1

http://ms.wikipedia.org/wiki/Tembikar

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas

Tembikar adalah sejenis barangan yang diperbuat daripada tanah liat yang telah diproses, dibentuk

dan kemudiannya dibakar bagi mengekalkan rupa bentuk tembikar tersebut. Tembikar yang telah

dibakar di dalam tanur memiliki kekuatan yang lebih dan kalis air.

Salah satu tembikar yang terkenal di Malaysia ialah labu-labu yakni alat untuk menyimpan dan

menyejukan air minuman.

http://wareyzseni.blogspot.com/2010/07/pengenalan-tembikar-ialah-barangan-kraf.html

PENGENALAN•Tembikar ialah barangan kraf yang diperbuat daripada tanah liat•Ia dikeringkan dengan cara mendedahkannya di bawah pancaran matahari, dan dibakar secara dedah atau dalam tanur•Seni tembikar wujud di Malaysia sejak beribu tahun dahulu•Bukti penemuan barangan tembikar seperti di Gua Cha di Kelantan, Bukit Tengku Lembu di Perlis, Ulu Tembeling di Pahang,Bukit Tambun di Perak dan Gua Niah di Sarawak•Tembikar digunakan dalam upacara perubatan atau upacara pertabalan Sultan, alat pengebumian di Sarawak dan Sabah selain daripada kegunaan harian•Tembikar Sayong, Tembikar Mambong dan tembikar Sarawak merupakan tembikar tradisional yang paling terkenalKAWASAN penghasilan tembikar ;1. Sayong, Kuala Kangsar, Perak2. Kampung Mambong, Kuala Krai, Kelantan3. Pulau Tiga, Parit, Perak4. Kg.Pasir Durian, Hulu Tembeling, Pahang5. Kuching, Sarawak6. Sunagi Dua, Seberang Prai, P.Pinang

JENIS-JENIS TEMBIKARTEMBIKAR MAMBONG•Terkenal di Kelantan•Dihasilkan untuk kegunaan harian•Menggunakan tanah liat yang dicampur dengan sedikt pasir halus dalam proses pembuatannya•Tembikar yang dikeringkan akan berwarna kelabu dan apabila dibakar ia bertukar menjadi kemerahan-merahan•Ia tidak mempunyai corak kecuali tulang ikan, pucuk rebung dan siku keluang

TERENANG•Kendi air bertutup yang diperbuat daripada tanah liat•Diusahakan di Kg.Pasir Durian, Pahang

2

•Bahan utama pembuatannya ialah tanah padi berwarna kuning, keras dan berketul yang didapati di celah-celah tanah dan batu•Hasil terenang berwarna coklat kekuningan

BEKAS BARA/PERASAPAN-Digunakan untuk membakar kemenyan dalam upacara pengubatan dan kematian

LABU-Bekas air berbentuk buah labu banyak terdapat di Perak mempunyai corak –alam sekeliling dan geometri

JAMBANGANBadan berbentuk labu yang ditinggikan seperti tempayan atau buyung berkaki digunakan untuk meletak Bunga

BUTUNGBekas air mempunyai leher dan badan bersaiz besar dan bahagian badan berbentuk bulat penuh serta mempunyai permukaan yang licin tanpa hiasan

GELUKBekas air mempunyai ragam hias bermotif kecil dan ringkas

TEMBIKAR SARAWAK•Berasal dari China dan diusahakann oleh kaum Cina•Berbentuk tempayan beraneka jenis dan diukir dengan hiasan kepala naga•Banyak digunakan oleh kaum Kelabit di Sarawak untuk menyimpan barang berharga,atau mengisi arak•Menggunakan mesin pemutar/ lempar alin dan acuan

TEMBIKAR SAYONG•Tembikar ini diusahakan di Sayong, K.Kangsar, Perak•Bentuknya diilhamkan daripada buah labu air•Berfungsi sebagai bekas untuk mengambil dan menyimpan air•Air yang disimpan dalam labu sayong ini dikatakan dingin, nyaman dan mempunyai khasiat yang tertentu•Ia dihasilkan oleh kaum wanita , menggunakan teknik picitan dan lingkaran•Corak hiasannya berdasarkan alam sekeliling dan rupa geometri

BAHAN1.Tanah liat :•Bahan utama untuk membuat tembikar•Pelbagai jenis tanah liat : tanah liat drpd tanah busut , tanah berhampiran sungai / di sungai, tanah sawah , berwarna kelabu dan kuning kemerah-merahan2.Damar•Bahan kemasan tembikar yang berupa getah keras yang digunakan sebagai bahan kalis air•Diperolehi daripada jenis pokok damar laut, dan damar batu

3

ALATANAyak-Alat ini mempunyai jaring halus yang digunakan untuk menapis serbuk tanah liat dan sepuh (gerlis).Dawai pemotong-Alat ini untuk memotong tanah liat semasa menguli untuk memastikan tiada liang udara.Pinggan-Tempat membentuk tanah liat yang berfungsi sebagai meja.Penggelek/Papan gelek/pengukur-Papan gelek – papan untuk menggelek tanah liat dalam proses membentuk. Ia juga dipanggil papan rata. Kayu pengukur digunakan untuk mendapatkan ketebalan yang dikehendaki, terutama bentuk tapak.Batu sungai-Digunakan untuk melicinkan dan mengilatkan permukaan tembikar yang telah siap.Alat ini juga dipanggil sebagai batu licin, batu kali atau batu luru.Pengukir kayu/Kayu tera-Kayu kecil yang kedua-dua hujungnya bermotif, digunakan untuk membentuk corak dengan menekannya pada tembikar yang tidak begitu keras dan tidak begitu lembut.Span-Alat untuk mengemas dan melicinkan permukaan tembikar.Tong-Bekas untuk menyimpan tanah liat yang telah diproses.Tong perlu ditutup supaya tanah liat tidak mudah kering.Pengukir besi/Penepik kayu berukir/Pengukir dawai-Alat yang digunakan untuk menghias permukaan tembikar dengan cara tekanan ,turisan, menakik atau mengguris .

TOKOH TEMBIKAR1. Pn. Hasnah Adnan (perak)2. Pn. Sofia (Perak)3. Pn. Hawa Bt Ngah Salam ( Perak )4. Hajjah Rogayah bt Salleh (Perak)5. Ng. Lee Huat (Sarawak)