di antara

%ingapura dan tanah Melayu sahaja. %ecara tidak langsung kedudukan orang Melayu

akan terancam dari segi bilangan penduduk.

17



Kaum

:ilayah

Melayu dan

"umiputera

yang lain

>ina +ndia 3ain-lain 8umlah

#anah

Melayu

&"ancian52)

'5 =2=

&5(.C)

' 254

&2.=C)

454 /4

&(.5C)

' ='

&'.(C)

4 '/ 25/

%ingapura

&"ancian

52)

2 (4(

&.4C)

(( 525

&25.=C)

'= (/=

&/.4C)

= (

&'.=C)

==5 (

'' 5=

&=.'C)

='=

&==.4C)

2/( '2(

&(.'C)

52 5'

&'.(C)

2 4/= 442

#anah Melayu

dan %ingapura

'' 5= ='= 5 22 /(' 2 2'= 4/2

"orneo /2'/5 55 = 5= / '/' 2'2

8umlah = 5 /2

&=4.4C)

22 /='

&=.C)

(' /5

&.5C)

((2==

&((C)a'ual 3 Pen!usunan bangsa 'i 9anah ela!u 'an *ingapura

a'ual 4 Pen!usunan bangsa 'i 9anah ela!u 'an *ingapura 'an :ila!ah orneo

"*abah; *araak 'an runei&

$i kemuncak pembentukan Malaysia, cabaran besar yang dihadapi dalam

tempoh masa pembentukan Malaysia ialah apabila berlakunya ketegangan antara

kerajaan persekutuan dengan kerajaan %ingapura. "anyak perselisihan dan

ketegangan berlaku antara kerajaan %ingapura dan kerajaan persekutuan di Kuala

3umpur. Agenda tersendiri serta pelbagai tuntutan %ingapura menunjukkan bahawa

ketegangan tersebut seperti tidak ada penghujungnya malah ia semakin rumit.

$isebabkan perkara ini, #unku telah membuat keputusan secara persendirian dengan

memisahkan %ingapura dari Malaysia.

Ketegangan antara kerajaan persekutuan dan kerajaan %ingapura ini

disebabkan oleh beberapa faktor yang akhirnya menyebabkan berlakunya pemisahan

kerajaan %ingapura dari Malaysia. Antara faktor ketegangan tersebut ialah seperti

faktor politik, ekonomi dan sosial. +si kandungan perlembagaan juga merupakan salah

satu faktor yang mendorong kepada ketegangan antara kerajaan %ingapura dan

kerajaan Persekutuan. Menurut perjanjian antara Malaysia dan %ingapura, %ingapura

18



telah diberi kuasa untuk memunggut cukai kastam, cukai eksais dan cukai

pendapatan. $ari segi pembahagian kadar hasil kutipan, %ingapura menerima 4(C

hasil manakala kerajaan persekutuan pula menerima =(C. Namun disebabkan

persekutuan menanggung beban yang sangat tinggi berbanding %ingapura, maka

kerajaan persekutuan bercadang untuk mengkaji semula pengagihan tersebut. %elepas

kajian semula, kerajaan persekutuan bercadang supaya %ingapura menyerahkan

hasilnya sebanyak 4(C dan menerima =(C hasil sahaja.

Pada bulan $isember 4=, kerajaan persekutuan telah memperkenalkan

cukai-cukai baru semasa membentangkan belanjawan 45. Pengenalan cukai-cukai

baru ini telah menimbulkan rasa tidak puas hati pemimpin-pemimpin %ingapura.

Kerajaan %ingapura telah membantah pengenalan cukai baru tersebut kerana

beranggapan bahawa kerajaan persekutuan telah menggubal cukai tanpa berbincang

terlebih dahulu dengan kerajaan %ingapura. "antahan demi bantahan ini menimbulkan

perasaan kurang senang pemimpin kerajaan persekutuan. Kerajaan %ingapura telah

mensensasikan isu ini sehingga merosakkan nama negara.

Pada %eptember 4, 3ee Kuan Dew telah menyatakan bahawa kegiatan

politik PAP hanya bertumpu di %ingapura sahaja dan tidak akan bercadang untuk

bergiat di #anah Melayu dalam tempoh 5 tahun selepas penyatuan dengan #anah

Melayu. Namun, PAP tidak mengotakan janjinya apabila menukar hasratnya dengan

menyertai pilihanraya umum pada tahun 4=. #indakan ini dianggap oleh M>A

sebagai satu tindakan yang cuba memecahbelakan kaum >ina di #anah Melayu. "agi

#unku, parti PAP tidak diperlukan di #anah Melayu memandangkan parti ini lebih

bersifat perkauman. Kebimbangan ini dianggap oleh #unku sebagai ancaman kepada

perpaduan kaum.

19



Perjuangan parti ini yang dilihat seperti anti-Melayu! yang sering

mempersoalkan hak keistimewaan orang Melayu serta kedudukan kaum >ina di

#anah Melayu menunjukkan bahawa parti ini cuba memecahbelahkan hubungan

antara parti ;MN7 dan M>A. 8ika perkara ini berlaku sudah pasti ia juga akan

menggugat hubungan antara ;MN7 dan M>A sekaligus menyukarkan pembentukan

Malaysia yang baik &Abdul <ahman, '((2). %etelah %ingapura menyertai Malaysia,

kaum Melayu di %ingapura merasakan bahawa mereka tidak dilayan baik oleh PAP

dan mereka sentiasa diabaikan. +ni menyebabkan penduduk kaum Melayu di

%ingapura kurang senang dengan tindakan parti ini yang seolah-olah hanya

membiarkan kaum Melayu begitu sahaja tanpa adanya tindakan untuk memperbaiki

kedudukan kaum Melayu di %ingapura.

%elain itu, agenda pemimpin %ingapura yang sering melaungkan konsep

“Malaysia Malaysian” menimbulkan perasaan kurang senang di kalangan pemimpin

;MN7. @al ini kerana, tindakan pemimpin %ingapura ini dilihat seolah-olah cuba

membelakangkan institusi beraja dan mencabar kedudukan istimewa kaum Melayu.

$alam konsep Malaysia Malaysian ini, 3ee Kuan Dew memohon supaya diwujudkan

suatu persamaan hak bagi semua melalui satu ideologi politik, sosial dan ekonomi

yang sama untuk semua kaum. +ni bermakna, melalui konsep Malaysia Malaysian ini,

persamaan hak mutlak semua kaum adalah sama dan inilah konsep yang dianggap

oleh pemimpin Melayu sebagai konsep yang benar-benar mencabar kedudukan

institusi beraja dan kaum Melayu. &Abdul <ahman, '((2)

Kerajaan %ingapura juga dilihat sebagai satu kerajaan yang cuba memporak-

peradakan negara apabila menghasut negeri-negeri seperti %abah dan %arawak supaya

mempersoalkan kedudukan mereka dalam Persekutuan #anah Melayu. Kerajaan

%ingapura cuba menghasut negeri-negeri lain dengan meminta mereka

20



mempersoalkan taraf ekonomi, sosial dan politik setelah menyertai gagasan Malaysia.

#indakan %ingapura ini sedikit sebanyak telah mempengaruhi pemimpin %abah dan

%arawak sehingga mereka bertindak balas. #unku melihat bahawa senario politik

Malaysia ketika itu berada pada suatu fenomena yang bukan lagi pertarungan antara

;MN7 dan PAP tetapi lebih kepada pertarungan antara kaum Melayu dan bukan

Melayu. Parti pembangkang yang terdiri daripada kaum bukan Melayu seolah-olah

cuba menentang kerajaan dan bersungguh-sungguh untuk merampas kerajaan.

2.< 5usuhan Kaum 13 ei 1#%#

Apabila mempersoalkan isu perpaduan kaum, ianya bukanlah suatu cabaran

baru dalam pembentukan Malaysia, juga bukan cabaran terhebat kepada #unku dalam

usaha mewujudkan kompromi antara kaum bagi merealisasikan kemerdekaan #anah

Melayu pada 7gos 52 akibat dasar pecah dan perintah sejak awal pemerintahan

"ritish yang membawa kepada pengenalan identiti kaum berdasarkan fungsi ekonomi.

Menurut #unku Abdul <ahman &'((2), perpaduan kaum menjadi cabaran

hebat terhadap cetusan idea pembentukan Malaysia yang turut melibatkan penyertaan

%ingapura kerana telah menghidupkan kembali ketegangan antara kaum utama

tersebut sehingga mengakibatkan satu letupan gempa masyarakat dan politik yang

amat mengerikan pada Mei 4 walaupun dari segi kedudukan geografi, Malaysia

sama sekali tidak terletak dalam lingkungan gempa bumi, namun terpaksa berhadapan

dengan keadaan darurat sekali lagi akibat peperangan yang wujud dalam kalangan

kaum sehingga memaksa #unku menyerahkan ketokohannya kepada #un Abdul

<a9ak.

Kemasukan %ingapura dalam gagasan Malaysia nyata telah menyalakan

semula api perkauman Melayu->ina menurut >omber &/5), yang menyimpang dari

21



matlamat asal #unku pada tahun 4, iaitu kemasukan %ingapura penting bagi

keselamatan negara berikutan kewujudan pengaruh anasir-anasir Komunis dalam Parti

#indakan <akyat &PAP) di %ingapura yang akan mengancam keselamatan #anah

Melayu &8ayum, '((). ketegasan 3ee Kuan Dew memperjuangkan Malaysia untuk

rakyat Malaysia! mengundang syak wasangka dan jelas menentang ;MN7 sehingga

menyentuh isu sensitif berkaitan dengan hak istimewa dan kedudukan orang-orang

Melayu sehingga membawa kepada rusuhan orang Melayu->ina pada 8ulai 4=

semasa perarakan Maulud Nabi berikutan penyebaran risalah yang mendesak orang-

orang Melayu menentang orang-orang >ina serta menyembelih apabila ditemui yang

memaksa %ingapura mengeluarkan perintah berkurung akibat huru hara yang

mengorbankan '' orang terbunuh dan 5(( tercedera, malah sehingga Mei 45

perhubungan Melayu->ina menjadi semakin kusut dan dengan terang-terang 3ee

Kuan Dew telah mencabar hak keistimewaan orang-orang Melayu dengan

membangkitkan sejarah penghijrahan orang Melayu ke Malaysia pada 2(( tahun yang

lalu.

Apabila melihat masa selepas penyingkiran tersebut, PAP walaupun secara

rasminya telah dibubarkan namun wujud sebagai parti luar negeri dan kemudiannya

bertindak mendaftarkan kembali sebagai Parti #indakan $emokratik &$AP) pada Mac

44, wakil tunggal PAP di $ewan <akyat yang bertindak menentang perbe9aan

kaum berdasarkan konsep EMalaysia untuk rakyat MalaysiaF yang secara tidak

langsung mempengaruhi parti pembangkang lain , iaitu Parti +slam %e-Malaysia

&PA%), Gerakan <akyat Malaysia & Gerakan ), Parti Progresif <akyat & PP< ) dan

Pertubuhan >ina Malaysia "ersatu & ;M>7 ) untuk menentang dasar kerajaan

menurut >omber 3 & /5 ), yang jelas semasa kempen pilihan raya 4 sehingga

22



mengundang perbuatan liar dan ucapan yang tidak bertanggungjawab sepanjang tujuh

minggu selepas penamaan calon pada 5 April bersamaan hari %abtu.

Perbuatan liar yang bermula dengan kempen menulis cat merah cogan-cogan

kata dan tanda-tanda di atas jalan raya dan tembok yang menggesa pemulauan

terhadap pilihan raya oleh ahli Parti "uruh Malaya &3MP) yang memasuki Gerakan

serta mempunyai hubungan dengan Komunis menjadi tragis berikutan pembunuhan

seorang pekerja ;MN7, Kassim 7mar di Pulau Pinang pada '= April jam /.(

malam kira-kira dua minggu sebelum hari mengundi dan sepuluh hari kemudian,

enam hari sebelum hari mengundi pada = Mei, salah seorang ahli 3MP, 3im %oon

%eng ditembak mati oleh Polis kerana melawan ketika ditangkap di Kuala 3umpur

yang membawa kepada perarakan mayat besar-besaran dari utara &8alan Petaling) ke

selatan &8alan +poh) yang melalui tengah-tengah kota yang bermula pada jam .55

pagi hingga 5.( petang pada Mei, sehari sebelum pilihan raya melibatkan ( (((

orang sambil melaungkan Moa #se-tung, Malai si & Melayu mati ) dan hutang darah

dibayar darah yang telah membangkitkan kemarahan orang-orang Melayu namun

berjaya diatasi oleh pihak Polis &>omber 3, /56 #unku Abdul <ahman, '((2).

:alaupun keputusan tidak memberikan kejayaan kepada Pembangkang untuk

mengambil alih pentadbiran kerajaan, namun kekalahan '5./=C Perikatan merupakan

kejayaan kepada mereka untuk memberbaiki kedudukan lantas perarakan kemenangan

telah diadakan di Kuala 3umpur walaupun tidak mendapat kebenaran pihak Polis

sehingga mengundang kesesakan lalulintas di merata-rata tempat malah bertindak

mengumpat dan menghina ( ((( orang-orang Melayu di Kampung "aharu,

kampung Melayu terbesar di Kuala 3umpur setelah memasuki kawasan tersebut

dengan membuat penyataan bahawa Melayu sudah jatuh, Kuala 3umpur kini dimiliki

oleh >ina, keinginan menghalau orang Melayu dan seumpama dengannya sehingga

23



memaksa sekumpulan penyokong ;MN7 pada petang Mei 4 mengadakan

tunjuk perasaan di luar kediaman Menteri "esar %elangor yang akhirnya telah

meletuskan huru hara antara Melayu->ina sehingga membawa kepada rusuhan

berterusan akibat tindakan saling bunuh-membunuh yang tidak boleh dikawal lagi

oleh Polis dan tentera yang memaksa kerajaan mengeluarkan perintah berkurung '=

jam yang secara tidak langsung membawa kepada keadaan darurat yang telah

diisytiharkan oleh $DMM %eri Paduka "aginda Dang di-Pertuan Agong mengikut

0asa ' Akta 5( Perlembagaan Malaysia pada = Mei 4 dan dalam masa yang

sama Perlembagaan dan Parlimen telah digantung serta membawa kepada

penangguhan pilihanraya di Malaysia #imur &+N#AN, 6 #unku Abdul <ahman,

'((2).

Apabila dikaji, nyata sekali peranan yang telah dimainkan oleh Komunis

dalam rusuhan Mei sangat besar berikutan kejayaan penyebaran fahaman tersebut

dalam kalangan pelampau >ina amnya yang terdiri daripada golongan belia dalam

parti pembangkang terutama sekali Parti "uruh Malaya &3MP) yang terang-terangan

menjadi alat Komunis melancarkan serangan bagi mencapai matlamat mereka.

Penyerapan masuk fahaman Komunis dalam politik 3MP menjadikan ianya

memudahkan Komunis melancarkan serangan bagi setiap kejadian yang berlaku di

Malaysia dan sememangnya menjadi taktik Komunis menyalakan api pada seberapa

banyak cerek yang boleh dengan harapan salah satu daripadanya akan meletup dengan

sendirinya.

3MP nyata telah menjadi darah daging Komunis berikutan tindakan

memulaukan pilihan raya 4 selepas enam minggu hukuman diringankan pada

7ktober yang meniru taktik "arisan %osialis %ingapura yang turut sama menjadi alat

Komunis sehingga sanggup menarik keluar serta-merta kesemua ahlinya dari

24



Parlimen atau $ewan ;ndangan Negeri sehingga menimbulkan kelam-kabut dan

perpecahan dalam kalangan ahli mereka sendiri. :alaupun penglibatan Komunis

dalam perarakan mayat besar-besaran pada Mei 4, sehari sebelum pilihanraya

yang hampir meletuskan rusuhan kaum melibatkan ( ((( orang kerana telah

membangkitkan kemarahan orang-orang Melayu. Namun tidak disangka dakyah

Komunis dalam perarakan kemenangan $r. #an >hee Khoon &Gerakan) yang turut

disertai oleh $AP, pada Mei bersamaan hari %elasa telah meletuskan rusuhan kaum

yang terhebat di Malaysia apabila berjaya membangkitkan kemarahan orang-orang

Melayu yang tidak boleh diatas lagi oleh pihak Polis. Mei jelaslah disini

mengugatkan keamanan negara sekaligus menjadi isu dan cabaran yang amat besar

dalam kearah pembentukan Malaysia.

2. Kesimpulan

%ecara keseluruhannya dapat dilihat bahawa pembentukan Malaysia secara

jelas telah menerima banyak cabaran di awal pembentukannya sehinggalah beberapa

tahun selepas pengisytiharan Malaysia secara rasmi. Kebanyakan daripada cabaran-

cabaran tersebut berjaya diatasi sama ada melalui kaedah diplomasi atau pun tindakan

ketenteraan yang akan kita bincang dalam penulisan ini. #idak dinafikan bahawa

#unku Abdul <ahaman telah memainkan peranan penting dalam menghadapi segala

cabaran demi merialisasikan idea gagasan Malaysia. Peranan yang dimainkan oleh

#unku, kerajaan #anah Melayu, %ingapura dan juga kerajaan "ritish akhirnya

membuahkan hasil yang sangat diharapkan dan perkara yang paling penting ialah

keamanan yang dikecapai sehingga hari ini.

25



3.0 /saha-/saha =ang Di6alankan ,leh Pelbagai Pihak Kearah Pembentukan

Negara ala!sia "1#4$-1#%#&

3.1 Pengenalan

"agi mengatasi beberapa isu dan cabaran yang telah kita bincangkan sebelum

ini, beberapa langkah telah disusun bagi mengatasi cabaran tersebut yang bermula

daripada awal perancangan sehingga selepas penubuhan Malaysia pada 4 %eptember

4 termasuklah mengadakan siri lawatan, perundingan, penubuhan jawatankuasa

dan juga pungutan suara.

3.2 /saha-usaha embanteras Komunis

Pihak kerajaan telah mengambil beberapa langkah untuk mengatasi ancaman komunis

ini. Antaranya paling penting mengisytiharkan undang-undang darurat. Parti-parti

politik berhaluan kiri dan radikal telah diharamkan. Antara parti yang yang

diharamkan ialah Parti Kebangsaan Melayu Malaya &PKMM) dan @i9bul Muslimin

&@1) atas dasar mengelakkan penyebaran ideologi dan keganasan berhaluan kiri

terutama ketika dalam proses mencapai pembentukan Malaysia.

Antara usaha-usaha yang yang dijalankan lagi oleh pihak kerajaan ialah

dengan sesiapa yang disyaki terlibat dengan kegiatan atau membantu komunis akan

ditangkap serta dibuang negeri. @ukuman bunuh dikenakan kepada sesiapa sahaja

yang didapati bersubahat dengan komunis. ;saha seterusnya dalam mengekalkan

keamaman dan mengelak dari ancaman komunis yang bahaya ini ialah dengan

mempertingkatkan kekuatan pasukan keselamatan. %ewaktu darurat, kira-kira =(,(((

orang anggota tentera termasuk beberapa rejimen askar Melayu telah dikerah untuk

menghapuskan komunis.

26



Pasukan Keselamatan antuan Daripa'a

2% +urkha In7rantri rige' @ong Kong

3 ri'ge' Koman'o 5o!al arine @ong Kong

atalion ke-2 +urkha ;nited Kingdom

13>1 5o!al )usson Middle ?ast

Negara Komanel "ritish, Australia, New 1ealand dan 0iji

1 *kua'ron inon e'iines ;nited Kingdom

a'ual $ antuan Ketenteraan 'ari uar /ntuk enambahkan Kekuatan

Ketenteraan

;saha yang diambil seterusnya dalam membantu proses permulaan kearah

pembentukan Malaysia adalah melalui rancangan "riggs yang bertujuan menguasai

kawasan-kawasan yang didiami penduduk dan membina keyakinan rakyat agar berasa

benar-benar selamat dengan matlamat untuk menyekat maklumat daripada berbagai-

bagai pihak. %elain itu <ancangan "riggs bertujuan memusnahkan organisasi Min

Duen dalam masyarakat dan dengan itu menghindari unit-unit gerila hutan PKM

daripada mendapat bekalan makanan dan perisikan.

3.3 /saha engatasi Penentangan Pemimpin Politik 9empatan

"agi mengatasi cabaran dalaman yang dihadapi bagi merealisasikan rancangan

Malaysia, pada 8ulai 4 pihak "ritish telah menghantar beberapa orang wakil dari

%abah dan %arawak dalam Persidangan Parlimen Komanwel &>PA) yang berlansung

di %ingapura. $alam persidangan ini, wakil-wakil dari "orneo dapat bertemu secara

lansung dan bertukar-tukar fikiran dengan wakil-wakil dari #anah Melayu dan

%ingapura.

27



Pada ' 8ulai 4, persidangan ini telah membawa kepada pembentukan

sebuah jawatankuasa yang dinamakan 8awatankuasa Perundingan Perpaduan

Malaysia &M%>>) yang bertujuan untuk mengumpul pandangan daripada penduduk

%abah dan %arawak tentang gagasan Malaysia. %elain itu, M%>> juga berfungsi

untuk menyebarkan maklumat dan menggalakkan perbincangan mengenai Malaysia

serta mengadakan kegiatan-kegiatan kesedaran tentang kepentingan penubuhan

Malaysia &Mohd. Noor, 2).

;saha ini pada akhirnya telah membuahkan hasil dengan berubahnya fikiran

beberapa orang pemimpin yang pada awalnya menentang kepada menyokong. %elepas

>PA di %ingapura, terdapat juga usaha daripada #anah Melayu membawa rombongan

lawatan para pemimpin dari %abah dan %arawak untuk melihat kemajuan yang wujud

di #anah Melayu &Mohd. Noor, 2). >abaran yang datang dari %abah dan %arawak

ini akhirnya berjaya diatasi berkat usaha yang dilakukan oleh kerajaan #anah Melayu

dan %ingapura dengan meyakinkan para pemimpin dari kedua-dua wilayah ini tentang

kepentingan rancangan penubuhan Malaysia dari aspek pembangunan ekonomi dan

juga kestabilan politik.

%etelah itu, %uruhanjaya >obbold dibentuk bagi meninjau pandangan

penduduk di %abah dan %arawak mengenai gagasan Malaysia. %elain itu, suruhanjaya

ini juga bertanggungjawab untuk membuat syor atau cadangan yang bersesuaian

berkenaan penubuhan Malaysia berdasarkan daripada pandangan-pandangan yang

diperolehi &Ma9lan, 2/). %uruhanjaya ini telah menjalankan tugasnya selama dua

bulan dan akhirnya memberikan sokongan ke atas cadangan penubuhan Malaysia.

%uruhanjaya ini juga mencadangankan beberapa perkara dan antara cadangan tersebut

ialah agar Perlembagaan #anah Melayu 52 dijadikan sebagai asas kepada

perlembagaan yang baru.

28



Maka dengan itu, 8awatankuasa Antara Kerajaan ditubuhkan untuk merangka

perlembagaan persekutuan Malaysia serta bertanggungjawab untuk melindungi hak

dan kepentingan rakyat di %abah dan %arawak. Menurut daripada <uslan &'((),

hampir semua cadangan %uruhanjaya >obbold diterima dan semua pihak yang terlibat

bersetuju untuk memilih 7gos 4 sebagai hari penubuhan Malaysia.

3.4 /saha engatasi Isu 'an Cabaran uar

3.4.1 /saha engatasi Kon7rantasi ,leh ala!sia

%ebelum Konfrantasi +ndonesia berakhir, banyak usaha yang telah dilakukan

untuk memulihkan semula hubungan diplomatik kedua-dua negara. Antara usaha yang

telah dilaksanakan ialah %idang Kemuncak antara Presiden $iosdado Macapagal,

Presiden %ukarno dan #unku Abdul <ahman pada ( 8ulai 4 hingga 5 7gos 4.

Persidangan tersebut diadakan untuk mencari jalan menyelesaikan masalah berkaitan

pembentukan Malaysia dan terhasilnya pertubuhan MAP@+3+N$7 &1ainal et al ,

4).

Malaysia juga telah meminta bantuan daripada pihak antarabangsa seperti

Pertubuhan "angsa-"angsa "ersatu &P"") bagi menyekat pencerobohan +ndonesia.

$alam persidangan Afro-Asia pula, #un Abdul <a9ak cuba mengikis propaganda

yang disebarkan oleh +ndonesia ke atas Malaysia. Malaysia telah gagal mendapatkan

bantuan daripada Amerika %yarikat namun telah mendapat bantuan ketenteraan

daripada Negara-negara Komanwel.

%ebelum peristiwa Gestapu, terdapat beberapa usaha-usaha sulit yang telah

dijalankan untuk menyelesaikan masalah tersebut. Peristiwa Gestapu adalah titik tolak

29



kepada penamatan Konfrantasi +ndonesia terhadap Malaysia. Peristiwa Gestapu telah

melemahkan pengaruh komunis di +ndonesia yang membolehkan 8eneral %uharto

merampas kuasa. Pada 7gos 45, pegawai-pegawai tentera +ndonesia dan Malaysia

telah berunding secara rahsia. Kolonel Ali, pegawai tentera +ndonesia telah melakukan

lawatan ke Malaysia manakala Gha9ali %hafie juga berunding dengan pegawai-

pegawai tentera +ndonesia yang diketuai oleh 8eneral Nasution di 8akarta.

Pertemuan Adam Malik dengan Marshall Green &$uta Amerika Ke +ndonesia)

telah membuka pintu perdamaian hasil daripada nasihat yang telah diberikan oleh

Marshall Green. $uta "ritish di +ndonesia, Andrew Gilchrist menyatakan bahawa

perjanjian damai hanya boleh dilaksanakan jika +ndonesia menghentikan akti*iti

konfrantasi. Perlantikan Adam Malik sebagai Menteri 3uar +ndonesia yang baru telah

membuka kepada penamatan konfrantasi.

Pada 7gos 44, #un <a9ak telah mewakili Malaysia dan Adam Malik

sebagai wakil +ndonesia telah menandatagani perjanjian memulihkan hubungan

kedua-dua negara dan mengakhiri Konfrantasi &Mohamad <od9i, '((). Perjanjian

tersebut mengandungi tiga perkara penting iaitu satu pilihanraya bebas akan diadakan

bagi menentukan pendirian penduduk %abah dan %arawak terhadap kedudukan

mereka dalam Malaysia, kedua-dua negara menyatakan persetujuan memulihkan

hubungan diplomatik dan pertukaran diplomat antara kedua-dua negara akan

dilaksanakan secepat mungkin dan sebarang bentuk permusuhan antara Malaysia dan

+ndonesia akan ditamatkan.

3.4.2 /saha engatasi 9untutan 8ilipina

;saha pertama yang dijalankan bagi mengatasi masalah tuntutan 0ilipina ialah

dengan mengadakan rundingan dua hala di antara kerajaan "ritain-0ilipina di mana

30



masing-masing diwakili oleh %etiausaha 3uar kedua-dua negara. "ritish diwakili oleh

3ord @ome, manakala 0ilipina pula diwakili oleh ?mmanuel Pelae9 yang juga

merangkap #imbalan Presiden ketika itu. <undingan ini berlangsung di 3ondon

bermula pada '/ 8anuari sehingga 0ebruari 4 &Nik Anuar, '(().

<undingan ini sebenarnya bertujuan untuk membincangkan soal keselamatan

dan juga kestabilan rantau Asia #enggara. %elain itu, rundingan ini juga diharapkan

dapat mengekalkan hubungan baik dengan 0ilipina dan perkara yang paling penting

ialah untuk memastikan rancangan gagasan Malaysia berjalan dengan lancar. +ni

merupakan salah satu daripada matlamat utama rundingan "ritain-0ilipina bagi

mengatasi masalah tuntutan tersebut. %epanjang berlangsungnya rundingan tersebut,

kerajaan 0ilipina telah mengemukakan soal pembentukan Malaysia pada sesi pertama

rundingan dan mendakwa idea tersebut menjadi pencetus kepada ketegangan seperti

kekacauan yang berlaku di "runei dan juga perbalahan antara #anah Melayu dengan

+ndonesia &Nik Anuar, '(().

"agi menjawab usul yang dibangkitkan oleh 0ilipina, "ritain mengemukakan

beberapa bukti yang menunjukkan bahawa %abah adalah sah di bawah naungan

"ritish. Akhirnya, pada sesi akhir rundingan telah mencapai kata sepakat untuk

menyelesaikan isu tuntutan tersebut dengan menubuhkan sebuah jawatankuasa kecil

yang bertanggungjawab untuk meneliti isu tersebut. "agi kerajaan "ritain,

jawatankuasa tersebut ditubuhkan untuk menjaga kepentingan politik khususnya

politik 0ilipina. Menurut daripada Mohd. +sa &'(('), rundingan tersebut gagal kerana

sejak awal lagi kerajaan "ritish telah menolak tuntutan tersebut. Namun, jika dilihat

dari sudut yang positif, rundingan tersebut merupakan satu usaha penyelesaian untuk

merealisasikan gagasan Malaysia dan usaha ini juga telah meletakkan batu asas

kepada usaha-usaha seterusnya dalam mengatasi cabaran ini.

31



"agi menyelesaikan masalah isu tuntutan 0ilipina ke atas %abah, rundingan

tiga hala telah diadakan antara #anah Melayu, 0ilipina dan juga +ndonesia. <undingan

awal diadakan pada H 2 April 4 yang diadakan di Manila dan rundingan ini

merupakan di antara peringkat pegawai-pegawai kementerian. <undingan pada

peringkat ini membincangkan cara untuk menyelesaikan masalah bersama seperti

kestabilan politik, keselamatan dan pembangunan ekonomi serantau. %elain itu juga,

rundingan ini membincangkan usaha untuk merapatkan hubungan di antara ketiga-

tiga negara. %ebenarnya, rundingan ini telah membuka jalan kepada persidangan

menteri-menteri luar bagi ketiga-tiga negara pada bulan 8un 4.

<entetan daripada itu, pada 2 H 8un 4, satu persidangan peringkat

menteri telah diadakan di Manila. Melalui persidangan ini, wujud satu keputusan yang

dikenali sebagai Persetujuan Manila & Manila Accord ) yang menunjukkan persetujuan

kerajaan 0ilipina dan +ndonesia terhadap pembentukan gagasan Malaysia dengan

syarat ianya merupakan kemahuan dan disokong oleh penduduk di wilayah "orneo

dan disokong oleh %etiausaha Agung P"" pada ketika itu &Mohd. Noor, 2).

Melalui persidangan ini, dapat dilihat bahawa keputusan tersebut menunjukkan

kejayaan mengatasi masalah tuntutan 0ilipina ke atas %abah walaupun ianya bukanlah

dianggap sebagai kejayaan mutlak dalam penubuhan Malaysia.

"erikutan dengan persetujuan persidangan peringkat menteri tersebut, satu

persidangan kemuncak telah diadakan di antara ketua-ketua kerajaan termasuklah

#unku, Macapagal dan %ukarno. Persidangan ini bertujuan untuk menyelesaikan

pertikaian yang wujud akibat daripada gagasan Malaysia dan juga untuk

menyelesaikan isu tuntutan 0ilipina ke atas %abah dan persidangan ini telah diadakan

di Manila bermula ( 8ulai H 5 7gos 4. Menurut daripada Mohd. Noor &2),

persidangan ini telah mencapai kata sepakat untuk menerima dan mengesahkan

32



Persetujuan Manila yang telah dicapai semasa persidangan peringkat menteri sebelum

itu. Melalui persidangan itu juga, lahir satu pengisytiharan bersama untuk

meningkatkan kerjasama dalam bidang ekonomi, sosial, kebudayaan dan juga politik.

%elain itu, persetujuan juga dicapai bagi membentuk satu perikatan di antara ketiga-

tiga negara, iaitu MAP@+3+N$7.

3.$ /saha Kearah Pembentukan ala!sia

Pada 0ebruari =/, Kerajaan "ritish menubuhkan Persekutuan #anah

Melayu. Pentadbiran pelbagai kaum diperkenalkan untuk menyatupadukan rakyat dan

menentang ancaman pengganas komunis. Parti-parti politik berasaskan kaum muncul

untuk menuntut kemerdekaan. Parti-parti politik berasaskan kaum membentuk Parti

Perikatan atas dasar tolak ansur dan rundingan. Parti Perikatan menang 5 kerusi

dalam Pilihanraya Majlis Perundangan Persekutuan yang pertama dan Parti +slam

%emalaya &PA%) menang kerusi. Parti Perikatan diberi mandate untuk merundingkan

kemerdekaan daripada "ritish. Kerajaan "ritish berjanji untuk memberi kemerdekaan

dengan syarat satu perlembagaan mesti digubal.

%uruhanjaya <eid ditubuhkan dan bermesyuarat beberapa kali dan menerima

cadangan daripada pertubuhan dan orang perseorangan. %ebanyak memorandum

bertulis telah diterima. "eberapa draf telah dikaji dan dipertimbangkan dengan asas

tolak ansur tentang hal-hal yang berkaitan dengan kepentingan kaum. 5 7gos 52

Perlembagaan Persekutuan diterima oleh Majlis Mesyuarat Persekutuan.

Perlembagaan Persekutuan menetapkan pemerintahan yang berasaskan demokrasi

berparlimen dan konsep raja berperlembagaan. 7gos52, Persekutuan #anah

Melayu mencapai kemerdekaan yang terdiri daripada negeri-negeri Perlis, Kedah,

33



Perak, %elangor, Negeri %embilan, 8ohor, Pahang, #erengganu, Kelantan, Pulau

Pinang dan Melaka.

Pada '2 Mei 4, #unku Abdul <ahman, Perdana Menteri Persekutuan #anah

Melayu yang sudah merdeka mengumumkan gagasan untuk menubuhkan Malaysia

dengan gabungan #anah 8ajahan "ritish, iaitu %ingapura, "runei, %abah dan %arawak.

Gagasan ini diterima dengan pelbagai reaksi dari dalam negara dan

antarabangsa. April 4', %uruhanjaya >obbold ditubuhkan untuk meninjau pendapat

penduduk %abah dan %arawak serta merangka perlembagaan yang sesuai. Parlimen

Persekutuan #anah Melayu telah meluluskan Akta Malaysia untuk meminda Perkara

&) dan &') Perlembagaan Persekutuan #anah Melayu. 4 %eptember 4, Negara

Malaysia terbentuk &Pertsekutuan #anah Melayu, %ingapura, %abah dan %arawak).

"runei tidak menyertai Malaysia. %ingapura keluar daripada Malaysia pada 7gos

45 dan sejak itu Malaysia terdiri daripada negeri-negeri di%emenanjung, %abah dan

%arawak. %ejak 4 %eptember 4, Malaysia menggunakan Perlembagaan

PersekutuanMalaysia.

3.% /saha mengatasi ketegangan

#unku yang ketika itu menjadi Perdana Menteri Malaysia melihat bahawa

ketegangan antara kerajaan Persekutuan dan kerajaan %ingapura telah mencapai satu

tahap yang sangat merisaukan. Ketika itu, #unku merasakan bahawa ketegangan

kerajaan Persekutuan dan kerajaan %ingapura tidak akan mampu diselesaikan tanpa

adanya suatu strategi yang mampu menjaga kestabilan dan keamanan negara. #indak-

tanduk kerajaan %ingapura yang dilihat sebagai satu cabaran besar benar-benar

menguji ketokohan #unku.

34



Kerisauan terhadap tindak tanduk kerajaan %ingapura ini akhirnya memaksa

#unku untuk memisahkan %ingapura dari Persekutuan Malaysia demi menjaga

kestabilan negara. #unku berpendapat bahawa dengan pemisahan ini sahaja maka

ketegangan antara kerajaan Persekutuan dan kerajaan %ingapura dapat diatasi. 7leh

itu, usaha ke arah pemisahan %ingapura dari Persekutuan Malaysia telah dilakukan.

Pindaan terhadap Perlembagaan Malaysia telah dilakukan bertujuan untuk

memisahkan kerajaan %ingpura dari Malaysia. %emasa mendapatkan lawatan di

3ondon, #unku telah membuat keputusan secara peribadi untuk memisahkan kerajaan

%ingapura dari Malaysia memandangkan senario politik ketika itu berada dalam

keadaan yang tidak stabil.

Pindaan ini telah dibuat pada 7gos 45 iaitu setelah ketibaan #unku di

#anah Melayu. "eliau telah mengumumkan penyingkiran secara rasmi %ingapura di

Parlimen dan membentangkan rang undang-undang berkaitan pemisahan %ingapura.

<ang undang-undang ini telah diluluskan dengan '4 perwakilan telah menyokong

dan tidak ada sebarang bantahan ataupun berkecuali. Keputusan pemisahan %ingapura

dari Malaysia telah dibuat tanpa adanya perwakilan dari %ingapura dan dengan

pemisahan ini, senario politik yang agak kacau bilau ketika itu mampu diredakan.

3.< /saha mengatasi rusuhan kaum

Pembentukan MAG?<AN bertanggungjawab mentadbir negara mengikut

perisytiharan darurat yang berkuatkuasa pada 4 Mei 4 selama '' bulan bagi

menyelenggara segala perkara bersangkutan darurat terutamanya dalam mengkaji

sebab-sebab rusuhan Mei berlaku dan berdasarkan laporan rasminya pada

35



7ktober 4, Mei disebabkan oleh penglibatan PKM dan kongsi-kongsi gelap

>ina, perbe9aan tafsiran terhadap Perlembagaan oleh orang-orang Melayu, bukan

Melayu dan pendatang tertentu berkaitan Artikel 5 &hak istimewa orang-orang

Melayu) dan Artikel 5' &"ahasa Melayu sebagai "ahasa Kebangsaan dan rasmi),

kewujudan perkara-perkara yang menyemarakan perasaan perkauman semasa kempen

pilihanraya, penghinaan kaum, ancaman $AP, perarakan kemenangan Gerakan di

Kuala 3umpur serta sikap permusuhan dan perasaan yang tidak seimbang antara

kaum &>omber 3, /5).

Maka, MAG?<AN yang diterajui oleh #un Abdul <a9ak sebagai Pengarah

yang diisytiharkan secara rasmi pada 2 Mei 4, berfungsi dalam mengembalikan

keamanan dan undang-undang negara, menentukan pentadbiran yang licin dan

sempurna serta mengembalikan suasanan keharmonian dan kepercayaan antara kaum

di seluruh negara &#unku Abdul <ahman, '((2). 3angsung dalam menjalin kembali

perhubungan kaum yang terputus, MAG?<AN telah menubuhkan tiga buah institusi,

8abatan Perpaduan Negara, Majlis Muhibah Negara &/ 8ulai 4) dan Majlis

Perunding Negara &' 8anuari 2() bagi menyusun dan melaksanakan dasar serta

akti*iti yang dapat memupuk perpaduan kaum.

$isamping penubuhan sebuah pejabat ;rusetia @al-?hwal Awam yang

diketuai oleh seorang Pegawai Perkhidmatan Awam Kanan selaku Ketua @al-?hwal

Awam yang menjalankan tugas atas arahan #un Abdul <a9ak melalui Ketua Pegawai

Kerja dalam pembentukan dan penelitian semua dasar dan objektif kerajaan supaya

selaras dengan semua agensi atau jawatankuasa kerajaan yang lain serta penubuhan

8awatankuasa Gerakan Negeri dan $aerah bagi memastikan perlaksanaan mencapai

sasaran &<uhanie, '((5) yang disifatkan berjaya membawa keamanan dan pembukaan

Parlimen baru pada ' 0ebruari 2 dibawah kepimpinan #un Abdul <a9ak sebagai

36



Perdana Menteri ke-' Malaysia selepas penyerahan surat peletakan jawatan #unku

Abdul <ahman pada '' %eptember 2( &>omber 3, /5).

3. Kesimpulan

Apa pun, nikmat dan manfaat pembentukan Malaysia adalah sesuatu yang

tidak ternilai. Pembentukan Malaysia telah mempercepat kemerdekaan bagi

%ingapura, %abah dan %arawak. %abah dan %arawak yang terlalu mundur ketika itu

mula mendapat nikmat pembangunan yang berterusan sehingga kini setanding dengan

negeri-negeri di %emenanjung Malaysia. Ancaman Komunis di %ingapura, %abah dan

%arawak dapat diatasi .

Pembentukan Malaysia juga berjaya mewujudkan keseimbangan kaum dan

perpaduan yang jitu. +a berjaya membina Ekeluarga besar MalaysiaF yang baru

berteraskan perkongsian warisan budaya yang kaya serta berada dalam satu unit

politik yang sama, iaitu Persekutuan Malaysia. Kini, di bawah gagasan EMalaysiaF,

Malaysia yang merangkumi semua negeri di dalamnya mengalami proses

transformasi ke arah negara maju berpendapatan tinggi menjelang '('(.

4.0 Ca'angan eu6u'kan 5ak!at ala!sia !ang empun!ai Nilai Patriotik

/nggul

4.1 Pengenalan

$i Malaysia, sejarah yang ada telah membentuk identiti negara kita. Negara

kita terdiri daripada rakyat yanhg berbilang kaum iaitu Melayu, >ina, +ndia, Kada9an,

$usun dan sebagainya. Perpaduan kaum yang terbentuk pada masa dahulu sehingga

kini merupakan satu pencapaian negara yang amat membanggakan. <akyat yang

37



berbilang kaum ini dapat hidup bersama secara aman damai kerana mereka

mempunyai semangat patriotik yang kukuh dan kental dalam diri mereka.

:alau bagaimanapun, masyarakat pada 9aman moden ini, asyik dengan

perkembangan dunia sehingga mengabaikan kepentingan semangat patriotik dalam

diri mereka. Amat jelas dapat dilihat bahawa masyarakat kini kurang berpengetahuan

tentang sejarah pembentukan negara hasil perjuangan oleh tokoh pejuang bangsa

seperti $atoF Maharajalela, $atoF "ahaman, #ok 8anggut dan sebagainya. Masyarakat

kini kurang bersyukur dengan keamanan dan kemakmuran yang terdapat di negara

kita. 7leh itu, pelbagai usaha perlu dilakukan oleh pelbagai pihak bagi menyuburkan

semangat patriotik dalam jiwa masyarakat.

4.2 Penerapan Nilai *emangat Patriotisme Dalam Diri

$i peringkat sekolah kita dapat lihat bahawa terdapat subjek pendidikan moral

dan pendidikan si*ik dan kewarganegaraan yang dapat mendorong pemupukan

semangat patriotisme dalam diri terutama pelajar. +ndi*idu perlulah mengambil

insiatif untuk menerapkan nilai tersebut dalam diri mereka. %elain itu, indi*idu

perlulah mengaplikasikan nilai tersebut dalam kehidupan mereka sebagai contoh

menghormati lagu negaraku, menyambut sambutan kemerdekaan, mempertahankan

maruah negara terutamanya apabila timbul isu melibatkan negara

$ari segi penerapan nilai. Nilai-nilai mornal juga boleh diterap dalam

memupuk semangat patriotisme dalam kalangan masyarakat majmuk di Malaysia.

%eperti yang kita tahu terdapat 4 nilai yang dipelajari dalam pendidikan moral. 7leh

itu, kita boleh mengaplikasikan nilai-nilai moral tersebut ke dalam memupuk

semangat patriotism. %elain pendidikan moral, dalam sejarah juga kita boleh

menerapkan nilai didalamnya.

4.3 *ambutan Pera!aan eramai-5amai

38



$alam konteks, Negara Malaysia yang berbilang kaum, kebudayaan dan adat

resam, sambutan perayaan beramai-ramai menjadi simbol perpaduan, kemakmuran

dan keamanan dengan penyertaan pemimpin-pemimpin dan masyarakat yang

berbilang kaum. %emangat dan nilai-nilai murni yang sejagat dalam sambutan

perayaan seperti berbudi bahasa, menghormati budi dan penghargaan terhadap orang

tua, bersopan santun dan bersyukur adalah nilai teras pembentukan masyarakat

Malaysia yang berbudi bahasa dan seterusnya dapat memupuk semangat patriotisme

di kalangan masyarakat majmuk di Malaysia.

7leh hal yang demikian , usaha ini dilihat sebagai satu usaha yang positif yang

dapat menaikkan semangat patriotisme antara masyarakat majmuk yang terdapat di

Malaysia. %emua pihak sama ada pihak swasta atau pihak kerajaan dapat perlu

bekerjasama dalam mengendalikan program sebegini untuk memastikan semangat

cintakan tanah air subur dalam diri setiap rakyat kerana integrasi nasional dapat

dibentuk melalui kepercayaan semangat patriotisme antara rakyat.

4.4 Ibu apa Dalam Patriotisme

+bu bapa haruslah menunjukkan contoh yang baik kepada anak-anak sebagai

tanda wujudnya semangat patriotisme contohnya memasang bendara jalur gemilang di

rumah dan kenderaan terutamanya apabila menjelang hari kemerdekaan. %elain itu,

ibu bapa juga boleh menerapkan semangat patriotisme dalam diri anak mereka

melalui akti*iti riadah yang dilakukan bersama anak-anak seperti melawat tempat

bersejarah, membacakan buku tentang tokoh kemerdekaan kepada anak-anak dan

menonton filem berunsur patriotisme.

Akti*iti riadah yang akan memupuk semangat patriotisme dalam diri anak

sejak kecil perlulah dilaksanakan oleh semua ibubapa tidak mengira kaum di

Malaysia. %eperti pepatah ada mengatakan melentur buloh biarlah dari rebungnya!

39



jika kita mahu melahirkan indi*idu yang mempunyai semangat patriotisme kita

perlulah pupuk nilai tersebut dari kecil lagi kerana indi*idu ini merupakan pemimpin

negara pada masa akan datang.

4.$ Program atihan ina Insan ala!sia

Program latihan yang dilaksanakan oleh pihak kerajaan akan mencapai

objektif yang telah tertentu ataupun yang sudah digariskan iaitu meningkatkan

semangat patriotisme dalam kalangan generasi muda, memupuk perpaduan kaum

serta integrasi nasional, membentuk perwatakan positif menerusi nilai-nilai murni,

menyemarakkan semangat kesukarelaan dan melahirkan generasi muda yang lebih

cergas,cerdas dan penuh keyakinan diri.

Modul kenegaraan dalam sesebuah program latihan merupakan sebuah modul

yang diaplikasikan untuk memperluaskan pengetahuan tentang kenegaraan &nation-

bulding) dan meningkatkan perasaan cinta serta pengorbanan para pelatih program

kepada negara. melalui latihan dalam kumpulan ,jurulatih akan memimpin kumpulan

untuk mempelajari tentang kenegaraan yang merangkumi tanah air,rakyat,kerajaan,

kedaulatan dan cabaran-cabaran dalam dan luar negara. #anah air pelatih akan

mengenal negara dan memupuk perasaan kasih sayang serta cinta akan tanah air,

kerajaan pelatih akan memahami sistem pentadbiran negara dan aspek rakyat pelatih

akan diajar mengenai kepentingan perpaduan kaum dan rakyat sebagai sumber

pembangunan dan kemajuan negara.

4.% /saha e'ia assa

Antara cara media massa terutamanya media elektronik memainkan peranan

dalam memupuk semangat patriotisme dalam kalangan masyarakat majmuk ialah

media massa mampu menyebarkan maklumat tentang kepentingan semangat

patriotisme melalui iklan di tele*isyen contohnya iklan tugu negara. +klan ini jelas

40



menunjukkan bahawa semua kaum seharusnya menunjukkan semangat patriotisme

kepada negara supaya kemerdekaan negara dapat dikekalkan. +klan ini akan memberi

kesan kepada penonton , dimana akan timbul rasa kesedaran dalam diri penonton

untuk meningkatkan semangat patriotisme.

Media cetak pula memainkan peranan dengan memaparkan cerita tentang

semangat patriotisme , cerita tokoh-tokoh kemerdekaan yang terdiri daripada pelbagai

kaum. %ebagai mana yang kita tahu bahawa disebalik kemerdekaan yang dicapai tentu

ada orang yang bekerja keras dalam memperjuangkan kemerdekaan negara sebagai

contoh $ato 7nn 8aafar. $alam parti politik juga menunjukkan semangat patriotisme

suatu ketika dahulu. Parti ;MN7 merupakan gabungan antara parti iaitu parti M>A

dan M+> ,gabungan ini jelas menunjukkan bahawa semangat patriotisme dalam

kalangan masyarakat majmuk telah wujud sebelum kemerdekaan lagi, jika masyarakat

sebelum kemerdekaan tiada semangat patriotisme dalam kalangan msyarakat majmuk

sudah pasti kemerdekaan tidak akan dapat dicapai.

4.< Dasar Pen'i'ikan Kebangsaan

Melalui dasar pendidikan kebangsaan, semangat patriotism juga boleh

dipupuk. %emua aliran sekolah menggunakan bahasa yang sama iaitu "ahasa Melayu

dan kurikulum yang sama. %istem pendidikan merupakan mekanisme ampuh yang

berupaya melahirkan generasi patriotik. %elain itu juga, kerajaan memperkenalkan

kurikulum baru sekolah rendah &K"%<) dan kurikulum bersepadu sekolah menengah

&K"%M) pada tahun /' dan //.

Kedua-dua kurikulum itu bertujuan memupuk semangat patriotik dan

perpaduan dalam kalangan rakyat yang berbilang kaum seperti yang terkandung

dalam falsafah pendidikan kebangsaan. %eterusnya langkah Kementerian Pendidikan

menjadikan mata pelajaran sejarah dan kajian tempatan sebagai mata pelajaran teras

41



dilihat sebagai tindakan efektif bagi menyemai dan menyuburkan semangat

perpaduan dalam kalangan pelajar. Para pelajar juga disarankan untuk mengkaji,

menyelidik, dan menganalisis peristiwa sejarah dan mengambil ikhtibar daripada

peristiwa sejarah.

Mata pelajaran %ejarah dan Kesedaran si*ik diajar diperingkat rendah lagi di

semua sekolah untuk melahirkan generasi muda yang mempunyai semangat

patriotisme dan bersatu padu. $an akhirnya dapat melahirkan rakyat yang positif.

Kesimpulannya dasar pendidikan kebangsaan merupakan salah satu cara yang boleh

dilakukan untuk memupuk semangat patriotism dalam kalangan masyarakat majmuk

di Malaysia.

4. /saha Institusi Penga6ian 9inggi "IP9&

$engan adanya +P#A dan juga +P#% mampu mengubah masyarakat untuk

mencintai serta menanam sifat patriotisme dalam diri seseorang masing-masing.

%eterusnya juga, membuat pengubahsuaian memberikan penekanan tentang aspek

semangat patriotik ini dalam kurikulum di institusi pengajian tinggi.

$engan perkataan lain, perkara itu akan dipelajari secara formal di dalam

kelas, diuji dalam peperiksaan dan seterusnya diamalkan dalam kehidupan seharian.

7leh hal yang demikian, semangat patriotik itu akan terus subur dalam sanubari

pelajar-pelajar hingga selepas mereka menamatkan pengajian di institusi pengajian

tinggi.

+P#A dan +P#% juga boleh menanam semangat ini dengan mengadakan akti*iti

seperti sambutan hari kemerdekaan di setiap +P#A dan +P#%. %elain itu juga, boleh

menganjurkan karni*al yang boleh membuatkan semua pelajar sertai dan ada jalinan

hubungan semangat patriotism itu. %ecara keseluruhannya, peranan +P# ini sedikit

42



sebanyak membantu dalam memupuk semangat patriotisme dalam kalangan

masyarakat majmuk di Malaysia.

4.# Kesimpulan

. Pelaksanaan dasar-dasar kerajaan kerajaan dapat dilakukan dengan lebih

mudah sekiranya masing-masing mempunyai inisiatif untuk membangunkan negara

dan dengan adanya semangat patriotisme juga negara boleh mengorak langkah yang

lebih jauh untuk mencapai negara maju. Namun begitu, semangat patriotisme dalam

diri masyarakat majmuk sekarang semakin pudar. 7leh hal yang demikian usaha-

usaha tersebut perlu dilaksanakan untuk memastikan semangat patriotisme terus subur

dalam diri semua rakyat Malaysia.

sosioekonomi Malaysia

Documents

Transcript of sosioekonomi Malaysia