7

Langkah-Langkah Bagi Menstabilkan Harga Getah

Rancangan Stevenson

(1922-1928)

Perjanjian Peraturan Getah Antarabangsa

(1934)

Tujuan : Mengurangkan pengeluaran dan meningkatkan

harga getah.

Anggota : Tanah Melayu dan Sri Lanka.

Kesan : Gagal kerana Belanda di Indonesia tidak menyertai dan

teruskan pengeluaran.

Tujuan : Mengurangkan pengeluaran dan menstabilkan harga getah.

Anggota : Tanah Melayu, Sabah, Sarawak, Sri Lanka, India, Myanmar, Indonesia dan

Thailand.

Strategi : Mengurangkan pengeluaran mengikut kuota yang telah disediakan.

Kesan : Berjaya meningkatkan harga getah

Galian Huraian

Emas Emas dilombong secara komersil di Raub, Pahang. Raub merupakan kawasan perlombongan emas yang

terbesar di Tanah Melayu.

Arang batu Arang batu dilombong di Batu Arang, Selangor.

Bauksit

Bauksit merupakan sejenis logam yang digunakan untuk membuat aluminium.

Galian ini dilombong di Bukit Pasir dan Teluk Ramunia di Johor serta Teluk Emas, Melaka.

Bijih besi Bijih besi dilombong di Bukit Besi, Terengganu, dan

Rompin, Pahang.

Lombong bijih besi dibuka di Kedah, Perak dan Johor.

Ilmanit Merupakan galian yang dikeluarkan sebagai hasil

sampingan perlombongan bijih timah.

Ilmanit dihasilkan di Batang Padang, Perak.

Kemelesetan ekonomi dunia menjejaskan perusaan getah

Pada tahun 1920-an dan 1930-an, telah berlaku kemelesetan ekonomi dunia. Harga getah telah jatuh. Kerajaan British mengambil langkah untuk menyelamatkan perusahaan

getah.

Selepas Perang Dunia Kedua, pengeluaran getah asli negara mendapat cabaran apabila Amerika Syarikat memperkenalkan getah tiruan.

Namun begitu, mutu getah asli negara kita yang tinggi dapat menandingi mutu getah tiruan.

6.4 Perkembangan Perusahaan Perlombongan

8

Perkembangan perlombongan bijih timah di

Tanah Melayu

ORANG MELAYU

Orang Melayu usahakan secara tradisional. Mereka menggunakan cara mendulang dan melampan.

MENDULANG MELAMPAN

Biasanya dilakukan oleh orang perempuan. Mereka berdiri di dalam

anak sungai dengan memegang

sejuenis dulang yang diperbuat

daripada kayu jelutung.

Mereka mencedok pasir yang mengandungi bijih timah dan

membasuhnya dengan air yang

mengalir sehingga bijih timah sahaja

tertinggal dalam dulang.

Pekerja akan meamasukkan longgokan tanah yang mengandungi

bijih timah ke dalam air semual jadi

atau palung yang diperbuat daripada

kayu.

Penyodok kayu digunakan untuk menolak dan mengacau longgokan

tanah mengikut aliran air.

Tanah akan hanyut dan meninggalkan bijih timah yang lebih berat.

ORANG CINA

Orang Cina mula dibawa masuk bekerja di lombong bijih timah yang dimiliki oleh pembesar Melayu di daerah Lukut, Sungai Ujong, Larut dan Klang.

Orang Cina kemudiannya dibenarkan membuka lobong bijih timah dengan memajak daripada pembesar Melayu.

Penglibatan orang Cina menyebabkan kegiatan perlombongan menjadi rancak. Lombong-lombong bijih timah yang baru telah dibuka di Ampang, Kuala Lumpur

dan Lembah Kinta, Perak.

Orang Cina memperkenalkan kaedah pam kelikir dan palung. Sehingga akhir kurun ke 19, orang Cina menguasai kegiatan perlombongan ini.

PAM KELIKIR PALUNG

Pam digunakan untuk memancutkan air yang kuat bagi memecah tanah

yang mengandungi bijih timah.

Lumpur dipam naik ke palung untuk mendapatkan bijih timah.

Palung yang dibina mempunyai sekatan-sekatan kayu.

Apabila lumpur dialirkan, bijih timah akan tersangkut pada sekatan-sekatan

tersebut.

ORANG INGGERIS

Syarikat-syarikat Eropah mula menguasai perlombongan biijh dengan memperkenalkan kaedah kapal korek.

www.cikguparam.weebly.com

9

Kapal Korek Pada awal abad ke-20, syarikat-syarikat Eropah

memperkenalkan kaedah kapal korek.

Melalui kaedah ini, orang Eropah telah menguasai perusahaan bijih timah pada tahun 1930-an.

Kapal korek yang pertama digunakan oleh Syarikat Malayan Dredging di Batu Gajah, Perak (1912)

Faktor Perkembangan

Perlombongan Bijih

Timah

Revolusi Perindustrian Revolusi Perindustrian yang

berlaku di Eropah menyebabkan

permintaan terhadap bijih timah

meningkat.

Bijih timah digunakan dalam perusahaan mengetin makanan.

Pada akhir kurun ke-19, Tanah Melayu menjadi pengeluar bijih timah terbesar di dunia.

Tenaga buruh Tenaga buruh untuk

mengusahakan bijih timah

dibawa dari negara Cina

Sistem Perhubungan Landasan kereta api dan jalan raya

dibina untuk memudahkan bijih timah

dieksport.

Modal Syarikat-syarikat Eropah melabur dala

perlombongan bijih timah.

Contohnya Syarikat Malayan Dredging.

Kemelesetan Ekonomi Dunia (1930-an)

Harga bijih timah jatuh ketika kemelesetan ekonomi ini. Bagi memulihkan semuala harga bijih timah, Perjanjian Bijih Timah Antarabangsa ditandatangani.

Perjanjian Bijih Timah Antarabangsa (1931)

Negara Anggota : Tanah Melayu, Bolivia, Nigeria dan Indonesia. Semua negera bersetuju mengurangkan pengeluaran bijih timah. Hasilnya Majlis Bijh Timah Antarabangsa ditubuhkan pada tahun1934 untuk menyelaraskan pengeluaran bijih timah. Perjanjian ini dapat menstabilkan semula harga bijh timah.

10

6.5 Pengeluaran Hasil Hutan

Hasil hutan dikeluarkan secara tradisional melalui kegiatan meramu (kegiatan mencari hasil hutan untuk pelbagai kegunaan)

Semasa British kegiatan ini diusahakan secara komersial.

British mengeksport hasil hutan ke China, Amerika Syarikat dan Eropah.

Damar

Damar diperolehi daripada getah pelbagai pokok hutan Damar digunakan untuk menutup rengganggan pada papan

perahu.

Damar banyak dieksport untuk menjadikannya varnish. (mengilap rotan dan papan)

Getah perca

Getah perca diperolehi daripada pokok perca. Batang pokok ditetak dan susunya dijadikan bebola atau jongkong. Gatah digunakan untuk membuat;

i. alatan bedah ii. bahan penebat kabel telegraf dasar laut iii. bola golf

Getah jelutung

Getah jelutung duikumpul dengan menggunakan tabung buluh.

Kegunaan getah jelutung adalah; ii. ramuan getah pengunyah. iii. pelekat dalam industri gigi

palsu.

Rotan

Rotan dikeluarkan untuk kegunaan negeri dan dieksport ke China.

Kegunaannya adalah; i. bakul ii. tangkai payung iii. tikar iv. perabot v. tongkat

Pembalakan

Gajah digunakan untk menarik keluar kayu balak dari hutan.

Hasil balak dieksport ke China dan Britain. Jenis kayu balak yang diusahakan adalah; i. cengal ii. meranti iii. keruing

Kayu balak digunakan untuk membuat perabot, perahu dan sebagainya.

British memperkenalkan pelesenan kilang papan untuk mengawal kegiatan

pembalakan.

www.cikguparam.weebly.com

11

Dasar Ekonomi British

British memberi tumpuan kepada kegiatan ekonomi dagangan. Kegiatan perlombongan, perladangan dan perdagangan telah dimajukan. British memberi tumpuan kepada pantai Barat Semenanjung. British telah mengabaikan kegiatan ekonomi tradisional seperti penanaman padi,

menangkap ikan yang diusahakn oleh orang Melayu.

Dasar ini melahirkan dwiekonomi.

Dwiekonomi

Ekonomi Tradisional

1. _____________________________ _____________________________.

2. __________________________________________________________

_____________________________.

3. __________________________________________________________.

4. __________________________________________________________.

5. __________________________________________________________.

6. __________________________________________________________.

Ekonomi Dagangan

1. ______________________________________________________________.

2. ______________________________________________________________

_______________________________.

3. _____________________________________________________________.

4. ______________________________________________________________.

5. ______________________________________________________________.

6. ______________________________________________________________.

12

Pengenalan kaum mengikut kegiatan ekonomi dan tempat tinggal

Kaum Tempat tinggal Kegiatan ekonomi

Melayu

Cina

India

6.6 Perkembangan Ekonomi Membawa Perubahan

6.6.1 Penggunaan Buruh Luar

Sistem Kangani

Kangani merupakan penyelia di ladang getah.

Mereka dihantar ke India untuk mencari tenaga buruh.

Kangani akan menguruskan tambang dan perjalanan buruh-buruh.

Kangani akan dibayar komisen berdasarkan jumlah buruh yang dibawa masuk.

Buruh-buruh ini diletakkan di bawah jagaan Kangani yang membawa mereka masuk dan

dibayar gaji tetap.

Mereka dikehendaki bekerja sehingga hutang tambang mereka ini selesai.

Sistem Kontrak

Orang Cina dibawa masuk oleh pihak majikan.

Tambang perjalanan mereka dibayar oleh majikan.

Makanan, pakaian dan tempat tinggal disediakan.

Mereka dikehendaki bekerja dengan majikan sehingga hutang

tambang mereka selesai.

Setelah tamat kontrak, mereka bebas untuk bekerja dengan

majikan lain.

British membawa masuk imigran Cina dan India untuk memastikan bekalan buruh cukup.

Buruh Cina dibawa untuk mengusahakan lombong bijih timah di Perak, Selangor dan Negeri Sembilan. Mereka dibawa masuk melalui sistem

Kontrak dan ada yang masuk secara persendirian.

Orang India dibawa untuk mengusahakan ladang-ladang getah, membina jalan kereta api, jalan raya dan menjadi buruh di bandar dan

pelabuhan. Mereka dibawa masuk melalui Sistem Kangani.

Kesan kemasukan buruh

Kemasukan buruh asing membentuk masyarakat berbilang kaum. Mereka terdiri daripada pelbagai keturunan mengamalkan cara hidup, bahasa dan

agama yang berbeza.

Mengamalkan sikap toleransi, hormat menghormati bagi memupuk perpaduan.

www.cikguparam.weebly.com

14

6.6.2 Perkembangan sistem pengangkutan

i. Perkembangan landasan kereta api

Fasa Pertama (1885-1896)

Landasan kereta api dibina bagi memenuhi keperluan perlombongan bijih timah.

Beberapa landasan kereta api pendek dibina bagi menghubungkan kawasan

lombong dengan pelabuhan.

Contohnya; Taiping ke Port Weld (Kuala

Sepetang).

Kuala Lumpur ke Port Swettenham (Pelabuhan Klang).

Seremban ke Port Dickson. Ipoh dan Batu Gajah ke Teluk Anson

(Teluk Intan).

Tiga fasa perkembangan landasan kereta api

Fasa Kedua (1897-1909)

Landasan kereta api dibina bagi menghubungkan kawasan utara dengan

selatan apabila Negeri Negeri Melayu

Bersekutu (NNMB) ditubuhkan.

Landasan memenuhi keperluan ekonomi kerana perusahaan bijih timah

dan getah berkembang pesat.

Perkhidmatan ini juga memudahkan pentadbiran British.

Landasan ini menghubungkan Seberang Perai dan Johor Bahru.

Fasa Ketiga (1910-1931)

Landasan kereta api dibina selepas British berjaya meluaskan pengaruh di Negeri-

Negeri Melayu Tidak Bersekutu

(NNMTB).

Landasan ini menghubungkan semua negeri di Tanah Melayu kecuali

Terengganu.

Landasan ini mememenuhi keperluan ekonomi, pentadbiran British dan

pengangkutan awam.

Pada tahun 1903, Kereta api Negeri-Negeri Tanah Melayu telah ditubuhkan. Pada tahun 1948 namanya telah ditukar kepada Kereta api Tanah Melayu

(KTM) dan kini dikenali sebagai Kereta api Tanah melayu Berhad (KTMB).

Landasan kereta api Kuala Lumpur Klang dirasmikan oleh Sultan Abdul Samad dan

Frederick Weld (Gabenor NNS).

www.cikguparam.weebly.com

15

6.6.2 Perkembangan sistem pengangkutan (sambungan)

ii. Perkembangan jalan raya

PERINGKAT AWAL

Jalan raya menghubungkan kawasan perlombongan bijih timah dan pertanian dengan stesen kereta api. Contoh: Jalan raya antara Kuala Lumpur dengan Ipoh dan

Seremban.

KEMUDIAN

Kenderaan bermotor seperti kereta, lori dan bas mula meningkat. Langkah-langkah yang diambil:

i. Pembinaan rangkaian jalan raya menjadi semakin pesat. ii. Jalan-jalan sedia ada berturap. iii. Jalan raya menghubungkan kawasan ekonomi dengan pelabuhan.

KESANNYA

Menjelang tahun 1939, terdapat satu jaringan jalan raya yang menghubungkan seluruh Tanah Melayu

Pembinaan jalan raya memenuhi dua keperluan British, iaitu; i. kepentingan ekonomi ii. memudahkan pentadbiran

iii. Kemajuan pengangkutan laut dan udara

Pengangkutan laut

Syarikat Straits Steamship ditubuhkan di Singapura untuk

memberi perkhidmatan kapal wap.

Kapal susur pantai membawa keperluan untuk perlombongan

bijih timah seperti;

i. bekalan makanan ii. jentera iii. buruh

Pengangkutan udara

Penerbangan awam diperkenalkan oleh Syarikat Wearne Air Service.

Syarikat ini beribu pejabat di Singapura. Penerbangan ini antara Singapura, Kuala

Lumpur dan Pulau Pinang.

Selepas Perang Dunia Kedua, syarikat ini dikenali sebagai Syarikat

Penerbangan Tanah Melayu.

16

iv. Perkembangan perhubungan

Sistem perhubungan diperkenalkan di kawasan kegiatan ekonomi, pusat pentadbiran, pelabuhan dan seterusnya berkembang ke kawasan petempatan.

Contohnya; i. sistem pos dan telegraf (Memperkenalkan setem) ii. telefon iii. radio

6.6.3 Kemajuan perkhidmatan kesihatan dan kemudahan asas lain

Kesihatan

Faktor-faktor yang menyebabkan

kemudahan kesihatan merosot

Pertambahan

penduduk

Pembukaan kawasan hutan

untuk kegiatan ekonomi

Petempatan

baru

Jenis-jenis penyakit

Taun Malaria

Beri-beri

Langkah-langkah untuk mengatasi masalah kesihatan

Hospital kerajaan didirikan di Kuala Lumpur, Taiping dan Pulau Pinang. Pusat-pusat kesihatan kecil didirikan di Perak, Selangor, Negeri Sembilan dan Pahang. Lembaga kesihatan ditubuhkan pada tahun 1890 untuk memastikan kebersihan bandar.

Institut Penyelidikan Perubatan telah ditubuhkan di Kuala Lumpur pada tahun 1901.

Tenaga lektrik

Tenaga elektrik disalurkan ke Pulau Pinang dan Kuala Lumpur. Pada tahun 1930, Empangan Hidroletrik Chenderoh dibuka dan dikendalikan oleh

The Perak River Hydro-Electric Power Company Limited.

Tujuan empangan ini untuk menampung keperluan tenaga elektrik.

www.cikguparam.weebly.com

17

Jabatan Parit dan Tali Air

Ditubuhkan untuk memajukan tanaman padi.

Ini membantu membuka kawasan padi yang luas di Sg. Manik, Perak

dan Tanjong Karang, Selangor.

Selepas British

Terusan Wan Saman

Wan Mat Saman B Wan Ismail telah membina terusan ini.

Terusan ini sepanjang 32 km dari Alor Setar ke Gurun.

Terusan ini dibina dengan mengunakan tenaga manusia dan

cangkul.

Unggun api dinyalakan untuk memastikan terusan digali dengan

lurus.

Sebelum British

6.6.4 Kemunculan dan perkembangan bandar

IPOH

Pokok ipuh dikaitkan dengan asal usul nama Bandar Ipoh.

Bandar Ipoh terletak di Lembah Kinta. Bandar ini didiami oleh orang Melayu. Lembah Kinta menjadi tumpuan

pelombong Cina apabila pengeluaran

bijih timah mulai merosot di Larut.

Pada tahun 1935, Ipoh menjadi ibu negeri Perak yang menggantikan

Taiping.

TAIPIN G

Taiping terletak dalam daerah Larut. Nama asalnya Kepian Pauh. Ramai orang Cina ke Larut untuk

mengusahakan bijih timah.

Selepas Perang Larut, British menyusun pentadbiran di Larut.

Nama Kelian Pauh ditukar kepada Taiping yang bermakna

Kedamaian yang abadi.

Taipng berkembang dan menjadi ibu negeri Perak.

KUALA LUMPUR

Raja Abdullah , pembesar Klang telah meneroka kawasan berhampiran Sg. Gombak dan Sg. Klang untuk membuka lombong bijih timah.

Kawasan yang Lumpur ini dikenali sebagai Kuala Lumpur. Padan tahun 1960-an, ramai orang Cina dibawa masuk dan menjadi perkampungan

perlombongan dan pusat perdagangan.

Yap Ah Loy orang bertanggungjawab membangunkan Kuala Lumpur. Pada tahun 1880, Kuala Lumpur dijadikan ibu negeri Selangor menggantikan Klang. Pada tahun 1896, Kuala Lumpur menjadi pusat pentadbiran Negeri-Negeri Melayu

Bersekutu.

Pada hari ini, Kuala Lumpur menjadi ibu negara.

18

Jumlah Pelajar di Sekolah Inggeris di Negeri-Negeri Melayu Bersekutu 1920-1932

Tahun Jumlah

Pelajar

Peratus Pelajar

Melayu

Peratus Pelajar

Cina

Peratus

Pelajar India

Peratus

lain-lain

1920 9208 10 48 30 12

1924 12 806 18 48 24 10

1928 16 185 17 49 26 8

1932 17 477 15 50 27 8

6.6.5 Kepelbagaian pendidikan dalam masyarakat berbilang kaum

British mewujudkan sistem pendidikan Vernakular (menggunakan bahasa ibunda sebagai bahasa pengantar) kerana terdapat pelbagai kaum di negara kita.

Sekolah Melayu

Sekolah Melayu didirikan untuk memberi pendidikan sekular (pendidikan yang berkaitan dengan ilmu keduniaan).

Diajar menulis, membaca dan mengira serta geografi, seni pertukangan dan perkebunanan.

Sekolah Melayu hanya memberi pendidikan rendah sehingga darjah enam. Sekolah Melayu awal dibina di Negeri-Negeri Selat, iaitu;

i. Sekolah Melayu Gelugor Pulau Pinang ii. Sekolah Melayu Bayan Lepas Pulau Pinang

Pihak British tidak berhasrat memajukan orang Melayu dalam pendidikan. Mereka mahukan anak orang Melayu menjadi petani dan nelayan lebih pandai

berbanding dengan ibu bapa mereka.

Lulusan sekolah Melayu layak menjadi; i. guru ii. polis iii. menjawat jawatan rendah di jabatan kerajaan.

Lulusan sekolah Melayu berpeluang melanjutkan pelajaran di makatab, seperti; i. Maktab Perguruan Melaka (1900) ii. Maktab Perguruan Sultan Idris, Tanjung Malim, Perak (1922) iii. Maktab Perguruan Perempuan Melayu Melaka (1935)

Kata-kata Arthur Kenion (Ahli Majlis Mesyuarat Persekutuan)

Awak boleh mengajar orang-orang Melayu awak itu supaya mereka tinggal terus di

sawah-sawah padi dan supaya mereka tidak hilang kemahiran dan kesenian dalam

kerja-kerja menangkap ikan dan kerja-kerja hutan. Ajarkan mereka supaya tidak semua

mereka menjadi kerani, dan saya yakin awak tidak akan menghadapi kekacauan seperti

yang terjadi di India akibat pendidikan yang berlebihan.

www.cikguparam.weebly.com

19

Sekolah Cina

Sekolah Cina diusahakan sendiri oleh masyarakat Cina. Sekolah Cina bertumpu di bandar. Pada peringkat awak sekolah Cina menggunakan pelbagai loghat bahasa Cina,

seperti;

i. Teochew iii. Kantonis ii. Hokkien iv. Hakka

Pendidikan di peringakt rendah diajar sehingga darjah enam. Ada juga sekolah menyediakan pendidikan sehingga sekolah menengah. Sekolah Cina menggunakan buku, sukatan pelajaran dan guru dibawa dari negara

China.

Pada tahun 1920, British memperkenalkan Enakmen Pendaftaran Sekolah untuk mengawal sekolah Cina.

Sekolah Tamil

Sekolah Tamil diusahakan oleh orang perseorangan dan pertubuhan masyarakat India.

Kebanyakan sekolah dibina di ladang-ladang getah. Sukatan pelajaran, guru dan buku dibawa dari negara India. Ada kalanya penyelia ladang ataupun Kangani mengajar di sekolah tersebut. Pada tahun 1912, British memperkenalkan Undang-undang Buruh yang mewajibkan

pengusaha ladang menyediakan sekolah dan guru.

Ini menyebabkan bilangan sekolah Tamil mula bertambah. Sekolah Tamil yang didikan di Bandar adalah seperti;

i. Sekolah Thamboosamy Pillai di Kuala Lumpur ii. Sekolah Vivekananda di Kuala Lumpur

Sekolah Inggeris

Sekolah Inggeris mula didirikan di Negeri-Negeri Selat, seperti; i. Penang Free School (1866) ii. Malacca Free School (1826)

Sekolah-sekolah Inggeris bertumpu di bandar. Sekolah Inggeris dituhkan oleh Mubaligh Kristian. Sekolah Inggeris menyediakan pendidikan sehingga peringkat menengah. Sukatan pelajaran dibawa dari England. Lulusan sekolah Inggeris berpeluang melanjutkan pelajaran dalam pelbagai bidang,

seperti;

i. Perubatan iii. guaman ii. Kejuruteraan iv. pentadbiran

Pada tahun 1905, Kolej Melayu Kuala Kangsar memeberi pendidikan Inggeris kepada anak-anak raja dan golongan bangsawan Melayu untuk berkhidmat dengan

kerajaan British.

20

SOALAN TAHUN-TAHUN LEPAS (2005-2008)

2005

27

Negara Cara Kemasukan Buruh ke Tanah Melayu

China Sistem Kontrak

India Sistem Kangani

Apakah persamaan antara kedua-dua sistem di atas?

I Tambang dibayar

II Majikan ditetapkan

III Latihan kemahiran diberi

IV Tempoh bekerja ditentukan

A I, II dan III C I, III dan IV

B I, II dan IV D II, III dan IV

28

Tahun Pelombong Cina Pelombong Eropah

1910 78% 22%

1937 32% 68%

Berdasarkan jadual di atas, mengapakah penguasaan orang Eropah dalam perusahaan

bijih timah meningkat pada tahun 1937?

A Penggunaan tenaga mahir

B Penggunaan teknologi moden

C Pembinaan landasan kerata api

D Perhubungan baik dengan pembesar

29

34.48

19.31

9.967.01

0

5

10

15

20

25

30

35

40

1929 1930 1931 1932

Graf di atas menunjukkan kedudukan harga getah antaa tahun 1929-1932.

Mengapakah harga getah menurun sekitar tahun 1930-an?

A Persaingan getah tiruan

B Pengenalan tanaman baru

C Kekurangan tenaga buruh

D Kemelesetan ekonomi dunia

Harga

getah

dalam

sen

sepaun

www.cikguparam.weebly.com