BAB 1 kawalan motor

8/10/2019 BAB 1 kawalan motor

1/34

FPTV, UTHM

KAWALAN MOTOR ELEKTRIK(BBV 30103)


2/34

BAB 1

Konsep AsasKawalan Motor


3/34

Definisi

Kawalanadalah merupakan alat atau satu set

alat yang mengurus, mengarah atau mengawalatur tingkah laku sesuatu alat yang lain.

Kawalan motor boleh dirumuskan sebagai satu

sistem yang terdiri daripada gabungan

beberapa peralatan yang bertujuan untukmengawal pergerakan motor sama ada motor

satu fasa ataupun tiga fasa.


4/34

Pengenalan

Motor boleh digerakkan laju atau perlahan, ke hadapan

atau ke belakang serta boleh dihentikan iaitu dengan

cara mengadakan sistem kawalan motor.

Dalam penggunaan harian biasanya motor hanya

digunakan untuk mengerakkan atau memutarkan

sesuatu peralatan. Sebagai contoh, kipas angin dan

mesin basuh.

Putaran kehadapan atau ke kebelakang amat

diperlukan bagi jentera angkut seperti kren untuk

memudahkan kerja-kerja mengangkut barang sama

ada ke depan atau ke belakang.


5/34

Bagi motor yang berukuran besar, ianya tidak boleh

dihidupkan secara membekalkan terus dengan bekalan

kerana arus permulaan motor amatlah tinggi.

Oleh yang demikian,motor-motor besar tersebut

mestilah dipasangkan dengan alat-alat kawalan yang

sesuai bagi mengelakkan bahaya arus permulaan yang

tinggi.

Diantara jenis kawalan yang biasa digunakan ialah,

kawalan terus pada talin (D.O.L.), kawalan mara-

songsang,kawalan turutan, kawalan auto pengubah,

kawalan bintang-delta dsb.


6/34

Pemencil(Isolator)


7/34

Pemencil (Isolator)

Sebarang alat yang dapat memutuskanbekalan pengagihan kepada pengguna denganmembukakan sambungan dawai hidup danneutral secara serentak jika salah satu kutub

bekalan itu tidak berbumi .Bagi bekalan 3-fasa berbumi, pemencil itutidak perlu membuka dawai neutral. Pemencilyang digunakan bagi bekalan 3-fasa berbumi

ini dipasang dengan suis 3 kutub berangkai


8/34

Secara amnya fungsi Pemencil ialah seperti berikut:

Untuk bekalan 1 fasaia menggunakan suis 2 kutub berangkai.

Untuk bekalan 3 fasaia menggunakan suis 3 kutub berangkai.

Tujuan mengadakan pemencilmengasingkan litar dan seterusnya dapatmelindungi pengguna daripada renjatan elektrik yang berterusan jika berlakukebocoran dan sentuhan renjatan.

Biasanya pemencil dipasang pada permulaan litar.

Selain itu, pemencil boleh digunakan untuk memutuskan bekalan sebelumkerjakerja membaiki kerosakan atau membuat pendawaian tambahan.

Kadaran pemencil hendaklah dipadankan dengan kadaran arus bekalan danbeban.

Yang penting, pemencil mestilah mampu membawa arus beban penuh danberkeupayaan memutuskan dan menyambungkan bekalan seperti yangdiperlukan.


9/34

PerlindunganLitar Pintas


10/34

Maksud Litar Pintas

Litar pintas adalah sambungan berintangan sangat rendahantara

dua titik yang berbeza voltannyadi dalam litar elektriksecara

tidak sengaja.

Ia mengakibatkan lebihan arus elektrikmengalir melaluinya yang

hanya dihadkan oleh rintangan setara Theveninbagi sebahagian

baki rangkaian pendawaian serta berpotensi mengakibatkan

kerosakan litar, lampau panas, kebakaranatau letupan

Di dalam analisis litar, istilah litar pintas digunakan bagi merujuk

kepada sambungan berimpedans sifar di antara dua titik. Keadaan

ini memaksa kedua-dua titik tersebut untuk berada pada voltan

yang sama.
http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Rintangan_elektrik&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/wiki/Voltanhttp://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Litar_elektrik&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/wiki/Arus_elektrikhttp://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Teorem_Th%C3%A9venin&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Kebakaran&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Letupan&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Analisis_litar&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Analisis_litar&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Letupan&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Kebakaran&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Teorem_Th%C3%A9venin&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/wiki/Arus_elektrikhttp://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Litar_elektrik&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/wiki/Voltanhttp://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Rintangan_elektrik&action=edit&redlink=1


11/34

Contoh Contoh Litar Pintas

Di dalam perkakasan elektrik, litar pintas secara

tidak sengaja biasanya disebabkan oleh penebat

wayar elektr ik yang sudah terkoyak atau reput,ataupun apabila terdapat bahan pengalir di

antara wayar-wayartersebut, menyebabkan arus

elektrik mengalir pada arah yang tidak

sepatutnya.


12/34

Di dalam bekalan elektrik sesalur, litar pintas

boleh berlaku antara dua fasa, antara wayarfasa dengan wayar neutral atau antara wayar

fasa dengan wayar bumi. Litar pintas

sebegini mengakibatkan arus elektrik yang

sangat besar mengalir serta mengaktifkanalat perlindungan lebihan arus.
http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Fasa_elektrik&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Fasa_elektrik&action=edit&redlink=1


13/34

Contoh Pelindung Litar Pintas

Fius digunakan untuk melindungi litar

elektrik. Apabila litar elektrik menerima aruselektrik yang melebihi keupayaan fius, maka

litar elektrik akan terbuka akibat fius terputus.

Ini akan menyelamatkan alat elektrik yang

digunakan. Tujuan meletakkan fius padasetiap litar elektrik ialah untuk mengelakkan

litar elektrik tersebut daripada menerima arus

yang berlebihan. Arus yang berlebihan akan

menyebabkan fius lebur dan terbuka.


14/34

Contoh fius:


15/34

Perlindungantanpa voltan


16/34

Perlindungan Tanpa Voltan

Perlindungan tanpa voltan bererti melindungi

motor daripada dihidupkan semula tanpamenggunakan pemula setelah berlaku

gangguan (pemutusan) bekalan semasa

motor itu berputar atau terputus bekalan

kerana kerosakan di litar. Mengelakkan motor hidup dengan sendiri

setelah bekalan kembali pulih (Gegelung

Tanpa Voltan).


17/34

Litar Asas


18/34

Kepentingan

Untuk mengelakkan motor hidup semula.

Untuk mengurangkan kelajuan motor dan

arus tinggi di angker.

Untuk mengelakkan kerosakan pada motor.


19/34

Pelindung BebanLampau


20/34

Pelindung Beban Lampau

Arus beban lampau bermaksud pertambahanarus litar yang disebabkan oleh pertambahan

beban sama ada beban mekanik kepadamotor atau beban elektrik dalam litar elektrikdi mana semua pertambahan beban inimemerlukan arus lebih untuk membolehkania berkerja.

Pertambahan kepanasan di kabel dankerosakan penebatnya yang bolehmengakibatkan kebakaran.

melindungi motor DC arus beban lampau

(Peranti Beban Lampau).


21/34

Tujuan

Melindungi motor daripada kepanasan(terbakar) disebabkan oleh arus berlebihan.

Melindungi kabel daripada rosak

Jangka hayat Motor lebih lama

Peranti Beban Lampau - Menghilangkan

tenaga elektrik terhadap penghidup danmenghentikan sesebuah motor secaraautomatik apabila arus yang berlebihanmelaluinya.


22/34

Pemutus Litar Cara Terma


23/34

Pemutus Litar Cara Terma

Komponen yang terlibat dalam kendalian initerdiri daripada lapisan dwilogam yang

dicantumkan kepada satu sesentuh sebagaisatu tempat sambungan suis.

Jika arus yang masuk ke litar itu tidakmelebihi jumlah yang dihadkan, dwilogam itu

tidak akan memberi apaapa kesan(sesentuh masih membuat sambunganseperti biasa).


24/34

Tetapi apabila arus itu melebihi arus yangdihadkan masuk ke dalam litar, dwilogam

akan menjadi panas dan seterusnyameleding (kerana kadar pengambangannyaberbeza).

Apabila keadaan ini terjadi, litar akan terbuka

kerana tarikan spring. Kadaran arus pemutus litar ini boleh

dilaraskan dengan skru pelaras, jadi ia akanmembuka sambungan dengan cepat atausebaliknya mengikut pelarasan skru itu.


25/34

Pemilihan Geganti Beban

Lampau Jenis Haba

Arus beban penuh bagi motorMotor yangmempunyai kuasa kuda dan kelajuan yang

sama tidak bermakna mempunyai arusbeban penuh yang samaRujuk pada namaplat motor

Jenis motorKadar kerja berbezaberterusan atau jenis tidak berlanjutan.

Perbezaan suhu yang mungkin berlaku diantara motor dan alat kawalan.( 40C,50C atau 55C ). Perlu rujuk katalogpembuat


26/34

Kait Punca


27/34

Pelindung Kait Punca

Kait punca digunakan untuk menahan daripada

kendalian yang salah dan memberikan kendalian

turutan yang betul. Kait punca terbahagi kepada dua jenis iaitu kait

punca secara manual dan secara automatik.

Apabila punat PBSa ditekan, gelung MC-b akan

bertenaga. Namun apabila punat PBSb ditekan,tidak apa-apa akan berlaku. Ini adalah kerana

sesentuh gelung MC-b sedia tutup yang

disambungkan kepada litar terbuka PBSb. Pada

masa yang sama gelung MC-a tidak boleh

bertenaga. Proses ini dinamakan kait punca.


28/34

Pelindung kait punca


29/34

Kait punca pemegang

Kait punca pemegang adalah sesentuh

tambahan sedia buka yang dipasang

sebagai bentuk asas ke atas penghidup

magnet dan penyentuh.

Kait punca pemegang memberikan litar

pemegang untuk pengidup selepas punattekan hidup dilepaskan.

Bagi penyentuh jenis kecil, kaip punca

pemegang adalah sama seperti sesentuh

kuasa


30/34

Kait Punca Motor Tiga Fasa

Litar Pemula

Full Voltage Starting Method (DOL -

Direct On Line)

StarDelta Starting Method (Y - )

Autotransformer


31/34

Full Voltage Starting Method (DOL -

Direct On Line)

Voltan penuh talian dibekalkan kepada motor

melalui sesentuh (contactor).


32/34

Star Delta Starting Method (Y - )

Star. Keadaan ini menjadikan nilai voltan fasa ialah

1/3 daripada voltan talian, iaitu 240V Delta

Bekalan terus ke motor 415V

Proses permulaan dan pertukaran stardelta hanya mengambil masa beberapa saatsahaja.


33/34

Autotransformer

Pada permulaan transfomer memberi

bekalan pada motor 240V

Setelah beberapa ketika bekalan terus ke

motor 415V


34/34

SEKIAN

TERIMA KASIH

BAB 1 kawalan motor

Documents

Transcript of BAB 1 kawalan motor